TEDGlobal 2010
Iain Hutchison: Saving faces: A facial surgeon's craft
Iain Hutchison: Ratując twarze
Filmed:
Readability: 4.3
660,758 views
Chirurg twarzy Iain Hutchison pracuje z ludźmi, których twarze zostały poważnie zdeformowane. Naciskając na rozwój technik chirurgicznych, pomaga poprawiać poziom ich życia. Zamawia ich portrety, celebrując w ten sposób ich człowieczeństwo. UWAGA: To wystąpienie zawiera zdjęcia zniekształconych lub mocno okaleczonych twarzy. Zdjęcia te mogą być wstrząsające -- Hutchison odpowiada na pytanie, dlaczego zdeformowana twarz szokuje nas tak głęboko. Wrażliwy? Ukryj obraz pomiędzy 12:10 - 13:19, ale uważnie słuchaj.
Iain Hutchison - Facial surgeon
Iain Hutchison is a pioneering oral and facial surgeon; his foundation, Saving Faces, explores the nature of our expressions. Full bio
Iain Hutchison is a pioneering oral and facial surgeon; his foundation, Saving Faces, explores the nature of our expressions. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Our face is hugely important
0
0
3000
Nasza twarz jest ogromnie ważna,
00:18
because it's the external, visual part
1
3000
2000
ponieważ jest to odsłonięta część ciała
00:20
that everybody else sees.
2
5000
2000
którą każdy ogląda.
00:22
Let's not forget it's a functional entity.
3
7000
2000
Nie zapominajmy o jej oddzielnych funkcjach.
00:24
We have strong skull bones
4
9000
2000
Mamy silne kości czaszki,
00:26
that protect the most important organ in our body: the brain.
5
11000
3000
które chronią najważniejszy organ w naszym ciele: mózg.
00:29
It's where our senses are located, our special senses --
6
14000
3000
Tu mieszczą się nasze zmysły, nasze niezwykłe zmysły --
00:32
our vision, our speech,
7
17000
2000
wzrok, mowa,
00:34
our hearing, our smell, our taste.
8
19000
2000
słuch, powonienie, smak.
00:36
And this bone
9
21000
2000
Ta kość jest naszpikowana --
00:38
is peppered, as you can see, with the light shining through the skull
10
23000
3000
co możecie zobaczyć dzięki światłu świecącemu wewnątrz czaszki --
00:41
with cavities, the sinuses,
11
26000
2000
wieloma zatokami, kanałami,
00:43
which warm and moisten the air we breathe.
12
28000
3000
które ogrzewają i nawilżają powietrze, którym oddychamy.
00:46
But also imagine if they were filled with solid bone --
13
31000
3000
Ale wyobraźcie sobie, że gdyby wypełniała je pełna kość,
00:49
our head would be dead weight,
14
34000
2000
nasza głowa byłaby strasznie ciężka,
00:51
we wouldn't be able to hold it erect,
15
36000
2000
nie moglibyśmy trzymać jej prosto,
00:53
we wouldn't be able to look at the world around us.
16
38000
3000
nie moglibyśmy oglądać świata wokół nas.
01:02
This woman is slowly dying
17
47000
2000
Ta kobieta powoli umiera
01:04
because the benign tumors in her facial bones
18
49000
3000
bo łagodne nowotwory kości jej twarzy
01:07
have completely obliterated her mouth and her nose
19
52000
3000
kompletnie zatkały jej usta i nos,
01:10
so she can't breathe and eat.
20
55000
2000
tak, że nie może oddychać ani jeść.
01:12
Attached to the facial bones
21
57000
2000
Do kości twarzy,
01:14
that define our face's structure
22
59000
4000
odpowiedzialnych za jej strukturę,
01:18
are the muscles that deliver our facial expression,
23
63000
3000
przyczepione są mięśnie, które wywołują wyraz twarzy --
01:21
our universal language of expression,
24
66000
3000
nasz uniwersalny język wyrażania się,
01:24
our social-signaling system.
25
69000
2000
system wysyłania społecznych sygnałów.
01:26
And overlying this is the skin drape,
26
71000
3000
A przykrywa to wszystko draperia ze skóry.
01:29
which is a hugely complex
27
74000
2000
Jest to potwornie skomplikowana
01:31
three-dimensional structure --
28
76000
2000
trójwymiarowa struktura --
01:33
taking right-angled bends here and there,
29
78000
2000
gdzieniegdzie zakrzywia się pod kątem prostym,
01:35
having thin areas like the eyelids,
30
80000
3000
jest cieniutka na powiekach,
01:38
thick areas like the cheek, different colors.
31
83000
3000
gruba na policzkach, przybiera różne kolory.
01:41
And then we have the sensual factor of the face.
32
86000
3000
I mamy także zmysłowy aspekt twarzy.
01:44
Where do we like to kiss people?
33
89000
2000
Gdzie lubimy całować ludzi?
01:46
On the lips. Nibble the ears maybe.
34
91000
3000
W usta. Może muskać zębami uszy.
01:49
It's the face where we're attracted to with that.
35
94000
3000
To twarz jest miejscem, które nas wtedy przyciąga.
01:52
But let's not forget the hair.
36
97000
2000
Ale nie zapominajmy o włosach.
01:54
You're looking at the image on your left-hand side --
37
99000
2000
Zdjęcie, które oglądacie po waszej lewej ręce --
01:56
that's my son with his eyebrows present.
38
101000
2000
to mój syn z widocznymi powiekami.
01:58
Look how odd he looks with the eyebrows missing.
39
103000
3000
Spójrzcie, jak dziwnie wygląda bez nich.
02:01
There's a definite difference.
40
106000
2000
Stanowcza różnica.
02:03
And imagine if he had hair sprouting from the middle of his nose,
41
108000
2000
A wyobraźcie sobie, że włosy wyrastałyby mu z nosa,
02:05
he'd look even odder still.
42
110000
2000
wyglądałby jeszcze dziwaczniej.
02:07
Dysmorphophobia
43
112000
2000
Dysmorfofobia
02:09
is an extreme version
44
114000
2000
to skrajny przypadek sytuacji,
02:11
of the fact that we don't see ourselves
45
116000
2000
w której nie postrzegamy siebie tak,
02:13
as others see us.
46
118000
2000
jak widzą nas inni.
02:15
It's a shocking truth
47
120000
2000
To szokujący fakt,
02:17
that we only see mirror images of ourselves,
48
122000
3000
że widujemy tylko swoje lustrzane odbicia
02:20
and we only see ourselves
49
125000
2000
i widujemy siebie tylko
02:22
in freeze-frame photographic images
50
127000
2000
na zastygłych zdjęciach,
02:24
that capture a mere fraction of the time that we live.
51
129000
3000
mogących uchwycić zaledwie ułamek naszej aktywności.
02:27
Dysmorphophobia
52
132000
2000
Dysmorfofobia
02:29
is a perversion of this
53
134000
2000
jest tego wypaczeniem.
02:31
where people who may be very good looking
54
136000
2000
Ludzie, którzy mogą wyglądać świetnie,
02:33
regard themselves as hideously ugly
55
138000
2000
uważają się za ohydnie obrzydliwych
02:35
and are constantly seeking surgery
56
140000
2000
i stale chcą się poddawać operacjom,
02:37
to correct their facial appearance.
57
142000
3000
by poprawić wygląd swojej twarzy.
02:40
They don't need this. They need psychiatric help.
58
145000
3000
Nie potrzebują tego, potrzebują pomocy psychiatry.
02:43
Max has kindly donated his photograph to me.
59
148000
2000
Max uprzejmie podarował mi swoje zdjęcie.
02:45
He doesn't have dysmorphophobia, but I'm using his photograph
60
150000
3000
Nie ma dysmorfofobii, ale używam tej fotografii,
02:48
to illustrate the fact that he looks exactly like a dysmorphophobic.
61
153000
2000
by pokazać, że wygląda dokładnie jak cierpiący na dysmorfofobię.
02:50
In other words, he looks entirely normal.
62
155000
3000
Innymi słowy, wygląda całkiem normalnie.
02:53
Age is another thing
63
158000
3000
Wiek to kolejny czynnik
02:56
when our attitude toward our appearance changes.
64
161000
2000
zmieniający nasze nastawienie do własnego wyglądu.
02:58
So children judge themselves, learn to judge themselves,
65
163000
3000
Zatem dzieci oceniają siebie, uczą się oceniać siebie,
03:01
by the behavior of adults around them.
66
166000
3000
na podstawie zachowania dorosłych wokół nich.
03:04
Here's a classic example: Rebecca has a benign blood vessel tumor
67
169000
3000
Oto klasyczny przykład: Rebbecca ma łagodny nowotwór naczyń krwionośnych,
03:07
that's growing out through her skull, has obliterated her nose,
68
172000
3000
który wyrasta na zewnątrz jej czaszki, zatkał jej nos,
03:10
and she's having difficulty seeing.
69
175000
2000
i powoduje problemy z patrzeniem.
03:12
As you can see, it's blocking her vision.
70
177000
2000
Jak widzicie, zasłania jej oczy.
03:14
She's also in danger, when she damages this,
71
179000
2000
Jeśli go uszkodzi, narazi się
03:16
of bleeding profusely.
72
181000
2000
na obfite krwawienie.
03:18
Our research has shown
73
183000
2000
Nasze badania pokazały,
03:20
that the parents and close loved ones of these children
74
185000
3000
że rodzice i bliscy tych dzieci
03:23
adore them.
75
188000
2000
uwielbiają je.
03:25
They've grown used to their face; they think they're special.
76
190000
3000
Przyzwyczaili się do ich wyglądu; uważają, że są wyjątkowe.
03:28
Actually, sometimes the parents argue
77
193000
2000
Właściwie, to czasami rodzice spierają się,
03:30
about whether these children should have the lesion removed.
78
195000
3000
czy tym dzieciom powinno się usunąć zmiany chorobowe.
03:33
And occasionally they suffer intense grief reactions
79
198000
2000
I czasami doświadczają uczucia głębokiego żalu,
03:35
because the child they've grown to love
80
200000
2000
bo dziecko, które pokochali,
03:37
has changed so dramatically and they don't recognize them.
81
202000
3000
zmieniło się tak nagle, że nie mogą go poznać.
03:40
But other adults
82
205000
2000
Ale inni dorośli
03:42
say incredibly painful things.
83
207000
2000
wypowiadają niezwykle bolesne uwagi.
03:44
They say, "How dare you take this child out of the house
84
209000
2000
Mówią: "Jak śmiesz wyprowadzać to dziecko z domu,
03:46
and terrify other people.
85
211000
2000
żeby straszyło innych ludzi.
03:48
Shouldn't you be doing something about this? Why haven't you had it removed?"
86
213000
3000
Nie powinieneś czegoś z tym zrobić? Czemu tego nie usunąłeś?"
03:51
And other children in curiosity come up and poke the lesion,
87
216000
3000
A inne dzieci z ciekawości podchodzą, by wsadzić palec w zmiany,
03:54
because -- a natural curiosity.
88
219000
2000
z powodu -- zwyczajnej ciekawości.
03:56
And that obviously alerts the child
89
221000
2000
I ta ciekawość wyraźnie alarmuje dziecko
03:58
to their unusual nature.
90
223000
2000
o jego niecodziennej naturze.
04:00
After surgery, everything normalizes.
91
225000
3000
Po operacji, wszystko wraca do normy.
04:03
The adults behave more naturally,
92
228000
2000
Dorośli zachowują się normalniej,
04:05
and the children play more readily with other children.
93
230000
3000
a dzieci chętniej bawią się z innymi dziećmi.
04:08
As teenagers --
94
233000
3000
Jako nastolatkowie --
04:11
just think back to your teenage years --
95
236000
2000
przypomnijcie sobie siebie w tym wieku --
04:13
we're going through a dramatic
96
238000
2000
przechodzimy przez nagłą
04:15
and often disproportionate change
97
240000
2000
i zwykle nieproporcjonalną zmianę
04:17
in our facial appearance.
98
242000
2000
wyglądu naszej twarzy.
04:19
We're trying to struggle to find our identity.
99
244000
2000
Usiłujemy szukać swojej tożsamości.
04:21
We crave the approval of our peers.
100
246000
2000
Pragniemy, by nasi rówieśnicy nas akceptowali.
04:23
So our facial appearance is vital to us
101
248000
3000
Więc wygląd twarzy jest dla nas istotny,
04:26
as we're trying to project ourselves to the world.
102
251000
2000
bo usiłujemy zaprezentować się światu.
04:28
Just remember that single acne spot
103
253000
2000
Przypomnijcie sobie, jak pojedynczy pryszcz
04:30
that crippled you for several days.
104
255000
3000
psuł wam humor na kilka dni.
04:34
How long did you spend looking in the mirror every day,
105
259000
3000
Ile czasu spędziliście na patrzeniu codziennie w lustro,
04:37
practicing your sardonic look, practicing your serious look,
106
262000
3000
ćwicząc swoje sardoniczne spojrzenie, ćwicząc poważne spojrzenie,
04:40
trying to look like Sean Connery, as I did,
107
265000
2000
próbując wyglądać jak Sean Connery, jak ja teraz,
04:42
trying to raise one eyebrow?
108
267000
2000
usiłując podnieść tylko jedną brew.
04:44
It's a crippling time.
109
269000
2000
To przygnębiający okres.
04:46
I've chosen to show this profile view of Sue
110
271000
4000
Postanowiłem pokazać ten obraz profilu Sue,
04:50
because what it shows is her lower jaw jutting forward
111
275000
3000
ponieważ pokazuje jej wystającą do przodu żuchwę
04:53
and her lower lip jutting forward.
112
278000
2000
i jej wystającą dolną wargę.
04:55
I'd like you all in the audience now to push your lower jaw forward.
113
280000
3000
Chciałbym, żeby teraz każdy na widowni wysunął swoją żuchwę,
04:58
Turn to the person next to you,
114
283000
2000
odwrócił się do osoby obok,
05:00
push your lower jaws forward. Turn to the person next to you
115
285000
2000
wysuńcie swoje żuchwy, obróćcie się do osoby obok
05:02
and look at them -- they look miserable.
116
287000
2000
i spójrzcie na nią -- wygląda na przygnębioną.
05:04
That's exactly what people used to say to Sue.
117
289000
3000
To dokładnie to, co ludzie mówili Sue.
05:07
She wasn't miserable at all.
118
292000
2000
W ogóle nie była przygnębiona.
05:09
But people used to say to her, "Why are you so miserable?"
119
294000
3000
Ale ludzie mówili do niej: "Czemu jesteś taka przygnębiona?"
05:13
People were making misjudgments all the time
120
298000
3000
Ludzie ciągle źle oceniali
05:16
on her mood.
121
301000
2000
jej nastrój.
05:18
Teachers and peers were underestimating her; she was teased at school.
122
303000
3000
Nauczyciele i rówieśnicy nie doceniali jej, dokuczano jej w szkole.
05:21
So she chose to have facial surgery.
123
306000
2000
Więc postanowiła poddać się operacji twarzy.
05:23
After the facial surgery,
124
308000
2000
Po operacji,
05:25
she said, "My face now reflects my personality.
125
310000
3000
powiedziała: "Teraz moja twarz odzwierciedla moją osobowość.
05:28
People know now that I'm enthusiastic,
126
313000
3000
Ludzie wiedzą teraz, że jestem entuzjastyczna,
05:31
that I'm a happy person."
127
316000
2000
że jestem szczęśliwą osobą."
05:33
And that's the change that can be achieved for teenagers.
128
318000
4000
I to jest zmiana, którą możemy osiągnąć dla nastolatków.
05:37
Is this change, though, a real change,
129
322000
2000
Czy to jest jednak prawdziwa zmiana,
05:39
or is it a figment of the imagination
130
324000
3000
czy tylko wytwór wyobraźni
05:42
of the patient themselves?
131
327000
2000
samych pacjentów.
05:44
Well we studied teenagers' attitudes
132
329000
2000
Zbadaliśmy nastawienie nastolatków
05:46
to photographs of patients having this corrective facial surgery.
133
331000
2000
do zdjęć pacjentów poddanych korekcyjnym operacjom twarzy.
05:48
And what we found was --
134
333000
3000
I odkryliśmy, że --
05:51
we jumbled up the photographs
135
336000
2000
pomieszaliśmy zdjęcia,
05:53
so they couldn't recognize the before and after --
136
338000
2000
żeby nie mogli rozpoznać tych sprzed operacji i po --
05:55
what we found was that the patients were regarded
137
340000
2000
odkryliśmy, że pacjenci byli postrzegani
05:57
as being more attractive after the surgery.
138
342000
2000
jako bardziej atrakcyjni po operacji.
05:59
Well that's not surprising, but we also asked them to judge them
139
344000
3000
Cóż, nic zaskakującego, ale poprosiliśmy też, by ocenili ich
06:02
on honesty, intelligence,
140
347000
2000
szczerość, inteligencję,
06:04
friendliness, violence.
141
349000
3000
życzliwość, agresywność.
06:07
They were all perceived as being
142
352000
2000
Wszyscy byli postrzegani
06:09
less than normal in all those characteristics --
143
354000
2000
poniżej normy we wszystkich tych aspektach --
06:11
more violent, etc. -- before the surgery.
144
356000
3000
bardziej agresywny, itd. -- przed operacją.
06:14
After the surgery,
145
359000
2000
Po operacji,
06:16
they were perceived as being more intelligent,
146
361000
2000
postrzegano ich jako inteligentniejszych,
06:18
more friendly, more honest, less violent --
147
363000
3000
bardziej życzliwych, bardziej szczerych, mniej agresywnych --
06:21
and yet we hadn't operated on their intellect
148
366000
2000
mimo, że nie operowaliśmy ich umysłów
06:23
or their character.
149
368000
2000
ani charakterów.
06:25
When people get older,
150
370000
2000
W późniejszym wieku,
06:27
they don't necessarily choose to follow this kind of surgery.
151
372000
3000
ludzie niekoniecznie decydują się sami na tego typu operację.
06:30
Their presence in the consultation suite
152
375000
2000
Przychodzą do poradni
06:32
is a result of the slings and arrows of outrageous fortune.
153
377000
3000
z powodu ciosów rozgniewanego losu.
06:35
What happens to them
154
380000
2000
Przychodzą dlatego,
06:37
is that they may have suffered cancer or trauma.
155
382000
2000
że są po przejściu poważnego raka lub urazu.
06:39
So this is a photograph of Henry,
156
384000
2000
To jest wizerunek Henry'ego
06:41
two weeks after he had a malignant cancer removed
157
386000
3000
dwa tygodnie po tym, jak usunięto mu złośliwego raka
06:44
from the left side of his face -- his cheekbone,
158
389000
3000
z lewej strony twarzy -- z kości policzkowych,
06:47
his upper jaw, his eye-socket.
159
392000
2000
górnej szczęki, z oczodołu.
06:49
He looks pretty good at this stage.
160
394000
2000
Na tym etapie wygląda całkiem dobrze.
06:51
But over the course of the next 15 years he had 14 more operations,
161
396000
3000
Ale na przestrzeni kolejnych 15 lat przeszedł jeszcze 14 operacji,
06:54
as the disease ravaged his face
162
399000
2000
bo choroba pustoszyła jego twarz
06:56
and destroyed my reconstruction regularly.
163
401000
2000
i regularnie niszczyła moje rekonstrukcje.
06:58
I learned a huge amount from Henry.
164
403000
2000
Ogromnie dużo nauczyłem się od Henry'ego.
07:00
Henry taught me
165
405000
2000
Henry nauczył mnie,
07:02
that you can carry on working.
166
407000
2000
że można kontynuować pracę.
07:04
He worked as an advocate. He continued to play cricket.
167
409000
3000
Pracował jako adwokat. Dalej grał w krykieta.
07:07
He enjoyed life to the full,
168
412000
2000
Korzystał z życia, ile tylko mógł.
07:09
and this was probably because he had a successful, fulfilling job
169
414000
2000
Pewnie dlatego, że miał przynoszącą sukcesy, satysfakcjonującą pracę
07:11
and a caring family
170
416000
2000
i troskliwą rodzinę
07:13
and was able to participate socially.
171
418000
2000
i mógł utrzymywać aktywność społeczną.
07:15
He maintained a calm insouciance.
172
420000
3000
Trwał w spokojnej beztrosce.
07:18
I don't say he overcame this; he didn't overcome it.
173
423000
3000
Nie mówię, że przezwyciężył chorobę; wcale nie przezwyciężył.
07:21
This was something more than that. He ignored it.
174
426000
3000
To było coś więcej. Zignorował ją.
07:24
He ignored the disfigurement that was happening in his life
175
429000
3000
Zignorował zeszpecenie, które go nękało
07:27
and carried on oblivious to it.
176
432000
3000
i żył nie pamiętając o nim.
07:30
And that's what these people can do.
177
435000
2000
Ci ludzie właśnie to potrafią zrobić.
07:32
Henriapi illustrates this phenomenon as well.
178
437000
2000
Henriapi także ilustruje ten fenomen.
07:34
This is a man in his 20s
179
439000
2000
To mężczyzna w wieku dwudziestu kilku lat,
07:36
whose first visit out of Nigeria was with this malignant cancer
180
441000
3000
który po raz pierwszy w życiu wyjechał z Nigerii,
07:39
that he came to the United Kingdom to have operated on.
181
444000
2000
by poddać się operacji złośliwego raka w Wielkiej Brytanii.
07:41
It was my longest operation.
182
446000
2000
To była moja najdłuższa operacja.
07:43
It took 23 hours. I did it with my neurosurgeon.
183
448000
3000
Trwała 23 godziny. Przeprowadziłem ją z moim neurochirurgiem.
07:46
We removed all the bones at the right side of his face --
184
451000
2000
Usunęliśmy wszystkie kości z prawej strony twarzy --
07:48
his eye, his nose,
185
453000
2000
jego oko, nos,
07:50
the skull bones, the facial skin --
186
455000
2000
kości czaszki, skórę twarzy --
07:52
and reconstructed him with tissue from the back.
187
457000
3000
i zrekonstruowaliśmy je dzięki tkance z pleców.
07:55
He continued to work as a psychiatric nurse.
188
460000
2000
Pracował dalej jako pielęgniarz przy psychicznie chorych.
07:57
He got married. He had a son called Jeremiah.
189
462000
3000
Ożenił się. Ma syna o imieniu Jeremiah.
08:00
And again, he said,
190
465000
2000
I znów, powiedział:
08:02
"This painting of me with my son Jeremiah
191
467000
3000
"Ten obraz przedstawiający mnie z synem,
08:05
shows me as the successful man that I feel that I am."
192
470000
3000
pokazuje mnie jako spełnionego człowieka, jakim się czuję."
08:08
His facial disfigurement
193
473000
2000
Zeszpecenie twarzy
08:10
did not affect him
194
475000
2000
nie obchodziło go,
08:12
because he had the support of a family;
195
477000
2000
ponieważ miał wsparcie rodziny
08:14
he had a successful, fulfilling job.
196
479000
2000
i przynoszącą sukcesy, satysfakcjonującą pracę.
08:16
So we've seen that we can change people's faces.
197
481000
3000
Widzieliśmy zatem, że potrafimy zmieniać ludzkie twarze.
08:19
But when we change people's faces,
198
484000
2000
Ale kiedy zmieniamy ludziom twarze,
08:21
are we changing their identity --
199
486000
2000
czy zmieniamy ich tożsamość,
08:23
for better or for worse?
200
488000
3000
na lepsze lub na gorsze?
08:26
For instance,
201
491000
2000
Na przykład,
08:28
there are two different types of facial surgery.
202
493000
2000
istnieją dwa rodzaje operacji twarzy.
08:30
We can categorize it like that.
203
495000
2000
Możemy je podzielić w ten sposób.
08:32
We can say there are patients who choose to have facial surgery --
204
497000
2000
Możemy powiedzieć, że są pacjenci, którzy sami decydują się na operację --
08:34
like Sue.
205
499000
2000
jak Sue.
08:36
When they have facial surgery,
206
501000
2000
Po operacji,
08:38
they feel their lives have changed
207
503000
2000
czują, że ich życie się zmieniło,
08:40
because other people perceive them
208
505000
3000
ponieważ inni odbierają ich
08:43
as better people.
209
508000
2000
jako lepszych ludzi.
08:45
They don't feel different.
210
510000
2000
Nie czują się inaczej.
08:47
They feel that they've actually gained
211
512000
2000
Czują, że właściwie osiągnęli
08:49
what they never had,
212
514000
2000
to, czego nigdy nie mieli,
08:51
that their face now reflects their personality.
213
516000
2000
że ich twarz odzwierciedla ich osobowość.
08:53
And actually that's probably the difference between cosmetic surgery
214
518000
3000
I rzeczywiście to jest chyba różnica pomiędzy chirurgią kosmetyczną
08:56
and this kind of surgery.
215
521000
2000
a tym rodzajem chirurgii.
08:58
Because you might say, "Well, this type of surgery
216
523000
3000
Bo można by powiedzieć: "Cóż, ten typ chirurgii
09:01
might be regarded as cosmetic."
217
526000
2000
mógłby być uznany za chirurgię kosmetyczną."
09:03
If you do cosmetic surgery, patients are often less happy.
218
528000
3000
W chirurgii kosmetycznej pacjenci są zwykle mniej szczęśliwi.
09:06
They're trying to achieve difference in their lives.
219
531000
3000
Starają się osiągnąć zmianę w swoim życiu.
09:12
Sue wasn't trying to achieve difference in her life.
220
537000
2000
Sue nie dążyła do zmiany w swoim życiu,
09:14
She was just trying to achieve the face
221
539000
2000
próbowała tylko zyskać twarz
09:16
that matched her personality.
222
541000
2000
pasującą do swojej osobowości.
09:18
But then we have other people
223
543000
2000
Ale mamy też ludzi,
09:20
who don't choose to have facial surgery.
224
545000
2000
którzy nie decydują się sami na operację twarzy.
09:22
They're people who have their face shot off.
225
547000
2000
To ludzie, których twarz została odstrzelona.
09:24
I'll move it off, and we'll have a blank slide for those who are squeamish amongst you.
226
549000
3000
Usunąłem to i będziemy mieli pusty slajd, dla tych, którzy są wrażliwi.
09:27
They have it forced upon them.
227
552000
2000
Są zmuszeni do operacji.
09:29
And again, as I told you,
228
554000
2000
I znów, jak powiedziałem,
09:31
if they have a caring family
229
556000
2000
jeśli mają troskliwą rodzinę
09:33
and good work life,
230
558000
3000
i dobrą pracę,
09:36
then they can lead normal and fulfilled lives.
231
561000
3000
to mogą prowadzić normalne i spełnione życie.
09:39
Their identity doesn't change.
232
564000
2000
Ich tożsamość się nie zmienia.
09:41
Is this business
233
566000
2000
Czy zajmowanie się wyglądem
09:43
about appearance and preoccupation with it
234
568000
2000
i troska o niego
09:45
a Western phenomenon?
235
570000
2000
jest zjawiskiem właściwym tylko dla świata zachodu?
09:47
Muzetta's family give the lie to this.
236
572000
3000
Rodzina Muzetty podważa takie stwierdzenie.
09:50
This is a little Bangladeshi girl from the east end of London
237
575000
3000
To mała mieszkanka East Endu z Bangladeszu,
09:53
who's got a huge malignant tumor on the right side of her face,
238
578000
3000
która ma ogromny złośliwy guz na prawej części twarzy,
09:56
which has already made her blind
239
581000
2000
który zdążył ją oślepić,
09:58
and which is rapidly growing and is going to kill her shortly.
240
583000
2000
prędko rośnie i wkrótce ją zabije.
10:00
After she had surgery to remove the tumor,
241
585000
3000
Po operacji usunięcia guza,
10:03
her parents dressed her in this beautiful green velvet dress,
242
588000
3000
jej rodzice ubrali ją w tę piękną zieloną aksamitną sukienkę,
10:06
a pink ribbon in her hair,
243
591000
2000
włożyli różową kokardkę we włosy
10:08
and they wanted the painting to be shown around the world,
244
593000
2000
i chcieli, żeby świat zobaczył ten obrazek,
10:10
despite the fact that they were orthodox Muslims
245
595000
3000
pomimo faktu, że są ortodoksyjnymi muzułmanami
10:13
and the mother wore a full burqa.
246
598000
2000
a matka nosi pełną burkę.
10:15
So it's not simply a Western phenomenon.
247
600000
3000
Więc to nie tylko zachodnie zjawisko.
10:20
We make judgments on people's faces
248
605000
2000
Oceniamy ludzi na podstawie twarzy
10:22
all the time.
249
607000
2000
cały czas.
10:24
It's been going on since we can think of Lombroso
250
609000
3000
Dzieje się tak od czasów Lombrosso
10:27
and the way he would define criminal faces.
251
612000
2000
i sposobu, w jaki zdefiniował twarze kryminalistów.
10:29
He said you could see criminal faces,
252
614000
2000
Twierdził, że można poznać twarz kryminalisty,
10:31
judging them just on the photographs that were showed.
253
616000
3000
tylko na podstawie obejrzanych zdjęć.
10:34
Good-looking people
254
619000
2000
Atrakcyjni ludzie
10:36
are always judged as being more friendly.
255
621000
2000
zawsze wydają się bardziej przyjaźni.
10:38
We look at O.J. --
256
623000
2000
Spójrzmy na O.J.'a --
10:40
he's a good-looking guy.
257
625000
2000
jest przystojnym facetem.
10:42
We'd like to spend time with him. He looks friendly.
258
627000
3000
Chcielibyśmy spędzać z nim czas. Wygląda przyjaźnie.
10:45
Now we know that he's a convicted wife-batterer,
259
630000
3000
Teraz wiemy, że został skazany za znęcanie się nad żoną,
10:48
and actually he's not the good guy.
260
633000
2000
i w rzeczywistości nie jest dobrym człowiekiem.
10:50
And beauty doesn't equate to goodness,
261
635000
4000
A więc piękno nie równa się dobroci
10:54
and certainly doesn't equate to contentment.
262
639000
3000
i z pewnością nie równa się zadowoleniu.
10:57
So we've talked about the static face
263
642000
2000
Mówiliśmy zatem o nieruchomych twarzach
10:59
and judging the static face,
264
644000
2000
i ocenianiu nieruchomych twarzy,
11:01
but actually, we're more comfortable
265
646000
2000
ale właściwie, wygodniej jest nam
11:03
with judging the moving face.
266
648000
2000
formułować sądy na podstawie żywych twarzy.
11:05
We think we can judge people on their expressions.
267
650000
3000
Sądzimy, że umiemy osądzać ludzi na podstawie wyrazów twarzy.
11:08
U.K. jurors in the U.K. justice system
268
653000
3000
Sędziowie w Wielkiej Brytanii
11:11
like to see a live witness
269
656000
2000
wolą przesłuchiwać świadków na żywo
11:13
to see whether they can pick up the telltale signs of mendacity --
270
658000
3000
by stwierdzić, czy dostrzegą oznaki wskazujące na kłamstwo --
11:16
the blink, the hesitation.
271
661000
3000
mrugnięcie okiem, niezdecydowanie.
11:19
And so they want to see live witnesses.
272
664000
3000
Więc chcą przesłuchiwać świadków na żywo.
11:22
Todorov tells us that, in a tenth of a second,
273
667000
3000
Todorov twierdzi, że w jednej dziesiątej sekundy
11:25
we can make a judgment on somebody's face.
274
670000
3000
jesteśmy w stanie ocenić kogoś na podstawie twarzy.
11:28
Are we uncomfortable with this image? Yes, we are.
275
673000
3000
Czy czujemy się niekomfortowo patrząc na to zdjęcie? Owszem.
11:31
Would we be happy if our doctor's face, our lawyer's face,
276
676000
3000
Bylibyśmy zadowoleni gdyby twarz naszego lekarza, prawnika,
11:34
our financial adviser's face was covered?
277
679000
2000
naszego doradcy finansowego, była zakryta?
11:36
We'd be pretty uncomfortable.
278
681000
2000
Czulibyśmy się całkiem niekomfortowo.
11:38
But are we good at making the judgments
279
683000
2000
Ale czy jesteśmy dobrzy w formułowaniu sądów
11:40
on facial appearance and movement?
280
685000
3000
na podstawie ruchów i wyglądu twarzy?
11:43
The truth is that there's a five-minute rule,
281
688000
2000
Tak na prawdę istnieje zasada pięciu minut --
11:45
not the tenth-of-a-second rule like Todorov, but a five-minute rule.
282
690000
3000
nie dziesiątej części sekundy, jak chce Todorov, ale pięciu minut.
11:48
If you spend five minutes with somebody,
283
693000
2000
Jeśli spędzisz z kimś pięć minut,
11:50
you start looking beyond their facial appearance,
284
695000
2000
zaczynasz dostrzegać więcej niż tylko wygląd twarzy
11:52
and the people who you're initially attracted to
285
697000
2000
i ludzie, którzy początkowo wydali ci się atrakcyjni,
11:54
may seem boring and you lose interest in them,
286
699000
2000
mogą wydać się nudni i przestaną cię interesować,
11:56
and the people who you didn't immediately seek out,
287
701000
2000
a ludzie, na których nie zwróciłeś od razu uwagi,
11:58
because you didn't find them particularly attractive,
288
703000
2000
bo nie wydali Ci się szczególnie atrakcyjni,
12:00
become attractive people
289
705000
2000
stają się atrakcyjni
12:02
because of their personality.
290
707000
2000
z powodu swojej osobowości.
12:05
So we've talked a lot about facial appearance.
291
710000
3000
Zatem sporo powiedzieliśmy o wyglądzie twarzy.
12:08
I now want to share
292
713000
2000
Teraz chciałbym się podzielić
12:10
a little bit of the surgery that we do --
293
715000
2000
odrobiną wiedzy o chirurgii, którą uprawiamy --
12:12
where we're at and where we're going.
294
717000
2000
gdzie jesteśmy i dokąd zmierzamy.
12:14
This is an image of Ann
295
719000
2000
To zdjęcie Ann,
12:16
who's had her right jaw removed and the base of her skull removed.
296
721000
2000
której usunięto prawą część szczęki i podstawę czaszki.
12:18
And you can see in the images afterward,
297
723000
2000
I jak widać na późniejszych zdjęciach,
12:20
we've managed to reconstruct her successfully.
298
725000
2000
udało nam się odtworzyć jej twarz.
12:22
But that's not good enough.
299
727000
2000
Ale to nie wystarczy.
12:24
This is what Ann wants. She wants to be out kayaking,
300
729000
2000
Oto czego chce Ann. Chce pływać kajakiem,
12:26
she wants to be out climbing mountains.
301
731000
2000
chce wspinać się po górach.
12:28
And that's what she achieved, and that's what we have to get to.
302
733000
2000
To, czego dokonała jest tym, co musimy osiągnąć.
12:30
This is a horrific image,
303
735000
2000
To potworne zdjęcie,
12:32
so I'm putting my hand up now.
304
737000
2000
więc podnoszę rękę do góry.
12:34
This is a photograph of Adi,
305
739000
2000
To zdjęcie Adi,
12:36
a Nigerian bank manager who had his face shot off
306
741000
2000
menadżera Banku z Nigerii, któremu odstrzelono twarz
12:38
in an armed robbery.
307
743000
2000
podczas napadu z bronią w ręku.
12:40
And he lost his lower jaw, his lip, his chin
308
745000
2000
Stracił żuchwę, wargę, policzek
12:42
and his upper jaw and teeth.
309
747000
2000
oraz górną szczękę i zęby.
12:44
This is the bar that he set for us.
310
749000
2000
Postawił przed nami takie wyzwanie.
12:46
"I want to look like this. This is how I looked before."
311
751000
3000
"Tak chcę wyglądać. Tak wyglądałem przedtem."
12:49
So with modern technology,
312
754000
2000
Dzięki nowoczesnej technologii,
12:51
we used computers to make models.
313
756000
3000
stworzyliśmy modele za pomocą komputerów.
12:54
We made a model of the jaw without bone in it.
314
759000
2000
Stworzyliśmy model szczęki bez kości.
12:56
We then bent a plate up to it.
315
761000
2000
Potem odpowiednio wygięliśmy płytkę.
12:58
We put it in place
316
763000
2000
Wstawiliśmy ją na miejsce,
13:00
so we knew it was an accurate position.
317
765000
2000
więc wiedzieliśmy, że to dokładna pozycja.
13:02
We then put bone and tissue from the back.
318
767000
3000
Następnie wstawiliśmy kość i tkankę z pleców.
13:05
Here you can see the plate holding it,
319
770000
2000
Tutaj widać płytkę podtrzymującą je,
13:07
and you can see the implants being put in --
320
772000
3000
widzicie również wkładane implanty --
13:10
so that in one operation
321
775000
2000
w jednej operacji
13:12
we achieve this
322
777000
3000
osiągnęliśmy to
13:15
and this.
323
780000
2000
i to.
13:17
So the patient's life is restored.
324
782000
2000
Życie pacjenta wróciło do normy.
13:19
That's the good news.
325
784000
2000
To dobra wiadomość.
13:21
However, his chin skin
326
786000
2000
Jednak skóra na jego podbródku
13:23
doesn't look the same as it did before.
327
788000
2000
nie wygląda tak samo, jak przedtem.
13:25
It's skin from his back.
328
790000
2000
To skóra z jego pleców.
13:27
It's thicker, it's darker, it's coarser, it doesn't have the contours.
329
792000
3000
Jest grubsza, ciemniejsza, bardziej szorstka, nie ma konturów.
13:30
And that's where we're failing,
330
795000
2000
W tym miejscu przegrywamy.
13:32
and that's where we need the face transplant.
331
797000
2000
W tym miejscu potrzebujemy przeszczepów twarzy.
13:34
The face transplant has a role
332
799000
2000
Przeszczepy twarzy mają znaczenie
13:36
probably in burns patients to replace the skin.
333
801000
3000
w przywracaniu skóry pacjentom z poparzeniami.
13:39
We can replace the underlying skeletal structure,
334
804000
2000
Możemy przywrócić strukturę kości pod skórą,
13:41
but we're still not good at replacing the facial skin.
335
806000
3000
ale nadal nie umiemy dobrze przywracać skóry twarzy.
13:44
So it's very valuable
336
809000
2000
To bardzo wartościowe,
13:46
to have that tool in our armamentarium.
337
811000
2000
mieć takie narzędzie w swoim arsenale broni.
13:48
But the patients are going to have to take drugs
338
813000
2000
Ale pacjenci będą musieli do końca życia przyjmować leki,
13:50
that suppress their immune system for the rest of their lives.
339
815000
2000
zmniejszające reakcję układu immunologicznego.
13:52
What does that mean?
340
817000
2000
Co to znaczy?
13:54
They have an increased risk of infection, an increased risk of malignancy.
341
819000
3000
Zwiększone ryzyko infekcji, zwiększone ryzyko przerzutów nowotworów.
13:57
This is not a life-saving transplant --
342
822000
2000
To nie jest transplantacja ratująca życie --
13:59
like a heart, or liver, or lung transplant --
343
824000
3000
jak przeszczepy serca, wątroby, czy płuc --
14:02
it is a quality-of-life transplant,
344
827000
3000
to transplantacja jakości życia
14:05
and as a result,
345
830000
2000
i w rezultacie,
14:07
are the patients going to say, if they get a malignant cancer 10 or 15 years on,
346
832000
3000
czy pacjenci nie powiedzą, jeśli zachorują na złośliwego raka za 10 czy 15 lat,
14:10
"I wish I'd had conventional reconstructive techniques rather than this
347
835000
3000
"Wolałbym być poddany konwencjonalnym technikom rekonstrukcji,
14:13
because I'm now dying of a malignant cancer"? We don't know yet.
348
838000
3000
bo teraz umieram na złośliwego raka"?. Na razie nie wiemy.
14:16
We also don't know what they feel
349
841000
3000
Nie wiemy też, co odczuwają
14:19
about recognition and identity.
350
844000
2000
odnośnie swojej tożsamości.
14:21
Bernard Devauchelle and Sylvie Testelin, who did the first operation,
351
846000
3000
Bernard Devauchelle i Sylvie Testelin, którzy przeprowadzili pierwszą operację
14:24
are studying that.
352
849000
2000
badają to zagadnienie.
14:26
Donors are going to be short on the ground,
353
851000
3000
Dawców jest niewielu już od samego początku,
14:29
because how many people want to have their loved one's face
354
854000
3000
bo ile osób chciałoby, żeby ukochanej osobie,
14:32
removed at the point of death?
355
857000
3000
usunięto po śmierci twarz.
14:35
So there are going to be problems
356
860000
2000
Zatem pojawią sie trudności
14:37
with face transplantation.
357
862000
2000
z przeszczepami twarzy.
14:39
So the better news is
358
864000
2000
Lepszą wiadomością jest,
14:41
the future's almost here --
359
866000
2000
że przyszłość jest tuż tuż --
14:43
and the future is tissue engineering.
360
868000
2000
a przyszłość to inżynieria tkankowa.
14:45
Just imagine,
361
870000
2000
Wyobraźcie sobie tylko,
14:47
I can make a biologically-degradable template.
362
872000
3000
Mogę stworzyć ulegającą rozkładowi matrycę.
14:50
I can put it in place where it's meant to be.
363
875000
2000
Mogę wstawić ją w odpowiednie miejsce.
14:52
I can sprinkle a few cells,
364
877000
2000
Posypać odrobiną komórek,
14:54
stem cells from the patient's own hip,
365
879000
2000
komórek macierzystych z biodra pacjenta,
14:56
a little bit of genetically engineered protein,
366
881000
2000
jeszcze tylko odrobina genetycznie modyfikowanych białek,
14:58
and lo and behold, leave it for four months and the face is grown.
367
883000
4000
i uwaga uwaga, zostawiamy to na cztery miesiące i twarz jest wyrośnięta.
15:02
This is a bit like a Julia Child recipe.
368
887000
3000
Trochę jak przepis Julii Child.
15:06
But we've still got problems.
369
891000
2000
Ale nadal są problemy.
15:08
We've got mouth cancer to solve.
370
893000
2000
Mamy do rozwiązania problem raka ust.
15:10
We're still not curing enough patients -- it's the most disfiguring cancer.
371
895000
3000
Nie uzdrawiamy wystarczającej ilości pacjentów -- to najbardziej szpecący rak.
15:13
We're still not reconstructing them well enough.
372
898000
3000
W ich przypadku rekonstrukcje nie są wystarczająco dobre.
15:16
In the U.K. we have an epidemic
373
901000
2000
W Wielkiej Brytanii mamy epidemię
15:18
of facial injuries among young people.
374
903000
2000
zranień twarzy wśród młodych ludzi.
15:20
We still can't get rid of scars.
375
905000
2000
Nadal nie potrafimy pozbyć się blizn.
15:22
We need to do research.
376
907000
2000
Musimy prowadzić badania.
15:24
And the best news of all
377
909000
2000
Ale najlepsza wiadomość to ta,
15:26
is that surgeons know
378
911000
2000
iż chirurdzy wiedzą,
15:28
that we need to do research.
379
913000
2000
że musimy prowadzić badania.
15:30
And we've set up charities
380
915000
2000
Założyliśmy organizacje charytatywne,
15:32
that will help us fund
381
917000
2000
które pomogą finansować
15:34
the clinical research
382
919000
2000
badania kliniczne,
15:36
to determine the best treatment practice now
383
921000
2000
by znaleźć najlepsze praktyki leczenia obecnie
15:38
and better treatment into the future,
384
923000
2000
i lepsze terapie w przyszłości,
15:40
so we don't just sit on our laurels and say, "Okay, we're doing okay.
385
925000
2000
więc nie spoczywamy na laurach i nie mówimy: "Wszystko jest w porządku.
15:42
Let's leave it as it is."
386
927000
2000
Zostawmy to tak, jak jest."
15:44
Thank you very much indeed.
387
929000
2000
Dziękuję bardzo.
15:46
(Applause)
388
931000
2000
(Oklaski)
ABOUT THE SPEAKER
Iain Hutchison - Facial surgeonIain Hutchison is a pioneering oral and facial surgeon; his foundation, Saving Faces, explores the nature of our expressions.
Why you should listen
Iain Hutchison thinks deeply about our faces. In his practice at St. Bartholomew’s, Royal London and University College London Hospitals, he has seen faces that lack the basic ability to function, to communicate emotion, to serve as a window to the world. His work involves repairing individual faces that have been impaired through cancer, birth defect or accidents—and asking all of us to look beyond first impressions.
One way he’s seeding the conversation is through the Facial Surgery Research Foundation/Saving Faces, which supports facial surgery research and education as well as a groundbreaking artistic residency by painter Mark Gilbert. Right in Hutchison’s office, patients sat for Gilbert before and after facial surgery, resulting in searching, honest portraits that show the humanity even of someone whose face we might be unwilling to look at. The “Saving Faces” exhibit has been seen by more than two million gallery visitors. Hutchison is also an active advocate of running clinical trials for facial surgery, and he funds and co-supervises two psychology PhD students to study ways to improve emotional and functional outcomes.
As he says: "Facial surgery is challenging not only because of its intricacy but because it has a profound effect on the patient’s psyche."
Iain Hutchison | Speaker | TED.com