TED2012
Paul Gilding: The Earth is full
Paul Gilding: Ziemia jest przepełniona
Filmed:
Readability: 4.1
1,431,789 views
Czy zużyliśmy już wszystkie bogactwa naturalne? Czy zasiedliliśmy już całą Ziemię? Paul Gilding twierdzi, że tak i że będzie to miało druzgocące konsekwencje. Wszytko to w przerażającej i dziwnie optymistycznej prezentacji.
Paul Gilding - Writer
Paul Gilding is an independent writer, activist and adviser on a sustainable economy. Click through to watch the onstage debate that followed this talk. Full bio
Paul Gilding is an independent writer, activist and adviser on a sustainable economy. Click through to watch the onstage debate that followed this talk. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Let me begin with four words
0
0
3000
Zacznę od słów,
00:18
that will provide the context for this week,
1
3000
2000
które dadzą kontekst na ten tydzień,
00:20
four words that will come to define
2
5000
2000
słów, które określą
00:22
this century.
3
7000
2000
ten wiek.
00:24
Here they are:
4
9000
2000
Oto one:
00:26
The Earth is full.
5
11000
3000
Ziemia jest przepełniona.
00:29
It's full of us, it's full of our stuff,
6
14000
3000
Przepełniona nami, naszymi rzeczami,
00:32
full of our waste, full of our demands.
7
17000
3000
śmieciami i żądaniami.
00:35
Yes, we are a brilliant and creative species,
8
20000
3000
Oczywiście jesteśmy fantastycznym i twórczym gatunkiem,
00:38
but we've created a little too much stuff --
9
23000
4000
ale wytworzyliśmy już trochę za dużo.
00:42
so much that our economy is now bigger
10
27000
3000
Tak dużo, że nasza gospodarka jest obecnie większa
00:45
than its host, our planet.
11
30000
3000
od naszego gospodarza, naszej planety.
00:48
This is not a philosophical statement,
12
33000
2000
To nie teza filozoficzna,
00:50
this is just science
13
35000
2000
to po prostu nauka
00:52
based in physics,
14
37000
2000
oparta na fizyce,
00:54
chemistry and biology.
15
39000
3000
chemii i biologii.
00:57
There are many science-based analyses of this,
16
42000
2000
Istnieje wiele naukowych analiz tego stanu rzeczy,
00:59
but they all draw the same conclusion --
17
44000
3000
wszystkie mają tą samą konkluzję,
01:02
that we're living beyond our means.
18
47000
3000
że żyjemy ponad stan.
01:05
The eminent scientists of the Global Footprint Network, for example,
19
50000
3000
Wybitny naukowiec z organizacji Global Footprint Network,
01:08
calculate that we need about 1.5 Earths
20
53000
3000
obliczył, że potrzebujemy ok. 1,5 Ziemi
01:11
to sustain this economy.
21
56000
3000
by podtrzymać obecną gospodarkę.
01:14
In other words,
22
59000
2000
Innymi słowy,
01:16
to keep operating at our current level,
23
61000
2000
by móc funkcjonować na obecnym poziomie,
01:18
we need 50 percent more Earth than we've got.
24
63000
3000
potrzebujemy o 50% więcej Ziemi, niż dysponujemy.
01:23
In financial terms,
25
68000
2000
Z punktu widzenia finansów
01:25
this would be like always spending 50 percent more than you earn,
26
70000
4000
to tak, jakbyśmy zawsze wydawali 50% więcej, niż zarabiamy,
01:29
going further into debt every year.
27
74000
2000
popadając co roku w coraz większe długi.
01:31
But of course, you can't borrow natural resources,
28
76000
3000
Oczywiście nie można pożyczać bogactw naturalnych,
01:34
so we're burning through our capital,
29
79000
3000
więc albo się zadłużamy,
01:37
or stealing from the future.
30
82000
3000
albo kradniemy naturze.
01:40
So when I say full, I mean really full --
31
85000
3000
Mówiąc przepełniona, myślę dosłownie: przepełniona,
01:43
well past any margin for error,
32
88000
2000
daleko za jakimkolwiek marginesem błędu,
01:45
well past any dispute
33
90000
2000
poza jakąkolwiek dyskusją
01:47
about methodology.
34
92000
3000
o metodologii.
01:51
What this means is our economy is unsustainable.
35
96000
3000
Oznacza to, że nasza gospodarka nie przetrwa.
01:54
I'm not saying it's not nice or pleasant
36
99000
3000
Nie mówię, że nie jest to przykre
01:57
or that it's bad for polar bears or forests,
37
102000
2000
albo złe dla niedźwiedzi polarnych czy lasów,
01:59
though it certainly is.
38
104000
2000
oczywiście, że jest.
02:01
What I'm saying
39
106000
2000
Twierdzę,
02:03
is our approach is simply unsustainable.
40
108000
2000
nasze podejście jest nie do zaakceptowania.
02:05
In other words, thanks to those pesky laws of physics,
41
110000
3000
Innymi słowy, dzięki tym nieznośnym prawom fizyki,
02:08
when things aren't sustainable, they stop.
42
113000
3000
kiedy coś nie może funkcjonować, zatrzymuje się.
02:11
But that's not possible, you might think.
43
116000
2000
Możecie pomyśleć, że to niemożliwe.
02:13
We can't stop economic growth.
44
118000
2000
Rozwój gospodarki nie może się zatrzymać,
02:15
Because that's what will stop: economic growth.
45
120000
3000
a zatrzyma się
02:18
It will stop because of the end of trade resources.
46
123000
3000
z powodu wyczerpania zasobów.
02:21
It will stop because of the growing demand of us
47
126000
5000
Zatrzyma się, przez wzrost popytu
02:26
on all the resources, all the capacity,
48
131000
2000
na wszystkie zasoby i całą powierzchnię,
02:28
all the systems of the Earth,
49
133000
2000
na wszystkie systemy na Ziemi,
02:30
which is now having economic damage.
50
135000
3000
które teraz cierpią z powodu szkód w gospodarce.
02:35
When we think about economic growth stopping,
51
140000
2000
Słysząc o zatrzymaniu wzrostu gospodarczego,
02:37
we go, "That's not possible,"
52
142000
3000
mówimy, że to niemożliwe,
02:40
because economic growth is so essential to our society
53
145000
3000
ponieważ jest tak ważny dla społeczeństwa,
02:43
that is is rarely questioned.
54
148000
3000
że rzadko sie go kwestionuje.
02:46
Although growth has certainly delivered many benefits,
55
151000
3000
Pomimo, że wzrost zdecydowanie dostarczył wielu korzyści,
02:49
it is an idea so essential
56
154000
2000
jest kwestią tak istotną,
02:51
that we tend not to understand
57
156000
2000
że nie możemy zrozumieć,
02:53
the possibility of it not being around.
58
158000
2000
jak mogłoby go nie być.
02:55
Even though it has delivered many benefits,
59
160000
2000
Mimo wielu płynących z niego korzyści,
02:57
it is based on a crazy idea --
60
162000
3000
oparty jest na idei,
03:00
the crazy idea being
61
165000
2000
idei bardzo szalonej,
03:02
that we can have infinite growth
62
167000
2000
że możemy mieć nieograniczony wzrost
03:04
on a finite planet.
63
169000
2000
na ograniczonej planecie.
03:06
And I'm here to tell you the emperor has no clothes.
64
171000
3000
Jestem tu, by powiedzieć, że cesarz jest nagi.
03:09
That the crazy idea is just that,
65
174000
2000
Idea ta jest po prostu szalona,
03:11
it is crazy,
66
176000
2000
Idea ta jest po prostu szalona,
03:13
and with the Earth full, it's game over.
67
178000
2000
a z przepełnioną Ziemią to koniec.
03:15
Come on, you're thinking.
68
180000
2000
Pewnie myślicie,
03:17
That's not possible.
69
182000
2000
że to niemożliwe.
03:19
Technology is amazing. People are innovative.
70
184000
3000
Technologia jest niesamowita. Ludzie są innowacyjni.
03:22
There are so many ways we can improve the way we do things.
71
187000
2000
Możemy na tyle sposobów polepszyć to, co robimy.
03:24
We can surely sort this out.
72
189000
2000
Na pewno jakoś to rozwiążemy.
03:26
That's all true.
73
191000
2000
To wszystko prawda.
03:28
Well, it's mostly true.
74
193000
2000
W większości.
03:30
We are certainly amazing,
75
195000
2000
Na pewno jesteśmy niesamowici
03:32
and we regularly solve complex problems
76
197000
2000
i ciągle rozwiązujemy skomplikowane problemy
03:34
with amazing creativity.
77
199000
2000
używając niesamowitej kreatywności.
03:36
So if our problem
78
201000
2000
Gdyby naszym problemem było
03:38
was to get the human economy down
79
203000
2000
zmniejszenie gospodarki
03:40
from 150 percent to 100 percent of the Earth's capacity,
80
205000
3000
ze 150% do 100% pojemności Ziemi,
03:43
we could do that.
81
208000
2000
moglibyśmy to zrobić.
03:45
The problem is we're just warming up
82
210000
2000
Problem w tym, że dopiero rozgrzewamy
03:47
this growth engine.
83
212000
2000
silnik wzrostu.
03:49
We plan to take this highly-stressed economy
84
214000
3000
Planujemy tę wysoce obciążoną gospodarkę
03:52
and make it twice as big
85
217000
3000
zwiększyć dwukrotnie,
03:55
and then make it four times as big --
86
220000
2000
a nawet czterokrotnie,
03:57
not in some distant future,
87
222000
3000
nie w dalekiej przyszłości,
04:00
but in less than 40 years,
88
225000
2000
ale za mniej niż 40 lat,
04:02
in the life time of most of you.
89
227000
3000
jeszcze za życia większości z was.
04:05
China plans to be there in just 20 years.
90
230000
4000
Chiny planują to osiągnąć w ciągu 20 lat.
04:09
The only problem with this plan
91
234000
3000
Problem w tym,
04:12
is that it's not possible.
92
237000
4000
że to niemożliwe.
04:16
In response, some people argue,
93
241000
2000
Przeciwnicy argumentują,
04:18
but we need growth, we need it to solve poverty.
94
243000
2000
że potrzebujemy wzrostu do walki z biedą,
04:20
We need it to develop technology.
95
245000
2000
rozwoju technologii,
04:22
We need it to keep social stability.
96
247000
2000
utrzymania równowagi społecznej.
04:24
I find this argument fascinating,
97
249000
2000
To bardzo fascynujący argument,
04:26
as though we can kind of bend the rules of physics
98
251000
3000
jakbyśmy mogli nagiąć prawa fizyki
04:29
to suit our needs.
99
254000
2000
do swoich potrzeb.
04:34
It's like the Earth doesn't care what we need.
100
259000
3000
Tak jakby Ziemi nie obchodziły nasze potrzeby.
04:37
Mother nature doesn't negotiate;
101
262000
2000
Matka natura nie negocjuje;
04:39
she just sets rules and describes consequences.
102
264000
3000
tylko ustala zasady i wskazuje konsekwencje.
04:42
And these are not esoteric limits.
103
267000
2000
To nie są zamknięte ograniczenia.
04:44
This is about food and water, soil and climate,
104
269000
2000
Mówimy o żywności, wodzie, ziemi i klimacie,
04:46
the basic practical and economic foundations
105
271000
3000
faktycznych i ekonomicznych podstawach
04:49
of our lives.
106
274000
2000
naszego życia.
04:53
So the idea that we can smoothly transition
107
278000
3000
Idea gładkiego przejścia
04:56
to a highly-efficient,
108
281000
2000
na wysoce wydajną,
04:58
solar-powered, knowledge-based economy
109
283000
2000
zasilaną energią słoneczną, opartą na wiedzy gospodarkę,
05:00
transformed by science and technology
110
285000
2000
zmienioną przez naukę i technologię,
05:02
so that nine billion people
111
287000
2000
tak by 9 miliardów ludzi
05:04
can live in 2050
112
289000
3000
mogło żyć w 2050 roku
05:07
a life of abundance and digital downloads
113
292000
2000
w obfitości i cyfrowej rzeczywistości,
05:09
is a delusion.
114
294000
3000
to iluzja.
05:12
It's not that it's not possible to feed, clothe and house us all
115
297000
3000
Nie chodzi o to, że nie wyżywimy się, ubierzemy
05:15
and have us live decent lives.
116
300000
3000
i nie zapewnimy sobie dachu nad głową, by normalnie żyć.
05:18
It certainly is.
117
303000
2000
To na pewno jest możliwe.
05:20
But the idea that we can gently grow there
118
305000
2000
Idea, że możemy tam spokojnie się rozwijać
05:22
with a few minor hiccups
119
307000
2000
z kilkoma drobnymi przeszkodami,
05:24
is just wrong,
120
309000
2000
jest niebezpiecznie błędna,
05:26
and it's dangerously wrong,
121
311000
2000
jest niebezpiecznie błędna,
05:28
because it means we're not getting ready
122
313000
2000
ponieważ oznacza to, że nie przygotowujemy się
05:30
for what's really going to happen.
123
315000
2000
na to, co ma naprawdę nastąpić.
05:32
See what happens when you operate a system
124
317000
3000
Wiadomo, że eksploatując system
05:35
past its limits
125
320000
2000
poza granicami jego możliwości
05:37
and then keep on going
126
322000
2000
przy ciągłym przyspieszaniu,
05:39
at an ever-accelerating rate
127
324000
3000
przy ciągłym przyspieszaniu,
05:42
is that the system stops working and breaks down.
128
327000
4000
zatrzyma się on i załamie.
05:46
And that's what will happen to us.
129
331000
3000
To własnie stanie się z nami.
05:53
Many of you will be thinking,
130
338000
2000
Wielu z was będzie myśleć,
05:55
but surely we can still stop this.
131
340000
2000
że można jeszcze tego uniknąć.
05:57
If it's that bad, we'll react.
132
342000
3000
Jeśli jest aż tak źle, odpowiednio zareagujemy.
06:00
Let's just think through that idea.
133
345000
2000
Zastanówmy się nad tym.
06:02
Now we've had
134
347000
2000
Od 50 lat
06:04
50 years of warnings.
135
349000
2000
dostajemy ostrzeżenia.
06:06
We've had science proving
136
351000
3000
Nauka alarmowała nas
06:09
the urgency of change.
137
354000
2000
o potrzebie radykalnych zmian.
06:11
We've had economic analysis pointing out
138
356000
2000
Analizy gospodarcze wskazywały,
06:13
that, not only can we afford it,
139
358000
2000
że nie tylko nas na to stać,
06:15
it's cheaper to act early.
140
360000
2000
ale będzie o wiele taniej, jeśli zareagujemy wcześniej.
06:17
And yet, the reality is
141
362000
2000
W rzeczywistości,
06:19
we've done pretty much nothing to change course.
142
364000
3000
nie zrobiliśmy prawie nic, by cokolwiek zmienić.
06:22
We're not even slowing down.
143
367000
3000
Nawet nie zwalniamy.
06:25
Last year on climate, for example,
144
370000
2000
W przypadku klimatu, w zeszłym roku
06:27
we had the highest global emissions ever.
145
372000
2000
mieliśmy największe emisje zanieczyszczeń w historii.
06:29
The story on food, on water, on soil, on climate
146
374000
3000
W kwestii żywności, wody, ziemi i klimatu
06:32
is all much the same.
147
377000
3000
jest bardzo podobnie.
06:35
I actually don't say this in despair.
148
380000
2000
Nie mówię tego z rozpaczy.
06:37
I've done my grieving about the loss.
149
382000
2000
Już ubolewałem nad stratą.
06:39
I accept where we are.
150
384000
2000
Akceptuję nasze położenie.
06:41
It is sad,
151
386000
2000
To smutne,
06:43
but it is what it is.
152
388000
2000
ale jest, jak jest.
06:45
But it is also time
153
390000
2000
Nadszedł czas,
06:47
that we ended our denial
154
392000
2000
by skończyć z zaprzeczaniem
06:49
and recognized
155
394000
2000
i przyznać,
06:51
that we're not acting, we're not close to acting
156
396000
3000
że nie działamy
06:54
and we're not going to act
157
399000
2000
i nie zaczniemy,
06:56
until this crisis hits the economy.
158
401000
2000
dopóki gospodarki nie dosięgnie kryzys.
06:58
And that's why the end of growth
159
403000
2000
Dlatego zatrzymanie wzrostu
07:00
is the central issue
160
405000
2000
jest główną kwestią,
07:02
and the event that we need to get ready for.
161
407000
4000
na którą musimy być przygotowani.
07:06
So when does this transition begin?
162
411000
2000
Kiedy zacznie się ta zmiana?
07:08
When does this breakdown begin?
163
413000
2000
Kiedy nastąpi załamanie?
07:10
In my view, it is well underway.
164
415000
3000
Sądzę, że to już się dzieje.
07:13
I know most people don't see it that way.
165
418000
2000
Nie wszyscy patrzą na to w ten sposób.
07:15
We tend to look at the world,
166
420000
2000
Zwykliśmy patrzeć na świat,
07:17
not as the integrated system that it is,
167
422000
2000
nie jak na zintegrowany system, jakim jest,
07:19
but as a series of individual issues.
168
424000
2000
lecz jak na serię pojedynczych zdarzeń.
07:21
We see the Occupy protests,
169
426000
3000
Widzimy protesty ruchu Occupy,
07:24
we see spiraling debt crises,
170
429000
2000
kryzysy zadłużeniowe,
07:26
we see growing inequality,
171
431000
2000
zwiększające się nierówności,
07:28
we see money's influence on politics,
172
433000
2000
wpływ pieniędzy na politykę,
07:30
we see resource constraint, food and oil prices.
173
435000
3000
ograniczenie zasobów, żywności i ceny ropy.
07:33
But we see, mistakenly, each of these issues
174
438000
2000
Błędnie rozpatrujemy te kwestie
07:35
as individual problems to be solved.
175
440000
4000
jako niezależne problemy, które trzeba rozwiązać.
07:39
In fact, it's the system
176
444000
2000
W rzeczywistości jest to system,
07:41
in the painful process of breaking down --
177
446000
3000
który w bolesny sposób załamuje się,
07:44
our system, of debt-fueled economic growth,
178
449000
3000
nasz system, wzrostu gospodarczego napędzanego długiem,
07:47
of ineffective democracy,
179
452000
2000
nieskutecznej demokracji,
07:49
of overloading planet Earth,
180
454000
2000
przepełnionej Ziemi,
07:51
is eating itself alive.
181
456000
3000
system pożerający sam siebie.
07:56
I could give you countless studies
182
461000
1000
Mógłbym przedstawić niezliczone badania
07:57
and evidence to prove this,
183
462000
3000
i dowody potwierdzające to,
08:00
but I won't because, if you want to see it,
184
465000
2000
ale nie przedstawię, ponieważ jeśli chcecie to dostrzec,
08:02
that evidence is all around you.
185
467000
3000
dowód jest wokół was.
08:05
I want to talk to you about fear.
186
470000
3000
Chcę opowiedzieć wam o strachu,
08:08
I want to do so because, in my view,
187
473000
3000
ponieważ wg. mnie,
08:11
the most important issue we face
188
476000
5000
najważniejszą kwestią dla nas jest to,
08:16
is how we respond
189
481000
2000
w jaki sposób zareagujemy.
08:18
to this question.
190
483000
2000
w jaki sposób zareagujemy.
08:20
The crisis is now inevitable.
191
485000
3000
Kryzys jest nieunikniony.
08:23
This issue is, how will we react?
192
488000
4000
Najważniejsze: jak zareagujemy?
08:27
Of course, we can't know what will happen.
193
492000
3000
Oczywiście nie wiemy co nastąpi.
08:30
The future is inherently uncertain.
194
495000
2000
Przyszłość jest niepewna.
08:32
But let's just think through what the science is telling us
195
497000
3000
Przemyślmy więc, co stanie się,
08:35
is likely to happen.
196
500000
3000
wg. nauki.
08:38
Imagine our economy
197
503000
3000
Wyobraźcie sobie naszą gospodarkę,
08:41
when the carbon bubble bursts,
198
506000
2000
gdy pęknie bańka węglowa,
08:43
when the financial markets recognize
199
508000
2000
kiedy zauważą to rynki finansowe,
08:45
that, to have any hope
200
510000
2000
by mieć jakąkolwiek nadzieję
08:47
of preventing the climate spiraling out of control,
201
512000
3000
na zapobieżenie wymknięciu się pogarszającego się klimatu spod kontroli,
08:50
the oil and coal industries are finished.
202
515000
4000
przemysł paliwowy i węglowy muszą upaść.
08:54
Imagine China, India and Pakistan going to war
203
519000
3000
Wyobraźcie sobie wojnę z Chinami, Indiami i Pakistanem,
08:57
as climate impacts
204
522000
2000
wpływy klimatu
08:59
generate conflict over food and water.
205
524000
4000
będą skutkować konfliktami o żywność i wodę.
09:03
Imagine the Middle East without oil income,
206
528000
3000
Wyobraźcie sobie Środkowy Wschód bez wpływów ze sprzedaży ropy,
09:06
but with collapsing governments.
207
531000
2000
a z upadającymi rządami.
09:08
Imagine our highly-tuned, just-in-time food industry
208
533000
4000
Wyobraźcie sobie nasz napięty i dostrojony do potrzeb przemysł spożywczy
09:12
and our highly-stressed agricultural system failing
209
537000
3000
oraz nasze upadające rolnictwo
09:15
and supermarket shelves emptying.
210
540000
4000
i coraz bardziej opustoszałe półki w supermarketach.
09:19
Imagine 30 percent unemployment in America
211
544000
3000
Wyobraźcie sobie 30% bezrobocie w USA,
09:22
as the global economy is gripped
212
547000
2000
jako efekt nacisku na globalną gospodarkę,
09:24
by fear and uncertainty.
213
549000
2000
wywołany strachem i niepewnością.
09:26
Now imagine what that means for you,
214
551000
2000
Wyobraźcie sobie, co to oznacza dla was,
09:28
your family, your friends,
215
553000
3000
waszych rodzin, przyjaciół,
09:31
your personal financial security.
216
556000
2000
waszego bezpieczeństwa finansowego.
09:33
Imagine what it means
217
558000
2000
Wyobraźcie sobie, co to oznacza
09:35
for your personal security
218
560000
2000
dla waszego osobistego bezpieczeństwa,
09:37
as a heavily armed civilian population
219
562000
2000
jeśli uzbrojone po uszy społeczeństwo
09:39
gets angrier and angrier
220
564000
2000
będzie coraz bardziej wściekłe
09:41
about why this was allowed to happen.
221
566000
3000
o to, dlaczego dopuszczono do takiej sytuacji.
09:45
Imagine what you'll tell your children
222
570000
2000
Wyobraźcie sobie, co powiedzie swoim dzieciom,
09:47
when they ask you,
223
572000
2000
kiedy spytają:
09:49
"So, in 2012, Mom and Dad,
224
574000
2000
"Mamo, tato, jak to było
09:51
what was it like
225
576000
2000
w 2012 r.
09:53
when you'd had the hottest decade on record
226
578000
3000
kiedy mieliście najgorętszą dekadę
09:56
for the third decade in a row,
227
581000
2000
po raz trzeci z rzędu,
09:58
when every scientific body in the world was saying
228
583000
3000
kiedy to naukowcy na całym świecie alarmowali,
10:01
you've got a major problem,
229
586000
3000
że macie poważny problem,
10:04
when the oceans were acidifying,
230
589000
2000
kiedy zakwaszały się oceany,
10:06
when oil and food prices were spiking,
231
591000
2000
ceny ropy i żywności gwałtownie wzrastały,
10:08
when they were rioting in the streets of London
232
593000
3000
na ulicach Londynu protestowano
10:11
and occupying Wall Street?
233
596000
2000
i okupowano Wall Street?
10:13
When the system was so clearly breaking down, Mom and Dad,
234
598000
3000
Mamo, tato, kiedy system tak wyraźnie upadał,
10:16
what did you do, what were you thinking?"
235
601000
3000
to co zrobiliście? O czym myśleliście?"
10:21
So how do you feel
236
606000
3000
Co zrobicie,
10:24
when the lights go out
237
609000
2000
kiedy diametralnie zmieni się
10:26
on the global economy in your mind,
238
611000
4000
globalna gospodarka,
10:30
when your assumptions about the future
239
615000
3000
a wasze założenia odnośnie przyszłości
10:33
fade away
240
618000
2000
powoli znikną
10:35
and something very different emerges?
241
620000
3000
i stanie się coś zupełnie nieoczekiwanego?
10:38
Just take a moment
242
623000
2000
Zastanówcie się,
10:40
and take a breath
243
625000
2000
weźcie głęboki wdech
10:42
and think, what do you feel
244
627000
3000
i pomyślcie, co teraz czujecie?
10:45
at this point?
245
630000
2000
i pomyślcie, co teraz czujecie?
10:51
Perhaps denial.
246
636000
3000
Może zaprzeczenie?
10:54
Perhaps anger.
247
639000
3000
Złość?
10:57
Maybe fear.
248
642000
3000
Strach?
11:02
Of course, we can't know what's going to happen
249
647000
3000
Oczywiście nie wiemy dokładnie co się stanie
11:05
and we have to live with uncertainty.
250
650000
3000
i musimy jakoś żyć z tą niepewnością,
11:08
But when we think about the kind of possibilities I paint,
251
653000
4000
ale jeśli pomyślimy o rożnych rodzajach możliwych zdarzeń, które omówiłem,
11:12
we should feel a bit of fear.
252
657000
4000
powinniśmy chociaż trochę się bać.
11:16
We are in danger, all of us,
253
661000
3000
Wszyscy jesteśmy w niebezpieczeństwie
11:19
and we've evolved to respond to danger with fear
254
664000
3000
i nauczyliśmy się na niebezpieczeństwo reagować strachem,
11:22
to motivate a powerful response,
255
667000
4000
by spowodować silną reakcję
11:26
to help us bravely face a threat.
256
671000
3000
do pomocy w stawieniu czoła niebezpieczeństwu.
11:29
But this time it's not a tiger at the cave mouth.
257
674000
3000
Tym razem to nie tygrys przy wejściu do jaskini.
11:32
You can't see the danger at your door.
258
677000
3000
Niebezpieczeństwa nie widać u naszego progu,
11:35
But if you look,
259
680000
2000
Jeśli się przyjrzymy,
11:37
you can see it at the door of your civilization.
260
682000
4000
to zobaczymy je u progu naszej cywilizacji.
11:41
That's why we need to feel our response now while the lights are still on,
261
686000
3000
Musimy więc zareagować, póki jeszcze można coś zmienić,
11:44
because if we wait until the crisis takes hold,
262
689000
3000
ponieważ jeśli będziemy czekać do wybuchu kryzysu,
11:47
we may panic and hide.
263
692000
2000
możliwe, że spanikujemy i ukryjemy się.
11:49
If we feel it now and think it through,
264
694000
2000
Jeśli to przemyślimy i zrozumiemy,
11:51
we will realize we have nothing to fear
265
696000
2000
zdamy sobie sprawę,
11:53
but fear itself.
266
698000
3000
że nie mamy się czego bać
11:58
Yes, things will get ugly, and it will happen soon --
267
703000
3000
Tak, będzie gorzej i to wkrótce,
12:01
certainly in our lifetime --
268
706000
2000
na pewno za naszego życia,
12:03
but we are more than capable
269
708000
2000
ale możemy sobie poradzić
12:05
of getting through everything that's coming.
270
710000
3000
z tym, co nadciąga.
12:08
You see, those people that have faith
271
713000
3000
Ci, co wierzą,
12:11
that humans can solve any problem,
272
716000
3000
że ludzie mogą pokonać wszystkie przeciwności,
12:14
that technology is limitless, that markets can be a force for good,
273
719000
3000
że technologia nie ma ograniczeń, że gospodarki mogą czynić dobro,
12:17
are in fact right.
274
722000
2000
mają rację.
12:19
The only thing they're missing
275
724000
2000
Nie biorą tylko pod uwagę,
12:21
is that it takes a good crisis to get us going.
276
726000
3000
że potrzeba poważnego kryzysu, by zmobilizować nas do działania.
12:24
When we feel fear and we fear loss
277
729000
3000
Odczuwając strach i brak czegoś,
12:27
we are capable of quite extraordinary things.
278
732000
3000
zdolni jesteśmy do całkiem niesamowitych rzeczy.
12:30
Think about war.
279
735000
3000
Weźmy wojnę.
12:33
After the bombing of Pearl Harbor, it just took four days
280
738000
3000
Po zbombardowaniu Pearl Harbor, potrzeba było tylko 4 dni,
12:36
for the government to ban the production of civilian cars
281
741000
2000
by rząd wstrzymał produkcję samochodów cywilnych
12:38
and to redirect the auto industry,
282
743000
2000
i skierował przemysł samochodowy na inny tor.
12:40
and from there to rationing of food and energy.
283
745000
4000
Później nastąpiło racjonowanie żywności i energii.
12:44
Think about how a company responds to a bankruptcy threat
284
749000
3000
Pomyślcie jak reaguje firma na zagrożenie bankructwem
12:47
and how a change that seemed impossible just gets done.
285
752000
3000
i jak niewyobrażalne wcześniej zmiany, są po prostu wprowadzane.
12:50
Think about how an individual responds
286
755000
2000
Pomyślcie jak reaguje jednostka
12:52
to a diagnosis of a life-threatening illness
287
757000
3000
na zdiagnozowanie zagrażającej życiu choroby
12:55
and how lifestyle changes
288
760000
2000
i jak zmienia to styl życia,
12:57
that previously were just too difficult
289
762000
3000
który wcześniej był zbyt trudny,
13:00
suddenly become relatively easy.
290
765000
4000
a teraz przychodzi bardzo łatwo.
13:04
We are smart, in fact, we really are quite amazing,
291
769000
3000
Jesteśmy inteligentni, jesteśmy całkiem niesamowici,
13:07
but we do love a good crisis.
292
772000
2000
ale kochamy porządny kryzys.
13:09
And the good news, this one's a monster.
293
774000
2000
Dobra wiadomość, to że ten kryzys jest ogromny.
13:11
(Laughter)
294
776000
2000
(Śmiech)
13:13
Sure, if we get it wrong,
295
778000
2000
Oczywiście jeśli źle to rozegramy,
13:15
we could face the end of this civilization,
296
780000
2000
możemy doprowadzić do upadku cywilizacji,
13:17
but if we get it right,
297
782000
2000
ale jeśli nam się powiedzie,
13:19
it could be the beginning of civilization instead.
298
784000
3000
może to być początek nowej cywilizacji.
13:22
And how cool would it be
299
787000
2000
Czyż nie byłoby wspaniale
13:24
to tell your grandchildren that you were part of that?
300
789000
3000
móc pochwalić się wnukom, że mieliśmy w tym swój udział?
13:29
There's certainly no technical or economic barrier in the way.
301
794000
5000
Nie ma żadnej bariery technologicznej ani ekonomicznej.
13:34
Scientists like James Hansen tell us
302
799000
2000
Naukowcy jak James Hansen, twierdzą
13:36
we may need to eliminate net CO2 emissions from the economy
303
801000
3000
że może będziemy musieli wyeliminować emisję CO2 z gospodarki
13:39
in just a few decades.
304
804000
2000
w ciągu kilku dekad.
13:41
I wanted to know what that would take,
305
806000
2000
Byłem ciekaw jak to osiągnąć,
13:43
so I worked with professor Jorgen Randers from Norway
306
808000
3000
więc pracowałem z prof. Jorgenem Randersem z Norwegii,
13:46
to find the answer.
307
811000
2000
by się tego dowiedzieć.
13:48
We developed a plan called "The One Degree War Plan" --
308
813000
4000
Opracowaliśmy plan zw. "Planem Wojny Pierwszego Stopnia",
13:52
so named because of the level of mobilization and focus required.
309
817000
4000
nazwany tak, z uwagi na poziom wymaganej mobilizacji i skupienia.
13:56
To my surprise,
310
821000
2000
Ku memu zdziwieniu,
13:58
eliminating net CO2 emissions from the economy in just 20 years
311
823000
3000
wyeliminowanie emisji CO2 z gospodarki w ciągu 20 lat
14:01
is actually pretty easy and pretty cheap,
312
826000
3000
jest bardzo łatwe do osiągnięcia i całkiem tanie,
14:04
not very cheap,
313
829000
2000
nie bardzo tanie,
14:06
but certainly less than the cost of a collapsing civilization.
314
831000
3000
ale zdecydowanie tańsze od kosztu upadającej cywilizacji.
14:09
We didn't calculate that precisely,
315
834000
2000
Nie obliczyliśmy tego dokładnie,
14:11
but we understand that's very expensive.
316
836000
3000
ale wiemy, że to bardzo kosztowne.
14:14
You can read the details,
317
839000
2000
Możecie przeczytać szczegóły,
14:16
but in summary, we can transform our economy.
318
841000
2000
ale w skrócie: możemy przekształcić naszą gospodarkę.
14:18
We can do it with proven technology.
319
843000
2000
Możemy to zrobić przy użyciu sprawdzonej technologii.
14:20
We can do it at an affordable cost.
320
845000
2000
Możemy to zrobić przystępnym kosztem,
14:22
We can do it with existing political structures.
321
847000
2000
przy istniejących obecnie strukturach politycznych.
14:24
The only thing we need to change
322
849000
2000
Musimy tylko zmienić
14:26
is how we think and how we feel.
323
851000
3000
nasz sposób myślenia i odczuwania.
14:29
And this is where you come in.
324
854000
3000
Tu wchodzicie wy.
14:32
When we think about the future I paint,
325
857000
2000
Myśląc o opisanej przeze mnie przyszłości,
14:34
of course we should feel a bit of fear.
326
859000
2000
powinniśmy odczuwać choć trochę strachu,
14:36
But fear can be paralyzing or motivating.
327
861000
3000
który może być paraliżujący lub motywujący.
14:39
We need to accept the fear and then we need to act.
328
864000
3000
Musimy zaakceptować ten strach i zacząć działać.
14:42
We need to act
329
867000
2000
Musimy działać tak,
14:44
like the future depends on it.
330
869000
2000
jakby zależała od tego nasza przyszłość,
14:46
We need to act like we only have one planet.
331
871000
3000
jakbyśmy mieli tylko jedną planetę.
14:50
We can do this.
332
875000
2000
Możemy to zrobić.
14:52
I know the free market fundamentalists will tell you
333
877000
3000
Wiem, że wolnorynkowi fundamentaliści powiedzą wam,
14:55
that more growth, more stuff and nine billion people going shopping
334
880000
3000
że większy wzrost, więcej dóbr i 9 mld ludzi robiących zakupy
14:58
is the best we can do.
335
883000
2000
to najlepsze co można zrobić.
15:00
They're wrong.
336
885000
2000
Mylą się.
15:02
We can be more,
337
887000
2000
Możemy więcej.
15:04
we can be much more.
338
889000
2000
O wiele więcej.
15:06
We have achieved remarkable things
339
891000
3000
Osiągnęliśmy niezwykłe rzeczy
15:09
since working out how to grow food some 10,000 years ago.
340
894000
2000
od czasu wymyślenia sposobu hodowania żywności jakieś 10 000 lat temu.
15:11
We've built a powerful foundation
341
896000
3000
Zbudowaliśmy potężne fundamenty
15:14
of science, knowledge and technology --
342
899000
2000
nauki, wiedzy o technologii,
15:16
more than enough to build a society
343
901000
2000
o wiele więcej, niż trzeba do stworzenia społeczeństwa,
15:18
where nine billion people
344
903000
2000
gdzie 9 mld ludzi
15:20
can lead decent, meaningful and satisfying lives.
345
905000
2000
może prowadzić przyzwoite, sensowne i satysfakcjonujące życie.
15:22
The Earth can support that
346
907000
2000
Ziemia nas wesprze,
15:24
if we choose the right path.
347
909000
4000
jeśli obierzemy właściwą drogę.
15:28
We can choose this moment of crisis
348
913000
2000
Możemy wykorzystać ten kryzys,
15:30
to ask and answer the big questions of society's evolution --
349
915000
3000
by zadać sobie to ważne pytanie o ewolucji społeczeństwa,
15:33
like, what do we want to be when we grow up,
350
918000
3000
coś jak kim będziemy, jak dorośniemy,
15:36
when we move past this bumbling adolescence
351
921000
3000
kiedy pozostawimy za sobą tę niepoważną młodzieńczość,
15:39
where we think there are no limits
352
924000
2000
kiedy to myślało się, że nie ma żadnych granic,
15:41
and suffer delusions of immortality?
353
926000
3000
i cierpiało się na złudzenia nieśmiertelności?
15:44
Well it's time to grow up,
354
929000
2000
Czas dorosnąć,
15:46
to be wiser, to be calmer,
355
931000
2000
być mądrzejszym, bardziej opanowanym,
15:48
to be more considered.
356
933000
2000
rozważnym.
15:50
Like generations before us,
357
935000
2000
Jak pokolenia przed nami,
15:52
we'll be growing up in war --
358
937000
2000
będziemy dorastać w czasie wojny,
15:54
not a war between civilizations,
359
939000
2000
nie między cywilizacjami,
15:56
but a war for civilization,
360
941000
2000
ale o cywilizację,
15:58
for the extraordinary opportunity
361
943000
2000
o niesamowitą możliwość
16:00
to build a society
362
945000
2000
zbudowania społeczeństwa
16:02
which is stronger and happier
363
947000
2000
silniejszego i szczęśliwszego,
16:04
and plans on staying around
364
949000
2000
planującego dożyć
16:06
into middle age.
365
951000
3000
wieku średniego.
16:09
We can choose life over fear.
366
954000
2000
Możemy wybrać życie bez strachu.
16:11
We can do what we need to do,
367
956000
4000
Możemy zrobić, co trzeba,
16:15
but it will take every entrepreneur,
368
960000
2000
ale będzie potrzeba każdego przedsiębiorcy,
16:17
every artist,
369
962000
2000
każdego artysty,
16:19
every scientist, every communicator,
370
964000
2000
każdego naukowca, każdego komunikatora,
16:21
every mother, every father, every child,
371
966000
3000
każdej matki, każdego ojca, każdego dziecka,
16:24
every one of us.
372
969000
3000
każdego z nas.
16:27
This could be our finest hour.
373
972000
3000
To może być nasze 5 minut.
16:30
Thank you.
374
975000
2000
Dziękuję.
16:32
(Applause)
375
977000
8000
(Oklaski)
ABOUT THE SPEAKER
Paul Gilding - WriterPaul Gilding is an independent writer, activist and adviser on a sustainable economy. Click through to watch the onstage debate that followed this talk.
Why you should listen
Watch the debate with Peter Diamandis that followed this talk >>
Paul Gilding has spent 35 years trying to change the world. He’s served in the Australian military, chased nuclear armed aircraft carriers in small inflatable boats, plugged up industrial waste discharge pipes, been global CEO of Greenpeace, taught at Cambridge University, started two successful businesses and advised the CEOs of some the world’s largest companies.
Despite his clear lack of progress, the unstoppable and flexible optimist is now a writer and advocate, travelling the world with his book The Great Disruption alerting people to the global economic and ecological crisis unfolding around us, as the world economy reaches and passes the limits to growth. He is confident we can get through what’s coming and says rather than the end of civilization, this could be the beginning! He argues we will rise to the occasion and see change at a scale and speed incomprehensible today, but need to urgently prepare for The Great Disruption and “the end of shopping”, as we reinvent the global economy and our model of social progress.
Read his reaction to attending TED2012: "Will the techno-optimists save the world?"
Paul Gilding | Speaker | TED.com