TEDxPlaceDesNations
Vincent Cochetel: I was held hostage for 317 days. Here's what I thought about…
Vincent Cochetel: Byłem zakładnikiem przez 317 dni. O czym myślałem...
Filmed:
Readability: 3.4
1,200,323 views
W 1998 roku, Vincent Cochetel został wysłany przez Wysokiego Komisarza ds. Uchodźców do Czeczenii. W trakcjie misji porwano go i trzymano jako zakładnika przez 317 dni . Po raz pierwszy opowiada o swoich doświadczeniach, o życiu w ciemnej, podziemnej celi, gdzie był przywiązany do łóżka i o nieprzewidzianej rozmowie, którą odbył ze swoimi porywaczami. Z pasją i liryzmem tłumaczy dlaczego kontynuuje tę pracę. Podaje, że od 2000 roku potroiła się ilość ataków na pracowników pomocy humanitarnej i zastanawia się, co taki wzrost oznacza dla świata.
Vincent Cochetel - Humanitarian
Vincent Cochetel is the Director of the Bureau for Europe at the United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR). Full bio
Vincent Cochetel is the Director of the Bureau for Europe at the United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR). Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
I cannot forget them.
0
1039
2653
Nie mogę ich zapomnieć.
Nazywali się Aslan, Alik, Andrei,
00:15
Their names were Aslan, Alik, Andrei,
1
3692
4777
Fernanda, Fred, Galina, Gunnhild,
00:20
Fernanda, Fred, Galina, Gunnhild,
2
8469
4644
Hans, Ingeborg, Matti, Natalya,
00:25
Hans, Ingeborg, Matti, Natalya,
3
13113
5294
Nancy, Sheryl, Usman, Zarema.
00:30
Nancy, Sheryl, Usman, Zarema,
4
18407
4760
To tylko kilkoro z nich.
00:35
and the list is longer.
5
23167
1958
Dla wielu, ich egzystencja
i człowieczeństwo
i człowieczeństwo
00:38
For many, their existence,
their humanity,
their humanity,
6
26255
3344
00:41
has been reduced to statistics,
7
29599
3645
zostały sprowadzone do statystyk
i nazwane chłodno
"incydentami bezpieczeństwa".
"incydentami bezpieczeństwa".
00:45
coldly recorded as "security incidents."
8
33244
4296
Dla mnie byli kolegami,
00:49
For me, they were colleagues
9
37540
1555
00:51
belonging to that community
of humanitarian aid workers
of humanitarian aid workers
10
39095
3530
pracownikami humanitarnymi,
którzy próbowali pomóc ofiarom wojny
w Czeczeni w latach 90.
w Czeczeni w latach 90.
00:54
that tried to bring a bit of comfort
11
42625
2809
00:57
to the victims of the wars
in Chechnya in the '90s.
in Chechnya in the '90s.
12
45434
4087
Pracowali jako pielęgniarze, logistycy,
eksperci od budowy schronień,
eksperci od budowy schronień,
01:01
They were nurses, logisticians,
shelter experts,
shelter experts,
13
49521
4643
01:06
paralegals, interpreters.
14
54164
2833
tłumacze, asystenci prawni.
01:08
And for this service, they were murdered,
15
56997
4156
Za tę służbę zostali zamordowani,
ich rodziny zostały rozbite,
01:13
their families torn apart,
16
61153
2462
a ich historia w dużej mierze zapomniana.
01:15
and their story largely forgotten.
17
63615
2202
Nikogo nie skazano za te zbrodnie.
01:18
No one was ever sentenced
for these crimes.
for these crimes.
18
66827
3147
Nie mogę ich zapomnieć.
01:22
I cannot forget them.
19
70884
2157
Oni we mnie żyją,
01:25
They live in me somehow,
20
73041
2049
wspomnienia po nich
nadają znaczenia każdemu dniu,
nadają znaczenia każdemu dniu,
01:27
their memories giving me
meaning every day.
meaning every day.
21
75090
3230
01:30
But they are also haunting
the dark street of my mind.
the dark street of my mind.
22
78320
4431
ale nawiedzają też
ciemne zakamarki mojego umysłu.
ciemne zakamarki mojego umysłu.
01:34
As humanitarian aid workers,
23
82751
1961
Jako pracownicy pomocy humanitarnej
01:36
they made the choice
to be at the side of the victim,
to be at the side of the victim,
24
84712
3352
stanęli po stronie ofiar,
01:40
to provide some assistance,
some comfort, some protection,
some comfort, some protection,
25
88064
4597
żeby im pomóc, dodać otuchy,
zapewnić bezpieczeństwo.
zapewnić bezpieczeństwo.
01:44
but when they needed
protection themselves,
protection themselves,
26
92661
2926
Jednak kiedy sami potrzebowali ochrony,
01:47
it wasn't there.
27
95587
1708
nikt nie przyszedł z pomocą.
01:49
When you see the headlines
of your newspaper these days
of your newspaper these days
28
97685
3173
Widząc nagłówki gazet,
opisujące wojnę w Iraku lub Syrii,
01:52
with the war in Iraq or in Syria --
29
100858
3065
"Pracownik pomocy porwany",
"Egzekucja zakładnika",
"Egzekucja zakładnika",
01:55
aid worker abducted, hostage executed --
30
103923
4164
ludzie pytają: "Kim oni są?
02:00
but who were they?
31
108087
2013
02:02
Why were they there?
32
110100
1925
Skąd oni się tam wzięli?
02:04
What motivated them?
33
112025
2008
Kto ich do tego zmotywował?".
02:06
How did we become
so indifferent to these crimes?
so indifferent to these crimes?
34
114033
3876
Staliśmy się obojętni na zbrodnie.
02:09
This is why I am here today with you.
35
117909
3129
To dlatego tutaj dzisiaj jestem.
02:13
We need to find better ways
to remember them.
to remember them.
36
121038
2397
Musimy znaleźć sposób, by o nich pamiętać.
02:16
We also need to explain the key values
to which they dedicated their lives.
to which they dedicated their lives.
37
124575
5991
Musimy zrozumieć wartości,
dla których poświęcili swoje życie.
dla których poświęcili swoje życie.
02:22
We also need to demand justice.
38
130566
4212
Musimy żądać sprawiedliwości.
Kiedy w 1996 roku
Wysoki Komisarz ONZ ds. Uchodźców
Wysoki Komisarz ONZ ds. Uchodźców
02:28
When in '96 I was sent
39
136058
1881
02:29
by the United Nations High Commissioner
for Refugees to the North Caucasus,
for Refugees to the North Caucasus,
40
137939
3715
wysłał mnie na Północny Kaukaz
zdawałem sobie sprawę z ryzyka.
02:33
I knew some of the risks.
41
141654
1872
Pięciu z moich kolegów zostało zabitych,
02:35
Five colleagues had been killed,
42
143526
2353
02:37
three had been seriously injured,
43
145879
2067
trzech - poważnie rannych,
02:39
seven had already been taken hostage.
44
147946
2345
siedmiu wzięto jako zakładników.
Byliśmy więc ostrożni.
02:42
So we were careful.
45
150291
1787
02:44
We were using armored
vehicles, decoy cars,
vehicles, decoy cars,
46
152078
4074
Jeździliśmy w opancerzonych pojazdach,
używaliśmy samochodów-przynęt,
używaliśmy samochodów-przynęt,
02:48
changing patterns of travel,
changing homes,
changing homes,
47
156152
3055
zmienialiśmy trasy, zmienialiśmy domy,
02:51
all sorts of security measures.
48
159207
2791
zachowywaliśmy wszystkie
możliwe środki bezpieczeństwa.
możliwe środki bezpieczeństwa.
Jednak pewnej zimowej nocy,
w styczniu 1998 roku, nadeszła moja kolej.
w styczniu 1998 roku, nadeszła moja kolej.
02:55
Yet on a cold winter night
of January '98, it was my turn.
of January '98, it was my turn.
49
163258
5950
03:01
When I entered my flat
in Vladikavkaz with a guard,
in Vladikavkaz with a guard,
50
169208
3977
Kiedy z ochroniarzem wszedłem
do mojego mieszkania we Władykaukazie,
do mojego mieszkania we Władykaukazie,
03:05
we were surrounded by armed men.
51
173185
2156
natychmiast otoczyła nas grupa
uzbrojonych mężczyzn.
uzbrojonych mężczyzn.
Cisnęli ochroniarza na ziemię,
03:08
They took the guard,
they put him on the floor,
they put him on the floor,
52
176781
2217
03:10
they beat him up in front of me,
53
178998
2624
pobili go, związali
i wyciągnęli na zewnątrz.
i wyciągnęli na zewnątrz.
03:13
tied him, dragged him away.
54
181622
2684
Mnie zakuli w kajdanki,
zawiązali mi oczy i kazali klęczeć.
zawiązali mi oczy i kazali klęczeć.
03:17
I was handcuffed, blindfolded,
and forced to kneel,
and forced to kneel,
55
185536
4785
03:22
as the silencer of a gun
pressed against my neck.
pressed against my neck.
56
190321
3883
Poczułem tłumik pistoletu na karku.
W takiej sytuacji nie ma czasu
na myślenie, na modlitwę.
na myślenie, na modlitwę.
03:26
When it happens to you,
57
194204
1738
03:27
there is no time for thinking,
no time for praying.
no time for praying.
58
195942
3033
Przed oczami przeleciało mi
całe moje życie.
całe moje życie.
03:32
My brain went on automatic,
59
200045
2704
03:34
rewinding quickly
the life I'd just left behind.
the life I'd just left behind.
60
202749
4366
Zajęło mi trochę czasu, zanim zrozumiałem,
03:39
It took me long minutes to figure out
61
207115
2530
03:41
that those masked men there
were not there to kill me,
were not there to kill me,
62
209645
3413
że zamaskowani mężczyźni
nie przyszli mnie zabić,
nie przyszli mnie zabić,
03:45
but that someone, somewhere,
had ordered my kidnapping.
had ordered my kidnapping.
63
213058
4173
tylko żeby mnie porwać na czyjeś zlecenie.
03:50
Then a process of dehumanization
started that day.
started that day.
64
218551
4071
Tego dnia zaczął się dla mnie
proces odczłowieczania.
proces odczłowieczania.
03:54
I was no more than just a commodity.
65
222622
4423
Nie byłem niczym więcej niż towarem.
Normalnie o tym nie mówię,
04:01
I normally don't talk about this,
66
229195
1816
ale dziś chcę opowiedzieć wam trochę
o 317 dniach spędzonych w niewoli.
o 317 dniach spędzonych w niewoli.
04:03
but I'd like to share a bit with you
some of those 317 days of captivity.
some of those 317 days of captivity.
67
231011
5017
Trzymano mnie w podziemnej celi,
04:08
I was kept in an underground cellar,
68
236598
3056
04:11
total darkness,
69
239654
2064
w całkowitej ciemności,
04:13
for 23 hours and 45 minutes every day,
70
241718
3754
przez 23 godziny i 45 minut dziennie.
04:17
and then the guards
would come, normally two.
would come, normally two.
71
245472
3286
Potem przychodziło dwóch strażników.
04:20
They would bring a big piece of bread,
72
248758
2674
Przynosili mi duży kawałek chleba,
04:23
a bowl of soup, and a candle.
73
251432
2504
miskę zupy i świecę.
04:27
That candle would burn for 15 minutes,
74
255206
4074
Świeca paliła się 15 minut,
04:31
15 minutes of precious light,
75
259280
3808
15 minut cennego światła.
04:35
and then they would take it away,
and I returned to darkness.
and I returned to darkness.
76
263088
4136
Potem ją zabierali,
a ja wracałem do ciemności.
a ja wracałem do ciemności.
Przykuli mnie metalowym kablem do łóżka.
04:41
I was chained by a metal cable to my bed.
77
269024
3514
Mogłem zrobić tylko cztery małe kroki.
04:44
I could do only four small steps.
78
272538
3242
Zawsze marzyłem o piątym.
04:48
I always dreamt of the fifth one.
79
276950
3785
Bez telewizji, radia, gazet,
kogokolwiek do rozmowy.
kogokolwiek do rozmowy.
04:52
And no TV, no radio,
no newspaper, no one to talk to.
no newspaper, no one to talk to.
80
280735
4241
Nie miałem ręcznika, mydła,
papieru toaletowego,
papieru toaletowego,
04:56
I had no towel, no soap, no toilet paper,
81
284976
4093
05:01
just two metal buckets open,
one for water, for one waste.
one for water, for one waste.
82
289069
6287
tylko dwa metalowe wiadra,
jedno na wodę, drugie na odchody.
jedno na wodę, drugie na odchody.
05:09
Can you imagine that mock execution
can be a pastime for guards
can be a pastime for guards
83
297926
5029
Możecie sobie wyobrazić,
że udawanie egzekucji może być
rozrywką dla strażników
rozrywką dla strażników
kiedy chcą się poznęcać
albo są po prostu znudzeni lub pijani?
albo są po prostu znudzeni lub pijani?
05:14
when they are sadistic
or when they are just bored or drunk?
or when they are just bored or drunk?
84
302955
5309
Powoli doprowadzali mnie do szału.
05:21
We are breaking my nerves very slowly.
85
309665
3408
05:25
Isolation and darkness
are particularly difficult to describe.
are particularly difficult to describe.
86
313073
4510
Izolacja i ciemność są trudne do opisania.
05:29
How do you describe nothing?
87
317583
2392
Jak można opisać nic?
05:31
There are no words for the depths
of loneliness I reached
of loneliness I reached
88
319975
3018
Żadne słowa nie opiszą
głębi samotności, jakiej doznałem.
głębi samotności, jakiej doznałem.
05:34
in that very thin border
between sanity and madness.
between sanity and madness.
89
322993
5125
Balansowałem na granicy
między rozsądkiem a szaleństwem.
między rozsądkiem a szaleństwem.
Czasem w ciemności grałem
w wyimaginowane warcaby.
w wyimaginowane warcaby.
05:42
In the darkness, sometimes
I played imaginary games of checkers.
I played imaginary games of checkers.
90
330168
5240
05:47
I would start with the black,
91
335408
2203
Zaczynałem od czarnych pionków,
05:49
play with the white,
92
337611
1659
potem ruszałem białymi,
05:51
back to the black
trying to trick the other side.
trying to trick the other side.
93
339270
2609
wracałem do czarnych,
próbując przechytrzyć przeciwnika.
próbując przechytrzyć przeciwnika.
Od tamtej pory już nie gram w warcaby.
05:55
I don't play checkers anymore.
94
343469
3391
05:58
I was tormented by the thoughts of my
family and my colleague, the guard, Edik.
family and my colleague, the guard, Edik.
95
346860
6317
Dręczyły mnie myśli o rodzinie
i moim towarzyszu, ochroniarzu Ediku.
i moim towarzyszu, ochroniarzu Ediku.
06:05
I didn't know what had happened to him.
96
353177
2810
Nie wiedziałem, co się z nim stało.
06:07
I was trying not to think,
97
355987
2485
By nie myśleć, próbowałem wypełnić czas
06:10
I tried to fill up my time
98
358472
1460
wykonując wszelkie możliwe
ćwiczenia fizyczne.
ćwiczenia fizyczne.
06:11
by doing all sorts of physical
exercise on the spot.
exercise on the spot.
99
359932
3811
06:15
I tried to pray, I tried all sorts
of memorization games.
of memorization games.
100
363743
3940
Próbowałem się modlić,
próbowałem różnych gier pamięciowych.
próbowałem różnych gier pamięciowych.
Jednak ciemność tworzy absurdalne myśli.
06:21
But darkness also creates images
and thoughts that are not normal.
and thoughts that are not normal.
101
369063
4393
06:25
One part of your brain wants you
to resist, to shout, to cry,
to resist, to shout, to cry,
102
373456
6261
Jedna część mózgu nakazuje
stawiać opór, krzyczeć, płakać,
stawiać opór, krzyczeć, płakać,
a druga każe się zamknąć
i wytrzymać do końca.
i wytrzymać do końca.
06:31
and the other part of the brain
orders you to shut up
orders you to shut up
103
379717
3437
06:35
and just go through it.
104
383154
2809
W tej ciągłej wewnętrznej debacie
nie ma żadnego arbitra.
nie ma żadnego arbitra.
06:37
It's a constant internal debate;
there is no one to arbitrate.
there is no one to arbitrate.
105
385963
3690
Pewnego dnia strażnik powiedział:
06:43
Once a guard came to me,
very aggressively, and he told me,
very aggressively, and he told me,
106
391163
4920
06:48
"Today you're going to kneel
and beg for your food."
and beg for your food."
107
396083
4137
"Dziś będziesz klęczeć
i żebrać o jedzenie".
i żebrać o jedzenie".
Nie byłem w dobrym nastroju,
więc go obraziłem.
więc go obraziłem.
06:52
I wasn't in a good mood,
so I insulted him.
so I insulted him.
108
400220
3622
Obraziłem jego matkę,
obraziłem jego przodków.
obraziłem jego przodków.
06:55
I insulted his mother,
I insulted his ancestors.
I insulted his ancestors.
109
403842
2934
06:58
The consequence was moderate:
he threw the food into my waste.
he threw the food into my waste.
110
406776
4431
Konsekwencja była umiarkowana;
wyrzucił jedzenie do wiadra z odchodami.
wyrzucił jedzenie do wiadra z odchodami.
07:03
The day after he came back
with the same demand.
with the same demand.
111
411207
3675
Następnego dnia wrócił
z tym samym żądaniem.
z tym samym żądaniem.
07:06
He got the same answer,
112
414882
2439
Dostał tę samą odpowiedź,
07:09
which had the same consequence.
113
417321
4211
co wywołało tę samą reakcję.
07:13
Four days later,
the body was full of pain.
the body was full of pain.
114
421532
3831
Cztery dni później bolało mnie całe ciało.
07:17
I didn't know hunger hurt so much
when you have so little.
when you have so little.
115
425363
4342
Nie wiedziałem, że głód boli tak mocno,
kiedy je się tak mało,
kiedy je się tak mało,
07:21
So when the guards came down,
116
429705
3414
więc kiedy przyszedł strażnik,
ukląkłem.
07:28
I knelt.
117
436049
3014
Błagałem o moje jedzenie.
07:31
I begged for my food.
118
439063
3018
07:34
Submission was the only way for me
to make it to another candle.
to make it to another candle.
119
442081
5587
Pokora była jedynym sposobem,
by przetrwać do następnego dnia.
by przetrwać do następnego dnia.
07:41
After my kidnapping,
120
449302
1811
Po porwaniu przetransportowano mnie
z Osetii Północnej do Czeczenii.
z Osetii Północnej do Czeczenii.
07:43
I was transferred
from North Ossetia to Chechnya,
from North Ossetia to Chechnya,
121
451113
3157
07:46
three days of slow travel
in the trunks of different cars,
in the trunks of different cars,
122
454270
4320
Trzy dni mozolnej podróży
na pace różnych pojazdów.
na pace różnych pojazdów.
07:50
and upon arrival, I was interrogated
123
458590
2299
Po przyjeździe przez 11 dni
07:52
for 11 days by a guy called Ruslan.
124
460889
3665
przesłuchiwał mnie
mężczyzna imieniem Rusłan.
mężczyzna imieniem Rusłan.
Przesłuchania wyglądały tak samo.
07:56
The routine was always the same:
125
464554
1764
07:58
a bit more light, 45 minutes.
126
466318
2392
Troszkę więcej światła. 45 minut.
08:00
He would come down to the cellar,
127
468710
2275
Schodził do celi,
kazał strażnikom
przywiązać mnie do krzesła
przywiązać mnie do krzesła
08:02
he would ask the guards
to tie me on the chair,
to tie me on the chair,
128
470985
2264
i włączał muzykę na cały regulator.
08:05
and he would turn on the music loud.
129
473249
3100
08:08
And then he would yell questions.
130
476349
3181
Wtedy wykrzykiwał pytania.
08:11
He would scream. He would beat me.
131
479530
2795
Krzyczał. Bił mnie.
08:14
I'll spare you the details.
132
482325
1903
Oszczędzę wam szczegółów.
Wielu pytań nie rozumiałem,
08:16
There are many questions
I could not understand,
I could not understand,
133
484248
2433
niektórych nawet nie chciałem zrozumieć.
08:18
and there are some questions
I did not want to understand.
I did not want to understand.
134
486681
4563
Długość przesłuchania
pokrywała się z długością płyty.
pokrywała się z długością płyty.
08:24
The length of the interrogation
was the duration of the tape:
was the duration of the tape:
135
492254
4179
08:28
15 songs, 45 minutes.
136
496433
3367
15 piosenek, 45 minut.
Za każdym razem wyczekiwałem
ostatniej piosenki.
ostatniej piosenki.
08:31
I would always long for the last song.
137
499800
2185
Pewnego dnia czy nocy,
nie wiem dokładnie,
nie wiem dokładnie,
08:34
On one day, one night in that cellar,
I don't know what it was,
I don't know what it was,
138
502575
3705
08:38
I heard a child crying above my head,
139
506280
3017
gdzieś nad celą
usłyszałem płaczące dziecko,
usłyszałem płaczące dziecko,
08:41
a boy, maybe two or three years old.
140
509297
2832
chłopca, może dwu- lub trzylatka.
08:44
Footsteps, confusion, people running.
141
512129
3647
Kroki, zamieszanie,
biegających w popłochu ludzi.
biegających w popłochu ludzi.
Kiedy Rusłan przyszedł następnego dnia,
08:48
So when Ruslan came the day after,
142
516866
3034
zanim zadał mi pierwsze pytanie,
08:51
before he put the first question to me,
143
519900
2469
zapytałem go: "Jak czuje się twój syn?
Czy ma się lepiej?".
Czy ma się lepiej?".
08:54
I asked him, "How is your son today?
Is he feeling better?"
Is he feeling better?"
144
522369
3599
Zaskoczyłem go tym pytaniem.
08:57
Ruslan was taken by surprise.
145
525968
2786
Był wściekły, że może strażnicy
09:00
He was furious that the guards
may have leaked some details
may have leaked some details
146
528754
2829
09:03
about his private life.
147
531583
2578
mówili mi o jego życiu prywatnym.
Zacząłem mówić mu
o pozarządowych organizacjach
o pozarządowych organizacjach
09:06
I kept talking about NGOs
supplying medicines to local clinics
supplying medicines to local clinics
148
534161
4713
wspomagających lokalne kliniki,
09:10
that may help his son to get better.
149
538874
2911
które mogłyby pomóc jego synowi.
09:13
And we talked about education,
we talked about families.
we talked about families.
150
541785
4124
Rozmawialiśmy o edukacji, o rodzinie.
Opowiedział mi o swoich dzieciach.
09:17
He talked to me about his children.
151
545909
1858
Ja opowiedziałem mu o swoich córkach.
09:19
I talked to him about my daughters.
152
547767
2066
09:21
And then he'd talk about guns,
about cars, about women,
about cars, about women,
153
549833
3390
Mówił o broni, samochodach, kobietach,
09:25
and I had to talk about guns,
about cars, about women.
about cars, about women.
154
553223
4319
więc i ja musiałem mówić o broni,
samochodach i kobietach.
samochodach i kobietach.
Rozmawialiśmy do ostatniej piosenki.
09:29
And we talked until
the last song on the tape.
the last song on the tape.
155
557542
3738
09:33
Ruslan was the most brutal man I ever met.
156
561280
5643
Rusłan był najbrutalniejszym
człowiekiem, jakiego spotkałem.
człowiekiem, jakiego spotkałem.
09:38
He did not touch me anymore.
157
566923
3297
Po naszej rozmowie
już nigdy więcej mnie nie dotknął.
już nigdy więcej mnie nie dotknął.
Nie zadawał żadnych pytań.
09:42
He did not ask any other questions.
158
570220
2716
Nie byłem już tylko towarem.
09:44
I was no longer just a commodity.
159
572936
3855
09:48
Two days after, I was transferred
to another place.
to another place.
160
576791
4969
Dwa dni później
przeniesiono mnie w inne miejsce.
przeniesiono mnie w inne miejsce.
Już na miejscu podszedł do mnie strażnik,
09:53
There, a guard came to me,
very close -- it was quite unusual --
very close -- it was quite unusual --
161
581760
5106
bardzo blisko, co zwykle się nie zdarzało,
09:58
and he said with
a very soft voice, he said,
a very soft voice, he said,
162
586866
3159
i powiedział miękkim głosem:
10:02
"I'd like to thank you
163
590025
2624
"Chciałbym ci podziękować za pomoc,
10:04
for the assistance your organization
provided my family
provided my family
164
592649
4040
jakiej twoja organizacja
udzieliła mojej rodzinie,
udzieliła mojej rodzinie,
kiedy zostaliśmy wysiedleni z Dagestanu".
10:08
when we were displaced
in nearby Dagestan."
in nearby Dagestan."
165
596689
4049
Cóż mogłem odpowiedzieć?
10:14
What could I possibly reply?
166
602308
3583
10:17
It was so painful.
It was like a blade in the belly.
It was like a blade in the belly.
167
605891
4776
Zabolało mnie to tak, jak gdyby
ktoś wbił mi ostrze w brzuch.
ktoś wbił mi ostrze w brzuch.
10:22
It took me weeks of internal thinking
to try to reconcile
to try to reconcile
168
610667
3344
Tygodniami zastanawiałem się,
jak pogodzić powody,
dla których pomogliśmy tej rodzinie
dla których pomogliśmy tej rodzinie
10:26
the good reasons we had
to assist that family
to assist that family
169
614011
3274
i fakt, że jeden z jej członków
wyrósł na najemnika.
wyrósł na najemnika.
10:29
and the soldier of fortune he became.
170
617285
2972
Był młody i nieśmiały.
10:32
He was young, he was shy.
171
620257
2113
Nigdy nie widziałem jego twarzy.
10:34
I never saw his face.
172
622370
2275
Pewnie chciał dobrze.
10:36
He probably meant well.
173
624645
2670
Ale te 15 sekund sprawiło,
10:39
But in those 15 seconds,
174
627315
2392
10:41
he made me question everything we did,
175
629707
3715
że zacząłem kwestionować wszystko,
co do tej pory zrobiliśmy,
co do tej pory zrobiliśmy,
10:45
all the sacrifices.
176
633422
2391
wszystkie moje poświęcenia.
10:47
He made me think also how they see us.
177
635813
3553
Zacząłem się zastanawiać,
jak oni nas widzą.
jak oni nas widzą.
Dotąd przypuszczałem,
10:51
Until then, I had assumed
that they know why we are there
that they know why we are there
178
639366
2670
że wiedzą, dlaczego tam jesteśmy
i co tam robimy.
i co tam robimy.
10:54
and what we are doing.
179
642036
2879
Myliłem się.
10:56
One cannot assume this.
180
644915
2853
10:59
Well, explaining why we do this
is not that easy,
is not that easy,
181
647768
4252
Nie łatwo jest wytłumaczyć,
dlaczego to robimy,
dlaczego to robimy,
nawet najbliższym.
11:04
even to our closest relatives.
182
652020
1792
Nie jesteśmy idealni, nie jesteśmy lepsi,
11:07
We are not perfect, we are not superior,
183
655062
3397
nie jesteśmy grupą antyterrorystyczną,
11:10
we are not the world's fire brigade,
184
658459
2476
11:12
we are not superheroes,
185
660935
2114
nie jesteśmy superbohaterami,
11:15
we don't stop wars,
186
663049
1672
nie zapobiegamy wojnom.
11:16
we know that humanitarian response is not
a substitute for political solution.
a substitute for political solution.
187
664721
5384
Wiemy, że pomoc humanitarna
nie daje rozwiązań politycznych.
nie daje rozwiązań politycznych.
11:22
Yet we do this because one life matters.
188
670105
4458
Pomagamy, bo każde życie jest ważne.
Ocalenie jednej osoby,
rodziny, małej grupy ludzi,
rodziny, małej grupy ludzi,
11:26
Sometimes that's the only
difference you make --
difference you make --
189
674563
2253
11:28
one individual, one family,
a small group of individuals --
a small group of individuals --
190
676816
3320
robi wielką różnicę.
11:32
and it matters.
191
680136
1974
11:34
When you have a tsunami,
an earthquake or a typhoon,
an earthquake or a typhoon,
192
682110
2857
Tsunami, trzęsienie ziemi czy tajfun
11:36
you see teams of rescuers
coming from all over the world,
coming from all over the world,
193
684967
4108
przyciągają ekipy ratowników
z całego świata,
z całego świata,
tygodniami przeszukujące gruzy.
11:41
searching for survivors for weeks.
194
689075
3042
11:44
Why? Nobody questions this.
195
692117
2554
Nikt nie pyta, po co.
Każde życie się liczy,
11:46
Every life matters,
196
694671
2113
11:48
or every life should matter.
197
696784
4226
a przynajmniej powinno.
To samo dzieje się,
kiedy pomagamy uchodźcom,
kiedy pomagamy uchodźcom,
11:53
This is the same for us
when we help refugees,
when we help refugees,
198
701010
2925
11:55
people displaced within their country
by conflict, or stateless persons,
by conflict, or stateless persons,
199
703935
4860
ludziom wysiedlonym ze swoich państw
w wyniku konfliktów, bezpaństwowcom.
w wyniku konfliktów, bezpaństwowcom.
Znam wielu ludzi,
12:01
I know many people,
200
709595
1795
12:03
when they are confronted
by overwhelming suffering,
by overwhelming suffering,
201
711390
3008
którzy w obliczu wielkiego cierpienia
12:06
they feel powerless and they stop there.
202
714398
3771
czują się bezsilni i zaprzestają pomocy.
12:10
It's a pity, because there are
so many ways people can help.
so many ways people can help.
203
718169
3877
Szkoda, bo istnieje wiele sposobów pomocy.
My nie dajemy się poczuciu bezsilności.
12:14
We don't stop with that feeling.
204
722046
1981
12:16
We try to do whatever we can
to provide some assistance,
to provide some assistance,
205
724027
2651
Robimy, co w naszej mocy,
by zapewnić ochronę i spokój.
12:18
some protection, some comfort.
206
726678
2654
12:21
We have to.
207
729332
1761
Musimy.
12:23
We can't do otherwise.
208
731093
1750
Nie możemy postąpić inaczej.
12:24
It's what makes us feel,
I don't know, simply human.
I don't know, simply human.
209
732843
5354
To dzięki temu czujemy się ludźmi.
12:30
That's a picture of me
the day of my release.
the day of my release.
210
738197
4119
To moje zdjęcie w dniu,
kiedy mnie uwolniono.
kiedy mnie uwolniono.
12:34
Months after my release,
I met the then-French prime minister.
I met the then-French prime minister.
211
742316
4342
Kilka miesięcy później spotkałem się
z ówczesnym premierem Francji.
z ówczesnym premierem Francji.
12:38
The second thing he told me:
212
746658
2042
Oto co od niego usłyszałem:
12:40
"You were totally irresponsible
to go to the North Caucasus.
to go to the North Caucasus.
213
748700
3531
"Wykazałeś się brakiem odpowiedzialności,
jadąc do Północnego Kaukazu.
jadąc do Północnego Kaukazu.
12:44
You don't know how many
problems you've created for us."
problems you've created for us."
214
752231
3906
Nie wiesz, jak wiele problemów
nam to przysporzyło".
nam to przysporzyło".
12:50
It was a short meeting.
215
758017
1835
To było krótkie spotkanie.
12:51
(Laughter)
216
759852
1719
(Śmiech)
Pomoc ludziom w niebezpieczeństwie
to odpowiedzialność.
to odpowiedzialność.
12:54
I think helping people
in danger is responsible.
in danger is responsible.
217
762661
4574
W tamtej wojnie, której tak naprawdę
nikt nie chciał zakończyć,
nikt nie chciał zakończyć,
12:59
In that war, that nobody
seriously wanted to stop,
seriously wanted to stop,
218
767235
4528
a mamy takich dzisiaj wiele,
13:03
and we have many of these today,
219
771763
2345
13:06
bringing some assistance to people in need
and a bit of protection
and a bit of protection
220
774108
4500
pomoc ludziom w potrzebie
i zapewnienie im ochrony
i zapewnienie im ochrony
nie było tylko aktem humanitaryzmu,
13:10
was not just an act of humanity,
221
778608
1909
sprawiało prawdziwą różnicę.
13:12
it was making a real difference
for the people.
for the people.
222
780517
2902
Dlaczego nie mógł tego zrozumieć?
13:15
Why could he not understand this?
223
783419
3251
Mamy obowiązek próbować.
13:18
We have a responsibility to try.
224
786670
1927
13:20
You've heard about that concept:
Responsibility to Protect.
Responsibility to Protect.
225
788597
3834
Słyszeliście zapewne o zasadzie
"odpowiedzialności za ochronę".
"odpowiedzialności za ochronę".
13:24
Outcomes may depend
on various parameters.
on various parameters.
226
792431
4081
Rezultaty proponowanych rozwiązań
zależą od wielu czynników.
zależą od wielu czynników.
13:28
We may even fail,
but there is worse than failing --
but there is worse than failing --
227
796512
3857
Możemy nawet przegrać,
ale jest coś gorszego niż przegrana.
ale jest coś gorszego niż przegrana.
13:32
it's not even trying when we can.
228
800369
2751
Brak jakichkolwiek starań.
Życie tych, którzy wybiorą
taką właśnie pracę
taką właśnie pracę
13:36
Well, if you are met this way,
if you sign up for this sort of job,
if you sign up for this sort of job,
229
804441
3875
13:40
your life is going to be full
of joy and sadness,
of joy and sadness,
230
808316
4638
będzie pełne szczęścia i smutku,
bo jest wielu ludzi,
którym nie możemy pomóc,
którym nie możemy pomóc,
13:44
because there are a lot of people
we cannot help,
we cannot help,
231
812954
2679
wielu, których nie możemy ochronić,
wielu, których nie uratowaliśmy.
wielu, których nie uratowaliśmy.
13:47
a lot of people we cannot protect,
a lot of people we did not save.
a lot of people we did not save.
232
815633
3924
13:51
I call them my ghost,
233
819557
2243
Nazywam ich moimi duchami,
bo doświadczywszy ich cierpienia
13:53
and by having witnessed
their suffering from close,
their suffering from close,
234
821800
2957
13:56
you take a bit
of that suffering on yourself.
of that suffering on yourself.
235
824757
4147
wziąłem trochę tego cierpienia na siebie.
Wielu młodych pracownikow humanitarnych
14:01
Many young humanitarian workers
236
829304
2666
14:03
go through their first experience
with a lot of bitterness.
with a lot of bitterness.
237
831970
3018
wynosi wiele goryczy
ze swoich pierwszych doświadczeń.
ze swoich pierwszych doświadczeń.
14:06
They are thrown into situations
where they are witness,
where they are witness,
238
834988
2972
Stają się świadkami sytuacji,
14:09
but they are powerless
to bring any change.
to bring any change.
239
837960
3112
których nie potrafią zmienić.
Muszą nauczyć się to akceptować
14:13
They have to learn to accept it
240
841072
2507
14:15
and gradually turn this
into positive energy.
into positive energy.
241
843579
3379
i stopniowo przekształcać
w pozytywną energię.
w pozytywną energię.
14:18
It's difficult.
242
846958
1449
To trudne.
14:20
Many don't succeed,
243
848407
2538
Wielu tego nie potrafi,
14:22
but for those who do,
there is no other job like this.
there is no other job like this.
244
850945
4008
ale dla tych, którym się to udaje
nie istnieje lepsza praca.
nie istnieje lepsza praca.
14:26
You can see the difference
you make every day.
you make every day.
245
854953
3780
Ich działania robią różnice
widoczne każdego dnia.
widoczne każdego dnia.
Pracownicy humanitarni
znają ryzyko, jakie biorą na siebie,
znają ryzyko, jakie biorą na siebie,
14:31
Humanitarian aid workers
know the risk they are taking
know the risk they are taking
246
859643
3162
14:34
in conflict areas or
in post-conflict environments,
in post-conflict environments,
247
862805
4912
wkraczając na tereny konfliktowe
i pokonfliktowe.
i pokonfliktowe.
Nasza praca staje się
coraz bardziej niebezpieczna.
coraz bardziej niebezpieczna.
14:39
yet our life, our job, is becoming
increasingly life-threatening,
increasingly life-threatening,
248
867717
6712
14:46
and the sanctity of our life is fading.
249
874429
3182
Nienaruszalność ludzkiego życia zanika.
Czy wiedzieliście, że od 2000 roku
potroiła się liczba ataków
potroiła się liczba ataków
14:51
Do you know that since the millennium,
250
879441
2659
14:54
the number of attacks on humanitarian
aid workers has tripled?
aid workers has tripled?
251
882100
4319
na pracowników pomocy humanitarnej.
Rok 2013 ustanowił nowe rekordy:
14:59
2013 broke new records:
252
887409
2632
153 zabitych,
15:03
155 colleagues killed,
253
891111
3272
171 poważnie rannych,
15:06
171 seriously wounded,
254
894383
3134
134 porwanych.
15:09
134 abducted.
255
897517
3458
15:13
So many broken lives.
256
901375
3803
Tak wiele zniszczonych istnień.
15:17
Until the beginning of the civil war
in Somalia in the late '80s,
in Somalia in the late '80s,
257
905178
5202
Przed rozpoczęciem wojny w Somalii
w późnych latach 80.
w późnych latach 80.
15:22
humanitarian aid workers
were sometimes victims
were sometimes victims
258
910380
4110
pracownicy humanitarni
stali się ofiarami wielu ataków,
stali się ofiarami wielu ataków,
których tak naprawdę nie byli celem,
15:26
of what we call collateral damages,
259
914490
1997
15:28
but by and large we were not
the target of these attacks.
the target of these attacks.
260
916487
3715
to tak zwane straty uboczne.
To się zmieniło.
15:32
This has changed.
261
920202
1554
Popatrzcie na to zdjęcie.
15:33
Look at this picture.
262
921756
1276
15:35
Baghdad, August 2003:
263
923032
2834
Bagdad, sierpień 2003.
15:37
24 colleagues were killed.
264
925866
2765
24 zamordowanych.
Nie jest już tak, jak wcześniej,
15:40
Gone are the days when
a U.N. blue flag or a Red Cross
a U.N. blue flag or a Red Cross
265
928631
3526
kiedy ochraniały nas flagi
ONZ lub Czerwonego Krzyża.
ONZ lub Czerwonego Krzyża.
15:44
would automatically protect us.
266
932157
3776
15:47
Criminal groups and some political groups
267
935933
3262
Przez ostatnie 20 lat
krzyżowały się ze sobą grupy przestępcze
i niektóre grupy polityczne,
i niektóre grupy polityczne,
15:51
have cross-fertilized
over the last 20 years,
over the last 20 years,
268
939195
2856
15:54
and they've created these sort of hybrids
269
942051
3135
co dało rodzaj mieszańców,
15:57
with whom we have no way of communicating.
270
945186
2866
z którymi nie da się porozumieć.
16:00
Humanitarian principles are tested,
questioned, and often ignored,
questioned, and often ignored,
271
948052
5374
Zasady humanitarne są testowane,
poddawane w wątpliwość i ignorowane,
poddawane w wątpliwość i ignorowane,
16:05
but perhaps more importantly,
we have abandoned the search for justice.
we have abandoned the search for justice.
272
953426
4886
ale, co ważniejsze, porzuciliśmy
szukanie sprawiedliwości.
szukanie sprawiedliwości.
16:10
There seems to be
no consequence whatsoever
no consequence whatsoever
273
958312
3220
Ataki na pracowników humanitarnych
16:13
for attacks against
humanitarian aid workers.
humanitarian aid workers.
274
961532
3465
pozostają bez konsekwencji.
16:16
After my release, I was told
not to seek any form of justice.
not to seek any form of justice.
275
964997
4360
Po uwolnieniu powiedziano mi,
żebym nie szukał sprawiedliwości,
16:21
It won't do you any good,
that's what I was told.
that's what I was told.
276
969357
3227
że to nie przyniesie nic dobrego.
16:24
Plus, you're going to put in danger
the life of other colleagues.
the life of other colleagues.
277
972584
4089
Poza tym mógłbym narazić
innych na niebezpieczeństwo.
innych na niebezpieczeństwo.
Dopiero po kilku latach
aresztowano trójkę osób,
aresztowano trójkę osób,
16:29
It took me years to see the sentencing
278
977723
3161
16:32
of three people associated
with my kidnapping,
with my kidnapping,
279
980884
4291
które były powiązane z porwaniem.
16:37
but this was the exception.
280
985175
2536
To był wyjątek.
16:39
There was no justice for any
of the humanitarian aid workers
of the humanitarian aid workers
281
987711
4519
Nikt nie szukał sprawiedliwości
w imieniu pracowników humanitarnych
w imieniu pracowników humanitarnych
16:44
killed or abducted in Chechnya
between '95 and '99,
between '95 and '99,
282
992230
4288
zabitych i porwanych w Czeczenii
w latach 1995-1999
w latach 1995-1999
16:48
and it's the same all over the world.
283
996518
2628
lub gdziekolwiek indziej na świecie.
16:52
This is unacceptable.
284
1000436
2147
To jest nie do zaakceptowania.
To jest niewybaczalne.
16:54
This is inexcusable.
285
1002583
1811
16:56
Attacks on humanitarian aid workers
are war crimes in international law.
are war crimes in international law.
286
1004394
4713
Ataki na pracowników humanitarnych
są przestępstwem w prawie międzynarodowym.
są przestępstwem w prawie międzynarodowym.
17:01
Those crimes should not go unpunished.
287
1009107
3088
Te zbrodnie nie powinny być bezkarne.
17:04
We must end this cycle of impunity.
288
1012195
2740
Musimy zakończyć ten okres bezkarności.
Musimy zdać sobię sprawę,
że ataki na pracowników humanitarnych
że ataki na pracowników humanitarnych
17:06
We must consider that those attacks
against humanitarian aid workers
against humanitarian aid workers
289
1014935
3831
17:10
are attacks against humanity itself.
290
1018766
3553
to ataki na człowieczeństwo samo w sobie.
17:14
That makes me furious.
291
1022319
3625
Doprowadza mnie to do wściekłości.
17:18
I know I'm very lucky
compared to the refugees I work for.
compared to the refugees I work for.
292
1026274
4714
Wiem, że jestem szczęściarzem
w porównaniu do uchodźców, którym pomagam.
w porównaniu do uchodźców, którym pomagam.
17:24
I don't know what it is to have seen
my whole town destroyed.
my whole town destroyed.
293
1032414
3627
Moje miasto nie zostało
doszczętnie zniszczone.
doszczętnie zniszczone.
Moi najbliższych
nie zabito na moich oczach.
nie zabito na moich oczach.
17:28
I don't know what it is to have seen
my relatives shot in front of me.
my relatives shot in front of me.
294
1036041
4064
Mój kraj nigdy nie stracił suwerenności.
17:32
I don't know what it is to lose
the protection of my country.
the protection of my country.
295
1040105
4249
Wiem, że miałem więcej szczęścia
niż inni zakładnicy.
niż inni zakładnicy.
17:36
I also know that I'm very lucky
compared to other hostages.
compared to other hostages.
296
1044354
4295
Cztery dni przed moim uwolnieniem
17:40
Four days before my eventful release,
four hostages were beheaded
four hostages were beheaded
297
1048649
5682
ścięto czterech innych zakładników
17:46
a few miles away from where
I was kept in captivity.
I was kept in captivity.
298
1054331
4395
kilka kilometrów od miejsca,
gdzie byłem trzymany w niewoli.
gdzie byłem trzymany w niewoli.
Dlaczego ich?
17:50
Why them?
299
1058726
2204
17:52
Why am I here today?
300
1060930
2661
Dlaczego jestem dzisiaj tutaj?
17:56
No easy answer.
301
1064641
3789
Nie ma prostej odpowiedzi.
18:00
I was received with a lot of support
that I got from my relatives,
that I got from my relatives,
302
1068430
3613
Otrzymałem ogromną pomoc
od moich krewnych,
od moich krewnych,
18:04
from colleagues, from friends,
from people I didn't know.
from people I didn't know.
303
1072043
3819
przyjaciół, znajomych i obcych.
Latami pomagali mi wyjść z depresji.
18:07
They have helped me over the years
to come out of the darkness.
to come out of the darkness.
304
1075862
3519
Nie każdy otrzymał tyle uwagi.
18:12
Not everyone was treated
with the same attention.
with the same attention.
305
1080291
3268
Wielu z moich kolegów
po traumatycznych przeżyciach
po traumatycznych przeżyciach
18:16
How many of my colleagues,
after a traumatic incident,
after a traumatic incident,
306
1084189
3625
18:19
took their own life?
307
1087814
3276
odebrało sobie życie.
18:23
I can count nine that I knew personally.
308
1091090
3729
Dziewięciu znam z imienia.
18:26
How many of my colleagues
went through a difficult divorce
went through a difficult divorce
309
1094819
3728
Wielu kolegów rozwiodło się
po traumatycznych doświadczeniach,
po traumatycznych doświadczeniach,
18:30
after a traumatic experience
310
1098547
2934
bo nie umieli się już porozumiewać
ze współmałżonkami.
ze współmałżonkami.
18:33
because they could not explain
anything anymore to their spouse?
anything anymore to their spouse?
311
1101481
4728
Przestałem ich liczyć.
18:38
I've lost that count.
312
1106209
2454
18:40
There is a price for this type of life.
313
1108663
3560
Za ten sposób życia wyznaczono cenę.
W Rosji wszystkie pomniki
mają wyryty u szczytu piękny napis.
mają wyryty u szczytu piękny napis.
18:44
In Russia, all war monuments have
this beautiful inscription at the top.
this beautiful inscription at the top.
314
1112223
4633
Brzmi następująco. (Po rosyjsku)
18:48
It says, (In Russian)
315
1116856
4109
18:52
"No one is forgotten,
nothing is forgotten."
nothing is forgotten."
316
1120965
3251
"Nikt nie będzie zapomniany,
niczego nie zapomnimy".
niczego nie zapomnimy".
18:57
I do not forget my lost colleagues.
317
1125386
3137
Nie mogę zapomnieć o straconych kolegach.
19:00
I cannot forget anything.
318
1128523
2336
Niczego nie mogę zapomnieć.
19:02
I call on you to remember their dedication
319
1130859
3213
Wzywam was, byście pamiętali
o ich poświęceniu
o ich poświęceniu
19:06
and demand that humanitarian
aid workers around the world
aid workers around the world
320
1134072
3506
i domagali się lepszej ochrony
dla pracowników humanitarnych
na całym świecie.
na całym świecie.
19:09
be better protected.
321
1137578
2577
19:12
We should not let that light of hope
they have brought to be switched off.
they have brought to be switched off.
322
1140155
5596
Nie możemy pozwolić,
by zgasł promyk nadziei, jaki nam dają.
by zgasł promyk nadziei, jaki nam dają.
19:17
After my ordeal, a lot of colleagues
asked me, "But why do you continue?
asked me, "But why do you continue?
323
1145751
4690
Po moich przejściach
wielu kolegów pytało,
czemu to dalej robię.
czemu to dalej robię.
19:22
Why do you do this sort of job?
324
1150441
2206
"Dlaczego wybrałeś taką pracę?
19:24
Why do you have to go back to it?"
325
1152647
2554
Dlaczego do tego wróciłeś?".
19:27
My answer was very simple:
326
1155201
2495
Moja odpowiedź była prosta:
jeśli bym się wycofał,
19:30
If I had quit,
327
1158066
2470
19:32
that would have meant
my kidnapper had won.
my kidnapper had won.
328
1160536
4017
oznaczałoby to, że porywacze wygrali,
19:36
They would have taken my soul
329
1164553
2351
że odebrali mi duszę
19:38
and my humanity.
330
1166904
2275
i człowieczeństwo.
19:41
Thank you.
331
1169179
2647
Dziękuję.
(Brawa)
19:43
(Applause)
332
1171826
2167
ABOUT THE SPEAKER
Vincent Cochetel - HumanitarianVincent Cochetel is the Director of the Bureau for Europe at the United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR).
Why you should listen
Vincent Cochetel is the Director of the Bureau for Europe at the United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR). There he focuses on the specific challenges of the region — maintaining quality in asylum-seeking procedures, ensuring access to protection for those fleeing the conflict in Syria, combatting a rise in xenophobia, and allocating resources for those affected by conflicts of the past.
In 1998, Cochetel was kidnapped near Chechnya. For 317 days, he was chained to a bed frame in a cellar and deprived of light. But far from withdrawing from humanitarian work, the experience made him more determined than ever to improve the rights of refugees worldwide. He has written articles on numerous refugee issues and contributed to the drafting of several UNHCR training manuals related to staff safety, emergency management, and protection.
Vincent Cochetel | Speaker | TED.com