TED2012
Tali Sharot: The optimism bias
Tali Sharot: İyimserlik eğilimi
Filmed:
Readability: 4.4
2,387,106 views
Doğuştan gerçekçi olacağımız yerde iyimser miyiz? Tali Sharot beynimizin olayların iyi yanını göreceğimiz şekilde çalıştığını ve bunun bizim için hem tehlikeli hem de yararlı olduğunu gösteren yeni bulguları bizimle paylaşıyor.
Tali Sharot - Cognitive neuroscientist
Tali Sharot studies why our brains are biased toward optimism. Full bio
Tali Sharot studies why our brains are biased toward optimism. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
I'm going to talk to you about optimism --
0
148
3382
Size iyimserlikten bahsedeceğim,
00:19
or more precisely, the optimism bias.
1
3530
2483
ya da tam olarak iyimserlik eğiliminden.
00:21
It's a cognitive illusion
2
6013
1645
Bu, son birkaç senedir laboratuvarımda
00:23
that we've been studying in my lab for the past few years,
3
7658
2742
üzerine çalıştığımız kavramsal bir yanılsama
00:26
and 80 percent of us have it.
4
10400
1735
ve yüzde 80'imizde var.
00:28
It's our tendency to overestimate
5
12135
2734
Hayatımızda iyi durumlarla karşılaşma olasılığımızı
00:30
our likelihood of experiencing good events in our lives
6
14869
2923
olduğundan yüksek öngörüp kötü durumlarla karşılaşma olasılığımızı
00:33
and underestimate our likelihood of experiencing bad events.
7
17792
4108
olduğundan düşük öngörmeye daha yatkınız.
00:37
So we underestimate our likelihood of suffering from cancer,
8
21900
3017
Yani, kansere yakalanma, ya da bir araba kazası geçirme
00:40
being in a car accident.
9
24917
1506
olasılıklarımızı düşük tahmin ederiz.
00:42
We overestimate our longevity, our career prospects.
10
26423
3186
Uzun yaşam ve kariyerde başarı olasılıklarımızı yüksek tutarız.
00:45
In short, we're more optimistic than realistic,
11
29609
3445
Kısacası, gerçekçi olmaktan ziyade iyimseriz,
00:48
but we are oblivious to the fact.
12
33054
2162
ama bu durumu pek de umursamıyoruz.
00:51
Take marriage for example.
13
35216
2227
Örneğin evliliği ele alalım.
00:53
In the Western world, divorce rates are about 40 percent.
14
37443
3534
Batılı ülkelerde boşanma oranı yaklaşık yüzde 40.
00:56
That means that out of five married couples,
15
40977
3469
Bu demek ki, her beş evlilikten ikisi
01:00
two will end up splitting their assets.
16
44446
2721
mal varlıklarını bölüşmeyle son bulacaktır.
01:03
But when you ask newlyweds about their own likelihood of divorce,
17
47167
3375
Fakat yeni evlilere boşanma olasılıklarını sorduğunuzda,
01:06
they estimate it at zero percent.
18
50542
3692
bunu yüzde sıfır olarak öngörürler.
01:10
And even divorce lawyers, who should really know better,
19
54234
3729
Boşanma avukatları bile, ki bunu asıl bilmesi gerekenler onlar,
01:13
hugely underestimate their own likelihood of divorce.
20
57963
3849
kendi boşanma olasılıklarını fazlasıyla düşük öngörürler.
01:17
So it turns out that optimists are not less likely to divorce,
21
61812
3126
Durum şu ki, iyimserlerin boşanma olasılıkları normalden daha düşük değil,
01:20
but they are more likely to remarry.
22
64938
2530
fakat tekrar evlenme olasılıkları daha yüksek.
01:23
In the words of Samuel Johnson,
23
67468
2303
Samuel Johnson'ın dediği gibi,
01:25
"Remarriage is the triumph of hope over experience."
24
69771
3997
"İkinci evlilik, umudun deneyime karşı kazandığı zaferdir."
01:29
(Laughter)
25
73768
1962
(Kahkahalar)
01:31
So if we're married, we're more likely to have kids.
26
75730
4574
Bununla birlikte, evliysek, çocuk yapma olasılığımız daha yüksek.
01:36
And we all think our kids will be especially talented.
27
80304
3265
Hepimiz de çocuklarımızın mutlaka yetenekli olacaklarını düşünürüz.
01:39
This, by the way, is my two-year-old nephew, Guy.
28
83569
2598
Bu arada, bu, benim iki yaşındaki yeğenim, Guy.
01:42
And I just want to make it absolutely clear
29
86167
2375
Şunu açıkça belirtmek isterim
01:44
that he's a really bad example of the optimism bias,
30
88542
2771
o, iyimserlik eğiliminin oldukça kötü bir örneği,
01:47
because he is in fact uniquely talented.
31
91313
2812
çünkü hakikaten çok yetenekli.
01:50
(Laughter)
32
94125
1435
(Kahkahalar)
01:51
And I'm not alone.
33
95560
1607
Ben yalnız değilim.
01:53
Out of four British people, three said
34
97167
2475
Her dört İngiliz'den üçü
01:55
that they were optimistic about the future of their own families.
35
99642
3739
kendi ailelerinin geleceği konusunda iyimser olduklarını söylediler.
01:59
That's 75 percent.
36
103381
1751
Bu yüzde 75 demek.
02:01
But only 30 percent said
37
105132
2058
Fakat sadece yüzde 30'u
02:03
that they thought families in general
38
107190
2560
genel olarak ailelerin birkaç jenerasyon öncesinden
02:05
are doing better than a few generations ago.
39
109750
2412
daha iyi durumda olduğunu düşündüklerini söylediler.
02:08
And this is a really important point,
40
112162
2021
Bu gerçekten çok önemli bir nokta,
02:10
because we're optimistic about ourselves,
41
114183
1888
çünkü kendimiz, çocuklarımız
02:11
we're optimistic about our kids,
42
116071
1818
ve ailelerimiz ile ilgili gayet iyimserken,
02:13
we're optimistic about our families,
43
117889
1788
yanımızda oturan adam ile ilgili
02:15
but we're not so optimistic about the guy sitting next to us,
44
119677
3183
o kadar da iyimser değilizdir,
02:18
and we're somewhat pessimistic
45
122860
2229
hatta konu milletimizin ve ülkemizin kaderiyse
02:20
about the fate of our fellow citizens and the fate of our country.
46
125089
3879
biraz kötümseriz.
02:24
But private optimism about our own personal future
47
128968
4036
Fakat kendi geleceğimizle ilgili iyimserliğimiz
02:28
remains persistent.
48
133004
2011
yine de sabit.
02:30
And it doesn't mean that we think things will magically turn out okay,
49
135015
4066
Tabii bu, her şeyin kendiliğinden yoluna gireceğini düşünüyoruz demek değil,
02:34
but rather that we have the unique ability to make it so.
50
139081
4032
sadece yoluna koymak için gerekli yeteneğe sahip olduğumuzu düşünüyoruz.
02:39
Now I'm a scientist, I do experiments.
51
143113
2841
Ben bir biliminsanıyım ve deneyler yaparım.
02:41
So to show you what I mean,
52
145954
1792
Şimdi de ne demek istediğimi gösterebilmek için
02:43
I'm going to do an experiment here with you.
53
147746
2802
sizinle burada bir deney yapacağım.
02:46
So I'm going to give you a list of abilities and characteristics,
54
150548
3850
Size yetenek ve niteliklerden oluşan bir liste vereceğim
02:50
and I want you to think for each of these abilities
55
154398
2894
ve bu her bir yetenek için
02:53
where you stand relative to the rest of the population.
56
157292
4393
toplumun geri kalanına göre nerede durduğunuzu düşünmenizi isteyeceğim.
02:57
The first one is getting along well with others.
57
161685
3786
İlki, insanlarla iyi geçinebilmek.
03:01
Who here believes they're at the bottom 25 percent?
58
165471
5652
Kim burada en düşük yüzde 25'in içinde olduğunu düşünüyor?
03:07
Okay, that's about 10 people out of 1,500.
59
171123
4322
Tamam, bu 1500 kişi içinde yaklaşık 10 kişi.
03:11
Who believes they're at the top 25 percent?
60
175445
4013
Kim en üst yüzde 25'likte olduğunu düşünüyor?
03:15
That's most of us here.
61
179458
2710
Çoğumuz gibi.
03:18
Okay, now do the same for your driving ability.
62
182168
4930
Tamam, şimdi bunu sürücülük yeteneğiniz için de yapın.
03:22
How interesting are you?
63
187098
2583
Ne kadar ilgi çekicisiniz?
03:25
How attractive are you?
64
189681
2844
Ne kadar alımlısınız?
03:28
How honest are you?
65
192525
2954
Ne kadar dürüstsünüz?
03:31
And finally, how modest are you?
66
195479
5000
Ve son olarak, ne kadar alçak gönüllüsünüz?
03:36
So most of us put ourselves above average
67
200479
2688
Çoğumuz kendimizi bu yeteneklerde
03:39
on most of these abilities.
68
203167
2029
ortalamanın üstünde görüyoruz.
03:41
Now this is statistically impossible.
69
205196
2131
İşte bu istatistiki olarak imkansız.
03:43
We can't all be better than everyone else.
70
207327
3229
Hepimiz birden bütün herkesten daha iyi olamayız.
03:46
(Laughter)
71
210556
1642
(Kahkahalar)
03:48
But if we believe we're better than the other guy,
72
212198
2677
Ancak diğer bir başkasından daha iyi olduğumuza inanabiliriz,
03:50
well that means that we're more likely to get that promotion, to remain married,
73
214875
4083
yani o terfiyi daha muhtemel alacağız, evli kalacağız,
03:54
because we're more social, more interesting.
74
218958
2598
çünkü biz daha sosyal, daha ilgi çekiciyiz.
03:57
And it's a global phenomenon.
75
221556
2163
Ve bu küresel bir olgu.
03:59
The optimism bias has been observed
76
223719
2468
İyimserlik eğilimi
04:02
in many different countries --
77
226187
1719
birçok farklı ülkede incelendi,
04:03
in Western cultures, in non-Western cultures,
78
227906
3104
batılı kültürlerde, batılı olmayan kültürlerde,
04:06
in females and males,
79
231010
1506
kadınlarda ve erkeklerde,
04:08
in kids, in the elderly.
80
232516
1724
çocuklarda ve yaşlılarda.
04:10
It's quite widespread.
81
234240
1783
Bu oldukça yaygın bir konu.
04:11
But the question is, is it good for us?
82
236023
3500
Fakat soru şu ki, bu bizim için iyi mi?
04:15
So some people say no.
83
239523
2454
Bazı insanlar değil diyorlar.
04:17
Some people say the secret to happiness
84
241977
2518
Bazı insanlar mutluluğun sırrının
04:20
is low expectations.
85
244495
2753
düşük beklentide gizli olduğunu söylüyor.
04:23
I think the logic goes something like this:
86
247248
2504
Bence bunun mantığı şu şekilde işliyor:
04:25
If we don't expect greatness,
87
249752
2258
Büyük şeylerin beklentisinde olmazsak,
04:27
if we don't expect to find love and be healthy and successful,
88
252010
3880
aşkı bulacağımızı, sağlıklı ve başarılı olacağımızı ummazsak,
04:31
well we're not going to be disappointed when these things don't happen.
89
255890
3098
bunlar gerçekleşmediğinde hayal kırıklığına uğramayız.
04:34
And if we're not disappointed when good things don't happen,
90
258988
3408
Ve iyi şeyler olmadığında hayal kırıklığına uğramazsak
04:38
and we're pleasantly surprised when they do,
91
262396
1979
ve olduklarında güzel bir sürpriz olursa,
04:40
we will be happy.
92
264375
1781
mutlu oluruz.
04:42
So it's a very good theory,
93
266156
1702
Bu oldukça iyi bir teori,
04:43
but it turns out to be wrong for three reasons.
94
267858
3027
fakat üç sebepten dolayı bu yanlış.
04:46
Number one: Whatever happens, whether you succeed or you fail,
95
270885
4615
Birincisi: Ne olursa olsun, başarılı da başarısız da olsanız,
04:51
people with high expectations always feel better.
96
275500
3858
yüksek beklentili insanlar her zaman daha iyi hissederler.
04:55
Because how we feel when we get dumped or win employee of the month
97
279358
3932
Çünkü terkedildiğimizde ya da ayın elemanı seçildiğimizde
04:59
depends on how we interpret that event.
98
283290
3030
nasıl hissettiğimiz, bu olayları nasıl yorumladığımıza bağlıdır.
05:02
The psychologists Margaret Marshall and John Brown
99
286320
4050
Psikolog Margaret Marshall ve psikolog John Brown
05:06
studied students with high and low expectations.
100
290370
2994
düşük ve yüksek beklentili öğrenciler üzerinde çalıştılar.
05:09
And they found that when people with high expectations succeed,
101
293364
4184
Ve büyük beklentili insanların başarılı olduklarında
05:13
they attribute that success to their own traits.
102
297548
2910
bunu kendi özelliklerinden ileri gelen bir başarıya yorduklarını buldular.
05:16
"I'm a genius, therefore I got an A,
103
300458
2196
"Bir dahiyim ve bu yüzden A aldım,
05:18
therefore I'll get an A again and again in the future."
104
302654
2675
bu yüzden gelecekte yine A alacağım."
05:21
When they failed, it wasn't because they were dumb,
105
305329
2973
Başarısız olduklarında ise, aptal oldukları için değil,
05:24
but because the exam just happened to be unfair.
106
308302
3173
sınav adaletsizce hazırlandığı içindir.
05:27
Next time they will do better.
107
311475
2283
Bir dahaki sefere daha iyisini yapacaklardır.
05:29
People with low expectations do the opposite.
108
313758
3077
Düşük beklentili insanlarda ise durum tam tersi.
05:32
So when they failed it was because they were dumb,
109
316835
2832
Başarısız olduklarında, bu aptal olduklarındandır,
05:35
and when they succeeded
110
319667
1500
ve başarılı olduklarında ise
05:37
it was because the exam just happened to be really easy.
111
321167
3317
sınav çok kolay hazırlanmıştır.
05:40
Next time reality would catch up with them.
112
324484
2401
Bir dahaki sefere gerçeklerle karşılaşacaklardır.
05:42
So they felt worse.
113
326885
2073
Bu şekilde daha kötü hissederler.
05:44
Number two: Regardless of the outcome,
114
328958
3240
İkincisi: Sonuç ne olursa olsun,
05:48
the pure act of anticipation makes us happy.
115
332198
4047
katılım duygusunun kendisi, bizi mutlu etmeye yeter.
05:52
The behavioral economist George Lowenstein
116
336245
3176
Davranışsal ekonomist George Löwenstein
05:55
asked students in his university
117
339421
1719
üniversitesindeki öğrencilere
05:57
to imagine getting a passionate kiss from a celebrity, any celebrity.
118
341140
4362
herhangi bir ünlüden tutkulu bir öpücük aldıklarını hayal etmelerini istedi.
06:01
Then he said, "How much are you willing to pay
119
345502
2885
Sonra da "Bu ünlüden öpücüğü
06:04
to get a kiss from a celebrity
120
348387
1988
hemen, üç saat sonra,
06:06
if the kiss was delivered immediately,
121
350375
2227
24 saat sonra, üç gün sonra,
06:08
in three hours, in 24 hours, in three days,
122
352602
5023
bir yıl sonra veya 10 yıl sonra almak için
06:13
in one year, in 10 years?
123
357625
2433
ne kadar para verirdiniz?" diye sordur.
06:15
He found that the students were willing to pay the most
124
360058
3130
Öğrenciler öpücüğü şimdi değil,
06:19
not to get a kiss immediately,
125
363188
1999
üç gün sonra almak için
06:21
but to get a kiss in three days.
126
365187
2980
en çok parayı verdiler.
06:24
They were willing to pay extra in order to wait.
127
368167
4247
Beklemek için fazladan para vermeye razılardı.
06:28
Now they weren't willing to wait a year or 10 years;
128
372414
3003
Ama bir ya da 10 yıl beklemek istemiyorlardı,
06:31
no one wants an aging celebrity.
129
375417
1421
kimse yaslanan bir ünlü istemez.
06:32
But three days seemed to be the optimum amount.
130
376838
4789
Ama üç gün olabilecek en iyi süreydi.
06:37
So why is that?
131
381627
2303
Bu neden böyle?
06:39
Well if you get the kiss now, it's over and done with.
132
383930
3424
Öpücüğü şimdi alırsanız, olur ve biter.
06:43
But if you get the kiss in three days,
133
387354
1950
Ama üç gün sonra alırsanız,
06:45
well that's three days of jittery anticipation, the thrill of the wait.
134
389304
4154
üç gün boyunca beklemenin heyecanını yaşarsınız.
06:49
The students wanted that time
135
393458
1869
Öğrenciler nerede olacağını,
06:51
to imagine where is it going to happen,
136
395327
2381
nasıl olacağını hayal etmek için
06:53
how is it going to happen.
137
397708
1629
bu süreyi istediler.
06:55
Anticipation made them happy.
138
399337
2211
Beklemek onları mutlu edecekti.
06:57
This is, by the way, why people prefer Friday to Sunday.
139
401548
3869
Bu arada insanların neden cuma gününü pazar gününden daha çok sevdiklerinin nedeni de bu.
07:01
It's a really curious fact,
140
405417
2083
Bu gerçekten ilginç bir gerçek,
07:03
because Friday is a day of work and Sunday is a day of pleasure,
141
407500
3417
çünkü cuma çalışma günü, pazarsa eğlence,
07:06
so you'd assume that people will prefer Sunday,
142
410917
2904
bu yüzden insanların pazarı tercih edeceklerini düşünürsünüz,
07:09
but they don't.
143
413821
1721
ama öyle değil.
07:11
It's not because they really, really like being in the office
144
415542
2875
İşte olmayı çok sevdiklerinden,
07:14
and they can't stand strolling in the park
145
418417
1967
parkta gezinti yapmaktan
07:16
or having a lazy brunch.
146
420384
1661
veya tembelce brunch yapmaktan nefret ettiklerinden değil.
07:17
We know that, because when you ask people
147
422045
2136
Bunu şöyle biliyoruz, insanlara
07:20
about their ultimate favorite day of the week,
148
424181
2704
haftanın en sevdikleri gününü sorduğunuzda,
07:22
surprise, surprise, Saturday comes in at first,
149
426885
2820
beklenildiği gibi cumartesi ilk sırada geliyor,
07:25
then Friday, then Sunday.
150
429705
2920
sonra cuma, sonra pazar.
07:28
People prefer Friday
151
432625
1869
İnsanlar cumayı tercih ediyorlar,
07:30
because Friday brings with it the anticipation of the weekend ahead,
152
434494
3964
çünkü cuma, gelecek haftasonunun
07:34
all the plans that you have.
153
438458
1917
yapacağınız bütün planların heyecanını beraberinde getiriyor.
07:36
On Sunday, the only thing you can look forward to
154
440375
2704
Pazar günü ise, önünüzde sadece
07:38
is the work week.
155
443079
2254
iş haftası var.
07:41
So optimists are people who expect more kisses in their future,
156
445333
4877
İyimserler, geleceklerinden daha fazla öpücük,
07:46
more strolls in the park.
157
450210
1921
parkta daha çok gezinti bekleyenler.
07:48
And that anticipation enhances their wellbeing.
158
452131
3907
Bu beklenti de onların iyi durumlarını arttırıyor.
07:51
In fact, without the optimism bias,
159
456038
2964
Gerçekte, iyimserlik eğilimi olmadan,
07:54
we would all be slightly depressed.
160
459002
2750
biraz depresyonda olurdurk.
07:57
People with mild depression,
161
461752
2267
Hafif depresyonlu kişiler,
07:59
they don't have a bias when they look into the future.
162
464019
2979
geleceğe baktıklarında bir eğilim görmüyorlar.
08:02
They're actually more realistic than healthy individuals.
163
466998
4222
Sağlıklıdansa daha gerçekçi kişiler onlar.
08:07
But individuals with severe depression,
164
471220
2101
Ama ciddi depresyondaki kişilerin
08:09
they have a pessimistic bias.
165
473321
1829
kötümserlik eğilimi var.
08:11
So they tend to expect the future
166
475150
2463
Onlar, geleceği olacağından
08:13
to be worse than it ends up being.
167
477613
2477
daha kötü görüyorlar.
08:15
So optimism changes subjective reality.
168
480090
3243
Yani iyimserlik, öznel gerçekliği değiştiriyor.
08:19
The way we expect the world to be changes the way we see it.
169
483333
3750
Dünyanın nasıl olacağına dair beklentilerimiz, onu nasıl gördüğümüzü değiştiriyor.
08:22
But it also changes objective reality.
170
487083
3242
Ama aynı zamanda nesnel gerçekliği de değiştiriyor.
08:26
It acts as a self-fulfilling prophecy.
171
490325
2727
Kendi kendini gerçekleştiren bir kehanet gibi oluyor.
08:28
And that is the third reason
172
493052
2068
Bu da beklentilerinizi azaltmanın sizi
08:31
why lowering your expectations will not make you happy.
173
495120
3180
daha mutlu yapmayacağının üçüncü nedeni.
08:34
Controlled experiments have shown
174
498300
1835
Kontrollü deneyler,
08:36
that optimism is not only related to success,
175
500135
2917
iyimserliğin sadece başarıyla ilgili olmadığını,
08:38
it leads to success.
176
503052
1807
kişiyi başarıya götürdüğünü gösteriyor.
08:40
Optimism leads to success in academia and sports and politics.
177
504859
4870
İyimserlik kişiyi, akademide, sporda, politikada başarıya götürüyor.
08:45
And maybe the most surprising benefit of optimism is health.
178
509729
4475
Belki de iyimserliğin en şaşırtıcı yararı da sağlık.
08:50
If we expect the future to be bright,
179
514204
3325
Geleceğin parlak olacağını bekliyorsak,
08:53
stress and anxiety are reduced.
180
517529
2740
stresimiz ve endişemiz azalıyor.
08:56
So all in all, optimism has lots of benefits.
181
520269
4220
Yani sonuç olarak, iyimserliğin birçok yararı var.
09:00
But the question that was really confusing to me was,
182
524489
3011
Ama benim kafamı karıştıran soru
09:03
how do we maintain optimism in the face of reality?
183
527500
4669
gerçekliğin karşısında iyimserliğimizi nasıl koruyabilir idi.
09:08
As an neuroscientist, this was especially confusing,
184
532169
3018
Bir sınır sistemi bilimcisi olarak, bu özellikle kafa karıştırıcıydı,
09:11
because according to all the theories out there,
185
535187
2896
çünkü var olan teorilere göre,
09:13
when your expectations are not met, you should alter them.
186
538083
4188
beklentileriniz karşılanmadığında, onları değiştirmelisiniz.
09:18
But this is not what we find.
187
542271
1552
Ama bulgularımız bunu göstermiyor.
09:19
We asked people to come into our lab
188
543823
3483
İnsanlardan, laboratuvarımıza gelmelerini
09:23
in order to try and figure out what was going on.
189
547306
2810
ve neler olduğunu anlamaya çalışmalarını istedik.
09:26
We asked them to estimate their likelihood
190
550116
2547
Başlarına gelebilecek farklı felaketlerin
09:28
of experiencing different terrible events in their lives.
191
552663
2504
olasılıklarını kestirmelerini istedik.
09:31
So, for example, what is your likelihood of suffering from cancer?
192
555167
4375
Örneğin, kanser olma olasılığınız nedir?
09:35
And then we told them the average likelihood
193
559542
2352
Sonra da onlar gibi birisinin
09:37
of someone like them to suffer these misfortunes.
194
561894
2981
bu felaketlerle karşılaşma olasılığının kaç olabileceğini söyledik.
09:40
So cancer, for example, is about 30 percent.
195
564875
3565
Örneğin, kanser yaklaşık yüzde 30.
09:44
And then we asked them again,
196
568440
2935
Onlara sonra tekrar
09:47
"How likely are you to suffer from cancer?"
197
571375
2875
"Kanser olma olasılığınız nedir?" diye sorduk.
09:50
What we wanted to know was
198
574250
2248
Öğrenmeye çalıştığımız,
09:52
whether people will take the information that we gave them
199
576498
2669
onlara verdiğimiz bilginin onların inandıklarını
09:55
to change their beliefs.
200
579167
2131
değiştirip değiştiremeyeceğiydi.
09:57
And indeed they did --
201
581298
2369
Gerçekten değiştirdi --
09:59
but mostly when the information we gave them
202
583667
2581
ama onlara verdiğimiz bilgi çoğunlukla
10:02
was better than what they expected.
203
586248
2831
beklediklerinden iyiydi.
10:04
So for example,
204
589079
1361
Örneğin,
10:06
if someone said, "My likelihood of suffering from cancer
205
590440
2910
birisi "Kansere yakalanma olasılığım,
10:09
is about 50 percent,"
206
593350
2381
yaklaşık yüzde 50." dediyse,
10:11
and we said, "Hey, good news.
207
595731
2521
"Haberler iyi.
10:14
The average likelihood is only 30 percent,"
208
598252
2581
Ortalama yakalanma olasılığı yüzde 30." dedik,
10:16
the next time around they would say,
209
600833
2046
bir dahaki sefere,
10:18
"Well maybe my likelihood is about 35 percent."
210
602879
2715
"Belki de yakalanma olasılığım yaklaşık yüzde 35." dediler.
10:21
So they learned quickly and efficiently.
211
605594
2636
Yani çabuk ve verimli olarak öğrendiler.
10:24
But if someone started off saying,
212
608230
2550
Ama birisi,
10:26
"My average likelihood of suffering from cancer is about 10 percent,"
213
610780
3403
"Benin kansere yakalanma olasılığım, yaklaşık yüzde 10." dediyse,
10:30
and we said, "Hey, bad news.
214
614183
2692
biz de "Haberler kötü.
10:32
The average likelihood is about 30 percent,"
215
616875
3073
Ortalama yakalanma olasılığı yüzde 30." dedik,
10:35
the next time around they would say,
216
619948
2058
bir dahaki sefere,
10:37
"Yep. Still think it's about 11 percent."
217
622006
3119
"Evet. Bence hala yüzde 11." dediler.
10:41
(Laughter)
218
625125
1690
(Gülüşmeler)
10:42
So it's not that they didn't learn at all -- they did --
219
626815
3319
Öğrenmediklerinden değil -- öğrendiler --
10:46
but much, much less than when we gave them
220
630134
2336
ama, geleceklerine dair iyi haberler
10:48
positive information about the future.
221
632470
2473
verdiğimiz durumdan daha az.
10:50
And it's not that they didn't remember the numbers that we gave them;
222
634943
3034
Onlara verdiğimiz sayıları hatırlamadıklarından değil,
10:53
everyone remembers that the average likelihood of cancer
223
637977
3073
kansere yakalanma olasılığının yaklaşık yüzde 30 öldüğünü
10:56
is about 30 percent
224
641050
1500
ve boşanma olasılığının yaklaşık yüzde 40 öldüğünü
10:58
and the average likelihood of divorce is about 40 percent.
225
642550
2779
herkes hatırlar.
11:01
But they didn't think that those numbers were related to them.
226
645329
4631
Ama bu sayıların onları ilgilendirmediğini düşündüler.
11:05
What this means is that warning signs such as these
227
649960
4148
Bunun anlamı, bunun gibi uyarıcı sayıların
11:10
may only have limited impact.
228
654108
2892
sınırlı etkisi olabileceği.
11:12
Yes, smoking kills, but mostly it kills the other guy.
229
657000
4159
Evet, sigara öldürür, ama çoğunlukla diğer adamı.
11:17
What I wanted to know was
230
661159
1883
Bilmek istediğim,
11:18
what was going on inside the human brain
231
663042
2860
bu uyarıcı sayıları üstümüze alınmamızı engelleyen
11:21
that prevented us from taking these warning signs personally.
232
665902
4094
beynimizde ne olduğuydu.
11:25
But at the same time,
233
669996
1487
Ama aynı zamanda,
11:27
when we hear that the housing market is hopeful,
234
671483
1978
ev piyasasının umut verici olduğunu duyduğumuzda,
11:29
we think, "Oh, my house is definitely going to double in price."
235
673461
4116
"Evimin fiyatı kesinlikle ikiye katlanacak." diye düşünürüz.
11:33
To try and figure that out,
236
677577
2085
Bunu anlamak için,
11:35
I asked the participants in the experiment
237
679662
2473
Katılımcılardan, bir beyin görüntüleme aracında
11:38
to lie in a brain imaging scanner.
238
682135
2161
yalan söylemelerini istedim.
11:40
It looks like this.
239
684296
1527
Böyle gözüküyor.
11:41
And using a method called functional MRI,
240
685823
3031
İşlevsel MRİ adındaki bir yöntemi kullanarak
11:44
we were able to identify regions in the brain
241
688854
3606
olumlu bilgilere tepki veren
11:48
that were responding to positive information.
242
692460
2817
beyin bölgelerini tespit ettik.
11:51
One of these regions is called the left inferior frontal gyrus.
243
695277
3579
Bu bölgelerden birinin adı sol iç on kıvrım.
11:54
So if someone said, "My likelihood of suffering from cancer is 50 percent,"
244
698856
3788
Örneğin birisi "Benim kansere yakalanma olasılığım yüzde 50." dediğinde
11:58
and we said, "Hey, good news.
245
702644
1856
ve biz "Haberler iyi.
12:00
Average likelihood is 30 percent,"
246
704500
2290
Ortalama olasılık yüzde 30." dediğinde
12:02
the left inferior frontal gyrus would respond fiercely.
247
706790
3572
sol iç on kıvrım çılgınca tepki verir.
12:06
And it didn't matter if you're an extreme optimist, a mild optimist
248
710362
4732
Üç bir iyimser, hafif iyimser
12:10
or slightly pessimistic,
249
715094
1821
veya biraz kötümser olmanız bir şey değiştirmedi,
12:12
everyone's left inferior frontal gyrus
250
716915
2585
herkesin sol iç on kıvrımı
12:15
was functioning perfectly well,
251
719500
1844
olması gerektiği gibi çalışıyordu,
12:17
whether you're Barack Obama or Woody Allen.
252
721344
2906
Barack Obama ya da Woody Allen olmanız bir şeyi değiştirmiyordu.
12:20
On the other side of the brain,
253
724250
1644
Beynin diğer yanında,
12:21
the right inferior frontal gyrus was responding to bad news.
254
725894
4786
sağ iç on kıvrım ise kötü haberlere tepki veriyordu.
12:26
And here's the thing: it wasn't doing a very good job.
255
730680
3726
İlginç olanı: işini pek de iyi yapmıyordu.
12:30
The more optimistic you were,
256
734406
2015
Ne kadar iyimserseniz,
12:32
the less likely this region was
257
736421
2337
bu bölge beklenmeyen kötü haberlere
12:34
to respond to unexpected negative information.
258
738758
2982
karşı o kadar az tepki veriyordu.
12:37
And if your brain is failing
259
741740
3058
Ve eğer beyniniz gelecekle ilgili
12:40
at integrating bad news about the future,
260
744798
3225
haberleri birleştirmede güçlük çekiyorsa,
12:43
you will constantly leave your rose-tinted spectacles on.
261
748023
4623
her zaman toz pembe gözlüklerinizi giyiyorsunuz demek.
12:48
So we wanted to know, could we change this?
262
752646
4969
Bunu değiştiebilir miyiz öğrenmek istedik.
12:53
Could we alter people's optimism bias
263
757615
3443
İnsanların bu bölgelerdeki beyin aktivitelerine karışarak
12:56
by interfering with the brain activity in these regions?
264
761058
3932
iyimserlik eğilimlerini etkileyebilir miyiz?
13:00
And there's a way for us to do that.
265
764990
2595
Bunu yapabileceğimiz bir yol var.
13:03
This is my collaborator Ryota Kanai.
266
767585
2627
Bu birlikte çalıştığım Ryota Kanai.
13:06
And what he's doing is he's passing a small magnetic pulse
267
770212
3955
Yaptığı şey, çalışmamızın katılımcısının
13:10
through the skull of the participant in our study
268
774167
2119
kafatasının içine iç öne kıvrımını etkileyecek
13:12
into their inferior frontal gyrus.
269
776286
2245
küçük bir manyetik sinyal gönderiyor.
13:14
And by doing that,
270
778531
1927
Böylece,
13:16
he's interfering with the activity of this brain region
271
780458
2904
beynin bu bölgesinin aktivitesini
13:19
for about half an hour.
272
783362
1215
yaklaşık yarım saat etkilemiş oluyor.
13:20
After that everything goes back to normal, I assure you.
273
784577
2921
Sizi temin ederim, bu işlem bitince her şey normale dönüyor.
13:23
(Laughter)
274
787498
1993
(Kahkahalar)
13:25
So let's see what happens.
275
789491
3154
Neler olduğunu görelim.
13:28
First of all, I'm going to show you
276
792645
2097
Öncelikle size gördüğümüz
13:30
the average amount of bias that we see.
277
794742
2704
ortalama eğilimi göstereceğim.
13:33
So if I was to test all of you now,
278
797446
2823
Şimdi hepinizi test etseydim,
13:36
this is the amount that you would learn
279
800269
1794
kötü haberlere oranla, iyi haberlerden
13:37
more from good news relative to bad news.
280
802063
3120
bu kadar öğrenirdiniz.
13:41
Now we interfere with the region
281
805183
2484
Şimdi bu çalışmadaki kötü haberlere tepki veren
13:43
that we found to integrate negative information in this task,
282
807667
4467
bölgeyi etkiliyoruz
13:48
and the optimism bias grew even larger.
283
812134
3564
ve iyimserlik eğilimi daha da arttı.
13:51
We made people more biased in the way that they process information.
284
815698
5470
İnsanları, bilgileri değerlendikleri biçimde olduklarından daha eğilimli yaptık.
13:57
Then we interfered with the brain region
285
821168
2897
Daha sonra, bu çalışmadaki iyi haberleri değerlendiren
13:59
that we found to integrate good news in this task,
286
824065
3518
bölgeyi etkiledik
14:03
and the optimism bias disappeared.
287
827583
4471
ve iyimserlik eğilimi yok oldu.
14:07
We were quite amazed by these results
288
832054
2008
Bu sonuçlar bizi oldukça şaşırttı,
14:09
because we were able to eliminate
289
834062
2192
çünkü insan beynine işlenmiş
14:12
a deep-rooted bias in humans.
290
836254
3196
eğilimleri ortadan kaldırabildik.
14:15
And at this point we stopped and we asked ourselves,
291
839450
4773
Bu noktada durduk ve kendimize şu soruyu sorduk:
14:20
would we want to shatter the optimism illusion into tiny little bits?
292
844223
5102
iyimserlik yanılsamasını ufak parçalara ayırmak ister miyiz?
14:25
If we could do that, would we want to take people's optimism bias away?
293
849325
5044
Bunu yapabilirsek, insanların iyimserlik eğilimlerini ortadan kaldırmak ister miyiz?
14:30
Well I've already told you about all of the benefits of the optimism bias,
294
854369
4600
İnsanların iyimserlik eğiliminin faydalarını size anlattım,
14:34
which probably makes you want to hold onto it for dear life.
295
858969
4321
bu yüzden herhalde bu eğilime sıkı sıkı sarılmak istersiniz.
14:39
But there are, of course, pitfalls,
296
863290
2085
Ancak tabii ki bunun kötü yanları da var
14:41
and it would be really foolish of us to ignore them.
297
865375
3120
ve bunları göz ardı etmek aptallık olur.
14:44
Take for example this email I recieved
298
868495
3546
Örneğin California'daki bir itfaiyeciden
14:47
from a firefighter here in California.
299
872041
2694
aldığım e-postayı sizinle paylaşmak istiyorum:
14:50
He says, "Fatality investigations for firefighters
300
874735
3304
"Ölümle sonuçlan yangın soruşturmalarında
14:53
often include 'We didn't think the fire was going to do that,'
301
878039
4142
doğru kararı vermeye yardımcı olacak bütün bilgiler ortada olmasına rağmen,
14:58
even when all of the available information
302
882181
2302
çoğunlukla 'Yangının böyle seyredeceğini düşünmemiştik,'
15:00
was there to make safe decisions."
303
884483
2255
cümlesi yer alıyor.
15:02
This captain is going to use our findings on the optimism bias
304
886738
3874
Bu şef bizim iyimserlik eğilimi ile ilgili bulgularımızı
15:06
to try to explain to the firefighters
305
890612
2192
itfaiyecilere neden öyle düşündüklerini
15:08
why they think the way they do,
306
892804
2209
açıklamak için ve insanlardaki bu oldukça iyimser
15:10
to make them acutely aware of this very optimistic bias in humans.
307
895013
7126
eğilimin farkında olmaları gerektiğini açıklamak için kullanacak.
15:18
So unrealistic optimism can lead to risky behavior,
308
902139
5119
Gerçekçi olmayan iyimserlik kişilerin riskli davranışlarda bulunmasına,
15:23
to financial collapse, to faulty planning.
309
907258
3638
ekonomik çöküşe, yanlış planlamaya neden olabilir.
15:26
The British government, for example,
310
910896
2138
Örneğin İngiliz hükümeti,
15:28
has acknowledged that the optimism bias
311
913034
2674
iyimserlik eğiliminin insanların
15:31
can make individuals more likely
312
915708
3287
projelerinin maaliyetlerini ve sürelerini
15:34
to underestimate the costs and durations of projects.
313
918995
4026
olacağından az hesaplamalarına yol açabileceğini kabul etti.
15:38
So they have adjusted the 2012 Olympic budget
314
923021
4254
Bu nedenle 2012 Olimpiyat bütçesini
15:43
for the optimism bias.
315
927275
2111
iyimserlik eğilimini göz önünde bulunduracak şekilde ayarladı.
15:45
My friend who's getting married in a few weeks
316
929386
2187
Birkaç hafta içinde evlenecek olan arkadaşım
15:47
has done the same for his wedding budget.
317
931573
2434
aynı şeyi düğün masrafları için yaptı.
15:49
And by the way, when I asked him about his own likelihood of divorce,
318
934007
3062
Bu arada, ona boşanma olasılığını sorduğumda,
15:52
he said he was quite sure it was zero percent.
319
937069
3560
0 öldüğündan oldukça emin olduğunu söyledi.
15:56
So what we would really like to do,
320
940629
2417
Bu yüzden yapmak isteyeceğimiz şey,
15:58
is we would like to protect ourselves from the dangers of optimism,
321
943046
4161
kendimizi iyimserliğin tehlikelerinden korumak,
16:03
but at the same time remain hopeful,
322
947207
3228
ama aynı zamanda umutlu olmak
16:06
benefiting from the many fruits of optimism.
323
950435
2844
ve iyimserliğin meyvelerinden yararlanmak.
16:09
And I believe there's a way for us to do that.
324
953279
2804
İnanıyorum ki bunu yapabilmemiz mümkün.
16:11
The key here really is knowledge.
325
956083
2060
Bunun anahtarı bilgi.
16:14
We're not born with an innate understanding of our biases.
326
958143
3311
Eğilimlerimizi tam olarak anlamış olarak doğmuyoruz.
16:17
These have to be identified by scientific investigation.
327
961454
3841
Bunları bilimsel araştırmalarla anlayabiliriz.
16:21
But the good news is that becoming aware of the optimism bias
328
965295
4184
Ama iyimserlik eğiliminin farkına varmak
16:25
does not shatter the illusion.
329
969479
1775
yanılsamayı ortadan kaldırmıyor.
16:27
It's like visual illusions,
330
971254
1548
Görsel yanılsamalar gibi
16:28
in which understanding them does not make them go away.
331
972802
3490
bunların farkına varmak onları ortadan kaldırmıyor.
16:32
And this is good because it means
332
976292
2237
Bunun sayesinde
16:34
we should be able to strike a balance,
333
978529
2473
kendimizi gerçekçi olmayan iyimserlikten
16:36
to come up with plans and rules
334
981002
2427
koruyacak planlar ve kurallar
16:39
to protect ourselves from unrealistic optimism,
335
983429
2783
yaratabiliriz
16:42
but at the same time remain hopeful.
336
986212
3152
ve aynı zamanda umudumuzu koruyabiliriz.
16:45
I think this cartoon portrays it nicely.
337
989364
3424
Bence bu karikatür bunu oldukça hoş anlatıyor.
16:48
Because if you're one of these pessimistic penguins up there
338
992788
3526
Çünkü yukarıdaki uçabileceğine inanmayan
16:52
who just does not believe they can fly,
339
996314
2119
penguenlerdenseniz,
16:54
you certainly never will.
340
998433
2359
hiçbir zaman uçamayacaksınız.
16:56
Because to make any kind of progress,
341
1000792
1831
Çünkü herhangi bir ilerleme kaydetmek için,
16:58
we need to be able to imagine a different reality,
342
1002623
2350
farklı bir gerçekliği hayal etmemiz
17:00
and then we need to believe that that reality is possible.
343
1004973
3731
ve bu gerçekliğin olabileceğine inanamamız gerekiyor.
17:04
But if you are an extreme optimistic penguin
344
1008714
3524
Ama koru körüne atlayıp her şeyin iyi olacağını düşünenen
17:08
who just jumps down blindly hoping for the best,
345
1012238
2762
çok iyimser bir penguenseniz,
17:10
you might find yourself in a bit of a mess when you hit the ground.
346
1015000
4781
yere vardığınızda kendinizi param parça görebilirsiniz.
17:15
But if you're an optimistic penguin
347
1019781
1889
Ama uçabileceğine inanan
17:17
who believes they can fly,
348
1021670
1796
iyimser bir penguenseniz
17:19
but then adjusts a parachute to your back
349
1023466
2663
ve her şeyin planladığınız gibi olmayabileceği
17:22
just in case things don't work out exactly as you had planned,
350
1026129
3017
olasılığına karşılık bir paraşüt takarsanız,
17:25
you will soar like an eagle,
351
1029146
1863
sadece bir penguen olmanıza rağmen,
17:26
even if you're just a penguin.
352
1031009
3049
havada bir kartal gibi süzülürsünüz.
17:29
Thank you.
353
1034058
1762
Teşekkür ederim.
17:31
(Applause)
354
1035820
2936
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Tali Sharot - Cognitive neuroscientistTali Sharot studies why our brains are biased toward optimism.
Why you should listen
Optimism bias is the belief that the future will be better, much better, than the past or present. And most of us display this bias. Neuroscientist Tali Sharot wants to know why: What is it about our brains that makes us overestimate the positive? She explores the question in her book The Optimism Bias: A Tour of the Irrationally Positive Brain.
In the book (and a 2011 TIME magazine cover story), she reviewed findings from both social science and neuroscience that point to an interesting conclusion: "our brains aren't just stamped by the past. They are constantly being shaped by the future." In her own work, she's interested in how our natural optimism actually shapes what we remember, and her interesting range of papers encompasses behavioral research (how likely we are to misremember major events) as well as medical findings -- like searching for the places in the brain where optimism lives. Sharot is a faculty member of the Department of Cognitive, Perceptual and Brain Sciences at University College London.
Tali Sharot | Speaker | TED.com