TEDxWomen 2012
Shabana Basij-Rasikh: Dare to educate Afghan girls
Shabana Basij-Rasikh: Afgan kızları eğitmeye cesaret
Filmed:
Readability: 3.1
1,085,179 views
Bir ülke hayal edin, kızların okula gitmek için gizlenmek zorunda oldukları ve eğer eğitim sırasında yakalanırlarsa ölümcül sonuçlarının olduğu. Bu Taliban yönetimi altındaki Afganistan ve bu tehlikenin izleri günümüzde de devam ediyor. 22 yaşındaki Shabana Basij-Rasikh Afganistan'da kızlar için bir okul çalıştırıyor. Ailelerin kızlarına inanma güçlerini kutluyor-- ve yerel tehditlere karşı koyan cesur bir babanın öyküsünü anlatıyor. ( TEDxWomen'de çekildi)
Shabana Basij-Rasikh - Educator
Shabana Basij-Rasikh helps girls and young women in Afghanistan get an education. Full bio
Shabana Basij-Rasikh helps girls and young women in Afghanistan get an education. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
When I was 11,
0
964
1440
11 yaşındayken
00:18
I remember waking up one morning to the sound of joy in my house.
1
2404
4562
bir sabah evimdeki sevinç çığlıklarıyla uyandığımı hatırlıyorum.
00:22
My father was listening to BBC News
2
6966
2471
Babam BBC Haber kanalını dinliyordu;
00:25
on his small, gray radio.
3
9437
4174
o ufak, gri radyosundan.
00:29
There was a big smile on his face which was unusual then,
4
13611
2876
Yüzünde, hiç alışkın olmadığımız, kocaman bir gülümseme vardı
00:32
because the news mostly depressed him.
5
16487
3971
çünkü haberler çoğu zaman onu üzerdi.
00:36
"The Taliban are gone!" my father shouted.
6
20458
4885
"Taliban artık yok!" diye bağırdı babam.
00:41
I didn't know what it meant,
7
25343
2588
Ne demek istediğini anlamamıştım o zaman
00:43
but I could see that my father was very, very happy.
8
27931
5186
ama babamın çok ama çok mutlu olduğunu görebiliyordum.
00:49
"You can go to a real school now," he said.
9
33117
8511
"Bundan böyle gerçek bir okulda okuyabileceksin" dedi babam.
00:57
A morning that I will never forget.
10
41628
5169
Asla unutmayacağım bir sabahtı o.
01:02
A real school.
11
46797
5168
Gerçek bir okul.
01:07
You see, I was six when the Taliban took over Afghanistan
12
51965
3108
Taliban Afganistanı ele geçirdiğinde ve kızların okula gitmelerini
01:10
and made it illegal for girls to go to school.
13
55073
3523
yasakladıklarında ben altı yaşındaydım.
01:14
So for the next five years, I dressed as a boy
14
58596
3108
Bu yüzden, bir sonraki beş yıl boyunca erkek olarak giyindim
01:17
to escort my older sister, who was no longer allowed
15
61704
2511
artık tek başına dışarıda bulunması yasak olan ablama
01:20
to be outside alone, to a secret school.
16
64215
5414
eşlik edebilmek için, gizli bir okula.
01:25
It was the only way we both could be educated.
17
69629
4625
İkimizin de eğitim görmesi için tek yol buydu.
01:30
Each day, we took a different route
18
74254
3234
Her gün farklı bir yoldan yürüdük
01:33
so that no one would suspect where we were going.
19
77488
4023
kimse nereye gittiğimiz hakkında şühpelenmesin diye.
01:37
We would cover our books in grocery bags
20
81511
2194
Kitaplarımızı alışveriş poşetleriyle örterdik
01:39
so it would seem we were just out shopping.
21
83705
6136
sadece alışverişe çıkmışız gibi görünsün diye.
01:45
The school was in a house,
22
89841
2376
Okul bir evin içindeydi,
01:48
more than 100 of us packed in one small living room.
23
92217
5663
100 kişiden fazla kişi küçük bir oturma odası içinde sıkıştırılmış.
01:53
It was cozy in winter but extremely hot in summer.
24
97880
5850
Kışları hoştu ama yazları çok sıcaktı.
01:59
We all knew we were risking our lives --
25
103730
2521
Hepimiz hayatlarımızı tehlikeye attığımızı biliyorduk-
02:02
the teacher, the students and our parents.
26
106251
4354
öğretmenler, öğrenciler ve anne babalarımız.
02:06
From time to time, the school would suddenly be canceled
27
110605
2373
Zaman zaman okul aniden
02:08
for a week because Taliban were suspicious.
28
112978
3916
bir haftalığına iptal edilirdi çünkü Taliban şühpelenirdi.
02:12
We always wondered what they knew about us.
29
116894
2780
Bizim hakkımızda ne bidiklerini hep merak ederdik.
02:15
Were we being followed?
30
119674
3032
Takip ediliyor muyduk?
02:18
Do they know where we live?
31
122706
3532
Nerede yaşadığımızı biliyorlar mı?
02:22
We were scared,
32
126238
2658
Korkardık
02:24
but still, school was where we wanted to be.
33
128896
6926
ama hala olmak istediğimiz yer okuldu.
02:31
I was very lucky to grow up in a family
34
135822
3740
Eğitimin değer verildiği ve kız çocukların hazine sayıldıkları
02:35
where education was prized and daughters were treasured.
35
139562
6247
bir ailede yetiştiğim için şanlıyım.
02:41
My grandfather was an extraordinary man for his time.
36
145809
5151
Dedem zamanına göre olağanüstü bir insandı.
02:46
A total maverick from a remote province of Afghanistan,
37
150960
3479
Afganistanın uzak bir bölgesinden kuralları uymayan biri,
02:50
he insisted that his daughter, my mom,
38
154439
3496
kızının, yani benim annemin
02:53
go to school, and for that he was disowned by his father.
39
157935
6413
okula gitmesi için ısrar etti ve bu yüzden kendi babası onu evlatlıktan redetti.
03:00
But my educated mother became a teacher.
40
164348
3510
Ama eğitimli annem öğretmen oldu.
03:03
There she is.
41
167858
3026
O işte.
03:06
She retired two years ago, only to turn our house
42
170884
2667
İki yıl önce emekli oldu ve tek evimizi
03:09
into a school for girls and women in our neighborhood.
43
173551
5378
mahallemizdeki kızlar ve kadınlar için okula dönüştürdü.
03:14
And my father -- that's him --
44
178929
4388
Ve babam- işte -
03:19
he was the first ever in his family to receive an education.
45
183317
6901
ailesinde ilk eğitim gören kişi oldu.
03:26
There was no question that his children
46
190218
2109
Onun çocuklarının eğitim görmemesi
03:28
would receive an education, including his daughters,
47
192327
5089
söz konusu olamazdı, kızları dahil,
03:33
despite the Taliban, despite the risks.
48
197416
4420
Taliban'a rağmen, risklere rağmen.
03:37
To him, there was greater risk in not educating his children.
49
201836
8346
Ona göre çocuklarını eğitmemek daha riskliydi.
03:46
During Taliban years, I remember
50
210182
3128
Taliban yılları boyunca hatırlıyorum
03:49
there were times I would get so frustrated by our life
51
213310
5093
bazen usanırdım hayatımızdan
03:54
and always being scared and not seeing a future.
52
218403
3952
ve hep korku içinde olmaktan ve geleceği görememekten.
03:58
I would want to quit,
53
222355
3054
Pes etmek isterdim
04:01
but my father,
54
225409
3136
ama babam
04:04
he would say,
55
228545
2509
derdi ki
04:06
"Listen, my daughter,
56
231054
2105
"Dinle kızım,
04:09
you can lose everything you own in your life.
57
233159
3316
hayatında sahip olduğun herşeyi kaybedebilirsin.
04:12
Your money can be stolen. You can be forced to leave your home during a war.
58
236475
4205
Paran çalınabilir. Savaş sırasında evinden ayrılmak zorunda kalabilirsin.
04:16
But the one thing that will always remain with you
59
240680
2781
Ama seninle daima kalacak tek şey
04:19
is what is here,
60
243461
3308
buradaki
04:22
and if we have to sell our blood to pay your school fees,
61
246769
4916
ve kanımızı satmamız gerekse senin okul harcını ödemek için
04:27
we will.
62
251685
3221
satarız.
04:30
So do you still not want to continue?"
63
254906
5082
Şimdi hala okula devam etmemek istiyor musun?"
04:35
Today I am 22.
64
259988
3128
Bugün 22 yaşındayım.
04:39
I was raised in a country that has been destroyed
65
263116
2770
On yıllarca savaşın yok ettiği
04:41
by decades of war.
66
265886
3170
bir ülkede yetiştirildim.
04:44
Fewer than six percent of women my age have made it beyond high school,
67
269056
5141
Benim yaşımdaki kadınların yüzde altısından daha azı liseden sonrasına devam edebildiler
04:50
and had my family not been so committed to my education,
68
274197
2465
ve benim ailem eğitimim için bu kadar bağlı olmasaydı
04:52
I would be one of them.
69
276662
2604
ben onlardan biri olurdum.
04:55
Instead, I stand here a proud graduate of Middlebury College.
70
279266
5315
Bunun yerine karşınızda Middlebury Koleji 'nin gururlu bir mezunu olarak karşınızda duruyorum.
05:00
(Applause)
71
284581
10013
(Alkış)
05:10
When I returned to Afghanistan, my grandfather,
72
294594
2948
Afganistan'a döndüğüm zaman, dedem,
05:13
the one exiled from his home for daring to educate his daughters,
73
297542
4579
kızlarını eğitmeye cesaret gösterdiği için evden uzaklaştırılan,
05:18
was among the first to congratulate me.
74
302121
3494
beni ilk tebrik edenlerin arasındaydı.
05:21
He not only brags about my college degree,
75
305615
2630
Sadece üniversite diplomamla böbürlenmiyor
05:24
but also that I was the first woman,
76
308245
2209
bir de ilk kadındım
05:26
and that I am the first woman
77
310454
1722
ve ilk kadınım
05:28
to drive him through the streets of Kabul.
78
312176
3502
onu Kabil sokaklarında arbayla gezdiren.
05:31
(Applause)
79
315678
5362
(Alkış)
05:36
My family believes in me.
80
321040
2649
Ailem bana inanıyor.
05:39
I dream big, but my family dreams even bigger for me.
81
323689
4950
Büyük hayallerim var ama ailemin benim için daha büyük hayalleri var.
05:44
That's why I am a global ambassador for 10x10,
82
328639
4467
Bu yüzden 10X10 için global elçiyim
05:49
a global campaign to educate women.
83
333106
2764
kadınları eğitmek için küresel bir kampanya.
05:51
That's why I cofounded SOLA,
84
335870
2579
Bu yüzden SOLA'nın kurucularındanım
05:54
the first and perhaps only boarding school
85
338449
2467
ilk ve belki tek yatılı okul
05:56
for girls in Afghanistan,
86
340916
1729
Afganistan'da kızlar için
05:58
a country where it's still risky for girls to go to school.
87
342645
5637
kızlar için okula gitmenin hala riskli olduğu bir ülkede.
06:04
The exciting thing is that I see students at my school
88
348282
3765
Heyecanlı olan şey okulda
06:07
with ambition grabbing at opportunity.
89
352047
5628
fırsatları hırslı bir şekilde yakalamaya çalışan öğrenciler görmem.
06:13
And I see their parents and their fathers
90
357675
2927
Ve ebeveyinlerini görüyorum ve babalarını
06:16
who, like my own, advocate for them,
91
360602
4578
benim kendi babam gibi onları destekleyen
06:21
despite and even in the face of daunting opposition.
92
365180
8932
yıldırıcı muhalefete rağmen.
06:30
Like Ahmed. That's not his real name,
93
374112
2706
Aynı Ahmed gibi. Gerçek adı bu değil
06:32
and I cannot show you his face,
94
376818
2628
ve size yüzünü gösteremem
06:35
but Ahmed is the father of one of my students.
95
379446
3645
ama Ahmed öğrencilerimden bir tanesinin babası.
06:38
Less than a month ago, he and his daughter
96
383091
3836
Bir aydan az önce, o ve kızı
06:42
were on their way from SOLA to their village,
97
386927
3334
SOLA'dan köylerine dönüyorlardı
06:46
and they literally missed being killed
98
390261
6493
ve kelimenin tam anlamıyla öldürülmekten kurtuldular
06:52
by a roadside bomb by minutes.
99
396754
4782
bir kaç dakika arayla yol kenarında bir bombayla.
06:57
As he arrived home, the phone rang,
100
401536
3403
Eve geldiğinde, telefon çaldı
07:00
a voice warning him
101
404939
2695
bir ses onu uyarıyordu
07:03
that if he sent his daughter back to school,
102
407634
3395
eğer kızını tekrar okula geri gönderirse
07:06
they would try again.
103
411029
2777
tekrar deneyeceklerdi.
07:09
"Kill me now, if you wish," he said,
104
413806
3902
"Eğer istiyorsanız beni şimdi öldürün," dedi
07:13
"but I will not ruin my daughter's future
105
417708
3894
"ama kızımın geleceğini mahvedemem
07:17
because of your old and backward ideas."
106
421602
4832
sizin eskimiş geri kafalı düşünceleriniz yüzünden."
07:22
What I've come to realize about Afghanistan,
107
426434
2369
Afganistan hakkında zamanla fark ettiğim şey
07:24
and this is something that is often dismissed in the West,
108
428803
3520
ve bu Batıda çoğu kez göz ardı edilebiliyor
07:28
that behind most of us who succeed
109
432323
3223
başarılı olanlarımızın çoğunun arkasında
07:31
is a father who recognizes the value in his daughter
110
435546
7363
kızının değerini anlayan bir baba olduğu
07:38
and who sees that her success is his success.
111
442909
4627
ve kızının başarılarının kendi başarıları olduğunu görebilen.
07:43
It's not to say that our mothers aren't key in our success.
112
447536
3938
Annelerimizin başarımızdaki anahtar olmadığını söylemiyorum.
07:47
In fact, they're often the initial and convincing negotiators
113
451474
4536
Gerçekte onlar ilk ve ikna edici ara bulucular oluyorlar
07:51
of a bright future for their daughters,
114
456010
3340
kızları için parlak bir gelecek için
07:55
but in the context of a society like in Afghanistan,
115
459350
3411
ama Afganistan gibi bir toplumda
07:58
we must have the support of men.
116
462761
3420
erkeklerin desteğine sahip olmamız zorunlu.
08:02
Under the Taliban, girls who went to school
117
466181
3550
Taliban yönetimi altında okula giden kızların
08:05
numbered in the hundreds --
118
469731
1792
sayısı yüzleri buldu-
08:07
remember, it was illegal.
119
471523
2338
unutmayın, yasaktı.
08:09
But today, more than three million girls are in school in Afghanistan.
120
473861
5492
Ama bugün, Afganistandaki okullarda üç milyondan fazla kızımız var.
08:15
(Applause)
121
479353
7247
(Alkış)
08:22
Afghanistan looks so different from here in America.
122
486600
6151
Afganistan Amerika'da buradan o kadar farklı görünüyor ki.
08:28
I find that Americans see the fragility in changes.
123
492751
4972
Amerikalıların değişikliklerdeki kırılganlığı gördüklerini anlıyorum.
08:33
I fear that these changes will not last
124
497723
3050
Bu değişikliklerin uzun sürmeyeceğinden korkuyorum
08:36
much beyond the U.S. troops' withdrawal.
125
500773
4492
Amerikan askerleri çekildikten sonra.
08:41
But when I am back in Afghanistan,
126
505265
3653
Ama Afganistan'a döndüğüm zaman
08:44
when I see the students in my school
127
508918
4785
okulumda öğrencileri gördüğüm zaman
08:49
and their parents who advocate for them,
128
513703
2640
ve onlara destek olan ebeveyinleri
08:52
who encourage them, I see a promising future
129
516343
4467
umut vadeden bir gelecek görüyorum
08:56
and lasting change.
130
520810
3300
ve uzun vadeli bir değişim.
09:00
To me, Afghanistan is a country of hope and boundless possibilities,
131
524110
8467
Benim için Afganistan sonsuz olasılık ve umut ülkesi
09:08
and every single day
132
532577
3412
ve her gün
09:11
the girls of SOLA remind me of that.
133
535989
3408
SOLA'nın kızları bana bunu hatırlatıyor.
09:15
Like me, they are dreaming big.
134
539397
3207
Benim gibi büyük hayalleri var.
09:18
Thank you.
135
542604
1711
Teşekkürler.
09:20
(Applause)
136
544315
10877
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Shabana Basij-Rasikh - EducatorShabana Basij-Rasikh helps girls and young women in Afghanistan get an education.
Why you should listen
Shabana Basij-Rasikh was born and raised in Kabul, Afghanistan. Under the Taliban, she dressed as a boy to escort her older sister to a secret school -- with dire consequences if they were caught. She attended a high school in America under the YES exchange program, and graduated from Middlebury College in Vermont. During college, she founded HELA, a nonprofit organization dedicated to empowering Afghan women through education. She also raised funds through foundations and public talks across the US to build a high school for girls in her ancestral village, and to build wells on the outskirts of Kabul to give communities access to clean drinking water.
An enthusiast of systemic change and community impact, Basij-Rasikh was selected as one of Glamour's Top 10 College Women of 2010, and was awarded the Vermont Campus Compact 2011 Kunin Public Award for outstanding public service, effective leadership and community-building. Now, Shabana has joined 10×10 as a Global Ambassador, supporting a global action campaign that links nonprofits, corporations, philanthropists, policy leaders, global influencers and grassroots activists in a movement to support girls’ education. She is managing director of SOLA (School of Leadership, Afghanistan), a nonprofit that helps exceptional young Afghan women access education worldwide and jobs back home.
Shabana Basij-Rasikh | Speaker | TED.com