Chieko Asakawa: How new technology helps blind people explore the world
Cheiko Asakawa: နည်းပညာသစ်က မျက်မမြင်များကို ကမ္ဘာကြီးအား စူးစမ်းလေ့လာဖို့ ကူညီပေးနေပုံ။
Dr. Chieko Asakawa invents technology to make the visually impaired more independent. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
many things that I can't do
ကြောင့် ကျွန်မ မလုပ်နိုင်တာတွေ
to have a bit of help
အများကြီး ရှိပါတယ်။
for the first time.
ကျောက်တောင်တက်ခြင်းပါ။
and I can play many sports,
တော်တော်များများကို ကစားနိုင်ပါတယ်။
scuba diving, running and so on.
ရေငုပ်နဲ့ အပြေး စတာမျိုးတွေပေါ့။
in a swimming pool accident.
မတော်တဆဖြစ်ပြီး မျက်စိကွယ်ခဲ့ရတယ်။
ဆယ်ကျော်သက်ဖြစ်ခဲ့ရာက
was losing my independence.
လွတ်လပ်မှု ဆုံးရှုံးနေခဲ့တာပါ။
became almost impossible to do alone.
အဖော်မပါပဲ လုပ်မရနိုင်သလောက်ဖြစ်ခဲ့တယ်။
challenges was textbooks.
တစ်ခုကတော့ ပြဋ္ဌာန်းစာအုပ်တွေပါ။
personal computers,
to read me textbooks,
ပြဋ္ဌာန်းစာအုပ်တွေကို ဖတ်ပြခိုင်းပြီး
my own books in Braille.
ဖန်တီးခဲ့ရတာပေါ့။
were not happy about it,
whenever I needed them.
သူတို့ ရှိမနေတာ သတိထားမိလာတယ်။
ကြိုးစားတာလို့ ထင်ပါတယ်။
from relying on someone.
မှီခိုခြင်းက တကယ်ပဲ ကင်းလွတ်ချင်ခဲ့တာပါ။
to ignite innovation.
ပြင်းထန်တဲ့ ဆန္ဒဖြစ်လာခဲ့တယ်။
စာအုပ်တွေကို ဖန်တီးဖို့
must be able to also help people
ကျွန်မလို အကန့်အသတ်တွေနဲ့
my innovation journey began.
အစပြုတဲ့ ကာလပေါ့။
digital book technologies,
ဖွံ့ဖြိုးအောင် စလုပ်ခဲ့ပါတယ်၊
digital Braille dictionary
ဒစ်ဂျစ်တယ် Braille အဘိဓာန်နဲ့
ကွန်ရက်တို့ပေါ့။
impaired can read textbooks,
ကျောင်းသားတိုင်း ကွန်ပြူတာတွေ၊
and mobile devices,
ပြဋ္ဌာန်းစာအုပ်တွေ ဖတ်နိုင်ပါတယ်၊
in their tablets in 2015.
ဒစ်ဂျစ်တယ် စာအုပ်တွေ ရှိကုန်ပြီလေ။
many years before digital books,
နှစ်များစွာတည်းက Braille ဟာ
almost 30 years ago.
နောက် လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ် ၃၀ နီးပါးကပါ။
of the blind people
လိုအပ်ချက်တွေက
digital books way back then.
ဖန်တီးဖို့ ဒီအခွင့်အလမ်း ဖြစ်စေခဲ့တာပါ။
the first time this happened,
ပထမဆုံး မဟုတ်ခဲ့ဘူး။
accessibility ignites innovation.
မှုကို အစပျိုးစေတယ်လို့ သမိုင်းက ပြလို့ပါ။
while developing a communication tool
ဆက်သွယ်ရေး ကိရိယာတစ်ခု ဖန်တီးရင်း
to help people with disabilities.
ကူညီဖို့ တီထွင်ခဲ့တာပါ။
another example from my own life.
နောက်ထပ် သာဓကကို ပေးပါမယ်။
started talking about the Internet
လူတွေဟာ အင်တာနက်နဲ့ ဝက်ဘ် ရှာဖွေခြင်း
I went on the web.
at any time and every day.
နေ့တိုင်း ဝင်ကြည့်လို့ရတယ်။
for any information by myself.
ရှာနိုင်ခဲ့သေးတယ်။
people have access to the Internet,
အရမ်းကို ကူညီချင်ခဲ့ပြီး
into synthesized voice,
ပြောင်းပေးဖို့ နည်းလမ်းတွေ တွေ့ခဲ့တယ်၊
the user interface.
သိသာစွာ ရိုးရှင်းစေပါတယ်။
the Home Page Reader in 1997,
Reader ကို ဖန်တီးဖြစ်စေခဲ့ပါတယ်။
translated into 11 languages.
ဘာသာစကား ၁၁ ခုနဲ့ ပြန်ဆိုခဲ့ပါတယ်။
အများကြီး ရခဲ့ပါတယ်။
ပြောတာက
is a small window to the world."
ကမ္ဘာကိုကြည့်ဖို့ ပြတင်းပေါက်လေး" တဲ့။
for the blind.
ပြောင်းပစ်လိုက်တဲ့ အချက်ပါ။
for the blind has many uses,
ဒီနည်းပညာဟာ ကိုယ်တွေးမိထာထက်
နားထောင်ဖို့ ကူပေးတယ်၊ ဒါမှမဟုတ်
to a recipe while cooking.
နားထောင်ဖို့ ကူပေးတယ်။
အမှီအခိုကင်းပါတယ်၊
the stage just now, I needed assistance.
တော့ အကူလိုခဲ့တယ်လေ။
အမှီအခိုကင်းကင်းနဲ့ လာဖို့ပါ။
and do things that are simple to you.
ခရီးထွက်နိုင် ကိစ္စတွေကိုလုပ်နိုင်ဖို့ပါ။
the latest technologies.
တွေကို ရှင်တို့ကို ပြပါရစေ။
that we are working on.
လုပ်ဆောင်ချက်ပါ။
to the door, and keep straight.
တံခါးနဲ့ ၅၁ ပေ၊ တည့်တည့်သွား။
The door is on your right.
တံခါးက ညာဘက်မှာပါ။
You look so happy.
just got accepted.
it was me, and that I look happy?
ပျော်နေတာ ဘယ်လိုလုပ်သိလဲ ဗျ။
but on his phone.
ဖုန်းဆက်နေတာ
take apple instead of chocolate.
ချောကလက်အစား ပန်းသီးစားဗျာ။
and smartphone sensors
ကျွန်မကို လမ်းပြကာ
indoor and outdoor environments
ကျွန်မဘာသာ ရွေ့ရှားနိုင်အောင်
that showed who is approaching,
ကွန်ပြူတာ မြင်ကွင်းက ပြသတာပါ။
working on that part.
is very important for me to be social.
ကျွန်မအတွက် လူမှုရေးမှာ အရေးပါပါတယ်။
are ready to help me
ကျွန်မကို တကယ့်ကမ္ဘာကြီးကို မြင်အောင်
or sends a vibration to my fingers.
လက်ချောင်းတွေကို တုန်ခါမှု ပို့ပေးပါတယ်။
missing or weakened abilities --
ဒါမှမဟုတ် အားနည်းတဲ့ အရည်အသွေးတွေကို
တိုးမြင့်ပေးတယ်။
a classroom on campus,
စာသင်ခန်းတစ်ခန်းကို တွေ့မြင်နိုင်ပြီး
while walking along a street.
တစ်ခုကို ရှာတာတို့ လုပ်နိုင်တော့မှာပါ။
on the street before you notice me.
လမ်းထဲမှာတွေနိုင်ရင် အံ့စရာကောင်းမှာပါ။
သူငယ်ချင်း ဖြစ်လာမှာပါ။
that needs collaboration,
စိန်ခေါ်မှုပါ။
an open community
အရှိန်မြှင့်ဖို့
ဖန်တီးနေတာပါ။
the open-source fundamental technologies
လိုက်ရတဲ့ အခမဲ့ယူနိုင်တဲ့ အခြေခံ
this technical frontier
ပညာ နယ်ပယ်သစ်နဲ့ ရှေ့ဆောင်လမ်းပြကို
to explore the new era,
လုပ်ကိုင်ဖို့ ကျွန်မ မျှော်လင့်ပြီး
ABOUT THE SPEAKER
Chieko Asakawa - Visionary inventorDr. Chieko Asakawa invents technology to make the visually impaired more independent.
Why you should listen
Dr. Chieko Asakawa is an IBM Fellow who has been instrumental in furthering accessibility research and development for the past three decades. Challenging thinking on visually impaired technology usage, she leads the development in advancing web accessibility including digital Braille and voice browsers.
The government of Japan awarded the 2013 Medal of Honor with Purple Ribbon to Dr. Asakawa for her outstanding contributions to accessibility research, including the development of a voice browser for the visually impaired. Today, with Carnegie Mellon University, she is working on how accessibility technologies can play a key role in the real world to help create opportunities for more people to actively participate in the society.
Chieko Asakawa | Speaker | TED.com