ABOUT THE SPEAKER
Tim Urban - Blogger
With Wait But Why, Tim Urban demonstrates that complex and long-form writing can stand out in an online wilderness choked with listicles and clickbait.

Why you should listen

Tim Urban has become one of the Internet’s most popular writers. With wry stick-figure illustrations and occasionally epic prose on everything from procrastination to artificial intelligence, Urban's blog, Wait But Why, has garnered millions of unique page views, thousands of patrons and famous fans like Elon Musk.

More profile about the speaker
Tim Urban | Speaker | TED.com
TED2016

Tim Urban: Inside the mind of a master procrastinator

Тим Урбан: Ажлаа хойш тавих зуршилтай хүний тархи хэрхэн ажилладаг вэ?

Filmed:
36,567,611 views

Тим Урбан ажлаа хойш тавих нь муу зуршил гэдгийг мэддэг ч эцсийн мөчид овоорсон ажлаа яарч сандран хийдэг зангаа хаяж чадаагүй нэгэн. Тэрээр энэхүү хөгжилтэй бөгөөд сургамжтай илтгэлдээ хэдэн цагаар ч хамаагүй Youtube үздэг хүмүүс, өдөржин интернетээр дэмий сэлгүүцэгч нарын дадал зуршлыг бидэнд танилцуулах болно. Түүний илтгэлийг үзээд та "Бид амьдралынхаа энэ богино хугацаанд илүү чухал үйл хэргийг хойш тавьсаар байгаа юм биш биз?" гэж өөрөөсөө магадгүй асуух биз ээ.
- Blogger
With Wait But Why, Tim Urban demonstrates that complex and long-form writing can stand out in an online wilderness choked with listicles and clickbait. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
So in college,
0
645
1370
Би коллежид
00:15
I was a government major,
1
3349
1564
төрийн удирдлагаар сурсан юм.
00:16
which means I had to write
a lot of papers.
2
4937
2462
Тийм болохоор бичих даалгавар
маш ихээр өгдөг байв.
00:19
Now, when a normal student writes a paper,
3
7423
2048
Энгийн оюутан даалгавраа хийхдээ
00:21
they might spread the work out
a little like this.
4
9495
2373
цагаа нэг ийм маягаар
хуваарилж төлөвлөдөг.
00:23
So, you know --
5
11892
1151
Та нар мэднэ дээ...
00:25
(Laughter)
6
13067
1657
(Инээд)
00:26
you get started maybe a little slowly,
7
14748
1827
Их л алгуурхан эхлэн,
00:28
but you get enough done in the first week
8
16599
1968
эхний 7 хоногт хөнгөн маягаар ажиллаад
00:30
that, with some heavier days later on,
9
18591
1831
үлдсэн хугацаандаа сайн суугаад
боловсон хүн шиг даалгавраа
хугацаанд нь өгч амжина.
00:32
everything gets done, things stay civil.
10
20446
2157
00:34
(Laughter)
11
22627
1202
(Инээд)
00:35
And I would want to do that like that.
12
23853
2271
Би яг л ингэж хийхийг хүсдэг байсан.
00:38
That would be the plan.
13
26148
1194
Яг ингэж төлөвлөөд л.
00:39
I would have it all ready to go,
14
27366
2490
Төлөвлөгөө гаргаад ажлаа яг эхлэх болоход
00:41
but then, actually, the paper
would come along,
15
29880
2494
хамаг зүйл хяналтаас гарч, нэг мэдэхэд л
00:44
and then I would kind of do this.
16
32398
1941
ийм зүйл хийгээд сууж байдаг юм.
00:46
(Laughter)
17
34363
2370
(Инээд)
00:48
And that would happen every single paper.
18
36757
2143
Энэ бүр даалгавар
болгон дээр тохиолдоно шүү.
00:51
But then came my 90-page senior thesis,
19
39638
3882
Дараа нь төгсөх ангидаа 90 хуудастай
дипломын ажил бичих мөчтэй тулгарлаа.
00:55
a paper you're supposed
to spend a year on.
20
43544
2287
Дипломын ажилдаа хүмүүс
бүтэн жил зарцуулдаг.
00:57
And I knew for a paper like that,
my normal work flow was not an option.
21
45855
3619
Сурсан арга барилаараа энэ ажлын ард
гарахгүй гэдгээ мэдэж байлаа.
01:01
It was way too big a project.
22
49498
1401
Хэтэрхий их ажил байсан.
01:02
So I planned things out,
23
50923
1153
Төлөвлөгөө гаргалаа.
01:04
and I decided I kind of had
to go something like this.
24
52100
3205
Ийм маягаар ажиллахаар цагаа хуваариллаа.
01:07
This is how the year would go.
25
55781
1452
Жилийн турш ингэж ажиллана.
01:09
So I'd start off light,
26
57257
1967
Бага багаар эхэлнэ.
01:11
and I'd bump it up in the middle months,
27
59248
2318
Дунд үедээ ачааллаа нэмнэ.
01:13
and then at the end,
I would kick it up into high gear
28
61590
2626
Сүүлийн хэдэн сард хамаг
хүч чадлаа дайчлан ажиллана.
01:16
just like a little staircase.
29
64240
1439
Яг л шатаар өгсөх мэт.
01:17
How hard could it be
to walk up the stairs?
30
65703
2062
Шатаар өгсөх нь тийм ч хэцүү биш.
01:20
No big deal, right?
31
68233
1319
Ядаад байх зүйлгүй, тийм биз?
01:23
But then, the funniest thing happened.
32
71090
1810
Гэтэл ёстой хөгийн зүйл болдог байгаа.
01:24
Those first few months?
33
72924
1311
Энэ эхний хэдэн сар
01:26
They came and went,
34
74791
1167
шуураад л өнгөрөв өө.
01:27
and I couldn't quite do stuff.
35
75982
1585
Олигтой зүйл амжуулж гавьсангүй.
01:29
So we had an awesome new revised plan.
36
77591
1849
Төлөвлөгөөгөө шинэчилж гаргалаа.
01:31
(Laughter)
37
79464
1167
(Инээд)
01:32
And then --
38
80655
1159
Тэгсэн чинь...
01:33
(Laughter)
39
81838
1882
(Инээд)
01:35
But then those middle months
actually went by,
40
83744
2784
өнөөх дундах хэдэн сар өнгөрөхөд
01:38
and I didn't really write words,
41
86552
2182
ганц ч үг тавьж амжсангүй.
01:40
and so we were here.
42
88758
1835
Тэгээд ийм нөхцөл байдалд орлоо.
01:43
And then two months turned into one month,
43
91500
2576
Сүүлийн 2 сар 1 сар болов.
01:46
which turned into two weeks.
44
94100
1625
Сүүлдээ хоёрхон долоо хоног үлдэв.
01:47
And one day I woke up
45
95749
1309
Нэг л өдөр босоод хартал
01:49
with three days until the deadline,
46
97724
2619
гуравхан хоног үлдчихсэн байдаг байгаа.
01:53
still not having written a word,
47
101502
1931
Ганц ч үг бичээгүй байдаг.
01:55
and so I did the only thing I could:
48
103457
2059
Өөрийнхөө ганц хийж чадах зүйлээ л хийв.
01:57
I wrote 90 pages over 72 hours,
49
105540
2607
90 хуудсыг 72 цагт бичсэн дээ.
02:00
pulling not one but two all-nighters --
50
108171
2276
Ганц биш, бүр хоёр шөнө нойргүй хоносон.
02:02
humans are not supposed to pull
two all-nighters --
51
110471
2569
Гэтэл хүн 2 хоног нойргүй
явж болохгүй гээд байдаг.
02:06
sprinted across campus,
52
114373
1993
Хар хурдаараа сургууль дундуур гүйн,
02:08
dove in slow motion,
53
116390
1486
удаашруулсан бичлэгт гардаг шиг үсрээд
02:09
and got it in just at the deadline.
54
117900
2056
дөнгөж өгч амжив.
02:11
I thought that was the end of everything.
55
119980
2024
Ингэж нэг юм салж санаа амарлаа.
Гэвч 7 хоногийн дараа утас дуугарлаа.
02:14
But a week later I get a call,
56
122028
1559
02:15
and it's the school.
57
123611
1486
Сургуулиас ярьж байна.
02:17
And they say, "Is this Tim Urban?"
58
125757
1639
"Тим Урбан мөн үү?" гэнэ.
02:19
And I say, "Yeah."
59
127420
1468
Би "Мөн байна аа" л гэлээ.
02:20
And they say, "We need
to talk about your thesis."
60
128912
2340
"Дипломын ажлын чинь талаар
ярилцах хэрэгтэй байна."
02:23
And I say, "OK."
61
131276
1255
Би ч "За" гэлээ.
02:25
And they say,
62
133468
1222
Тэд:
02:27
"It's the best one we've ever seen."
63
135230
1896
"Энэ бидний мэдэх хамгийн сайн
ажил болсон байна" гэлээ.
02:29
(Laughter)
64
137150
1705
(Инээд)
02:32
(Applause)
65
140014
2690
(Алга ташилт)
02:36
That did not happen.
66
144945
1302
Үнэндээ тэд тэгж хэлээгүй.
02:38
(Laughter)
67
146271
2138
(Инээд)
02:40
It was a very, very bad thesis.
68
148433
2623
Миний ажил үнэхээр муу болсон байсан.
02:43
(Laughter)
69
151080
2274
(Инээд)
02:45
I just wanted to enjoy that one moment
when all of you thought,
70
153378
4100
Зүгээр л намайг ганц хором ч болтугай
"Энэ ямар мундаг залуу вэ?" гэж
02:49
"This guy is amazing!"
71
157502
1905
та нарыг бодоосой гэж хүссэн юм.
02:51
(Laughter)
72
159431
1348
(Инээд)
02:52
No, no, it was very, very bad.
73
160803
1667
Миний ажил үнэхээр муу болсон.
02:55
Anyway, today I'm a writer-blogger guy.
74
163343
3408
За тэр ч яахав.
Одоо бол би блог хөтөлдөг зохиолч болсон.
02:58
I write the blog Wait But Why.
75
166775
1743
Блогийн маань нэр "Wait But Why".
03:00
And a couple of years ago,
I decided to write about procrastination.
76
168542
3736
Хэдэн жилийн өмнө би ажлаа хойш
тавьдаг зуршлын тухай бичсэн юм.
03:04
My behavior has always perplexed
the non-procrastinators around me,
77
172302
3284
Миний энэ зуршил эргэн тойрны хүмүүсийг
маань гайхшруулдаг байсан тул
03:07
and I wanted to explain
to the non-procrastinators of the world
78
175610
3688
миний тархи толгойд юу болдог,
яг яагаад ингээд байдаг талаар
03:11
what goes on in the heads
of procrastinators,
79
179322
2107
ийм зуршилд автагдаагүй хүмүүст
03:13
and why we are the way we are.
80
181453
1440
тайлбарламаар санагдсан юм.
03:14
Now, I had a hypothesis
81
182917
1156
Миний таамагласнаар
03:16
that the brains of procrastinators
were actually different
82
184097
2855
ажлыг хойш тавих зуршилтай
хүмүүсийн тархи бусдынхаас
03:18
than the brains of other people.
83
186976
1957
өөр байдаг юм шиг байгаа юм.
03:21
And to test this, I found an MRI lab
84
189698
2191
Энэ таамгаа батлахын тулд
тархиныхаа рентген зургийг авхуулж,
ажлыг хойш тавих зуршилгүй
03:23
that actually let me scan both my brain
85
191913
2432
03:26
and the brain of a proven
non-procrastinator,
86
194369
2655
хүний тархины рентген зурагтай
03:29
so I could compare them.
87
197048
1435
харьцуулж үзсэн.
03:30
I actually brought them here
to show you today.
88
198507
2201
Та бүхэнд үзүүлэхээр рентген зургаа
авч ирсэн.
03:32
I want you to take a look carefully
to see if you can notice a difference.
89
200732
3537
Та бүхэн сайтар хараад ялгаа
байгаа эсэхийг нь хэлээрэй.
03:36
I know that if you're not
a trained brain expert,
90
204293
2314
Та нар мэргэжлийн хүмүүс биш
бол ялгааг олох нь
03:38
it's not that obvious,
but just take a look, OK?
91
206631
2263
амаргүй байж магадгүй ч
юу ч гэсэн хараад үз.
03:40
So here's the brain
of a non-procrastinator.
92
208918
2128
Энэ бол ажлаа хойш
тавьдаггүй хүний тархи.
03:43
(Laughter)
93
211835
2274
(Инээд)
03:46
Now ...
94
214133
1151
Харин одоо...
03:48
here's my brain.
95
216325
1314
Энэ миний тархи.
03:50
(Laughter)
96
218280
2726
(Инээд)
03:55
There is a difference.
97
223713
1564
Ялгаа байгаа биз?
03:57
Both brains have a Rational
Decision-Maker in them,
98
225904
2388
Аль алинд нь "Эрүүл ухаанаар
шийдвэр гаргагч" байна.
04:00
but the procrastinator's brain
99
228316
1652
Гэхдээ ажлыг хойш тавигчийн тархинд
04:01
also has an Instant Gratification Monkey.
100
229992
2986
"Зуурдын зугаа цэнгэлийн сармагчин"
байдаг байх нь.
04:05
Now, what does this mean
for the procrastinator?
101
233002
2302
Энэ ажлыг хойш тавигчийн хувьд
юу гэсэн үг вэ?
Ямар нэг зүйл тохиолдтол бүгд
хэвийн байна гэсэн үг.
04:07
Well, it means everything's fine
until this happens.
102
235328
2441
04:09
[This is a perfect time
to get some work done.] [Nope!]
103
237793
2622
[Ажлаа хийхэд яг сайхан
тохирох цаг байна.][Үгүй шүү!]
04:12
So the Rational Decision-Maker
will make the rational decision
104
240439
2933
Эрүүл ухаанаар шийдвэр гаргагч
үр дүнтэй нэгэн ажил хийхээр
04:15
to do something productive,
105
243396
1896
шийдвэр гаргана.
04:17
but the Monkey doesn't like that plan,
106
245316
1950
Гэвч энэ нь Сармагчинд таалагдахгүй.
04:19
so he actually takes the wheel,
107
247290
1508
Тэрээр жолоодлогыг гартаа аваад
04:20
and he says, "Actually, let's read
the entire Wikipedia page
108
248822
2881
"Wikipedia дээр байгаа Нэнси Керриган,
Тониа Хардинг хоёрын
04:23
of the Nancy Kerrigan/
Tonya Harding scandal,
109
251727
2136
дуулиант хэргийн талаар уншья"
гэж уриална.
04:25
because I just remembered
that that happened.
110
253887
2131
"Сая дөнгөж энэ тухай саналаа" гэж хэлнэ.
04:28
(Laughter)
111
256042
1016
(Инээд)
04:29
Then --
112
257082
1158
Дараа нь...
04:30
(Laughter)
113
258264
1263
(Инээд)
04:31
Then we're going to go over to the fridge,
114
259551
2038
Хөргөгч рүү очоод сүүлийн 10 минутад
04:33
to see if there's anything new
in there since 10 minutes ago.
115
261613
2866
идчихмээр өөр зүйл шинээр нэмэгдсэн
эсэхийг дахин шалгана.
04:36
After that, we're going to go
on a YouTube spiral
116
264503
2638
Дараа нь Youtube рүү ороод
04:39
that starts with videos
of Richard Feynman talking about magnets
117
267165
3250
Ричард Файнманы соронзонгийн
тухай хичээлээс эхлээд
04:42
and ends much, much later
with us watching interviews
118
270439
2716
Жастин Биберийн ээжтэй
хийсэн ярилцлага хүртэл
04:45
with Justin Bieber's mom.
119
273179
1880
үзэж гарна даа.
04:47
(Laughter)
120
275083
2188
(Инээд)
04:49
"All of that's going to take a while,
121
277295
1763
Сармагчин: "Энэ бүхэнд цаг их ордог тул
04:51
so we're not going to really have room
on the schedule for any work today.
122
279082
3502
өнөөдрийн хуваариар ажил
хийх ямар ч зав алга.
04:54
Sorry!"
123
282608
1163
Уучлаарай!" гэдэг.
04:55
(Sigh)
124
283795
1165
(Санаа алдав)
04:58
Now, what is going on here?
125
286325
3369
Тэгэхээр энд яг юу болоод байна?
05:03
The Instant Gratification Monkey
does not seem like a guy
126
291481
2691
Зуурдын зугаа цэнгэлийн
сармагчинд жолоо атгуулах нь
05:06
you want behind the wheel.
127
294196
1254
сайхан санаа огт биш.
05:07
He lives entirely in the present moment.
128
295474
1945
Тэр одоо үеэр л амьдардаг.
05:09
He has no memory of the past,
no knowledge of the future,
129
297443
2828
Түүнд өнгөрсөн үеийн дурсамж,
ирээдүйн тухай бодол байхгүй.
05:12
and he only cares about two things:
130
300295
1697
Тэр хоёрхон зорилгын төлөө амьдардаг:
05:14
easy and fun.
131
302016
1683
биеийн амар, зугаа цэнгэл.
05:16
Now, in the animal world, that works fine.
132
304338
3092
Амьтдын ертөнцөд энэ байж болох л зүйл.
05:19
If you're a dog
133
307454
1208
Хэрвээ чи нохой бол
05:20
and you spend your whole life doing
nothing other than easy and fun things,
134
308686
3571
биеийн амрыг харж,
зугаа цэнгэлтэй амьдарч чадвал
амьдралын чинь хэрэг бүтлээ л гэсэн үг.
05:24
you're a huge success!
135
312281
1165
05:25
(Laughter)
136
313470
1911
(Инээд)
05:27
And to the Monkey,
137
315405
1286
Сармагчны хувьд
05:29
humans are just another animal species.
138
317969
2094
хүн бол бас нэг төрлийн амьтан шүү дээ.
05:32
You have to keep well-slept, well-fed
and propagating into the next generation,
139
320087
4506
Унтах оромж, идэх хоолтой байж
үр удмаа үлдээх нь
05:36
which in tribal times
might have worked OK.
140
324617
2286
хүй нэгдлийн үед амьдралын
зорилго нь байсан байх.
05:38
But, if you haven't noticed,
now we're not in tribal times.
141
326927
2850
Гэвч бид хүй нэгдлийн үед амьдраагүй.
05:41
We're in an advanced civilization,
and the Monkey does not know what that is.
142
329801
4133
Бид иргэншсэн нийгэмд амьдарч
байгааг Сармагчин даанч ойлгохгүй.
05:45
Which is why we have
another guy in our brain,
143
333958
2281
Тийм болохоор бидний тархинд
өөр нэг залуу байгаа нь
05:48
the Rational Decision-Maker,
144
336263
2365
"Эрүүл ухаанаар шийдвэр гаргагч" юм.
05:50
who gives us the ability to do things
no other animal can do.
145
338652
3027
Түүний тусламжтай бид амьтдын чадахгүй
зүйлийг хийж чадна.
05:53
We can visualize the future.
146
341703
1921
Бид ирээдүйгээ төсөөлж чадна.
05:55
We can see the big picture.
147
343648
1752
Бид ерөнхий дүр зургийг харж чадна.
05:57
We can make long-term plans.
148
345424
1350
Алсыг харж төлөвлөж чадна.
05:58
And he wants to take
all of that into account.
149
346798
2483
Тэр энэ бүхнийг тооцоолж байж
шийдвэрээ гаргана.
06:02
And he wants to just have us do
150
350138
1691
Тэр яг одоо хамгийн оновчтой зүйлийг л
06:03
whatever makes sense
to be doing right now.
151
351853
2948
биднээр хийлгүүлэхийг хүснэ.
06:06
Now, sometimes it makes sense
152
354825
1389
Гэвч заримдаа хөнгөн,
зугаатай зүйл хийх нь
06:08
to be doing things that are easy and fun,
153
356238
2029
оновчтой мэт санагдаж магадгүй.
06:10
like when you're having dinner
or going to bed
154
358291
2151
Жишээ нь, оройн хоол идэж,
унтаж эсвэл
06:12
or enjoying well-earned leisure time.
155
360466
1828
их ажлын дараа амрах гээд.
06:14
That's why there's an overlap.
156
362318
1450
Энэ үед тэдний хүсэл сонирхол
06:15
Sometimes they agree.
157
363792
1744
давхцах тул санал зөрөлдөхгүй.
06:17
But other times, it makes much more sense
158
365560
2822
Гэвч бусад үед хүн өмнөө тавьсан
том зорилгодоо хүрэхийн тулд
06:20
to be doing things that are harder
and less pleasant,
159
368406
3602
биеэ зовоон, шаргуу ажиллах
06:24
for the sake of the big picture.
160
372032
1540
шаардлагатай болдог.
06:25
And that's when we have a conflict.
161
373596
1889
Энэ үед тэдний сонирхол зөрчилдөнө.
06:28
And for the procrastinator,
162
376017
1315
Ажлаа хойш тавигчийн хувьд
06:29
that conflict tends to end
a certain way every time,
163
377356
2509
энэ зөрчилдөөн яаж төгсөх нь
ер нь тодорхой байдаг.
06:31
leaving him spending a lot of time
in this orange zone,
164
379889
3720
Тэрээр "Эрүүл ухаан"-ы
энэ тойргоос гадуур байгаа
06:35
an easy and fun place that's entirely
out of the Makes Sense circle.
165
383633
4327
улбар шар бүсэд хөнгөн, зугаатай зүйлд
ихэнх цагаа дэмий өнгөрүүлдэг.
06:39
I call it the Dark Playground.
166
387984
2279
Үүнийг би "Бүрхэг
тоглоомын талбай" гэдэг.
06:42
(Laughter)
167
390287
1624
(Инээд)
06:43
Now, the Dark Playground is a place
168
391935
3128
Энэхүү хор уршигтай тоглоомын талбайг
06:47
that all of you procrastinators
out there know very well.
169
395087
3192
ажлыг хойш тавигчид бүгд маш сайн мэднэ.
06:50
It's where leisure activities happen
170
398892
1804
Энэ бол зугаа цэнгэл хөөцөлдөх
зав байхгүй гэдгийг мэдсээр байж
06:52
at times when leisure activities
are not supposed to be happening.
171
400720
3310
зугаа цэнгэл хөөцөлддөг газар юм.
06:56
The fun you have in the Dark Playground
172
404418
1890
Ингэж зугаалж цэнгэх гавьяагүй тул
06:58
isn't actually fun,
because it's completely unearned,
173
406332
2483
энэ талбар дахь зугаа цэнгэл
тийм ч таатай зүйл биш.
07:00
and the air is filled with guilt,
dread, anxiety, self-hatred --
174
408839
3215
Энд гэм буруу, айдас түгшүүр,
өөрийгөө үзэн ядах тэр л мэдрэмжүүд
07:04
all of those good procrastinator feelings.
175
412078
2118
бүгд ажлаа хойш тавигчдыг салахгүй дагана.
07:06
And the question is, in this situation,
with the Monkey behind the wheel,
176
414703
3476
Хамгийн гол нь Сармагчны гарт
жолоодлого байхад
07:10
how does the procrastinator ever get
himself over here to this blue zone,
177
418203
3593
ажлаа хойш тавигч амаргүй ч гэсэн
хийх шаардлагатай
07:13
a less pleasant place, but where
really important things happen?
178
421820
3281
энэ цэнхэр өнгийн бүсэд
яаж орж чаддаг юм бол?
07:17
Well, turns out the procrastinator
has a guardian angel,
179
425125
5037
Ажлаа хойш тавигчдад хамгаалагч
сахиусан тэнгэрүүд байдаг юм байна.
07:22
someone who's always looking
down on him and watching over him
180
430186
3208
Биднийг дээрээс тогтмол хянаж,
хэцүү цаг үед биднийг хамгаалж байдаг.
07:25
in his darkest moments --
181
433418
1430
Тэдний нэрийг
07:26
someone called the Panic Monster.
182
434872
2095
"Сандруу мангасууд" гэдэг.
07:28
(Laughter)
183
436991
3078
(Инээд)
07:34
Now, the Panic Monster
is dormant most of the time,
184
442386
4860
Сандруу мангас ихэнхдээ л унтаж байдаг.
07:39
but he suddenly wakes up
anytime a deadline gets too close
185
447270
3902
Гэвч ажлаа өгөх хугацаа дөхөх,
олны өмнө шившиг болох эрсдэлд орох,
07:43
or there's danger of public embarrassment,
186
451196
2045
мэргэжлийн нэр хүнд аюулд орох зэрэг
07:45
a career disaster or some other
scary consequence.
187
453265
2511
аймаар үр дагавартай тулгарахад
тэр нойрноос сэрдэг.
07:47
And importantly, he's the only thing
the Monkey is terrified of.
188
455800
4172
Тэр бол Сармагчныг айлгадаг ганц амьтан.
07:51
Now, he became very relevant
in my life pretty recently,
189
459996
4578
Тэр ч миний амьдралд саяхнаас орж ирсэн.
07:56
because the people of TED
reached out to me about six months ago
190
464598
3246
Учир нь TED-ын зохион байгуулагчид
надтай 6 сарын өмнө холбоо барьж
07:59
and invited me to do a TED Talk.
191
467868
2021
TED илтгэл тавих санал тавьсан юм.
08:01
(Laughter)
192
469913
2428
(Инээд)
08:07
Now, of course, I said yes.
193
475058
1907
Мэдээж би зөвшөөрсөн.
08:08
It's always been a dream of mine
to have done a TED Talk in the past.
194
476989
3805
TED илтгэл тавих нь
миний мөрөөдөл байсан юм чинь.
08:12
(Laughter)
195
480818
3972
(Инээд)
[Би ТED дээр илтгэл тавьж байлаа.]
08:16
(Applause)
196
484814
3697
(Алга ташилт)
08:24
But in the middle of all this excitement,
197
492203
1969
Гэвч энэ сэтгэл догдлолын дунд
08:26
the Rational Decision-Maker seemed
to have something else on his mind.
198
494196
3301
Эрүүл ухаанаар шийдвэр гаргагчийн толгойд
өөр бодол байсан бололтой.
08:29
He was saying, "Are we clear
on what we just accepted?
199
497521
2548
Тэрээр "Бид юу хийж байгаагаа
сайн ойлгож байгаа биз?
08:32
Do we get what's going to be now
happening one day in the future?
200
500093
3249
Нэг л өдөр юу болохыг сайн
мэдэж байгаа биз?
08:35
We need to sit down
and work on this right now."
201
503366
2267
Яг одоо суугаад ажиллаж
эхлэх хэрэгтэй" гэсэн.
08:37
And the Monkey said, "Totally agree,
but let's just open Google Earth
202
505657
3265
Сармагчин хариуд нь "Санал нэг байна.
Гэхдээ эхлээд Google Earth нээгээд
08:40
and zoom in to the bottom of India,
like 200 feet above the ground,
203
508946
3160
Энэтхэгийг 60 метрийн
өндрөөс томруулж,
08:44
and scroll up for two and a half hours
til we get to the top of the country,
204
512130
3621
өмнөд цэгээс хойд цэг хүртэл
2 цаг гаруй сайн харж
08:47
so we can get a better feel for India."
205
515775
1978
Энэтхэгийн тухай
мэдлэгээ дээшлүүлье" гэж хэлсэн.
08:49
(Laughter)
206
517777
4435
(Инээд)
08:55
So that's what we did that day.
207
523149
1485
Тэр өдөр бид ийм л зүйл хийсэн.
08:56
(Laughter)
208
524658
2670
(Инээд)
09:00
As six months turned into four
and then two and then one,
209
528604
3896
Ингээд 6 сар маань 4 болж,
дараа нь 2, тэгээд 1 сар боллоо.
09:04
the people of TED decided
to release the speakers.
210
532524
3095
TED-ын зохион байгуулагчид
илтгэгч нарын нэрсийг зарласны дараа
09:07
And I opened up the website,
and there was my face
211
535643
2612
цахим хуудас руу нь
ороод үзтэл миний зураг
09:10
staring right back at me.
212
538279
1356
өмнөөс минь ширтэж байлаа.
09:11
And guess who woke up?
213
539659
1600
Хэн сэрснийг таа даа?
09:13
(Laughter)
214
541283
3115
(Инээд)
09:17
So the Panic Monster
starts losing his mind,
215
545430
2450
Сандруу мангас галзуурахаа дөхөж
09:19
and a few seconds later,
the whole system's in mayhem.
216
547904
2746
хэдхэн хормын дотор л
томоохон үймээн дэгдээлээ.
09:22
(Laughter)
217
550674
2446
(Инээд)
09:27
And the Monkey -- remember,
he's terrified of the Panic Monster --
218
555511
3101
Сандруу мангасаас үхтлээ айсан
өнөөх Сармагчин зугтаан
09:30
boom, he's up the tree!
219
558636
1158
мод руу авираад гарчихлаа.
09:31
And finally,
220
559818
1151
Ингэж нэг юм
09:32
finally, the Rational Decision-Maker
can take the wheel
221
560993
2596
Эрүүл ухаанаар шийдвэр гаргагч
жолоог гартаа авснаар
09:35
and I can start working on the talk.
222
563613
1718
би илтгэл дээрээ ажиллаж эхэлсэн юм.
09:37
Now, the Panic Monster explains
223
565355
2288
Сандруу мангас гарч ирснээр
09:39
all kinds of pretty insane
procrastinator behavior,
224
567667
3481
ажлаа хойш тавигчийн хачин
жигтэй үйлдлийн учир зангилаа тайлагдана.
09:43
like how someone like me
could spend two weeks
225
571172
2334
Жишээ нь, надтай адилхан
хэн нэгэн нөхөр
09:45
unable to start the opening
sentence of a paper,
226
573530
3844
бүтэн 2 долоо хоног ганц үг тавилгүй
зүгээр суучхаад
09:49
and then miraculously find
the unbelievable work ethic
227
577398
2771
гайхалтай эрч хүчийг гэнэт олоод,
09:52
to stay up all night
and write eight pages.
228
580193
3096
шөнөжин суугаад 8 хуудас
бичээд дуусгачихдаг.
09:56
And this entire situation,
with the three characters --
229
584385
2982
Энэ 3 дүртэй холбоотой түүх бол
09:59
this is the procrastinator's system.
230
587391
2020
ажлаа хойш тавигчийн ажиллах горим юм.
10:02
It's not pretty, but in the end, it works.
231
590096
3425
Тааламжтай зүйл биш хэдий ч
ямар ч байсан болоод л байдаг.
10:05
This is what I decided to write about
on the blog a couple of years ago.
232
593545
4062
2 жилийн өмнө энэ тухай
би блогтоо бичсэн юм.
10:09
When I did, I was amazed by the response.
233
597631
2971
Хүмүүсээс ирсэн хариу нь
намайг үнэхээр гайхшруулсан.
10:12
Literally thousands of emails came in,
234
600626
2153
Дэлхийн өнцөг булан бүрээс
10:14
from all different kinds of people
from all over the world,
235
602803
2777
өөр өөр мэргэжилтэй өөр өөр хүмүүсээс
10:17
doing all different kinds of things.
236
605604
1738
мянга мянган цахим шуудан ирсэн.
10:19
These are people who were nurses,
bankers, painters, engineers
237
607366
2966
Тэдний дунд сувилагч,
банкны ажилтан, зураач, инженерүүд,
10:22
and lots and lots of PhD students.
238
610356
2322
мөн олон тооны докторантууд байлаа.
10:24
(Laughter)
239
612702
2001
(Инээд)
10:26
And they were all writing,
saying the same thing:
240
614727
2288
Тэдний бичиж, хэлдэг зүйл нь
ерөнхийдөө л ижил:
10:29
"I have this problem too."
241
617039
1952
"Надад ч гэсэн ийм асуудал байдаг".
10:31
But what struck me was the contrast
between the light tone of the post
242
619015
3829
Хөгжилтэй өнгө аясаар бичсэн бичлэгт маань
уншигчдаас ирүүлсэн сэтгэгдлүүд
10:34
and the heaviness of these emails.
243
622868
2095
тун нухацтай байсан нь
намайг гайхшруулсан.
10:36
These people were writing
with intense frustration
244
624987
3083
Ажлыг хойш тавих зуршил болоод
өнөөх cармагчин
10:40
about what procrastination
had done to their lives,
245
628094
2762
амьдралыг нь хэрхэн баллаж байгааг,
хэрхэн бухимдаж явдаг
тухайгаа тэд бичсэн байлаа.
10:42
about what this Monkey had done to them.
246
630880
2030
10:46
And I thought about this, and I said,
247
634902
2966
Ажлаа хойш тавигчийн арга барил нь
10:49
well, if the procrastinator's system
works, then what's going on?
248
637892
3112
үр дүнгээ өгч байхад ийм бухимдал
хаанаас үүсдэг билээ?
10:53
Why are all of these people
in such a dark place?
249
641028
2486
Яагаад энэ хүмүүс ингэтлээ
сэтгэлээр унадаг байна аа?
10:55
Well, it turns out that there's
two kinds of procrastination.
250
643538
3298
Амьдрал дээр ажлаа хойш тавих зуршил
2 замаар илэрдэг байх нь.
10:59
Everything I've talked about today,
the examples I've given,
251
647987
2834
Өнөөдөр би та бүхэнд тодорхой хугацаанд
дуусгах ажлуудыг
11:02
they all have deadlines.
252
650845
1151
жишээ болгон ярьсан.
11:04
And when there's deadlines,
253
652020
1298
Хугацаатай ажлыг хийхэд
11:05
the effects of procrastination
are contained to the short term
254
653342
2925
ажлаа хойш тавигчийн амьдралд
Сандруу мангас оролцдог учир
11:08
because the Panic Monster gets involved.
255
656291
1913
үр дүн гардаг юм байна.
11:10
But there's a second kind
of procrastination
256
658228
2054
Ажлаа хойш тавих зуршлын өөр нэг хэлбэр нь
11:12
that happens in situations
when there is no deadline.
257
660306
2487
аливаа тогтсон хугацаагүй
ажлыг хийхэд илэрдэг.
11:14
So if you wanted a career
where you're a self-starter --
258
662817
2690
Жишээ нь, хувиараа ажилладаг хүний хувьд
11:17
something in the arts,
something entrepreneurial --
259
665531
2413
хувийн бизнесээ эхлүүлэх,
эсвэл ур чадвараа дээшлүүлэхээр
11:19
there's no deadlines on those things
at first, because nothing's happening,
260
667968
3525
өмнөө зорилго тавьсан бол
үүнд тогтсон хугацаа байхгүй шүү дээ.
11:23
not until you've gone out
and done the hard work
261
671517
2244
Хүн зорилгодоо хүрэхийн тулд
мэрийж хөдөлмөрлөж байж
11:25
to get momentum, get things going.
262
673785
1626
тодорхой үр дүн гарч эхэлнэ.
11:27
There's also all kinds of important things
outside of your career
263
675435
3078
Ажил мэргэжлээс гадна тогтсон
хугацаагүй боловч
амьдралын чухал үйл хэргүүд
гэж байдаг шүү дээ.
11:30
that don't involve any deadlines,
264
678537
1605
11:32
like seeing your family or exercising
and taking care of your health,
265
680166
3265
Тухайлбал, гэр бүлтэйгээ уулзах,
дасгал хийх, эрүүл мэнддээ анхаарах,
11:35
working on your relationship
266
683455
1404
хайртай хүнээ халамжлах,
11:36
or getting out of a relationship
that isn't working.
267
684883
2681
бүтэлгүй харилцаагаа таслах гээд л.
11:39
Now if the procrastinator's only mechanism
of doing these hard things
268
687588
5148
Гэхдээ ажлаа хойш тавигч
Сандруу мангасыг сэрээж байж л
өмнөх ажлаа хийж дуусгадагт
асуудал байгаа юм.
11:44
is the Panic Monster, that's a problem,
269
692760
1885
11:46
because in all of these
non-deadline situations,
270
694669
2800
Тогтсон хугацаа байхгүй бол
11:49
the Panic Monster doesn't show up.
271
697493
1628
Сандруу мангас сэрэхгүй.
11:51
He has nothing to wake up for,
272
699145
1452
Түүнийг сэрээх шалтгаан байхгүй.
11:52
so the effects of procrastination,
they're not contained;
273
700621
2698
Энд ажлаа хойш тавигчийн
арга барил үр дүнгээ өгөхгүй.
11:55
they just extend outward forever.
274
703343
1740
Тэд ажлаа хойш тавьсаар л байна.
11:57
And it's this long-term
kind of procrastination
275
705953
2740
Энэ урт хугацаанд ажил хойш тавих зуршлыг
12:00
that's much less visible
and much less talked about
276
708717
3081
тогтсон хугацаатай жижиг
ажлыг хойш тавих зантай харьцуулбал
12:03
than the funnier, short-term
deadline-based kind.
277
711822
2901
бид тэр бүр анзаардаггүй тул
энэ талаар яриад байдаггүй.
12:06
It's usually suffered
quietly and privately.
278
714747
3103
Дор бүрнээ сэтгэл дотроо л
чимээгүйхэн шанална.
12:10
And it can be the source
279
718816
1154
Гэтэл энэ маань заримдаа
12:11
of a huge amount of long-term
unhappiness, and regrets.
280
719994
3735
бидний аз жаргалгүй байдал,
харамсах сэтгэлийн учир шалтгаан болдог.
12:16
And I thought, that's why
those people are emailing,
281
724576
2872
Тийм ч болохоор хүмүүс над руу
олон зуун захиа бичиж,
12:19
and that's why they're
in such a bad place.
282
727472
2502
сэтгэл дундуур байдаг
тухайгаа ярьцгаадаг байх.
12:21
It's not that they're cramming
for some project.
283
729998
2744
Хугацаа нь тулсан ажилд
сэтгэл нь зовсондоо бус,
12:24
It's that long-term procrastination
has made them feel like a spectator,
284
732766
3421
харин зорилгоо хойш тавьсаар
урсгал даган хөвөх нь
12:28
at times, in their own lives.
285
736211
2039
тэдэнд зовлон авчирдаг аж.
12:30
The frustration is not
that they couldn't achieve their dreams;
286
738594
2982
Мөрөөдөл нь биелэхгүй бүтэлгүйтсэндээ бус,
харин мөрөөдлийнхөө төлөө
12:33
it's that they weren't even
able to start chasing them.
287
741600
3089
ганц ч алхам хийгээгүйдээ
тэд сэтгэлээр унацгаасан байсан.
12:36
So I read these emails
and I had a little bit of an epiphany --
288
744713
4183
Тэдгээр захидлыг уншиж байхдаа
нэг зүйлийг ойлгож авсан.
12:42
that I don't think
non-procrastinators exist.
289
750182
3400
Магадгүй ажлаа хойш тавьдаггүй хүн
гэж ер байдаггүй байх.
12:45
That's right -- I think all of you
are procrastinators.
290
753979
3236
Бид бүгд ажлаа хойш тавих зуршилтай.
12:49
Now, you might not all be a mess,
291
757898
1914
Яахав зарим нэг чинь бид нар шиг
12:51
like some of us,
292
759836
1350
яадгаа алдчихаагүй байх.
12:53
(Laughter)
293
761210
1529
(Инээд)
12:54
and some of you may have
a healthy relationship with deadlines,
294
762763
3316
Зарим чинь ажлаа хугацаанд нь
хуваарилж хийдэг эрүүл дадалтай байх.
12:58
but remember: the Monkey's sneakiest trick
295
766103
2524
Гэхдээ хугацаа товлоогүй газар л
13:00
is when the deadlines aren't there.
296
768651
1840
Сармагчин гэтэж байдгийг санаарай.
13:03
Now, I want to show you one last thing.
297
771249
2032
Эцэст нь, та бүхэнд нэг зүйл үзүүлье.
13:05
I call this a Life Calendar.
298
773305
2373
Үүнийг би "Амьдралын хуанли"
гэж нэрлэсэн.
13:08
That's one box for every week
of a 90-year life.
299
776352
4279
7 хоног бүрийг 1 нүдэнд тэмдэглэх
90 жилийн хуанли байгаа юм.
13:13
That's not that many boxes,
300
781345
1589
Тийм ч олон нүд байхгүй байгаа биз?
13:14
especially since we've already
used a bunch of those.
301
782958
2974
Тэгээд ч бид ихэнхийг аль хэдийн
бөглөчихсөн шүү дээ.
13:18
So I think we need to all take a long,
hard look at that calendar.
302
786607
5132
Энэ хуанлийг удаан гэгч нь сайтар
ажиглаасай гэж хүсэж байна.
13:24
We need to think about what
we're really procrastinating on,
303
792977
3013
Та амьдралдаа юуг хойш тавьсаар
байгаагаа нэг бодоорой.
13:28
because everyone is procrastinating
on something in life.
304
796014
3365
Хүн бүрт л тийм үйл хэрэг байгаа.
13:32
We need to stay aware
of the Instant Gratification Monkey.
305
800782
3030
Бид Зуурдын зугаа цэнгэлийн сармагчнаас
сэрэмжлэх хэрэгтэй.
13:37
That's a job for all of us.
306
805455
2492
Энэ бол бид бүгдийн үүрэг.
13:40
And because there's not
that many boxes on there,
307
808669
2300
Энэ хуанли дээр олон нүд үлдээгүй тул
13:42
it's a job that should
probably start today.
308
810993
2290
бид хойш тавилгүй
өнөөдрөөс эхлэх хэрэгтэй.
13:45
Well, maybe not today, but ...
309
813307
3000
Заавал яг "өнөөдөр" гэхгүй л дээ...
13:48
(Laughter)
310
816331
1641
(Инээд)
13:49
You know.
311
817996
1150
Та нар ойлгосон байх.
13:51
Sometime soon.
312
819576
1150
Гэхдээ ойрын хугацаанд шүү.
13:53
Thank you.
313
821393
1209
Баярлалаа.
13:54
(Applause)
314
822626
7998
(Алга ташилт)
Translated by Munkhbaatar Lkhagvaa
Reviewed by Indra Ganzorig

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Tim Urban - Blogger
With Wait But Why, Tim Urban demonstrates that complex and long-form writing can stand out in an online wilderness choked with listicles and clickbait.

Why you should listen

Tim Urban has become one of the Internet’s most popular writers. With wry stick-figure illustrations and occasionally epic prose on everything from procrastination to artificial intelligence, Urban's blog, Wait But Why, has garnered millions of unique page views, thousands of patrons and famous fans like Elon Musk.

More profile about the speaker
Tim Urban | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee