Victor Vescovo: What's at the bottom of the ocean -- and how we're getting there
Victor Vescovo: သမုဒ္ဒရာကြမ်းပြင် ဆိုတာဘာလဲနှင့် ကျွန်တော်တို့ ဘယ်လိုများရောက်ခဲ့လဲ။
In 2019, Victor Vescovo could become the first person to have climbed to the highest point of all the world's continents as well as descended to the deepest reaches of all its oceans, including the Challenger Deep. Full bioDavid Biello - Science curator, author
David Biello is TED's science curator and the author of "The Unnatural World: The Race to Remake Civilization in Earth's Newest Age." Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
what have you been up to?
ဘာတွေများလုပ်ထားလဲဗျ။
of the Atlantic Ocean,
သမုဒ္ဒရာအောက်ကြမ်းပြင်ပါ။
Jules Verne as a young boy,
တော်တော်လေး ဖတ်ဖြစ်ခဲ့တာမို့
I've led a team to design and build
ခေတ်အမီဆုံးနဲ့ အနက်ဆုံးဆင်း
diving submersible on the planet,
အသင်းတစ်သင်း ဖွဲ့စည်းခဲ့တယ်။
to personally pilot it too.
အရည်ချင်းမီပါတယ်။
the bottom of the Atlantic Ocean.
သမုဒ္ဒရာ ကြမ်းပြင်မှာပေါ့။
VV: No.
VV: ဟုတ်ပါတယ်၊
the developments in the last 10, 15 years.
လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၀၊ ၁၅ နှစ်လောက်တည်းက
the means to explore outer space,
ရှာဖွေဖို့လုပ်နေတဲ့ လူတွေလည်း
Blue Origin တို့က လူတွေလိုပေါ့။
spending their resources
နည်းပညာတွေကို တိုးတက်အောင်
that can take us to places
အရင်းအမြစ်တွေကို အသုံးချ
it's 70 percent of our entire planet,
၇၀% နှုန်းလောက် ဖုံးထားတယ်။
with our expedition
မျှော်မှန်းထားတဲ့ ၆၀%သော
on the bottom of the planet
ကြမ်းပြင်ကိုမဆို ဆင်းနိုင်မယ့်
that is still unexplored.
လုပ်နေကြတာပါ။
to do that, right?
ပစ္စည်းတွေလိုတယ်ဟုတ်။
the Limiting Factor.
the Pressure Drop.
ခေတ်အမီဆုံး ရေငုပ်သင်္ဘော
90 millimeters-thick,
၉၀ မီလီမီတာထူတဲ့
point of the ocean.
of ocean exploration?
စူးစမ်းလေ့လာရေးပေါ့။
of ocean exploration,
လေ့လာရေးမျိုးပါပဲ။ ဒါပေမဲ့
ခေါ်သွားမှာလား ဒါမှမဟုတ်။
if you give me a ride in yours.
ကျုပ်ဟာလည်း ပေးစီးမယ်။
ဘာနဲ့တူလဲ ပြောပြပါလား။
where the pressure is so intense
an Eiffel Tower on your toe.
ပြင်းထန်တဲ့ နေရာဆိုတော့
this titanium sphere
ပြဿနာက ဒီတိုက်တေနီယမ်
to these extreme depths
ကျွန်တော်တို့အတွက်
ခဏခဏ လုပ်ပေးရတယ်။
by James Cameron,
and those were experimental craft.
လက်တွေ့စမ်းသပ်နေဆဲ ယာဉ်တွေပါ။
certified submersible
အသိအမှတ်ပြုရေငုပ်တာဖြစ်
thousands of times with two people,
လူ ၂ ယောက် အကြိမ်ရေထောင်နဲ့ ချီပြီး
British citizen in history
ဒေါက်တာ အလန်ဂျေမီစင်ကို
Dr. Alan Jamieson of Newcastle University
သမိုင်းမှာ အနက်ဆုံးရောက်တဲ့
အတော်လေး ဂုဏ်ယူမိပါတယ်။
is what I'm guessing.
မင်းကိုခြောက်ဖို့တော့ မဟုတ်ပါဘူး။
different to go diving.
အတော်လေး ထူးခြားတယ်။
you do not want to be in the submarine.
ရေငုပ်သင်္ဘောထဲဝင်လာမှာ
eight to nine hours in a confined space.
အတော်လေး နက်တဲ့နေရာထိကို ဆင်းတာ။
from the career I had previously
where you're in open spaces,
It's much more technical.
နည်းပညာပိုင်းပိုပြီး ဆန်တယ်။
in using the instruments
anything that can go wrong.
ကိုင်တွယ်နိုင်ရပါတယ်။
goes wrong in the submersible,
တခုခု မှားသွားရင်တော့
is what you're saying.
ကြောက်တယ်ပေါ့။
but if it's a leak that's happening,
ဒါပေမဲ့ ဖြစ်လာခဲ့ရင်တော့ သိပ်
because if it was really bad
သိပ်ဆိုးရင်တော့ ခုနက
that wouldn't be good either,
ကောင်းတာမဟုတ်ဘူး။
ရေငုပ်သင်္ဘောပါ။
a lot of things in life,
များများစားစား ယုံလေ့မရှိဘူး။
တိုက်တေနီယမ်ကိုယုံတယ်။
things like this can survive
pressures and conditions.
စိတ်ဖြာမှုကို ယုံတယ်။
is so perfectly machined, right?
တပ်ဆင်ထားတယ်မလား။
to within .1 percent of machine.
တိုက်တေနီယမ်က မာကျောတဲ့ သတ္ထုမျိုး
haven't figured it out,
to make an almost perfect sphere,
ပြီးပြည့်စုံတဲ့ ကိုယ်ထည်ကို
something to pressure,
ခုနခင်ဗျားပြောတဲ့ ဖိအားကိစ္စလို
geometry you can have.
လိုတာမျိုး လိုပေါ့။
and that hatch closes,
အပေါက်ကို ပိတ်လိုက်တာနဲ့
to go down and come back up.
ယုံကြည်ချက် ရှိပါတယ်။
you double-check --
in diving a submarine.
စည်းကမ်း ၂ ချက်ပဲ လိုတယ်။
သမုဒ္ဒရာ ပြီးပြီ၊
the Southern Ocean before.
အဲ့တာတွေကို
DB: Yeah --
DB: ဒါပေါ့
as Kelly mentioned.
to actually solve the mystery.
in the Indian Ocean?" --
ဘယ်လောက်လဲ မေးရင်
and one in the Java Trench.
တစ်ယောက်က ဂျာဗားချောက်ထဲ ဆင်းကြတယ်။
with a brilliant sonar.
ရေအနက်အာရုံခံ ကိရိယာလည်း
to the bottom and verified.
မြေဆင်းယာဉ်လွှတ်ပြီး
of the Java Trench,
ဘယ်သူမှ မထင်ထားခဲ့တဲ့
one of our major dives,
တခါငုပ်ပြီး ပြန်လာတိုင်း
to Wikipedia and change it
to get down there
to spend down there?
ပိုကုန်နေနိုင်တာပေါ့။
quite a bit of time.
အချိန်တော်တော် ယူပါတယ်။
of oxygen supply in the vessel.
ပါလာပြီးသား။
I'm probably not going to use it,
မဟုတ်ဘူး။
to the deepest part of the ocean
၃ နာရီလောက်ပဲ ကြာမယ်ဆိုရင်
usually three or four hours
for more than 10 or 11 hours.
ပိုမနေချင်ဘူး ဆိုရင်တော့
of the Indian Ocean.
besides you has ever seen before --
မမြင်ဖူးသေးတာတွေ ရှိတယ်ပေါ့။
from one of our robotic landers.
မြေဆင်းယာဉ်တွေထဲက တစ်စီးက ရတဲ့ပုံပါ။
actually see a robust assfish --
a creature that's never been seen before.
အကောင်က တခါမှ မမြင်ဖူးဘူး။
called a stalked ascidian,
အောက်က တွဲလောင်းလေးနဲ့
have ever looked like this before.
at the bottom of its stalk,
for a couple of hours,
been isolated for billions of years
သီးသန့်ကွဲနေတဲ့ နေရာတွေဆိုတော့
been down there to film them
တခါမှ မရောက်ဖူးကြဘူး။
is to build this tool.
တစ်ခုအနေနဲ့ တည်ဆောက်ဖို့ပါပဲ။
more of them potentially
to do thousands of dives,
မသိတဲ့အရာတွေကို
had no idea even existed.
to space than the bottom of the ocean.
အောက်ထက်စာရင် အာကာသထဲ ပိုရောက်ဖူးကြတယ်။
you're going to give it away.
ဒီလိုပဲ ထားမှာလား။
to the bottom of the Pacific Ocean.
ရောက်ဖူးသေးတယ်။၁၉၆၀မှာ USS Trieste
with two individuals.
၂၀၁၂မှာ သူ့
with his Deep Sea Challenger --
ကျေးဇူး Jim၊ တကယ်မိုက်တဲ့
actually in two weeks,
လုပ်နေကြတာ မဟုတ်ဘူး။
and do it multiple times,
ထပ်ခါထပ်ခါ သွားနိုင်ဖို့
ကျွန်တော်တို့
we'll have proven the technology
ဒီတံခါးကို ဖွင့်လိုက်
it will stay open.
ဖွင့်ထားနိုင်တော့မှာပါ။
DB: အရမ်းမိုက်တယ်။
DB: Thank you.
DB: ကျေးဇူး။
ABOUT THE SPEAKERS
Victor Vescovo - Undersea explorer, investorIn 2019, Victor Vescovo could become the first person to have climbed to the highest point of all the world's continents as well as descended to the deepest reaches of all its oceans, including the Challenger Deep.
Why you should listen
The Five Deeps Expedition was envisioned and sponsored by Texas native Victor Vescovo, who will solo pilot the submersible on each of its main dives. In 2017, Vescovo became the 12th American to complete the "Explorers Grand Slam," which requires climbing the highest peak on all seven of the world's continents, including Mt. Everest, and skiing at least 100 kilometers to both the North and South Poles. He recently became the first person to the bottom of the Atlantic and Southern Oceans, and in 2019 could become the first person in history to have climbed to the top of all the world's continents as well as descended to the bottom of all its oceans, including the Challenger Deep.
For more than 20 years, Vescovo served as an officer in the U.S. Navy Reserve, retiring in 2014 as a Commander (O-5). He served at various times on extended active duty, primarily onboard the USS Nimitz, USS Blue Ridge and ashore in Pearl Harbor, Hawaii, where he was posted to serve for more than a year after the 9/11 attacks as a counter-terrorism specialist. In the civilian world, he is a cofounder and Managing Partner of private equity firm Insight Equity, an industrial buyout firm with over $1 billion in capital, where he focuses on growing and enhancing aerospace, defense and electronics firms. Vescovo is also certified as a jet fixed-wing aircraft and helicopter pilot, as well as a submarine test pilot.
Victor Vescovo | Speaker | TED.com
David Biello - Science curator, author
David Biello is TED's science curator and the author of "The Unnatural World: The Race to Remake Civilization in Earth's Newest Age."
Why you should listen
David Biello | Speaker | TED.com