TEDGlobal 2009
Chimamanda Ngozi Adichie: The danger of a single story
Chimamanda Adichie : Sự nguy hiểm của những câu chuyện phiến diện
Filmed:
Readability: 4.1
21,248,547 views
Cuộc sống của chúng ta, nền văn hóa của chúng ta được tạo nên từ những câu chuyện khác nhau. Nhà văn Chimamanda Adichie sẽ kể một câu chuyện về việc cô khám phá tiếng nói văn hóa chân thật của mình - và cũng cho rằng nến chúng ta chỉ nghe một câu chuyện một cách phiến diện về một người khác hay một đất nước nào đó, chúng ta đang vấp phải một sự hiểu lầm nghiêm trọng.
Chimamanda Ngozi Adichie - Novelist
Inspired by Nigerian history and tragedies all but forgotten by recent generations of westerners, Chimamanda Ngozi Adichie’s novels and stories are jewels in the crown of diasporan literature. Full bio
Inspired by Nigerian history and tragedies all but forgotten by recent generations of westerners, Chimamanda Ngozi Adichie’s novels and stories are jewels in the crown of diasporan literature. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I'm a storyteller.
0
0
2000
Tôi là một người kể chuyện
00:14
And I would like to tell you a few personal stories
1
2000
3000
Và tôi muốn kể cho bạn nghe một vài câu chuyện của riêng tôi
00:17
about what I like to call "the danger of the single story."
2
5000
5000
về cái mà tôi gọi là "Sự nguy hiểm của những câu chuyện phiến diện"
00:22
I grew up on a university campus in eastern Nigeria.
3
10000
4000
Tôi lớn lên trong khuôn viên của một trường đại học ở miền Đông Nigeria.
00:26
My mother says that I started reading at the age of two,
4
14000
3000
Mẹ tôi bảo rằng tôi bắt đầu đọc sách lúc hai tuổi,
00:29
although I think four is probably close to the truth.
5
17000
5000
mặc dù tôi nghĩ bốn thì nghe có vẻ hợp lý hơn.
00:34
So I was an early reader, and what I read
6
22000
2000
Thế nên tôi biết đọc sớm. Và những cái tôi đọc
00:36
were British and American children's books.
7
24000
3000
là những cuốn sách cho thiếu nhi từ Anh và Mỹ.
00:39
I was also an early writer,
8
27000
3000
Tôi cũng là một người viết sớm.
00:42
and when I began to write, at about the age of seven,
9
30000
4000
Và khoảng 7 tuổi, khi tôi bắt đầu viết
00:46
stories in pencil with crayon illustrations
10
34000
2000
những câu chuyện bằng bút chì với tranh minh họa bằng chí màu
00:48
that my poor mother was obligated to read,
11
36000
3000
mà người mẹ tội nghiệp của tôi luôn bị ép đọc,
00:51
I wrote exactly the kinds of stories I was reading:
12
39000
4000
Tôi viết lại chính xác những câu chuyện mà mình đang đọc.
00:55
All my characters were white and blue-eyed,
13
43000
5000
Tất cả những nhân vật của tôi đều là da trắng và mắt xanh
01:00
they played in the snow,
14
48000
2000
Họ chơi với tuyết.
01:02
they ate apples,
15
50000
2000
Họ ăn táo.
01:04
and they talked a lot about the weather,
16
52000
2000
(Tiếng cười)
01:06
how lovely it was
17
54000
2000
Và họ nói nhiều về thời tiết
01:08
that the sun had come out.
18
56000
2000
Đẹp làm sao khi cuối cùng cũng có chút nắng.
01:10
(Laughter)
19
58000
2000
(Tiếng cười)
01:12
Now, this despite the fact that I lived in Nigeria.
20
60000
3000
Lúc đó, điều đó xảy ra mặc dù tôi sống tại Nigeria.
01:15
I had never been outside Nigeria.
21
63000
4000
Tôi chưa bao giờ rời Nigeria cả.
01:19
We didn't have snow, we ate mangoes,
22
67000
3000
Chúng tôi không có tuyết. Chúng tôi ăn xoài.
01:22
and we never talked about the weather,
23
70000
2000
Và chúng tôi cũng chẳng bao giờ nói về thời tiết,
01:24
because there was no need to.
24
72000
2000
bởi vì chẳng cần phải làm như thế.
01:26
My characters also drank a lot of ginger beer
25
74000
3000
Nhân vật của tôi uống nhiều bia gừng
01:29
because the characters in the British books I read
26
77000
2000
bởi vì những nhân vật trong những cuốn truyện Anh mà tôi đọc
01:31
drank ginger beer.
27
79000
2000
cũng uống bia gừng
01:33
Never mind that I had no idea what ginger beer was.
28
81000
3000
mà tôi cũng chẳng bận tâm tôi có biết bia gừng là gì không.
01:36
(Laughter)
29
84000
1000
(Tiếng cười)
01:37
And for many years afterwards, I would have a desperate desire
30
85000
3000
Và nhiều năm sau đó, I vẫn thèm muốn đến tột cùng
01:40
to taste ginger beer.
31
88000
2000
được nếm xem thử bia gừng vị thế nào.
01:42
But that is another story.
32
90000
2000
Nhưng đó lại là một câu chuyện khác.
01:44
What this demonstrates, I think,
33
92000
2000
Cái được phản ánh ở đây, tôi nghĩ,
01:46
is how impressionable and vulnerable we are
34
94000
3000
là chúng ta rất dễ bị tác động và chi phối khi chúng ta
01:49
in the face of a story,
35
97000
2000
đối mặt với một câu chuyện,
01:51
particularly as children.
36
99000
2000
đặc biệt khi còn là những đứa trẻ con.
01:53
Because all I had read were books
37
101000
2000
Bởi tất cả những thứ tôi đọc đều là sách
01:55
in which characters were foreign,
38
103000
2000
về những người ngoại quốc,
01:57
I had become convinced that books
39
105000
2000
tôi đã tin rằng trong sách,
01:59
by their very nature had to have foreigners in them
40
107000
3000
như thể trong chính bản chất của chúng, luôn phải có những người ngoại quôc,
02:02
and had to be about things with which
41
110000
2000
và phải viết về những thứ mà
02:04
I could not personally identify.
42
112000
3000
bản thân tôi không hề biết đến.
02:07
Things changed when I discovered African books.
43
115000
4000
Lúc ấy, nhiều điều thay đổi khi tôi phát hiện ra những cuốn sách về Châu Phi.
02:11
There weren't many of them available, and they weren't
44
119000
2000
Không có sẵn nhiều sách như vậy. Và chúng cũng không phải
02:13
quite as easy to find as the foreign books.
45
121000
2000
dễ mà tìm được như những cuốn sách ngoại kia.
02:15
But because of writers like Chinua Achebe and Camara Laye
46
123000
4000
Nhưng nhờ những nhà văn như Chinua Achebe và Camara Laye
02:19
I went through a mental shift in my perception
47
127000
2000
tôi cảm nhận được sự thay đổi trong cảm quan của mình
02:21
of literature.
48
129000
2000
về văn học.
02:23
I realized that people like me,
49
131000
2000
Tôi nhận ra những người như tôi,
02:25
girls with skin the color of chocolate,
50
133000
2000
những người con gái với nước da màu sô-cô-la,
02:27
whose kinky hair could not form ponytails,
51
135000
3000
và mái tóc xoăn không thể thắt kiểu đuôi ngựa,
02:30
could also exist in literature.
52
138000
2000
cũng có thể sống trong văn học.
02:32
I started to write about things I recognized.
53
140000
4000
Tôi bắt đầu viết về những thứ mà tôi thực sự biết đến.
02:36
Now, I loved those American and British books I read.
54
144000
4000
Bất giờ, tôi yêu những quyển sách từ Anh và Mỹ mà tôi đã đọc.
02:40
They stirred my imagination. They opened up new worlds for me.
55
148000
4000
Chúng khơi gợi trí tưởng tượng. Chúng mở ra những thế giới mới cho tôi.
02:44
But the unintended consequence
56
152000
2000
Nhưng một hậu quả không ngờ đến
02:46
was that I did not know that people like me
57
154000
2000
chính là tôi không hề biết những người như tôi
02:48
could exist in literature.
58
156000
2000
có thể tồn tại trong văn học.
02:50
So what the discovery of African writers did for me was this:
59
158000
4000
Vì vậy, việc khám phá ra những nhà văn châu Phi đã cho tôi một cái ơn:
02:54
It saved me from having a single story
60
162000
3000
Nó đã giúp tôi tránh khỏi câu chuyện phiến diện
02:57
of what books are.
61
165000
2000
về những cuốn sách.
02:59
I come from a conventional, middle-class Nigerian family.
62
167000
3000
Tôi đến từ một gia đình bình thường, trung lưu ở Nigeria.
03:02
My father was a professor.
63
170000
2000
Bố tôi là một giáo sư.
03:04
My mother was an administrator.
64
172000
3000
Mẹ tôi là một nhà quản lý.
03:07
And so we had, as was the norm,
65
175000
3000
Và như một chuyện bình thường, chúng tôi cũng có
03:10
live-in domestic help, who would often come from nearby rural villages.
66
178000
5000
những người giúp việc đến từ những làng quê lân cận.
03:15
So the year I turned eight we got a new house boy.
67
183000
4000
Và vào năm tôi lên tám, nhà chúng tôi có một thằng bé giúp việc mới.
03:19
His name was Fide.
68
187000
2000
Tên cậu ta là Fide.
03:21
The only thing my mother told us about him
69
189000
3000
Điều duy nhất mẹ nói với tôi về cậu ta
03:24
was that his family was very poor.
70
192000
3000
là nhà cậu ta nghèo lắm.
03:27
My mother sent yams and rice,
71
195000
2000
Mẹ tôi cho nhà cậu ta khoai lang và gạo
03:29
and our old clothes, to his family.
72
197000
3000
và quần áo cũ.
03:32
And when I didn't finish my dinner my mother would say,
73
200000
2000
Và khi tôi không ăn hết phần cơm tối của mình, mẹ tôi hay bảo
03:34
"Finish your food! Don't you know? People like Fide's family have nothing."
74
202000
5000
"Ăn hết đi! Con không biết là những người như nhà của Fide không có gì để ăn sao? "
03:39
So I felt enormous pity for Fide's family.
75
207000
4000
Và tôi cảm thấy vô cùng thương tiếc cho gia đình của Fide.
03:43
Then one Saturday we went to his village to visit,
76
211000
3000
Và rồi một buổi sáng thứ 7, chúng tôi đến thăm làng của cậu ta.
03:46
and his mother showed us a beautifully patterned basket
77
214000
4000
Và mẹ cậu đã cho tôi thấy một cái rỗ trang trí hoa văn rất đẹp.
03:50
made of dyed raffia that his brother had made.
78
218000
3000
được làm từ cây cọ nhuộm, mà anh trai cậu mới vừa làm.
03:53
I was startled.
79
221000
2000
Tôi hoàn toàn sửng sốt.
03:55
It had not occurred to me that anybody in his family
80
223000
3000
Chưa bao giờ tôi nghĩ rằng một ai đó trong gia đình cậu
03:58
could actually make something.
81
226000
3000
có thể thực sự làm ra một cái gì đó.
04:01
All I had heard about them was how poor they were,
82
229000
3000
Tất cả những gì tôi nghe về họ là họ nghèo lắm,
04:04
so that it had become impossible for me to see them
83
232000
2000
và tôi hoàn toàn không thể nhận ra ở họ
04:06
as anything else but poor.
84
234000
3000
một cái gì khác ngoài cái nghèo.
04:09
Their poverty was my single story of them.
85
237000
4000
Câu chuyện phiến diện của tôi về họ chính là cái nghèo.
04:13
Years later, I thought about this when I left Nigeria
86
241000
2000
Nhiều năm sau, tôi vẫn ngẫm nghĩ điều đó khi tôi rời khỏi Nigeria
04:15
to go to university in the United States.
87
243000
3000
để học đại học ở Mỹ.
04:18
I was 19.
88
246000
2000
Tôi đã 19 tuổi lúc đó.
04:20
My American roommate was shocked by me.
89
248000
4000
Bạn cùng phòng của tôi hoàn toàn sốc khi gặp tôi.
04:24
She asked where I had learned to speak English so well,
90
252000
3000
Cô ấy hỏi tôi học tiếng Anh ở đâu mà có thể nói lưu loát như vậy,
04:27
and was confused when I said that Nigeria
91
255000
2000
và tỏ ra bối rối khi tôi nói rằng Nigeria
04:29
happened to have English as its official language.
92
257000
5000
là một nước nói tiếng Anh.
04:34
She asked if she could listen to what she called my "tribal music,"
93
262000
4000
Cô ấy ngỏ ý muốn nghe những gì mà cô ấy gọi là "âm nhạc bộ lạc"
04:38
and was consequently very disappointed
94
266000
2000
và sau đó thì rất thất vọng
04:40
when I produced my tape of Mariah Carey.
95
268000
2000
khi tôi mở nhạc Mariah Carey.
04:42
(Laughter)
96
270000
3000
(Tiếng cười)
04:45
She assumed that I did not know how
97
273000
2000
Cô ấy nghĩ rằng tôi không biết
04:47
to use a stove.
98
275000
3000
dùng bếp.
04:50
What struck me was this: She had felt sorry for me
99
278000
2000
Cái đáng nói chính là : cô ấy đã cảm thấy thương hại tôi
04:52
even before she saw me.
100
280000
2000
thậm chí trước khi cô ấy gặp tôi.
04:54
Her default position toward me, as an African,
101
282000
4000
Cách đối xử mặc định mà cô ấy dành cho tôi - một người châu Phi,
04:58
was a kind of patronizing, well-meaning pity.
102
286000
4000
có thể nói là một sự kẻ cả, có ý tốt, và đầy lòng thương tiếc.
05:02
My roommate had a single story of Africa:
103
290000
3000
Cô ấy có một câu chuyện phiến diện về châu Phi.
05:05
a single story of catastrophe.
104
293000
3000
Một câu chuyện chỉ kể về thảm họa.
05:08
In this single story there was no possibility
105
296000
2000
Trong cái câu chuyện ấy, không có chỗ
05:10
of Africans being similar to her in any way,
106
298000
4000
cho những người châu Phi giống cô ấy, ở bất kì điểm nào.
05:14
no possibility of feelings more complex than pity,
107
302000
3000
Không có chỗ cho những cảm xúc phức tạp hơn là lòng thương hại.
05:17
no possibility of a connection as human equals.
108
305000
4000
Không có chỗ cho sự kết giao như những con người bình đẳng.
05:21
I must say that before I went to the U.S. I didn't
109
309000
2000
Tôi phải nói rằng trước khi tôi đến Mỹ, tôi không hề nghĩ mình
05:23
consciously identify as African.
110
311000
3000
là một người châu Phi.
05:26
But in the U.S. whenever Africa came up people turned to me.
111
314000
3000
Nhưng ở Mỹ, hễ Châu Phi được nhắc đến, người ta lại nhìn về tôi.
05:29
Never mind that I knew nothing about places like Namibia.
112
317000
4000
Mà không hề biết rằng có những nói như Namibia tôi chẳng hề biết.
05:33
But I did come to embrace this new identity,
113
321000
2000
Nhưng tôi thực sự đón nhận bản sắc mới này.
05:35
and in many ways I think of myself now as African.
114
323000
3000
Giờ đây, tôi có thể thừa nhận rằng mình là một người châu Phi.
05:38
Although I still get quite irritable when
115
326000
2000
Mặc dù tôi vẫn thấy hơi bực mình khi
05:40
Africa is referred to as a country,
116
328000
2000
Châu Phi được nhắc đến như một đất nước.
05:42
the most recent example being my otherwise wonderful flight
117
330000
4000
Một chuyện xảy ra gần đây nhất, không có nó thì chuyến bay của tôi
05:46
from Lagos two days ago, in which
118
334000
2000
từ Lagos cách đây 2 ngày sẽ thật tuyệt vời, đó là khi
05:48
there was an announcement on the Virgin flight
119
336000
2000
có một lời thông báo trên chuyến bay Virgin
05:50
about the charity work in "India, Africa and other countries."
120
338000
5000
về công tác từ thiện ở "Ấn Độ, Châu Phi và các nước khác".
05:55
(Laughter)
121
343000
1000
(Tiếng cười).
05:56
So after I had spent some years in the U.S. as an African,
122
344000
4000
Vì vậy sau vài năm ở Mỹ, tôi - một người Châu Phi
06:00
I began to understand my roommate's response to me.
123
348000
4000
thấy thông cảm cho cách cư xử của bạn cùng phòng với tôi.
06:04
If I had not grown up in Nigeria, and if all I knew about Africa
124
352000
3000
Nếu tôi không lớn lên ở Nigeria, và nếu tất cả những gì tôi biết về Châu Phi
06:07
were from popular images,
125
355000
2000
đều bắt nguồn từ những hình ảnh quen thuộc,
06:09
I too would think that Africa was a place of
126
357000
3000
tôi cũng sẽ nghĩ đến Châu Phi như một nơi của
06:12
beautiful landscapes, beautiful animals,
127
360000
4000
những cảnh đẹp, những con vật xinh xắn,
06:16
and incomprehensible people,
128
364000
2000
những con người khó hiểu
06:18
fighting senseless wars, dying of poverty and AIDS,
129
366000
3000
cứ chém giết nhau một cách vô nghĩa, chết vì cái nghèo và vì AIDS.
06:21
unable to speak for themselves
130
369000
3000
không thể cất lên tiếng nói của chính mình,
06:24
and waiting to be saved
131
372000
2000
và luôn ngồi chờ
06:26
by a kind, white foreigner.
132
374000
3000
một người da trắng tốt bụng đến cứu vớt.
06:29
I would see Africans in the same way that I,
133
377000
2000
Tôi cũng sẽ nhìn người Châu Phi theo cái cách mà tôi
06:31
as a child, had seen Fide's family.
134
379000
4000
đã nhìn gia đình của Fide khi tôi còn nhỏ.
06:35
This single story of Africa ultimately comes, I think, from Western literature.
135
383000
4000
Tôi nghĩ câu chuyện phiến diện về Châu Phi nói cho cùng thì bắt nguồn từ văn học Phương Tây.
06:39
Now, here is a quote from
136
387000
2000
Đây là một trích dẫn từ
06:41
the writing of a London merchant called John Locke,
137
389000
3000
một tác phẩm của một Thương nhân từ Luân Đôn tên là John Locke,
06:44
who sailed to west Africa in 1561
138
392000
3000
người đã đi tàu đến Tây Phi năm 1561
06:47
and kept a fascinating account of his voyage.
139
395000
5000
và đã giữ lại những ghi chép đấy ấn tượng về chuyến đi này.
06:52
After referring to the black Africans
140
400000
2000
Sau khi gọi người Châu Phi da đen
06:54
as "beasts who have no houses,"
141
402000
2000
là "những con quái vật không có nhà,"
06:56
he writes, "They are also people without heads,
142
404000
4000
ông ấy viết "Chúng nó cũng là những kẻ không đầu,
07:00
having their mouth and eyes in their breasts."
143
408000
5000
mọc miệng và hai mắt từ ngực."
07:05
Now, I've laughed every time I've read this.
144
413000
2000
Bây giờ, mỗi lần đọc lại, tôi vẫn thấy buồn cười.
07:07
And one must admire the imagination of John Locke.
145
415000
4000
Và bất kì ai cũng phải thán phục sức tưởng tượng của John Locke.
07:11
But what is important about his writing is that
146
419000
2000
Nhưng cái đáng nói về tác phẩm của ông là
07:13
it represents the beginning
147
421000
2000
nó đã đánh dấu sự bắt đầu
07:15
of a tradition of telling African stories in the West:
148
423000
3000
của một cách thức kể chuyện về Châu Phi ở Phương Tây
07:18
A tradition of Sub-Saharan Africa as a place of negatives,
149
426000
3000
Một cái cách nói về Châu Phi hạ Sahara như một nơi đầy những tiêu cực
07:21
of difference, of darkness,
150
429000
2000
đầy xung đột và tăm tối,
07:23
of people who, in the words of the wonderful poet
151
431000
4000
đầy những con người mà, trong ngôn từ của nhà thơ tài ba,
07:27
Rudyard Kipling,
152
435000
2000
Rudyard Kipling,
07:29
are "half devil, half child."
153
437000
3000
là những kẻ "nửa người, nửa quỷ."
07:32
And so I began to realize that my American roommate
154
440000
3000
Và vì thế, tôi nhận ra rằng người bạn cùng phòng từ Mỹ
07:35
must have throughout her life
155
443000
2000
chắc hẳn suốt cuộc đời của cô ấy
07:37
seen and heard different versions
156
445000
2000
được thấy và nghe nhiều dị bản
07:39
of this single story,
157
447000
2000
của chỉ một câu chuyện phiến diện ấy,
07:41
as had a professor,
158
449000
2000
như một thầy giáo
07:43
who once told me that my novel was not "authentically African."
159
451000
5000
có một lần đã bảo tôi rằng tiểu thuyết của tôi không ra "chất Châu Phi"
07:48
Now, I was quite willing to contend that there were a number of things
160
456000
2000
Bấy giờ, tôi hoàn toàn đồng ý là có rất nhiều điều
07:50
wrong with the novel,
161
458000
2000
không ổn trong cuốn tiểu thuyết,
07:52
that it had failed in a number of places,
162
460000
4000
và đúng là nó trục trặc ở một số chỗ.
07:56
but I had not quite imagined that it had failed
163
464000
2000
Nhưng tôi hoàn toàn không hề tưởng tượng là nó lại không thể
07:58
at achieving something called African authenticity.
164
466000
3000
đạt được cái gọi là Chất Châu Phi.
08:01
In fact I did not know what
165
469000
2000
Thật ra là tôi cũng chẳng biết
08:03
African authenticity was.
166
471000
3000
cái Chất Châu Phi ấy là gì
08:06
The professor told me that my characters
167
474000
2000
Thầy nói với tôi rằng nhân vật của tôi
08:08
were too much like him,
168
476000
2000
quá sức giống thầy -
08:10
an educated and middle-class man.
169
478000
2000
một người đàn ông trí thức thuộc tầng lớp trung lưu.
08:12
My characters drove cars.
170
480000
2000
Những nhân vật trong truyện biết lái xe.
08:14
They were not starving.
171
482000
3000
Họ không chết đói.
08:17
Therefore they were not authentically African.
172
485000
4000
VÌ thế nên họ không phải là những người Châu Phi thực thụ.
08:21
But I must quickly add that I too am just as guilty
173
489000
3000
Nhưng tôi cũng phải nói thêm chút xít là tôi cũng cảm thấy mình đáng trách
08:24
in the question of the single story.
174
492000
3000
khi nói đến những Câu chuyện phiến diện.
08:27
A few years ago, I visited Mexico from the U.S.
175
495000
4000
Vài năm trước, tôi có từ Mỹ sang Mê-hi-cô chơi.
08:31
The political climate in the U.S. at the time was tense,
176
499000
2000
Chính trường ở Mỹ lúc đó vô cùng căng thẳng.
08:33
and there were debates going on about immigration.
177
501000
4000
Và đã có nhiều cuộc tranh luận về vấn đề nhập cư.
08:37
And, as often happens in America,
178
505000
2000
Và, như người Mỹ thường hay nghĩ,
08:39
immigration became synonymous with Mexicans.
179
507000
3000
đặc tính di cư chỉ có ở người Mê-hi-cô.
08:42
There were endless stories of Mexicans
180
510000
2000
Có vô số những câu chuyện về người Mê-hi-cô
08:44
as people who were
181
512000
2000
những con người
08:46
fleecing the healthcare system,
182
514000
2000
lừa đảo các dịch vụ y tế,
08:48
sneaking across the border,
183
516000
2000
trốn chui trốn lũi ngang dọc biên giới,
08:50
being arrested at the border, that sort of thing.
184
518000
4000
để rồi bị bắt ngay tại đó, kiểu vậy.
08:54
I remember walking around on my first day in Guadalajara,
185
522000
4000
Tôi vẫn nhớ ngày đầu tiên ở Guadalajara, lúc dạo bộ,
08:58
watching the people going to work,
186
526000
2000
tôi nhìn thấy người ta đi làm,
09:00
rolling up tortillas in the marketplace,
187
528000
2000
cuộn bánh ngô ở chợ,
09:02
smoking, laughing.
188
530000
3000
hút thuốc, cười đùa.
09:05
I remember first feeling slight surprise.
189
533000
3000
Tôi nhờ cái cảm giác ban đầu đầy bất ngờ
09:08
And then I was overwhelmed with shame.
190
536000
3000
Và rồi lòng tôi tràn đầy sự xấu hổ.
09:11
I realized that I had been so immersed
191
539000
3000
Tôi nhận ra tôi bị ảnh hưởng nặng nề
09:14
in the media coverage of Mexicans
192
542000
2000
bởi truyền thông trong cách nhìn nhận người Mê-hi-co
09:16
that they had become one thing in my mind,
193
544000
2000
với tôi, họ đã trở thành
09:18
the abject immigrant.
194
546000
3000
những kẻ nhập cư đáng khinh bỉ.
09:21
I had bought into the single story of Mexicans
195
549000
2000
Tôi đã tin vào một câu chuyện phiến diện như vậy về người Mê-hi-cô
09:23
and I could not have been more ashamed of myself.
196
551000
3000
và tôi cảm thấy không thể xấu hổ hơn nữa vì chính bản thân mình.
09:26
So that is how to create a single story,
197
554000
2000
Và đó chính là cái cách một câu chuyện phiến diện được sinh ra,
09:28
show a people as one thing,
198
556000
3000
kể về cả một dân tộc chỉ ở một nét đó,
09:31
as only one thing,
199
559000
2000
chỉ một nét duy nhất,
09:33
over and over again,
200
561000
2000
kể đi kể lại.
09:35
and that is what they become.
201
563000
3000
và rồi tất cả về họ chỉ được xem có chừng đó.
09:38
It is impossible to talk about the single story
202
566000
2000
Khi nói về câu chuyện phiến diện,
09:40
without talking about power.
203
568000
3000
không thể không nhắc đến quyền lực.
09:43
There is a word, an Igbo word,
204
571000
2000
Có một từ trong tiếng Igbo
09:45
that I think about whenever I think about
205
573000
2000
mà tôi luôn nghĩ đến mỗi khi nói đến
09:47
the power structures of the world, and it is "nkali."
206
575000
3000
quyền lực trên thế giời này, đó là từ "nkali".
09:50
It's a noun that loosely translates
207
578000
2000
Đó là một danh từ, dịch thoáng ra có nghĩa là
09:52
to "to be greater than another."
208
580000
3000
"đứng trên một ai đó".
09:55
Like our economic and political worlds,
209
583000
3000
Cũng giống như kinh tế và chính trường,
09:58
stories too are defined
210
586000
2000
những câu chuyện cũng được quyết định
10:00
by the principle of nkali:
211
588000
3000
bởi nguyên tắc nkali.
10:03
How they are told, who tells them,
212
591000
2000
Những câu chuyện được kể ra làm sao, ai kể
10:05
when they're told, how many stories are told,
213
593000
3000
kể vào lúc nào, bao nhiêu câu chuyện được kể,
10:08
are really dependent on power.
214
596000
4000
hoàn toàn tùy thuộc vào quyền lực.
10:12
Power is the ability not just to tell the story of another person,
215
600000
3000
Quyền lực không chỉ là khả năng kể một câu chuyện về một ai đó,
10:15
but to make it the definitive story of that person.
216
603000
4000
mà còn là khả năng biến nó thành câu chuyện mặc định về một ai đó.
10:19
The Palestinian poet Mourid Barghouti writes
217
607000
2000
Nhà thơ Palestine Mourid Barghouti viết
10:21
that if you want to dispossess a people,
218
609000
3000
nếu bạn muốn phỉ báng một dân tộc,
10:24
the simplest way to do it is to tell their story
219
612000
3000
cách đơn giản nhất là hãy kể một câu chuyện về họ,
10:27
and to start with, "secondly."
220
615000
3000
và bắt đầu với từ "Thứ hai là".
10:30
Start the story with the arrows of the Native Americans,
221
618000
4000
Bắt đầu câu chuyện với cung tên của người Mỹ bản địa,
10:34
and not with the arrival of the British,
222
622000
3000
chứ không phải việc người Anh đến Châu Mỹ,
10:37
and you have an entirely different story.
223
625000
3000
bạn sẽ có một câu chuyện hoàn toàn khác biệt.
10:40
Start the story with
224
628000
2000
Bắt đầu câu chuyện bằng
10:42
the failure of the African state,
225
630000
2000
sự thất bại của người cầm quyền ở Châu Phi,
10:44
and not with the colonial creation of the African state,
226
632000
4000
chứ không phải sự đô hộ đè lên Châu phi,
10:48
and you have an entirely different story.
227
636000
4000
bạn cũng sẽ có một câu chuyện hoàn toàn khác biệt.
10:52
I recently spoke at a university where
228
640000
2000
Gần đây tôi có diễn thuyết ở một trường đại học
10:54
a student told me that it was
229
642000
2000
có một học sinh nói với tôi rằng
10:56
such a shame
230
644000
2000
thật là xấu hổ
10:58
that Nigerian men were physical abusers
231
646000
3000
khi tất cả đàn ông Nigeria là những kẻ chỉ biết đánh đập
11:01
like the father character in my novel.
232
649000
3000
giống như nhân vật cha trong cuốn tiểu thuyết tôi viết.
11:04
I told him that I had just read a novel
233
652000
2000
Tôi mới nói với cậu ta rằng tôi cũng từng đọc một cuốn sách
11:06
called American Psycho --
234
654000
2000
tên là "Bệnh nhân tâm thần người Mỹ" --
11:08
(Laughter)
235
656000
2000
(Tiếng cười)
11:10
-- and that it was such a shame
236
658000
2000
và cũng thật xấu hổ
11:12
that young Americans were serial murderers.
237
660000
3000
khi những thanh niên người Mỹ lại là những kẻ giết người hàng loạt.
11:15
(Laughter)
238
663000
4000
(Tiếng cười)
11:19
(Applause)
239
667000
6000
(Tiếng vỗ tay)
11:25
Now, obviously I said this in a fit of mild irritation.
240
673000
3000
Bấy giờ, rõ ràng là tôi đang nói trong một tâm trạng hơi bực bội.
11:28
(Laughter)
241
676000
2000
(Tiếng cười)
11:30
But it would never have occurred to me to think
242
678000
2000
Tôi sẽ chẳng bao giờ nghĩ rằng
11:32
that just because I had read a novel
243
680000
2000
chỉ vì tôi đọc một cuốn sách
11:34
in which a character was a serial killer
244
682000
2000
viết về một kẻ giết người hàng loạt,
11:36
that he was somehow representative
245
684000
2000
thì hắn ta sẽ trở thành hình tượng chung
11:38
of all Americans.
246
686000
2000
cho tất cả người Mỹ.
11:40
This is not because I am a better person than that student,
247
688000
3000
Thực ra thì không phải là vì tôi là một người giỏi hơn bạn sinh viên kia,
11:43
but because of America's cultural and economic power,
248
691000
3000
mà bởi vì sức ảnh hưởng lớn về kinh tế cũng như văn hóa của Mỹ,
11:46
I had many stories of America.
249
694000
2000
tôi được nghe nhiều câu chuyện về nước Mỹ.
11:48
I had read Tyler and Updike and Steinbeck and Gaitskill.
250
696000
4000
Tôi được đọc truyện của Tyler và Updike và Steinbeck và Gaitskill.
11:52
I did not have a single story of America.
251
700000
3000
Tôi không có một câu chuyện phiến diện về nước Mỹ.
11:55
When I learned, some years ago, that writers were expected
252
703000
3000
Vài năm trước, khi tôi được học là nhà văn
11:58
to have had really unhappy childhoods
253
706000
4000
phải có một tuổi thơ thật dữ dội
12:02
to be successful,
254
710000
2000
để có thể thành công,
12:04
I began to think about how I could invent
255
712000
2000
tôi ngẫm nghĩ không biết làm sao mà tôi có thể sáng tác
12:06
horrible things my parents had done to me.
256
714000
2000
những thứ vô cùng tồi tệ mà cha mẹ tôi đã gây ra cho tôi.
12:08
(Laughter)
257
716000
2000
(Tiếng cười)
12:10
But the truth is that I had a very happy childhood,
258
718000
4000
Nhưng thật ra thì tôi có một tuổi thơ vô cùng hạnh phúc,
12:14
full of laughter and love, in a very close-knit family.
259
722000
3000
đầy tiếng cười và tình yêu thương, trong một gia đình gắn bó khăn khít.
12:17
But I also had grandfathers who died in refugee camps.
260
725000
4000
Nhưng tôi cũng có những người ông chết trong trại tị nạn.
12:21
My cousin Polle died because he could not get adequate healthcare.
261
729000
4000
Anh họ của tôi Polle chết vì không được chăm sóc y tế đàng hoàng.
12:25
One of my closest friends, Okoloma, died in a plane crash
262
733000
3000
Một người bạn thân nhất của tôi, Okoloma, chết trong một tai nạn máy bay
12:28
because our fire trucks did not have water.
263
736000
3000
bởi vì xe cứu hỏa không chở đủ nước.
12:31
I grew up under repressive military governments
264
739000
3000
Tôi lớn lên dưới nhà nước độc tài quân sự áp bức
12:34
that devalued education,
265
742000
2000
xem thường giáo dục,
12:36
so that sometimes my parents were not paid their salaries.
266
744000
3000
vì thế nên thỉnh thoảng bố mẹ tôi cũng không được trả lương.
12:39
And so, as a child, I saw jam disappear from the breakfast table,
267
747000
4000
Và bởi vậy, khi còn nhỏ, tôi cũng chứng kiến mứt không còn trên bàn ăn,
12:43
then margarine disappeared,
268
751000
2000
rồi đến bơ,
12:45
then bread became too expensive,
269
753000
3000
rồi bánh mì cũng trở nên quá đắt đỏ,
12:48
then milk became rationed.
270
756000
3000
rồi sữa chỉ được bán giới hạn.
12:51
And most of all, a kind of normalized political fear
271
759000
3000
Và trên hết, một nỗi sợ chính trị thường trực
12:54
invaded our lives.
272
762000
4000
ám ảnh cuộc sống của chúng tôi.
12:58
All of these stories make me who I am.
273
766000
2000
Tất cả những câu chuyện này làm nên tôi ngày hôm nay.
13:00
But to insist on only these negative stories
274
768000
4000
Nhưng nếu bạn chỉ cứ chăm chăm vào những chuyện thị phi
13:04
is to flatten my experience
275
772000
3000
thì bạn sẽ thấy đời tôi thật xoàng,
13:07
and to overlook the many other stories
276
775000
2000
và bỏ qua nhiều câu chuyện khác
13:09
that formed me.
277
777000
2000
mà đã làm nên cái tôi hôm nay.
13:11
The single story creates stereotypes,
278
779000
3000
Những câu chuyện phiến diện tạo ra những khuôn mẫu.
13:14
and the problem with stereotypes
279
782000
3000
Và vấn đề với những khuôn mẫu
13:17
is not that they are untrue,
280
785000
2000
không phải là chúng không đúng,
13:19
but that they are incomplete.
281
787000
2000
mà là chúng không đầy đủ.
13:21
They make one story become the only story.
282
789000
4000
Chúng khiến một câu chuyện bất kì thành một câu chuyện duy nhất.
13:25
Of course, Africa is a continent full of catastrophes:
283
793000
2000
Hiển nhiên, Châu Phi là nơi đầy thàm họa,
13:27
There are immense ones, such as the horrific rapes in Congo
284
795000
4000
Có những thảm họa khủng khiếp như việc cưỡng bức hàng loạt kinh hãi ở Công-gô.
13:31
and depressing ones, such as the fact that
285
799000
2000
và những vấn đề đáng buồn như việc
13:33
5,000 people apply for one job vacancy in Nigeria.
286
801000
5000
có đến 5000 người cùng đăng kí một vị trí công việc tại Nigeria.
13:38
But there are other stories that are not about catastrophe,
287
806000
3000
Nhưng cũng có những câu chuyện khác không phải về thảm họa.
13:41
and it is very important, it is just as important, to talk about them.
288
809000
4000
Và việc kể những câu chuyện đó rất quan trọng, thật sự quan trọng.
13:45
I've always felt that it is impossible
289
813000
2000
Tôi vẫn luôn cảm thấy chúng ta hoàn toàn không thể
13:47
to engage properly with a place or a person
290
815000
3000
hiểu đúng được một vùng đất hay một con người
13:50
without engaging with all of the stories of that place and that person.
291
818000
4000
nểu chúng ta không tìm hiểu tất cả những câu chuyện về vùng đất ấy, con người ấy.
13:54
The consequence of the single story
292
822000
3000
Hậu quả của một câu chuyện phiến diện
13:57
is this: It robs people of dignity.
293
825000
3000
đó là: nó lấy đi lòng tự trọng ở con người.
14:00
It makes our recognition of our equal humanity difficult.
294
828000
4000
Nó khiến chúng ta khó có thể nhận ra sự bình đẳng giữa người với người.
14:04
It emphasizes how we are different
295
832000
3000
Nó xoáy sâu vào sự khác biệt giữa chúng ta,
14:07
rather than how we are similar.
296
835000
2000
hơn là sự tương đồng.
14:09
So what if before my Mexican trip
297
837000
2000
Sẽ như thế nào nếu trước khi tôi đến Mê-hi-cô
14:11
I had followed the immigration debate from both sides,
298
839000
4000
tôi đã theo dõi cuộc tranh luận về đề tài nhập cư từ cả hai phía,
14:15
the U.S. and the Mexican?
299
843000
2000
Mĩ và Mê-hi-cô?
14:17
What if my mother had told us that Fide's family was poor
300
845000
4000
Sẽ như thế nào nếu mẹ nói với chúng tôi rằng nhà của Fide nghèo
14:21
and hardworking?
301
849000
2000
và rất chăm chỉ?
14:23
What if we had an African television network
302
851000
2000
Sẽ như thế nào nếu chúng tôi có một đài truyền hình Châu Phi
14:25
that broadcast diverse African stories all over the world?
303
853000
4000
phát sóng những câu chuyện khác nhau về Châu Phi đến toàn thế giới?
14:29
What the Nigerian writer Chinua Achebe calls
304
857000
2000
Như nhà văn Nigeria Chinua Achebe vẫn hay gọi
14:31
"a balance of stories."
305
859000
3000
"sự cân bằng giữa những câu chuyện."
14:34
What if my roommate knew about my Nigerian publisher,
306
862000
3000
Sẽ như thế nào nếu bạn cùng phòng của tôi biết đến Nhà xuất bản người Nigeria
14:37
Mukta Bakaray,
307
865000
2000
Mukta Bakaray,
14:39
a remarkable man who left his job in a bank
308
867000
2000
một người đàn ông đặc biệt bỏ việc ở ngân hàng
14:41
to follow his dream and start a publishing house?
309
869000
3000
để thực hiện giấc mơ của mình và khởi nghiệp với một trung tâm xuất bản?
14:44
Now, the conventional wisdom was that Nigerians don't read literature.
310
872000
4000
Bấy giờ, người ta hay nghĩ người Nigeria không đọc sách văn học.
14:48
He disagreed. He felt
311
876000
2000
Ông không đồng ý. Ông thấy rằng
14:50
that people who could read, would read,
312
878000
2000
ai cũng có thể đọc, và sẽ đọc
14:52
if you made literature affordable and available to them.
313
880000
4000
nếu sách văn học có giá cả vừa phải và luôn có sẵn cho họ.
14:56
Shortly after he published my first novel
314
884000
3000
Không lâu sau khi ông xuất bản cuốn tiểu thuyết đầu tiên của tôi
14:59
I went to a TV station in Lagos to do an interview,
315
887000
3000
tôi đã đến đài truyền hình ở Lagos để tham gia một cuộc phỏng vấn
15:02
and a woman who worked there as a messenger came up to me and said,
316
890000
3000
và một người phụ nữ làm nghề đưa tin ở đó đã đến gần tôi và nói
15:05
"I really liked your novel. I didn't like the ending.
317
893000
3000
"Tôi thích truyện của cô lắm. Nhưng tôi không thích cái kết.
15:08
Now you must write a sequel, and this is what will happen ..."
318
896000
3000
Bây giờ cô hãy viết thêm một cuốn nữa đi, chắc chắn là phải như vậy ..."
15:11
(Laughter)
319
899000
3000
"Tiếng cười"
15:14
And she went on to tell me what to write in the sequel.
320
902000
3000
Và cô ấy tiếp tục bảo tôi phải viết cái gì trong tập tiếp theo.
15:17
I was not only charmed, I was very moved.
321
905000
3000
Lúc đó, tôi không chỉ sung sướng, mà còn rất cảm động.
15:20
Here was a woman, part of the ordinary masses of Nigerians,
322
908000
3000
Đây là một người phụ nữ, cũng như bao người Nigeria dân dã bình thường,
15:23
who were not supposed to be readers.
323
911000
3000
những người không được cho đọc sách.
15:26
She had not only read the book, but she had taken ownership of it
324
914000
2000
Cô ấy không chỉ đọc cuốn sách, mà còn giữ nó riêng cho mình,
15:28
and felt justified in telling me
325
916000
3000
và cảm thấy phải nói cho tôi nghe
15:31
what to write in the sequel.
326
919000
2000
cái gì nên viết trong tập sau.
15:33
Now, what if my roommate knew about my friend Fumi Onda,
327
921000
4000
Và sẽ ra sao nếu bạn cùng phòng của tôi biết một người bạn tên là Fumi Onda,
15:37
a fearless woman who hosts a TV show in Lagos,
328
925000
3000
một người phụ nữa mạnh mẽ gây dựng một chương trình truyền hình tại Lagos,
15:40
and is determined to tell the stories that we prefer to forget?
329
928000
3000
và quyết tâm kể lại những câu chuyện mà chính chúng tôi đang cố gắng quên đi?
15:43
What if my roommate knew about the heart procedure
330
931000
4000
Sẽ ra sao nếu bạn cùng phòng của tôi được biết một ca phẩu thuật tim
15:47
that was performed in the Lagos hospital last week?
331
935000
3000
được tiến hành tại bệnh viện Lagos tuần trước?
15:50
What if my roommate knew about contemporary Nigerian music,
332
938000
4000
Sẽ ra sao nếu bạn ấy biết về âm nhạc đương đại ở Nigeria?
15:54
talented people singing in English and Pidgin,
333
942000
3000
Những con người tài năng hát tiếng Anh và tiếng bồi,
15:57
and Igbo and Yoruba and Ijo,
334
945000
2000
và tiếng Igbo, Yoruba và cả Ijo,
15:59
mixing influences from Jay-Z to Fela
335
947000
4000
hòa quyện trong nét nhạc của Jay-Z hay Fela
16:03
to Bob Marley to their grandfathers.
336
951000
3000
rồi Bob Marley hay thậm chí ông cha của họ.
16:06
What if my roommate knew about the female lawyer
337
954000
2000
Sẽ ra sao nếu bạn của tôi biết về một nữ luật sư
16:08
who recently went to court in Nigeria
338
956000
2000
người gần đây có đến toàn án Nigeria
16:10
to challenge a ridiculous law
339
958000
2000
để phản đối một điều luật kì cục
16:12
that required women to get their husband's consent
340
960000
3000
yêu cầu người phụ nữ phải xin phép chồng
16:15
before renewing their passports?
341
963000
3000
trước khi làm lại hộ chiếu?
16:18
What if my roommate knew about Nollywood,
342
966000
3000
Sẽ ra sao nếu bạn ấy biết về Nollywood,
16:21
full of innovative people making films despite great technical odds,
343
969000
4000
đầy những con người sáng tạo dựng nên những bộ phim dù không có những kĩ xảo hiện đại?
16:25
films so popular
344
973000
2000
Những bộ phim quá sức nổi tiếng
16:27
that they really are the best example
345
975000
2000
có thể được xem như ví dụ tiêu biểu nhất
16:29
of Nigerians consuming what they produce?
346
977000
3000
cho những con người Nigeria dùng chính những thứ họ làm ra.
16:32
What if my roommate knew about my wonderfully ambitious hair braider,
347
980000
3000
Sẽ ra sao nếu bạn ấy biết về người bện tóc tài năng có đầy mơ ước
16:35
who has just started her own business selling hair extensions?
348
983000
4000
vừa khởi nghiệp bằng việc bán các múi tóc nối?
16:39
Or about the millions of other Nigerians
349
987000
2000
hay về hàng triệu những người Nigeria khác
16:41
who start businesses and sometimes fail,
350
989000
2000
cũng khởi nghiệp và đôi lúc thất bại,
16:43
but continue to nurse ambition?
351
991000
4000
nhưng vẫn ấp ủ ước mơ của mình?
16:47
Every time I am home I am confronted with
352
995000
2000
Mỗi lần về nhà, tôi lại đối mặt với
16:49
the usual sources of irritation for most Nigerians:
353
997000
3000
những thứ luôn khiến người Nigeria chúng tôi chạnh lòng:
16:52
our failed infrastructure, our failed government,
354
1000000
3000
cơ sở hạ tầng tồi tàn, chính phủ thối nát,
16:55
but also by the incredible resilience of people who
355
1003000
3000
Nhưng cũng chính nhờ tài năng và sự nhiệt huyết, những con người kia vẫn sống
16:58
thrive despite the government,
356
1006000
3000
bất chấp chính quyền
17:01
rather than because of it.
357
1009000
2000
hơn là chịu đựng nó.
17:03
I teach writing workshops in Lagos every summer,
358
1011000
3000
Tôi mở một lớp dạy viết ở Lagos vào mỗi mùa hè.
17:06
and it is amazing to me how many people apply,
359
1014000
3000
Và tôi hoàn toàn bị ấn tượng bởi rất nhiều người đăng kí tham gia,
17:09
how many people are eager to write,
360
1017000
3000
rất nhiều người háo hức học viết,
17:12
to tell stories.
361
1020000
2000
học cách kể chuyện.
17:14
My Nigerian publisher and I have just started a non-profit
362
1022000
3000
Ông chủ xuất bạn truyện cho tôi và tôi cũng đã xây dựng một tổ chức phi lợi nhuận
17:17
called Farafina Trust,
363
1025000
2000
tên là Farafina Trust.
17:19
and we have big dreams of building libraries
364
1027000
3000
Và chúng tôi luôn ao ước được xây dựng những thư viện mới
17:22
and refurbishing libraries that already exist
365
1030000
2000
và bảo trì những thư viện cũ,
17:24
and providing books for state schools
366
1032000
3000
và phát sách đến các trường công
17:27
that don't have anything in their libraries,
367
1035000
2000
không có một chút gì trong thư viện của họ,
17:29
and also of organizing lots and lots of workshops,
368
1037000
2000
và cũng tổ chức rất rất nhiều lớp dạy
17:31
in reading and writing,
369
1039000
2000
đọc và viết,
17:33
for all the people who are eager to tell our many stories.
370
1041000
3000
cho tất cả những ai mong muốn được kể những câu chuyện của chúng ta.
17:36
Stories matter.
371
1044000
2000
Những câu chuyện rất quan trọng.
17:38
Many stories matter.
372
1046000
2000
Thật sự quan trọng.
17:40
Stories have been used to dispossess and to malign,
373
1048000
4000
Có những câu chuyện được dùng để bôi nhọ và phỉ báng
17:44
but stories can also be used to empower and to humanize.
374
1052000
4000
Nhưng cũng có nhưng câu chuyện để bồi đắp, để cảm hóa lòng người.
17:48
Stories can break the dignity of a people,
375
1056000
3000
Có những câu chuyện làm tổn thương lòng tự tôn của cả một dân tộc.
17:51
but stories can also repair that broken dignity.
376
1059000
5000
Nhưng cũng có những câu chuyện chữa lành đi lòng tự tôn bị tổn thương ấy.
17:56
The American writer Alice Walker wrote this
377
1064000
2000
Nhà văn người Mỹ Alice Walker viết thư gửi
17:58
about her Southern relatives
378
1066000
2000
những người họ hàng miền nam
18:00
who had moved to the North.
379
1068000
2000
đã dời đến phương bắc.
18:02
She introduced them to a book about
380
1070000
2000
Bà giới thiệu họ một cuốn sách
18:04
the Southern life that they had left behind:
381
1072000
3000
về cuộc sống miền nam nơi họ đã bỏ lại đằng sau.
18:07
"They sat around, reading the book themselves,
382
1075000
4000
"Họ ngồi quanh, tự minh đọc sách,
18:11
listening to me read the book, and a kind of paradise was regained."
383
1079000
6000
hay lắng nghe tôi đọc, và sự bình yên chốn thiên đường như quay trở lại."
18:17
I would like to end with this thought:
384
1085000
3000
Tôi muốn kết thúc bằng lời này:
18:20
That when we reject the single story,
385
1088000
3000
Khi chúng ta từ bỏ một câu chuyện phiến diện,
18:23
when we realize that there is never a single story
386
1091000
3000
khi chúng ta nhận ra rằng sẽ chẳng bao giờ có một câu chuyện phiến diện
18:26
about any place,
387
1094000
2000
về một miền đất nào đi nữa,
18:28
we regain a kind of paradise.
388
1096000
2000
là khi chúng ta tìm lại chốn thiên đường.
18:30
Thank you.
389
1098000
2000
Cảm ơn.
18:32
(Applause)
390
1100000
8000
(Tiếng vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Chimamanda Ngozi Adichie - NovelistInspired by Nigerian history and tragedies all but forgotten by recent generations of westerners, Chimamanda Ngozi Adichie’s novels and stories are jewels in the crown of diasporan literature.
Why you should listen
In Nigeria, Chimamanda Ngozi Adichie's novel Half of a Yellow Sun has helped inspire new, cross-generational communication about the Biafran war. In this and in her other works, she seeks to instill dignity into the finest details of each character, whether poor, middle class or rich, exposing along the way the deep scars of colonialism in the African landscape.
Adichie's newest book, The Thing Around Your Neck, is a brilliant collection of stories about Nigerians struggling to cope with a corrupted context in their home country, and about the Nigerian immigrant experience.
Adichie builds on the literary tradition of Igbo literary giant Chinua Achebe—and when she found out that Achebe liked Half of a Yellow Sun, she says she cried for a whole day. What he said about her rings true: “We do not usually associate wisdom with beginners, but here is a new writer endowed with the gift of ancient storytellers.”
(Photo: Wani Olatunde)
Chimamanda Ngozi Adichie | Speaker | TED.com