TED2013
Eleanor Longden: The voices in my head
Էլինոր Լոնգդըն: Ձայներն իմ գլխում
Filmed:
Readability: 5
4,913,445 views
Ըստ ամենայնի` Էլինոր Լոնգդընը մյուս բոլոր ուսանողների պես հաճախում էր համալսարան` հուսառատ ու անհոգս, մինչև նրա գլխում սկսվեցին ձայներ լսվել: Սկզբնական շրջանում անվնաս թվացող այս ներքին ձայները դարձան չափազանց թշնամական ու բռնատիրական` նրա կյանքն իրական մղձավանջի վերածելով: Ախտորոշվելով որպես շիզոֆրենիայով տառապող հիվանդ, թմրադեղեր օգտագործելով և վերջնականապես մերժվելով հասարակության կողմից, որը չգիտեր` ինչպես օգնել նրան` Լոնգդընը ներկայացնում է դեպի հոգեկան առողջություն իր երկարատև ճանապարհորդության հուզիչ պատմությունը և գտնում է, որ իր ձայներին լսել սովորելու միջոցով է, որ կարողացել է հաղթահարել իր հիվանդությունը:
Eleanor Longden - Research psychologist
Eleanor Longden overcame her diagnosis of schizophrenia to earn a master’s in psychology and demonstrate that the voices in her head were “a sane reaction to insane circumstances.” Full bio
Eleanor Longden overcame her diagnosis of schizophrenia to earn a master’s in psychology and demonstrate that the voices in her head were “a sane reaction to insane circumstances.” Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
The day I left home for the first time
0
934
1857
Այն օրը, երբ առաջին անգամ հեռացա տնից
00:14
to go to university was a bright day
1
2791
2181
համալսարան ընդունվելու համար, պայծառ օր էր`
00:16
brimming with hope and optimism.
2
4972
2544
լեցուն հույսով և լավատեսությամբ:
00:19
I'd done well at school. Expectations for me were high,
3
7516
2947
Ես լավ էի սովորում դպրոցում: Ակնկալիքներս մեծ էին,
00:22
and I gleefully entered the student life
4
10463
2175
և ես ուրախությամբ մտա ուսանողական`
00:24
of lectures, parties and traffic cone theft.
5
12638
3599
լեկցիաների, երեկույթների և ճանապարհային կոների գողության կյանք:
00:28
Now appearances, of course, can be deceptive,
6
16237
2677
Այժմ արտաքին տեսքն, իհարկե, կարող է խաբուսիկ լինել,
00:30
and to an extent, this feisty, energetic persona
7
18914
3115
և ինչ-որ չափով այդ առույգ ու եռանդուն անհատականությունը,
00:34
of lecture-going and traffic cone stealing was a veneer,
8
22029
3155
ով հաճախում է լեկցիաների և գողանում ճանապարհային կոներ, մի խաբկանք էր,
00:37
albeit a very well-crafted and convincing one.
9
25184
3039
թեև շատ լավ մտածված և համոզիչ խաբկանք:
00:40
Underneath, I was actually deeply unhappy, insecure
10
28223
3426
Ներքուստ ես իրականում շատ դժբախտ էի, անվստահ
00:43
and fundamentally frightened --
11
31649
2214
ու ամբողջովին վախեցած.
00:45
frightened of other people, of the future, of failure
12
33863
3623
վախեցած մարդկանցից, ապագայից, ձախողումից
00:49
and of the emptiness that I felt was within me.
13
37486
2353
և այն դատարկությունից, որ զգում էի իմ մեջ:
00:51
But I was skilled at hiding it, and from the outside
14
39839
2456
Բայց ես հմտորեն թաքցնում էի դա և արտաքուստ
00:54
appeared to be someone with everything to hope for
15
42295
2187
այնպիսի մարդու տպավորություն էի թողնում, ով ուներ ամեն ինչ նրա վրա հույս դնելու համար
00:56
and aspire to.
16
44482
1514
և ձգտելու նրա նման լինել:
00:57
This fantasy of invulnerability was so complete
17
45996
3206
Անխոցելության այս երևակայությունը այնքան կատարյալ էր,
01:01
that I even deceived myself,
18
49202
1712
որ նույնիսկ ինքս ինձ էի խաբում,
01:02
and as the first semester ended and the second began,
19
50914
2542
և առաջին կիսամյակի ավարտից և երկրորդի սկսվելուց հետո
01:05
there was no way that anyone could have predicted
20
53456
2538
ոչ ոք չէր կարող գուշակել, թե
01:07
what was just about to happen.
21
55994
2623
ինչ էր պատրաստվում հետս կատարվել:
01:10
I was leaving a seminar when it started,
22
58617
3133
Ես, ավարտելով սեմինարը, գնում էի, երբ այն սկսվեց`
01:13
humming to myself, fumbling with my bag
23
61750
2161
մտքումս երգելով, պայուսակիս հետ խաղալով,
01:15
just as I'd done a hundred times before,
24
63911
2423
ճիշտ այնպես, ինչպես նախկինում եմ արել բազմիցս,
01:18
when suddenly I heard a voice calmly observe,
25
66334
2476
երբ հանկարծ լսեցի մի ձայն, որն ասում էր
01:20
"She is leaving the room."
26
68810
2192
«Նա դուրս է գալիս սենյակից»:
01:23
I looked around, and there was no one there,
27
71002
1415
Նայեցի շուրջս, ոչ ոք չկար,
01:24
but the clarity and decisiveness of the comment
28
72417
2674
բայց դիտողության պարզությունն ու վճռականությունն
01:27
was unmistakable.
29
75091
1844
ակներև էր:
01:28
Shaken, I left my books on the stairs and hurried home,
30
76935
2610
Ցնցված` թողեցի գրքերս աստիճանների վրա և շտապեցի տուն,
01:31
and there it was again.
31
79545
1273
բայց ձայնն այնտեղ էլ կար:
01:32
"She is opening the door."
32
80818
2063
«Նա բացում է դուռը»:
01:34
This was the beginning. The voice had arrived.
33
82881
3972
Սա սկիզբն էր: Սկսել էի լսել այդ ձայնը:
01:38
And the voice persisted,
34
86853
2247
Եվ այն շարունակվեց
01:41
days and then weeks of it, on and on,
35
89100
2465
օրեր ու հետո շաբաթներ`
01:43
narrating everything I did in the third person.
36
91565
2179
երրորդ դեմքով վերարտադրելով այն ամենն, ինչ անում էի:
01:45
"She is going to the library."
37
93744
1742
«Նա գնում է գրադարան»:
01:47
"She is going to a lecture."
38
95486
1595
«Նա գնում է դասի»:
01:49
It was neutral, impassive and even, after a while,
39
97081
3336
Այն չեզոք էր, անտարբեր և նույնիսկ որոշ ժամանակ անց
01:52
strangely companionate and reassuring,
40
100417
2582
տարօրինակ կերպով անկեղծ ու հուսադրող,
01:54
although I did notice that its calm exterior sometimes slipped
41
102999
3441
չնայած ես նկատում էի, որ ձայնի արտաքուստ հանգստությունը
01:58
and that it occasionally mirrored my own unexpressed emotion.
42
106440
3101
փոխվում էր, և որ այն երբեմն արտացոլում էր իմ սեփական չարտահայտված զգացմունքները:
02:01
So, for example, if I was angry and had to hide it,
43
109541
2612
Այսպիսով, օրինակ, եթե ես բարկացած էի և ստիպված էի թաքցնել դա,
02:04
which I often did, being very adept at concealing how I really felt,
44
112153
3366
ինչը հաճախ էի անում, զգացմունքներս թաքցնելուց հմուտ լինելով,
02:07
then the voice would sound frustrated.
45
115519
2337
ապա ձայնը հիասթափված էր հնչում:
02:09
Otherwise, it was neither sinister nor disturbing,
46
117856
2813
Այլապես, այն ո'չ չար էր, ո'չ էլ մտահոգիչ,
02:12
although even at that point it was clear
47
120669
2110
չնայած նույնիսկ այդ պահին պարզ էր,
02:14
that it had something to communicate to me
48
122779
1826
որ այն ինչ-որ բան էր ինձ հաղորդում
02:16
about my emotions, particularly emotions
49
124605
2569
զգացմունքներիս մասին, հատկապես այն զգացմունքների,
02:19
which were remote and inaccessible.
50
127174
3086
որոնք հեռավոր էին և անհասանելի:
02:22
Now it was then that I made a fatal mistake,
51
130260
3123
Այդ ժամանակ էր, որ ես ճակատագրական սխալ գործեցի,
02:25
in that I told a friend about the voice, and she was horrified.
52
133383
3203
երբ ընկերուհուս պատմեցի ձայնի մասին, և նա սարսափահար եղավ:
02:28
A subtle conditioning process had begun,
53
136586
2245
Մի նուրբ վերլուծական գործընթաց սկսվեց.
02:30
the implication that normal people don't hear voices
54
138831
3689
ենթադրությունը, որ նորմալ մարդիկ ձայներ չեն լսում
02:34
and the fact that I did meant that something was very seriously wrong.
55
142520
3353
և փաստը, որ ես համոզված էի, որ ինչ-որ բան իրոք այն չէր:
02:37
Such fear and mistrust was infectious.
56
145873
3393
Այդպիսի վախն ու անվստահությունը վարակիչ էին:
02:41
Suddenly the voice didn't seem quite so benign anymore,
57
149266
3065
Հանկարծ ձայնն այլևս այդքան բարի չէր թվում,
02:44
and when she insisted that I seek medical attention,
58
152331
2112
և երբ ընկերուհիս պնդեց, որ դիմեմ բժշկի,
02:46
I duly complied, and which proved to be
59
154443
2460
ես ենթարկվեցի, և որը պարզվեց`
02:48
mistake number two.
60
156903
1747
երկրորդ սխալն էր:
02:50
I spent some time telling the college G.P.
61
158650
2146
Ես համալսարանի բժշկին սկզբից պատմեցի
02:52
about what I perceived to be the real problem:
62
160796
2169
այն մասին, ինչն ինձ համար իրական խնդիրն էր հանդիսանում.
02:54
anxiety, low self-worth, fears about the future,
63
162965
2902
անհանգստություն, ցածր ինքնագնահատական, վախը ապագայի նկատմամբ
02:57
and was met with bored indifference
64
165867
1773
և ի պատասխան ստացա ձանձրացած անտարբերություն,
02:59
until I mentioned the voice,
65
167640
1794
մինչև չնշեցի ձայնի մասին,
03:01
upon which he dropped his pen, swung round
66
169434
1951
և այդ պահին էլ նա գցեց գրիչը, շրջվեց
03:03
and began to question me with a show of real interest.
67
171385
2784
ու սկսեց ինձ հարցաքննել` իրական հետաքրքրություն ցուցաբերելով:
03:06
And to be fair, I was desperate for interest and help,
68
174169
2644
Եվ անկեղծ ասած` ես հետաքրքրության և օգնության կարիք ունեի
03:08
and I began to tell him about my strange commentator.
69
176813
2846
ու սկսեցի պատմել նրան իմ տարօրինակ մեկնաբանի մասին:
03:11
And I always wish, at this point, the voice had said,
70
179659
1928
Եվ ես միշտ երանի եմ տալիս, որ այդ պահին ձայնն ասեր.
03:13
"She is digging her own grave."
71
181587
2312
«Նա փորում է իր սեփական գերեզմանը»:
03:15
I was referred to a psychiatrist, who likewise
72
183899
3525
Ես դիմեցի հոգեբույժին, ով նույնպես
03:19
took a grim view of the voice's presence,
73
187424
2557
բացասաբար մոտեցավ ձայնի առկայությանը`
03:21
subsequently interpreting everything I said
74
189981
1874
հետևաբար մեկնաբանելով այն ամենն, ինչ ասացի,
03:23
through a lens of latent insanity.
75
191855
2534
թաքնված խելագարության տեսանկյունից:
03:26
For example, I was part of a student TV station
76
194389
2933
Օրինակ, ես մի ուսանողական հեռուստակայանի անդամ էի,
03:29
that broadcast news bulletins around the campus,
77
197322
2552
որը համալսարանում նորություններն էր հաղորդում,
03:31
and during an appointment which was running very late,
78
199874
2050
և հոգեբույժի հետ մի հանդիպման ժամանակ, որը շատ ուշ ժամի էր,
03:33
I said, "I'm sorry, doctor, I've got to go.
79
201924
1249
ասացի. «Ներեցեք, բժիշկ, ես պետք է գնամ:
03:35
I'm reading the news at six."
80
203173
1518
Ես պետք է նորությունները հաղորդեմ ժամը վեցին»:
03:36
Now it's down on my medical records that Eleanor
81
204691
1443
Հիմա իմ բժշկական փաստաթղթերում գրված է, որ Էլինորը
03:38
has delusions that she's a television news broadcaster.
82
206134
4041
ցնորքներ ունի և մտածում է, թե իբր հեռուստահաղորդավար է:
03:42
It was at this point that events began
83
210175
3449
Սա հենց այն պահն էր, երբ իրադարձություններն սկսեցին
03:45
to rapidly overtake me.
84
213624
2230
արագորեն զարգանալ:
03:47
A hospital admission followed, the first of many,
85
215854
2396
Սկզբից ընկա հիվանդանոց,
03:50
a diagnosis of schizophrenia came next,
86
218250
2912
հետո ինձ մոտ ախտորոշեցին շիզոֆրենիա,
03:53
and then, worst of all, a toxic, tormenting sense
87
221162
3608
իսկ ամենավատը այն էր,
03:56
of hopelessness, humiliation and despair
88
224770
3378
որ ինձ պարուրել էր հուսահատության ու նվաստացման մի թունավոր, տանջող զգացում
04:00
about myself and my prospects.
89
228148
2535
իմ և իմ հեռանկարների նկատմամբ:
04:02
But having been encouraged to see the voice
90
230683
2433
Բայց դրդված լինելով ընկալել այդ ձայնը
04:05
not as an experience but as a symptom,
91
233116
2556
ոչ որպես փորձություն, այլ որպես համախտանիշ`
04:07
my fear and resistance towards it intensified.
92
235672
3096
վախը դրա նկատմամբ և դրան դիմադրելը ավելի ուժեղացան:
04:10
Now essentially, this represented taking
93
238768
2084
Այդ ժամանակ սա, ըստ էության, իրենից ներկայացնում էր
04:12
an aggressive stance towards my own mind,
94
240852
2052
իմ սեփական մտքի հանդեպ հարձակողական դիրքի ընդունում`
04:14
a kind of psychic civil war,
95
242904
2391
հոգեկան քաղաքացիական պատերազմի մի տեսակ,
04:17
and in turn this caused the number of voices to increase
96
245295
2934
և սա իր հերթին հանգեց ձայների շատացմանը,
04:20
and grow progressively hostile and menacing.
97
248229
3385
որոնք գնալով դառնում էին թշնամական և սպառնացող:
04:23
Helplessly and hopelessly, I began to retreat
98
251614
3480
Անօգնական ու անհույս` սկսեցի մեկուսանալ
04:27
into this nightmarish inner world
99
255094
2139
այս մղձավանջային ներքին աշխարհի մեջ,
04:29
in which the voices were destined to become
100
257233
1908
որտեղ ձայներին վիճակված էր դառնալ
04:31
both my persecutors and my only perceived companions.
101
259141
4186
ինձ հետապնդողը և իմ միակ գիտակցված ուղեկիցը:
04:35
They told me, for example, that if I proved myself worthy
102
263327
3079
Նրանք ինձ ասում էին, եթե, օրինակ, ապացուցեի, որ
04:38
of their help, then they could change my life
103
266406
1958
արժանի եմ նրանց օգնությանը, ապա նրանք կարող էին կյանքս կրկին
04:40
back to how it had been,
104
268364
1406
նախկինը դարձնել,
04:41
and a series of increasingly bizarre tasks was set,
105
269770
2740
և իմ առջև չափազանց տարօրինակ առաջադրանքների մի շարք դրվեց,
04:44
a kind of labor of Hercules.
106
272510
2025
Հերակլեսի սխրագործությունների նման բան:
04:46
It started off quite small, for example,
107
274535
1961
Սկզբում բավականին հեշտ առաջադրանքներ էին, օրինակ,
04:48
pull out three strands of hair,
108
276496
1716
երեք փունջ մազ պոկել,
04:50
but gradually it grew more extreme,
109
278212
1574
բայց աստիճանաբար դրանք ավելի ծայրահեղ դարձան`
04:51
culminating in commands to harm myself,
110
279786
2337
ինքս ինձ վնասելու հրամաններ
04:54
and a particularly dramatic instruction:
111
282123
2170
և մասնավորապես այս ցնցող հրամանը.
04:56
"You see that tutor over there?
112
284293
1713
«Դու տեսնու՞մ ես ուսուցչին այնտեղ:
04:58
You see that glass of water?
113
286006
1298
Բաժակով ջուրն է՞լ ես տեսնում:
04:59
Well, you have to go over and pour it over him in front of the other students."
114
287304
2798
Դե, դու պետք է գնաս ու ջուրը մյուս ուսանողների առջև լցնես ուսուցչի գլխին»:
05:02
Which I actually did, and which needless to say
115
290102
1947
Կարիք էլ չկա նշելու, որ այն, ինչ իսկապես արեցի,
05:04
did not endear me to the faculty.
116
292049
1997
ինձ հարգանք չբերեց ֆակուլտետում:
05:06
In effect, a vicious cycle of fear, avoidance,
117
294046
4304
Իրականում, վախի, խուսափումի,
05:10
mistrust and misunderstanding had been established,
118
298350
2858
անվստահության ու չհասկացվածության մի դաժան շրջան էր սկսվել,
05:13
and this was a battle in which I felt powerless
119
301208
2752
և սա պայքար էր, որտեղ ինձ զգում էի
05:15
and incapable of establishing any kind of peace or reconciliation.
120
303960
4377
անզոր և անկարող ինչ-որ չափով խաղաղություն և հաշտություն հաստատելու համար:
05:20
Two years later, and the deterioration was dramatic.
121
308337
3658
Երկու տարի անց վատթարացումը ողբերգական էր:
05:23
By now, I had the whole frenzied repertoire:
122
311995
3708
Մինչև հիմա ես ունեի ողջ կատաղի ռեպերտուարը`
05:27
terrifying voices, grotesque visions,
123
315703
2989
սարսափելի ձայներ, անհեթեթ տեսիլներ.
05:30
bizarre, intractable delusions.
124
318692
2768
տարօրինակ ու համառ պատրանքներ:
05:33
My mental health status had been a catalyst
125
321460
2196
Իմ մտավոր առողջական վիճակը խթան հանդիսացավ
05:35
for discrimination, verbal abuse,
126
323656
2589
խտրականության, նախատինքների,
05:38
and physical and sexual assault,
127
326245
2155
ֆիզիկական ու սեռական բռնությունների համար,
05:40
and I'd been told by my psychiatrist,
128
328400
1763
իսկ իմ հոգեբույժն ինձ ասաց.
05:42
"Eleanor, you'd be better off with cancer,
129
330163
2432
«Էլինոր, ավելի լավ կլիներ քաղցկեղով հիվանդ լինեիր,
05:44
because cancer is easier to cure than schizophrenia."
130
332595
3753
որովհետև այն ավելի հեշտ է բուժել, քան շիզոֆրենիան»:
05:48
I'd been diagnosed, drugged and discarded,
131
336348
3392
Ինձ ախտորոշեցին, թմրանյութեր տվեցին` ազատվելով ինձնից,
05:51
and was by now so tormented by the voices
132
339740
2076
և մինչև հիմա ես այնպես տանջահար էի այդ ձայներից,
05:53
that I attempted to drill a hole in my head
133
341816
2205
որ փորձեցի գլխիս մեջ անցք բացել
05:56
in order to get them out.
134
344021
2856
դրանց դուրս թողնելու համար:
05:58
Now looking back on the wreckage and despair of those years,
135
346877
4101
Հիմա հետ նայելով այդ խորտակման ու հուսահատության տարիներին`
06:02
it seems to me now as if someone died in that place,
136
350978
3070
ինձ թվում է` իբր ինչ-որ մեկը մահացավ այդ ժամանակ,
06:06
and yet, someone else was saved.
137
354048
3717
մինչդեռ մի ուրիշն էլ փրկվեց:
06:09
A broken and haunted person began that journey,
138
357765
3314
Մի կոտրված ու հալածված մարդ սկսեց այդ ճամփորդությունը,
06:13
but the person who emerged was a survivor
139
361079
2933
բայց այդ մարդը, ով երևան եկավ, փրկվել էր
06:16
and would ultimately grow into the person
140
364012
2274
և վերջնականապես դարձել այն անձնավորությունը,
06:18
I was destined to be.
141
366286
2124
որ ինձ էր բախտ վիճակվել լինել:
06:20
Many people have harmed me in my life,
142
368410
2688
Շատ մարդիկ են վիրավորել ինձ իմ կյանքում,
06:23
and I remember them all,
143
371098
1494
և ես հիշում եմ նրանց բոլորին,
06:24
but the memories grow pale and faint
144
372592
2801
բայց այդ հիշողությունները դառնում են աղոտ ու թույլ`
06:27
in comparison with the people who've helped me.
145
375393
3692
համեմատած ինձ օգնած մարդկանց մասին հիշողությունների հետ:
06:31
The fellow survivors, the fellow voice-hearers,
146
379085
2620
Իմ պես ձայներին զոհ դարձածները, ձայներ լսողները,
06:33
the comrades and collaborators;
147
381705
2272
ընկերներն ու գործընկերները,
06:35
the mother who never gave up on me,
148
383977
2328
մայրս, ով երբեք չհրաժարվեց ինձնից,
06:38
who knew that one day I would come back to her
149
386305
2608
ով գիտեր, որ մի օր ես կվերադառնամ նրա մոտ
06:40
and was willing to wait for me for as long as it took;
150
388913
3670
և պատրաստ էր սպասել ինձ ընդմիշտ,
06:44
the doctor who only worked with me for a brief time
151
392583
2537
բժիշկը, ով ինձ հետ աշխատել է շատ քիչ,
06:47
but who reinforced his belief that recovery
152
395120
1954
բայց ով պարտադրեց ինձ իր այն համոզմունքը, որ ապաքինումը
06:49
was not only possible but inevitable,
153
397074
2432
ոչ միայն հնարավոր է, այլև անխուսափելի,
06:51
and during a devastating period of relapse
154
399506
2403
և ախտադարձության ծանր ժամանակահատվածում
06:53
told my terrified family, "Don't give up hope.
155
401909
2900
ասաց իմ ահաբեկված ընտանիքին. «Հույսներդ մի' կորցրեք:
06:56
I believe that Eleanor can get through this.
156
404809
3013
Ես գիտեմ, որ Էլինորը կհաղթահարի իր հիվանդությունը:
06:59
Sometimes, you know, it snows as late as May,
157
407822
2838
Գիտեք, երբեմն մայիսին էլ է ձյուն տեղում,
07:02
but summer always comes eventually."
158
410660
3426
բայց ամառը վերջ ի վերջո գալիս է»:
07:06
Fourteen minutes is not enough time
159
414086
1854
Տասնչորս րոպեն բավական չէ
07:07
to fully credit those good and generous people
160
415940
2936
հաշվելու այն բոլոր բարի ու գթասիրտ մարդկանց,
07:10
who fought with me and for me
161
418876
1977
ովքեր պայքարեցին ինձ հետ և ինձ համար,
07:12
and who waited to welcome me back
162
420853
1799
և ովքեր ինձ սպասեցին` հետ ողջունելու
07:14
from that agonized, lonely place.
163
422652
2499
այդ տառապալից, միայնակ վայրից:
07:17
But together, they forged a blend of courage,
164
425151
2137
Բայց միասին նրանք ստեղծեցին խիզախության,
07:19
creativity, integrity, and an unshakeable belief
165
427288
3616
ստեղծագործականության, միասնականության ու ամուր հավատքի մթնոլորտ,
07:22
that my shattered self could become healed and whole.
166
430904
3849
որտեղ իմ կործանված եսը կարողացավ բուժվել և ամբողջանալ:
07:26
I used to say that these people saved me,
167
434753
1900
Ես այն ժամանակ ասում էի, որ այս մարդիկ փրկեցին ինձ,
07:28
but what I now know is they did something
168
436653
1370
բայց հիմա կասեմ, որ նրանք արեցին մի շատ ավելի
07:30
even more important in that they empowered me
169
438023
2648
կարևոր բան, քանզի նրանք դրդեցին ինձ
07:32
to save myself,
170
440671
1622
փրկել ինքս ինձ,
07:34
and crucially, they helped me to understand something
171
442293
2514
և հատկապես նրանք ինձ օգնեցին հասկանալ այն,
07:36
which I'd always suspected:
172
444807
1614
ինչին ես միշտ կասկածել եմ.
07:38
that my voices were a meaningful response
173
446421
2388
այն, որ իմ ձայները նշանակալից պատասխաններ էին
07:40
to traumatic life events, particularly childhood events,
174
448809
2950
կյանքի տխուր դեպքերին, հիմնականում մանկության ժամանակ եղած դեպքերին
07:43
and as such were not my enemies
175
451759
1849
և որպես այդպիսին իմ թշնամիները չէին,
07:45
but a source of insight into solvable emotional problems.
176
453608
4752
այլ լուծելի հուզական խնդիրների ինտուիցիայի աղբյուր:
07:50
Now, at first, this was very difficult to believe,
177
458360
3070
Սկզբնական շրջանում շատ դժվար էր հավատալ դրան,
07:53
not least because the voices appeared so hostile
178
461430
2374
քանի որ ձայները այնպես թշնամական
07:55
and menacing, so in this respect, a vital first step
179
463804
3346
ու սպառնացող էին, այսպիսով, այս առումով առաջին կարևոր քայլը
07:59
was learning to separate out a metaphorical meaning
180
467150
2715
փոխաբերական իմաստն առանձնացնել սովորելն էր,
08:01
from what I'd previously interpreted to be a literal truth.
181
469865
3778
ինչը նախկինում որպես բառացի ճշմարտություն էի մեկնաբանում:
08:05
So for example, voices which threatened to attack my home
182
473643
3150
Օրինակ, ձայները, որոնք սպառնում էին հարձակվել իմ տան վրա,
08:08
I learned to interpret as my own sense of fear
183
476793
2729
ես սովորեցի մեկնաբանել որպես աշխարհում վախի և անապահովության
08:11
and insecurity in the world, rather than an actual, objective danger.
184
479522
3658
իմ սեփական գաղափարը, և ոչ թե որպես իրական վտանգ:
08:15
Now at first, I would have believed them.
185
483180
2156
Սկզբում ես հավատում էի դրանց:
08:17
I remember, for example, sitting up one night
186
485336
1572
Հիշում եմ, օրինակ, որ մի գիշեր պահակ էի նստել
08:18
on guard outside my parents' room to protect them
187
486908
2470
ծնողներիս սենյակի մոտ` նրանց պաշտպանելու
08:21
from what I thought was a genuine threat from the voices.
188
489378
3244
ձայների սպառնալիքներից, որոնք ես իրական էի համարում:
08:24
Because I'd had such a bad problem with self-injury
189
492622
2514
Քանի որ ես լուրջ խնդիր ունեի ինքնավնասման հետ կապված,
08:27
that most of the cutlery in the house had been hidden,
190
495136
2441
տան խոհանոցային պարագաների մեծ մասը պահում էին,
08:29
so I ended up arming myself with a plastic fork,
191
497577
2649
արդյունքում ես զինվում էի պլաստմասսե պատառաքաղով`
08:32
kind of like picnic ware, and sort of sat outside the room
192
500226
2607
զբոսախնջույքի համար նախատեսված, այն ամուր բռնած նստում սենյակի մոտ և
08:34
clutching it and waiting to spring into action should anything happen.
193
502833
3893
սպասում, որ հանկարծ ինչ-որ բան կպատահի և ես անմիջապես կգործեմ:
08:38
It was like, "Don't mess with me.
194
506726
1672
Ահա թե ինչ էի զգում այդ պահին. «Հետս կատակ մի' արեք:
08:40
I've got a plastic fork, don't you know?"
195
508398
2733
Դուք գիտե՞ք, որ ես պլաստմասսե պատառաքաղ ունեմ»:
08:43
Strategic.
196
511131
1480
Իմ ռազմավարությունը:
08:44
But a later response, and much more useful,
197
512611
2606
Բայց ուշացած և շատ ավելի կարևոր պատասխանը
08:47
would be to try and deconstruct the message behind the words,
198
515217
4419
փորձելն էր վերականգնել բառերի հետևում թաքնված հաղորդագրությունը,
08:51
so when the voices warned me not to leave the house,
199
519636
3021
այնպես որ երբ ձայները զգուշացնում էին,որ տնից դուրս չգայի,
08:54
then I would thank them for drawing my attention
200
522657
2076
ես շնորհակալություն էի հայտնում նրանց, որ ուշադրությունս գրավում էին այն բանի վրա,
08:56
to how unsafe I felt --
201
524733
1217
թե որքան անապահով էի ինձ զգում,
08:57
because if I was aware of it, then I could do something positive about it --
202
525950
2893
որովհետև եթե գիտակցում էի դա, կարողանում էի լավատեսորեն մոտենալ դրան,
09:00
but go on to reassure both them and myself
203
528843
2487
բայց շարունակում էի համոզել դրանց և ինքս ինձ,
09:03
that we were safe and didn't need to feel frightened anymore.
204
531330
3499
որ մենք ապահով էինք և կարիք չկար այլևս վախեցած զգալու:
09:06
I would set boundaries for the voices,
205
534829
1489
Ես սահմաններ էի դնում ձայների համար
09:08
and try to interact with them in a way that was assertive
206
536318
2250
և փորձում հաղորդակցվել դրանց հետ վստահ,
09:10
yet respectful, establishing a slow process
207
538568
2745
միևնույն ժամանակ հարգալից ձևով` հաղորդակցության
09:13
of communication and collaboration
208
541313
2356
ու համագործակցության դանդաղ ընթացք սկսելով,
09:15
in which we could learn to work together and support one another.
209
543669
3299
որտեղ մենք կարող էինք սովորել միասին գործել և աջակցել միմյանց:
09:18
Throughout all of this, what I would ultimately realize
210
546968
2381
Այս ամենի միջով անցնելուց հետո վերջնականապես հասկացա այն,
09:21
was that each voice was closely related
211
549349
2147
որ ամեն մի ձայն սերտորեն կապված էր
09:23
to aspects of myself, and that each of them
212
551496
2309
իմ եսի տարբեր կողմերի հետ, և որ դրանցից ամեն մեկը
09:25
carried overwhelming emotions that I'd never had
213
553805
2047
կրում էր ճնշող զգացմունքներ, որոնց ես երբեք հնարավորություն չեմ ունեցել
09:27
an opportunity to process or resolve,
214
555852
2341
լուծում տալ`
09:30
memories of sexual trauma and abuse,
215
558193
2560
սեռական վնասվածքի և բռնության,
09:32
of anger, shame, guilt, low self-worth.
216
560753
2911
զայրույթի և ամոթի, մեղքի և ցածր ինքնագնահատականի հիշողություններ:
09:35
The voices took the place of this pain
217
563664
2500
Ձայները փոխարինել էին այս ցավին
09:38
and gave words to it,
218
566164
1487
և բառերի վերածվել,
09:39
and possibly one of the greatest revelations
219
567651
1839
և թերևս ամենամեծ բացահայտումներից մեկն այն էր,
09:41
was when I realized that the most hostile and aggressive voices
220
569490
3000
որ երբ հասկացա, որ ամենադաժան ու հարձակողական ձայներն
09:44
actually represented the parts of me
221
572490
1747
իրականում ներկայացնում էին իմ այն կողմերը,
09:46
that had been hurt most profoundly,
222
574237
2237
որոնք ամենախորն էին վիրավորվել,
09:48
and as such, it was these voices
223
576474
2152
և որպես այդպիսին հենց այս ձայներն էին,
09:50
that needed to be shown the greatest compassion and care.
224
578626
3342
որ կարիք ունեին ամենամեծ կարեկցանքի ու հոգատարության:
09:53
It was armed with this knowledge that ultimately
225
581968
3015
Գիտակցելով այս ամենը` ես վերջին հաշվով
09:56
I would gather together my shattered self,
226
584983
2288
հավաքում էի իմ փշրված եսի բեկորները,
09:59
each fragment represented by a different voice,
227
587271
2615
յուրաքանչյուր բեկոր արտահայտված մի ձայնով,
10:01
gradually withdraw from all my medication,
228
589886
2051
աստիճանաբար հրաժարվում էի բոլոր դեղամիջոցներից
10:03
and return to psychiatry, only this time from the other side.
229
591937
4688
կրկին դիմում հոգեբուժությանը` միայն այս անգամ այլ տեսանկյունից:
10:08
Ten years after the voice first came, I finally graduated,
230
596625
3598
Ձայների սկսվելուց 10 տարի անց ես վերջապես ստացա
10:12
this time with the highest degree in psychology
231
600223
1894
այս անգամ համալսարանի կողմից երբևէ շնորհված
10:14
the university had ever given, and one year later,
232
602117
2458
հոգեբանության ամենաբարձր աստիճան և մի տարի անց
10:16
the highest masters, which shall we say
233
604575
1779
մագիստրոսի ամենաբարձր կոչում, որն, ասենք,
10:18
isn't bad for a madwoman.
234
606354
1826
վատ չէ գիժ կնոջ համար:
10:20
In fact, one of the voices actually dictated the answers
235
608180
2409
Իրականում ձայներից մեկը թելադրում էր թեստի պատասխանները
10:22
during the exam, which technically possibly counts as cheating.
236
610589
3230
քննության ընթացքում, որը, հնարավոր է, տեխնիկապես համարվում է խաբեություն:
10:25
(Laughter)
237
613819
1683
(Ծիծաղ)
10:27
And to be honest, sometimes I quite enjoyed their attention as well.
238
615502
2734
Անկեղծ ասած` երբեմն ես նաև հաճույք էի ստանում դրանց ուշադրությունից:
10:30
As Oscar Wilde has said, the only thing worse
239
618236
1553
Ինչպես ասել է Օսկար Ուայլդը, երբ ձեր մասին վատ են խոսում,
10:31
than being talked about is not being talked about.
240
619789
3131
դրանից վատ կարող է լինել միայն մեկ բան՝ երբ ձեր մասին ընդհանրապես չեն խոսում:
10:34
It also makes you very good at eavesdropping,
241
622920
2072
Դա կարող է նաև ձեզ շատ լավ ականջ դնող դարձնել,
10:36
because you can listen to two conversations simultaneously.
242
624992
2323
որովհետև միաժամանակ կարող եք լսել երկու զրույցների:
10:39
So it's not all bad.
243
627315
1895
Այնպես որ դա այնքան էլ վատ չէ:
10:41
I worked in mental health services,
244
629210
1543
Ես աշխատում էի մտավոր առողջական ծառայություններում,
10:42
I spoke at conferences,
245
630753
2369
ելույթներ էի ունենում համաժողովներին,
10:45
I published book chapters and academic articles,
246
633122
2268
հրատարակում էի գրքից գլուխներ ու գիտական հոդվածներ
10:47
and I argued, and continue to do so,
247
635390
2832
և ես պնդում էի ու շարունակում եմ պնդել
10:50
the relevance of the following concept:
248
638222
2244
հետևյալ հայեցակարգի արդիականությունը.
10:52
that an important question in psychiatry
249
640466
2252
այն է` հոգեբուժության մեջ կարևոր հարցը
10:54
shouldn't be what's wrong with you
250
642718
1543
ոչ թե պետք է լինի` ինչ խնդիր ունեք,
10:56
but rather what's happened to you.
251
644261
2705
այլ ինչ է պատահել Ձեզ:
10:58
And all the while, I listened to my voices,
252
646966
2862
Եվ անընդհատ ես լսում էի իմ ձայներին,
11:01
with whom I'd finally learned to live with peace and respect
253
649828
2604
որոնց հետ վերջ ի վերջո սովորեցի ապրել խաղաղությամբ ու հարգանքով,
11:04
and which in turn reflected a growing sense
254
652432
2396
և որոնք իրենց հերթին արտացոլում էին
11:06
of compassion, acceptance and respect towards myself.
255
654828
3663
կարեկցանքի, ընդունման եւ հարգանքի ձևավորվող մի զգացում իմ նկատմամբ:
11:10
And I remember the most moving and extraordinary moment
256
658491
3158
Եվ ես հիշում եմ ամենահուզիչ ու տարօրինակ պահը,
11:13
when supporting another young woman who was terrorized by her voices,
257
661649
2930
երբ մի այլ երիտասարդ կնոջ աջակցելիս, ով նույնպես ահաբեկված էր իրեն լսվող ձայներից,
11:16
and becoming fully aware, for the very first time,
258
664579
2599
և լիովին գիտակցելով ամենաառաջին անգամ,
11:19
that I no longer felt that way myself
259
667178
2676
որ ես այլևս չէի վախենում,
11:21
but was finally able to help someone else who was.
260
669854
3724
բայց վերջապես ի վիճակի էի օգնել մեկ ուրիշին, ով վախենում էր:
11:25
I'm now very proud to be a part of Intervoice,
261
673578
3568
Ես հիմա շատ հպարտ եմ Ինտերվոյսի`
11:29
the organizational body of the International Hearing Voices Movement,
262
677146
3969
Ձայներ լսող մարդկանց միջազգային շարժման կազմակերպական մարմնի մի մասը լինելով`
11:33
an initiative inspired by the work of Professor Marius Romme
263
681115
3383
նախաձեռնություն, որն իր գաղափարն ստացել է պրոֆեսոր Մարիուս Ռոմի
11:36
and Dr. Sandra Escher,
264
684498
1252
և դոկտոր Սանդրա Էշերի աշխատանքից,
11:37
which locates voice hearing as a survival strategy,
265
685750
3196
որը ձայներ լսելու երևույթը համարում է գոյատևման ստրատեգիա,
11:40
a sane reaction to insane circumstances,
266
688946
3366
նորմալ ռեակցիա խելագար հանգամանքների դեպքում,
11:44
not as an aberrant symptom of schizophrenia to be endured,
267
692312
3659
ոչ թե շիզոֆրենիայի արտառոց ախտանիշ, որը պետք է հանդուրժել,
11:47
but a complex, significant and meaningful experience
268
695971
3264
այլ մի բարդ, կարևոր ու իմաստալից փորձություն,
11:51
to be explored.
269
699235
2324
որը պետք է ուսումնասիրել:
11:53
Together, we envisage and enact a society
270
701559
2283
Միասին մենք նախատեսում ու սահմանում ենք մի հասարակություն,
11:55
that understands and respects voice hearing,
271
703842
2477
որը հասկանում և հարգում է ձայներ լսող մարդկանց,
11:58
supports the needs of individuals who hear voices,
272
706319
2313
նրանց կարիքներին ընդառաջ է գալիս,
12:00
and which values them as full citizens.
273
708632
3373
և ինչն էլ դարձնում է նրանց լիարժեք քաղաքացիներ
12:04
This type of society is not only possible,
274
712005
2286
Հասարակության այս տեսակը ոչ միայն հնարավոր է,
12:06
it's already on its way.
275
714291
2012
այլև այն իր զարգացման ճանապարհին է:
12:08
To paraphrase Chavez, once social change begins,
276
716303
3794
Չավեսի խոսքերով` սոցիալական փոփոխություն եթե լինում է,
12:12
it cannot be reversed.
277
720097
2092
ապա այն անդառնալի է:
12:14
You cannot humiliate the person who feels pride.
278
722189
3227
Չես կարող ստորացնել մի մարդու, ով հպարտ է:
12:17
You cannot oppress the people
279
725416
1791
Չես կարող ճնշել այն մարդկանց,
12:19
who are not afraid anymore.
280
727207
2484
ովքեր այլևս չեն վախենում:
12:21
For me, the achievements of the Hearing Voices Movement
281
729691
2559
Ինձ համար Ձայներ լսող մարդկանց շարժման ձեռքբերումները
12:24
are a reminder that empathy, fellowship,
282
732250
2519
հիշեցում են այն բանի, որ կարեկցանքը, ընկերությունը,
12:26
justice and respect are more than words;
283
734769
2744
արդարությունը և հարգանքը ավելի կարևոր են, քան բառերը,
12:29
they are convictions and beliefs,
284
737513
2611
դրանք համոզմունքներ են ու կարծիքներ,
12:32
and that beliefs can change the world.
285
740124
2486
որոնք կարող են փոխել աշխարհը:
12:34
In the last 20 years, the Hearing Voices Movement
286
742610
2775
Վերջին 20 տարիների ընթացքում Ձայներ լսող մարդկանց շարժումը
12:37
has established hearing voices networks
287
745385
2212
ստեղծել է ցանցեր
12:39
in 26 countries across five continents,
288
747597
2991
հինգ մայրցամաքներում գտնվող 26 երկրներում,որոնք
12:42
working together to promote dignity, solidarity
289
750588
3369
միասին համագործակցելով առաջ են քաշում արժանապատվություն, միասնություն
12:45
and empowerment for individuals in mental distress,
290
753957
3066
և իրավունքների ընդլայնում հոգեկան խանգարումներ ունեցող մարդկանց համար`
12:49
to create a new language and practice of hope,
291
757023
3265
նոր լեզու և հույս ստեղծելու նպատակով,
12:52
which, at its very center, lies an unshakable belief
292
760288
3944
որն անսասան հավատ և ուժ է ներշնչում
12:56
in the power of the individual.
293
764232
2890
անհատին:
12:59
As Peter Levine has said, the human animal
294
767122
2921
Ինչպես Փիթըր Լըվինն է ասել, մարդ-կենդանին
13:02
is a unique being
295
770043
1652
եզակի արարած է, որն
13:03
endowed with an instinctual capacity to heal
296
771695
3374
օժտված է բուժելու բնազդային ունակությամբ
13:07
and the intellectual spirit to harness this innate capacity.
297
775069
4211
և այս բնածին ունակությունն օգտագործելու մտավոր ոգով:
13:11
In this respect, for members of society,
298
779280
2484
Այս առումով, հասարակության անդամների համար
13:13
there is no greater honor or privilege
299
781764
2493
չկա ավելի մեծ փառք ու պատիվ
13:16
than facilitating that process of healing for someone,
300
784257
2660
քան հիվանդի բուժման այդ պրոցեսը հեշտացնելը`
13:18
to bear witness, to reach out a hand,
301
786917
2946
ականատես լինելու, օգնության ձեռք մեկնելու,
13:21
to share the burden of someone's suffering,
302
789863
2363
հիվանդի տառապանքները կիսելու
13:24
and to hold the hope for their recovery.
303
792226
3074
և նրանց առողջացման համար հուսալու համար:
13:27
And likewise, for survivors of distress and adversity,
304
795300
2529
Եվ նմանապես, հատուկ դիսթրեսի ու ընկճախտի զոհ դարձածների համար,
13:29
that we remember we don't have to live our lives
305
797829
2579
մենք հիշում ենք, որ ստիպված չենք ապրել` մեր կյանքն անընդհատ
13:32
forever defined by the damaging things that have happened to us.
306
800408
3712
փչացնելով այն կործանանար դեպքերով, որոնք պատահել են մեզ հետ:
13:36
We are unique. We are irreplaceable.
307
804120
2509
Մենք եզակի ենք: Մենք անփոխարինելի ենք:
13:38
What lies within us can never be truly colonized,
308
806629
2717
Մեր ներսում ինչ կա, երբեք չի կարող իսկապես գաղութացվել,
13:41
contorted, or taken away.
309
809346
2356
փոխվել կամ հեռացվել:
13:43
The light never goes out.
310
811702
4098
Լույսը երբեք դուրս չի գալիս:
13:47
As a very wonderful doctor once said to me,
311
815800
2110
Ինչպես մի անգամ մի հիանալի բժիշկ ասաց ինձ,
13:49
"Don't tell me what other people have told you about yourself.
312
817910
3251
«Ինձ մի' պատմիր, թե ուրիշնեը ինչ են ասել քո մասին:
13:53
Tell me about you."
313
821161
3051
Դու պատմի'ր քո մասին»:
13:56
Thank you.
314
824212
1806
Շնորհակալություն:
13:58
(Applause)
315
826018
5524
(Ծափահարություններ)
ABOUT THE SPEAKER
Eleanor Longden - Research psychologistEleanor Longden overcame her diagnosis of schizophrenia to earn a master’s in psychology and demonstrate that the voices in her head were “a sane reaction to insane circumstances.”
Why you should listen
Despite what traditional medicine may opine, Eleanor Longden isn’t crazy -- and neither are many other people who hear voices in their heads. In fact, the psychic phenomenon is a “creative and ingenious survival strategy” that should be seen “not as an abstract symptom of illness to be endured, but as complex, significant, and meaningful experience to be explored,” the British psychology researcher says.
Longden spent many years in the psychiatric system before earning a BSc and an MSc in psychology, the highest classifications ever granted by the University of Leeds, England. Today she is studying for her PhD, and lectures and writes about recovery-oriented approaches to psychosis, dissociation and complex trauma.
More profile about the speakerLongden spent many years in the psychiatric system before earning a BSc and an MSc in psychology, the highest classifications ever granted by the University of Leeds, England. Today she is studying for her PhD, and lectures and writes about recovery-oriented approaches to psychosis, dissociation and complex trauma.
Eleanor Longden | Speaker | TED.com