Taste3 2008
Benjamin Wallace: The price of happiness
ბენჯამინ ვოლასი: ბედნიერების საფასურის შესახებ
Filmed:
Readability: 3.9
2,178,942 views
შესაძლებელია ბედნიერების ყიდვა? ამის გასარკვევად, მწერალმა ბენჯამინ ვოლასმა გასინჯა მსოფლიოში ყველაზე ძვირადღირებული პროდუქტები, მათ შორის 1947 წლის ღვინო "შატო შაველ ბლანი", 8 უნცია საქონლის ხორცი "კობე" და განთქმული (გააჩნია როგორ შევხედავთ) ყავა "კოპი ლუაკი". მისმა დასკვნებმა შეიძლება გაგაოცოთ.
Benjamin Wallace - Author
Benjamin Wallace is a journalist and author of The Billionaire's Vinegar, the true story of the world's most expensive bottle of (possibly phony?) wine. He's been a contributor to GQ, Details, Salon and The Washington Post. Full bio
Benjamin Wallace is a journalist and author of The Billionaire's Vinegar, the true story of the world's most expensive bottle of (possibly phony?) wine. He's been a contributor to GQ, Details, Salon and The Washington Post. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
I'm just going to play a brief video clip.
0
0
3000
მინდა მოკლე ვიდეორგოლი გაჩვენოთ.
00:22
Video:
1
6000
1000
ვიდეო: 50 000 ფუნტ სტერლინგი.
00:23
On the fifth of December 1985, a bottle of 1787 Lafitte was sold
2
7000
6000
1985 წლის 5 დეკემბერს გაიყიდა 1787 წლის ღვინო
00:29
for 105,000 pounds -- nine times the previous world record.
3
13000
5000
105 000 ფუნტ სტერლინგად – თანხამ 9–ჯერ გადააჭარბა, წინა მსოფლიო რეკორდს.
00:34
The buyer
4
18000
1000
მისტერ ფორბსი.
00:36
was Kip Forbes,
5
20000
2000
მყიდველი იყო კიპ ფორბსი,
00:38
son of one of the most flamboyant millionaires of the 20th century.
6
22000
3000
მეოცე საუკუნის ერთ–ერთი ყველაზე ცნობილი მილიარდერის ვაჟი.
00:41
The original owner of the bottle turned out to be
7
25000
2000
ბოთლის თავდაპირველი მფლობელი კი
00:43
one of the most enthusiastic wine buffs of the 18th century.
8
27000
3000
ღვინის ერთ–ერთი ყველაზე დიდი მოყვარული იყო მეთვრამეტე საუკუნეში.
00:47
Château Lafitte is one of the greatest wines in the world,
9
31000
4000
შატო ლაფიტი – ალბათ, ყველაზე დიდებული ღვინოა დედამიწაზე,
00:51
the prince of any wine cellar.
10
35000
2000
ნებისმიერი ღვინის სარდაფის მეფე.
00:53
Benjamin Wallace: Now, that's about all the videotape that remains of an event
11
37000
2000
ბეანჯამინ ვოლასი: ეს არის ვიდეო–ჩანაწერი, რომელიც ასახავს
00:55
that set off the longest-running mystery in the modern wine world.
12
39000
4000
ერთ–ერთ ყველაზე დიდ საიდუმლოს თანამედროვე ღვინის სამყაროში.
00:59
And the mystery existed because of a gentleman named Hardy Rodenstock.
13
43000
5000
ეს ამოცანა კი არსებობდა იმიტომ, რომ ვინმე ჯენტელმენმა ჰარდი როდენსტოკმა
01:04
In 1985, he announced to his friends in the wine world
14
48000
3000
1985 წელს მოუყვა თავის მეგობრებს ღვინის სამყაროში,
01:07
that he had made this incredible discovery.
15
51000
2000
რომ მან უნიკალური აღმოჩენა გააკეთა.
01:09
Some workmen in Paris had broken through a brick wall,
16
53000
4000
ერთხელ მუშებმა პარიზში აგურის კედელი გაანგრიეს
01:13
and happened upon this hidden cache of wines --
17
57000
3000
და ღვინის ბოთლებით სავსე სამალავი აღმოაჩინეს.
01:16
apparently the property of Thomas Jefferson. 1787, 1784.
18
60000
4000
რომელიც სავარაუდოდ ტომას ჯეფერსონს ეკუთვნოდა. ღვინოები – 1787, 1784 წლის.
01:21
He wouldn't reveal the exact number of bottles,
19
65000
2000
მან არ დაასახელა ბოთლების ზუსტი რაოდენობა,
01:23
he would not reveal
exactly where the building was
exactly where the building was
20
67000
3000
არ თქვა სად მდებარეობდა ეს სამალავი
01:26
and he would not reveal exactly who owned the building.
21
70000
3000
და არ მოყვა, თუ ვის ეკუთვნოდა ის შენობა.
01:29
The mystery persisted for about 20 years.
22
73000
3000
საიდუმლომ თითქმის 20 წელს გასტანა.
01:32
It finally began to get resolved in 2005 because of this guy.
23
76000
5000
მისი გამოაშკარავება, 2005 წელს, ამ პიროვნების მიერ მოხდა.
01:37
Bill Koch is a Florida billionaire who owns four of the Jefferson bottles,
24
81000
3000
ბილ კოკს – მილიარდერს ფლორიდიდან, რომელიც ჯეფერსონის 4 ბოთლის მფლობელია,
01:40
and he became suspicious.
25
84000
2000
ეჭვები გაუჩნდა.
01:42
And he ended up spending over a million dollars and hiring ex-FBI
26
86000
4000
მან მილიონ დოლარზე მეტი დახარჯა, დაიქირავა ყოფილი აგენტები ფედერალური საგამოძიებო სამსახურიდან
01:46
and ex-Scotland Yard agents to try to get to the bottom of this.
27
90000
3000
და სკოტლანდ იარდიდან, რათა ამოცანის გასაღები ეპოვა.
01:50
There's now ample evidence that Hardy Rodenstock is a con man,
28
94000
3000
დღეს არსებობს მკაფიო დამადასტურებელი საბუთი, რომ ჰარდი როდენსტოკი თაღლითია
01:53
and that the Jefferson bottles were fakes.
29
97000
2000
და ჯეფერსონის ღვინის ბოთლები – ყალბი,
01:55
But for those 20 years,
30
99000
2000
მაგრამ ამ 20 წლის განმავლობაში
01:57
an unbelievable number of really eminent and accomplished figures
31
101000
6000
წარმოუდგენლად დიდი რიცხვი სახელგანთქმული და ღირსეული
02:03
in the wine world were sort of drawn into the orbit of these bottles.
32
107000
2000
ღვინის თაყვანისმცემლებისა იყო ჩათრეული ამ ისტორიაში.
02:05
I think they wanted to believe that the most expensive bottle of wine
33
109000
5000
ვფიქრობ, ყველა მათგანს სჯეროდა, რომ ყველაზე ძვირფასი ღვინის ბოთლი
02:10
in the world must be the best bottle of wine in the world,
34
114000
3000
აუცილებლად უნდა ყოფილიყო მსოფლიოში საუკეთესო,
02:13
must be the rarest bottle of wine in the world.
35
117000
2000
და უიშვიათესიც.
02:16
I became increasingly, kind of voyeuristically interested in the question of
36
120000
5000
პირადად მე დამაინტერესა,
02:21
you know, why do people spend these crazy amounts of money,
37
125000
3000
რატომ ხარჯავს ხალხი წარმოუდგენლად დიდ თანხებს
02:24
not only on wine but on lots of things,
38
128000
3000
არა მარტო ღვინოზე, არამედ სხვა რაღაცეებზეც და
02:27
and are they living a better life than me?
39
131000
2000
არის თუ არა მათი ცხოვრება უკეთესი ვიდრე ჩემი?
02:29
So, I decided to embark on a quest.
40
133000
2000
ასე დავიწყე ჩემი კვლევა.
02:31
With the generous backing of a magazine I write for sometimes,
41
135000
3000
ერთ–ერთი ჟურნალის მხარდაჭერით, რომლისთვისაც მე დროდადრო ვწერ,
02:34
I decided to sample the very best, or most expensive, or most coveted item
42
138000
7000
გადავწყვიტე გამესინჯა საუკეთესო – ან ყველაზე ძვირადღირებული – ან ყველაზე სასურველი საქონელი
02:41
in about a dozen categories,
43
145000
2000
სხვადასხვა კატეგორიაში,
02:43
which was a very grueling quest,
as you can imagine.
as you can imagine.
44
147000
2000
და ალბათ გესმით, რომ კვლევა ძალიან დამქანცველი იყო.
02:45
(Laughter)
45
149000
1000
(სიცილი)
02:46
This was the first one.
46
150000
2000
ეს პირველი პროდუქტია.
02:48
A lot of the Kobe beef that you see in the U.S. is not the real thing.
47
152000
3000
საქონლის ხორცი "კობე", რომელიც აშშ–ში იყიდება, – არ არის ნამდვილი.
02:51
It may come from Wagyu cattle,
48
155000
2000
იგი მზადდება "ვაგიუს" საქონლისაგან,
02:53
but it's not from the original, Appalachian Hyogo Prefecture in Japan.
49
157000
3000
მაგრამ არა იაპონურის პრეფექტურა აპალაჩი ხიოგოში.
02:56
There are very few places in the U.S. where you can try real Kobe,
50
160000
3000
ამერიკაში სულ რამოდენიმე ადგილია სადაც შეგიძლიათ გასინჯოთ ნამდვილი კობე,
02:59
and one of them is Wolfgang Puck's restaurant, Cut, in Los Angeles.
51
163000
4000
ერთერთი მათგანია "ვოლფგანგ პაქის" რესტორანი, ლოს ანჯელესში.
03:03
I went there, and I ordered the eight-ounce rib eye for 160 dollars.
52
167000
4000
მე წავედი იქ და შევუკვეთე ერთი 8 უნციის ულუფა 160 დოლარად.
03:07
And it arrived, and it was tiny.
53
171000
2000
მომიტანეს, ის იყო ძალიან მცირე.
03:09
And I was outraged.
54
173000
2000
მე შეურაწყოფილად ვიგრძენი თავი.
03:11
It was like, 160 dollars for this?
55
175000
2000
ეს რა არის - 160 დოლარი ამაში?
03:13
And then I took a bite,
56
177000
2000
შემდეგ გავსინჯე
03:15
and I wished that it was tinier, because Kobe beef is so rich.
57
179000
4000
და ვინანე უმალვე, რადგან "კობეს" ხორცი ძალიან მსუყეა
03:19
It's like foie gras -- it's not even like steak.
58
183000
3000
როგორც "ფუა გრა", სტეიკს საერთოდ არ გავს.
03:22
I almost couldn't finish it.
59
186000
2000
ბოლომდე ვერ შევჭამე
03:24
I was really happy when I was done.
60
188000
2000
ძალიან გამიხარდა, როცა ყველაფერი მორჩა.
03:26
(Laughter)
61
190000
1000
(სიცილი)
03:27
Now, the photographer who took the pictures for this project
62
191000
4000
ფოტოგრაფი, რომელიც მუშაობდა ამ პროექტზე,
03:31
for some reason posed his dog in a lot of them,
63
195000
2000
რაღაც მიზეზის გამო, გამუდმებით უღებდა ფოტოებს საკუთარ ძაღლს
03:33
so that's why you're going to see this recurring character.
64
197000
3000
ამიტომაც, ამ პერსონაჟს კიდევ არაერთხელ ნახავთ.
03:36
Which, I guess, you know, communicates to you
65
200000
2000
ვფიქრობ, მიმიხვდით
03:38
that I did not think that one was really worth the price.
66
202000
3000
რომ ეს ამად საერთოდ არ ღირდა.
03:42
White truffles.
67
206000
2000
თეთრი ტრიუფელები
03:44
One of the most expensive luxury foods by weight in the world.
68
208000
2000
ერთერთი ყველაზე ძვირადღირებული და მდიდრული პროდუქტი მსოფლიოში.
03:46
To try this, I went to a Mario Batali restaurant
69
210000
2000
მის გასასინჯად წავედი რესტორანში "მარიო ბატალი"
03:48
in Manhattan -- Del Posto.
70
212000
2000
მანჰეტენ - "დელ პოსტოში".
03:50
The waiter, you know, came out with the white truffle knob
71
214000
3000
ოფიციანტი მოვიდა თეთრი ტრიუფელის ქუდით
03:53
and his shaver, and he shaved it onto my pasta and he said, you know,
72
217000
4000
და საჭრელით, შეჭრა ტრიუფელი ჩემს მაკარონზე და იკითხა:
03:57
"Would Signore like the truffles?"
73
221000
2000
ინებებს ბატონი ტრიუფელებს?
03:59
And the charm of white truffles is in their aroma.
74
223000
2000
თეთრი ტრიუფელების შარმი მათ არომატშია.
04:01
It's not in their taste, really. It's not in their texture.
75
225000
3000
არა მათ გემოში ან ტექსტურაში,
04:04
It's in the smell.
76
228000
1000
არამედ მათ სუნში.
04:05
These white pearlescent flakes hit the noodles,
77
229000
2000
როგორც კი თეთრი, სადაფისფერი ძაფები მოეფინენ პასტას,
04:07
this haunting, wonderful, nutty, mushroomy smell wafted up.
78
231000
5000
ეს მიმზიდველი, გასაოცარი, გემრიელი სოკოს არომატი ჰაერში გაიფანტა.
04:12
10 seconds passed and it was gone.
79
236000
2000
10 წამი და ის გაქრა.
04:14
And then I was left with these little ugly flakes on my pasta that,
80
238000
4000
და მე ახლა ვზივარ, ჩემს წინ - უსახური ნაჭრები დევს მაკარონში,
04:18
you know, their purpose had been served,
81
242000
3000
მათი მისია შესრულებულია,
04:21
and so I'm afraid to say that this was also a disappointment to me.
82
245000
3000
არ მსიამოვნებს ამის თქმა, მაგრამ ჩემთვის ეს იყო იმედგაცრუება.
04:24
There were several -- several of these items were disappointments.
83
248000
2000
ამ პროდუქტებიდან ზოგიერთმა იმედები გამიცრუა.
04:28
(Laughter)
84
252000
4000
(სიცილი)
04:32
Yeah.
85
256000
1000
ჰოო,
04:33
The magazine wouldn't pay for me to go there.
86
257000
2000
ეს ჩემმა ჟურნალმა არ აანაზღაურა.
04:35
(Laughter)
87
259000
2000
(სიცილი)
04:37
They did give me a tour, though.
88
261000
2000
მაგრამ ჩამიტარეს ექსკურსია
04:39
And this hotel suite is 4,300 square feet.
89
263000
3000
ლუქსი ამ სასტუმროში 400 კვადრატული მეტრია.
04:42
It has 360-degree views.
90
266000
2000
პანორამული ხედი - 360 გრადუსი.
04:44
It has four balconies.
91
268000
2000
ოთხი აივანი.
04:46
It was designed by the architect I.M. Pei.
92
270000
2000
არქიტექტორ ი.მ.პეის დიზაინი.
04:48
It comes with its own Rolls Royce and driver.
93
272000
2000
ნომრის მომსახურებაში შედის როლს-როისი თავისი მძღოლით.
04:50
It comes with its own wine cellar that you can draw freely from.
94
274000
3000
მასში ღვინის სარდაფია, საიდანაც შესაძლებელია თავისუფლად ღვინის აღება.
04:53
When I took the tour, it actually included some Opus One, I was glad to see.
95
277000
4000
ექსკურსიაზე სარდაფში ვნახე "ოპუს უანი", რამაც გამახარა.
04:57
30,000 dollars for a night in a hotel.
96
281000
3000
ღამე ამ ნომერში ღირს 30 000 დოლარი.
05:01
This is soap that's made from silver nanoparticles,
97
285000
4000
ეს საპონი შექმნილია ვერცხლის ნანო ნაწილებისაგან,
05:05
which have antibacterial properties.
98
289000
2000
ანტიბაქტერიული თვისებებით.
05:08
I washed my face with this this morning in preparation for this.
99
292000
3000
ამით დავიბანე სახე დილით, როცა გამოსვლისთვის ვემზადებოდი.
05:11
And it, you know, tickled a little bit and it smelled good,
100
295000
4000
იცით, ძალიან სასიამოვნი შეგრძნებაა და საამო სურნელი აქვს.
05:15
but I have to say that nobody here
101
299000
2000
მაგრამ უნდა აღვნიშნო, რომ არავინ
05:17
has complimented me on the cleanliness of my face today.
102
301000
2000
არ მითხრა კომპლიმენტი ჩემი სახის განსაკუთრებულ სისუფთავესთან დაკავშირებით.
05:19
(Laughter)
103
303000
1000
(სიცილი)
05:20
But then again, nobody has complimented me on the jeans I'm wearing.
104
304000
4000
და კიდევ: არავინ არ აღნიშნა ჩემი ჯინსის შარვალი, რომელიც მაცვია
05:26
These ones GQ did spring for -- I own these -- but I will tell you,
105
310000
4000
ამ ჯინსისთვის იბრძოდა "ჯი-ქიუ" და ის ჩემია, მაგრამ უნდა აღვნიშნო,
05:30
not only did I not get a compliment from any of you,
106
314000
2000
არათუ თქვენგან,
05:32
I have not gotten a compliment from anybody
107
316000
2000
საერთოდ არავისგან არ მიმიღია კომპლიმენტი,
05:34
in the months that I have owned and worn these.
108
318000
2000
იმ თვეების განმავლობაში, რაც მე ამ შარვალს ვატარებ.
05:36
I don't think that whether or not you're getting a compliment
109
320000
2000
არ მგონია, კომპლიმენტები და მოლოცვები
05:38
should be the test of something's value,
110
322000
2000
განსაზღვრავდეს რაიმე ნივთის ფასეულობას
05:40
but I think in the case of a fashion item, an article of clothing,
111
324000
3000
მაგრამ, ვგონებ მოდური ტანსაცმლის შემთხვევაში
05:43
that's a reasonable benchmark.
112
327000
2000
ეს მნიშვნელოვანია.
05:45
That said, a lot of work goes into these.
113
329000
2000
ამბობენ, მის შექმნაში დიდი შრომაა დახარჯული
05:47
They are made from handpicked organic Zimbabwean cotton
114
331000
4000
იგი მზადდება ზიმბაბვეში ხელით შეგროვებული ბამბისაგან
05:51
that has been shuttle loomed
115
335000
3000
შემდეგ თითისტარით ირთვება ძაფი,
05:54
and then hand-dipped in natural indigo 24 times.
116
338000
4000
შემდეგ 24-ჯერ ამოვავლებენ ინდიგოს საღებავში
05:58
But no compliments.
117
342000
1000
მაგრამ კომპლიმენტები მაინც არ არის.
05:59
(Laughter)
118
343000
1000
(სიცილი)
06:00
Thank you.
119
344000
2000
(მადლობა.)
06:04
Armando Manni is a former filmmaker who makes this olive oil
120
348000
2000
არმანდო მანნი - ყიფილი კინოპროდიუსერი, ის ამზადებს ამ ზეთისხილის ზეთს
06:06
from an olive that grows on a single slope in Tuscany.
121
350000
4000
ზეთისხილისგან , რომელიც განსაკუთრებულ პირობებში იზრდება, ტოსკანაში
06:10
And he goes to great lengths to protect the olive oil from oxygen and light.
122
354000
5000
ისინი განსაკუთრებულ ძალისხმევას ხარჯავან, რათა დაიცვან ზეთისხილი ჟანგბადისაგან და შუქისაგან
06:15
He uses tiny bottles, the glass is tinted,
123
359000
3000
ისინი იყენებენ სპეციალურ ბოთლებს დაბურული შუშით
06:18
he tops the olive oil off with an inert gas.
124
362000
3000
ისინი ტუმბავენ ზეთს ბოთლში ინერტული გაზის მეშვეობით
06:22
And he actually -- once he releases a batch of it,
125
366000
3000
და სინამდვილეში - როცა ის ხსნის პარტიას
06:25
he regularly conducts molecular analyses and posts the results online,
126
369000
5000
ის ატარებს მოლეკულურ ანალიზს და აქვეყნებს შედეგებს ინტერნეტში
06:30
so you can go online and look at your batch number
127
374000
2000
რათა თქვენ შეხვიდეთ და შეხედოთ თქვენი პარტიის ნომერს
06:32
and see how the phenolics are developing,
128
376000
2000
და შეხედოთ, როგორ გამომუშავდბა ფენოლი
06:34
and, you know, gauge its freshness.
129
378000
2000
და თქვენ იცით, რომ ისინი პასუხს აგებენ ხარისხზე
06:36
I did a blind taste test of this with 20 people and five other olive oils.
130
380000
4000
მე ჩავატარე ბრმა ტესტი 20 ადამიანთან, სხვა ხუთი ზეთისხილის ზეთთან
06:40
It tasted fine. It tasted interesting.
131
384000
2000
შესანიშნავი გემო. სიანტერესო გემო
06:42
It was very green, it was very peppery.
132
386000
2000
ძალიან მწვანე და ცხარე იყო.
06:44
But in the blind taste test, it came in last.
133
388000
3000
და ამ ბრმა ტესტში ამ ზეთმა უკანასკნელი ადგილი დაიკავა
06:48
The olive oil that came in first was actually a bottle of
134
392000
3000
პირველ ადგილზე კი ჩვეულებრივი ზეთი გავიდა
06:51
Whole Foods 365 olive oil which had been oxidizing next to my stove
135
395000
6000
"ჰოულ ფუდს 365" - ის რაც ჩემთან მჟავდება ქურის გვერდით
06:57
for six months.
136
401000
1000
უკვე 6 თვეა
06:58
(Laughter)
137
402000
6000
(სიცილი)
07:08
A recurring theme is that a lot of these things are from Japan --
138
412000
2000
განმეორებადი მომენტია ის, რომ ბევრი ამ პროდუქტაგანი დამზადებულია იაპონიაში
07:10
you'll start to notice.
139
414000
1000
თქვენ ამას შეამჩნევთ
07:11
I don't play golf, so I couldn't actually road test these,
140
415000
3000
მე არ ვიცი გოლფის თამაში, ამიტომ არ შემეძლო გამესინჯა ისინი
07:14
but I did interview a guy who owns them.
141
418000
2000
მაგრამ ავიღე ინტერვიუ პიროვნებისაგან, ვისაც ისინი აქვს
07:16
Even the people who market these clubs -- I mean, they'll say
142
420000
3000
მინდა გითხრათ, რომ ის ხალხი კი, ვინც ამ ჯოხებს ყიდის, ამბობს
07:19
these have four axis shafts which minimize loss of club speed
143
423000
4000
მისი აგებულება არ აძლევს საშუალებას გოლფის ჯოხს დაკარგოს სისწრაფე,
07:23
and thereby drive the ball farther -- but they'll say, look, you know,
144
427000
4000
ამიტომაც ბურთი მიფრინავს უფრო შორს - მაგრამ იგივე ადამიანები გეტყვიან, რომ
07:27
you're not getting 57,000 dollars worth of performance from these clubs.
145
431000
3000
თქვენ იხდით 57 000 დოლარს არა ამ გოლფის ჯოხების ხარისხში
07:30
You're paying for the bling,
146
434000
2000
თქვენ იხდით ბრწყინვალებისათვის,
07:32
that they're encrusted with gold and platinum.
147
436000
2000
რადგანაც ისინი გაფორმებულია ოქროთი და პლატინით
07:34
The guy who I interviewed who owns them did say
148
438000
2000
ამ ჯოხების მეპატრონემ, ვისგანაც მე ინტერვიუ ავიღე, მითხრა
07:36
that he's gotten a lot of pleasure out of them, so ...
149
440000
3000
რომ ის უფრო დიდ სიამოვნებას იღებს ამისგან
07:40
Oh, yeah, you know this one?
150
444000
2000
თქვენ ეს იცით?
07:42
This is a coffee made from a very unusual process.
151
446000
3000
ეს ყავა ძალიან უცნაური გზით არის წარმოებული.
07:48
The luwak is an Asian Palm Civet.
152
452000
2000
"ლუაკი" - ეს აზიური პალმის კვერნაა.
07:50
It's a cat that lives in trees,
153
454000
2000
კატა რომელიც ხეებზე ცხოვრობს.
07:52
and at night it comes down and it prowls the coffee plantations.
154
456000
4000
და ღამღამობით გამოდის და დაეხეტება ყავის პლანტანციებში.
07:56
And apparently it's a very picky eater and it, you know,
155
460000
2000
ძალიან გათვიცნოებიერებული მჭამელია, და იცით
07:58
hones in on only the ripest coffee cherries.
156
462000
3000
მხოლოდ მწიფე ყავის მარცვლებით იკვებება
08:02
And then an enzyme in its digestive tract leeches into the beans,
157
466000
4000
და შემდეგ ენზიმები და საკვებისმომნელებელი ტრაქტი გადაამუშავებს მათ მარცვლებად
08:06
and people with the unenviable job of collecting these cats' leavings
158
470000
5000
და ხალხი, რომელთა პროფესიაა ამ კატის ექსკრემენტების შეგროვება
08:11
then go through the forest collecting the, you know, results
159
475000
5000
დადიან ტყეში და აგროვებენ მათ
08:16
and processing it into coffee -- although you actually can buy it
160
480000
4000
და გადაამუშავებენ მათ ყავად - თუმცა თქვენ შეგიძლიათ მათი ყიდვა
08:20
in the unprocessed form.
161
484000
2000
გადაუმუშავებულ მდგომარეობაში.
08:24
That's right.
162
488000
2000
აი, ასე,
08:26
Unrelatedly --
163
490000
2000
არანაირ კავშირში ამასთან.
08:28
(Laughter)
164
492000
2000
(სიცილი)
08:30
Japan is doing crazy things with toilets.
165
494000
3000
იაპონიაში გონს კარაგვენ ტუალეტებზე.
08:33
(Laughter)
166
497000
5000
(სიცილი)
08:40
There is now a toilet that has an MP3 player in it.
167
504000
3000
არსებობს ტუალეტი ჩამონტაჟებული კლეირეით.
08:43
There's one with a fragrance dispenser.
168
507000
2000
არსებობს არომატიზატორებით.
08:45
There's one that actually analyzes the contents of the bowl
169
509000
4000
არსებობს ტუალეტი, რომელიც აანალიზებს უნიტაზში შემცველობას
08:49
and transmits the results via email to your doctor.
170
513000
4000
და ანალიზის შედეგებს უგზავნის თქვენს ექიმს ელექტრონულ მისამართზე.
08:53
It's almost like a home medical center --
171
517000
2000
ეს თითქმის იგივეა, რაც სამედიცინო ცენტრი სახლში.
08:55
and that is the direction that Japanese toilet technology is heading in.
172
519000
3000
ეს ის მიმართულებაა, საითკენაც ვითარდება იაპონური ტუალეტური ტექნოლოგია.
08:59
This one does not have those bells and whistles,
173
523000
2000
ეს კი ჩვეულებრივია,
09:01
but for pure functionality it's pretty much the best -- the Neorest 600.
174
525000
4000
მაგრამ მისი ფუნქციონალურიობა საუკეთესოა - "ნოერესტ 600".
09:05
And to try this -- I couldn't get a loaner,
175
529000
3000
მის გამოსაცდელად - თან მე არანაირად შემეძლო მის დროებით გამორთმევა
09:08
but I did go into the Manhattan showroom of the manufacturer, Toto,
176
532000
5000
წავედი მწარმოებლის გამოფენაზე მანჰეტენზე, "ტოტო"
09:13
and they have a bathroom off of the showroom that you can use, which I used.
177
537000
4000
მანდ არის ტუალეტი, რომლითაც მე ვისარგებლე
09:17
It's fully automated -- you walk towards it, and the seat lifts.
178
541000
3000
სრულიად ავტომატიზებულია - უახლოვდებით და თავსახური იწევა.
09:20
The seat is preheated.
179
544000
2000
საჯდომი გათბიბითაა.
09:22
There's a water jet that cleans you.
180
546000
2000
წყლის ნაკადი ასუფთავებს.
09:24
There's an air jet that dries you.
181
548000
2000
ჰაერის ნაკადი აშრობს.
09:26
You get up, it flushes by itself.
182
550000
2000
შენ დგები და ის თავისით ირეცხება.
09:28
The lid closes, it self-cleans.
183
552000
2000
თავსახური იხურება, ის თავისით სუფთავდება.
09:30
Not only is it a technological leap forward,
184
554000
2000
ეს არამარტო ტექნოლოგიური წინსვლაა,
09:32
but I really do believe it's a bit of a cultural leap forward.
185
556000
2000
არამედ კულტურულიც.
09:34
I mean, a no hands, no toilet paper toilet.
186
558000
3000
ანუ, ხელების და ტუალეტის ქაღალდის გარეშე
09:37
And I want to get one of these.
187
561000
2000
მინდა ასეთი.
09:39
(Laughter)
188
563000
4000
(სიცილი)
09:43
This was another one I could not get a loaner of.
189
567000
3000
ეს კიდევ ერთი საგანი, რომლის მყიდველი მე ვერ ვიპოვე.
09:48
Tom Cruise supposedly owns this bed.
190
572000
2000
ამბობენ ტომ კრუზს ასეთი საწოლი აქვს.
09:50
There's a little plaque on the end that, you know,
191
574000
2000
იცით, საწოლის თავთან არის დაფა,
09:52
each buyer gets their name engraved on it.
192
576000
3000
ყოველი მყიდველის სახელი მასზე ამოტვიფრულია.
09:55
(Laughter)
193
579000
6000
(სიცილი)
10:01
To try this one, the maker of it let me and my wife
194
585000
2000
მწარმოებელმა მოგვცა მე და ჩემს მეუღლეს მისი გამოცდის უფლება
10:03
spend the night in the Manhattan showroom.
195
587000
2000
გაგვეტარებინა ღამე გამოფენაზე მანჰეტენში.
10:05
Lights glaring in off the street,
196
589000
2000
ლამპიონები ანათებდნენ ქუჩაში
10:07
and we had to hire a security guard and all these things.
197
591000
3000
და მოგვიწია მცველის დაქირავება და ყველაფერი ამდაგვარი.
10:10
But anyway, we had a great night's sleep.
198
594000
2000
მაგრამ მიუხედავად ამისა, ძილი შესანიშნავი იყო.
10:12
And you spend a third of your life in bed.
199
596000
2000
ჩვენი ცხოვრების მესამედს საწოლში ვატარებთ.
10:14
I don't think it's that bad of a deal.
200
598000
3000
ასე რომ ვფიქრობ, ის ამად ღირს.
10:17
(Laughter)
201
601000
1000
(სიცილი)
10:18
This was a fun one.
202
602000
2000
შესანიშნავი იყო.
10:20
This is the fastest street-legal car in the world
203
604000
4000
ეს ყველაზე სწრაფი ქალაქის მანქანაა მსოფლიოში.
10:24
and the most expensive production car.
204
608000
2000
და ყველაზე ძვირადღირებული.
10:26
I got to drive this with a chaperone from the company,
205
610000
2000
მისი მართვის უფლება მომცეს კომპანიის ინსტრუქტორთან ერთად,
10:28
a professional race car driver,
206
612000
2000
პროფესიონალ მრბოლელთან.
10:30
and we drove around the canyons outside of Los Angeles
207
614000
3000
ჩვენ გავიარეთ კანიონის გასწვრივ, ლოს-ანჯელესის ბოლოში,
10:33
and down on the Pacific Coast Highway.
208
617000
2000
წყნარი ოკენიას გასწვრივ.
10:35
And, you know, when we pulled up to a stoplight
209
619000
3000
როცა მივუახლოვდით შუქნიშანს,
10:38
the people in the adjacent cars kind of gave us respectful nods.
210
622000
4000
ადამიანები მეზობელი მანქანებიდან დადებითად თავს გვიკრავდნენ.
10:42
And it was really amazing.
211
626000
2000
ეს გასაოცარი ოყო.
10:44
It was such a smooth ride.
212
628000
2000
ასეთი მსუბუქი გასეირნება.
10:46
Most of the cars that I drive, if I get up to 80 they start to rattle.
213
630000
2000
მანქანების უმრავლესობა, რაც მე მიტარებია, 80 მილის სიჩქარით მოძრაობისას იწყებდნენ ზანზარს
10:48
I switched lanes on the highway and the driver, this chaperone, said,
214
632000
3000
ზოლი შევიცვალე გზატკეცილზე და ინსტრუქტორმა მითხრა:
10:51
"You know, you were just going 110 miles an hour."
215
635000
2000
"იცი, ჩვენ 110 მილი/საათით ვმოძრაობთ".
10:53
And I had no idea that I was one of those obnoxious people
216
637000
3000
ვერც კი წარმომედგინა, რომ ერთერთი იმ საზიზღარ მძღოლთაგანი გავხდი,
10:56
you occasionally see weaving in and out of traffic,
217
640000
2000
რომლებიც მაქანების ნაკადში ვერ ისვენებს,
10:58
because it was just that smooth.
218
642000
2000
ისეთი სასიამოვნი გასეირნება იყო
11:00
And if I was a billionaire, I would get one.
219
644000
2000
მილიარდერი რომ ვყოფილიყავი, ასეთს ნამდვილად ვიყიდდი
11:02
(Laughter)
220
646000
2000
(სიცილი)
11:07
This is a completely gratuitous video I'm just going to show
221
651000
3000
დამატებით ვიდეოჩანაწერს გაჩვენებთ
11:10
of one of the pitfalls of advanced technology.
222
654000
2000
მოწინავე ტექნოლოგიების მარცხის შესახებ.
11:12
This is Tom Cruise arriving at the "Mission: Impossible III" premiere.
223
656000
4000
ტომ კრუზი "მისია შეუსრულებელი - 3" პრემიერაზე
11:25
When he tries to open the door,
224
669000
2000
ცდილობს გააღოს კარები,
11:27
you could call it "Mission: Impossible IV."
225
671000
2000
ამას შეგვიძლია დავარქვათ "მისის შეუსრულებელი - 4"
11:32
There was one object that I could not get my hands on,
226
676000
2000
ეს კი საგანი რომლის ხელით შეხება ვერ შევძელი,
11:34
and that was the 1947 Cheval Blanc.
227
678000
2000
შაველ ბლანი 1947 წლის
11:36
The '47 Cheval Blanc is probably the most mythologized wine of the 20th century.
228
680000
4000
ალბათ, "შაველ ბლან 47" - ყველაზე მითოლოგიზირებული ღვინოა მეოცე საუკუნეში.
11:40
And Cheval Blanc is kind of an unusual wine for Bordeaux
229
684000
3000
"შაველ ბლანი" - ბორდის განსაკუთრებული ხარისხია
11:43
in having a significant percentage of the Cabernet Franc grape.
230
687000
4000
არსებითი წილი ყურძნისა "კაბარნე ფრან"
11:47
And 1947 was a legendary vintage,
231
691000
3000
1947 წელს იყო უხვი მოსავალი,
11:50
especially in the right bank of Bordeaux.
232
694000
2000
განსაკუთრებით ბორდის მარჯვენა სანაპიროზე
11:52
And just together, that vintage and that chateau took on this aura
233
696000
4000
ერთად - მოსავალმა და სასახლემ შექნეს აურა,
11:56
that eventually kind of gave it this cultish following.
234
700000
4000
რომელმაც საბოლოოდ შვეს კულტი
12:00
But it's 60 years old.
235
704000
2000
ახლა ეს ღვინო 60 წლის დაძველებითაა.
12:02
There's not much of it left.
236
706000
2000
ის დარჩა, მაგრამ ძალიან ცოტა.
12:04
What there is of it left you don't know if it's real --
237
708000
2000
რაც დარჩა, არც ვიცით ნამდვილია თუ არა -
12:06
it's considered to be the most faked wine in the world.
238
710000
2000
ითვლება, რომ ამ ღვინოს გაყალბებას ყველაზე უფრო ხშირად ცდილობენ
12:08
Not that many people are looking to pop open
239
712000
2000
არ მგონია ვინმემ გახსნას
12:10
their one remaining bottle for a journalist.
240
714000
3000
უკანასკნელი დარჩენილი ბოთლი ჟურნალისტისათვის
12:14
So, I'd about given up trying to get my hands on one of these.
241
718000
3000
ამიტომ იმედიც არ მქონდა რომ მის ხელში ჩაგდებას შევძლებდი.
12:18
I'd put out feelers to retailers, to auctioneers,
242
722000
2000
ვცადე გამყიდველებთან და აუქციონერებთან,
12:20
and it was coming up empty.
243
724000
2000
მაგრამ ამაოდ.
12:22
And then I got an email from a guy named Bipin Desai.
244
726000
2000
ერთხელ მივიღე ელექტრონული წერილი ერთი პიროვნებისაგან, სახელად ბილინ დესეი.
12:24
Bipin Desai is a U.C. Riverside theoretical physicist
245
728000
4000
ბილინ დესეი - სპეციალისტი თეორიულ ფიზიკაში კალიფორნიის უნივერსიტეტიდან,
12:28
who also happens to be the preeminent organizer of rare wine tastings,
246
732000
4000
რომელიც დროდადრო ორგანიზებას უწევს იშვიათი ღვინოების ცნობილ დეგუსტაციას,
12:32
and he said, "I've got a tasting coming up
247
736000
2000
და მან მომწერა: "ვაპირებ ჩავატარო დეგუსტაცია,
12:34
where we're going to serve the '47 Cheval Blanc."
248
738000
2000
სადაც "შაველ ბლანი" იქნება 47 წლის".
12:36
And it was going to be a double vertical --
249
740000
2000
იქნება ორი ღვინის ბარი-მაგიდა:
12:38
it was going to be 30 vintages of Cheval Blanc,
250
742000
3000
ერთი მაგიდა 30 ბოთლი ძველებური "შაველ ბლანისათვის",
12:41
and 30 vintages of Yquem.
251
745000
2000
მეორე - 30 ბოთლი "შატო-იკემისთვის".
12:43
And it was an invitation you do not refuse.
252
747000
3000
ასეთ მოწვევებზე უარს არ ამბობენ.
12:46
I went.
253
750000
2000
მე წავედი
12:48
It was three days, four meals.
254
752000
2000
იგი გრძელდებოდა სამი დღე, ოთხჯერ კერძის გამოცვლით.
12:50
And at lunch on Saturday, we opened the '47.
255
754000
3000
შაბათს საუზმეზე ჩვენ გავხსენით 47 წლის ბოთლი
12:53
And you know, it had this fragrant softness,
256
757000
4000
მართალია, მას მსუბუქი არომატი დაყვება.
12:57
and it smelled a little bit of linseed oil.
257
761000
3000
ცოტა სელის ზეთის სუნი აუდიოდა.
13:00
And then I tasted it, and it,
258
764000
2000
მე გავსინჯე,
13:02
you know, had this kind of unctuous, porty richness,
259
766000
4000
იცით, ის როგორი ზეთიანი და მსუყეა
13:06
which is characteristic of that wine --
260
770000
2000
რაც დამახასიათებელია ამ ღვინისათვის.
13:08
that it sort of resembles port in a lot of ways.
261
772000
2000
ძალიან გავს პორტვეინს
13:10
There were people at my table who thought it was, you know, fantastic.
262
774000
2000
მაგიდის ირგვლივ იყვნენ ადამიანები, რომლებიც თვლიდნენ რომ ეს გასაოცარი ღვინოა,
13:12
There were some people who were a little less impressed.
263
776000
3000
მაგრამ იყვნენ ისეთებიც, რომელზეც ღვინომ შთაბეჭდილება ვერ მოახდინა.
13:16
And I wasn't that impressed.
264
780000
2000
მედ დიდად არ მომეწონა.
13:19
And I don't -- call my palate a philistine palate --
265
783000
4000
ვერ გეტყვით, რომ ჩვეულებრივი მომხმარებლის გემოვნება მაქვს
13:23
so it doesn't necessarily mean something that I wasn't impressed,
266
787000
4000
და მან რომ ჩემზე შნაბეჭდილება არ მოახდინა, არაფერს ნიშნავს,
13:27
but I was not the only one there who had that reaction.
267
791000
3000
მაგრამ არამარტო მე მქონდა ასეთი შთაბეჭდილება.
13:30
And it wasn't just to that wine.
268
794000
2000
და ღვინოში არ არის საქმე.
13:32
Any one of the wines served at this tasting,
269
796000
2000
რომელიმე ამ ღვინოთაგანი დეგუსტაციიდან
13:34
if I'd been served it at a dinner party, it would have been, you know,
270
798000
3000
ჩვეულებრივ წვეულებაზე რომ გამესინჯა, მაშინ
13:37
the wine experience of my lifetime, and incredibly memorable.
271
801000
3000
წარმოუდგენლად დასამახსოვრებელი მომენტი იქნებოდა ცხოვრებაში,
13:40
But drinking 60 great wines over three days,
272
804000
3000
მაგრამ მაშინ, როცა სვამთ 60 შესანისნავ ღვინოს 3 დღის განმავლობაში
13:43
they all just blurred together,
273
807000
2000
ისინი ერთმანეთში ირევა
13:45
and it became almost a grueling experience.
274
809000
4000
და შთაბეჭდილებაც ძალაინ ბუნდოვანი ხდება.
13:49
And I just wanted to finish by mentioning a very interesting study
275
813000
4000
დასასრულს მინდა საინტერესო კვლევის შესახებ მოგიყვეთ,
13:53
which came out earlier this year from some researchers at Stanford and Caltech.
276
817000
4000
რომელიც წლის დასაწყისში სტენფორდის და კალიფორნიის უნივესიტეტში ჩატარდა.
13:57
And they gave subjects the same wine,
277
821000
4000
ცდების ობიექტებს სთავაზობდნენ ერთიდაიგივე ღვინოს გასასინჯად,
14:01
labeled with different price tags.
278
825000
2000
მაგრამ სხვადასხვა ფასით
14:03
A lot of people, you know,
279
827000
2000
და ბევრმა
14:05
said that they liked the more expensive wine more --
280
829000
3000
აღნიშნა, რომ მათ უფრო ძვირადღირებული ღვინო მოეწონათ.
14:08
it was the same wine, but they thought it was a different one
281
832000
2000
იგივე ღვინო, მაგრამ ისინი ფიქრობდნენ რომ სხვაა,
14:10
that was more expensive.
282
834000
2000
მხოლოდ იმიტომ რომ ის უფრო ძვირი ღირს.
14:12
But what was unexpected was that these researchers did
283
836000
2000
უჩვეულო კი ის იყო, რომ მკვლევარებმა შეამოწმეს
14:14
MRI brain imaging while the people were drinking the wine,
284
838000
3000
ტვინის ტომოგრაფია, მათი ვინც ღვინოს მიირთმევდა.
14:17
and not only did they say they enjoyed the more expensively labeled wine more --
285
841000
4000
მათ არათუ თქვეს, რომ ერჩივნათ ძვირადღირებული ღვინო,
14:21
their brain actually registered as experiencing more pleasure
286
845000
4000
ტომოგრაფმა დააფიქსირა, რომ ტვინი განიცდიდა უფრო მეტ სიამოვნებას
14:25
from the same wine when it was labeled with a higher price tag.
287
849000
3000
ჩვეულებრივი ღვინისგან, რომელზედ უფრო მაღალი ფასი იყო მიწერილი
14:28
Thank you.
288
852000
1000
მადლობა.
ABOUT THE SPEAKER
Benjamin Wallace - AuthorBenjamin Wallace is a journalist and author of The Billionaire's Vinegar, the true story of the world's most expensive bottle of (possibly phony?) wine. He's been a contributor to GQ, Details, Salon and The Washington Post.
Why you should listen
A Washington D.C. native and a current Brooklynite, Benjamin Wallace is fast establishing himself a master of the brainy nonfiction thriller, rooting up feuds and controversies in pop and less-than-pop culture while buddying up with their embattled and larger-than-life personalities (whom he sometimes meets on their way down). He profiled conserative mouthpiece Glenn Beck for GQ in 2007 shortly after the pundit landed a controversial slot on CNN, and in 2002 looked at chef Georges Perrier of Philidelphia's then-five-star restaurant, Le Bec-Fin.
Wallace's orderly, deadpan writing style hints at one of his secrets: his love (and talent) for playing the straight man to the once-mighty in downfall, right as they go aflame in tragicomic hubris. (The Billionaire's Vinegar is simply a pleasure, not least to schadenfreude junkies.) It's easy to imagine him, the bespectacled wallflower, watching as brouhaha over a wine bottle once valued at $165,000 -- the highest price fetched for a bottle, ever -- culimates in a court trial that reveals at least two of its main characters, a wine collector and a wine expert, to be frauds. Or at least emperors with no clothes.
Benjamin Wallace | Speaker | TED.com