TED Residency
Dan Gartenberg: The brain benefits of deep sleep -- and how to get more of it
डैन गरटेनबर्ग: झोपेचे मेंदूला मिळणारे फायदे
Filmed:
Readability: 4.4
3,783,689 views
गाढ झोपेत मेंदूत डेल्टा लहरी निर्माण होतात. ज्यामुळे पेशींची दुरुस्ती व निर्मिती होते, स्मरणशक्तीचा विकास होतो. अपुरी झोप अल्झायमर मधुमेह यांना आमंत्रण देते. या गाढ झोपेसाठी तंत्रज्ञान शोधीत आहे डैन गटेनबर्ग व त्यांचे जर्मन सहकारी. एक दिवस उजाडेल जेव्हा आपण त्या उप्कात्नाचा वापर करून रोज गाढ झोप घेऊ व आपले आरोग्य राखू
Dan Gartenberg - Sleep scientist
TED Resident Dan Gartenberg has spent his adult life trying to make seven and a half hours feel like eight hours. Full bio
TED Resident Dan Gartenberg has spent his adult life trying to make seven and a half hours feel like eight hours. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
What if you could make
your sleep more efficient?
your sleep more efficient?
0
1080
4296
आपली झोप आपल्याला
अधिक कार्यक्षम करू शकेल?
अधिक कार्यक्षम करू शकेल?
00:17
As a sleep scientist,
1
5400
1736
झोप विशारद या नात्याने ,
00:19
this is the question
that has captivated me
that has captivated me
2
7160
2896
या प्रश्ने मला बैचेन केले आहे.
00:22
for the past 10 years.
3
10080
1560
केल्या दशकापासून
00:24
Because while the lightbulb
and technology have brought about a world
and technology have brought about a world
4
12360
4576
जेव्हा विद्युत दिव्याचा शोध लागला
आणि तंत्रज्ञानाचा विकास झाला
आणि तंत्रज्ञानाचा विकास झाला
00:28
of 24-hour work and productivity,
5
16960
3456
तेव्हापासून २४ तास काम
आणि उत्पादन सुरु झाले.
आणि उत्पादन सुरु झाले.
00:32
it has come at the cost
6
20440
1656
त्याची आपल्याला किमत द्यावी लागली
00:34
of our naturally occurring
circadian rhythm
circadian rhythm
7
22120
3296
आपल्या नैसर्गिक जीवन चक्राची
00:37
and our body's need for sleep.
8
25440
2200
आणि आपल्याला आवश्यक
असलेल्या पुरेश्या झोपेची .
असलेल्या पुरेश्या झोपेची .
00:40
The circadian rhythm dictates
our energy level throughout the day,
our energy level throughout the day,
9
28520
3936
हे जीवनचक्र आपली उर्जा पातळी
दिवस भरात टिकवून धरतो.
दिवस भरात टिकवून धरतो.
00:44
and only recently we've been conducting
a global experiment on this rhythm,
a global experiment on this rhythm,
10
32479
4857
या जीवन चक्रावर आम्ही जागतिक स्तरावर
काही प्रयोग करीत आहोत.
काही प्रयोग करीत आहोत.
00:49
which is putting our sleep health
11
37360
2056
झोपेच्या आरोग्यावर काही प्रयोग आहेत.
00:51
and ultimately
our life quality in jeopardy.
our life quality in jeopardy.
12
39440
3400
झोपेचा आपल्या आरोग्याच्या
गुणवत्तेशी असलेला संबंध
गुणवत्तेशी असलेला संबंध
00:56
Because of this,
13
44240
1256
अनेक कारणे आहेत
00:57
we aren't getting the sleep we need,
14
45520
2136
आपल्याला पुरेशी झोप न मिळण्याची .
00:59
with the average American
sleeping a whole hour less
sleeping a whole hour less
15
47680
3736
प्रत्येक अमेरिकन रोज एक तास कमी झोपतो.
01:03
than they did in the 1940s.
16
51440
2496
१९४० सालच्या तुलनेत .
01:05
For some reason,
17
53960
1256
काही कारणे आहेत
01:07
we decided to wear it as a badge of honor
18
55240
2256
आपण यास सन्मान मानतो.
01:09
that we can get by on not enough sleep.
19
57520
2240
आपण कमी झोपतो यास
01:12
This all adds up to a real health crisis.
20
60400
3720
आणि यानेच आरोग्याच्या समस्या उद्भवतात .
01:16
Most of us know that poor sleep
is linked to diseases
is linked to diseases
21
64879
3657
बहुतेकांना माहित असते ,
अपुरी झोप रोगांना निमंत्रण देते.
अपुरी झोप रोगांना निमंत्रण देते.
01:20
like Alzheimer's, cardiovascular disease,
22
68560
2736
जसे ,अल्झायमर व हृदयधमन्या विकार
01:23
stroke and diabetes.
23
71320
2040
मधुमेह. पक्षघात .
01:25
And if you go untreated
with a sleep disorder like sleep apnea,
with a sleep disorder like sleep apnea,
24
73880
3816
निद्रानाशावर जर ईलाज केला नाही तर
01:29
you're more likely
to get many of these illnesses.
to get many of these illnesses.
25
77720
2760
तुम्ही या आजारास बळी पडाल .
01:33
But did you know about sleep's impact
on your mental states?
on your mental states?
26
81080
4400
पण झोपेचा मानसिक अवस्थेवर
होणारा परिणाम जाणता तुम्ही?
होणारा परिणाम जाणता तुम्ही?
01:38
Poor sleep makes us
make risky, rash decisions
make risky, rash decisions
27
86360
4376
अपुऱ्या झोपेमुळे आपण धोकेदायक निर्णय घेतो.
01:42
and is a drain
on our capacity for empathy.
on our capacity for empathy.
28
90760
2960
आपण आपली सहवेदना हरवून बसतो.
01:46
When sleep deprivation literally makes us
more sensitive to our own pain,
more sensitive to our own pain,
29
94720
5416
आपण आपल्या वेदना बाबत अधिक हळवे बनतो
01:52
it's not so surprising that we have
a hard time relating to others
a hard time relating to others
30
100160
4016
इतरांशी समायोजन करणे आपल्याला अवघड जाते.
01:56
and just generally
being a good and healthy person
being a good and healthy person
31
104200
3216
हे निरोगी अवस्थेहून भिन्न असते.
01:59
when we're sleep-deprived.
32
107440
1480
जेव्हा अपुरी झोप घेतो.
02:01
Scientists are now starting to understand
33
109640
2656
वैज्ञानिकांना आता कळू लागले आहे.
02:04
how not only the quantity
34
112320
2176
झोपेचा काळ नव्हे तर
02:06
but also the quality of sleep
impacts our health and well-being.
impacts our health and well-being.
35
114520
4800
झोपेची गुणवत्ता ही आरोग्याशी निगडीत आहे.
02:12
My research focuses
36
120360
1816
माझे संशोधन मी केंद्रित केले आहे
02:14
on what many scientists believe
is the most regenerative stage of sleep:
is the most regenerative stage of sleep:
37
122200
5016
झोपेच्या पुनर्निर्माण स्थितीवर ज्यावर
अनेक शास्त्रज्ञ विश्वास ठेवून आहेत.
अनेक शास्त्रज्ञ विश्वास ठेवून आहेत.
02:19
deep sleep.
38
127240
1200
गाढ झोप.
02:20
We now know that generally speaking,
39
128919
2337
साधारण पणे ,
02:23
there are three stages of sleep:
40
131280
2616
झोपेच्या तीन अवस्था आहेत.
02:25
light sleep,
41
133920
1336
हलकी फुलकी झोप ,
02:27
rapid eye movement or REM
42
135280
2016
REM म्हणजे Rapid Eye Movment .
02:29
and deep sleep.
43
137320
1200
गाढ निद्रा .
02:31
We measure these stages by connecting
electrodes to the scalp, chin and chest.
electrodes to the scalp, chin and chest.
44
139080
5680
हनुवटी, कपाळ, छाती यांना विद्युत अग्रे
लावून आम्ही याचे मापन केले .
लावून आम्ही याचे मापन केले .
02:37
In light sleep and REM,
45
145600
1456
हलक्या झोपेत व REM अवस्थेत,
02:39
our brain waves are very similar
to our brain waves in waking life.
to our brain waves in waking life.
46
147080
4240
मेंदूच्या लहरी जागेपणी
असतात तश्या दिसल्या.
असतात तश्या दिसल्या.
02:43
But our brain waves in deep sleep
have these long-burst brain waves
have these long-burst brain waves
47
151720
4096
पण गाढ झोपेतील मेंदू लहरी
मात्र लांबलचक होत्या.
मात्र लांबलचक होत्या.
02:47
that are very different
from our waking life brain waves.
from our waking life brain waves.
48
155840
3136
ज्या जागेपणी आढळणाऱ्या
मेंदु लहरीहून भिन्न होत्या.
मेंदु लहरीहून भिन्न होत्या.
02:51
These long-burst brain waves
are called delta waves.
are called delta waves.
49
159000
4400
यांना आपण डेल्टा लहरी म्हणू .
02:56
When we don't get the deep sleep we need,
50
164600
2456
पण जेव्हा पुरेशी आवश्यक झोप मिळत नाही
02:59
it inhibits our ability to learn
51
167080
2176
तेव्हा आपली शिकण्याची क्षमता
03:01
and for our cells and bodies to recover.
52
169280
2800
आणि पेशीपुर्रचना व दुरुस्ती बाधित होते.
03:04
Deep sleep is how we convert
all those interactions
all those interactions
53
172920
3176
गाढ झोपेतच पेशी दुरुस्ती
व पुनर्निर्मिती होत असते.
व पुनर्निर्मिती होत असते.
03:08
that we make during the day
54
176120
1696
जी पेशींची मोडतोड होत असते दिवसा
03:09
into our long-term memory
and personalities.
and personalities.
55
177840
2720
आपले व्यक्तित्व व
दीर्घ स्मृती वृद्धापकाळी
दीर्घ स्मृती वृद्धापकाळी
03:13
As we get older,
56
181200
1256
मंदावते..
03:14
we're more likely to lose
these regenerative delta waves.
these regenerative delta waves.
57
182480
3496
गाढ निद्रेतील या पुनर्निर्मितीच्या डेल्टा
लहरी मंदावतात.
लहरी मंदावतात.
03:18
So in way, deep sleep and delta waves
58
186000
2816
म्हणूनच, गाढ निद्रा व डेल्टा लहरी
03:20
are actually a marker
for biological youth.
for biological youth.
59
188840
3640
या तारुण्याच्या द्योतक आहेत.
03:25
So naturally, I wanted to get
more deep sleep for myself
more deep sleep for myself
60
193680
3536
म्हणूनच मला अधिकाधिक गाढ निद्रा आवडते.
03:29
and I literally tried almost every gadget,
gizmo, device and hack out there --
gizmo, device and hack out there --
61
197240
5696
मी यासाठी बहुतेक साधने वापरलीत,
03:34
consumer-grade, clinical-grade,
62
202960
1936
ग्राहक व वैद्यकीयदृष्ट्या
03:36
what have you.
63
204920
1200
तुम्ही काय करता ?
03:38
I learned a lot, and I found
I really do need, like most people,
I really do need, like most people,
64
206720
3816
मी खूप शिकल्ये यातून
मला खरेच याची गरज होती.
मला खरेच याची गरज होती.
03:42
eight hours of sleep.
65
210560
1656
आठ तासांची झोप
03:44
I even shifted my circadian component
66
212240
3056
माझे जीवनचक्र मी बदलले.
03:47
by changing my meals,
exercise and light exposure,
exercise and light exposure,
67
215320
3696
आहारात व्यायामात, व काही
हलके फुलके बदल करून
हलके फुलके बदल करून
03:51
but I still couldn't find a way
to get a deeper night of sleep ...
to get a deeper night of sleep ...
68
219040
4256
पण अजूनही मला मात्र
गाढ झोपेचा मार्ग गवसला नाही.
गाढ झोपेचा मार्ग गवसला नाही.
03:55
that is until I met
Dr. Dmitry Gerashchenko
Dr. Dmitry Gerashchenko
69
223320
3056
तो सापडला जेव्हा मी भेटले
डॉक्टर दिमित्री गेरास्चेन्कोना
डॉक्टर दिमित्री गेरास्चेन्कोना
03:58
from Harvard Medical School.
70
226400
2296
जे हार्वर्ड मेडिकल स्कूलचे होते.
04:00
Dmitry told me about
a new finding in the literature,
a new finding in the literature,
71
228720
3176
त्यांनी मला नवे संशोधन या
विषयावरील माहित करून दिले
विषयावरील माहित करून दिले
04:03
where a lab out of Germany showed
that if you could play certain sounds
that if you could play certain sounds
72
231920
4416
जर्मन प्रयोगशाळेतील
तुम्ही काही ध्वनीचा उपयोग करू शकता
तुम्ही काही ध्वनीचा उपयोग करू शकता
04:08
at the right time in people's sleep,
73
236360
2536
योग्य वेळी झोपेच्या काळात.
04:10
you could actually make sleep
deeper and more efficient.
deeper and more efficient.
74
238920
3440
तुम्ही त्यातून निद्रा अधिक गाढ
व उपयोगी करू शकता
व उपयोगी करू शकता
04:15
And what's more, is that this lab showed
75
243080
2656
एव्हढेच नव्हे तर ,या प्रयोगानी सिद्ध केले,
04:17
that you actually could improve
next-day memory performance
next-day memory performance
76
245760
3496
दुसऱ्या दिवशी तुम्हास तुमची स्मरण शक्ती
अधिक कार्यरत आढळेल
अधिक कार्यरत आढळेल
04:21
with this sound.
77
249280
1200
या आवाजाचा वापर करून .
04:23
Dmitry and I teamed up,
78
251080
1376
मी दिमित्रीसोबत
04:24
and we began working on a way
to build this technology.
to build this technology.
79
252480
3496
एक तंत्रज्ञान मिळविण्याचे.
04:28
With our research lab
collaborators at Penn State,
collaborators at Penn State,
80
256000
3079
पेन स्टेट विद्यापीठातील आमच्या संशोधन
प्रयोग शाळेत सहकाऱ्या सोबत
प्रयोग शाळेत सहकाऱ्या सोबत
04:32
we designed experiments
in order to validate our system.
in order to validate our system.
81
260440
3416
आम्ही याच्या सिद्धी साठी एक रचना केली.
04:35
And we've since received grant funding
from the National Science Foundation
from the National Science Foundation
82
263880
3616
आम्हाला अनुदान दिले
राष्ट्रीय विज्ञान संस्थेने
राष्ट्रीय विज्ञान संस्थेने
04:39
and the National Institute of Health
83
267520
2016
व राष्ट्रीय आरोग्य संस्थेने.
04:41
to develop this deep-sleep
stimulating technology.
stimulating technology.
84
269560
2920
गाढ झोप प्रेरक तंत्रज्ञान मिळविण्यासाठी.
04:45
Here's how it works.
85
273480
1576
ते पहा असे काम करते.
04:47
People came into the lab
86
275080
1256
लोक या प्रयोगशाळेत येतात.
04:48
and we hooked them up
to a number of devices,
to a number of devices,
87
276360
2376
त्यांना आम्ही अनेक उपकरणे लावतो
04:50
two of which I have on right here --
88
278760
1776
त्यातील दोन आता माझ्याकडे आहेत.
04:52
not a fashion statement.
89
280560
1256
हे काही फॅशन नाही
04:53
(Laughter)
90
281840
1520
(हशा)
04:56
When we detected
that people were in deep sleep,
that people were in deep sleep,
91
284200
2816
आम्हाला आढळले,
लोक जेव्हा गाढ झोपेत असताना
लोक जेव्हा गाढ झोपेत असताना
04:59
we played the deep-sleep
stimulating sounds
stimulating sounds
92
287040
2656
गाढ झोप जाणण्यासाठी
प्रेरक आवाज ऐकवीत असू
प्रेरक आवाज ऐकवीत असू
05:01
that were shown
to make them have deeper sleep.
to make them have deeper sleep.
93
289720
2656
त्यातून कळे ते गाढ झोपेत आहेत
05:04
I'm going to demo this sound
for you right now.
for you right now.
94
292400
2280
मी या आवाजाचे प्रात्यक्षिक दाखविते
05:08
(Repeating sound waves)
95
296280
3760
(ध्वनी लहरी ऐकवतात )
05:16
Pretty weird, right?
96
304560
1256
चांगे आहे नाही?
05:17
(Laughter)
97
305840
1736
(हशा)
05:19
So that sound is actually at the same
burst frequency as your brain waves
burst frequency as your brain waves
98
307600
5456
या ध्वनी लहरी मेंदुच्या
कंपन संख्ये प्रमाणे असतात.
कंपन संख्ये प्रमाणे असतात.
05:25
when your brain is in deep sleep.
99
313080
2336
जेव्हा मेंदू गाढ झोपेत असतो
05:27
That sound pattern
actually primes your mind
actually primes your mind
100
315440
3256
तो ध्वनी तुमचे मन तयार करतो.
05:30
to have more of these
regenerative delta waves.
regenerative delta waves.
101
318720
2640
व अधिक डेल्टा लहरी निर्माण करतो.
05:34
When we asked participants
the next day about the sounds,
the next day about the sounds,
102
322160
2856
दुसऱ्या दिवशी जेव्हा या लोकांना
आम्ही विचारतो आवाजाबाबत
आम्ही विचारतो आवाजाबाबत
05:37
they were completely unaware
that we played the sounds,
that we played the sounds,
103
325040
2896
तेव्हा आढळून आले यांना काही माहित नसते
या आवाजाबाबत .
या आवाजाबाबत .
05:39
yet their brains responded
with more of these delta waves.
with more of these delta waves.
104
327960
3880
तरीही त्यांचा मेंदू मात्र या लहरींना
प्रतिसाद देऊन आधी लहरी देतो
प्रतिसाद देऊन आधी लहरी देतो
05:44
Here's an image of someone's brain waves
from the study that we conducted.
from the study that we conducted.
105
332280
3896
आमच्या अभ्यासातील ही आहे एक प्रतिमा
05:48
See the bottom panel?
106
336200
1696
काही तळाशी पहा
05:49
This shows the sound being played
at that burst frequency.
at that burst frequency.
107
337920
3496
तेथे दिसेल आवाज जो आम्ही देत असतो
05:53
Now look at the brain waves
in the upper part of the graph.
in the upper part of the graph.
108
341440
3096
आलेखाच्या वरच्या भागातील मेंदुलहरी पहा
05:56
You can see from the graph
109
344560
1936
आलेखात आढळेल
05:58
that the sound is actually producing
more of these regenerative delta waves.
more of these regenerative delta waves.
110
346520
4480
हा आवाज अधिक डेल्टा लहरी निर्माण करतो.
06:04
We learned that we could
accurately track sleep
accurately track sleep
111
352120
2816
आम्हाला कळले आम्ही झोपेचा
मागोवा घेऊ शकतो.
मागोवा घेऊ शकतो.
06:06
without hooking people up to electrodes
112
354960
2696
लोकांना उपकरण न लावता
06:09
and make people sleep deeper.
113
357680
3096
त्यांना अधिकाधिक गाढ निद्रेत ठेऊ शकतो.
06:12
We're continuing to develop
114
360800
1416
आम्ही यात सुधारणा करीत आहोत.
06:14
the right sound environment
and sleep habitat
and sleep habitat
115
362240
3416
झोपेसाठी योग्य वातावरण शोधीत आहोत.
06:17
to improve people's sleep health.
116
365680
2320
ज्यामुळे लोकांना चांगली झोप मिळू शकेल.
06:20
Our sleep isn't
as regenerative as it could be,
as regenerative as it could be,
117
368640
3616
आपली झोप पुरेशी नाही
पेशींची दुरुस्ती करण्यासाठी.
पेशींची दुरुस्ती करण्यासाठी.
06:24
but maybe one day soon,
118
372280
1816
पण लवकरच एक दिवस उजाडेल
06:26
we could wear a small device
119
374120
2416
त्या दिवशी आपण एक लहान उपकरण वापरून
06:28
and get more out of our sleep.
120
376560
2080
निद्रेतून अधिक काही मिळवू
06:31
Thank you.
121
379040
1216
आभारी आहे.
06:32
(Applause)
122
380280
3760
(टाळ्या)
ABOUT THE SPEAKER
Dan Gartenberg - Sleep scientistTED Resident Dan Gartenberg has spent his adult life trying to make seven and a half hours feel like eight hours.
Why you should listen
Daniel Gartenberg is a PhD in Human Factors and Applied Cognition and is currently an adjunct assistant professor at Penn State University. He has 10 years of experience making sleep technology and is an entrepreneur who founded Proactive Life LLC, Mobile Sleep Technologies LLC, and Fly Fleet LLC. At Proactive Life, Gartenberg developed smartphone and wearable apps, like the Sonic Sleep Coach Alarm Clock, for tracking sleep quality and playing sounds that make sleep deeper. He is currently conducting grant-funded research from the National Science Foundation and the National Institute of Aging to develop sound environments that can diagnose and treat sleep disorders, improve sleep quality, and optimize daytime alertness. Gartenberg works with companies and individuals who want to get more out of their sleep.
Dan Gartenberg | Speaker | TED.com