TEDMED 2011
AJ Jacobs: How healthy living nearly killed me
A. J. Jacobs: O tym, jak zdrowy tryb życia o mało mnie nie wykończył
Filmed:
Readability: 3.4
2,005,709 views
Przez cały rok A. J. Jacobs stosował się do wszelkich rad dotyczących zdrowia -- od nakładania garściami kremu przeciwsłonecznego, do chodzenia na zakupy w kasku rowerowym. W wystąpieniu na konferencji TEDMED dzieli się z nami nabytą, często zaskakującą wiedzą.
AJ Jacobs - Author
Immersing himself in alternate lifestyles and long, hilarious experiments (usually with himself the guinea pig), writer AJ Jacobs tests the limits of behavior, customs, culture, knowledge -- and his wife's sense of humor. Full bio
Immersing himself in alternate lifestyles and long, hilarious experiments (usually with himself the guinea pig), writer AJ Jacobs tests the limits of behavior, customs, culture, knowledge -- and his wife's sense of humor. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
I've spent the last decade
0
0
2000
Przez ostatnie 10 lat
00:17
subjecting myself to pain and humiliation,
1
2000
3000
poddawałem się bolesnym upokorzeniom,
00:20
hopefully for a good cause,
2
5000
2000
z nadzieją, że robię to w dobrej sprawie,
00:22
which is self-improvement.
3
7000
3000
jaką jest rozwój osobisty.
00:25
And I've done this in three parts.
4
10000
2000
Podzieliłem działania na trzy etapy.
00:27
So first I started with the mind.
5
12000
3000
Rozpocząłem od umysłu.
00:30
And I decided to try to get smarter
6
15000
4000
Żeby stać się mądrzejszy, postanowiłem
00:34
by reading the entire Encyclopedia Britannica
7
19000
2000
przeczytać całą Encyklopedię Britannica
00:36
from A to Z --
8
21000
2000
od A do Z,
00:38
or, more precisely, from "a-ak" to "Zywiec."
9
23000
3000
a dokładniej, od „a -ak” do „Zywiec.”
00:41
And here's a little image of that.
10
26000
2000
Tutaj małe zdjęcie tejże.
00:43
And this was an amazing year.
11
28000
2000
To był niesamowity rok.
00:45
It was really a fascinating journey.
12
30000
2000
Tak naprawdę była to fascynująca podróż.
00:47
It was painful at times,
13
32000
3000
Czasami bolesna,
00:50
especially for those around me.
14
35000
2000
zwłaszcza dla najbliższego otoczenia.
00:52
My wife started to fine me one dollar
15
37000
3000
Żona kazała mi płacić dolara grzywny
00:55
for every irrelevant fact I inserted into conversation.
16
40000
3000
za każdy nieistotny fakt wtrącany do rozmowy.
00:58
So it had its downsides.
17
43000
4000
Były więc minusy.
01:02
But after that,
18
47000
2000
Następnie wziąłem się za duszę.
01:04
I decided to work on the spirit.
19
49000
2000
Następnie wziąłem się za duszę.
01:06
As I mentioned last year,
20
51000
2000
Rok temu wspominałem,
01:08
I grew up with no religion at all.
21
53000
2000
że wychowałem się bez religii.
01:10
I'm Jewish,
22
55000
2000
Jestem Żydem,
01:12
but I'm Jewish in the same way the Olive Garden is Italian.
23
57000
3000
ale jestem tak żydowski, jak Gaj Oliwny jest włoski.
01:15
(Laughter)
24
60000
2000
(Śmiech)
01:17
Not really.
25
62000
2000
Żartowałem.
01:19
But I decided to learn about the Bible and my heritage
26
64000
3000
Postanowiłem poznać Biblię i swoje dziedzictwo
01:22
by actually diving in
27
67000
2000
po prostu wchodząc w to całkowicie,
01:24
and trying to live it and immerse myself in it.
28
69000
2000
przez zanurzenie się w biblijnym życiu.
01:26
So I decided to follow all the rules of the Bible.
29
71000
3000
Chciałem stosować się do wszystkich zasad Biblii.
01:29
And from the Ten Commandments
30
74000
2000
I tak od Dziesięciu Przykazań
01:31
to growing my beard --
31
76000
2000
do zapuszczenia brody,
01:33
because Leviticus says you cannot shave.
32
78000
2000
ponieważ Księga Kapłańska nie pozwala się golić.
01:35
So this is what I looked like by the end.
33
80000
3000
Tak wyglądałem pod koniec.
01:38
Thank you for that reaction.
34
83000
2000
Dzięki za tę reakcję.
01:40
(Laughter)
35
85000
3000
(Śmiech)
01:43
I look a little like Moses, or Ted Kaczynski.
36
88000
3000
Przypominam trochę Mojżesza albo Teda Kaczynskiego.
01:46
I got both of them.
37
91000
2000
Mam coś z nich obu.
01:48
So there was the topiary there.
38
93000
3000
Było strzyżenie żywopłotu.
01:51
And there's the sheep.
39
96000
3000
Była też owca.
01:54
Now the final part of the trilogy
40
99000
2000
W ostatniej części trylogii,
01:56
was I wanted to focus on the body
41
101000
3000
chciałem się skupić na ciele,
01:59
and try to be the healthiest person I could be,
42
104000
2000
i zostać najzdrowszym człowiekiem pod słońcem.
02:01
the healthiest person alive.
43
106000
2000
i zostać najzdrowszym człowiekiem pod słońcem.
02:03
So that's what I've been doing the last couple of years.
44
108000
3000
Tym się zajmowałem przez ostatnich parę lat.
02:06
And I just finished a couple of months ago.
45
111000
2000
Skończyłem zaledwie parę miesięcy temu.
02:08
And I have to say, thank God.
46
113000
2000
I muszę powiedzieć, że Bogu dzięki.
02:10
Because living so healthily was killing me.
47
115000
3000
Bo ten zdrowy tryb życia mnie wykańczał.
02:13
(Laughter)
48
118000
2000
(Śmiech)
02:15
It was so overwhelming,
49
120000
3000
Przytłaczała mnie ilość rzeczy do zrobienia,
02:18
because the amount of things you have to do,
50
123000
2000
Przytłaczała mnie ilość rzeczy do zrobienia,
02:20
it's just mind-boggling.
51
125000
2000
po prostu niepojęte, ile tego jest.
02:22
I was listening to all the experts
52
127000
2000
Słuchałem wszystkich ekspertów
02:24
and talking to sort of a board of medical advisers.
53
129000
2000
i rozmawiałem z zespołem doradców medycznych.
02:26
And they were telling me
54
131000
2000
Mówili mi, co należy robić.
02:28
all the things I had to do.
55
133000
2000
Mówili mi, co należy robić.
02:30
I had to eat right,
56
135000
2000
Musiałem właściwie się odżywiać,
02:32
exercise, meditate, pet dogs,
57
137000
3000
ćwiczyć, medytować, głaskać psy,
02:35
because that lowers the blood pressure.
58
140000
2000
ponieważ obniża to ciśnienie krwi.
02:37
I wrote the book on a treadmill,
59
142000
2000
Książkę pisałem na bieżni,
02:39
and it took me about a thousand miles
60
144000
2000
napisanie jej zajęło mi około 1600 km.
02:41
to write the book.
61
146000
2000
napisanie jej zajęło mi około 1600 km.
02:43
I had to put on sunscreen.
62
148000
2000
Musiałem smarować się filtrem przeciwsłonecznym.
02:45
This was no small feat,
63
150000
2000
To był nie lada wyczyn,
02:47
because if you listen to dermatologists,
64
152000
2000
bo jeśli słuchać dermatologów,
02:49
they say that you should have a shot glass full of sunscreen.
65
154000
3000
to powinno się nakładać cały kieliszek kremu
02:52
And you have to reapply it every two to four hours.
66
157000
2000
i powtarzać co 2 - 4 godziny.
02:54
So I think half of my book advance
67
159000
2000
Chyba połowa zaliczki za książkę
02:56
went into sunscreen.
68
161000
2000
poszła na krem przeciwsłoneczny.
02:58
I was like a glazed doughnut
69
163000
2000
Wyglądałem jak pączek z lukrem
03:00
for most of the year.
70
165000
2000
przez większość roku.
03:02
There was the washing of hands.
71
167000
2000
Było też mycie rąk.
03:04
I had to do that properly.
72
169000
2000
Musiałem robić to w odpowiedni sposób.
03:06
And my immunologist told me
73
171000
2000
Mój immunolog powiedział,
03:08
that I should also wipe down
74
173000
3000
że muszę również wycierać
03:11
all of the remote controls and iPhones in my house,
75
176000
3000
wszystkie domowe piloty i iPhone'y,
03:14
because those are just orgies of germs.
76
179000
3000
ponieważ to na nich szaleją zarazki.
03:17
So that took a lot of time.
77
182000
2000
Zabierało mi to mnóstwo czasu.
03:19
I also tried to be the safest person I could be,
78
184000
3000
Próbowałem też żyć bezpiecznie,
03:22
because that's a part of health.
79
187000
2000
bo to część dbania o zdrowie.
03:24
I was inspired
80
189000
2000
Zainspirował mnie Duński Komitet d/s Bezpieczeństwa.
03:26
by the Danish Safety Council.
81
191000
2000
Zainspirował mnie Duński Komitet d/s Bezpieczeństwa.
03:28
They started a public campaign
82
193000
2000
który zaczął kampanię informacyjną,
03:30
that says, "A walking helmet is a good helmet."
83
195000
3000
pt. „Kask dla pieszych to dobry pomysł”.
03:33
So they believe you should not just wear helmets for biking,
84
198000
4000
Uważają, że kask powinni nosić nie tylko rowerzyści,
03:37
but also for walking around.
85
202000
3000
ale również piesi.
03:40
And you can see there
86
205000
3000
Nawet zakupy robią w kaskach
03:43
they're shopping with their helmets.
87
208000
2000
Nawet zakupy robią w kaskach.
03:45
(Laughter)
88
210000
2000
(Śmiech)
03:47
Well yeah, I tried that.
89
212000
3000
Tego też próbowałem.
03:51
Now it's a little extreme, I admit.
90
216000
2000
Ale to już skrajność, przyznaję.
03:53
But if you think about this,
91
218000
2000
Jednak jak się nad tym zastanowić,
03:55
this is actually -- the "Freakonomics" authors wrote about this --
92
220000
3000
o czym mówi "Freakonomia. Świat od podszewki”,
03:58
that more people die on a per mile basis
93
223000
3000
więcej ludzi umiera
04:01
from drunk walking
94
226000
2000
od chodzenia po pijanemu,
04:03
than from drunk driving.
95
228000
2000
niż od jeżdżenia po pijanemu.
04:05
So something to think about tonight
96
230000
2000
Materiał do przemyśleń dziś wieczorem,
04:07
if you've had a couple.
97
232000
3000
jeśli wychylicie kilka głębszych.
04:10
So I finished,
98
235000
2000
Zatem skończyłem,
04:12
and it was a success in a sense.
99
237000
2000
i w pewnym sensie był to sukces.
04:14
All of the markers went in the right direction.
100
239000
3000
Wszystko poszło w dobrym kierunku.
04:17
My cholesterol went down, I lost weight,
101
242000
3000
Cholesterol spadł, schudłem,
04:20
my wife stopped telling me that I looked pregnant.
102
245000
4000
żona już nie mówi, że wyglądam jak w ciąży.
04:24
So that was nice.
103
249000
3000
To było miłe.
04:27
And it was successful overall.
104
252000
3000
Ogólnie wszystko się powiodło.
04:30
But I also learned that I was too healthy,
105
255000
2000
Ale okazało się, że byłem za zdrowy,
04:32
and that was unhealthy.
106
257000
2000
co było niezdrowe.
04:34
I was so focused on doing all these things
107
259000
3000
Przez koncentrację na zdrowym trybie życia,
04:37
that I was neglecting my friends and family.
108
262000
3000
zaniedbywałem rodzinę i przyjaciół.
04:40
And as Dan Buettner can tell you,
109
265000
2000
A Dan Buettner może wam powiedzieć,
04:42
having a strong social network
110
267000
2000
że silne więzi społeczne
04:44
is so crucial to our health.
111
269000
2000
wiele znaczą dla zdrowia.
04:46
So I finished.
112
271000
2000
Zatem skończyłem,
04:48
And I kind of went overboard
113
273000
3000
i na tydzień popadłem w drugą skrajność.
04:51
on the week after the project was over.
114
276000
3000
i na tydzień popadłem w drugą skrajność.
04:54
I went to the dark side,
115
279000
2000
Przeszedłem na ciemną stronę,
04:56
and I just indulged myself.
116
281000
2000
i po prostu folgowałem sobie.
04:58
It was like something out of Caligula.
117
283000
2000
Zachowywałem się jak Kaligula.
05:00
(Laughter)
118
285000
2000
(Śmiech)
05:02
Without the sex part.
119
287000
2000
Z wyjątkiem seksu.
05:04
Because I have three young kids,
120
289000
2000
Ponieważ mam troje małych dzieci,
05:06
so that wasn't happening.
121
291000
3000
na tym froncie nic sie nie działo.
05:09
But the over-eating and over-drinking, definitely.
122
294000
3000
Na froncie obżarstwa - jak najbardziej.
05:12
And I finally have stabilized.
123
297000
5000
W końcu ustabilizowałem się.
05:17
So now I'm back
124
302000
2000
Teraz wracam do wielu zachowań,
05:19
to adopting many -- not all; I don't wear a helmet anymore --
125
304000
3000
nie wszystkich; nie chodzę już w kasku,
05:22
but dozens of healthy behaviors
126
307000
3000
ale do wielu zdrowych nawyków,
05:25
that I adopted during my year.
127
310000
3000
jakich nabyłem podczas tego roku.
05:28
It was really a life-changing project.
128
313000
3000
Ten projekt odmienił mi życie.
05:31
And I, of course, don't have time to go into all of them.
129
316000
3000
Oczywiście, nie ma czasu na szczegóły.
05:34
Let me just tell you two really quickly.
130
319000
3000
Szybciutko opowiem o dwóch.
05:37
The first is -- and this was surprising to me;
131
322000
2000
Pierwszy mnie zaskoczył,
05:39
I didn't expect this to come out --
132
324000
2000
nie spodziewałem się takiego rezultatu,
05:41
but I live a much quieter life now.
133
326000
3000
ale żyję teraz w większej ciszy.
05:44
Because we live in such a noisy world.
134
329000
3000
Żyjemy w takim hałaśliwym świecie.
05:47
There's trains and planes and cars
135
332000
4000
Pociągi, samoloty i samochody,
05:51
and Bill O'Reilly, he's very noisy.
136
336000
3000
i Bill O'Reilly, ten to hałasuje.
05:54
(Laughter)
137
339000
3000
(Śmiech)
05:57
And this is a real underestimated, under-appreciated health hazard --
138
342000
5000
To lekceważone i niedoceniane zagrożenie
06:02
not just because it harms our hearing, which it obviously does,
139
347000
3000
nie tylko uszkadza słuch,
06:05
but it actually initiates
140
350000
3000
ale też inicjuje reakcję walki lub ucieczki.
06:08
the fight-or-flight response.
141
353000
2000
ale też inicjuje reakcję walki lub ucieczki.
06:10
A loud noise will get your fight-or-flight response going.
142
355000
3000
Hałas uruchamia reakcję walki lub ucieczki.
06:13
And this, over the years,
143
358000
3000
Po latach może wyrządzić prawdziwe szkody,
06:16
can cause real damage, cardiovascular damage.
144
361000
3000
poważne uszkodzenia układu krążenia.
06:19
The World Health Organization just did a big study
145
364000
3000
Światowa Organizacja Zdrowia
06:22
that they published this year.
146
367000
2000
opublikowała obszerne badania,
06:24
And it was done in Europe.
147
369000
2000
przeprowadzone w Europie.
06:26
And they estimated
148
371000
2000
Szacuje się, że Europa traci rocznie
06:28
that 1.6 million years of healthy living
149
373000
4000
1,6 mln lat zdrowego życia
06:32
are lost every year in Europe
150
377000
3000
na skutek hałasu.
06:35
because of noise pollution.
151
380000
3000
na skutek hałasu.
06:38
So they think it's actually very deadly.
152
383000
3000
WHO uważa to nawet za śmiertelne zagrożenie.
06:41
And by the way,
153
386000
2000
A przy okazji,
06:43
it's also terrible for your brain.
154
388000
3000
to bardzo szkodzi mózgowi.
06:46
It really impairs cognition.
155
391000
3000
Upośledza procesy poznawcze.
06:49
And our Founding Fathers knew about this.
156
394000
2000
Ojcowie-założyciele wiedzieli o tym.
06:51
When they wrote the Constitution,
157
396000
2000
W trakcie pisania Konstytucji,
06:53
they put dirt all over the cobblestones outside the hall
158
398000
4000
pokryli bruk pod oknami ziemią,
06:57
so that they could concentrate.
159
402000
3000
żeby hałas ich nie dekoncentrował.
07:00
So without noise reduction technology,
160
405000
3000
Bez technologii redukowania hałasu,
07:03
our country would not exist.
161
408000
3000
nasz kraj by nie istniał.
07:06
So as a patriot,
162
411000
2000
Jako patriota uznałem,
07:08
I felt it was important to --
163
413000
2000
że to sprawa wielkiej wagi.
07:10
I wear all the earplugs and the earphones,
164
415000
2000
Noszę zatyczki do uszu i słuchawki,
07:12
and it's really improved my life
165
417000
3000
co istotnie ulepszyło mi życie
07:15
in a surprising and unexpected way.
166
420000
3000
w sposób zaskakujący i niespodziewany.
07:18
And the second point I want to make, the final point,
167
423000
3000
Na koniec chciałbym powiedzieć,
07:21
is that -- and it's actually been a theme of TEDMED --
168
426000
5000
o temacie poruszanym na TEDMED:
07:26
that joy is so important to your health,
169
431000
4000
odczuwanie radości jest tak ważne dla zdrowia,
07:30
that very few of these behaviors
170
435000
4000
że niewiele z tamtych zachowań
07:34
will stick with me
171
439000
2000
przyswoję sobie na dobre,
07:36
unless there's some sense of pleasure and joy in them.
172
441000
5000
jeśli nie dają przyjemności i radości.
07:41
And just to give you one instance of this:
173
446000
3000
Dam tylko jeden przykład:
07:44
food.
174
449000
2000
jedzenie.
07:46
The junk food industry
175
451000
3000
Przemysł żywności przetworzonej
07:49
is really great
176
454000
2000
świetnie potrafi manipulować
07:51
at pressing our pleasure buttons
177
456000
2000
naszym odczuwaniem przyjemności,
07:53
and figuring out what's the most pleasurable.
178
458000
3000
i wynajduje, co jest najprzyjemniejsze .
07:56
But I think we can use their techniques
179
461000
2000
Możemy wykorzystać ich sposoby,
07:58
and apply them to healthy food.
180
463000
2000
i zastosować je do zdrowej żywności.
08:00
To give just one example,
181
465000
2000
Podam jeden przykład:
08:02
we love crunchiness, mouthfeel.
182
467000
3000
lubimy chrupanie w ustach.
08:05
So I basically have tried to incorporate crunchiness
183
470000
4000
Próbuję więc włączyć chrupanie
08:09
into a lot of my recipes --
184
474000
2000
do wielu swoich przepisów;
08:11
throw in some sunflower seeds.
185
476000
2000
wystarczy dodać pestki słonecznika.
08:13
And you can almost trick yourself
186
478000
2000
Zaczynasz niemal wierzyć,
08:15
into thinking you're eating Doritos.
187
480000
2000
że jesz Doritos.
08:17
(Laughter)
188
482000
2000
(Śmiech)
08:19
And it has made me a healthier person.
189
484000
2000
Tak stałem się zdrowszy.
08:21
So that is it.
190
486000
2000
To już wszystko.
08:23
The book about it comes out in April.
191
488000
2000
Książka na ten temat wyjdzie w kwietniu.
08:25
It's called "Drop Dead Healthy."
192
490000
2000
Nosi tytuł "Zdrowy na śmierć”.
08:27
And I hope that I don't get sick during the book tour.
193
492000
2000
Może nie zachoruję podczas spotkań z czytelnikami.
08:29
That's my greatest hope.
194
494000
2000
Taką mam nadzieję.
08:31
So thank you very much.
195
496000
2000
Dziękuję bardzo.
08:33
(Applause)
196
498000
3000
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
AJ Jacobs - AuthorImmersing himself in alternate lifestyles and long, hilarious experiments (usually with himself the guinea pig), writer AJ Jacobs tests the limits of behavior, customs, culture, knowledge -- and his wife's sense of humor.
Why you should listen
AJ Jacobs' writings stand at the intersection of philosophy, Gonzo journalism and performance art. Stubbornly curious and slyly perceptive, he takes immersive learning to its irrational and profoundly amusing extreme -- extracting wisdom and meaning after long stints as a self-styled guinea pig. For his widely circulated Esquire article "My Outsourced Life," he explored the phenomenon of outsourcing by hiring a team in Bangalore to take care of every part of his life -- from reading his emails to arguing with his wife to reading bedtime stories to his own son. A previous article, "I Think You're Fat," chronicled a brief, cringe-inducing attempt to live his life in Radical Honesty, telling all the truth, all the time.
Jacobs is author of The Know-It-All, which documents the year he spent reading the Encyclopedia Britannica from A to Z, uncovering both funny and surprising factoids but also poignant insight into history and human nature. In 2007 he released The Year of Living Biblically, in which he attempted to follow every single rule in the Bible as literally as possible for an entire year. His recent book The Guinea Pig Diaries: My Life as an Experiment is a collection of numerous personal experiments. including living according to George Washington's rules of conduct, outsourcing every single task to India, and posing as a woman on an online dating site.
AJ Jacobs | Speaker | TED.com