Mission Blue II
Kristen Marhaver: How we're growing baby corals to rebuild reefs
Kristen Marhaver: Jak hodujemy małe koralowce w celu odbudowania raf koralowych.
Filmed:
Readability: 4.4
899,361 views
Kristen Marhaver bada koralowce, maleńkie stworzenia wielkości ziarnka maku, tworzące przez setki żmudnych lat piękne struktury, które są długie na setki mil i podtrzymują przy życiu nasze oceany. Przyznaje, że łatwo jest się zasmucić obecnym stanem raf. Obecnie dużo się o nich mówi, ponieważ w zatrważającym tempie ulegają odbarwieniu, umierają i zamieniają się w szlam. Dobre wieści są takie, że zdobywamy coraz więcej wiedzy na temat tych niesamowitych morskich bezkręgowców, i tego, jak im pomóc (i jak pomóc im w pomaganiu nam). Biolożka i starsza stypedystkaTED daje nam możliwość wglądu w przepiękny i tajemniczy świat tych delikatnych, ciężko pracujących istot.
Kristen Marhaver - Coral reef biologist
TED Senior Fellow Kristen Marhaver is a marine biologist studying the ecology, behavior and reproduction of reef corals. Full bio
TED Senior Fellow Kristen Marhaver is a marine biologist studying the ecology, behavior and reproduction of reef corals. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
What was the most
difficult job you ever did?
difficult job you ever did?
0
836
2288
Jaką najtrudniejszą pracę
wykonywaliście w życiu?
wykonywaliście w życiu?
Czy była to praca w słońcu?
00:15
Was it working in the sun?
1
3882
1282
00:17
Was it working to provide food
for a family or a community?
for a family or a community?
2
5564
2786
Czy praca w celu zapewnienia jedzenia
rodzinie lub społeczności?
rodzinie lub społeczności?
Może praca dniami i nocami,
by ochronić życie i własność innych?
by ochronić życie i własność innych?
00:21
Was it working days and nights
trying to protect lives and property?
trying to protect lives and property?
3
9134
3935
Czy była to praca w pojedynkę,
00:25
Was it working alone
4
13661
1191
00:26
or working on a project
that wasn't guaranteed to succeed,
that wasn't guaranteed to succeed,
5
14876
3380
czy może praca nad projektem,
który nie gwarantował sukcesu,
który nie gwarantował sukcesu,
00:30
but that might improve
human health or save a life?
human health or save a life?
6
18280
2817
ale mógł polepszyć zdrowie
lub uratować komuś życie?
lub uratować komuś życie?
Czy było to budowanie, praca twórcza,
tworzenie dzieła sztuki?
tworzenie dzieła sztuki?
00:33
Was it working to build something,
create something, make a work of art?
create something, make a work of art?
7
21667
5003
Czy była to praca nie dająca pewności,
00:38
Was it work for which you were never sure
8
26991
1987
00:41
you were fully understood or appreciated?
9
29002
3251
że będziecie zrozumiani lub docenieni?
Ludzie w naszych społecznościach,
którzy wykonują te prace,
którzy wykonują te prace,
00:45
The people in our communities
who do these jobs
who do these jobs
10
33113
2256
00:47
deserve our attention, our love
and our deepest support.
and our deepest support.
11
35393
3633
zasługują na naszą uwagę,
miłość i silne wsparcie.
miłość i silne wsparcie.
Jednak nie tylko ludzie
w naszych społecznościach
w naszych społecznościach
00:51
But people aren't the only ones
in our communities
in our communities
12
39417
2443
00:53
who do these difficult jobs.
13
41884
1802
wykonują te trudne zajęcia.
00:56
These jobs are also done
by the plants, the animals
by the plants, the animals
14
44114
2762
Podobne prace wykonują rośliny, zwierzęta
i ekosystemy na naszej planecie,
00:58
and the ecosystems on our planet,
15
46900
2432
01:01
including the ecosystems I study:
the tropical coral reefs.
the tropical coral reefs.
16
49356
3489
włączając w to ekosystemy, które studiuję:
tropikalne rafy koralowe.
tropikalne rafy koralowe.
01:05
Coral reefs are farmers.
17
53640
1962
Rafy koralowe to rolnicy.
01:07
They provide food, income
and food security
and food security
18
55626
3210
Zapewniają żywność, dochód
i dostatek żywości
i dostatek żywości
setkom milionów ludzi na świecie.
01:10
for hundreds of millions
of people around the world.
of people around the world.
19
58860
2563
Rafy koralowe to strażnicy.
01:13
Coral reefs are security guards.
20
61447
2710
01:16
The structures that they build
protect our shorelines
protect our shorelines
21
64181
2757
Struktury, które budują,
chronią linie brzegowe
chronią linie brzegowe
przed powodziom w czasie sztormu i falami,
01:18
from storm surge and waves,
22
66962
1857
01:20
and the biological systems
that they house filter the water
that they house filter the water
23
68843
3666
a systemy biologiczne,
które je zamieszkują, filtrują wodę,
które je zamieszkują, filtrują wodę,
01:24
and make it safer for us to work and play.
24
72533
2399
dzięki czemu możemy
bezpieczniej bawić się i pracować.
bezpieczniej bawić się i pracować.
Rafy koralowe to chemicy.
01:27
Coral reefs are chemists.
25
75552
2562
01:30
The molecules that we're discovering
on coral reefs are increasingly important
on coral reefs are increasingly important
26
78138
3769
Cząsteczki, które w rafach odkrywamy,
są niezwykle ważne
są niezwykle ważne
w poszukiwaniu nowych antybiotyków
i nowatorskich leków na raka.
i nowatorskich leków na raka.
01:33
in the search for new antibiotics
and new cancer drugs.
and new cancer drugs.
27
81931
3573
01:37
And coral reefs are artists.
28
85528
2155
Rafy koralowe to artyści.
01:39
The structures that they build
29
87707
1495
Struktury, które budują,
są jednymi z najpiękniejszych na Ziemi.
01:41
are some of the most
beautiful things on planet Earth.
beautiful things on planet Earth.
30
89226
2550
01:43
And this beauty is the foundation
of the tourism industry
of the tourism industry
31
91800
2786
To piękno jest fundamentem
przemysłu turystycznego
przemysłu turystycznego
01:46
in many countries with few
or little other natural resources.
or little other natural resources.
32
94610
4521
w krajach, które posiadają
niewiele innych bogactw naturalnych.
niewiele innych bogactw naturalnych.
Z tych powodów, dzięki usługom,
jakie świadczą w ekosystemie,
jakie świadczą w ekosystemie,
01:51
So for all of these reasons,
all of these ecosystem services,
all of these ecosystem services,
33
99877
3260
01:55
economists estimate the value
of the world's coral reefs
of the world's coral reefs
34
103161
2685
ekonomiści szacują wartość
raf koralowych na świecie
raf koralowych na świecie
01:57
in the hundreds of billions
of dollars per year.
of dollars per year.
35
105870
2996
na setki miliardów dolarów rocznie.
Pomimo ciężkiej pracy wykonywanej dla nas
02:01
And yet despite all that hard work
being done for us
being done for us
36
109271
3107
02:04
and all that wealth that we gain,
37
112402
2196
i zdobytego na niej majątku,
02:06
we have done almost everything
we possibly could to destroy that.
we possibly could to destroy that.
38
114622
4445
zrobiliśmy prawie wszystko,
co możliwe, aby je zniszczyć.
co możliwe, aby je zniszczyć.
Zabraliśmy ryby z oceanów,
02:11
We have taken the fish out of the oceans
39
119091
1953
02:13
and we have added in fertilizer, sewage,
40
121068
2598
a dodaliśmy do nich nawozy, ścieki,
02:15
diseases, oil, pollution, sediments.
41
123690
3899
choroby, oleje, zanieczyszczenia, osady.
Stratowaliśmy je naszymi łodziami,
płetwami do nurkowania, buldożerami.
płetwami do nurkowania, buldożerami.
02:19
We have trampled the reefs physically
with our boats, our fins, our bulldozers,
with our boats, our fins, our bulldozers,
42
127613
3873
02:23
and we have changed the chemistry
of the entire sea,
of the entire sea,
43
131510
2507
Zmieniliśmy skład chemiczny mórz.
02:26
warmed the waters and made storms worse.
44
134041
2628
Ociepliliśmy wody
i zwiększyliśmy siłę sztormów.
i zwiększyliśmy siłę sztormów.
02:28
And these would all be bad on their own,
45
136693
2151
Każdy z tych rzeczy z osobna byłaby zła,
ale te zagrożenia potęgują się,
02:30
but these threats magnify each other
46
138868
1758
02:32
and compound one another
and make each other worse.
and make each other worse.
47
140650
2956
łącząc się wzajemnie
i pogarszając swoje działanie.
i pogarszając swoje działanie.
02:35
I'll give you an example.
48
143630
1393
Podam wam przykład.
Przez Curaçao, gdzie żyję i pracuję,
przeszedł tropikalny sztorm parę lat temu.
przeszedł tropikalny sztorm parę lat temu.
02:37
Where I live and work, in Curaçao,
a tropical storm went by a few years ago.
a tropical storm went by a few years ago.
49
145047
4325
Po wschodniej stronie wyspy,
02:41
And on the eastern end of the island,
50
149396
1889
02:43
where the reefs are intact and thriving,
51
151309
1944
gdzie rafy są nienaruszone i kwitnące,
02:45
you could barely tell
a tropical storm had passed.
a tropical storm had passed.
52
153277
2959
ledwo można było odnotować jego obecność.
02:48
But in town, where corals had died
from overfishing, from pollution,
from overfishing, from pollution,
53
156260
5325
Jednak w mieście, gdzie koralowce wymarły
przez nadmierne połowy i zanieczyszczenia,
przez nadmierne połowy i zanieczyszczenia,
02:53
the tropical storm picked up
the dead corals
the dead corals
54
161609
2103
sztorm porwał martwe koralowce
02:55
and used them as bludgeons
to kill the corals that were left.
to kill the corals that were left.
55
163736
2942
i użył ich jako maczug
do zabicia pozostałych.
do zabicia pozostałych.
To jest koralowiec, który badałam
podczas mojej pracy doktorskiej.
podczas mojej pracy doktorskiej.
02:59
This is a coral that I studied
during my PhD --
during my PhD --
56
167361
2317
03:01
I got to know it quite well.
57
169702
1569
Poznałam go całkiem dobrze.
03:03
And after this storm
took off half of its tissue,
took off half of its tissue,
58
171295
3079
Kiesy sztorm zdarł połowę jego tkanki,
został zainfekowany przez algi,
03:06
it became infested with algae,
59
174398
1669
03:08
the algae overgrew the tissue
and that coral died.
and that coral died.
60
176091
2755
które porosły jego tkankę
i koralowiec umarł.
i koralowiec umarł.
03:11
This magnification of threats,
this compounding of factors
this compounding of factors
61
179416
3962
Spotęgowanie zagrożenia
i łączenie się szkodliwych czynników
i łączenie się szkodliwych czynników
to coś, co Jeremy Jackson nazwał
"równią pochyłą do szlamu".
"równią pochyłą do szlamu".
03:15
is what Jeremy Jackson describes
as the "slippery slope to slime."
as the "slippery slope to slime."
62
183402
4834
03:20
It's hardly even a metaphor
because many of our reefs now
because many of our reefs now
63
188699
3553
To nawet nie jest metafora,
gdyż wiele dzisiejszych raf
gdyż wiele dzisiejszych raf
03:24
are literally bacteria
and algae and slime.
and algae and slime.
64
192276
3564
to dosłownie bakterie, algi i muł.
03:28
Now, this is the part of the talk
65
196954
1612
Dotarliśmy do części wykładu,
03:30
where you may expect me
to launch into my plea
to launch into my plea
66
198590
2889
w której można by się spodziewać
03:33
for us to all save the coral reefs.
67
201503
2673
nawoływania do ochrony raf koralowych.
03:36
But I have a confession to make:
68
204835
2108
Muszę jednak przyznać,
03:39
that phrase drives me nuts.
69
207744
2595
że doprowadza mnie to do szału.
03:42
Whether I see it in a tweet,
in a news headline
in a news headline
70
210363
3691
Niezależnie czy widzę to na Twitterze,
w nagłówkach wiadomości,
w nagłówkach wiadomości,
03:46
or the glossy pages
of a conservation brochure,
of a conservation brochure,
71
214078
3587
czy na błyszczących stronach
broszur o konserwacji przyrody,
broszur o konserwacji przyrody,
03:49
that phrase bothers me,
72
217689
1823
to nawoływanie mnie drażni,
bo jako naukowcy zajmujący się
biologią konserwatorską alarmujemy
biologią konserwatorską alarmujemy
03:51
because we as conservationists
have been sounding the alarms
have been sounding the alarms
73
219536
2928
03:54
about the death
of coral reefs for decades.
of coral reefs for decades.
74
222488
2404
o wymieraniu raf koralowych od dekad.
03:56
And yet, almost everyone I meet,
no matter how educated,
no matter how educated,
75
224916
4060
Nadal prawie każdy, kogo spotykam,
bez względu na wykształcenie,
bez względu na wykształcenie,
nie ma pewności, co to są koralowce
lub jak one powstają.
lub jak one powstają.
04:01
is not sure what a coral is
or where they come from.
or where they come from.
76
229000
3823
Jak sprawić, by ktoś dbał
o rafy koralowe na świecie,
o rafy koralowe na świecie,
04:05
How would we get someone to care
about the world's coral reefs
about the world's coral reefs
77
233489
3325
jeżeli jest to dla niego abstrakcja,
którą ledwo rozumie?
którą ledwo rozumie?
04:08
when it's an abstract thing
they can barely understand?
they can barely understand?
78
236838
3669
04:13
If they don't understand
what a coral is or where it comes from,
what a coral is or where it comes from,
79
241371
3072
Jeśli ludzie nie rozumieją,
co to jest koralowiec i jak powstaje,
co to jest koralowiec i jak powstaje,
czy nie wiedzą, jaki jest śmieszny,
interesujący i piękny,
interesujący i piękny,
04:16
or how funny or interesting
or beautiful it is,
or beautiful it is,
80
244467
2667
04:19
why would we expect them
to care about saving them?
to care about saving them?
81
247158
2639
to jak możemy oczekiwać, aby je chronili?
04:22
So let's change that.
82
250510
1318
Zmieńmy to.
04:23
What is a coral
and where does it come from?
and where does it come from?
83
251852
2541
Co to jest koralowiec i jak powstaje?
04:27
Corals are born
in a number of different ways,
in a number of different ways,
84
255287
2168
Koralowce rozmnażają się
na wiele sposobów,
na wiele sposobów,
ale najczęściej poprzez tarło:
wszystkie osobniki jednego gatunku,
wszystkie osobniki jednego gatunku,
04:29
but most often by mass spawning:
all of the individuals of a single species
all of the individuals of a single species
85
257479
4223
w jedną noc w roku,
04:33
on one night a year,
86
261726
1336
uwalniają wszystkie jajeczka
wytworzone w ciągu roku
wytworzone w ciągu roku
04:35
releasing all the eggs
they've made that year
they've made that year
87
263086
2713
w postaci wodnych kolumn,
04:37
into the water column,
88
265823
1194
04:39
packaged into bundles with sperm cells.
89
267041
2444
upakowanych razem z plemnikami.
04:41
And those bundles go to the surface
of the ocean and break apart.
of the ocean and break apart.
90
269509
3476
Takie pakunki wypływają na powierzchnię
oceanu, rozpadają się,
oceanu, rozpadają się,
i miejmy nadzieję, że napotkają
na powierzchni oceanu
na powierzchni oceanu
04:45
And hopefully -- hopefully --
at the surface of the ocean,
at the surface of the ocean,
91
273009
2746
jajeczka i plemniki koralowców
tego samego gatunku.
tego samego gatunku.
04:47
they meet the eggs and sperm
from other corals.
from other corals.
92
275779
2221
04:50
And that is why you need
lots of corals on a coral reef --
lots of corals on a coral reef --
93
278024
3108
Potrzeba wielu koralowców na rafach,
aby wszystkie jajeczka spotkały
swoją drugą połówkę na powierzchni.
swoją drugą połówkę na powierzchni.
04:53
so that all of their eggs can
meet their match at the surface.
meet their match at the surface.
94
281156
3544
Kiedy zostaną zapłodnione,
wtedy robią to, co inne komórki jajowe:
wtedy robią to, co inne komórki jajowe:
04:57
When they're fertilized, they do
what any other animal egg does:
what any other animal egg does:
95
285254
3108
dzielą na pół, i to wielokrotnie.
05:00
divides in half again and again and again.
96
288386
2245
05:03
Taking these photos
under the microscope every year
under the microscope every year
97
291059
2478
Robienie tych zdjęć
pod mikroskopem co roku
pod mikroskopem co roku
05:05
is one of my favorite and most
magical moments of the year.
magical moments of the year.
98
293561
3168
jest dla mnie jednym z ulubionych
i najbardziej magicznych momentów.
i najbardziej magicznych momentów.
05:08
At the end of all this cell division,
they turn into a swimming larva --
they turn into a swimming larva --
99
296753
3953
Na końcu podziału komórkowego,
zamieniają się w pływające larwy,
zamieniają się w pływające larwy,
05:12
a little tiny blob of fat
the size of a poppy seed,
the size of a poppy seed,
100
300730
3734
drobne kuleczki tłuszczu
wielkości ziarenka maku,
wielkości ziarenka maku,
ale z narządami zmysłów, które mamy.
05:16
but with all of the sensory
systems that we have.
systems that we have.
101
304488
2670
05:19
They can sense color and light,
textures, chemicals, pH.
textures, chemicals, pH.
102
307182
5656
Wykrywają kolor i światło,
struktury, chemikalia i pH.
struktury, chemikalia i pH.
Mogą nawet wyczuć fale podłużne.
Potrafią usłyszeć dźwięk.
Potrafią usłyszeć dźwięk.
05:24
They can even feel pressure waves;
they can hear sound.
they can hear sound.
103
312862
3001
05:28
And they use those talents
104
316253
1294
Używają tych zdolności
05:29
to search the bottom of the reef
for a place to attach
for a place to attach
105
317571
2833
do przeszukiwania dna rafy,
by znaleźć miejsce do osiedlenia się
by znaleźć miejsce do osiedlenia się
05:32
and live the rest of their lives.
106
320428
1599
i spędzenia tam reszty życia.
05:34
So imagine finding a place
where you would live the rest of your life
where you would live the rest of your life
107
322051
3376
Wyobraźcie sobie znalezienie miejsca,
w którym spędzilibyście resztę życia,
w którym spędzilibyście resztę życia,
05:37
when you were just two days old.
108
325451
1773
mając zaledwie 2 dni.
05:39
They attach in the place
they find most suitable,
they find most suitable,
109
327780
2767
Przyczepiają się do miejsca
najbardziej dogodnego,
najbardziej dogodnego,
budują pod sobą szkielet,
05:42
they build a skeleton
underneath themselves,
underneath themselves,
110
330571
2079
tworzą otwór gębowy
i ramiona okołogębowe,
i ramiona okołogębowe,
05:44
they build a mouth and tentacles,
111
332674
1589
05:46
and then they begin the difficult work
of building the world's coral reefs.
of building the world's coral reefs.
112
334287
4103
i zaczynają trudną pracę
nad budową raf koralowych.
nad budową raf koralowych.
05:51
One coral polyp will divide itself
again and again and again,
again and again and again,
113
339124
3845
Jeden polip podzieli się raz po raz,
05:54
leaving a limestone skeleton
underneath itself
underneath itself
114
342993
2341
pozostawiając po sobie wapienny szkielet,
05:57
and growing up toward the sun.
115
345358
2065
i rosnąc w kierunku słońca.
05:59
Given hundreds of years and many species,
116
347906
2722
Po setkach lat i dzięki wielu gatunkom
otrzymujemy ogromną, wapienną strukturę,
06:02
what you get is a massive
limestone structure
limestone structure
117
350652
2338
widoczną, w wielu przypadkach,
nawet z kosmosu,
nawet z kosmosu,
06:05
that can be seen from space in many cases,
118
353014
2512
06:07
covered by a thin skin
of these hardworking animals.
of these hardworking animals.
119
355550
3368
pokrytą cienką skórą
tych pracowitych zwierząt.
tych pracowitych zwierząt.
06:11
Now, there are only a few hundred species
of corals on the planet, maybe 1,000.
of corals on the planet, maybe 1,000.
120
359625
4405
Obecnie na ziemi jest jedynie
kilkaset gatunków koralowców, może tysiąc.
kilkaset gatunków koralowców, może tysiąc.
06:16
But these systems house millions
and millions of other species,
and millions of other species,
121
364435
4734
Jednak te struktury są domem
dla miliona innych gatunków,
dla miliona innych gatunków,
a ta różnorodność równoważy system,
06:21
and that diversity is what
stabilizes the systems,
stabilizes the systems,
122
369193
2484
06:23
and it's where we're finding
our new medicines.
our new medicines.
123
371701
2214
i to w niej znajdujemy nowe leki.
06:25
It's how we find new sources of food.
124
373939
3069
Tam znajdujemy nowe źródła pożywienia.
06:29
I'm lucky enough to work
on the island of Curaçao,
on the island of Curaçao,
125
377841
2341
Mam szczęście, pracując na wyspie Curaçao,
gdzie wciąż mamy rafy takie jak ta.
06:32
where we still have reefs
that look like this.
that look like this.
126
380206
2256
06:34
But, indeed, much of the Caribbean
and much of our world
and much of our world
127
382486
4311
Jednak spora część Karaibów i świata
06:38
is much more like this.
128
386821
1866
wygląda inaczej.
Naukowcy szczegółowo zbadali
06:40
Scientists have studied
in increasing detail
in increasing detail
129
388711
3023
06:43
the loss of the world's coral reefs,
130
391758
1782
ubytki raf koralowych,
06:45
and they have documented
with increasing certainty the causes.
with increasing certainty the causes.
131
393564
3561
dokumentując przyczyny z dużą precyzją.
Jednak w moich badaniach
nie skupiam się na przeszłości.
nie skupiam się na przeszłości.
06:49
But in my research, I'm not
interested in looking backward.
interested in looking backward.
132
397149
2992
06:52
My colleagues and I in Curaçao
are interested in looking forward
are interested in looking forward
133
400165
3061
Razem z moimi współpracownikami
w Curaçao patrzymy w przyszłość
w Curaçao patrzymy w przyszłość
na to, co może się wydarzyć.
06:55
at what might be.
134
403250
1357
06:56
And we have the tiniest reason
to be optimistic.
to be optimistic.
135
404631
3662
Mamy mały powód do optymizmu,
ponieważ nawet na niektórych rafach,
07:00
Because even in some of these reefs
136
408824
1777
07:02
that we probably could have
written off long ago,
written off long ago,
137
410625
3649
które dawno temu spisalibyśmy na straty,
czasami obserwujemy,
czasami obserwujemy,
07:06
we sometimes see baby corals
arrive and survive anyway.
arrive and survive anyway.
138
414298
4465
jak przypływające małe koralowce
zadomowiają się i jakoś przeżywają.
zadomowiają się i jakoś przeżywają.
07:11
And we're starting to think
that baby corals may have the ability
that baby corals may have the ability
139
419193
3275
Myślimy, że te małe koralowce
mogą mieć zdolność
mogą mieć zdolność
dopasowywania się do niektórych warunków,
jakiej dorosłe osobniki nie mają.
jakiej dorosłe osobniki nie mają.
07:14
to adjust to some of the conditions
that the adults couldn't.
that the adults couldn't.
140
422492
3603
07:18
They may be able to adjust
141
426119
2016
Mogą dostosować się
07:20
ever so slightly more readily
to this human planet.
to this human planet.
142
428159
3882
nieco łatwiej do ludzkiej planety.
07:24
So in the research I do
with my colleagues in Curaçao,
with my colleagues in Curaçao,
143
432890
4043
W badaniach, jakie prowadzimy
z moimi współpracownikami w Curaçao,
z moimi współpracownikami w Curaçao,
próbujemy odkryć,
czego potrzebują młode koralowce
czego potrzebują młode koralowce
07:28
we try to figure out
what a baby coral needs
what a baby coral needs
144
436957
2513
w tej początkowej, decydującej fazie.
07:31
in that critical early stage,
145
439494
1524
07:33
what it's looking for
146
441042
1167
Czego poszukują
07:34
and how we can try to help it
through that process.
through that process.
147
442233
2540
i jak możemy spróbować
im pomóc w tym procesie.
im pomóc w tym procesie.
07:36
I'm going to show you three examples
of the work we've done
of the work we've done
148
444797
2841
Pokażę trzy przykłady pracy,
którą wykonaliśmy,
którą wykonaliśmy,
07:39
to try to answer those questions.
149
447662
1937
aby odpowiedzieć na te pytania.
Kilka lat temu za pomocą drukarki 3D
zrobiliśmy badanie preferencji koralowców,
zrobiliśmy badanie preferencji koralowców,
07:42
A few years ago we took a 3D printer
and we made coral choice surveys --
and we made coral choice surveys --
150
450575
4775
używając różnych kolorów i struktur.
07:47
different colors and different textures,
151
455374
1936
Zapytaliśmy koralowce,
gdzie wolą się osiedlić.
gdzie wolą się osiedlić.
07:49
and we simply asked the coral
where they preferred to settle.
where they preferred to settle.
152
457334
2870
07:52
And we found that corals,
even without the biology involved,
even without the biology involved,
153
460228
2985
Odkryliśmy, że koralowce,
nawet bez zaangażowania biologii,
nawet bez zaangażowania biologii,
07:55
still prefer white and pink,
the colors of a healthy reef.
the colors of a healthy reef.
154
463237
3159
wciąż wolą biały i różowy,
czyli kolory zdrowej rafy.
czyli kolory zdrowej rafy.
07:58
And they prefer crevices
and grooves and holes,
and grooves and holes,
155
466420
3135
Wolą szczeliny, rowki i dziury,
08:01
where they will be safe
from being trampled
from being trampled
156
469579
2024
gdzie są bezpieczne przed zdeptaniem
08:03
or eaten by a predator.
157
471627
1316
lub byciem zjedzonym przez drapieżnika.
08:05
So we can use this knowledge,
158
473276
1456
Możemy wykorzystać tę wiedzę,
08:06
we can go back and say
we need to restore those factors --
we need to restore those factors --
159
474756
3019
wrócić i powiedzieć,
że musimy przywrócić te czynniki,
że musimy przywrócić te czynniki,
08:09
that pink, that white, those crevices,
those hard surfaces --
those hard surfaces --
160
477799
3179
takie jak kolory różowy i biały,
szczeliny i twarde powierzchnie,
szczeliny i twarde powierzchnie,
08:13
in our conservation projects.
161
481002
1743
w naszych projektach konserwatorskich.
08:14
We can also use that knowledge
162
482769
1461
Możemy także wykorzystać tę wiedzę,
08:16
if we're going to put something
underwater, like a sea wall or a pier.
underwater, like a sea wall or a pier.
163
484254
3539
jeśli zamierzamy zbudować coś pod wodą,
jak na przykład tamę czy molo.
jak na przykład tamę czy molo.
08:19
We can choose to use the materials
and colors and textures
and colors and textures
164
487817
3040
Możemy wybrać tworzywa, kolory, struktury,
08:22
that might bias the system
back toward those corals.
back toward those corals.
165
490881
3831
które stworzą środowisko
przyjazne koralowcom.
przyjazne koralowcom.
08:27
Now in addition to the surfaces,
166
495487
1977
Poza powierzchniami
08:29
we also study the chemical
and microbial signals
and microbial signals
167
497488
2497
badamy także sygnały chemiczne
i drobnoustrojowe,
i drobnoustrojowe,
które przyciągają koralowce do raf.
08:32
that attract corals to reefs.
168
500009
2028
08:34
Starting about six years ago,
I began culturing bacteria
I began culturing bacteria
169
502061
2900
Zaczynając jakieś 6 lat temu,
hodowałam bakterie pobrane
hodowałam bakterie pobrane
08:36
from surfaces where corals had settled.
170
504985
2092
z powierzchni,
na których osiedliły się koralowce.
na których osiedliły się koralowce.
08:39
And I tried those one by one by one,
171
507101
2833
Próbowałam jedną po drugiej,
08:41
looking for the bacteria that would
convince corals to settle and attach.
convince corals to settle and attach.
172
509958
4766
szukając bakterii, które zachęciłyby
koralowce do osiedlenia się.
koralowce do osiedlenia się.
Mamy wiele szczepów bakterii w zamrażarce,
08:46
And we now have many
bacterial strains in our freezer
bacterial strains in our freezer
173
514748
3150
które spowodują, niezawodnie,
08:49
that will reliably cause corals
174
517922
1509
przejście koralowców przez proces
osiedleńczy i przystosowawczy.
osiedleńczy i przystosowawczy.
08:51
to go through that settlement
and attachment process.
and attachment process.
175
519455
2969
08:54
So as we speak,
176
522448
1199
Jak już wspomniałam,
08:55
my colleagues in Curaçao
are testing those bacteria
are testing those bacteria
177
523671
2420
moi koledzy w Curaçao
testują te bakterie, by sprawdzić,
testują te bakterie, by sprawdzić,
08:58
to see if they'll help us raise
more coral settlers in the lab,
more coral settlers in the lab,
178
526115
3324
czy pomogą nam w wyhodowaniu
większej liczby larw koralowców
większej liczby larw koralowców
09:01
and to see if those coral settlers
will survive better
will survive better
179
529463
2587
i czy dzięki nim koralowi osadnicy
lepiej przetrwają,
lepiej przetrwają,
09:04
when we put them back underwater.
180
532074
1809
gdy umieścimy je z powrotem pod wodą.
09:06
Now in addition to these tools,
we also try to uncover the mysteries
we also try to uncover the mysteries
181
534304
3225
Ponadto próbujemy także odkryć zagadki
09:09
of species that are under-studied.
182
537553
2453
niezbadanych gatunków.
09:12
This is one of my favorite corals,
and always has been:
and always has been:
183
540839
3289
To jeden z moich ulubionych koralowców,
zawsze nim był:
zawsze nim był:
09:16
dendrogyra cylindrus, the pillar coral.
184
544152
2489
Dendrogyra cylindrus.
09:19
I love it because it makes
this ridiculous shape,
this ridiculous shape,
185
547073
2907
Kocham go, bo przyjmuje śmieszny kształt,
09:22
because its tentacles
are fat and look fuzzy
are fat and look fuzzy
186
550004
3143
jego ramiona są grube i włochate,
09:25
and because it's rare.
187
553171
1440
i ze względu na to, że jest rzadki.
09:26
Finding one of these on a reef is a treat.
188
554635
2474
Znalezienie go na rafie to skarb.
Jest tak rzadki,
09:29
In fact, it's so rare,
189
557695
1152
09:30
that last year it was listed
as a threatened species
as a threatened species
190
558871
2516
że w ostatnim roku znalazł się
na liście zagrożonych gatunków.
09:33
on the endangered species list.
191
561411
1855
09:35
And this was in part because
in over 30 years of research surveys,
in over 30 years of research surveys,
192
563290
3307
Po części dlatego,
że przez ponad 30 lat badań
że przez ponad 30 lat badań
09:38
scientists had never found
a baby pillar coral.
a baby pillar coral.
193
566621
3856
naukowcy nigdy nie znaleźli jego larwy.
Nie wiedzieliśmy nawet,
czy mogą się rozmnażać,
czy mogą się rozmnażać,
09:42
We weren't even sure
if they could still reproduce,
if they could still reproduce,
194
570803
2414
09:45
or if they were still reproducing.
195
573241
1999
i czy nadal się rozmnażają.
09:47
So four years ago, we started
following these at night
following these at night
196
575760
2669
Cztery lata temu zaczęliśmy
obserwować je nocą,
obserwować je nocą,
chcąc sprawdzić,
kiedy się rozmnażają w Curaçao.
kiedy się rozmnażają w Curaçao.
09:50
and watching to see if we could
figure out when they spawn in Curaçao.
figure out when they spawn in Curaçao.
197
578453
4289
Otrzymaliśmy kilka wskazówek
od naszych kolegów z Florydy,
od naszych kolegów z Florydy,
09:55
We got some good tips
from our colleagues in Florida,
from our colleagues in Florida,
198
583992
2688
którzy widzieli ich tarło
w 2007 i w 2008 roku.
w 2007 i w 2008 roku.
09:58
who had seen one in 2007, one in 2008,
199
586704
4058
Ostatecznie przewidzieliśmy,
kiedy u nas się będą rozmnażać,
kiedy u nas się będą rozmnażać,
10:02
and eventually we figured out
when they spawn in Curaçao
when they spawn in Curaçao
200
590786
2673
10:05
and we caught it.
201
593483
1359
i przyłapaliśmy je.
10:06
Here's a female on the left
with some eggs in her tissue,
with some eggs in her tissue,
202
594866
2698
Tu po lewej jest samica
z jajeczkami w tkance,
z jajeczkami w tkance,
10:09
about to release them into the seawater.
203
597588
1920
które zaraz uwolni do morskiej wody.
A po prawej jest samiec
uwalniający plemniki.
uwalniający plemniki.
10:11
And here's a male
on the right, releasing sperm.
on the right, releasing sperm.
204
599532
2637
Zebraliśmy je, zabraliśmy do laboratorium
i spróbowaliśmy zapłodnić,
i spróbowaliśmy zapłodnić,
10:14
We collected this, we got it
back to the lab, we got it to fertilize
back to the lab, we got it to fertilize
205
602783
3684
10:18
and we got baby pillar corals
swimming in our lab.
swimming in our lab.
206
606491
3284
i otrzymaliśmy młode koralowce
pływające w naszym laboratorium.
pływające w naszym laboratorium.
Dzięki pracy naszych
naukowych poprzedników
naukowych poprzedników
10:22
Thanks to the work
of our scientific aunts and uncles,
of our scientific aunts and uncles,
207
610520
2540
i dzięki dziesięciu latach doświadczenia
zebranego w Curaçao
zebranego w Curaçao
10:25
and thanks to the 10 years of practice
we've had in Curaçao
we've had in Curaçao
208
613084
2857
10:27
at raising other coral species,
209
615965
2193
w hodowli innych gatunków koralowców,
10:30
we got some of those larvae
to go through the rest of the process
to go through the rest of the process
210
618182
3875
mamy larwy gotowe do przejścia
przez dalszą część procesu,
przez dalszą część procesu,
zadomowienia się i osiedlenia,
10:34
and settle and attach,
211
622081
1652
10:35
and turn into metamorphosed corals.
212
623757
2711
i przeistoczenia się w piękne koralowce.
10:38
So this is the first pillar coral baby
that anyone ever saw.
that anyone ever saw.
213
626492
4744
Oto pierwszy zaobserwowany
maleńki Dendrogyra cylindricus
maleńki Dendrogyra cylindricus
(Brawa)
10:43
(Applause)
214
631786
5420
10:49
And I have to say --
if you think baby pandas are cute,
if you think baby pandas are cute,
215
637230
3174
Muszę powiedzieć, że jeśli myślicie,
że małe pandy są urocze,
że małe pandy są urocze,
to jednak to jest bardziej urocze.
10:52
this is cuter.
216
640428
1238
10:53
(Laughter)
217
641690
1983
(Śmiech)
10:56
So we're starting to figure out
the secrets to this process,
the secrets to this process,
218
644236
3124
Zaczynamy rozumieć tajniki procesu
10:59
the secrets of coral reproduction
and how we might help them.
and how we might help them.
219
647384
3348
rozmnażania się koralowców
i tego, jak możemy im pomóc.
i tego, jak możemy im pomóc.
11:03
And this is true all around the world;
220
651089
1848
To się sprawdza na całym świecie.
Naukowcy obmyślają sposoby
utrzymania nowych zarodków,
utrzymania nowych zarodków,
11:04
scientists are figuring out new ways
to handle their embryos,
to handle their embryos,
221
652961
2892
sprawiania, aby się osiedliły,
11:07
to get them to settle,
222
655877
1158
11:09
maybe even figuring out the methods
to preserve them at low temperatures,
to preserve them at low temperatures,
223
657059
4534
czy nawet znalezienia metod
przechowania ich w niskich temperaturach,
przechowania ich w niskich temperaturach,
aby zachować ich genetyczną różnorodność
11:13
so that we can preserve
their genetic diversity
their genetic diversity
224
661617
3116
i pracować z nimi częściej.
11:16
and work with them more often.
225
664757
1882
11:18
But this is still so low-tech.
226
666984
2873
To wszystko to nadal prowizorka.
11:22
We are limited by the space on our bench,
the number of hands in the lab
the number of hands in the lab
227
670260
5015
Mamy za mało miejsca na stole,
rąk do pracy w laboratorium,
rąk do pracy w laboratorium,
11:27
and the number of coffees
we can drink in any given hour.
we can drink in any given hour.
228
675299
4170
i ograniczoną liczbę kaw,
które możemy wypić w danej godzinie.
które możemy wypić w danej godzinie.
A teraz, porównując to do innych dziedzin
11:32
Now, compare that to our other crises
229
680105
2493
11:34
and our other areas
of concern as a society.
of concern as a society.
230
682622
3213
i kryzysów, przez które przechodzimy
jako społeczeństwo.
jako społeczeństwo.
Mamy zaawansowaną technologię medyczną,
zaawansowaną technologię obrony,
zaawansowaną technologię obrony,
11:38
We have advanced medical technology,
we have defense technology,
we have defense technology,
231
686265
3652
11:41
we have scientific technology,
232
689941
1597
technologię do badań naukowych
11:43
we even have advanced technology for art.
233
691562
2426
zaawansowaną technologię w sztuce,
11:46
But our technology
for conservation is behind.
for conservation is behind.
234
694012
5397
ale technologia w dziedzinie
biologii konserwatorskiej jest w tyle.
biologii konserwatorskiej jest w tyle.
Przypomnijcie sobie raz jeszcze
waszą najtrudniejszą pracę.
waszą najtrudniejszą pracę.
11:53
Think back to the most
difficult job you ever did.
difficult job you ever did.
235
701022
3145
11:56
Many of you would say
it was being a parent.
it was being a parent.
236
704662
3235
Wielu z was powiedziałoby,
że było to bycie rodzicem.
że było to bycie rodzicem.
Moja mama opisała bycie rodzicem
12:00
My mother described being a parent
237
708314
1657
12:01
as something that makes your life
far more amazing and far more difficult
far more amazing and far more difficult
238
709995
4211
jako coś, co nadaje życiu niezwykłości,
czyniąc je jednocześnie trudniejszym,
czyniąc je jednocześnie trudniejszym,
12:06
than you could've ever possibly imagined.
239
714230
2530
niż można by to było sobie wyobrazić.
12:08
I've been trying to help corals
become parents for over 10 years now.
become parents for over 10 years now.
240
716784
4025
Od ponad 10 lat próbuję pomóc
koralowcom zostać rodzicami.
koralowcom zostać rodzicami.
Obserwowanie tego cudu życia
12:13
And watching the wonder of life
241
721563
2170
12:15
has certainly filled me with amazement
to the core of my soul.
to the core of my soul.
242
723757
4027
wprawia moją duszę w zdumienie.
12:19
But I've also seen how difficult
it is for them to become parents.
it is for them to become parents.
243
727808
3482
Wiem, jak trudno jest im zostać rodzicami.
Dendrogyra cylindricus wypuścił jajeczka
ponownie dwa tygodnie temu,
ponownie dwa tygodnie temu,
12:24
The pillar corals spawned
again two weeks ago,
again two weeks ago,
244
732450
2180
12:26
and we collected their eggs
and brought them back to the lab.
and brought them back to the lab.
245
734654
2889
które zebraliśmy i przenieśliśmy
do laboratorium.
do laboratorium.
12:29
And here you see one embryo dividing,
246
737567
2058
Tutaj widzicie jeden dzielący się zarodek,
a obok 14 niezapłodnionych jajeczek,
12:31
alongside 14 eggs that didn't fertilize
247
739649
2874
które się rozpadną.
12:34
and will blow up.
248
742547
1660
Zainfekują je bakterie i eksplodują,
12:36
They'll be infected with bacteria,
they will explode
they will explode
249
744532
2735
12:39
and those bacteria will threaten
the life of this one embryo
the life of this one embryo
250
747291
3742
a te bakterie zagrożą życiu
tego jednego zarodka,
tego jednego zarodka,
który ma szanse na przeżycie.
12:43
that has a chance.
251
751057
2130
Nie wiemy, czy powodem tego były
metody obchodzenia się z materiałem
metody obchodzenia się z materiałem
12:45
We don't know if it was our handling
methods that went wrong
methods that went wrong
252
753576
2963
12:48
and we don't know
253
756563
1627
i nie wiemy,
12:50
if it was just this coral on this reef,
always suffering from low fertility.
always suffering from low fertility.
254
758214
4918
czy to jedyny koral na tej rafie
cierpiący na niską płodność.
cierpiący na niską płodność.
Jakakolwiek jest tego przyczyna,
12:55
Whatever the cause,
255
763582
1305
12:56
we have much more work to do
before we can use baby corals
before we can use baby corals
256
764911
4517
mamy bardzo dużo do zrobienia,
zanim użyjemy małych koralowców
zanim użyjemy małych koralowców
do odbudowania lub nawet uratowania rafy.
13:01
to grow or fix or, yes,
maybe save coral reefs.
maybe save coral reefs.
257
769452
4942
Abstrahując od tego, że rafy koralowe
są warte setki milionów dolarów,
są warte setki milionów dolarów,
13:07
So never mind that they're worth
hundreds of billions of dollars.
hundreds of billions of dollars.
258
775450
3071
13:10
Coral reefs are hardworking animals
and plants and microbes and fungi.
and plants and microbes and fungi.
259
778545
5427
to są one ciężko pracującymi zwierzętami,
roślinami, mikrobami, grzybami.
roślinami, mikrobami, grzybami.
13:15
They're providing us with art
and food and medicine.
and food and medicine.
260
783996
3620
Zaopatrują nas w sztukę,
pokarm i lekarstwa.
pokarm i lekarstwa.
13:20
And we almost took out
an entire generation of corals.
an entire generation of corals.
261
788012
3576
My w zamian prawie wytrzebiliśmy
całe ich pokolenia.
całe ich pokolenia.
13:23
But a few made it anyway,
despite our best efforts,
despite our best efforts,
262
791975
4041
Kilka z nich przetrwało
pomimo naszych starań
pomimo naszych starań
i nadszedł czas, byśmy im podziękowali
za pracę, jaką wykonały,
za pracę, jaką wykonały,
13:28
and now it's time for us to thank them
for the work they did
for the work they did
263
796040
3132
i dali możliwość budowania
raf koralowych w przyszłości,
raf koralowych w przyszłości,
13:31
and give them every chance they have
to raise the coral reefs of the future,
to raise the coral reefs of the future,
264
799196
4825
podarować im ich dzieci.
13:36
their coral babies.
265
804045
1488
13:37
Thank you so much.
266
805557
1195
Dziękuję wam bardzo.
13:38
(Applause)
267
806776
6195
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Kristen Marhaver - Coral reef biologistTED Senior Fellow Kristen Marhaver is a marine biologist studying the ecology, behavior and reproduction of reef corals.
Why you should listen
Dr. Kristen Marhaver's work combines classic scientific methods with new technologies to help threatened coral species survive their early life stages. She was the first person to rear juveniles of the endangered Caribbean Pillar Coral. Now she's now developing bacterial tools to improve coral survival at all life stages.
Marhaver's research has been covered by NPR, BBC, The Atlantic and Popular Science, among hundreds of outlets. She's earned five fellowships and grants from the US National Science Foundation and multiple awards for science communication. Marhaver is a TED Senior Fellow, a WINGS Fellow, and a World Economic Forum Young Scientist.
Outside the lab, Marhaver advocates for stronger ocean conservation and smarter science communication. Her talks and articles have been featured by Google, Wired UK, Mission Blue and by ocean and scuba festivals around the world.
A scuba diver from the age of 15, Marhaver is a graduate of Georgia Institute of Technology and the Center for Marine Biodiversity and Conservation at Scripps Institution of Oceanography. Her lab is based at the CARMABI Research Station on the island of Curaçao.
Kristen Marhaver | Speaker | TED.com