Mission Blue II
Kristen Marhaver: How we're growing baby corals to rebuild reefs
Kristen Marhaver: Chúng ta sẽ nuôi lớn những cây san hô con như thế nào để tạo nên rạn san hô
Filmed:
Readability: 4.4
899,361 views
Kristen Marhaver nghiên cứu về san hô, một giống loài bé nhỏ với kích thước của hạt cây thuốc phiện, qua hàng trăm năm chậm chạp, tạo ra sự đẹp đẽ, duy trì cấu trúc sự sống đại dương dài hàng trăm. Như cô thừa nhận, thật đáng buồn khi nhìn thấy tình trạng của các rạn san hô; chúng xuất hiện trên các bản tin gần đây vì sự tẩy trắng, chết đi và biến thành các chất nhờn một cách nhanh chóng. Nhưng có một tin tốt rằng chúng ta ngày càng hiểu biết rõ hơn về loài động vật không xương sống ở biển- bao gồm cả việc giúp đỡ chúng như thế nào ( và giúp chúng chính là giúp chúng ta). Nhà sinh học này và các thành viên cấp cao của TED đã cung cấp một cái nhìn sơ qua về cuộc sống tuyệt vời và kì bí của loài sinh vật chăm chỉ và mỏng manh này.
Kristen Marhaver - Coral reef biologist
TED Senior Fellow Kristen Marhaver is a marine biologist studying the ecology, behavior and reproduction of reef corals. Full bio
TED Senior Fellow Kristen Marhaver is a marine biologist studying the ecology, behavior and reproduction of reef corals. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
What was the most
difficult job you ever did?
difficult job you ever did?
0
836
2288
Công việc khó nhất mà bạn từng làm là gì?
00:15
Was it working in the sun?
1
3882
1282
Làm việc dưới trời nắng?
00:17
Was it working to provide food
for a family or a community?
for a family or a community?
2
5564
2786
Công việc giúp cung cấp
thức ăn cho gia đình cho cộng đồng?
thức ăn cho gia đình cho cộng đồng?
00:21
Was it working days and nights
trying to protect lives and property?
trying to protect lives and property?
3
9134
3935
Công việc làm cả ngày cả đêm
cố gắng bảo vệ cuộc sống và tài sản?
cố gắng bảo vệ cuộc sống và tài sản?
00:25
Was it working alone
4
13661
1191
Làm việc một mình
00:26
or working on a project
that wasn't guaranteed to succeed,
that wasn't guaranteed to succeed,
5
14876
3380
hay làm việc cho một dự án mà không
chắc là có thành công hay không,
chắc là có thành công hay không,
00:30
but that might improve
human health or save a life?
human health or save a life?
6
18280
2817
nhưng có thể giúp cải thiện
cuộc sống hoặc thậm chí cứu ai đó?
cuộc sống hoặc thậm chí cứu ai đó?
00:33
Was it working to build something,
create something, make a work of art?
create something, make a work of art?
7
21667
5003
Công việc là dựng nên một thứ gì đó,
tạo nên thứ gì đó, hoặc làm nghệ thuật?
tạo nên thứ gì đó, hoặc làm nghệ thuật?
00:38
Was it work for which you were never sure
8
26991
1987
Đó có phải là công việc
mà bạn đã từng không chắc chắn rằng
mà bạn đã từng không chắc chắn rằng
00:41
you were fully understood or appreciated?
9
29002
3251
bạn đã hiểu và đánh giá cao nó?
00:45
The people in our communities
who do these jobs
who do these jobs
10
33113
2256
Mọi người trong cộng đồng của chúng ta
những người đang làm công việc này
những người đang làm công việc này
00:47
deserve our attention, our love
and our deepest support.
and our deepest support.
11
35393
3633
xứng đáng nhận được sự quan tâm,
sự yêu thương, và sự cổ vũ từ chúng ta.
sự yêu thương, và sự cổ vũ từ chúng ta.
00:51
But people aren't the only ones
in our communities
in our communities
12
39417
2443
Nhưng đây không phải là những người
duy nhất trong cộng đồng
duy nhất trong cộng đồng
00:53
who do these difficult jobs.
13
41884
1802
làm những công việc khó khăn này.
00:56
These jobs are also done
by the plants, the animals
by the plants, the animals
14
44114
2762
Những công việc này cũng được
thực hiện bởi thực vật, động vật
thực hiện bởi thực vật, động vật
00:58
and the ecosystems on our planet,
15
46900
2432
và hệ sinh thái trên hành tinh này,
01:01
including the ecosystems I study:
the tropical coral reefs.
the tropical coral reefs.
16
49356
3489
bao gồm cả hệ sinh thái tôi đang
nghiên cứu: các rạn san hô nhiệt đới.
nghiên cứu: các rạn san hô nhiệt đới.
01:05
Coral reefs are farmers.
17
53640
1962
Rạn san hô là những nông dân.
01:07
They provide food, income
and food security
and food security
18
55626
3210
Chúng cung cấp thức ăn, thu nhập
và an ninh lương thực
và an ninh lương thực
01:10
for hundreds of millions
of people around the world.
of people around the world.
19
58860
2563
cho hàng trăm triệu người
trên toàn thế giới
trên toàn thế giới
01:13
Coral reefs are security guards.
20
61447
2710
Rạn san hô là những lính gác.
01:16
The structures that they build
protect our shorelines
protect our shorelines
21
64181
2757
Cấu trúc mà chúng dựng nên để
bảo vệ bờ biển của chúng ta
bảo vệ bờ biển của chúng ta
01:18
from storm surge and waves,
22
66962
1857
khỏi báo tố và những con sóng
01:20
and the biological systems
that they house filter the water
that they house filter the water
23
68843
3666
và cả hệ thống sinh học
mà chúng đang lọc nước
mà chúng đang lọc nước
01:24
and make it safer for us to work and play.
24
72533
2399
để làm cho nước trở nên an toàn
cho chúng ta làm việc và vui chơi.
cho chúng ta làm việc và vui chơi.
01:27
Coral reefs are chemists.
25
75552
2562
Rạn san hô là những nhà hóa học.
01:30
The molecules that we're discovering
on coral reefs are increasingly important
on coral reefs are increasingly important
26
78138
3769
Các phân tử mà chúng tôi khám phá ra
trên những rạn san hô rất quan trọng
trên những rạn san hô rất quan trọng
01:33
in the search for new antibiotics
and new cancer drugs.
and new cancer drugs.
27
81931
3573
trong việc tìm kiếm những
loại kháng sinh mới và thuốc chống ung thư.
loại kháng sinh mới và thuốc chống ung thư.
01:37
And coral reefs are artists.
28
85528
2155
Và những rạn san hô này là những nghệ sĩ
01:39
The structures that they build
29
87707
1495
Những cấu trúc mà chúng dựng lên
01:41
are some of the most
beautiful things on planet Earth.
beautiful things on planet Earth.
30
89226
2550
là một trong những điều đẹp đẽ nhất
trên hành tinh Trái Đất này.
trên hành tinh Trái Đất này.
01:43
And this beauty is the foundation
of the tourism industry
of the tourism industry
31
91800
2786
Và vẻ đẹp này là nền tảng
cho ngành công nghiệp du lịch
cho ngành công nghiệp du lịch
01:46
in many countries with few
or little other natural resources.
or little other natural resources.
32
94610
4521
của rất nhiều quốc gia
với một vài nguồn tài nguyên khác.
với một vài nguồn tài nguyên khác.
01:51
So for all of these reasons,
all of these ecosystem services,
all of these ecosystem services,
33
99877
3260
Với tất cả những lí do này,
tất cả những dịch vụ hệ sinh thái này,
tất cả những dịch vụ hệ sinh thái này,
01:55
economists estimate the value
of the world's coral reefs
of the world's coral reefs
34
103161
2685
những nhà kinh tế học ước tính giá trị
của những rạn san hô trên thế giới
của những rạn san hô trên thế giới
01:57
in the hundreds of billions
of dollars per year.
of dollars per year.
35
105870
2996
với hàng tỉ đô la mỗi năm.
02:01
And yet despite all that hard work
being done for us
being done for us
36
109271
3107
Và mặc dù tất cả những công việc
khó khăn đã xong
khó khăn đã xong
02:04
and all that wealth that we gain,
37
112402
2196
và tất cả sự giàu sang mà chúng ta có
02:06
we have done almost everything
we possibly could to destroy that.
we possibly could to destroy that.
38
114622
4445
chúng ta đã gần như làm xong mọi thứ
chúng ta có thể phá hủy nó.
chúng ta có thể phá hủy nó.
02:11
We have taken the fish out of the oceans
39
119091
1953
Chúng ta đã đánh bắt cá ở đại dương
02:13
and we have added in fertilizer, sewage,
40
121068
2598
và chúng ta đã tạo thêm phân bón,
nước thải,
nước thải,
02:15
diseases, oil, pollution, sediments.
41
123690
3899
bệnh tật, dầu mỏ, ô nhiễm, rác thải.
02:19
We have trampled the reefs physically
with our boats, our fins, our bulldozers,
with our boats, our fins, our bulldozers,
42
127613
3873
Chúng ta giẫm đạp lên rạn san hô
với những con tàu, máy lọc nước, xe ủi đất
với những con tàu, máy lọc nước, xe ủi đất
02:23
and we have changed the chemistry
of the entire sea,
of the entire sea,
43
131510
2507
chúng ta đã thay đổi tính chất hóa học
của cả đại dương,
của cả đại dương,
02:26
warmed the waters and made storms worse.
44
134041
2628
làm ấm nguồn nước và làm cho
những cơn bão trở nên tồi tệ hơn.
những cơn bão trở nên tồi tệ hơn.
02:28
And these would all be bad on their own,
45
136693
2151
Và bản thân những điều này đã tồi tệ rồi
02:30
but these threats magnify each other
46
138868
1758
nhưng những mối đe dọa này
ảnh hưởng lẫn nhau,
ảnh hưởng lẫn nhau,
02:32
and compound one another
and make each other worse.
and make each other worse.
47
140650
2956
chúng kết hợp lại
và làm mọi thứ tồi tệ hơn.
và làm mọi thứ tồi tệ hơn.
02:35
I'll give you an example.
48
143630
1393
Tôi sẽ cho các bạn một ví dụ.
02:37
Where I live and work, in Curaçao,
a tropical storm went by a few years ago.
a tropical storm went by a few years ago.
49
145047
4325
Tôi đang sống và làm việc tại Curaçao,
nơi một cơn bão nhiệt đới xảy ra vài năm trước.
nơi một cơn bão nhiệt đới xảy ra vài năm trước.
02:41
And on the eastern end of the island,
50
149396
1889
Và ở cuối phía đông của hòn đảo,
02:43
where the reefs are intact and thriving,
51
151309
1944
nơi mà những rạn san hô vẫn
còn nguyên và phát triển mạnh,
còn nguyên và phát triển mạnh,
02:45
you could barely tell
a tropical storm had passed.
a tropical storm had passed.
52
153277
2959
bạn khó có thể nói rằng
một cơn bão vừa tràn qua đây.
một cơn bão vừa tràn qua đây.
02:48
But in town, where corals had died
from overfishing, from pollution,
from overfishing, from pollution,
53
156260
5325
Nhưng trong thị trấn,nơi những rạn san hô
đã chết vì khai thác quá mức, ô nhiễm
đã chết vì khai thác quá mức, ô nhiễm
02:53
the tropical storm picked up
the dead corals
the dead corals
54
161609
2103
cơn bão đã mang đi toàn bộ
rạn san hô đã chết đó
rạn san hô đã chết đó
02:55
and used them as bludgeons
to kill the corals that were left.
to kill the corals that were left.
55
163736
2942
và sử dụng chúng như một loại vũ khí
để loại bỏ hết những rạn san hô còn lại
để loại bỏ hết những rạn san hô còn lại
02:59
This is a coral that I studied
during my PhD --
during my PhD --
56
167361
2317
Đây là loại san hô mà tôi đã nghiên cứu
khi tôi đang là Tiến sĩ--
khi tôi đang là Tiến sĩ--
03:01
I got to know it quite well.
57
169702
1569
Tôi biết về nó khá rõ.
03:03
And after this storm
took off half of its tissue,
took off half of its tissue,
58
171295
3079
Và sau khi trận bão
mang đi một nửa tế bào của nó
mang đi một nửa tế bào của nó
03:06
it became infested with algae,
59
174398
1669
nó bị nhiễm khuẩn bởi tảo,
03:08
the algae overgrew the tissue
and that coral died.
and that coral died.
60
176091
2755
Tảo phát triển thay thế tế bào
và cây san hô chết.
và cây san hô chết.
03:11
This magnification of threats,
this compounding of factors
this compounding of factors
61
179416
3962
Sự phóng đại của những nguy cơ này,
sự kết hợp của những tác nhân này
sự kết hợp của những tác nhân này
03:15
is what Jeremy Jackson describes
as the "slippery slope to slime."
as the "slippery slope to slime."
62
183402
4834
là những điều mà Jeremy Jackson
miêu tả như là " cú trượt dốc trên bùn"
miêu tả như là " cú trượt dốc trên bùn"
03:20
It's hardly even a metaphor
because many of our reefs now
because many of our reefs now
63
188699
3553
Thậm chí đây không phải một
phép ẩn dụ nữa vì rất nhiều cây san hô
phép ẩn dụ nữa vì rất nhiều cây san hô
03:24
are literally bacteria
and algae and slime.
and algae and slime.
64
192276
3564
hiện tại đang dần trở thành vi khuẩn
và tảo, và bùn.
và tảo, và bùn.
03:28
Now, this is the part of the talk
65
196954
1612
Bây giờ, đây là một phần của buổi nói chuyện hôm nay,
03:30
where you may expect me
to launch into my plea
to launch into my plea
66
198590
2889
nơi mà các bạn hy vọng rằng
tôi sẽ nói lên nguyện vọng của mình
tôi sẽ nói lên nguyện vọng của mình
03:33
for us to all save the coral reefs.
67
201503
2673
để chúng ta có thể cứu sống những rạn san hô.
03:36
But I have a confession to make:
68
204835
2108
Nhưng tôi phải thú nhận rằng:
03:39
that phrase drives me nuts.
69
207744
2595
Câu nói đó làm tôi phát điên.
03:42
Whether I see it in a tweet,
in a news headline
in a news headline
70
210363
3691
Cho dù tôi nhìn thấy những dòng tweet,
ở tiêu đề bài báo
ở tiêu đề bài báo
03:46
or the glossy pages
of a conservation brochure,
of a conservation brochure,
71
214078
3587
hoặc trên những trang giấy bóng
của những cuốn sách bảo tồn,
của những cuốn sách bảo tồn,
03:49
that phrase bothers me,
72
217689
1823
câu nói này làm tôi khó chịu,
03:51
because we as conservationists
have been sounding the alarms
have been sounding the alarms
73
219536
2928
bởi vì chúng ta, với tư cách là nhà bảo tồn
đã và đang rung lên hồi chuông cảnh báo
đã và đang rung lên hồi chuông cảnh báo
03:54
about the death
of coral reefs for decades.
of coral reefs for decades.
74
222488
2404
về sự biến mất của những rạn san hô
cả thập kỉ nay
cả thập kỉ nay
03:56
And yet, almost everyone I meet,
no matter how educated,
no matter how educated,
75
224916
4060
Nhưng hầu hết những người tôi gặp,
được giáo dục như thế nào
được giáo dục như thế nào
04:01
is not sure what a coral is
or where they come from.
or where they come from.
76
229000
3823
cũng đều không biết rõ san hô là gì
và chúng từ đâu đến.
và chúng từ đâu đến.
04:05
How would we get someone to care
about the world's coral reefs
about the world's coral reefs
77
233489
3325
Làm sao chúng ta có thể khiến
mọi người quan tâm đến các rạn san hô trên thế giới
mọi người quan tâm đến các rạn san hô trên thế giới
04:08
when it's an abstract thing
they can barely understand?
they can barely understand?
78
236838
3669
khi nó là một điều trừu tượng
mà họ hầu như không biết đến?
mà họ hầu như không biết đến?
04:13
If they don't understand
what a coral is or where it comes from,
what a coral is or where it comes from,
79
241371
3072
Nếu họ không biết
san hô là gì và chúng đến từ đâu,
san hô là gì và chúng đến từ đâu,
04:16
or how funny or interesting
or beautiful it is,
or beautiful it is,
80
244467
2667
hay sự khôi hài, hay sự thú vị
hay vẻ đẹp của chúng,
hay vẻ đẹp của chúng,
04:19
why would we expect them
to care about saving them?
to care about saving them?
81
247158
2639
thì làm sao chúng ta có thể hy vọng họ
quan tâm và bảo vệ chúng?
quan tâm và bảo vệ chúng?
04:22
So let's change that.
82
250510
1318
Hãy thay đổi điều đó.
04:23
What is a coral
and where does it come from?
and where does it come from?
83
251852
2541
Vậy san hô là gì và chúng đến từ đâu?
04:27
Corals are born
in a number of different ways,
in a number of different ways,
84
255287
2168
Các rạn san hô xuất hiện
theo rất nhiều cách khác nhau,
theo rất nhiều cách khác nhau,
04:29
but most often by mass spawning:
all of the individuals of a single species
all of the individuals of a single species
85
257479
4223
nhưng thường là sinh sản hàng loạt:
Rất nhiều cá thể trong một quần thể
Rất nhiều cá thể trong một quần thể
04:33
on one night a year,
86
261726
1336
chỉ trong một đêm trong năm,
04:35
releasing all the eggs
they've made that year
they've made that year
87
263086
2713
giải phóng tất cả số trứng
mà chúng làm ra trong năm đó
mà chúng làm ra trong năm đó
04:37
into the water column,
88
265823
1194
vào những cột nước,
04:39
packaged into bundles with sperm cells.
89
267041
2444
thành từng bó với tế bào tinh trùng.
04:41
And those bundles go to the surface
of the ocean and break apart.
of the ocean and break apart.
90
269509
3476
Và những bó tế bào này nổi lên trên
bề mặt của đại dương và tách ra.
bề mặt của đại dương và tách ra.
04:45
And hopefully -- hopefully --
at the surface of the ocean,
at the surface of the ocean,
91
273009
2746
Và hy vọng, hy vọng rằng
ở trên bề mặt đại dương đó,
ở trên bề mặt đại dương đó,
04:47
they meet the eggs and sperm
from other corals.
from other corals.
92
275779
2221
chúng gặp trứng và tinh trùng
từ những rạn san hô khác.
từ những rạn san hô khác.
04:50
And that is why you need
lots of corals on a coral reef --
lots of corals on a coral reef --
93
278024
3108
Và đó là lí do tại sao bạn cần
rất nhiều san hô trên một rạn san hô
rất nhiều san hô trên một rạn san hô
04:53
so that all of their eggs can
meet their match at the surface.
meet their match at the surface.
94
281156
3544
nhờ vậy mà trứng của chúng có thể
gặp đối tượng tương thích trên mặt biển.
gặp đối tượng tương thích trên mặt biển.
04:57
When they're fertilized, they do
what any other animal egg does:
what any other animal egg does:
95
285254
3108
Cách chúng thụ tinh cũng giống như
những loài vật có trứng khác:
những loài vật có trứng khác:
05:00
divides in half again and again and again.
96
288386
2245
chia làm hai nửa liên tục liên tục
05:03
Taking these photos
under the microscope every year
under the microscope every year
97
291059
2478
Chụp những bức ảnh này
kính hiển vi hàng năm
kính hiển vi hàng năm
05:05
is one of my favorite and most
magical moments of the year.
magical moments of the year.
98
293561
3168
là một trong những điều tôi thích
và là khoảnh khắc kì diệu nhất trong năm.
và là khoảnh khắc kì diệu nhất trong năm.
05:08
At the end of all this cell division,
they turn into a swimming larva --
they turn into a swimming larva --
99
296753
3953
Vào thời kì cuối của sự phân chia tế bào
chúng biến thành ấu trùng biết bơi
chúng biến thành ấu trùng biết bơi
05:12
a little tiny blob of fat
the size of a poppy seed,
the size of a poppy seed,
100
300730
3734
một đốm chất béo nhỏ xíu
với kích thước của hạt giống cây thuốc phiện
với kích thước của hạt giống cây thuốc phiện
05:16
but with all of the sensory
systems that we have.
systems that we have.
101
304488
2670
với tất cả những hệ thống
cảm biến mà chúng tôi có.
cảm biến mà chúng tôi có.
05:19
They can sense color and light,
textures, chemicals, pH.
textures, chemicals, pH.
102
307182
5656
Chúng có thể phát hiện được màu sắc
anh sáng, cấu trúc, hóa học, độ pH.
anh sáng, cấu trúc, hóa học, độ pH.
05:24
They can even feel pressure waves;
they can hear sound.
they can hear sound.
103
312862
3001
Chúng thậm chí có thể cảm nhận được
áp lực của sóng; có thể nghe thấy tiếng động.
áp lực của sóng; có thể nghe thấy tiếng động.
05:28
And they use those talents
104
316253
1294
Và chúng sử dụng những tài năng đó
05:29
to search the bottom of the reef
for a place to attach
for a place to attach
105
317571
2833
để tìm kiếm tận sâu trong rạn san hô
để tìm nơi tấn công
để tìm nơi tấn công
05:32
and live the rest of their lives.
106
320428
1599
và sống nốt phần đời còn lại của chúng.
05:34
So imagine finding a place
where you would live the rest of your life
where you would live the rest of your life
107
322051
3376
Hãy tưởng tượng bạn đang tìm một nơi
mà bạn sẽ sống nốt phần đời còn lại
mà bạn sẽ sống nốt phần đời còn lại
05:37
when you were just two days old.
108
325451
1773
khi bạn chỉ mới có hai ngày tuổi.
05:39
They attach in the place
they find most suitable,
they find most suitable,
109
327780
2767
Chúng chiếm lấy vị trí mà chúng thấy phù hợp nhất
05:42
they build a skeleton
underneath themselves,
underneath themselves,
110
330571
2079
chúng xây dựng một bộ xương
bên dưới chúng.
bên dưới chúng.
05:44
they build a mouth and tentacles,
111
332674
1589
chúng tạo ra miệng và những chiếc xúc tu
05:46
and then they begin the difficult work
of building the world's coral reefs.
of building the world's coral reefs.
112
334287
4103
và sau đó chúng bắt đầu công việc
khó khăn nhất là xây dựng rạn san hô của thế giới
khó khăn nhất là xây dựng rạn san hô của thế giới
05:51
One coral polyp will divide itself
again and again and again,
again and again and again,
113
339124
3845
Một tế bào san hô polyp sẽ phân chia
bản thân chúng liên tục,
bản thân chúng liên tục,
05:54
leaving a limestone skeleton
underneath itself
underneath itself
114
342993
2341
để lại bộ xương hóa thạch bên dưới
05:57
and growing up toward the sun.
115
345358
2065
và phát triển hướng về phía mặt trời.
05:59
Given hundreds of years and many species,
116
347906
2722
Với hàng trăm năm với nhiều loại sinh vật,
06:02
what you get is a massive
limestone structure
limestone structure
117
350652
2338
chúng ta có được một cấu trúc đá vôi đồ sộ,
06:05
that can be seen from space in many cases,
118
353014
2512
có thể được nhìn thấy từ vũ trụ bằng rất nhiều cách,
06:07
covered by a thin skin
of these hardworking animals.
of these hardworking animals.
119
355550
3368
được che phủ bởi một lớp da mỏng
của hàng nghìn sinh vật chăm chỉ này.
của hàng nghìn sinh vật chăm chỉ này.
06:11
Now, there are only a few hundred species
of corals on the planet, maybe 1,000.
of corals on the planet, maybe 1,000.
120
359625
4405
Ngày nay chỉ còn hơn vài trăm loài san hô
trên hành tinh này, có thể là 1000 loài.
trên hành tinh này, có thể là 1000 loài.
06:16
But these systems house millions
and millions of other species,
and millions of other species,
121
364435
4734
Nhưng những hệ thống này là nhà của hàng triệu
hàng triệu loài sinh vật khác nhau,
hàng triệu loài sinh vật khác nhau,
06:21
and that diversity is what
stabilizes the systems,
stabilizes the systems,
122
369193
2484
và sự phong phú này chính là thứ
làm ổn định hệ thống đó,
làm ổn định hệ thống đó,
06:23
and it's where we're finding
our new medicines.
our new medicines.
123
371701
2214
và đó là nơi chúng ta tìm kiếm
loại thuốc mới.
loại thuốc mới.
06:25
It's how we find new sources of food.
124
373939
3069
Và đó là cách chúng ta tìm ra nguồn thức ăn mới.
06:29
I'm lucky enough to work
on the island of Curaçao,
on the island of Curaçao,
125
377841
2341
Thật may mắn là tôi được làm việc
ở đảo Curaçao,
ở đảo Curaçao,
06:32
where we still have reefs
that look like this.
that look like this.
126
380206
2256
nơi chúng tôi tìm ra những rạn san hô
trông như thế này.
trông như thế này.
06:34
But, indeed, much of the Caribbean
and much of our world
and much of our world
127
382486
4311
Tuy nhiên, thật sự, nhiều vùng biển ở Caribbean
và phần lớn trên thế giới
và phần lớn trên thế giới
06:38
is much more like this.
128
386821
1866
có nhiều thứ như thế này.
06:40
Scientists have studied
in increasing detail
in increasing detail
129
388711
3023
Những nhà khoa học đã nghiên cứu
sự tăng lên một cách chi tiết
sự tăng lên một cách chi tiết
06:43
the loss of the world's coral reefs,
130
391758
1782
việc mất đi những rạn san hô trên thế giới,
06:45
and they have documented
with increasing certainty the causes.
with increasing certainty the causes.
131
393564
3561
và họ đã ghi chép lại
với những nguyên nhân gây nên sự gia tăng này.
với những nguyên nhân gây nên sự gia tăng này.
06:49
But in my research, I'm not
interested in looking backward.
interested in looking backward.
132
397149
2992
Nhưng trong nghiên cứu của tôi,
tôi không hứng thú lắm với quá khứ.
tôi không hứng thú lắm với quá khứ.
06:52
My colleagues and I in Curaçao
are interested in looking forward
are interested in looking forward
133
400165
3061
Những đồng nghiệp và tôi ở Curaçao
hứng thú với việc hướng tới tương lai
hứng thú với việc hướng tới tương lai
06:55
at what might be.
134
403250
1357
những việc có thể xảy ra hơn.
06:56
And we have the tiniest reason
to be optimistic.
to be optimistic.
135
404631
3662
Vì một lí do bé nhỏ duy nhất
mà chúng tôi giữ được sự lạc quan này.
mà chúng tôi giữ được sự lạc quan này.
07:00
Because even in some of these reefs
136
408824
1777
Bởi vì ngay cả trong số những rạn san hô
07:02
that we probably could have
written off long ago,
written off long ago,
137
410625
3649
mà chúng tôi có thể viết về chúng từ rất lâu rồi,
07:06
we sometimes see baby corals
arrive and survive anyway.
arrive and survive anyway.
138
414298
4465
đôi khi chúng tôi có thể nhìn thấy
những bé san hô tới và tồn tại bằng bất cứ cách nào.
những bé san hô tới và tồn tại bằng bất cứ cách nào.
07:11
And we're starting to think
that baby corals may have the ability
that baby corals may have the ability
139
419193
3275
Và chúng tôi bắt đầu suy nghĩ rằng
những bé san hô này có khả năng
những bé san hô này có khả năng
07:14
to adjust to some of the conditions
that the adults couldn't.
that the adults couldn't.
140
422492
3603
thay đổi một số điều kiện
mà những san hô trưởng thành không làm được.
mà những san hô trưởng thành không làm được.
07:18
They may be able to adjust
141
426119
2016
Chúng có thể thay đổi
07:20
ever so slightly more readily
to this human planet.
to this human planet.
142
428159
3882
để có thể dễ dàng tồn tại ở hành tinh này.
07:24
So in the research I do
with my colleagues in Curaçao,
with my colleagues in Curaçao,
143
432890
4043
Vì vậy trong các nghiên cứu của tôi
và các đồng nghiệp ở Curaçao,
và các đồng nghiệp ở Curaçao,
07:28
we try to figure out
what a baby coral needs
what a baby coral needs
144
436957
2513
chúng tôi cố gắng tìm ra
những bé san hô cần gì
những bé san hô cần gì
07:31
in that critical early stage,
145
439494
1524
trong giai đoạn đầu này.
07:33
what it's looking for
146
441042
1167
chúng đang tìm kiếm điều gì
07:34
and how we can try to help it
through that process.
through that process.
147
442233
2540
và chúng ta có thể giúp chúng như thế nào
để vượt qua giai đoạn này.
để vượt qua giai đoạn này.
07:36
I'm going to show you three examples
of the work we've done
of the work we've done
148
444797
2841
Tôi sẽ chỉ cho các bạn ba ví dụ
về những công việc của chúng tôi
về những công việc của chúng tôi
07:39
to try to answer those questions.
149
447662
1937
để trả lời cho những câu hỏi đó.
07:42
A few years ago we took a 3D printer
and we made coral choice surveys --
and we made coral choice surveys --
150
450575
4775
Vài năm về trước chúng tôi mua máy in 3D
và chúng tôi làm một khảo sát về chọn san hô
và chúng tôi làm một khảo sát về chọn san hô
07:47
different colors and different textures,
151
455374
1936
với những màu sắc khá nhau
và các trúc khác nhau.
và các trúc khác nhau.
07:49
and we simply asked the coral
where they preferred to settle.
where they preferred to settle.
152
457334
2870
và chúng tôi đã hỏi những rạn san hô
rằng chúng muốn được đặt ở đâu
rằng chúng muốn được đặt ở đâu
07:52
And we found that corals,
even without the biology involved,
even without the biology involved,
153
460228
2985
Và chúng tôi đã tìm ra rằng san hô
kể cả không có tác động của sinh học
kể cả không có tác động của sinh học
07:55
still prefer white and pink,
the colors of a healthy reef.
the colors of a healthy reef.
154
463237
3159
vẫn ưa thích với màu trắng và hồng
màu sắc của san hô khỏe mạnh.
màu sắc của san hô khỏe mạnh.
07:58
And they prefer crevices
and grooves and holes,
and grooves and holes,
155
466420
3135
Và chúng thích những đường nứt
và rãnh, và những cái hố
và rãnh, và những cái hố
08:01
where they will be safe
from being trampled
from being trampled
156
469579
2024
nơi chúng cảm thấy an toàn hơn
khỏi việc bị chà đạp
khỏi việc bị chà đạp
08:03
or eaten by a predator.
157
471627
1316
hoặc thậm chí bị ăn thịt
bởi động vật ăn thịt.
bởi động vật ăn thịt.
08:05
So we can use this knowledge,
158
473276
1456
Và chúng tôi có thể sử dụng kiến thức này,
08:06
we can go back and say
we need to restore those factors --
we need to restore those factors --
159
474756
3019
chúng tôi có thể quay lại và nói rằng
chúng ta phải khôi phục lại những yếu tố đó--
chúng ta phải khôi phục lại những yếu tố đó--
08:09
that pink, that white, those crevices,
those hard surfaces --
those hard surfaces --
160
477799
3179
màu hồng đó, màu trắng đó những vết nứt đó
những bề mặt gồ ghề--
những bề mặt gồ ghề--
08:13
in our conservation projects.
161
481002
1743
trong chiến dịch bảo tồn của chúng tôi.
08:14
We can also use that knowledge
162
482769
1461
Chúng tôi cũng có thể sử dụng kiến thức đó
08:16
if we're going to put something
underwater, like a sea wall or a pier.
underwater, like a sea wall or a pier.
163
484254
3539
nếu chúng tôi đặt một thứ gì đó
dưới nước như bức tường nước hoặc một bến tàu.
dưới nước như bức tường nước hoặc một bến tàu.
08:19
We can choose to use the materials
and colors and textures
and colors and textures
164
487817
3040
Chúng tôi có thể lựa chọn sử dụng những vật liệu
và màu sắc và các cấu trúc
và màu sắc và các cấu trúc
08:22
that might bias the system
back toward those corals.
back toward those corals.
165
490881
3831
có thể thiên vị hệ thống đằng sau những rạn san hô đó.
08:27
Now in addition to the surfaces,
166
495487
1977
Hiện nay với các bề mặt,
08:29
we also study the chemical
and microbial signals
and microbial signals
167
497488
2497
chúng tôi cũng nghiên cứu về những dấu hiệu
hóa học và vi sinh vật
hóa học và vi sinh vật
08:32
that attract corals to reefs.
168
500009
2028
để thu hút những san hô đến với rạn san hô.
08:34
Starting about six years ago,
I began culturing bacteria
I began culturing bacteria
169
502061
2900
Bắt đầu từ sáu năm trước
tôi bắt đầu nuôi những vi khuẩn
tôi bắt đầu nuôi những vi khuẩn
08:36
from surfaces where corals had settled.
170
504985
2092
từ những bề mặt nơi đặt những cây san hô.
08:39
And I tried those one by one by one,
171
507101
2833
Và tôi đã cố gằng từng bước một
08:41
looking for the bacteria that would
convince corals to settle and attach.
convince corals to settle and attach.
172
509958
4766
tìm những vi khuẩn có thể thuyết phục
san hô ở lại và gắn kết với nhau
san hô ở lại và gắn kết với nhau
08:46
And we now have many
bacterial strains in our freezer
bacterial strains in our freezer
173
514748
3150
Và hiện nay chúng tôi đã có rất nhiều
chủng vi khuẩn trong phòng lạnh
chủng vi khuẩn trong phòng lạnh
08:49
that will reliably cause corals
174
517922
1509
mà chắc chắn sẽ thu hút được san hô
08:51
to go through that settlement
and attachment process.
and attachment process.
175
519455
2969
để vượt qua giai đoạn
ở lại và gắn kết này.
ở lại và gắn kết này.
08:54
So as we speak,
176
522448
1199
Như chúng tôi vừa nói,
08:55
my colleagues in Curaçao
are testing those bacteria
are testing those bacteria
177
523671
2420
những đồng nghiệp của tôi ở Curaçao
đang thử nghiệm những vi khuẩn đó
đang thử nghiệm những vi khuẩn đó
08:58
to see if they'll help us raise
more coral settlers in the lab,
more coral settlers in the lab,
178
526115
3324
để xem liệu chúng có thể giúp chúng tôi
hình thành nhiều san hô hơn trong phòng thí nghiệm,
hình thành nhiều san hô hơn trong phòng thí nghiệm,
09:01
and to see if those coral settlers
will survive better
will survive better
179
529463
2587
và xem liệu những cư san hô này
có thể tồn tại tốt hơn
có thể tồn tại tốt hơn
09:04
when we put them back underwater.
180
532074
1809
khi đưa chúng về trở lại dưới nước.
09:06
Now in addition to these tools,
we also try to uncover the mysteries
we also try to uncover the mysteries
181
534304
3225
Và giờ nói đến những công cụ này,
chúng tôi cố gắng khám phá những bí ẩn
chúng tôi cố gắng khám phá những bí ẩn
09:09
of species that are under-studied.
182
537553
2453
của giống loài đang nghiên cứu.
09:12
This is one of my favorite corals,
and always has been:
and always has been:
183
540839
3289
Đây là một trong những loài san hô tôi ưa thích
và luôn luôn như vậy:
và luôn luôn như vậy:
09:16
dendrogyra cylindrus, the pillar coral.
184
544152
2489
dendrogyra cylindrus, san hô hình trụ.
09:19
I love it because it makes
this ridiculous shape,
this ridiculous shape,
185
547073
2907
Tôi rất thích nó bởi vì nó có một
hình dáng rất buồn cười
hình dáng rất buồn cười
09:22
because its tentacles
are fat and look fuzzy
are fat and look fuzzy
186
550004
3143
bởi vì các xúc tu của nó rất mập và lượn sóng
09:25
and because it's rare.
187
553171
1440
và bởi vì nó rất hiếm.
09:26
Finding one of these on a reef is a treat.
188
554635
2474
Tìm thấy nó trong một rạn san hô là một điều đặc biệt.
09:29
In fact, it's so rare,
189
557695
1152
Thực tế rằng nó rất hiếm,
09:30
that last year it was listed
as a threatened species
as a threatened species
190
558871
2516
năm ngoài nó được liệt vào danh sách
như là một giống loài
như là một giống loài
09:33
on the endangered species list.
191
561411
1855
đang bị đe dọa.
09:35
And this was in part because
in over 30 years of research surveys,
in over 30 years of research surveys,
192
563290
3307
Bởi vì trong vòng hơn 30 năm nghiên cứu,
09:38
scientists had never found
a baby pillar coral.
a baby pillar coral.
193
566621
3856
các nhà khoa học chưa từng tìm thấy
một bé san hô trụ nào.
một bé san hô trụ nào.
09:42
We weren't even sure
if they could still reproduce,
if they could still reproduce,
194
570803
2414
Chúng tôi chưa chắc chắn lắm rằng
liệu chúng có thể sinh sản được không
liệu chúng có thể sinh sản được không
09:45
or if they were still reproducing.
195
573241
1999
hay là chúng vẫn đang sinh sản.
09:47
So four years ago, we started
following these at night
following these at night
196
575760
2669
Vì vậy 4 năm trước, chúng tôi bắt đầu
theo dõi chúng vào ban đêm
theo dõi chúng vào ban đêm
09:50
and watching to see if we could
figure out when they spawn in Curaçao.
figure out when they spawn in Curaçao.
197
578453
4289
và xem liệu chúng tôi có thể
thấy chúng đẻ trứng ở vùng Curaçao không.
thấy chúng đẻ trứng ở vùng Curaçao không.
09:55
We got some good tips
from our colleagues in Florida,
from our colleagues in Florida,
198
583992
2688
Chúng tôi có được những lời khuyên hữu ích
từ những đồng nghiệp ở Florida,
từ những đồng nghiệp ở Florida,
09:58
who had seen one in 2007, one in 2008,
199
586704
4058
những người đã nhìn thấy chúng một lần
vào năm 2007, một lần vào năm 2008,
vào năm 2007, một lần vào năm 2008,
10:02
and eventually we figured out
when they spawn in Curaçao
when they spawn in Curaçao
200
590786
2673
và cuối cùng chúng tôi đã thấy
khi chúng đẻ trứng ở Curaçao
khi chúng đẻ trứng ở Curaçao
10:05
and we caught it.
201
593483
1359
và chúng tôi đã bắt được chúng.
10:06
Here's a female on the left
with some eggs in her tissue,
with some eggs in her tissue,
202
594866
2698
Đây là một con cái ở phía bên trái
với một vài quả trứng trong mô của nó,
với một vài quả trứng trong mô của nó,
10:09
about to release them into the seawater.
203
597588
1920
đang chuẩn bị đưa trứng vào nước biển.
10:11
And here's a male
on the right, releasing sperm.
on the right, releasing sperm.
204
599532
2637
Và đây là một con đực
ở bên trái, đang giải phóng tinh trùng.
ở bên trái, đang giải phóng tinh trùng.
10:14
We collected this, we got it
back to the lab, we got it to fertilize
back to the lab, we got it to fertilize
205
602783
3684
Chúng tôi thu thập chúng lại,
mang về phòng thí nghiệm, cho chúng thụ thai
mang về phòng thí nghiệm, cho chúng thụ thai
10:18
and we got baby pillar corals
swimming in our lab.
swimming in our lab.
206
606491
3284
và chúng tôi đã có được một bé san hô trụ
bơi lội trong phòng thí nghiệm.
bơi lội trong phòng thí nghiệm.
10:22
Thanks to the work
of our scientific aunts and uncles,
of our scientific aunts and uncles,
207
610520
2540
Cám ơn những công trình nghiên cứu
của những nhà khoa học ngày trước
của những nhà khoa học ngày trước
10:25
and thanks to the 10 years of practice
we've had in Curaçao
we've had in Curaçao
208
613084
2857
và cảm ơn 10 năm thực hành nghiên cứu ở Curaçao
10:27
at raising other coral species,
209
615965
2193
đã nuôi lớn những loài san hô khác nhau,
10:30
we got some of those larvae
to go through the rest of the process
to go through the rest of the process
210
618182
3875
Chúng tôi có một vài ấu trùng
đã vượt qua phần còn lại của quá trình
đã vượt qua phần còn lại của quá trình
10:34
and settle and attach,
211
622081
1652
định cư và gắn kết lại
10:35
and turn into metamorphosed corals.
212
623757
2711
và biến thành san hô biến hình.
10:38
So this is the first pillar coral baby
that anyone ever saw.
that anyone ever saw.
213
626492
4744
Và đây chính là bé san hô hình trụ
mà chưa có ai nhìn thấy.
mà chưa có ai nhìn thấy.
10:43
(Applause)
214
631786
5420
(vỗ tay).
10:49
And I have to say --
if you think baby pandas are cute,
if you think baby pandas are cute,
215
637230
3174
Và tôi phải nói rằng
nếu bạn nghĩ rằng những con gấu trúc con đáng yêu,
nếu bạn nghĩ rằng những con gấu trúc con đáng yêu,
10:52
this is cuter.
216
640428
1238
thì sinh vật này đáng yêu hơn nhiều.
10:53
(Laughter)
217
641690
1983
(cười lớn)
10:56
So we're starting to figure out
the secrets to this process,
the secrets to this process,
218
644236
3124
Và chúng tôi bắt đầu phát hiện ra
những bí mật trong quá trình này.
những bí mật trong quá trình này.
10:59
the secrets of coral reproduction
and how we might help them.
and how we might help them.
219
647384
3348
những bí mật sinh sản của san hô
và chúng tôi có thể giúp chúng như thế nào.
và chúng tôi có thể giúp chúng như thế nào.
11:03
And this is true all around the world;
220
651089
1848
Và sự thật là khắp nơi trên thế giới này;
11:04
scientists are figuring out new ways
to handle their embryos,
to handle their embryos,
221
652961
2892
các nhà khoa học đang tìm ra những cách thức mới
để xử lí phôi của chúng
để xử lí phôi của chúng
11:07
to get them to settle,
222
655877
1158
để giúp chúng định cư,
11:09
maybe even figuring out the methods
to preserve them at low temperatures,
to preserve them at low temperatures,
223
657059
4534
và có thể thậm chí tìm ra những phương thức mới
để bảo quản chúng ở nhiệt độ thấp,
để bảo quản chúng ở nhiệt độ thấp,
11:13
so that we can preserve
their genetic diversity
their genetic diversity
224
661617
3116
từ đó chúng ta có thể bảo quản được
nguồn gen phong phú của chúng
nguồn gen phong phú của chúng
11:16
and work with them more often.
225
664757
1882
và làm việc với chúng thường xuyên hơn.
11:18
But this is still so low-tech.
226
666984
2873
Nhưng điều này vẫn còn lạc hậu.
11:22
We are limited by the space on our bench,
the number of hands in the lab
the number of hands in the lab
227
670260
5015
Chúng tôi bị hạn chế nhiều thứ
những con người làm việc trong phòng thí nghiệm
những con người làm việc trong phòng thí nghiệm
11:27
and the number of coffees
we can drink in any given hour.
we can drink in any given hour.
228
675299
4170
và những cốc cà phê
chúng tôi uống hàng giờ.
chúng tôi uống hàng giờ.
11:32
Now, compare that to our other crises
229
680105
2493
Bây giờ, hãy so sánh với những loại khủng hoảng khác
11:34
and our other areas
of concern as a society.
of concern as a society.
230
682622
3213
và những lĩnh vực khác
liên quan đến xã hội.
liên quan đến xã hội.
11:38
We have advanced medical technology,
we have defense technology,
we have defense technology,
231
686265
3652
Chúng ta có công nghệ sản xuất thuốc cao cấp,
Chúng ta có công nghệ quốc phòng.
Chúng ta có công nghệ quốc phòng.
11:41
we have scientific technology,
232
689941
1597
chúng ta có công nghệ khoa học,
11:43
we even have advanced technology for art.
233
691562
2426
chúng ta thậm chí còn có công nghệ cao cấp
dành cho nghệ thuật.
dành cho nghệ thuật.
11:46
But our technology
for conservation is behind.
for conservation is behind.
234
694012
5397
Nhưng công nghệ dành cho
công tác bảo tồn vẫn còn lạc hậu.
công tác bảo tồn vẫn còn lạc hậu.
11:53
Think back to the most
difficult job you ever did.
difficult job you ever did.
235
701022
3145
Hãy nghĩ lại về công việc
khó khăn nhất bạn từng làm.
khó khăn nhất bạn từng làm.
11:56
Many of you would say
it was being a parent.
it was being a parent.
236
704662
3235
Rất nhiều người sẽ nói rằng đó là việc làm cha làm mẹ.
12:00
My mother described being a parent
237
708314
1657
Mẹ tôi nói rằng làm cha mẹ
12:01
as something that makes your life
far more amazing and far more difficult
far more amazing and far more difficult
238
709995
4211
là một điều gì đó làm cho cuộc sống của bạn
kì diệu hơn và cũng khó khăn hơn nhiều
kì diệu hơn và cũng khó khăn hơn nhiều
12:06
than you could've ever possibly imagined.
239
714230
2530
so với những gì bạn tưởng tượng.
12:08
I've been trying to help corals
become parents for over 10 years now.
become parents for over 10 years now.
240
716784
4025
Tôi đang cố gắng cứu giúp những cây san hộ
và trở thành bố mẹ của chúng trong hơn 10 năm nay.
và trở thành bố mẹ của chúng trong hơn 10 năm nay.
12:13
And watching the wonder of life
241
721563
2170
Và quan sát sự kì diệu của cuộc sóng
12:15
has certainly filled me with amazement
to the core of my soul.
to the core of my soul.
242
723757
4027
đã làm tôi ngạc nhiên tới tận sâu tâm can của mình.
12:19
But I've also seen how difficult
it is for them to become parents.
it is for them to become parents.
243
727808
3482
Nhưng tôi cũng cảm nhận được sự khó khăn
khi trở thành bố mẹ.
khi trở thành bố mẹ.
12:24
The pillar corals spawned
again two weeks ago,
again two weeks ago,
244
732450
2180
Những cây san hô trụ tiếp tục đẻ trứng
vào hai tuần trước,
vào hai tuần trước,
12:26
and we collected their eggs
and brought them back to the lab.
and brought them back to the lab.
245
734654
2889
và chúng tôi đã thu thập trứng của chúng
và mang về phòng thí nghiệm.
và mang về phòng thí nghiệm.
12:29
And here you see one embryo dividing,
246
737567
2058
Và bạn có thể nhìn thấy kì phân chia phôi
12:31
alongside 14 eggs that didn't fertilize
247
739649
2874
với 14 quản trứng không được thụ thai
12:34
and will blow up.
248
742547
1660
và sẽ biến mất.
12:36
They'll be infected with bacteria,
they will explode
they will explode
249
744532
2735
Chúng sẽ bị nhiễm khuẩn
bị biến mất
bị biến mất
12:39
and those bacteria will threaten
the life of this one embryo
the life of this one embryo
250
747291
3742
và những vi khuẩn đó sẽ đe dọa
sự sống của phôi này
sự sống của phôi này
12:43
that has a chance.
251
751057
2130
khi có cơ hội.
12:45
We don't know if it was our handling
methods that went wrong
methods that went wrong
252
753576
2963
Chúng tôi không biết liệu những phương pháp này
có là sai lầm không
có là sai lầm không
12:48
and we don't know
253
756563
1627
và chúng tôi không biết rằng
12:50
if it was just this coral on this reef,
always suffering from low fertility.
always suffering from low fertility.
254
758214
4918
liệu chỉ có những loại san hô này trên rạn san hô này
luôn luôn có khả năng sinh sản thấp.
luôn luôn có khả năng sinh sản thấp.
12:55
Whatever the cause,
255
763582
1305
Và dù lí do là gì,
12:56
we have much more work to do
before we can use baby corals
before we can use baby corals
256
764911
4517
chúng tôi vẫn còn nhiều việc phải làm
trước khi chúng tôi có thể sử dụng bé san hô
trước khi chúng tôi có thể sử dụng bé san hô
13:01
to grow or fix or, yes,
maybe save coral reefs.
maybe save coral reefs.
257
769452
4942
để sinh trưởng hoặc để sửa chữa, và vâng
có thể để cứu lấy những rạn san hô.
có thể để cứu lấy những rạn san hô.
13:07
So never mind that they're worth
hundreds of billions of dollars.
hundreds of billions of dollars.
258
775450
3071
Dù chúng có tốn hàng trăm triệu đô la
đi chăng nữa.
đi chăng nữa.
13:10
Coral reefs are hardworking animals
and plants and microbes and fungi.
and plants and microbes and fungi.
259
778545
5427
San hô là những động vật chăm chỉ nhất
cùng với cây cối, vi sinh vật và nấm.
cùng với cây cối, vi sinh vật và nấm.
13:15
They're providing us with art
and food and medicine.
and food and medicine.
260
783996
3620
Chúng trao cho chúng ta nghệ thuật
thức ăn và cả thuốc.
thức ăn và cả thuốc.
13:20
And we almost took out
an entire generation of corals.
an entire generation of corals.
261
788012
3576
Và chúng tôi đã đưa ra
gần như cả một thế hệ các loài san hô.
gần như cả một thế hệ các loài san hô.
13:23
But a few made it anyway,
despite our best efforts,
despite our best efforts,
262
791975
4041
Nhưng chỉ có một số loài làm được,
bất chấp mọi sự cố gắng của chúng tôi,
bất chấp mọi sự cố gắng của chúng tôi,
13:28
and now it's time for us to thank them
for the work they did
for the work they did
263
796040
3132
và bây giờ là lúc chúng tôi cảm ơn chúng
vì những gì chúng đã làm
vì những gì chúng đã làm
13:31
and give them every chance they have
to raise the coral reefs of the future,
to raise the coral reefs of the future,
264
799196
4825
và trao cho chúng tất cả những cơ hội mà chúng cần
để nuôi lớn những rạn san hô trong tương lai,
để nuôi lớn những rạn san hô trong tương lai,
13:36
their coral babies.
265
804045
1488
những cây san hô bé nhỏ.
13:37
Thank you so much.
266
805557
1195
Cám ơn các bạn rất nhiều.
13:38
(Applause)
267
806776
6195
(Vố tay)
ABOUT THE SPEAKER
Kristen Marhaver - Coral reef biologistTED Senior Fellow Kristen Marhaver is a marine biologist studying the ecology, behavior and reproduction of reef corals.
Why you should listen
Dr. Kristen Marhaver's work combines classic scientific methods with new technologies to help threatened coral species survive their early life stages. She was the first person to rear juveniles of the endangered Caribbean Pillar Coral. Now she's now developing bacterial tools to improve coral survival at all life stages.
Marhaver's research has been covered by NPR, BBC, The Atlantic and Popular Science, among hundreds of outlets. She's earned five fellowships and grants from the US National Science Foundation and multiple awards for science communication. Marhaver is a TED Senior Fellow, a WINGS Fellow, and a World Economic Forum Young Scientist.
Outside the lab, Marhaver advocates for stronger ocean conservation and smarter science communication. Her talks and articles have been featured by Google, Wired UK, Mission Blue and by ocean and scuba festivals around the world.
A scuba diver from the age of 15, Marhaver is a graduate of Georgia Institute of Technology and the Center for Marine Biodiversity and Conservation at Scripps Institution of Oceanography. Her lab is based at the CARMABI Research Station on the island of Curaçao.
Kristen Marhaver | Speaker | TED.com