ABOUT THE SPEAKER
Carmen Agra Deedy - Storyteller
Carmen Agra Deedy's luminous, funny, digressive tales of childhood and adulthood bring out the starry-eyed listener in us all.

Why you should listen

Carmen Agra Deedy is a storyteller and children's-book author. Born in Cuba, she moved to the United States as a child, and her childhood and family provide a rich vein of material for her vividly told stories.

She's a contributor to National Public Radio and has won numerous awards for her writing.

More profile about the speaker
Carmen Agra Deedy | Speaker | TED.com
TED2005

Carmen Agra Deedy: Once upon a time, my mother ...

Carmen Agra Deedy snuje swoje opowieści

Filmed:
877,598 views

Carmen Agra Deedy snuje swą zabawną, mądrą i błyskotliwą opowieść o relacjach między dziećmi a rodzicami. W roli głównej: jej pochodząca z Kuby matka. Usiądź wygodnie i daj się ponieść historii - mama prowadzi!
- Storyteller
Carmen Agra Deedy's luminous, funny, digressive tales of childhood and adulthood bring out the starry-eyed listener in us all. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:18
When I knewwiedziałem I was going to come to speakmówić to you, I thought,
0
0
5000
Kiedy dowiedziałam się, że wystąpię przed wami, pomyślałam:
00:24
"I gottamusieć call my mothermama."
1
6000
2000
"Muszę zadzwonić do matki".
00:26
I have a little CubanKubański mothermama -- she's about that bigduży.
2
8000
3000
Moja matka to niska Kubanka - o! Nie wyższa niż tyle.
00:29
FourCztery feetstopy. Nothing largerwiększy than the sumsuma of her figurativesymboliczny partsCzęści.
3
11000
3000
Metr dwadzieścia w kapeluszu - tyle co obwody jej krągłości.
00:32
You still with me? (LaughterŚmiech)
4
14000
2000
Nadążacie? (Śmiech)
00:34
I callednazywa her up.
5
16000
1000
Zadzwoniłam do niej:
00:35
"HelloCześć, how'rejak się masz you doing, babydziecko?"
6
17000
2000
"Cześć! Jak leci, kochanie?"
00:37
"Hey, mamama, I got to talk to you."
7
19000
2000
"Hej, mamo, musimy pogadać".
00:39
"You're talkingmówić to me alreadyjuż. What's the mattermateria?"
8
21000
2000
"No przecież już rozmawiamy. Co się dzieje?"
00:41
I said, "I've got to talk to a bunchwiązka of nicemiły people."
9
23000
2000
Mówię: "Musze porozmawiać z grupą fajnych osób"
00:43
"You're always talkingmówić to nicemiły people, exceptz wyjątkiem when you wentposzedł
10
25000
2000
"Przecież zawsze rozmawiasz z fajnymi ludźmi, no może poza tym razem
00:45
to the WhiteBiały HouseDom."
11
27000
1000
kiedy byłaś w Białym Domu".
00:46
"MaMa, don't startpoczątek!"
12
28000
2000
"Mamo, nie zaczynaj!"
00:50
And I told her I was comingprzyjście to TEDTED, and she said,
13
32000
3000
Zatem powiedziałam jej, że wystąpię na TED, a ona na to:
00:53
"What's the problemproblem?"
14
35000
1000
"No i w czym problem?"
00:54
And I said, "Well, I'm not sure."
15
36000
2000
Odparłam: "Wiesz, nie jestem pewna".
00:56
I said, "I have to talk to them about storieshistorie.
16
38000
5000
Mówię: "Muszę dać wykład o opowieściach.
01:02
It's 'Technology' Technologia, EntertainmentRozrywka and DesignKonstrukcja.'"
17
44000
3000
I ma dotyczyć technologii, rozrywki i projektowania."
01:06
And she said, "Well, you designprojekt a storyfabuła when you make it up,
18
48000
6000
A ona na to: "Cóż, kiedy wymyślasz opowieść, to tak jakbyś ją projektowała,
01:12
it's entertainmentzabawa when you tell it,
19
54000
2000
rozrywka to ta część, kiedy ją opowiadasz,
01:14
and you're going to use a microphonemikrofon."
20
56000
2000
no i będziesz używać mikrofonu".
01:16
(LaughterŚmiech)
21
58000
3000
(Śmiech)
01:19
I said, "You're a peachbrzoskwinia, mamama. PopPop there?"
22
61000
2000
Powiedziałam: "Niezła z ciebie aparatka... Jest ojciec?"
01:21
"What's the mattermateria? The pearlsPerły of wisdommądrość
23
63000
2000
"W czym problem? Perły mądrości
01:23
leapingskaczący from my lipsusta like lemmingsLemmings is no good for you?"
24
65000
3000
strzelające z moich ust jak kule z karabinu już nie wystarczą?"
01:26
(LaughterŚmiech)
25
68000
2000
(Śmiech)
01:28
Then my popmuzyka pop got on there.
26
70000
1000
No i wtedy włącza się mój ojciec.
01:29
My popmuzyka pop, he's one of the oldstary soulsdusze, you know --
27
71000
3000
Mój tato - wiecie, stara szkoła...
01:32
oldstary CubanKubański man from CamagueyCamaguey.
28
74000
3000
Kubańczyk z Camaguey.
01:35
CamagueyCamaguey is a provinceProwincja in CubaKuba.
29
77000
2000
To jedna z prowincji na Kubie.
01:37
He's from FloridaFlorida.
30
79000
2000
Pochodzi z miasta Florida.
01:39
He was bornurodzony there in 1924.
31
81000
2000
Urodził się tam w 1924.
01:41
He grewrósł up in a bohioBohio of dirtbrud floorspodłogi,
32
83000
4000
Dorastał na klepisku jednego z bohio,
01:45
and the structureStruktura was the kinduprzejmy used by the TainosTainos,
33
87000
3000
w domu takim, jakie budowali Tainos,
01:48
our oldstary ArawakArawak ancestorsprzodkowie.
34
90000
2000
nasi przodkowie - indianie Arawak.
01:51
My fatherojciec is at oncepewnego razu quick-wittedbystry, wickedlyzło funnyzabawny,
35
93000
6000
Mój ojciec ma zarazem błyskotliwy dowcip i wielkie poczucie humoru,
01:58
and then poignancyzgryźliwość turnsskręca on a dimebilon and leavesodchodzi you breathlessbez tchu.
36
100000
8000
a potem jego cięty język bierze górę i pozostawia rozmówcę... bez tchu.
02:06
"PapiPapi, help."
37
108000
3000
"Tatusiu, pomóż".
02:09
"I alreadyjuż heardsłyszał your mothermama. I think she's right."
38
111000
3000
"Słyszałem już twoją matkę i myślę, że ma rację".
02:12
(LaughterŚmiech)
39
114000
2000
(Śmiech)
02:14
"After what I just told you?"
40
116000
2000
"Po tym, co ci właśnie powiedziałam?"
02:16
My wholecały life, my father'sojca been there.
41
118000
2000
Przez całe moje całe życie mój ojciec był dla mnie wsparciem.
02:18
So we talkedrozmawialiśmy for a fewkilka minutesminuty, and he said,
42
120000
2000
Więc pogadaliśmy przez chwilę i powiedział:
02:20
"Why don't you tell them what you believe?"
43
122000
2000
"To może opowiedz im o swoich przekonaniach?"
02:22
I love that, but we don't have the time.
44
124000
3000
Chciałabym, ale nie mamy tyle czasu.
02:25
Good storytellingopowiadanie historii is craftingCrafting a storyfabuła that someonektoś wants to listen to.
45
127000
6000
Dobra opowieść jest rzemiosłem zjednywania sobie słuchaczy.
02:31
Great storyfabuła is the artsztuka of lettingpuszczanie go.
46
133000
4000
Wspaniała opowieść to sztuka puszczania wodzy.
02:36
So I'm going to tell you a little storyfabuła.
47
138000
2000
Zatem opowiem wam małą historię.
02:38
RememberNależy pamiętać, this traditiontradycja comespochodzi to us
48
140000
2000
Pamiętajcie, sztuka opowieści nie powstała
02:40
not from the mistsmgły of AvalonAvalon, back in time, but furtherdalej still,
49
142000
4000
dawno temu w mgłach Avalonu, ale jeszcze wcześniej,
02:44
before we were scratchingdrapanie out these storieshistorie on papyrusPapirus,
50
146000
3000
zanim zaczęliśmy spisywać historie na zwojach papirusu
02:47
or we were doing the pictographsPiktogramy on wallsściany in moistwilgotne, dampwilgoć cavesjaskinie.
51
149000
6000
i zanim malowaliśmy rysunki na ścianach przesiąkniętych wilgocią jaskiń.
02:53
Back then, we had an urgepopęd, a need, to tell the storyfabuła.
52
155000
3000
W tych zamierzchłych czasach mieliśmy potrzebę snucia opowieści.
02:56
When LexusLexus wants to sellSprzedać you a carsamochód, they're tellingwymowny you a storyfabuła.
53
158000
4000
I kiedy Lexus chce wam opchnąć samochód - on też snuje swą opowieść.
03:01
Have you been watchingoglądanie the commercialsreklamy?
54
163000
2000
Widzieliście te reklamy?
03:03
Because everykażdy one of us has this desirepragnienie, for oncepewnego razu -- just oncepewnego razu --
55
165000
5000
Bo każdy z nas pragnie raz, choć raz,
03:08
to tell our storyfabuła and have it heardsłyszał.
56
170000
2000
podzielić się swą historią z naprawdę wiernym słuchaczem.
03:11
There are storieshistorie you tell from stagesgradacja.
57
173000
4000
Są opowieści, które wygłasza się ze scen.
03:15
There's storieshistorie that you maymoże tell
58
177000
4000
Są też takie, które opowiada się
03:19
in a smallmały groupGrupa of people with some good winewino.
59
181000
2000
w niewielkim gronie przy butelce dobrego wina.
03:22
And there's storieshistorie you tell latepóźno at night to a friendprzyjaciel,
60
184000
4000
Inne powierza się późną nocą przyjacielowi,
03:27
maybe oncepewnego razu in your life.
61
189000
3000
może tylko raz w życiu.
03:31
And then there are storieshistorie that we whisperszept into a StygianStygian darknessciemność.
62
193000
8000
I wreszcie, są takie opowieści, które szeptem wysyła się w piekielną ciemność...
03:39
I'm not tellingwymowny you that storyfabuła.
63
201000
2000
Ale tych ostatnich wam nie opowiem.
03:41
I'm tellingwymowny you this one.
64
203000
2000
Opowiem wam za to tą.
03:43
It's callednazywa, "You're Going to MissMiss Me."
65
205000
2000
Zatytułowana jest: "Jeszcze za mną zatęsknisz"
03:45
It's about humanczłowiek connectionpołączenie.
66
207000
3000
i opowiada o porozumieniu między ludźmi.
03:48
My CubanKubański mothermama, whichktóry I just brieflykrótko introducedwprowadzony you to
67
210000
2000
Moja kubańska matka, którą pobieżnie wam przedstawiłam
03:50
in that shortkrótki characterpostać sketchnaszkicować,
68
212000
3000
w bardzo krótkim zarysie,
03:54
cameoprawa ołowiana witrażu to the UnitedStany Zjednoczone StatesPaństwa one thousandtysiąc yearslat agotemu.
69
216000
4000
przyjechała do USA tysiąc lat temu.
03:58
I was bornurodzony in 19 -- I forgetzapomnieć, and I cameoprawa ołowiana witrażu to this countrykraj
70
220000
4000
Ja urodziłam się w 19... nie pamiętam, i znalazłam się w tym kraju
04:02
with them in the aftermathnastępstwa of the CubanKubański revolutionrewolucja.
71
224000
2000
jako pokłosie rewolucji na Kubie.
04:04
We wentposzedł from HavanaHawana, CubaKuba to DecaturDecatur, GeorgiaGruzja.
72
226000
3000
Przyjechaliśmy z Hawany na Kubie do Decatur w Georgii.
04:08
And DecaturDecatur, Georgia'sGruzji a smallmały SouthernPołudniowej townmiasto.
73
230000
2000
A Decatur to małe miasteczko na południu USA.
04:10
And in that little SouthernPołudniowej townmiasto, I grewrósł up,
74
232000
3000
I właśnie w takim małym południowym miasteczku dorastałam,
04:13
and grewrósł up hearingprzesłuchanie these storieshistorie.
75
235000
2000
a dorastając słuchałam takich opowieści.
04:15
But this storyfabuła only happenedstało się a fewkilka yearslat agotemu.
76
237000
2000
Jednak ta zdarzyła się kilka lat temu.
04:17
I callednazywa my mommama.
77
239000
2000
Zadzwoniłam do matki.
04:19
It was a SaturdaySobota morningranek.
78
241000
2000
Był sobotni poranek.
04:21
And I was callingpowołanie about how to make ajiacoAjiaco. It's a CubanKubański mealposiłek.
79
243000
2000
Chciałam zapytać jak przyrządza się Ajiaco. To taka kubańska potrawa.
04:23
It's deliciouspyszne. It's savoryCząber.
80
245000
2000
Jest pyszna. Aromatyczna.
04:25
It makesczyni spitpluć frothpiany in the little cornersnarożniki of your mouthusta --
81
247000
2000
Sprawia, że ślina gromadzi się w kącikach ust.
04:27
is that enoughdość? It makesczyni your armpitspach juicysoczysty, you know?
82
249000
3000
Że pocą się pachy, znacie to?
04:30
That kinduprzejmy of foodjedzenie, yeah.
83
252000
3000
Właśnie taki rodzaj jedzenia, o tak.
04:33
This is the sensorysensoryczny partczęść of the programprogram, people.
84
255000
2000
I to jest ta zmysłowa część programu.
04:36
I callednazywa my mothermama, and she said, "CarmenCarmen, I need you to come, please.
85
258000
3000
Więc dzwonię do matki, a ona: "Carmen, czy możesz do mnie przyjechać?
04:39
I need to go to the mallcentrum handlowe, and you know your fatherojciec now,
86
261000
3000
Muszę jechać do marketu, a jak wiesz twój ojciec,
04:42
he takes a napdrzemka in the afternoonpopołudnie, and I got to go.
87
264000
2000
popołudniami ucina sobie drzemkę, a ja tam muszę być.
04:44
I got an errandzlecenie to runbiegać."
88
266000
1000
Mam coś do załatwienia".
04:45
Let me parentheticallyNawiasem pausepauza here and tell you --
89
267000
2000
Pozwólcie mi wtrącić coś w nawiasie -
04:47
EstherEsther, my mothermama, had stoppedzatrzymany drivingnapędowy severalkilka yearslat agotemu,
90
269000
2000
Esther, moja matka, kilka lat temu przestała prowadzić samochód,
04:49
to the collectivekolektyw reliefulga of the entireCały cityMiasto of AtlantaAtlanta.
91
271000
2000
ku zbiorowej uciesze całej Atlanty.
04:52
Any vehicularpojazdów outingWycieczka with that womankobieta from the time I was a youngmłody childdziecko,
92
274000
2000
Odkąd pamiętam, każda zmotoryzowana wyprawa z tą kobietą
04:54
guys, naturallynaturalnie includedw zestawie flashingmiga, blueniebieski lightsświatła.
93
276000
4000
kończyła się niezawodnie błyskiem policyjnych kogutów.
04:58
But she'dSzopa becomestają się adeptAdept at dodginguników the boyschłopcy in blueniebieski,
94
280000
4000
Z czasem nauczyła się omijać panów w mundurach,
05:02
and when she did meetspotykać się them, oh, she had wonderfulwspaniale, well, rapportprogram Rapport.
95
284000
7000
a kiedy ich jednak spotkała, dochodzili, no cóż, do porozumienia.
05:09
"Ma'amProszę pani, did you know that was a lightlekki you just ranpobiegł?"
96
291000
3000
"Proszę pani, wie pani, że przejechała na czerwonym?"
05:13
(SpanishHiszpański)
97
295000
3000
(po hiszpańsku)
05:16
"You don't speakmówić EnglishAngielski?"
98
298000
2000
"Nie mówi pani po angielsku?"
05:18
"No."
99
300000
2000
"Nie."
05:20
(LaughterŚmiech)
100
302000
1000
(Śmiech)
05:21
But eventuallyostatecznie, everykażdy dogpies has its day,
101
303000
2000
Ale na każdego przyjdzie pora
05:23
and she endedzakończyło się up in trafficruch drogowy courtSąd,
102
305000
2000
i w końcu wylądowała w sądzie,
05:25
where she barteredwymieniali with the judgesędzia for a discountzniżki.
103
307000
3000
gdzie wykłóciła się z sędzią o złagodzenie wyroku.
05:28
There's a historicalhistoryczny markerznacznik.
104
310000
2000
Co z pewnością przejdzie do historii.
05:30
But now she was a septuagenarianseptuagenarian, she'dSzopa stoppedzatrzymany drivingnapędowy.
105
312000
3000
Ale teraz, już po siedemdziesiątce, przestała prowadzić.
05:33
And that meantOznaczało that everyonekażdy in the familyrodzina had to signznak up
106
315000
4000
A to oznaczało, że każdy członek rodziny musiał
05:37
to take her to have her hairwłosy dyedbarwione, you know,
107
319000
3000
zabierać ją na farbowanie włosów, wiecie,
05:40
that peculiarPeculiar colorkolor of blueniebieski that matchesmecze her polyesterpoliester pantsSpodnie suitgarnitur,
108
322000
3000
na ten dziwny niebieski kolor, pasujący do jej poliestrowego kostiumu,
05:43
you know, samepodobnie colorkolor as the BuickBuick.
109
325000
2000
no wiecie - taki kolor, jak Buick.
05:45
AnybodyKtoś? All right.
110
327000
2000
Ktokolwiek? W porządku.
05:47
Little picksopcji on the legsnogi, where she does her needlepointigłowe, and leavesodchodzi little loopspętle.
111
329000
4000
Kawałki nitki na nogach, pozostałości po robótkach ręcznych.
05:51
RockportsRockports -- they're for this.
112
333000
2000
No i sportowe buty,
05:53
That's why they call them that.
113
335000
2000
na których się buja.
05:55
(LaughterŚmiech)
114
337000
1000
(Śmiech)
05:56
This is her ensembleensemble.
115
338000
2000
To właśnie jej zestaw obowiązkowy.
05:58
And this is the womankobieta that wants me to come on a SaturdaySobota morningranek
116
340000
2000
I właśnie ta kobieta chce, żebym przyjechała do niej sobotnim rankiem,
06:00
when I have a lot to do, but it doesn't take long because CubanKubański guiltpoczucie winy is a weightyciężki thing.
117
342000
5000
kiedy mam dużo roboty, ale kubańskie poczucie winy jest silniejsze.
06:05
I'm not going politicalpolityczny on you but ... And so, I go to my mother'smatki.
118
347000
4000
Może nie brnijmy w politykę. Więc jadę do matki.
06:09
I showpokazać up. She's in the carportCarport.
119
351000
2000
Oto jestem. Ona czeka pod wiatą.
06:11
Of coursekurs, they have a carportCarport.
120
353000
1000
Bo oczywiście mają wiatę dla aut.
06:12
The kinduprzejmy with the corrugatedfalisty roofdach, you know.
121
354000
2000
Taką krytą blachą falistą, wiecie?
06:14
The Buick'sBuick parkedzaparkowany outsidena zewnątrz,
122
356000
1000
Buick jest zaparkowany przed wiatą,
06:15
and she's jinglingbrzęczał, janglingKlekotanie a pairpara of keysklucze.
123
357000
2000
a ona podzwania sobie kluczykami.
06:17
"I got a surpriseniespodzianka for you, babydziecko!"
124
359000
2000
"Mam dla ciebie niespodziankę, kotku!"
06:19
"We takingnabierający your carsamochód?"
125
361000
2000
"Jedziemy twoim samochodem?"
06:21
"Not we, I."
126
363000
2000
"Nie my jedziemy - ja jadę".
06:23
And she reachessięga into her pocketkieszeń and pullsciągnie out a catastrophekatastrofa.
127
365000
4000
Po czym sięga do kieszeni i wyciąga coś strasznego.
06:28
Somebody'sKtoś & 's storytellingopowiadanie historii. InteractiveInteraktywne artsztuka. You can talk to me.
128
370000
3000
Opowiadanie to interaktywna sztuka, więc możecie mi podpowiedzieć, co wyciąga.
06:31
Oh, a driver'skierowcy licenselicencja, a perfectlydoskonale validważny driver'skierowcy licenselicencja.
129
373000
2000
Jasne - prawo jazdy - całkowicie ważne prawo jazdy.
06:33
IssuedWydany, evidentlyWidocznie, by the DMVDMV in her ownwłasny countyHrabstwo of GwinnettGwinnett.
130
375000
4000
Wydane przez wydział komunikacji gminy Gwinnett.
06:37
BlitheringBlithering fuckingpierdolony idiotsidioci.
131
379000
2000
Skończeni idioci.
06:39
(LaughterŚmiech)
132
381000
1000
(Śmiech)
06:40
I said, "Is that thing realreal?"
133
382000
1000
Mówię: "To jest prawdziwe?"
06:41
"I think so."
134
383000
1000
"Tak myślę."
06:42
"Can you even see?"
135
384000
1000
"Czy ty w ogóle jeszcze widzisz?"
06:43
"I guessodgadnąć I mustmusi."
136
385000
1000
"Widocznie tak."
06:44
"Oh, JesusJezusa."
137
386000
1000
"O Jezu!"
06:45
She getsdostaje into the carsamochód -- she's sittingposiedzenie on two phonetelefon booksksiążki.
138
387000
3000
Pakuje się do samochodu, na siedzeniu ma dwie książki telefoniczne.
06:48
I can't even make this partczęść up because she's that tinymalutki.
139
390000
2000
Nawet nie mogłabym tego zmyślić - taka jest malutka.
06:50
She's engineeredzaprojektowane an umbrellaparasol so she can -- bambam! -- slamzatrzasnąć the doordrzwi.
140
392000
3000
Używa parasolki, żeby móc zatrzasnąć drzwi.
06:53
Her daughtercórka, me, the villagewioska idiotidiota with the icelód creamkrem conestożek
141
395000
2000
A jej córka - ja, słodka idiotka, gapię się na te scenę,
06:55
in the middleśrodkowy of her foreheadczoło, is still standingna stojąco there, slack-jawedluzu szczękach.
142
397000
3000
jak jakieś cielę na malowane wrota.
06:58
"You comingprzyjście? You no comingprzyjście?"
143
400000
1000
"Idziesz czy nie?"
06:59
"Oh, my God." I said, "OK, fine. Does popmuzyka pop know you're drivingnapędowy?"
144
401000
3000
"O Boże", mówię. "No dobra. A ojciec wie, że znów prowadzisz?"
07:02
"Are you kiddingżartuję me?"
145
404000
2000
"Chyba sobie żartujesz!"
07:04
"How are you doing it?"
146
406000
1000
"Jak to, nie wie?"
07:05
"He's got to sleepsen sometimeczasami."
147
407000
3000
"Prowadzę tylko, kiedy drzemie".
07:08
And so we left my fatherojciec fastszybki asleepwe śnie, because I knewwiedziałem he'don by killzabić me
148
410000
3000
No i pojechałyśmy, ojciec na szczęście spał, bo zabiłby mnie,
07:11
if I let her go by herselfsię, and we get in the carsamochód.
149
413000
2000
gdybym jej dała samej wsiąść do auta.
07:13
PutsUmieszcza it in reverserewers. Fifty-fivePięćdziesiąt pięć out of the drivewaypodjazd, in reverserewers.
150
415000
3000
Wrzuca wsteczny - jedziemy setką na podjeździe - na wstecznym!
07:16
I am bucklingwyboczenia in seatbeltspasy bezpieczeństwa from the frontz przodu.
151
418000
2000
Zapinam przednie pasy,
07:18
I'm yankingyanking them in from the back. I'm doing doublepodwójnie knotswęzłów.
152
420000
3000
Obwiązuję się tylnimi, wiążę podwójne węzły.
07:21
I mean, I've got a mouthusta as drysuchy as the KalahariKalahari DesertPustynia.
153
423000
2000
Serio - w ustach sucho jak na pustyni Kalahari.
07:23
I've got a white-knucklebiało-Golonka gripuchwyt on the doordrzwi. You know what I'm talkingmówić about?
154
425000
3000
Kurczowo trzymam się uchwytu w drzwiach. Widzicie to?
07:26
And she's whistlinggwizd, and finallywreszcie I do the kinduprzejmy of
155
428000
4000
Ona pogwizduje, a ja w końcu
07:30
birthnarodziny breathingoddechowy -- you know, that one?
156
432000
2000
dyszę jak podczas porodu, wiecie jak?
07:32
Only a couplepara of womenkobiety are going uh-huhAcha, uh-huhAcha, uh-huhAcha. Right.
157
434000
2000
Tylko kilka pań zrobiło "uh-uh-uh". W porządku.
07:35
And I said, "MaMa, would you slowpowolny down?"
158
437000
1000
I mówię: "Mama, zwolnij!"
07:36
Because now she's pickeddoborowy up the HighwayAutostrady 285,
159
438000
3000
Bo teraz jedziemy już autostradą 285,
07:39
the perimeterobwód around AtlantaAtlanta, whichktóry encompassesobejmuje now --
160
441000
3000
obwodnicą Atlanty, która obecnie ma siedem pasów
07:42
there's sevensiedem lanesścieżki, she's on all of them, y'ally'all.
161
444000
3000
a my jedziemy po wszystkich, mówię wam.
07:45
I said, "MaMa, pickwybierać a laneLane!"
162
447000
2000
Krzyczę: "Mamo trzymaj się pasa!"
07:47
"They give you sevensiedem lanesścieżki, they expectoczekiwać you to use them."
163
449000
2000
"Zbudowali siedem, to trzeba je wykorzystać."
07:49
And there she goesidzie, right.
164
451000
2000
I jedzie...
07:52
I don't believe for a minutechwila she has been out and not been stoppedzatrzymany.
165
454000
3000
Nie uwierzę, że jeszcze nie dostała mandatu.
07:55
So, I think, hey, we can talk. It'llBędzie to be a diversiondywersja.
166
457000
2000
Więc myślę - może pogadamy dla odwrócenia uwagi.
07:57
It'llBędzie to help my breathingoddechowy. It'llBędzie to do something for my pulsepuls, maybe.
167
459000
3000
Pomoże mi to złapać oddech. I może uspokoi puls.
08:00
"MommyMamusiu, I know you have been stoppedzatrzymany."
168
462000
2000
"Mamusiu, wiem, że już cię zatrzymali".
08:02
"No, no, what you talkingmówić about?"
169
464000
2000
"Nie, nie - o czym ty mówisz?"
08:04
"You have a licenselicencja. How long have you been drivingnapędowy?"
170
466000
1000
"Masz prawko, od kiedy znów prowadzisz?"
08:05
"FourCztery or fivepięć daysdni."
171
467000
1000
"Cztery czy pięć dni".
08:06
"Yeah. And you haven'tnie mam been stoppedzatrzymany?"
172
468000
1000
"Jasne...I jeszcze cię nie zgarnęli?"
08:07
"I did not get a ticketbilet."
173
469000
2000
"Mandatu nie dostałam".
08:10
I said, "Yeah, yeah, yeah, yeah, but come on, come on, come on."
174
472000
4000
Mówię: "Jasne, jasne. Przyznaj się wreszcie".
08:14
"OK, so I stoppedzatrzymany at a lightlekki
175
476000
2000
"Okej, więc zatrzymałam się na czerwonym
08:16
and there's a guy, you know, in the back."
176
478000
2000
i do auta podszedł jakiś, no wiesz, facet".
08:18
"Would this guy have, like, a blueniebieski uniformmundur
177
480000
2000
"A przypadkiem miał na sobie mundur
08:20
and a terrifiedprzerażony look on his facetwarz?"
178
482000
2000
i wyraz przerażenia na twarzy?"
08:22
"You weren'tnie były there, don't startpoczątek."
179
484000
1000
"Nie byłaś tam, to nie zaczynaj..."
08:23
"Come on. You got a ticketbilet?"
180
485000
2000
"No powiedz... był mandat?"
08:25
"No." She explainedwyjaśnione,
181
487000
3000
"Nie." - zaczęła wyjaśniać --
08:28
"The man" -- I have to tell you as she did,
182
490000
2000
"Ten człowiek..." - najlepiej będzie, jak wam zacytuję,
08:30
because it losestraci something if I don't, you know --
183
492000
2000
bo inaczej opowieść trochę traci, wiecie -
08:32
"he come to the windowokno, and he does a thing like this,
184
494000
3000
"...podszedł do auta i robi tak...
08:35
whichktóry tellsmówi me he's prettyładny oldstary, you know.
185
497000
2000
więc myślę sobie, że musi być dość stary, wiesz".
08:41
So I look up and I'm thinkingmyślący,
186
503000
2000
Więc podnoszę wzrok i myślę sobie,
08:43
maybe he's still going to think I'm kinduprzejmy of cuteładny."
187
505000
2000
że może jeszcze wpadnę mu w oko".
08:45
"MaMa, are you still doing that?"
188
507000
1000
"Mamo! Ciągle to robisz?"
08:46
"If it worksPrace, it worksPrace, babydziecko.
189
508000
2000
"Jeśli działa, to działa, kochana".
08:48
So, I say, 'Perdon' Perdon, yoYo no habloHablo inglesIngles.'
190
510000
2000
Więc mówię: (po hiszpańsku)
08:50
Well, wouldn'tnie you know, he had been in HondurasHonduras for the PeacePokoju CorpsKorpus."
191
512000
3000
"I - nie zgadłabyś - ten facet był na misji w Hondurasie".
08:53
(LaughterŚmiech)
192
515000
2000
(Śmiech)
08:55
So he's talkingmówić to her, and at some pointpunkt she saysmówi,
193
517000
2000
Opowiada, jak gada z policjantem i w pewnym momencie kwituje:
08:57
"Then, you know, it was it. That was it. It was doneGotowe."
194
519000
4000
"I tyle. Po sprawie. Załatwione".
09:01
"Yeah? What?
195
523000
2000
"Co załatwione?
09:03
He gavedał you a ticketbilet? He didn't give you a ticketbilet? What?"
196
525000
3000
Dostałaś mandat? Nie dostałaś? Co?"
09:06
"No, I look up, and the lightlekki, she changezmiana."
197
528000
3000
"Nie, spojrzałam - było zielone, to odjechałam".
09:09
(LaughterŚmiech)
198
531000
4000
(Śmiech)
09:13
You should be terrifiedprzerażony.
199
535000
1000
Wy raczej powinniście się bać.
09:14
Now, I don't know if she's toyingbawiąc with me,
200
536000
2000
No i nie wiem, czy tylko się ze mną droczy,
09:16
kinduprzejmy of like a catkot battingmrugnięcia back a mousemysz, battingmrugnięcia back a mousemysz --
201
538000
2000
jak kot z myszą -
09:18
left pawŁapa, right pawŁapa, left pawŁapa, right pawŁapa --
202
540000
2000
z lewej łapy do prawej i znów do lewej...
09:20
but by now, we'vemamy reachedosiągnięty the mallcentrum handlowe.
203
542000
2000
Ale podjeżdzamy właśnie pod market.
09:22
Now, you have all been at a mallcentrum handlowe duringpodczas the holidayswakacje, yes?
204
544000
2000
Słuchajcie, byliście kiedyś w weekend w sklepie, tak?
09:24
Talk to me. Yes. Yes. You can say yes.
205
546000
3000
No, co z wami? Tak, tak... możecie odpowiedzieć.
09:27
AudiencePubliczność: Yes.
206
549000
1000
Publiczność: Tak
09:28
CarmenCarmen AgraAgra DeedyDeedy: All right, then you know that you have now enteredweszła parkingparking lot purgatoryCzyściec,
207
550000
3000
Okej, więc znacie ten stan, kiedy wkracza się do parkingowego czyśćca,
09:31
prayingmodląc się to that saintświęty of perpetualwieczyste availabilitydostępność
208
553000
2000
błagając bóstwa wolnych miejsc,
09:33
that as you joinprzyłączyć się that serpentineserpentyn linelinia of carssamochody crawlingczołganie alongwzdłuż,
209
555000
3000
żeby, jak tylko dołączycie do sznurka samochodów,
09:36
some guy'sfaceta going to turnskręcać on the brakehamulec lightsświatła
210
558000
2000
ktoś zaczął wyjeżdżać z najbliższego miejsca parkingowego,
09:38
just as you pullCiągnąć up behindza him.
211
560000
1000
pozwalając się wam tam wślizgnąć.
09:39
But that doesn't happenzdarzyć mostwiększość of the time, right?
212
561000
3000
Ale to się zazwyczaj nie zdarza, prawda?
09:42
So, first I say, "MaMa, why are we here?"
213
564000
2000
Pierwsze, co mówię to: "Mamo, dlaczego tutaj jesteśmy?"
09:44
"You mean, like, in the carsamochód?"
214
566000
1000
"Chodzi ci o to, dlaczego jesteśmy w samochodzie?"
09:45
"No, don't -- why are we here todaydzisiaj?
215
567000
3000
"Nie, przestań -- dlaczego jesteśmy tutaj dzisiaj?
09:48
It's SaturdaySobota. It's the holidayswakacje."
216
570000
4000
Jest sobota. Są święta".
09:52
"Because I have to exchangeWymieniać się your father'sojca underwearBielizna."
217
574000
3000
"Bo muszę wymienić majtki twojego ojca".
09:55
Now, see, this is the kinduprzejmy of MachiavellianMakiaweliczny thinkingmyślący,
218
577000
2000
Wiecie, jest to w pewien sposób machiawelicznie myślenie,
09:57
that you really have to -- you know, in my mindumysł, it's a rabbit'sKrólik warrenWarren,
219
579000
2000
które... Wiecie, dla mnie umysł tej kobiety
09:59
this woman'skobiety mindumysł.
220
581000
1000
jest labiryntem króliczych nor.
10:00
Do I want to walkspacerować in, because unlesschyba że I have Ariadne'sAriadne's threadwątek to anchorKotwica --
221
582000
4000
Czy chcę tam wchodzić? Bo jeśli nie wystarczy mi nici Ariadny, którą mogę zaczepić --
10:04
enoughdość metaphorsmetafory for you? -- somewheregdzieś, I maymoże not get out.
222
586000
3000
czy macie już dosyć metafor? -- w pewnym punkcie, to mogę się już nie wydostać.
10:07
But you know.
223
589000
1000
Ale tego chyba nie muszę tłumaczyć --
10:08
(LaughterŚmiech)
224
590000
4000
(Śmiech)
10:12
"Why do we have to take pop'sPopa underwearBielizna back now?
225
594000
3000
"Dlaczego musimy oddać majtki taty akurat teraz?
10:15
And why? What is wrongźle with his underwearBielizna?"
226
597000
2000
I dlaczego? Co jest nie tak z jego majtkami?"
10:17
"It will upsetzdenerwowany you."
227
599000
1000
"Tylko się niepotrzebnie zdenerwujesz".
10:18
"It won'tprzyzwyczajenie upsetzdenerwowany me. Why? What? Is something wrongźle with him?"
228
600000
3000
"Ależ skąd. Zresztą, dlaczego? Co? Czy coś jest z nim nie tak?"
10:21
"No, no, no. The only thing with him is, he's an idiotidiota.
229
603000
3000
"Nie, nie. Jedyne, co można o nim złego powiedzieć jest to, że jest idiotą.
10:24
I sentwysłane him to the storesklep, whichktóry was my first mistakebłąd,
230
606000
3000
Wysłałam go do sklepu -- co było moim pierwszym błędem --
10:27
and he wentposzedł to buykupować underwearBielizna, and he boughtkupiony the grippersChwytaki,
231
609000
3000
więc poszedł kupić majtki i on kupił bokserki z zapięciami,
10:30
and he's supposeddomniemany to buykupować the boxersbokserki."
232
612000
1000
a miał kupić zwykłe".
10:32
"Why?"
233
614000
1000
"Dlaczego?"
10:33
"I readczytać it on the IntersnetIntersnet. You cannotnie może have childrendzieci."
234
615000
3000
"Czytałam o tym w Internecie. Przez nie można nie mieć dzieci".
10:36
"Oh, my God!"
235
618000
1000
"O, mój Boże!"
10:37
(LaughterŚmiech)
236
619000
3000
(Śmiech)
10:40
OliviaOlivia? Huh? Huh?
237
622000
2000
Oliwia? Hę? Hę?
10:43
By now, we have now crawledprzeszukanych anotherinne fourcztery feetstopy,
238
625000
5000
W międzyczasie posunęliśmy się do przodu o kolejny metr,
10:48
and my mothermama finallywreszcie saysmówi to me, "I knewwiedziałem it, I knewwiedziałem it.
239
630000
3000
a moja matka w końcu powiedziała mi: "Wiedziałam, wiedziałam.
10:51
I'm an immigrantimigrantów. We make a spaceprzestrzeń. What I tell you? Right there."
240
633000
2000
Jestem imigrantką i znajdziemy wolne miejsce. A nie mówiłam? O, tam".
10:53
And she pointszwrotnica out the passengerpasażer windowokno, and I look out,
241
635000
3000
Wskazuje na okno od strony pasażera, więc wyglądam na zewnątrz
10:56
and threetrzy -- threetrzy -- aislesnaw down,
242
638000
3000
i trzy -- trzy -- rzędy dalej --
11:00
"Look, the ChevyChevy."
243
642000
2000
"Patrz, ten Chevy..."
11:02
You want to laughśmiech, but you don't know --
244
644000
2000
Widzę, że ledwo powstrzymujecie śmiech, ale nie wiecie --
11:04
you're that politicallypolitycznie correctedpoprawione, have you noticedzauważyłem?
245
646000
2000
że jesteście aż tak politycznie poprawni -- zauważyliście?
11:06
CorrectPopraw the other directionkierunek now, it's OK.
246
648000
3000
Wyluzujcie ["chevy" to "chevrolet", ale i okrzyk na polowaniu lub "pogoń", "ścigać"].
11:09
"Look, the ChevyChevy -- he's comingprzyjście this way."
247
651000
1000
"Patrz, ten Chevy -- jedzie w naszym kierunku".
11:10
"MamaMama, mamaMama, mamaMama, wait, wait, wait. The ChevyChevy is threetrzy aislesnaw away."
248
652000
3000
Mamo, mamo, mamo, czekaj, czekaj, czekaj. Chevrolet jest trzy rzędy dalej".
11:13
She lookswygląda at me like I'm her, you know, her moronkretyn childdziecko,
249
655000
2000
Patrzy na mnie, jakbym była jej upośledzonym umysłowo dzieckiem --
11:15
the cretinkretyn, the one she's got to speakmówić to very slowlypowoli and distinctlywyraźnie.
250
657000
3000
debilem, do którego musi mówić bardzo powoli i wyraźnie.
11:18
"I know that, honeykochanie. Get out of the carsamochód
251
660000
4000
"Wiem o tym, skarbie. Wysiądź z samochodu,
11:22
and go standstoisko in the parkingparking spaceprzestrzeń tilldo I get there."
252
664000
3000
i idź stanąć tam na miejscu parkingowym do czasu, kiedy przyjadę".
11:25
OK, I want a votegłosować. Come on, come on. No, no.
253
667000
4000
W porządku, chcę zrobić głosowanie. Nie krępujcie się. Nie, nie.
11:29
How manywiele of you oncepewnego razu in your -- you were a kiddziecko, you were an adultdorosły --
254
671000
2000
Jak wielu z was choć raz w życiu -- jako dziecko, jako dorosły --
11:31
you stoodstał in a parkingparking spaceprzestrzeń to holdutrzymać it for someonektoś?
255
673000
3000
stało na miejscu parkingowym, aby go dla kogoś zarezerwować?
11:34
See, we're a secretsekret clubKlub with a secretsekret handshakeuścisk dłoni.
256
676000
2000
Jesteśmy jak tajne stowarzyszenie z tajnym znakiem rozpoznawczym, nie?
11:36
(LaughterŚmiech)
257
678000
2000
(Śmiech)
11:38
And yearslat of therapyterapia laterpóźniej, we're doing great.
258
680000
2000
A po latach terapii mamy się świetnie.
11:40
We're doing great. We're doing fine.
259
682000
2000
Mamy się świetnie. Wszystko u nas w porządku.
11:42
Well, I stoodstał up to her.
260
684000
1000
Cóż, postawiłam się jej.
11:43
This is -- you know, you'dty byś think by now I'm -- and still holdingtrzymać?
261
685000
6000
Chodzi o to -- wiecie, pomyślałby kto, że po tym czasie się już jakoś trzymam.
11:49
I said, "No way, mamama, you have embarrassedZakłopotany me my entireCały life."
262
691000
3000
Powiedziałam: "Nie ma mowy, mamo, robiłaś mi obciach przez całe moje życie".
11:52
Of coursekurs, her comebackComeback is, "When have I embarrassedZakłopotany you?"
263
694000
3000
Oczywiście, jedyna riposta, jaka jej przyszła do głowy: "Czy ja kiedykolwiek zrobiłam ci obciach?
11:55
(SpanishHiszpański)
264
697000
2000
(po hiszpańsku)
11:57
And she's still talkingmówić while she putsstawia the carsamochód in parkpark,
265
699000
2000
Wciąż jeszcze mówi, gdy zatrzymuje samochód,
11:59
hitstrafienia the emergencynagły wypadek brakehamulec, opensotwiera się the doordrzwi,
266
701000
3000
a potem zaciąga ręczny hamulec, otwiera drzwi
12:02
and with a sprynessspryness astoundingzdumiewający in a womankobieta her agewiek,
267
704000
3000
i z zadziwiającą, jak na kobietę w jej wieku, zwinnością
12:05
she jumpsskacze out of the carsamochód, knockspuka out the phonetelefon booksksiążki,
268
707000
3000
wyskakuje z samochodu, wywalając na zewnątrz książki telefoniczne,
12:08
and then she walksspacery around --
269
710000
1000
a następnie obchodzi --
12:09
she's carryingNiosąc her cheaptani KmartKmart purseportmonetka with her --
270
711000
2000
ma ze sobą tanią torebkę z Kmart'u --
12:11
around the frontz przodu of the carsamochód.
271
713000
2000
obchodzi samochód z przodu.
12:13
She has amazingniesamowity landwylądować speedprędkość for a womankobieta her agewiek, too.
272
715000
2000
Jak na kobietę w jej wieku rozwija też niesamowitą prędkość lądową.
12:16
Before I know it, she has skiddledskiddled acrossprzez the parkingparking lot
273
718000
2000
Zanim się spostrzegłam, przemknęła przez parking
12:18
and in betweenpomiędzy the carssamochody, and people behindza me, with that kinduprzejmy of
274
720000
3000
pomiędzy samochodami, a ludzie za mną w charakterystycznym
12:21
usualzwykły religiousreligijny charitydobroczynność that the holidayswakacje bringprzynieść us, wah-wahWah-Wah wah-wahWah-Wah.
275
723000
5000
dla świąt duchu miłosierdzia i miłości bliźniego... piii-piii piii-piii.
12:26
"I'm comingprzyjście." ItalianWłoski handdłoń signalssygnały followśledzić.
276
728000
2000
"Już jadę" - mówię, wykonując ekspresyjne gesty dłońmi.
12:28
I scootwiać over. I closeblisko the doordrzwi. I leavepozostawiać the phonetelefon booksksiążki.
277
730000
3000
Pospiesznie się przesiadam, zamykam drzwi i zostawiam książki telefoniczne tam, gdzie są.
12:32
This is newNowy and fastszybki, just so you -- are you still with us?
278
734000
3000
A teraz będzie coś nowego, tak żebyście -- nadążacie?
12:35
We'llMy będziemy wait for the slowpowolny oneste. OK.
279
737000
2000
Poczekamy jeszcze na tych, co nie załapali. Okej.
12:37
I startpoczątek, and this is where a childdziecko saysmówi to me --
280
739000
2000
Ruszam z miejsca -- i w tym momencie dziecko mówi mi --
12:39
and the storyfabuła doesn't work if I tell you about her before,
281
741000
2000
zepsuję opowieść, jeśli opowiem o niej wcześniej,
12:41
because this is my laconiclakoniczne childdziecko.
282
743000
3000
bo to jest moje lakoniczne dziecko.
12:44
A brevityzwięzłość, brevityzwięzłość of everything with this childdziecko.
283
746000
2000
To dziecko stosuje minimalizm we wszystkim, co popadnie.
12:46
You know, she eatszjada smallmały portionsporcje.
284
748000
2000
Wiecie, jada małe posiłki.
12:48
LanguageJęzyk is something to be metedwymierzył out
285
750000
2000
Język jest czymś, co należy wymierzać
12:50
in smallmały phonemesfonemów, you know -- just little hmmhmm, hmm-hmmhmm hmm.
286
752000
5000
w małych fonemach -- wiecie, jako małe hmm, hmm-hmm-hmm-hmm.
12:55
She carriesniesie a mean spiralspirala notebookNotatnik and a pendługopis.
287
757000
2000
Nosi ze sobą wysłużony notes i długopis.
12:57
She wieldsdzierży great powermoc.
288
759000
2000
Dzierży wielką moc.
12:59
She listenssłucha, because that's what people who tell storieshistorie do first.
289
761000
6000
Słucha, ponieważ ludzie, którzy opowiadają opowieści robią to w pierwszej kolejności,
13:05
But she pauseswstrzymuje occasionallysporadycznie and saysmówi,
290
767000
2000
ale od czasu do czasu przerywa milczenie i pyta:
13:07
"How do you spellzaklęcie that? What yearrok? OK."
291
769000
4000
"Jak się to pisze? Jaki rok? Okej."
13:11
When she writespisze the exposeexpose in about 20 yearslat,
292
773000
3000
Kiedy za 20 lat wyda oficjalne sprostowanie tego, co tu mówię,
13:14
don't believe a wordsłowo of it.
293
776000
1000
nie wierzcie jej na słowo.
13:15
But this is my daughtercórka, LaurenLauren, my remarkableznakomity daughtercórka,
294
777000
3000
Ale to jest moja córka Lauren, moja niezwykła córka,
13:18
my borderlineBorderline Asperger'sAspergera kiddziecko.
295
780000
3000
moje dziecko z zespołem Aspergera i osobowością borderline.
13:22
BlessBłogosławi you, DrDr. WatsonWatson.
296
784000
3000
Bądź błogosławiony, doktorze Watson.
13:26
She saysmówi, "MaMa, you got to look!"
297
788000
3000
Mówi: "Mamo, musisz to zobaczyć!"
13:29
Now, when this kiddziecko saysmówi I got to look, you know.
298
791000
3000
Kiedy to dziecko mówi mi, że mam na coś patrzeć, to coś jest na rzeczy.
13:32
But it isn't like I haven'tnie mam seenwidziany this crimeprzestępstwo scenescena before.
299
794000
2000
Choć nie powinno mnie już nic dziwić, bo
13:34
I grewrósł up with this womankobieta.
300
796000
2000
w końcu dorastałam u boku tej kobiety.
13:36
I said, "LaurenLauren, you know what, give me a play-by-playPlay-by-play. I can't."
301
798000
2000
Mówię jej: "Lauren, opowiadaj na bieżąco, co się dzieje. Ja nie mogę --"
13:38
"No, mamaMama, you got to look."
302
800000
1000
"Nie, mamo, musisz to zobaczyć".
13:39
I got to look. You got to look.
303
801000
2000
Ja muszę patrzeć. Ty musisz patrzeć.
13:41
Don't you want to look?
304
803000
2000
Nie chcesz rzucić na to okiem?
13:43
There she is.
305
805000
2000
Oto i ona.
13:45
I look in bewilderedzdezorientowani aweAWE:
306
807000
2000
Patrzę na nią osłupiała z wrażenia --
13:47
she's standingna stojąco, those RockportsRockports slightlynieco apartniezależnie, but groundeduziemiony.
307
809000
3000
stoi tam z lekko rozstawionymi butami, ale pewnie.
13:50
She's holdingtrzymać out that cheaptani KmartKmart purseportmonetka, and she is wieldingwładający it.
308
812000
4000
Trzyma tą tanią torebkę z Kmart'u przed sobą i dzierży ją jak broń.
13:54
She's holdingtrzymać back tonsmnóstwo of steelstal with the sheerzwykły forcesiła
309
816000
7000
Odpiera tony stali samą siłą
14:01
of her little personalityosobowość, in that crone-ishCrone-ish voicegłos, sayingpowiedzenie things like,
310
823000
5000
swojej małej osobowości, tym wiedźmowym głosem, mówiąc takie rzeczy jak:
14:06
"Back it up, buddykumpel! No, it's reservedzastrzeżone!"
311
828000
4000
"Wycofaj się, koleś! Nie, jest zarezerwowane!"
14:10
(LaughterŚmiech)
312
832000
2000
(Śmiech)
14:12
ReadyGotowe? BraceNawias klamrowy yourselvessię. Here it comespochodzi.
313
834000
1000
Gotowi? Zapnijcie pasy, bo teraz dopiero będzie jazda.
14:13
"No, my daughtercórka, she's comingprzyjście in the BuickBuick.
314
835000
2000
"Nie, moja córka nadjeżdża tamtym Buickiem.
14:15
HoneyMiód, sitsiedzieć up so they can see you."
315
837000
2000
Kotku, usiądź prosto, tak by cię widzieli".
14:17
Oh, JesusJezusa. Oh, JesusJezusa.
316
839000
3000
O, Jezu. O, Jezu.
14:20
I finallywreszcie come -- and now, it's the SouthPołudniowa.
317
842000
2000
W końcu dojeżdżam na miejsce. Podkreślam, że to się dzieje na południu.
14:22
I don't know what partczęść of the countrykraj you liverelacja na żywo in.
318
844000
2000
Nie wiem, w jakiej części kraju mieszkacie.
14:24
I think we all secretlypotajemnie love storieshistorie.
319
846000
3000
Sądzę, że w głębi duszy kochamy opowieści.
14:27
We all secretlypotajemnie want our blankieKocyk and our BooBoo BearNiedźwiedź.
320
849000
2000
Skrycie chcemy nasz ulubiony kocyk i kogoś ukochanego obok.
14:29
We want to curlCurl up and say, "Tell it to me, tell it to me.
321
851000
1000
Chcemy zwinąć się w kłębek, mówiąc: "Opowiedz mi, opowiedz mi".
14:30
Come on, honeykochanie, tell it to me."
322
852000
2000
Nie daj się prosić, kochanie, opowiedz mi o tym".
14:32
But in the SouthPołudniowa, we love a good storyfabuła.
323
854000
2000
Na południu Ameryki kochamy dobre opowieści.
14:34
People have pulledciągnięty asidena bok,
324
856000
2000
Ludzie odjechali samochodami na bok.
14:36
I mean, they'veoni come out of that queuekolejka linelinia,
325
858000
2000
To znaczy, wyszli z kolejki,
14:38
they have poppedpękło theirich trunkspnie, pulledciągnięty out lawntrawnik chairskrzesła and coolchłodny drinksnapoje.
326
860000
2000
otworzyli swoje bagażniki, wyciągnęli krzesła ogrodowe i zimne napoje.
14:40
BetsZakłady are placedumieszczony.
327
862000
2000
Zakłady zostały obstawione.
14:42
"I'm with the little ladydama. DamnKurde!"
328
864000
2000
"Stawiam na tą małą panią. A niech to!"
14:44
(LaughterŚmiech)
329
866000
2000
(Śmiech)
14:46
And she's bringingprzynoszący me in with a slightniewielki salsaSalsa movementruch.
330
868000
2000
A ona nakierowuje mnie, poruszając się przy tym, jakby salsę tańczyła.
14:48
She is, after all, CubanKubański.
331
870000
2000
Jest -- w końcu -- Kubanką.
14:50
I'm thinkingmyślący, "AcceleratorAkcelerator, breakprzerwa. AcceleratorAkcelerator, breakprzerwa."
332
872000
3000
Myślę sobie: "Gaz, hamulec. Gaz, hamulec".
14:53
Like you've never thought that in your life? Right? Yeah.
333
875000
3000
Chcesz powiedzieć, że nigdy ci się to nie zdarzyło? Tak? No.
14:56
I pullCiągnąć in. I put the carsamochód in parkpark.
334
878000
2000
Wjeżdżam, parkuję samochód.
14:58
Engine'sSilnika still runningbieganie -- minekopalnia, not the carsamochód.
335
880000
3000
Słychać ryk -- mój, a nie silnika.
15:01
I jumpskok out nextNastępny to her going, "Don't you moveruszaj się!"
336
883000
2000
Wyskakuję z auta tuż obok niej, mówiąc: "Nie ruszaj się!"
15:03
"I'm not going anywheregdziekolwiek."
337
885000
2000
"Nie mam zamiaru nigdzie iść".
15:05
She's got frontz przodu seatsiedzenie in a GreekGrecki tragedytragedia.
338
887000
2000
Czemu miałaby. Ma najlepsze miejsce na pokazie greckiej tragedii.
15:07
I come out, and there's EstherEsther.
339
889000
2000
Wychodzą, a tam stoi Esther.
15:09
She's huggingprzytulanie the purseportmonetka.
340
891000
2000
Przytula się do torebki.
15:12
"QueQue?" WhichCo meansznaczy "what," and so much more.
341
894000
3000
"Que?" - co znaczy "Co?" -- i wiele, wiele więcej.
15:15
(LaughterŚmiech)
342
897000
6000
(Śmiech)
15:22
"MaMa, have you no shamewstyd?
343
904000
2000
"Mamo, czy ty nie masz wstydu?"
15:24
People are watchingoglądanie us all around," right?
344
906000
2000
Wszyscy ludzie wokół się na nas gapią".
15:26
Now, some of them you've got to make up, people.
345
908000
3000
"Tak naprawdę to niektórzy -- ale opowiadając musicie zmyślać, ludzie.
15:29
SecretSekret of the tradehandel.
346
911000
1000
To jest jeden z sekretów zawodowych.
15:30
GuessChyba what? Some of these storieshistorie I sculptSculpt a little, here and there.
347
912000
4000
Wiecie co? Niektóre z tych opowieści ubarwiam tu i ówdzie.
15:34
Some, they're just right there, right there. Put them right there.
348
916000
3000
Niektóre. Zwykle są w sam raz, w sam raz. W sam raz, by je opowiedzieć.
15:37
She saysmówi this to me.
349
919000
2000
Mówi do mnie tak...
15:39
After I say -- let me refreshodświeżania you --
350
921000
3000
Po czym mówię -- zacznę jeszcze raz --
15:42
"have you no shamewstyd?"
351
924000
2000
"Czy ty nie masz wstydu?"
15:46
"No. I gavedał it up with pantyhoseRajstopy -- they're bothobie too bindingwiązania."
352
928000
5000
"Nie, zrezygnowałam z niego razem z rajstopami -- jedno i drugie jest zbyt ograniczające".
15:51
(LaughterŚmiech)
353
933000
3000
(Śmiech)
15:54
(ApplauseAplauz)
354
936000
4000
(Brawa)
15:58
Yeah, you can clapklaskać, but then you're about 30 secondstowary drugiej jakości from the endkoniec.
355
940000
5000
Tak, możecie sobie klaskać, ale z drugiej strony zostało 30 sekund do końca.
16:03
I'm about to snapkłapnięcie like a brittlekruchy twiggałązka, when suddenlynagle someonektoś tapsopukanie me on the shoulderramię.
356
945000
3000
Mało brakowało, abym wybuchnęła, kiedy nagle ktoś dotyka mnie w ramię.
16:06
IntrepidNieustraszony souldusza.
357
948000
2000
Dzielny człowiek.
16:08
I'm thinkingmyślący, "This is my kiddziecko. How dareodważyć się she?
358
950000
2000
Myślę sobie: "To jest moje dziecko. Jak ono śmie?
16:10
She jumpedprzeskoczył out of that carsamochód."
359
952000
2000
Wyskoczyło tak po prostu z obcego samochodu".
16:12
That's OK, because my mothermama yellskrzyczy at me, I yellkrzyk at her.
360
954000
2000
Ale to mi nie przeszkadza, bo moja matka wydziera się na mnie, ja na nią.
16:14
It's a beautifulpiękny hierarchyhierarchia, and it worksPrace.
361
956000
2000
To wspaniała hierarchia i sprawdza się w praktyce.
16:16
(LaughterŚmiech)
362
958000
1000
(Śmiech)
16:17
I turnskręcać around, but it's not a childdziecko. It's a youngmłody womankobieta,
363
959000
2000
Odwracam się, ale nie stoi tam dziecko, a młoda kobieta.
16:19
a little tallerwyższy than I, paleblady greenZielony, amusedrozbawiony eyesoczy.
364
961000
2000
Trochę wyższa niż ja. Bladozielone, rozbawione oczy.
16:21
With her is a youngmłody man -- husbandmąż, brotherbrat, loverkochanka, it's not my jobpraca.
365
963000
4000
Towarzyszył jej młody mężczyzna -- mąż, brat, kochanek -- nie ważne, nie płacą mi za rozróżnianie ich.
16:25
And she saysmówi, "PardonZa przeproszeniem me, ma'amproszę pani" -- that's how we talk down there --
366
967000
3000
Mówi do mnie tak: "Proszę pa-aanii" -- bo tak w tamtych stronach mówimy --
16:28
"is that your mothermama?"
367
970000
2000
"czy to Pani matka?"
16:30
I said, "No, I followśledzić little oldstary womenkobiety around parkingparking lots
368
972000
2000
Powiedziałam: "Nie, ja tylko chodzę za starymi, niskimi kobietami,
16:32
to see if they'lloni to zrobią stop. Yes, it's my mothermama!"
369
974000
2000
żeby sprawdzić, czy się zatrzymają. Tak, to moja matka!"
16:34
The boychłopak, now, he saysmówi. "Well, what my sistersiostra meantOznaczało" --
370
976000
3000
Chłopak na to: "Cóż, to, co moja siostra miała na myśli" --
16:37
they look at eachkażdy other, it's a knowingporozumiewawczy glancespojrzenie -- "God, she's crazyzwariowany!"
371
979000
6000
spoglądają na siebie porozumiewawczo -- "Boże, ona jest szalona!"
16:43
I said, (SpanishHiszpański), and the youngmłody girldziewczyna and the youngmłody boychłopak say,
372
985000
4000
Powiedziałam (po hiszpańsku), a młoda dziewczyna i młody chłopak na to:
16:47
"No, no, honeykochanie, we just want to know one more thing."
373
989000
3000
"Nie, nie, kochana, chcemy, abyś wiedziała jeszcze jedną rzecz".
16:50
I said, "Look, please, let me take careopieka of her, OK,
374
992000
3000
Powiedziałam: "Słuchajcie, proszę was, pozwólcie mi się nią zająć,
16:53
because I know her, and believe me, she's like a smallmały atomicatomowy weaponbroń,
375
995000
2000
bo ja ją znam i uwierzcie mi - ona jest jak mała broń atomowa.
16:55
you know, you just want to handleuchwyt her really gingerlyostrożnie."
376
997000
3000
Rozumiecie, we własnym interesie jest obchodzenie się z nią ostrożnie".
16:58
And the girldziewczyna goesidzie, "I know, but, I mean, I swearprzysięgać to God,
377
1000000
2000
A dziewczyna na to: "Wiem, ale... jak Bóg mi świadkiem,
17:00
she remindsprzypomina us of our mothermama."
378
1002000
4000
przypomina nam naszą matkę".
17:04
I almostprawie misstęsknić it.
379
1006000
2000
Jeszcze trochę, a zacznę za tym tęsknić.
17:06
He turnsskręca to her on the heelpięty of his shoebut.
380
1008000
2000
Odwraca się do niej na pięcie.
17:08
It's a half-whisperpół szept, "God, I misstęsknić her."
381
1010000
6000
Półszeptem mówi do niej: "Boże, jak mi jej brakuje".
17:14
They turnskręcać then, shoulderramię to shoulderramię, and walkspacerować away,
382
1016000
3000
A następnie odwracają się i odchodzą ramię w ramię,
17:17
lostStracony in theirich ownwłasny reveriezadumy.
383
1019000
2000
pogrążeni w swojej zadumie.
17:19
MemoriesWspomnienia of some maddeningszalony womankobieta who was the luckszczęście of theirich DNADNA drawrysować.
384
1021000
4000
Wspomnieniach jakiejś działającej na nerwy kobiety, która była ich uśmiechem od losu wyciągniętego z puli genów.
17:24
And I turnskręcać to EstherEsther, who'skto jest rockingkołysanie on those 'ports' porty, and saysmówi,
385
1026000
6000
Odwracam się do Esther, która buja się na swoich butach i mówi do mnie tak:
17:30
"You know what, honeykochanie?"
386
1032000
1000
"Wiesz co, skarbie?"
17:31
"What, mamama?"
387
1033000
1000
"Co takiego, mamo?"
17:33
"I'm going to drivenapęd you crazyzwariowany probablyprawdopodobnie for about 14, 15 more yearslat,
388
1035000
3000
"Będę cię doprowadzała do szaleństwa przez jakieś następne 14 - 15 lat,
17:36
if you're luckySzczęściarz, but after that, honeykochanie, you're going to misstęsknić me."
389
1038000
7000
zakładając, że będziesz miała szczęście, ale potem, skarbie, będziesz za mną tęskniła".
17:43
(ApplauseAplauz)
390
1045000
9000
(Brawa)
Translated by Jakub Luberda
Reviewed by Martyna Bajek

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Carmen Agra Deedy - Storyteller
Carmen Agra Deedy's luminous, funny, digressive tales of childhood and adulthood bring out the starry-eyed listener in us all.

Why you should listen

Carmen Agra Deedy is a storyteller and children's-book author. Born in Cuba, she moved to the United States as a child, and her childhood and family provide a rich vein of material for her vividly told stories.

She's a contributor to National Public Radio and has won numerous awards for her writing.

More profile about the speaker
Carmen Agra Deedy | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee