TED2008
Laura Trice: Remember to say thank you
Laura Trice: ကျေးဇူးတင်စကားဆိုဖို့ မမေ့ကြပါနဲ့
Filmed:
Readability: 2.4
2,449,953 views
အပြင်ပန်းအားဖြင့်တော့ ရိုးရှင်းလှတဲ့ ဒီ ၃ မိနစ်စာ ဟောပြောချက်ကလေးမှာ Dr. Laura Trice ကျေးဇူးတင်ပါတယ် ဆိုတဲ့မှော်ဆန်တဲ့ စကားလုံးလေးတွေရဲ့ စွမ်းအားကို ပြန်ပြောင်းစဉ်းစားထားတာပါ။ ခင်မင်ရင်းနှီးမှုကို နက်ရှိုင်းစေဖို့၊ သံယောဇဉ်နှောင်ကြိုးကို ပြင်ဆင်ချည်နှောင်ဖို့ တစ်ခြား လူတစ်ယောက် အတွက် ဒီစကားလုံးတွေဟာ သင့်အတွက် ဘယ်လို အဓိပ္ပါယ် သက်ရောက်မှုရှိတယ် ဆိုတာကို သေချာစေဖို့ပါ။ စမ်းကြည့်လိုက်ပါ။
Laura Trice - Counselor, coach and baker
Laura Trice is a counselor, life coach -- and purveyor of wholesome junk food. Full bio
Laura Trice is a counselor, life coach -- and purveyor of wholesome junk food. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:18
Hi. I'm here to talk to you about the importance of
0
0
4000
ဟိုင်း၊ ကျွန်မ ဒီမှာရှိနေတာက
ချီးမွမ်းခြင်း၊ လေးစားခြင်းနဲ့
ချီးမွမ်းခြင်း၊ လေးစားခြင်းနဲ့
00:22
praise, admiration and thank you,
1
4000
3000
ကျေးဇူးတင်ခြင်းတို့ရဲ့
အရေးပါမှုကို ပြောပြဖို့ပါ၊
အရေးပါမှုကို ပြောပြဖို့ပါ၊
00:25
and having it be specific and genuine.
2
7000
2000
ပြီးတော့ဒါကို တိကျပြီး၊
သဘောရိုးနဲ့ဖြစ်စေဖို့ပါ။
သဘောရိုးနဲ့ဖြစ်စေဖို့ပါ။
00:27
And the way I got interested in this was,
3
9000
2000
ဒါကို ကျွန်မ စိတ်ဝင်စားခဲ့ပုံက
00:29
I noticed in myself, when I was growing up,
4
11000
3000
ကျွန်မကိုယ်ကျွန်မ သတိထားမိခဲ့တာက
ကျွန်မ ကြီးပြင်းလာတော့၊
ကျွန်မ ကြီးပြင်းလာတော့၊
00:32
and until about a few years ago,
5
14000
1000
လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်အနည်းငယ်မတိုင်မီက အထိပါပဲ
00:33
that I would want to say thank you to someone,
6
15000
2000
ကျွန်မ တစ်ယောက်ယောက်ကို
ကျေးဇူးတင်စကား ပြောချင်ခဲ့မိလိမ့်မယ်၊
00:35
I would want to praise them,
7
17000
1000
သူတို့ကို ချီးကျူးချင်မိခဲ့လိမ့်မယ်၊
00:36
I would want to take in their praise of me
8
18000
2000
ကျွန်မအကြောင်း သူတို့ချီးမွမ်းတာကို
ခံယူချင်မိလိမ့်မယ်၊
ခံယူချင်မိလိမ့်မယ်၊
00:38
and I'd just stop it.
9
20000
2000
ဒါနဲ့ ဒါက ဒီမှာပဲ ရပ်သွားတော့တာပဲ။
00:40
And I asked myself, why?
10
22000
3000
ဒါနဲ့ ကိုယ်ကိုယ်ကိုမေးခဲ့တယ်၊
ဘာဖြစ်လို့ပါလိမ့်။
ဘာဖြစ်လို့ပါလိမ့်။
00:43
I felt shy, I felt embarrassed.
11
25000
2000
ရှက်တယ်လို့၊ ကသိကအောက်ဖြစ်တယ်လို့
ခံစားမိခဲ့တယ်။
ခံစားမိခဲ့တယ်။
00:45
And then my question became,
12
27000
2000
ဒီနောက်မှာတော့ ဒါဖြစ်တာဟာ
ငါ တစ်ယောက်တည်းလား ဆိုတာဟာ
ငါ တစ်ယောက်တည်းလား ဆိုတာဟာ
00:47
am I the only one who does this?
13
29000
2000
ကျွန်မရဲ့ မေးခွန်းဖြစ်လာခဲ့တယ်။
00:49
So, I decided to investigate.
14
31000
1000
ဒါကြောင့် ဒါကို သုသေသနလုပ်ဖို့
ဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်။
ဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်။
00:50
I'm fortunate enough to work in the rehab facility,
15
32000
3000
ကျွန်မဟာ ပြန်လည်ထူထောင်ရေး
ထောက်ပံ့ရေးတွေထဲမှာ
ထောက်ပံ့ရေးတွေထဲမှာ
အလုပ်လုပ်ဖို့ အထိကို ကံကောင်းခဲ့ပါတယ်။
00:53
so I get to see people who are facing life and death with addiction.
16
35000
3000
ဒီလိုနဲ့ ဆေးစွဲတာကြောင့် သေရေး၊ ရှင်ရေးကို
ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ လူတွေကို တွေ့ကြုံခဲ့ရပါတယ်။
00:56
And sometimes it comes down to something as simple as,
17
38000
4000
နောက်ပြီး တစ်ခါတစ်ကျတော့
သူတို့ရဲ့အဓိက ထိခိုက်မှုက
သူတို့ရဲ့အဓိက ထိခိုက်မှုက
သူတို့အဖေဟာ သူတို့အတွက်
ဂုဏ်ယူပါတယ်ဆိုတာကို
ဂုဏ်ယူပါတယ်ဆိုတာကို
01:00
their core wound is their father died without ever saying he's proud of them.
18
42000
5000
ပြောမသွားပဲနဲ့ သေဆုံးသွားတယ်
ဆိုတာလောက်ကို
ဆိုတာလောက်ကို
ရိုးရှင်းတာမျိုးနဲ့ ပတ်သက်နေတယ်။
01:05
But then, they hear from all the family and friends
19
47000
2000
ဒါပေမဲ့ မိသားစုဝင်တွေ၊
မိတ်ဆွေတွေဆီက သူတို့ကြားရတာက
မိတ်ဆွေတွေဆီက သူတို့ကြားရတာက
သူတို့အဖေဟာ သူတို့နဲ့ပတ်သက်ပြီး
01:07
that the father told everybody else that he was proud of him,
20
49000
3000
ဂုဏ်ယူတာကို လူတိုင်းကိုပြောပြခဲ့ပေမဲ့
01:10
but he never told the son.
21
52000
1000
သူ့သားကိုကျတော့ လုံးလုံးကို မပြောခဲ့တာပါ။
01:11
It's because he didn't know that his son needed to hear it.
22
53000
3000
သူ့သားက ဒါကိုကြားချင်ခဲ့မယ်
ဆိုတာ သူမသိခဲ့တာကြောင့်ပါ။
ဆိုတာ သူမသိခဲ့တာကြောင့်ပါ။
ဒီတော့ ကျွန်မရဲ့မေးခွန်းက
ကျွန်မတို့လိုအပ်တာတွေကို
ကျွန်မတို့လိုအပ်တာတွေကို
01:14
So my question is, why don't we ask for the things that we need?
23
56000
4000
ဘာဖြစ်လို့များ မတောင်းခံခဲ့တာလဲ ဆိုတာပါ။
အိမိထောင် သက်တမ်း ၂၅ နှစ်ရှိပြီဖြစ်တဲ့
01:18
I know a gentleman, married for 25 years,
24
60000
2000
အမျိုးသားကောင်း တစ်ယောက်ကို ကျွန်မသိတယ်။
01:20
who's longing to hear his wife say,
25
62000
2000
သူကြားချင်ရှာနေခဲ့တာက သူဇနီးဖြစ်သူက
"ပိုက်ဆံရှာပေးတဲ့ရှင့်ကို
ကျေးဇူးတင်လိုက်တာရှင်၊
ကျေးဇူးတင်လိုက်တာရှင်၊
01:22
"Thank you for being the breadwinner, so I can stay home with the kids,"
26
64000
3000
ဒါကြောင့် ကလေးတွေနဲ့
ကျွန်မ အိမ်မှာနေခွင့်ရတာပေါ့။"
ကျွန်မ အိမ်မှာနေခွင့်ရတာပေါ့။"
01:25
but won't ask.
27
67000
1000
ဒါပေမဲ့ မမေးဖြစ်ပါဘူး။
01:26
I know a woman who's good at this.
28
68000
2000
အမျိုးသမီး တစ်ယောက်ဟာ
ဒီနေရာမှာ တော်တယ်ဆိုတာ ကျွန်မသိတာပေါ့။
01:28
She, once a week, meets with her husband and says,
29
70000
2000
သူမက တစ်ပတ်တစ်ခါ သူ့အမျိုးသားနဲ့
တွေ့ပြီး မေးလိုက်တာက
တွေ့ပြီး မေးလိုက်တာက
01:30
"I'd really like you to thank me for all these things I did in the house and with the kids."
30
72000
4000
"ကျွန်မဟာ ကလေးတွေနဲ့အတူနေပြီး အိမ်မှာ
လုပ်ကိုင်တာတွေအတွက် ရှင့်ကို
ကျေးဇူးတင်စေချင်လိုက်တာ ရှင်တဲ့"။
01:34
And he goes, "Oh, this is great, this is great."
31
76000
3000
ဒါနဲ့ သူပြောလိုက်တာက "ဒါကကောင်းပါတယ်၊
သိပ်ကို ကောင်းတာပေါ့ကွာ"တဲ့လေ။
ဒါနဲ့ ချီးကျူးစကားဆိုတာဟာ တကယ့်ကို
01:37
And praise really does have to be genuine,
32
79000
2000
စစ်မှန်ဖို့တော့လိုပါတယ်
01:39
but she takes responsibility for that.
33
81000
2000
ဒါပေမဲ့ ဒီအတွက်သူမမှာ တာဝန်ရှိတယ်လေ၊
ဒါနဲ့ ကျွန်မရဲ့ သူငယ်ချင်း တစ်ယောက်၊
အေပယ်လ်ပါ၊
အေပယ်လ်ပါ၊
01:41
And a friend of mine, April, who I've had since kindergarten,
34
83000
3000
သူငယ်တန်းကတည်းက သိခဲ့တာပါ။
သူမက အိမ်ဝေယျာဝစ္စတွေ လုပ်တဲ့
01:44
she thanks her children for doing their chores.
35
86000
3000
သူ့ကလေးတွေကို ကျေးဇူးတင်တတ်တယ်။
ပြီး သူမပြောတာက
"ဒါကိုဘာဖြစ်လို့ ကျေးဇူးမတင်ရမှာလဲ
"ဒါကိုဘာဖြစ်လို့ ကျေးဇူးမတင်ရမှာလဲ
01:47
And she said, "Why wouldn't I thank it, even though they're supposed to do it?"
36
89000
2000
ဒါကိုသူတို့ လုပ်သင့်တယ်
ဆိုတာတောင်မှပဲလေ"တဲ့။
ဆိုတာတောင်မှပဲလေ"တဲ့။
ဒီတော့ မေးခွန်းက ဘာဖြစ်လို့ဒါကို
01:49
So, the question is, why was I blocking it?
37
91000
2000
ကျွန်မ တားဆီးနေရတာလဲ။
01:51
Why were other people blocking it?
38
93000
1000
ဘာဖြစ်လို့ဒါကို တစ်ခြားသူတွေက
တားဆီးနေရတာလဲ။
တားဆီးနေရတာလဲ။
01:52
Why can I say, "I'll take my steak medium rare,
39
94000
3000
ဘာဖြစ်လို့ ကျွန်မ အသားတုံးကို
ကျက်တယ်ဆိုရုံလေးပဲစားမယ်၊
ကျက်တယ်ဆိုရုံလေးပဲစားမယ်၊
01:55
I need size six shoes," but I won't say,
40
97000
3000
ဖိနပ် နံပါတ် ၆ ယူမယ်လို့ ပြောနိူင်လျက်နဲ့
မပြောတာလဲ။
မပြောတာလဲ။
01:58
"Would you praise me this way?"
41
100000
2000
ဒီနည်းနဲ့ ကျွန်မကို ချီးကျူးမှာလား၊
02:00
And it's because I'm giving you critical data about me.
42
102000
4000
ဒါနဲ့ အကြောင်းကတော့ ကျွန်မနဲ့ပတ်သက်တဲ့
အရေးပါတဲ့ အချက်အလက်တွေကို ပေးနေလို့ပါ၊
02:04
I'm telling you where I'm insecure.
43
106000
2000
ကျွန်မ လိပ်ပြာမလုံဖြစ်နေတဲ့
နေရာကို ပြောပြနေတာပါ၊
နေရာကို ပြောပြနေတာပါ၊
02:06
I'm telling you where I need your help.
44
108000
2000
ရှင်တို့ရဲ့ အကူအညီလိုအပ်တဲ့
နေရာကို ပြောပြနေတာပါ။
နေရာကို ပြောပြနေတာပါ။
02:08
And I'm treating you, my inner circle,
45
110000
3000
ကျွန်မရဲ့ အတွင်းစည်းထဲမှာတော့ ရှင်တို့ကို
02:11
like you're the enemy.
46
113000
2000
ရန်သူလို ဆက်ဆံနေတာပါ၊
02:13
Because what can you do with that data?
47
115000
2000
ဒီအချက်အလက်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး
ရှင်တို့ လုပ်နိူင်တာကြောင့်ပါ၊
ရှင်တို့ လုပ်နိူင်တာကြောင့်ပါ၊
02:15
You could neglect me.
48
117000
2000
ရှင်တို့ ကျွန်မကို လျစ်လျူပြုနိူင်တယ်၊ ဒါကို
02:17
You could abuse it.
49
119000
1000
ရှင်တို့ အလွဲသုံးစား လုပ်နိူင်တယ်လေ။
02:18
Or you could actually meet my need.
50
120000
2000
ဒါမှမဟုတ် ကျွန်မရဲ့ လိုအပ်ချက်ကို
တကယ်ကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိူင်တာပဲလေ။
02:20
And I took my bike into the bike store-- I love this --
51
122000
2000
ပြီးတော့ ကျွန်မစက်ဘီးကို
စက်ဘီးဆိုင်ယူသွားတယ်၊
စက်ဘီးဆိုင်ယူသွားတယ်၊
ကျွန်မ ဒါကိုဘဘောကျတယ်၊
02:22
same bike, and they'd do something called "truing" the wheels.
52
124000
3000
ဒီစက်ဘီးပဲလေ။ ဘီးချိန်တာလို့
ဆိုတာမျိုး သူတို့လုပ်ကြမှာပေါ့။
ဆိုတာမျိုး သူတို့လုပ်ကြမှာပေါ့။
02:25
The guy said, "You know, when you true the wheels,
53
127000
2000
ကောင်လေးက ပြောတာက
ခင်ဗျားသိလား၊ ဘီးချိန်လိုက်တဲ့အခါ၊
ခင်ဗျားသိလား၊ ဘီးချိန်လိုက်တဲ့အခါ၊
02:27
it's going to make the bike so much better."
54
129000
1000
ဒါကစက်ဘီးကို အရမ်းကြီး
ပိုကောင်းသွာတော့မယ် ဆိုတာလေ။
ပိုကောင်းသွာတော့မယ် ဆိုတာလေ။
02:28
I get the same bike back,
55
130000
2000
ဒီစက်ဘီးပဲ ကျွန်မပြန်ရတာပါ၊
၂နှစ်ခွဲလောက် ရှိနေပြီဖြစ်တဲ့
၂နှစ်ခွဲလောက် ရှိနေပြီဖြစ်တဲ့
02:30
and they've taken all the little warps out of those same wheels
56
132000
3000
ဒီဘီးတွေရဲ့ ယုံ့ရွဲ့နေတာတွေကို
နည်းနည်းပါးပါး ပြင်ပေးလိုက်တော့
နည်းနည်းပါးပါး ပြင်ပေးလိုက်တော့
02:33
I've had for two and a half years, and my bike is like new.
57
135000
3000
ကျွန်မစက်ဘီးက အသစ်လိုဖြစ်သွားတယ်လေ။
ဒီတော့ ရှင်တို့အားလုံးရဲ့ အစွမ်းအစကို
02:36
So, I'm going to challenge all of you.
58
138000
2000
စမ်းသပ်ရတော့မှာပေါ့၊
02:38
I want you to true your wheels:
59
140000
2000
ရှင်တို့ရဲ့ ဘီးတွေကို ချိန်ညှိထားစေချင်ပါတယ်။
ရှင်တို့ကြားလိုတဲ့ ချီးမွမ်းမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး
02:40
be honest about the praise that you need to hear.
60
142000
3000
အမှန်အတိုင်းဖြစ်ကြပါ၊
02:43
What do you need to hear? Go home to your wife --
61
145000
2000
ဘာကိုကြားလိုပါသလဲ၊
အိမ်က ဇနီးဆီသွားလိုက်ပါ၊
အိမ်က ဇနီးဆီသွားလိုက်ပါ၊
02:45
go ask her, what does she need?
62
147000
2000
သူမကိုသွားမေးလိုက်ပါ၊ သူမဘာလိုပါသလဲ။
02:47
Go home to your husband -- what does he need?
63
149000
2000
အိမ်က ခင်ပွန်းဆီ သွားလိုက်ပါ၊
သူဘာလိုပါသလဲ။
သူဘာလိုပါသလဲ။
အိမ်ကိုပြန်ပြီး ဒီမေးခွန်းတွေ မေးလိုက်ပါ၊
02:49
Go home and ask those questions, and then help the people around you.
64
151000
3000
ပြီးရင် ကိုယ့်အနားက လူတွေကို
ကူညီလိုက်ကြပါ။
ကူညီလိုက်ကြပါ။
02:52
And it's simple.
65
154000
1000
ဒါကအလွယ်လေးပါ၊
02:53
And why should we care about this?
66
155000
2000
ဘာကြောင့်ဒါကို ကြောင့်ကြစိတ် ဖြစ်နေရတာလဲ၊
02:55
We talk about world peace.
67
157000
1000
ကျွန်မတို့ ကမ္ဘာ့ငြိမ်းချမ်းရေး အကြောင်း
ပြောဆိုကြတယ်၊
ပြောဆိုကြတယ်၊
02:56
How can we have world peace with different cultures, different languages?
68
158000
3000
မတူညီတဲ့ ယဉ်ကျေးမှုတွေ၊
မတူညီတဲ့ ဘာသာစကားတွေနဲ့
မတူညီတဲ့ ဘာသာစကားတွေနဲ့
ကမ္ဘာ့ငြိမ်းချမ်းရေးကို
ကျွန်မတို့ ဘယ်လိုရနိူင်ကြမလဲ။
ကျွန်မတို့ ဘယ်လိုရနိူင်ကြမလဲ။
02:59
I think it starts household by household, under the same roof.
69
161000
4000
ကျွန်မအထင် ဒါဟာ တစ်အိမ်ထောင်ချင်းစီက
တစ်ခေါင်မိုးတည်း အောက်ကနေ စတင်တာပါ။
ကျွန်မတို့ပိုင်တဲ့ ကိုယ့်အနီးနားကပဲ
03:03
So, let's make it right in our own backyard.
70
165000
2000
မှန်ကန်တည့်မတ်အောင် လုပ်ကြရအောင်ပါ။
03:05
And I want to thank all of you in the audience
71
167000
2000
ကြီးကျယ်ထူးမြတ်လှတဲ့ ခင်ပွန်းတွေ၊
မိခင်တွေ၊ မိတ်ဆွေတွေ၊
မိခင်တွေ၊ မိတ်ဆွေတွေ၊
03:07
for being great husbands, great mothers,
72
169000
2000
သမီးတွေ၊ သားတွေဖြစ်တဲ့ ပရိတ်သတ်အားလုံးကို
03:09
friends, daughters, sons.
73
171000
2000
ကျေးဇူးတင်ချင်ပါတယ်ရှင်။
ဒါကို ဘယ်သူ တစ်ယောက်ယောက်ကမှ
03:11
And maybe somebody's never said that to you,
74
173000
1000
ရှင်တို့ကို ပြောဖူးချင်မ ှပြောဖူးမယ်၊
03:12
but you've done a really, really good job.
75
174000
2000
ဒါပေမဲ့ အရမ်းအရမ်းကို
ကောင်းမွန်တဲ့ ကိစ္စကို
ကောင်းမွန်တဲ့ ကိစ္စကို
ရှင်တို့လုပ်လိုက်တာပါ။
03:14
And thank you for being here, just showing up
76
176000
3000
ဒီမှာ ရှိနေခဲ့ကြတဲ့အတွက် ကျေးဇူးပါရှင်၊
ဒီကို လာပြီး၊
ဒီကို လာပြီး၊
ရှင်တို့ရဲ့ စိတ်ကူးတွေနဲ့ ကမ္ဘာကြီးကို
03:17
and changing the world with your ideas.
77
179000
3000
ပြောင်းလဲပေးတာ ကြောင့်လေ။
03:20
Thank you.
78
182000
2000
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
03:22
(Applause)
79
184000
7000
(လက်ခုပ်သံများ)
ABOUT THE SPEAKER
Laura Trice - Counselor, coach and bakerLaura Trice is a counselor, life coach -- and purveyor of wholesome junk food.
Why you should listen
Dr. Laura Trice is a therapist and coach, devoted to practices that help people find fulfillment. She's created a therapeutic program called Writing in Recovery that uses creative skills such as journaling and music to help people develop better self-awareness and set goals. She's taught this program at such well-known clinics as Betty Ford and Promises. She's the author of the book How to Work Any 12-Step Program.
In her other life, she is the head of Laura's Wholesome Junk Food, making healthy cookies and brownies.
Laura Trice | Speaker | TED.com