TED Talks Live
Julie Lythcott-Haims: How to raise successful kids -- without over-parenting
Julie Lythcott-Haims: Jak wychować dzieci odnoszące sukcesy - bez nadopiekuńczości
Filmed:
Readability: 3.9
4,800,231 views
Stawiając przez dziećmi wygórowane oczekiwania i kierując każdym najdrobniejszym aspektem ich życia, rodzice wcale nie pomagają. Tak przynajmniej widzi to Julie Lythcott-Haims. Pełna pasji i ciętego humoru, była dziekan pierwszoroczniaków na Uniwersytecie Stanforda, apeluje do rodziców, aby przestali definiować sukces swoich dzieci przez pryzmat ocen i wyników z testów. Zamiast tego, jak mówi, powinni skupić się na najstarszej idei: bezwarunkowej miłości.
Julie Lythcott-Haims - Academic, author
Julie Lythcott-Haims speaks and writes on the phenomenon of helicopter parenting and the dangers of a checklisted childhood -- the subject of her book, "How to Raise an Adult." Full bio
Julie Lythcott-Haims speaks and writes on the phenomenon of helicopter parenting and the dangers of a checklisted childhood -- the subject of her book, "How to Raise an Adult." Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
You know, I didn't set out
to be a parenting expert.
to be a parenting expert.
0
680
3816
Nigdy nie chciałam być
ekspertką od wychowywania dzieci.
ekspertką od wychowywania dzieci.
00:16
In fact, I'm not very interested
in parenting, per Se.
in parenting, per Se.
1
4520
3760
Właściwie nie interesuje mnie
wychowanie samo w sobie.
wychowanie samo w sobie.
00:21
It's just that there's a certain style
of parenting these days
of parenting these days
2
9080
3936
Po prostu jest teraz
pewien sposób wychowywania,
pewien sposób wychowywania,
00:25
that is kind of messing up kids,
3
13040
3176
który niejako szkodzi dzieciom,
00:28
impeding their chances
to develop into theirselves.
to develop into theirselves.
4
16239
5057
ograniczając ich szanse stania się sobą.
00:33
There's a certain style
of parenting these days
of parenting these days
5
21320
2216
Pewien rodzaj wychowywania,
00:35
that's getting in the way.
6
23560
1336
który w tym przeszkadza.
00:36
I guess what I'm saying is,
7
24920
1616
Chodzi o to,
00:38
we spend a lot of time
being very concerned
being very concerned
8
26560
2056
że za bardzo przejmujemy się rodzicami
00:40
about parents who aren't involved enough
in the lives of their kids
in the lives of their kids
9
28640
3656
niewystarczająco zaangażowanymi
w życie swoich dzieci,
w życie swoich dzieci,
00:44
and their education or their upbringing,
10
32320
1936
ich edukację, wychowanie,
00:46
and rightly so.
11
34280
1200
co jest uzasadnione.
00:48
But at the other end of the spectrum,
12
36000
2376
Jednak po drugiej stronie spektrum
00:50
there's a lot of harm
going on there as well,
going on there as well,
13
38400
2696
dzieje się także dużo złego,
00:53
where parents feel
a kid can't be successful
a kid can't be successful
14
41120
2936
bo rodzice czują,
że dziecko nie odniesie sukcesu,
że dziecko nie odniesie sukcesu,
00:56
unless the parent is protecting
and preventing at every turn
and preventing at every turn
15
44080
4056
o ile nie ochroni się go na każdym kroku,
01:00
and hovering over every happening,
and micromanaging every moment,
and micromanaging every moment,
16
48160
3736
nie czuwa nad wszystkim
i nie zarządza każdą chwilą,
i nie zarządza każdą chwilą,
01:03
and steering their kid towards
some small subset of colleges and careers.
some small subset of colleges and careers.
17
51920
5200
kierując swoje dziecko
na elitarne uczelnie i ścieżki kariery.
na elitarne uczelnie i ścieżki kariery.
01:10
When we raise kids this way,
18
58760
2616
Kiedy tak wychowujemy dzieci,
01:13
and I'll say we,
19
61400
1696
używam słowa "my",
01:15
because Lord knows,
in raising my two teenagers,
in raising my two teenagers,
20
63120
2776
bo Bóg wie, że wychowując
moich dwóch nastolatków,
moich dwóch nastolatków,
01:17
I've had these tendencies myself,
21
65920
2736
sama miewałam takie tendencje,
01:20
our kids end up leading
a kind of checklisted childhood.
a kind of checklisted childhood.
22
68680
3880
wtedy ich dzieciństwo jest
odznaczaniem punktów z listy kontrolnej.
odznaczaniem punktów z listy kontrolnej.
01:25
And here's what the checklisted
childhood looks like.
childhood looks like.
23
73200
2696
To obraz takiego dzieciństwa.
01:27
We keep them safe and sound
24
75920
2896
Pilnujemy bezpieczeństwa dzieci,
01:30
and fed and watered,
25
78840
1680
żeby były najedzone i nawodnione.
Chcemy być pewni,
że chodzą do odpowiedniej szkoły,
że chodzą do odpowiedniej szkoły,
01:33
and then we want to be sure
they go to the right schools,
they go to the right schools,
26
81520
2696
że są w odpowiedniej klasie
we właściwej szkole,
we właściwej szkole,
01:36
that they're in the right classes
at the right schools,
at the right schools,
27
84240
2576
i dostają odpowiednie stopnie
w tej właściwej klasie i szkole.
w tej właściwej klasie i szkole.
01:38
and that they get the right grades
in the right classes in the right schools.
in the right classes in the right schools.
28
86840
3620
Nie tylko stopnie, wyniki,
01:42
But not just the grades, the scores,
29
90484
1732
01:44
and not just the grades and scores,
but the accolades and the awards
but the accolades and the awards
30
92240
3216
ale wyróżnienia i nagrody,
zajęcia sportowe,
pozalekcyjne, przywództwo.
pozalekcyjne, przywództwo.
01:47
and the sports,
the activities, the leadership.
the activities, the leadership.
31
95480
2191
Mówimy, żeby nie tylko dołączyły do klubu,
01:49
We tell our kids, don't just join a club,
32
97695
1921
ale założyły własny,
bo tego chcą uczelnie.
bo tego chcą uczelnie.
01:51
start a club, because colleges
want to see that.
want to see that.
33
99640
2256
Odhacz punkt "prace społeczne".
01:53
And check the box for community service.
34
101920
1936
Pokaż uczelniom, że dbasz o innych.
01:55
I mean, show the colleges
you care about others.
you care about others.
35
103880
2256
01:58
(Laughter)
36
106160
2096
(Śmiech)
02:00
And all of this is done to some
hoped-for degree of perfection.
hoped-for degree of perfection.
37
108280
4936
To wszystko na oczekiwanym
poziomie perfekcji.
poziomie perfekcji.
02:05
We expect our kids
to perform at a level of perfection
to perform at a level of perfection
38
113240
2616
Oczekujemy od dzieci perfekcji,
02:07
we were never asked
to perform at ourselves,
to perform at ourselves,
39
115880
3336
której od nas nie wymagano,
02:11
and so because so much is required,
40
119240
2176
a ponieważ tyle się wymaga,
02:13
we think,
41
121440
1216
sądzimy,
02:14
well then, of course we parents
have to argue with every teacher
have to argue with every teacher
42
122680
3216
że my, rodzice, musimy kłócić się
z każdym nauczycielem,
z każdym nauczycielem,
02:17
and principal and coach and referee
43
125920
2576
dyrektorem, trenerem, sędzią,
02:20
and act like our kid's concierge
44
128520
2896
i zachowywać się jak "stróż" dziecka,
02:23
and personal handler
45
131440
1240
osobisty asystent
02:25
and secretary.
46
133880
1816
i sekretarka.
02:27
And then with our kids, our precious kids,
47
135720
2176
A wtedy z naszymi drogimi dziećmi
02:29
we spend so much time nudging,
48
137920
2136
spędzamy tyle czasu na poganianiu,
02:32
cajoling, hinting, helping, haggling,
nagging as the case may be,
nagging as the case may be,
49
140080
4416
przymilaniu, robieniu aluzji, pomaganiu,
targowaniu się, czasem zrzędzeniu,
targowaniu się, czasem zrzędzeniu,
02:36
to be sure they're not screwing up,
50
144520
2856
żeby upewnić się, że czegoś nie zepsują,
02:39
not closing doors,
51
147400
2496
nie zamkną przed sobą drzwi,
02:41
not ruining their future,
52
149920
2496
nie zrujnują swojej przyszłości,
02:44
some hoped-for admission
53
152440
2256
oczekiwanego przyjęcia
02:46
to a tiny handful of colleges
54
154720
2616
na jeden z elitarnych uniwersytetów,
02:49
that deny almost every applicant.
55
157360
3080
które odrzucają prawie każdego kandydata.
02:54
And here's what it feels like
to be a kid in this checklisted childhood.
to be a kid in this checklisted childhood.
56
162680
5416
Tak wygląda dzieciństwo
przypominające listę kontrolną.
przypominające listę kontrolną.
03:00
First of all, there's
no time for free play.
no time for free play.
57
168120
2496
Po pierwsze,
nie ma czasu na beztroską zabawę.
nie ma czasu na beztroską zabawę.
03:02
There's no room in the afternoons,
58
170640
1656
Nie ma na to miejsca popołudniami,
03:04
because everything
has to be enriching, we think.
has to be enriching, we think.
59
172320
3016
bo wszystko musi nas ubogacać.
03:07
It's as if every piece of homework,
every quiz, every activity
every quiz, every activity
60
175360
3376
Jakby każda praca domowa, test, aktywność
03:10
is a make-or-break moment
for this future we have in mind for them,
for this future we have in mind for them,
61
178760
4536
miały ogromne znaczenie na przyszłość,
jaką dla nich planujemy,
jaką dla nich planujemy,
03:15
and we absolve them
of helping out around the house,
of helping out around the house,
62
183320
2936
zwalniamy ich nawet z obowiązku
pomagania w domu,
pomagania w domu,
03:18
and we even absolve them
of getting enough sleep
of getting enough sleep
63
186280
3376
odpuszczamy im,
jeśli nie śpią wystarczająco długo,
jeśli nie śpią wystarczająco długo,
03:21
as long as they're checking off
the items on their checklist.
the items on their checklist.
64
189680
4896
ale wszystko pod warunkiem,
że odhaczają punkty z listy kontrolnej.
że odhaczają punkty z listy kontrolnej.
03:26
And in the checklisted childhood,
we say we just want them to be happy,
we say we just want them to be happy,
65
194600
3816
Tworząc taką listę,
chcemy po prostu, żeby były szczęśliwe,
chcemy po prostu, żeby były szczęśliwe,
03:30
but when they come home from school,
66
198440
2056
ale kiedy wracają ze szkoły,
03:32
what we ask about all too often first
67
200520
3136
pierwsze, o co zbyt często pytamy,
03:35
is their homework and their grades.
68
203680
3056
to praca domowa i oceny.
03:38
And they see in our faces
69
206760
2016
Widzą w naszych oczach,
03:40
that our approval, that our love,
70
208800
2536
że nasza aprobata, miłość,
03:43
that their very worth,
71
211360
1616
na których bardzo im zależy,
03:45
comes from A's.
72
213000
1856
wiąże się z piątkami.
03:46
And then we walk alongside them
73
214880
2576
Potem koło nich biegniemy
03:49
and offer clucking praise like a trainer
at the Westminster Dog Show --
at the Westminster Dog Show --
74
217480
4696
i chwalimy niczym czempiony
na wystawie psów,
na wystawie psów,
03:54
(Laughter)
75
222200
1216
(Śmiech)
03:55
coaxing them to just jump a little higher
and soar a little farther,
and soar a little farther,
76
223440
5296
zachęcając, żeby skoczyły wyżej i dalej,
04:00
day after day after day.
77
228760
3056
i tak dzień za dniem.
04:03
And when they get to high school,
78
231840
1736
Kiedy dostaną się do liceum,
04:05
they don't say, "Well, what might I
be interested in studying
be interested in studying
79
233600
2896
nie pytają siebie: "Co mnie interesuje?
Co chciałbym robić?".
Co chciałbym robić?".
04:08
or doing as an activity?"
80
236520
1256
04:09
They go to counselors and they say,
81
237800
1696
Zamiast tego spytają doradców:
04:11
"What do I need to do
to get into the right college?"
to get into the right college?"
82
239520
3576
"Co mam zrobić,
żeby dostać się na dobre studia?".
żeby dostać się na dobre studia?".
04:15
And then, when the grades
start to roll in in high school,
start to roll in in high school,
83
243120
2936
Kiedy średnia ocen nieuchronnie spadnie,
04:18
and they're getting some B's,
84
246080
1576
kiedy pojawią się czwórki,
04:19
or God forbid some C's,
85
247680
2376
albo, nie daj Boże, trójki,
04:22
they frantically text their friends
86
250080
1936
zrozpaczone napiszą do przyjaciół:
04:24
and say, "Has anyone ever gotten
into the right college with these grades?"
into the right college with these grades?"
87
252040
5120
"Czy ktoś z takimi ocenami
ma szansę na dobre studia?".
ma szansę na dobre studia?".
04:29
And our kids,
88
257959
1536
Nasze dzieci,
04:31
regardless of where they end up
at the end of high school,
at the end of high school,
89
259519
3617
niezależnie od tego, co osiągną,
04:35
they're breathless.
90
263160
1240
są zmęczone.
04:37
They're brittle.
91
265400
1216
Słabe.
04:38
They're a little burned out.
92
266640
1816
Trochę wypalone.
04:40
They're a little old before their time,
93
268480
1896
I przedwcześnie "dorosłe",
04:42
wishing the grown-ups in their lives
had said, "What you've done is enough,
had said, "What you've done is enough,
94
270400
4016
marząc, żeby dorośli powiedzieli:
"Było dobrze. Dałeś z siebie
w dzieciństwie wystarczająco dużo".
w dzieciństwie wystarczająco dużo".
04:46
this effort you've put forth
in childhood is enough."
in childhood is enough."
95
274440
2976
04:49
And they're withering now
under high rates of anxiety and depression
under high rates of anxiety and depression
96
277440
4256
Marnieją, pełne niepokoju,
o krok od depresji,
o krok od depresji,
04:53
and some of them are wondering,
97
281720
2216
a niektóre zastanawiają się,
04:55
will this life ever turn out
to have been worth it?
to have been worth it?
98
283960
4360
czy ich życie będzie warte tego wysiłku.
05:01
Well, we parents,
99
289800
1736
My, rodzice,
05:03
we parents are pretty sure
it's all worth it.
it's all worth it.
100
291560
3376
przecież wiemy, że tak właśnie jest.
05:06
We seem to behave --
101
294960
1216
Zachowujemy się tak,
jakby dzieci nie miały przyszłości
jakby dzieci nie miały przyszłości
05:08
it's like we literally think
they will have no future
they will have no future
102
296200
2736
05:10
if they don't get into one of these
tiny set of colleges or careers
tiny set of colleges or careers
103
298960
4696
bez dostania się na najlepsze uczelnie
czy bez wykonywania zawodu,
czy bez wykonywania zawodu,
05:15
we have in mind for them.
104
303680
1320
który dla nich wybraliśmy.
05:17
Or maybe, maybe, we're just afraid
105
305920
3096
Może po prostu boimy się,
05:21
they won't have a future we can brag about
106
309040
2336
że nie będzie się,
czym chwalić przed znajomymi
czym chwalić przed znajomymi
05:23
to our friends and with stickers
on the backs of our cars.
on the backs of our cars.
107
311400
3800
oraz dzięki naklejce na tył samochodu.
05:29
Yeah.
108
317600
1216
05:30
(Applause)
109
318840
2320
(Brawa)
05:36
But if you look at what we've done,
110
324920
2536
Jeśli zastanowicie się nad sobą,
05:39
if you have the courage
to really look at it,
to really look at it,
111
327480
3536
jeśli oczywiście macie odwagę to zrobić,
05:43
you'll see that not only do our kids
think their worth comes
think their worth comes
112
331040
2976
zobaczycie, że nie tylko dzieci myślą,
że ich wartość określają oceny i wyniki,
05:46
from grades and scores,
113
334040
1696
05:47
but that when we live right up inside
their precious developing minds
their precious developing minds
114
335760
3896
ale my też tkwimy w ich
rozwijających się umysłach,
rozwijających się umysłach,
05:51
all the time, like our very own version
of the movie "Being John Malkovich,"
of the movie "Being John Malkovich,"
115
339680
4576
jak we własnej wersji filmu
"Być jak John Malkovich",
"Być jak John Malkovich",
05:56
we send our children the message:
116
344280
1936
i wysyłamy im następującą wiadomość:
05:58
"Hey kid, I don't think you can actually
achieve any of this without me."
achieve any of this without me."
117
346240
5216
"Beze mnie nic nie osiągniesz".
06:03
And so with our overhelp,
118
351480
2656
Przez naszą pomoc z każdej strony,
06:06
our overprotection
and overdirection and hand-holding,
and overdirection and hand-holding,
119
354160
2536
nadopiekuńczość, ciągłe rady i pomaganie
pozbawiamy dzieci szansy na zbudowanie
poczucia własnej skuteczności,
poczucia własnej skuteczności,
06:08
we deprive our kids
of the chance to build self-efficacy,
of the chance to build self-efficacy,
120
356720
4016
06:12
which is a really fundamental tenet
of the human psyche,
of the human psyche,
121
360760
3696
które jest niezbędne
dla ludzkiej psychiki,
dla ludzkiej psychiki,
06:16
far more important
than that self-esteem they get
than that self-esteem they get
122
364480
2616
i ważniejsze od poczucia własnej wartości,
06:19
every time we applaud.
123
367120
1400
które budujemy dzięki pochwałom.
06:21
Self-efficacy is built when one sees
that one's own actions lead to outcomes,
that one's own actions lead to outcomes,
124
369120
6176
Wiara we własną skuteczność powstaje,
gdy podjęte działania przynoszą skutek,
gdy podjęte działania przynoszą skutek,
06:27
not --
125
375320
1216
a nie...
06:28
There you go.
126
376560
1216
Właśnie tak.
06:29
(Applause)
127
377800
2840
(Brawa)
06:33
Not one's parents'
actions on one's behalf,
actions on one's behalf,
128
381600
3776
Nie działania podjęte
przez rodziców w imieniu dziecka,
przez rodziców w imieniu dziecka,
06:37
but when one's own actions
lead to outcomes.
lead to outcomes.
129
385400
2776
ale jego własne czyny,
które wywołują skutek.
które wywołują skutek.
06:40
So simply put,
130
388200
1496
Mówiąc krótko,
06:41
if our children are to develop
self-efficacy, and they must,
self-efficacy, and they must,
131
389720
5336
jeśli dzieci mają rozwijać
w sobie poczucie skuteczności,
w sobie poczucie skuteczności,
co jest konieczne,
06:47
then they have to do a whole lot more
of the thinking, planning, deciding,
of the thinking, planning, deciding,
132
395080
4856
muszą o wiele częściej
analizować, planować, decydować,
analizować, planować, decydować,
06:51
doing, hoping, coping, trial and error,
133
399960
3576
robić, chcieć, radzić sobie,
próbować i przegrywać,
próbować i przegrywać,
06:55
dreaming and experiencing of life
134
403560
3136
marzyć i doświadczać życia
06:58
for themselves.
135
406720
1640
na własną rękę.
07:01
Now, am I saying
136
409280
2496
Czy sugeruję, że każde dziecko
jest zmotywowane i chętne do pracy
jest zmotywowane i chętne do pracy
07:03
every kid is hard-working and motivated
137
411800
2336
07:06
and doesn't need a parent's involvement
or interest in their lives,
or interest in their lives,
138
414160
3176
i nie potrzebuje dodatkowego
zaangażowania rodziców w ich życie,
zaangażowania rodziców w ich życie,
07:09
and we should just back off and let go?
139
417360
1880
więc powinniśmy się wycofać i odpuścić?
07:12
Hell no.
140
420040
1216
Na pewno nie.
07:13
(Laughter)
141
421280
1216
(Śmiech)
07:14
That is not what I'm saying.
142
422520
1696
Zupełnie nie to mam na myśli.
07:16
What I'm saying is, when we treat
grades and scores and accolades and awards
grades and scores and accolades and awards
143
424240
3616
Jeśli jednak widzimy w ocenach,
wynikach i nagrodach
wynikach i nagrodach
07:19
as the purpose of childhood,
144
427880
2096
cel dzieciństwa sam w sobie,
07:22
all in furtherance of some hoped-for
admission to a tiny number of colleges
admission to a tiny number of colleges
145
430000
3776
którego zwieńczeniem
będzie przyjęcie na elitarną uczelnię
będzie przyjęcie na elitarną uczelnię
07:25
or entrance to a small number of careers,
146
433800
2976
albo dostęp do kilku prestiżowych zawodów,
07:28
that that's too narrow a definition
of success for our kids.
of success for our kids.
147
436800
4376
to niebezpiecznie zawężamy
dzieciakom pole do osiągnięcia sukcesu.
dzieciakom pole do osiągnięcia sukcesu.
07:33
And even though we might help them
achieve some short-term wins
achieve some short-term wins
148
441200
3536
Nawet jeśli pomożemy im w drodze do celu,
07:36
by overhelping --
149
444760
1216
oferując wszechstronną pomoc
07:38
like they get a better grade
if we help them do their homework,
if we help them do their homework,
150
446000
3560
w odrobieniu pracy domowej,
żeby dostać lepszą ocenę
żeby dostać lepszą ocenę
07:42
they might end up with a longer
childhood résumé when we help --
childhood résumé when we help --
151
450320
3880
i pochwalić się lepszym CV
z dzieciństwa z naszą pomocą.
z dzieciństwa z naszą pomocą.
07:47
what I'm saying is that all of this
comes at a long-term cost
comes at a long-term cost
152
455120
3376
To wszystko pociąga za sobą skutek
07:50
to their sense of self.
153
458520
2056
braku poczucia własnego "ja".
07:52
What I'm saying is,
we should be less concerned
we should be less concerned
154
460600
2416
Może powinniśmy mniej skupiać się
07:55
with the specific set of colleges
155
463040
1816
na kilku najlepszych uczelniach,
07:56
they might be able
to apply to or might get into
to apply to or might get into
156
464880
3216
do których mogłyby
składać papiery i się dostać,
składać papiery i się dostać,
08:00
and far more concerned that they have
the habits, the mindset, the skill set,
the habits, the mindset, the skill set,
157
468120
4896
a bardziej na tym, żeby miały nawyki,
nastawienie, umiejętności,
nastawienie, umiejętności,
08:05
the wellness, to be successful
wherever they go.
wherever they go.
158
473040
4936
kondycję do osiągnięcia sukcesu
w dowolnej dziedzinie,
w dowolnej dziedzinie,
08:10
What I'm saying is,
159
478000
1216
Dzieci nie powinny skupiać się
tylko na stopniach i wynikach,
tylko na stopniach i wynikach,
08:11
our kids need us to be a little
less obsessed with grades and scores
less obsessed with grades and scores
160
479240
4576
08:15
and a whole lot more interested
161
483840
2296
tylko mieć dzieciństwo,
08:18
in childhood providing
a foundation for their success
a foundation for their success
162
486160
5096
które zapewni podstawy
dla przyszłego sukcesu
dla przyszłego sukcesu
08:23
built on things like love
163
491280
2680
opartego na wartościach takich jak miłość
08:27
and chores.
164
495240
1216
i obowiązki.
08:28
(Laughter)
165
496480
2176
(Śmiech)
08:30
(Applause)
166
498680
1920
(Brawa)
08:35
Did I just say chores?
Did I just say chores? I really did.
Did I just say chores? I really did.
167
503240
3240
Czy powiedziałam "obowiązki"?
Serio? Tak, zrobiłam to.
Serio? Tak, zrobiłam to.
08:39
But really, here's why.
168
507920
2160
Nie bez powodu.
08:43
The longest longitudinal study
of humans ever conducted
of humans ever conducted
169
511280
3656
Najdłużej na świecie trwającym badaniem
w historii nauk społecznych
w historii nauk społecznych
jest Harvard Grant Study (HGS).
08:46
is called the Harvard Grant Study.
170
514960
2175
Wyniki pokazują, że sukces zawodowy,
08:49
It found that professional
success in life,
success in life,
171
517159
2337
08:51
which is what we want for our kids,
172
519520
2576
a tego przecież chcemy
dla naszych pociech,
dla naszych pociech,
08:54
that professional success in life
comes from having done chores as a kid,
comes from having done chores as a kid,
173
522120
3776
wynika z wykonywania obowiązków
w okresie dzieciństwa,
w okresie dzieciństwa,
08:57
and the earlier you started, the better,
174
525920
2016
a im szybciej się zacznie, tym lepiej.
08:59
that a roll-up-your-sleeves-
and-pitch-in mindset,
and-pitch-in mindset,
175
527960
2376
Zakasanie rękawów i chęć pomocy,
świadomość, że jest robota do wykonania,
09:02
a mindset that says,
there's some unpleasant work,
there's some unpleasant work,
176
530360
2376
09:04
someone's got to do it,
it might as well be me,
it might as well be me,
177
532760
2216
ktoś musi ją zrobić
i równie dobrze mogę to być ja
i równie dobrze mogę to być ja
09:07
a mindset that says,
178
535000
1216
nastawienie, które mówi:
"przyczynię się do poprawy sytuacji",
"przyczynię się do poprawy sytuacji",
09:08
I will contribute my effort
to the betterment of the whole,
to the betterment of the whole,
179
536240
3096
to zapewnia awans w przyszłej pracy.
09:11
that that's what gets you ahead
in the workplace.
in the workplace.
180
539360
3056
09:14
Now, we all know this. You know this.
181
542440
2896
Wszyscy to wiemy.
(Brawa)
09:17
(Applause)
182
545360
2816
09:20
We all know this, and yet,
in the checklisted childhood,
in the checklisted childhood,
183
548200
3576
Wiemy to i pomimo tego
zdajemy się na listy kontrole
zdajemy się na listy kontrole
09:23
we absolve our kids of doing
the work of chores around the house,
the work of chores around the house,
184
551800
3776
i zwalniamy nasze pociechy
z obowiązków domowych,
z obowiązków domowych,
a potem, już jako młodzi dorośli,
w swoich pierwszych pracach,
w swoich pierwszych pracach,
09:27
and then they end up
as young adults in the workplace
as young adults in the workplace
185
555600
2496
09:30
still waiting for a checklist,
186
558120
2216
czekają na kolejne listy kontrolne,
które nie istnieją,
które nie istnieją,
09:32
but it doesn't exist,
187
560360
1456
09:33
and more importantly,
lacking the impulse, the instinct
lacking the impulse, the instinct
188
561840
3296
co więcej, bez których nie mają odruchu
zakasania rękawów i ruszenia do pracy
09:37
to roll up their sleeves and pitch in
189
565160
2216
09:39
and look around and wonder,
how can I be useful to my colleagues?
how can I be useful to my colleagues?
190
567400
3576
zastanowienia się,
w czym mogą się przydać,
w czym mogą się przydać,
09:43
How can I anticipate a few steps ahead
to what my boss might need?
to what my boss might need?
191
571000
4320
w jaki sposób wyjść naprzeciw
oczekiwaniom szefa.
oczekiwaniom szefa.
09:48
A second very important finding
from the Harvard Grant Study
from the Harvard Grant Study
192
576280
3600
Drugim równie istotnym odkryciem HGS
09:52
said that happiness in life
193
580920
1760
jest to, że za szczęściem w życiu
stoi miłość,
09:55
comes from love,
194
583720
1856
09:57
not love of work,
195
585600
1856
nie miłość do pracy,
09:59
love of humans:
196
587480
2200
a miłość do ludzi:
10:02
our spouse, our partner,
our friends, our family.
our friends, our family.
197
590400
3440
małżonka, partnera, przyjaciół, rodziny.
10:06
So childhood needs to teach
our kids how to love,
our kids how to love,
198
594600
3696
W dzieciństwie dzieci
powinny nauczyć się kochać,
powinny nauczyć się kochać,
10:10
and they can't love others
if they don't first love themselves,
if they don't first love themselves,
199
598320
2976
a żeby kochać innych,
muszą pokochać same siebie,
muszą pokochać same siebie,
czego nie zrobią, jeśli nie obdarzymy
ich miłością bezwarunkową.
ich miłością bezwarunkową.
10:13
and they won't love themselves
if we can't offer them unconditional love.
if we can't offer them unconditional love.
200
601320
3976
10:17
(Applause)
201
605320
1960
(Brawa)
Tak.
10:21
Right.
202
609600
1200
10:24
And so,
203
612240
1776
Dlatego,
zamiast manii ocen i wyników,
10:26
instead of being obsessed
with grades and scores
with grades and scores
204
614040
2256
kiedy nasza latorośl wróci ze szkoły,
10:28
when our precious offspring
come home from school,
come home from school,
205
616320
2896
albo kiedy wrócimy z pracy,
10:31
or we come home from work,
206
619240
1496
10:32
we need to close our technology,
put away our phones,
put away our phones,
207
620760
2776
odłóżmy na bok technologie, telefony,
spójrzmy im prosto w oczy
10:35
and look them in the eye
208
623560
1376
10:36
and let them see
the joy that fills our faces
the joy that fills our faces
209
624960
3176
i niech zobaczą naszą radość
z tego, że je widzimy
po chwilowej rozłące.
po chwilowej rozłące.
10:40
when we see our child
for the first time in a few hours.
for the first time in a few hours.
210
628160
3136
10:43
And then we have to say,
211
631320
1936
Wtedy powinniśmy zapytać:
10:45
"How was your day?
212
633280
1200
"Jak minął dzień?
10:47
What did you like about today?"
213
635840
2816
Coś fajnego się dzisiaj wydarzyło?".
10:50
And when your teenage daughter
says, "Lunch," like mine did,
says, "Lunch," like mine did,
214
638680
3736
Kiedy nastoletnia córka,
tak jak moja, mówi: "lunch",
tak jak moja, mówi: "lunch",
a ja chcę tylko wiedzieć,
jak tam test z matmy,
jak tam test z matmy,
10:54
and I want to hear about the math test,
215
642440
2056
10:56
not lunch,
216
644520
1416
a nie lunch...
10:57
you have to still
take an interest in lunch.
take an interest in lunch.
217
645960
3016
Mamy się tym lunchem zainteresować.
11:01
You gotta say, "What was great
about lunch today?"
about lunch today?"
218
649000
3176
Spytaj: "Czemu ten lunch był taki fajny?".
11:04
They need to know
they matter to us as humans,
they matter to us as humans,
219
652200
3376
Dzieci muszą czuć,
że to one są dla nas ważne,
że to one są dla nas ważne,
11:07
not because of their GPA.
220
655600
2600
nie ich średnia ocen.
11:11
All right, so you're thinking,
chores and love,
chores and love,
221
659640
2216
Pewnie pomyślicie, że obowiązki i miłość
11:13
that sounds all well and good,
but give me a break.
but give me a break.
222
661880
2496
brzmią nawet całkiem nieźle,
ale chwila moment!
ale chwila moment!
11:16
The colleges want to see
top scores and grades
top scores and grades
223
664400
2976
Uczelnie chcą zobaczyć
super oceny i wyniki,
super oceny i wyniki,
11:19
and accolades and awards,
and I'm going to tell you, sort of.
and I'm going to tell you, sort of.
224
667400
3920
wyróżnienia i nagrody,
ale, mówię wam, to nie cała prawda.
ale, mówię wam, to nie cała prawda.
11:25
The very biggest brand-name schools
are asking that of our young adults,
are asking that of our young adults,
225
673080
5896
Największe prestiżowe szkoły
wymagają tego od naszych młodych,
wymagają tego od naszych młodych,
11:31
but here's the good news.
226
679000
1360
ale są też dobre wieści.
11:33
Contrary to what the college
rankings racket would have us believe --
rankings racket would have us believe --
227
681160
5096
W przeciwieństwie do tego,
co wmawiają nam rankingi uniwersytetów...
co wmawiają nam rankingi uniwersytetów...
11:38
(Applause)
228
686280
2360
(Brawa)
wcale nie trzeba dostać się
do jednej z najlepszych uczelni,
do jednej z najlepszych uczelni,
11:44
you don't have to go to one
of the biggest brand name schools
of the biggest brand name schools
229
692040
2896
żeby wieść szczęśliwe i udane życie.
11:46
to be happy and successful in life.
230
694960
1736
Szczęśliwi, którzy odnieśli sukces,
uczęszczali do uczelni stanowej,
uczęszczali do uczelni stanowej,
11:48
Happy and successful people
went to state school,
went to state school,
231
696720
2856
11:51
went to a small college
no one has heard of,
no one has heard of,
232
699600
2256
do koledżu, o którym nikt nie słyszał,
11:53
went to community college,
233
701880
1576
do szkoły pomaturalnej,
11:55
went to a college over here
and flunked out.
and flunked out.
234
703480
2736
studiowali i zawalili studia.
11:58
(Applause)
235
706240
2800
(Brawa)
12:05
The evidence is in this room,
is in our communities,
is in our communities,
236
713240
2976
Dowód na to jest w tej sali,
w naszych społecznościach,
w naszych społecznościach,
12:08
that this is the truth.
237
716240
1696
taka jest prawda.
12:09
And if we could widen our blinders
238
717960
1696
Jeśli poszerzymy perspektywę,
12:11
and be willing to look
at a few more colleges,
at a few more colleges,
239
719680
2256
zechcemy spojrzeć na więcej uczelni,
12:13
maybe remove our own egos
from the equation,
from the equation,
240
721960
3536
może pozbędziemy się utartego myślenia,
12:17
we could accept and embrace
this truth and then realize,
this truth and then realize,
241
725520
3656
zaakceptujemy ten fakt i zrozumiemy,
12:21
it is hardly the end of the world
242
729200
1976
że to nie koniec świata,
12:23
if our kids don't go to one
of those big brand-name schools.
of those big brand-name schools.
243
731200
3520
jeśli nasze dzieci nie dostaną się
do prestiżowej szkoły wyższej.
do prestiżowej szkoły wyższej.
12:27
And more importantly,
244
735960
1256
Co ważniejsze,
12:29
if their childhood has not been lived
according to a tyrannical checklist
according to a tyrannical checklist
245
737240
5096
jeśli ich dzieciństwo nie opierało się
na drakońskiej liście zadań,
na drakońskiej liście zadań,
12:34
then when they get to college,
246
742360
2136
a kiedy dostaną się na studia,
12:36
whichever one it is,
247
744520
1936
obojętnie gdzie,
12:38
well, they'll have gone there
on their own volition,
on their own volition,
248
746480
3096
pójdą tam z własnej woli,
12:41
fueled by their own desire,
249
749600
2456
napędzane własną potrzebą,
12:44
capable and ready to thrive there.
250
752080
3200
zdolne i gotowe, żeby się tam rozwijać.
12:49
I have to admit something to you.
251
757360
1800
Muszę się do czegoś przyznać.
12:51
I've got two kids I mentioned,
Sawyer and Avery.
Sawyer and Avery.
252
759760
3096
Mam dwoje dzieci, Sawyera i Avery.
12:54
They're teenagers.
253
762880
1696
To nastolatkowie.
12:56
And once upon a time,
254
764600
1856
Wydaje mi się, że kiedyś
12:58
I think I was treating my Sawyer and Avery
255
766480
2616
traktowałam Sawyera i Avery
13:01
like little bonsai trees --
256
769120
1776
jak małe drzewka bonsai...
13:02
(Laughter)
257
770920
2336
(Śmiech)
13:05
that I was going
to carefully clip and prune
to carefully clip and prune
258
773280
2936
które chciałam delikatnie przycinać
13:08
and shape into some perfect
form of a human
form of a human
259
776240
3896
i kształtować w idealną formę człowieka,
13:12
that might just be perfect enough
to warrant them admission
to warrant them admission
260
780160
3496
która będzie na tyle idealna,
że zagwarantuje im przyjęcie
że zagwarantuje im przyjęcie
13:15
to one of the most
highly selective colleges.
highly selective colleges.
261
783680
2440
na jeden z uniwersytetów,
na który ciężko się dostać.
na który ciężko się dostać.
13:19
But I've come to realize, after working
with thousands of other people's kids --
with thousands of other people's kids --
262
787040
3880
Jednak zdałam sobie sprawę,
po pracy z tysiącami dzieci...
po pracy z tysiącami dzieci...
13:23
(Laughter)
263
791640
1720
(Śmiech)
13:26
and raising two kids of my own,
264
794480
2320
i wychowaniu własnej dwójki,
13:30
my kids aren't bonsai trees.
265
798200
2200
że moje dzieci to nie drzewka bonsai.
13:33
They're wildflowers
266
801800
1720
To polne kwiaty
13:36
of an unknown genus and species --
267
804400
2816
nieznanego rodzaju i gatunku...
13:39
(Laughter)
268
807240
1896
(Śmiech)
13:41
and it's my job to provide
a nourishing environment,
a nourishing environment,
269
809160
3416
Moim zadaniem jest
zapewnić im stymulujące środowisko,
zapewnić im stymulujące środowisko,
13:44
to strengthen them through chores
270
812600
2376
wzmacniać je przez obowiązki
13:47
and to love them so they can
love others and receive love
love others and receive love
271
815000
4296
i kochać, żeby kochały innych
oraz były kochane,
oraz były kochane,
13:51
and the college, the major, the career,
272
819320
3096
a studia, wybór kierunku, kariera,
13:54
that's up to them.
273
822440
1696
to już ich sprawa.
13:56
My job is not to make them become
what I would have them become,
what I would have them become,
274
824160
5656
Moim zadaniem nie jest
uczynić ich tym, czym chcę,
uczynić ich tym, czym chcę,
14:01
but to support them
in becoming their glorious selves.
in becoming their glorious selves.
275
829840
4800
ale wspierać ich
w stawaniu się cudownym sobą.
w stawaniu się cudownym sobą.
14:07
Thank you.
276
835400
1216
Dziękuję.
14:08
(Applause)
277
836640
6430
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Julie Lythcott-Haims - Academic, authorJulie Lythcott-Haims speaks and writes on the phenomenon of helicopter parenting and the dangers of a checklisted childhood -- the subject of her book, "How to Raise an Adult."
Why you should listen
Julie Lythcott-Haims is the author of the New York Times best-selling book How to Raise an Adult: Break Free of the Overparenting Trap and Prepare Your Kid for Success. The book emerged from her decade as Stanford University's Dean of Freshmen, where she was known for her fierce advocacy for young adults and received the university's Lloyd W. Dinkelspiel Award for creating "the" atmosphere that defines the undergraduate experience. She was also known for her fierce critique of the growing trend of parental involvement in the day-to-day lives of college students. Toward the end of her tenure as dean, she began speaking and writing widely on the harm of helicopter parenting. How to Raise an Adult is being published in over two dozen countries and gave rise to her TED Talk and a sequel which will be out in 2018. In the meantime, Lythcott-Haims's memoir on race, Real American, will be out in Fall 2017.
Lythcott-Haims is a graduate of Stanford University, Harvard Law School, and California College of the Arts. She lives in Silicon Valley with her partner of over twenty-five years, their two teenagers and her mother.
Julie Lythcott-Haims | Speaker | TED.com