TED2010
Dan Barber: How I fell in love with a fish
Ден Барбер: Како се вљубив во риба
Filmed:
Readability: 3.6
2,315,470 views
Готвачот Ден Барбер ја разглобува дилемата која ги соочува многу готвачи денес: Како да ја задржат рибата на нивните менија. Со беспрекорно истражување и објективен хумор, тој хронолошки ја преставува неговата потрага по одржлива риба која ќе ја сака, и гурманскиот меден месец во кој ужива откога ја открил безобразно вкусната риба израсната со револуцинерен метод за одгледување во Шпанија.
Dan Barber - Chef
Dan Barber is a chef and a scholar -- relentlessly pursuing the stories and reasons behind the foods we grow and eat. Full bio
Dan Barber is a chef and a scholar -- relentlessly pursuing the stories and reasons behind the foods we grow and eat. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
So, I've known a lot of fish in my life.
0
1000
4000
Знаев многу риби во мојот живот.
00:20
I've loved only two.
1
5000
3000
Сакав само две.
00:23
That first one,
2
8000
2000
Првата,
00:25
it was more like a passionate affair.
3
10000
3000
беше повеќе како страствена врска.
00:28
It was a beautiful fish:
4
13000
2000
Таа беше прекрасна риба,
00:30
flavorful, textured, meaty,
5
15000
3000
вкусна, месната, со текстура,
00:33
a bestseller on the menu.
6
18000
2000
најдобро продавана на менито.
00:35
What a fish.
7
20000
2000
Каква риба.
00:37
(Laughter)
8
22000
3000
(смеа)
00:40
Even better,
9
25000
2000
Уште подобро,
00:42
it was farm-raised to the supposed highest standards
10
27000
3000
тоа беше фарма која одгледуваше наводно со највисоки стандарди
00:45
of sustainability.
11
30000
3000
на одржливост.
00:48
So you could feel good about selling it.
12
33000
3000
За да се чувствувате добро кога ја продавате.
00:52
I was in a relationship with this beauty
13
37000
2000
Бев во врска со оваа убавица
00:54
for several months.
14
39000
2000
неколку месеци.
00:58
One day, the head of the company called
15
43000
2000
Еден ден, директорот на компанијата се јави
01:00
and asked if I'd speak at an event
16
45000
2000
и праша дали би сакал да зборувам на настан
01:02
about the farm's sustainability.
17
47000
2000
во врска со одржливоста на нивните рибници.
01:04
"Absolutely," I said.
18
49000
2000
„Апсолутно“, реков.
01:06
Here was a company trying to solve
19
51000
3000
Тука беше компанија која се обидуваше да реши
01:09
what's become this unimaginable problem for us chefs:
20
54000
3000
нешто што стана незамислив проблем за нас готвачите.
01:13
How do we keep fish on our menus?
21
58000
3000
Како да ја задржиме рибата на нашите менија?
01:17
For the past 50 years,
22
62000
3000
За последните 50 години,
01:20
we've been fishing the seas
23
65000
2000
ги рибаревме морињата
01:22
like we clear-cut forests.
24
67000
3000
како што ги пустошевме шумите.
01:25
It's hard to overstate the destruction.
25
70000
3000
Тешко може да се преувеличи уништувањето.
01:30
Ninety percent of large fish, the ones we love --
26
75000
3000
90 % од големите риби, оние кои ги сакаме,
01:33
the tunas, the halibuts, the salmons, swordfish --
27
78000
3000
Туната, Листот, Лососот, сабјарката,
01:36
they've collapsed.
28
81000
2000
сите колабираа.
01:38
There's almost nothing left.
29
83000
3000
Речиси ништо нема останато.
01:41
So, for better or for worse,
30
86000
3000
Така, за добро или зло,
01:44
aquaculture, fish farming, is going to be a part of our future.
31
89000
3000
аквакултурите, рибното фармерство (рибниците), ќе биде дел од иднината.
01:47
A lot of arguments against it:
32
92000
2000
Има многу аргументи против.
01:49
Fish farms pollute -- most of them do anyway --
33
94000
3000
Рибниците загадуваат, барем повеќето од нив,
01:52
and they're inefficient. Take tuna,
34
97000
2000
и се неефикасни, на пример туната.
01:54
a major drawback.
35
99000
2000
Огромен губиток.
01:56
It's got a feed conversion ratio
36
101000
2000
има однос на конверзија на исхрана во месо
01:58
of 15 to one.
37
103000
2000
од 15 спрема 1.
02:00
That means it takes fifteen pounds of wild fish
38
105000
2000
Тоа значи треба да потрошите 7 килограми дива риба
02:02
to get you one pound of farm tuna.
39
107000
3000
за да добиете пола килограм одгледувана туна.
02:06
Not very sustainable.
40
111000
2000
Не е многу одржливо.
02:08
It doesn't taste very good either.
41
113000
3000
И не е многу вкусна истотака.
02:11
So here, finally,
42
116000
2000
Конечно, се најде
02:13
was a company trying to do it right.
43
118000
2000
компанија која се обидуваше да го исправи тоа.
02:15
I wanted to support them.
44
120000
2000
Сакав да ги подржувам.
02:18
The day before the event,
45
123000
2000
Ден пред настанот
02:20
I called the head of P.R. for the company.
46
125000
3000
се јавив на портпаролот на компанијата.
02:23
Let's call him Don.
47
128000
3000
Да речеме се вика - Дон.
02:27
"Don," I said, "just to get the facts straight, you guys are famous
48
132000
3000
„Дон“, реков, „само да ги проверам фактите, вие сте познати
02:30
for farming so far out to sea, you don't pollute."
49
135000
3000
дека рибниците ви се толку далеку во морето така што не загадувате.“
02:33
"That's right," he said. "We're so far out,
50
138000
3000
„Точно,“ рече тој. „Ние сме толку далеку,
02:36
the waste from our fish gets distributed,
51
141000
3000
отпадоците од рибите се дистрибуираат,
02:39
not concentrated."
52
144000
2000
и не се концентрираат.“
02:41
And then he added,
53
146000
2000
и тогаш додаде,
02:43
"We're basically a world unto ourselves.
54
148000
3000
„Ние сме всушност свет за себе.
02:47
That feed conversion ratio? 2.5 to one," he said.
55
152000
3000
Односот на конверзија исхрана во месо? 2.5 спрема еден,“ рече.
02:50
"Best in the business."
56
155000
2000
„Најдобар во бизнисот“.
02:52
2.5 to one, great.
57
157000
2000
2.5 спрема еден, одлично.
02:54
"2.5 what? What are you feeding?"
58
159000
2000
„2.5 спрема еден од што? Што ги храните рибите ?“
02:56
"Sustainable proteins," he said.
59
161000
3000
„Одржливи протеини“, рече.
02:59
"Great," I said. Got off the phone.
60
164000
3000
„Супер“, реков. И спуштив слушалка.
03:02
And that night, I was lying in bed, and I thought:
61
167000
3000
Таа вечер , додека лежев во кревет , си помислив:
03:05
What the hell is a sustainable protein?
62
170000
2000
Што е по ѓаволите одржлив протеин ?
03:07
(Laughter)
63
172000
5000
(Смеа)
03:12
So the next day, just before the event, I called Don.
64
177000
2000
Така следниот ден, пред самиот настан, му се јавив на Дон.
03:14
I said, "Don, what are some examples of sustainable proteins?"
65
179000
4000
Реков, „Дон, Кои се примери на одржливи протеини ?“
03:18
He said he didn't know. He would ask around.
66
183000
3000
Рече дека не знае. Рече ќе се распраша.
03:21
Well, I got on the phone with a few people in the company;
67
186000
2000
Па, разговарав со неколку луѓе од компанијата.
03:23
no one could give me a straight answer
68
188000
3000
Но никој не можеше да ми даде точен одговор.
03:26
until finally, I got on the phone
69
191000
3000
Конечно, на телефонот се јави
03:29
with the head biologist.
70
194000
2000
главниот биолог.
03:31
Let's call him Don too.
71
196000
2000
Ќе го викаме - Дон, исто така.
03:33
(Laughter)
72
198000
4000
(Смеа)
03:37
"Don," I said,
73
202000
2000
„Дон,“ реков,
03:39
"what are some examples of sustainable proteins?"
74
204000
3000
„Кои се примери на одржливи протеини?“
03:42
Well, he mentioned some algaes
75
207000
2000
Па спомна некои алги
03:44
and some fish meals,
76
209000
2000
и некоја рибја храна,
03:46
and then he said chicken pellets.
77
211000
2000
и тогаш рече пилешки зрна.
03:48
I said, "Chicken pellets?"
78
213000
2000
Реков,“ Пилешки зрна?“
03:50
He said, "Yeah, feathers, skin,
79
215000
2000
Рече, „ Да, пердуви, кожа,
03:52
bone meal, scraps,
80
217000
2000
коски, остатоци,
03:54
dried and processed into feed."
81
219000
3000
исушени и процесирани во исхрана.“
03:57
I said, "What percentage
82
222000
2000
Реков, „Колкав процент од
03:59
of your feed is chicken?"
83
224000
3000
исхраната е кокошка?“
04:02
Thinking, you know, two percent.
84
227000
3000
мислејќи , знаете, 2%.
04:05
"Well, it's about 30 percent," he said.
85
230000
3000
„Па, тоа е околу 30%,“ рече.
04:08
I said, "Don, what's sustainable
86
233000
3000
Јас реков, „ Дон, што е одржливо околу тоа да ја
04:11
about feeding chicken to fish?"
87
236000
2000
храните рибата со кокошки?“
04:13
(Laughter)
88
238000
5000
(Смеа)
04:18
There was a long pause on the line,
89
243000
3000
Имаше долга пауза на телефонот,
04:21
and he said, "There's just too much chicken in the world."
90
246000
3000
и тој рече, „Има премногу кокошки на светов.“
04:24
(Laughter)
91
249000
6000
(Смеа)
04:30
I fell out of love with this fish.
92
255000
2000
Веќе не бев вљубен во оваа риба.
04:32
(Laughter)
93
257000
2000
(Смеа)
04:34
No, not because I'm some self-righteous,
94
259000
3000
Не, не е бидејќи сум некој надуен,
04:37
goody-two shoes foodie.
95
262000
2000
вообразен гурман.
04:39
I actually am.
96
264000
2000
Всушност и сум.
04:41
(Laughter)
97
266000
2000
(Смеа)
04:43
No, I actually fell out of love with this fish because, I swear to God,
98
268000
2000
Не, навистина не бев веќе вљубен во ова риба бидејќи,
04:45
after that conversation, the fish tasted like chicken.
99
270000
3000
ви се колнам, после разговорот, рибата ми имаше вкус на кокошка.
04:48
(Laughter)
100
273000
10000
(Смеа)
04:58
This second fish,
101
283000
3000
Втората риба,
05:01
it's a different kind of love story.
102
286000
3000
е поинаква љубовна приказна.
05:04
It's the romantic kind,
103
289000
3000
Таа е од романтичните
05:07
the kind where the more you get to know your fish,
104
292000
3000
каде колку повеќе ја запознаваш рибата,
05:10
you love the fish.
105
295000
3000
се повеќе ја засакуваш.
05:13
I first ate it at a restaurant
106
298000
2000
Првпат ја пробав во ресторан
05:15
in southern Spain.
107
300000
2000
во јужна Шпанија.
05:17
A journalist friend had been talking about this fish for a long time.
108
302000
3000
Еден пријател новинар зборуваше за оваа риба долго време.
05:20
She kind of set us up.
109
305000
2000
Таа не спои.
05:22
(Laughter)
110
307000
2000
(Смеа)
05:24
It came to the table
111
309000
2000
Дојде на масата
05:26
a bright, almost shimmering, white color.
112
311000
3000
со светла, речиси светкава, бела боја.
05:31
The chef had overcooked it.
113
316000
3000
Готвачот премногу ја готвел.
05:34
Like twice over.
114
319000
3000
Двапати повеќе од што треба.
05:37
Amazingly, it was still delicious.
115
322000
3000
Вчудоневидувачки, беше сеуште многу вкусна.
05:40
Who can make a fish taste good
116
325000
4000
Кој може да зготви риба толку вкусно
05:44
after it's been overcooked?
117
329000
2000
и покрај што е предолго готвена?
05:46
I can't,
118
331000
2000
Јас не можам,
05:48
but this guy can.
119
333000
2000
но овој човек може.
05:50
Let's call him Miguel --
120
335000
2000
Ќе го викаме Мигел.
05:52
actually his name is Miguel.
121
337000
2000
Всушност навистина се вика Мигел.
05:54
(Laughter)
122
339000
3000
(Смеа)
05:57
And no, he didn't cook the fish, and he's not a chef,
123
342000
2000
И не, тој не ја готвеше рибата, и не е готвач.
05:59
at least in the way that you and I understand it.
124
344000
3000
Барем не на начинот на кој вие и јас го разбираме тоа.
06:03
He's a biologist
125
348000
2000
Тој е биолог
06:05
at Veta La Palma.
126
350000
2000
во Вета ла Палма.
06:07
It's a fish farm in the southwestern corner of Spain.
127
352000
3000
Тоа е рибна фарма во југозападниот агол на Шпанија.
06:10
It's at the tip of the Guadalquivir river.
128
355000
3000
Таа е на врвот на реката Гвадалкивир.
06:13
Until the 1980s,
129
358000
2000
Се до 1980ите,
06:15
the farm was in the hands of the Argentinians.
130
360000
3000
фармата била во рацете на Аргентинци.
06:18
They raised beef cattle
131
363000
2000
Одгледувале говеда
06:20
on what was essentially wetlands.
132
365000
3000
на она што всушност било мочуриште.
06:23
They did it by draining the land.
133
368000
2000
им успевало со тоа што го пресушувале земјиштето.
06:25
They built this intricate series of canals,
134
370000
3000
Изградиле комплексна низа на канали,
06:28
and they pushed water off the land and out into the river.
135
373000
3000
и ја буткале водата од земјата во реката.
06:32
Well, they couldn't make it work,
136
377000
2000
Но не им успеало,
06:34
not economically.
137
379000
2000
не било економично.
06:36
And ecologically, it was a disaster.
138
381000
3000
И еколошки било исто така катастрофа.
06:39
It killed like 90 percent of the birds,
139
384000
2000
Уништило околу 90% од птиците,
06:41
which, for this place, is a lot of birds.
140
386000
3000
што за ова место се многу птици.
06:44
And so in 1982,
141
389000
2000
И така во 1982,
06:46
a Spanish company with an environmental conscience
142
391000
2000
Шпанска компанија со еколошка совест
06:48
purchased the land.
143
393000
2000
ја купила земјата.
06:50
What did they do?
144
395000
2000
Што направиле?
06:52
They reversed the flow of water.
145
397000
2000
Го свртеле текот на водата.
06:54
They literally flipped the switch.
146
399000
2000
Буквално го превртиле прекинувачот.
06:56
Instead of pushing water out,
147
401000
2000
Наместо да бутка вода надвор,
06:58
they used the channels to pull water back in.
148
403000
2000
ги искористиле каналите да влечат вода назад.
07:00
They flooded the canals.
149
405000
2000
ги поплавиле каналите.
07:02
They created a 27,000-acre fish farm --
150
407000
4000
Тие креирале 11,000 хектари голем рибник --
07:06
bass, mullet,
151
411000
2000
гргеч, барбун,
07:08
shrimp, eel --
152
413000
2000
ракчиња, јагули --
07:11
and in the process, Miguel and this company
153
416000
3000
и во процесот, Мигел и оваа компанија,
07:14
completely reversed the ecological destruction.
154
419000
3000
комплетно го сменија еколошкото уништување.
07:18
The farm's incredible.
155
423000
2000
Рибникот е неверојатен.
07:20
I mean, you've never seen anything like this.
156
425000
3000
Мислам, никогаш не сте виделе ништо слично на тоа.
07:23
You stare out at a horizon
157
428000
3000
Гледате хоризонт
07:26
that is a million miles away,
158
431000
2000
кој е милион километри далеку,
07:28
and all you see are flooded canals
159
433000
2000
и се што можете да видите се поплавени канали
07:30
and this thick, rich marshland.
160
435000
3000
и тоа густо, богато мочуриште.
07:35
I was there not long ago with Miguel.
161
440000
3000
Бев таму неодамна со Мигел.
07:38
He's an amazing guy,
162
443000
3000
Тој е прекрасен човек,
07:41
like three parts Charles Darwin and one part Crocodile Dundee.
163
446000
3000
три дела Чарлс Дарвин и еден дел Крокодил Данди.
07:44
(Laughter)
164
449000
2000
(Смеа)
07:46
Okay? There we are slogging through the wetlands,
165
451000
3000
Ок? И така ние одиме низ мочуриштето,
07:50
and I'm panting and sweating, got mud up to my knees,
166
455000
2000
и јас сум се задишал и испотил, имам кал до колена,
07:52
and Miguel's calmly conducting a biology lecture.
167
457000
3000
а Мигел смирено ми држи лекција по биологија.
07:56
Here, he's pointing out a rare Black-shouldered Kite.
168
461000
2000
овде, покажува на редок црногрбест јастреб.
07:59
Now, he's mentioning the mineral needs of phytoplankton.
169
464000
3000
Сега ги раскажува минералните потреби на фитопланктонот.
08:03
And here, here he sees a grouping pattern
170
468000
3000
И овде,овде ги гледа праксите на групирање
08:06
that reminds him of the Tanzanian Giraffe.
171
471000
3000
кои го потсеќаат на танзаниската жирафа.
08:11
It turns out, Miguel spent the better part of his career
172
476000
3000
Се испостави, Мигел го поминал поголемиот дел од својата кариера
08:14
in the Mikumi National Park in Africa.
173
479000
3000
во Микуми националниот парк во Африка.
08:17
I asked him how he became
174
482000
2000
Го прашав како станал
08:19
such an expert on fish.
175
484000
2000
таков експерт за риба.
08:21
He said, "Fish? I didn't know anything about fish.
176
486000
3000
Рече, „Риба? Не знаев ништо за риба.
08:24
I'm an expert in relationships."
177
489000
3000
Јас сум експерт за врски.“
08:27
And then he's off, launching into more talk
178
492000
2000
И продолжува со неговиот говор
08:29
about rare birds and algaes
179
494000
2000
за ретките птици и алги
08:31
and strange aquatic plants.
180
496000
2000
и чудни водени растенија.
08:33
And don't get me wrong, that was really fascinating, you know,
181
498000
3000
Не ме разбирајте погрешно, сето тоа е многу фасцинантно, знаете,
08:36
the biotic community unplugged, kind of thing.
182
501000
3000
биолошката заедница во живо, и тие работи.
08:39
It's great, but I was in love.
183
504000
3000
Сето тоа е прекрасно, но јас бев вљубен.
08:42
And my head was swooning over that
184
507000
3000
и во главата ми ѕвонеше од тоа
08:45
overcooked piece of delicious fish I had the night before.
185
510000
3000
преготвено парче превкусна риба што ја јадев синоќа.
08:48
So I interrupted him. I said,
186
513000
2000
и го прекинав. Реков,
08:50
"Miguel, what makes your fish taste so good?"
187
515000
2000
„Мигел, од што е толку вкусна твојата риба ?“
08:52
He pointed at the algae.
188
517000
2000
Покажа на алгите.
08:54
"I know, dude, the algae, the phytoplankton,
189
519000
3000
„Знам, алгите, фитопланктонот,
08:57
the relationships: It's amazing.
190
522000
3000
врските, се е тоа супер.
09:00
But what are your fish eating?
191
525000
2000
Но што јаде твојата риба ?
09:02
What's the feed conversion ratio?"
192
527000
3000
Кој е односот на конверзија на исхрана во месо?“
09:05
Well, he goes on to tell me
193
530000
3000
Продолжи да ми раскажува дека
09:09
it's such a rich system
194
534000
2000
е толку богат систем,
09:11
that the fish are eating what they'd be eating in the wild.
195
536000
3000
така што рибите јадат она што би јаделе во дивината.
09:14
The plant biomass, the phytoplankton,
196
539000
3000
Биомасата од растенијата, фитопланктонот,
09:17
the zooplankton, it's what feeds the fish.
197
542000
2000
зоопланктонот, тоа е она што ја храни рибата.
09:19
The system is so healthy,
198
544000
2000
Системот е толку здрав,
09:21
it's totally self-renewing.
199
546000
2000
што е само-обновлив.
09:23
There is no feed.
200
548000
2000
Нема исхрана.
09:26
Ever heard of a farm that doesn't feed its animals?
201
551000
3000
Сте чуле за фарма која не ги храни своите животни ?
09:33
Later that day, I was driving around this property with Miguel,
202
558000
2000
Подоцна тој ден, се возевме околу имотот со Мигел,
09:35
and I asked him, I said, "For a place that seems so natural,
203
560000
4000
и го прашав, реков, „За место кое личи толку природно,“
09:39
unlike like any farm I'd ever been at,
204
564000
3000
толку различно од било која фарма на која сум бил,
09:44
how do you measure success?"
205
569000
3000
„како го мерите успехот?“
09:47
At that moment, it was as if
206
572000
3000
Во тој момент, како да
09:50
a film director called for a set change.
207
575000
2000
имаше режисер кој побара промена на сцената.
09:52
And we rounded the corner
208
577000
2000
И свртевме во кривината
09:54
and saw the most amazing sight:
209
579000
2000
и ја видов највчудовидувачката глетка,
09:56
thousands and thousands of pink flamingos,
210
581000
3000
илјадници и илјадници розеви фламинга,
09:59
a literal pink carpet for as far as you could see.
211
584000
4000
буквално розев килим во недоглед.
10:03
"That's success," he said.
212
588000
2000
„Тоа е успех“, тој рече.
10:06
"Look at their bellies, pink.
213
591000
2000
„Видете ги нивните стомаци, розеви.
10:08
They're feasting."
214
593000
2000
Тие се гостат.“
10:10
Feasting? I was totally confused.
215
595000
2000
Се гостат ? Бев тотално збунет.
10:12
I said, "Miguel, aren't they feasting on your fish?"
216
597000
2000
Реков, „ Мигел, зарем не се гостат со твоите риби?“
10:14
(Laughter)
217
599000
2000
(Смеа)
10:16
"Yes," he said.
218
601000
2000
„Да“, рече тој.
10:18
(Laughter)
219
603000
6000
(Смеа)
10:24
"We lose 20 percent of our fish
220
609000
2000
„Губиме околку 20% од рибата
10:26
and fish eggs to birds.
221
611000
3000
и рибините јајца од птици.
10:30
Well, last year, this property
222
615000
2000
Минатата година, овој имот
10:32
had 600,000 birds on it,
223
617000
2000
го посетија 600,000 птици
10:34
more than 250 different species.
224
619000
2000
повеќе од 250 различни видови.
10:36
It's become, today, the largest
225
621000
3000
Тој денес е еден од најголемите
10:39
and one of the most important
226
624000
3000
и најважните приватни
10:42
private bird sanctuaries in all of Europe."
227
627000
4000
птичји засолништа во цела Европа.“
10:46
I said, "Miguel, isn't a thriving bird population
228
631000
3000
Реков, „Мигел, зарем растечката птичја популација
10:49
like the last thing you want on a fish farm?"
229
634000
2000
последното нешто што би сакал да го видиш на рибник?“
10:51
(Laughter)
230
636000
2000
(Смеа)
10:53
He shook his head, no.
231
638000
2000
Тој ја клатеше главата со значење, не.
10:55
He said, "We farm extensively,
232
640000
3000
Рече, „Ние одгледуваме екстензивно,
10:58
not intensively.
233
643000
3000
не интензивно.
11:01
This is an ecological network.
234
646000
3000
Ова е еколошка мрежа.
11:04
The flamingos eat the shrimp.
235
649000
2000
Фламингата јадат ракчиња.
11:06
The shrimp eat the phytoplankton.
236
651000
2000
Ракчињата го јадат фитопланктонот.
11:08
So the pinker the belly,
237
653000
2000
Колку им се порозеви стомаците на фламингата
11:10
the better the system."
238
655000
3000
подобар е системот.“
11:13
Okay, so let's review:
239
658000
2000
ОК, да ревидираме.
11:15
a farm that doesn't feed its animals,
240
660000
3000
Фарма која не ги храни своите животни,
11:18
and a farm that measures its success
241
663000
3000
и фарма која го мери својот успех
11:21
on the health of its predators.
242
666000
2000
со здравјето на нејзините грабливци.
11:23
A fish farm, but also a bird sanctuary.
243
668000
3000
Рибник, но исто така и засолниште за птици.
11:26
Oh, and by the way, those flamingos,
244
671000
2000
Ох, патем, тие фламинга,
11:28
they shouldn't even be there in the first place.
245
673000
2000
не треба да се тука воопшто.
11:30
They brood in a town
246
675000
2000
тие се собираат во гратче
11:32
150 miles away,
247
677000
2000
240 километри подалеку,
11:34
where the soil conditions
248
679000
2000
каде почвата е
11:36
are better for building nests.
249
681000
2000
подобра за правење гнезда.
11:38
Every morning, they fly
250
683000
2000
Секое утро, летаат
11:40
150 miles into the farm.
251
685000
2000
240 километри до рибникот.
11:44
And every evening, they fly 150 miles back.
252
689000
3000
и секоја вечер, летаат 240 километри назад.
11:47
(Laughter)
253
692000
5000
(Смеа)
11:54
They do that because they're able to follow
254
699000
3000
Го прават тоа затоа што можат да ја пратат
11:57
the broken white line
255
702000
2000
испрекинатата линија на
11:59
of highway A92.
256
704000
2000
автопатот А92
12:01
(Laughter)
257
706000
2000
(Смеа)
12:03
No kidding.
258
708000
2000
Не се зафркавам.
12:05
I was imagining a "March of the Penguins" thing,
259
710000
3000
Јас си замислував нешто како маршот на пингвините,
12:08
so I looked at Miguel.
260
713000
2000
па го погледнав Мигел.
12:10
I said, "Miguel, do they fly
261
715000
2000
Реков, „Мигел, дали тие летаат
12:12
150 miles to the farm,
262
717000
2000
240 километри до фармата,
12:14
and then do they fly
263
719000
2000
и потоа летаат назад
12:16
150 miles back at night?
264
721000
2000
240 километри во ноќта?
12:18
Do they do that for the children?"
265
723000
3000
Дали го прават за своите пилиња?“
12:21
He looked at me like I had just quoted a Whitney Houston song.
266
726000
3000
Тој ме погледна како да му цитирав песна од Витни Хјустон.
12:24
(Laughter)
267
729000
4000
(Смеа)
12:28
He said, "No; they do it because the food's better."
268
733000
3000
Рече, „Не. Го прават тоа бидејќи храната е подобра.“
12:31
(Laughter)
269
736000
2000
(Смеа)
12:33
I didn't mention the skin of my beloved fish,
270
738000
4000
Не ја споменав кожата на мојата сакана риба,
12:41
which was delicious -- and I don't like fish skin;
271
746000
2000
која беше превкусна, а јас и не сакам рибја кожа.
12:43
I don't like it seared, I don't like it crispy.
272
748000
3000
Не ми се допаѓа печена, Не ја сакам крцкава.
12:46
It's that acrid, tar-like flavor.
273
751000
3000
поради тој горчлив, речиси катранов вкус.
12:50
I almost never cook with it.
274
755000
2000
Речиси никогаш не готвам со неа на рибата.
12:53
Yet, when I tasted it at that restaurant in southern Spain,
275
758000
3000
Сепак, кога ја пробав во тој ресторан во јужна Шпанија,
12:56
it tasted not at all like fish skin.
276
761000
3000
воопшто немаше вкус на рибја кожа.
12:59
It tasted sweet and clean,
277
764000
3000
Имаше вкус сладок и чист
13:02
like you were taking a bite of the ocean.
278
767000
3000
како да гризнувате парче од океанот.
13:05
I mentioned that to Miguel, and he nodded.
279
770000
2000
Му го спомнав тоа на Мигел и тој потврди.
13:07
He said, "The skin acts like a sponge.
280
772000
2000
Рече, „ Кожата има улога на сунѓер.
13:09
It's the last defense before anything enters the body.
281
774000
3000
таа е последната заштита пред било што да влезе во телото.
13:12
It evolved to soak up impurities."
282
777000
2000
Има еволуирано да ги упива нечистотиите.“
13:14
And then he added,
283
779000
2000
И тогаш додаде,
13:16
"But our water has no impurities."
284
781000
3000
„Но нашите води немаат нечистотии.“
13:22
OK. A farm that doesn't feed its fish,
285
787000
3000
ОК. Значи рибник кој не ги храни своите риби.
13:26
a farm that measures its success
286
791000
3000
Рибник кој го мери својот успех
13:29
by the success of its predators.
287
794000
2000
со успехот на своите грабливци.
13:31
And then I realized when he says,
288
796000
2000
И тогаш сфатив кога рече,
13:33
"A farm that has no impurities,"
289
798000
3000
рибник кој нема нечистотии,
13:36
he made a big understatement,
290
801000
2000
направи големо потценување,
13:38
because the water that flows through that farm
291
803000
2000
бидејќи водата која тече низ фармата
13:40
comes in from the Guadalquivir River.
292
805000
3000
доаѓа од реката Гвадалкивир.
13:43
It's a river that carries with it
293
808000
2000
Тоа е река која носи со себе се
13:45
all the things that rivers tend to carry these days:
294
810000
3000
што носат овие денови реките,
13:48
chemical contaminants,
295
813000
2000
хемиски загадувачи,
13:50
pesticide runoff.
296
815000
2000
истекувања од пестицид.
13:52
And when it works its way through the system
297
817000
3000
и кога тоа ќе мине низ системот
13:55
and leaves,
298
820000
2000
и кога ќе го напушти
13:57
the water is cleaner than when it entered.
299
822000
2000
водата е почиста од кога влегла.
13:59
The system is so healthy, it purifies the water.
300
824000
3000
Системот е толку здрав, што ја прочистува водата.
14:03
So, not just a farm that doesn't feed its animals,
301
828000
2000
Така, не е само фарма која не ги храни своите животни,
14:05
not just a farm that measures its success
302
830000
3000
не е само рибник кој го мери својот успех
14:08
by the health of its predators,
303
833000
2000
со успехот на своите грабливци,
14:10
but a farm that's literally a water purification plant --
304
835000
3000
туке е и рибник кој буквално е филтер за вода,
14:16
and not just for those fish,
305
841000
3000
и не само рибите во него,
14:19
but for you and me as well.
306
844000
2000
туку и за сите нас.
14:21
Because when that water leaves, it dumps out into the Atlantic.
307
846000
3000
Бидејќеи кога таа вода ќе излезе, влегува во Атлантикот.
14:26
A drop in the ocean, I know,
308
851000
2000
Капка во океанот, знам,
14:28
but I'll take it, and so should you,
309
853000
3000
но ќе ја прифатам, а исто треба и вие,
14:31
because this love story,
310
856000
3000
бидејќи оваа љубовна приказна,
14:35
however romantic,
311
860000
2000
колку и да е романтична,
14:37
is also instructive.
312
862000
2000
е исто така поучна.
14:39
You might say it's a recipe
313
864000
2000
Може да кажете дека е рецепт за
14:41
for the future of good food,
314
866000
2000
добра храна во иднината,
14:43
whether we're talking about bass or beef cattle.
315
868000
3000
без разлика дали збориме за риба или говеда.
14:47
What we need now is
316
872000
2000
Тоа што треба да направиме сега е
14:49
a radically new conception of agriculture,
317
874000
3000
радикално да ги смениме концептите на земјоделство,
14:52
one in which the food actually tastes good.
318
877000
2000
такво во кое храната ќе има убав вкус.
14:54
(Laughter)
319
879000
2000
(Смеа)
14:56
(Applause)
320
881000
6000
(Аплауз)
15:02
But for a lot people,
321
887000
2000
Но за многу луѓе,
15:04
that's a bit too radical.
322
889000
3000
ова е можеби премногу радикално.
15:07
We're not realists, us foodies;
323
892000
2000
Ние не сме реални, ние гурманите.
15:09
we're lovers.
324
894000
2000
Ние сме љубовници.
15:11
We love farmers' markets,
325
896000
2000
Ги сакаме малите пазари.
15:13
we love small family farms,
326
898000
3000
Ги сакаме малите фамилијарни фарми.
15:16
we talk about local food,
327
901000
2000
Зборуваме за локална храна.
15:18
we eat organic.
328
903000
3000
Јадеме органска храна.
15:21
And when you suggest these are the things
329
906000
2000
И кога ќе предложите ова е работите кои
15:23
that will ensure the future of good food,
330
908000
4000
ќе ја осигураат иднината на добрата храна,
15:27
someone, somewhere stands up and says,
331
912000
2000
некој некаде ќе стане и ќе каже,
15:29
"Hey guy, I love pink flamingos,
332
914000
4000
„Дечко, ги сакам и јас розевите фламинга,
15:33
but how are you going to feed the world?"
333
918000
3000
но што ќе сторите за да го прехраните светот?
15:36
How are you going to feed the world?
334
921000
3000
Како ќе го прехраните светот?“
15:39
Can I be honest?
335
924000
2000
Може да бидам искрен?
15:41
I don't love that question.
336
926000
3000
Не го сакам ова прашање.
15:44
No, not because we already produce
337
929000
2000
Не не е заради тоа што веќе произведуваме повеќе
15:46
enough calories to more than feed the world.
338
931000
3000
од доволно калории за да го прехраниме светот.
15:49
One billion people will go hungry today.
339
934000
3000
Една милијарда луѓе ќе бидат гладни денеска.
15:52
One billion -- that's more than ever before --
340
937000
3000
Една милијарда -- тоа е повеќе од било кога порано --
15:56
because of gross inequalities in distribution,
341
941000
3000
поради огромните нееднаквости во дистрибуцијата,
15:59
not tonnage.
342
944000
2000
не заради тонажата.
16:02
Now, I don't love this question because it's determined the logic
343
947000
2000
Сега, не го сакам ова прашање бидејќи е детерминирано од логиката
16:04
of our food system for the last 50 years.
344
949000
3000
на нашиот систем на исхрана во последните 50 години.
16:07
Feed grain to herbivores,
345
952000
3000
Хранете ги со зрна билкојадите,
16:10
pesticides to monocultures, chemicals to soil,
346
955000
2000
фрлајте пестициди на монокултурите, хемикалии во почвата,
16:12
chicken to fish,
347
957000
3000
кокошка на рибите,
16:15
and all along agribusiness
348
960000
3000
и за цело време агро бизнисот
16:18
has simply asked,
349
963000
2000
поставува едноставно прашање,
16:20
"If we're feeding more people more cheaply,
350
965000
2000
„Ако храниме повеќе луѓе поефтино,
16:22
how terrible could that be?"
351
967000
3000
колку лошо може тоа да биде?“
16:25
That's been the motivation,
352
970000
2000
Тоа беше мотивацијата.
16:27
it's been the justification:
353
972000
2000
тоа беше оправдувањето.
16:29
it's been the business plan
354
974000
3000
тоа беше бизнис планот на
16:32
of American agriculture.
355
977000
2000
Американското земјоделство.
16:34
We should call it what it is:
356
979000
2000
Но треба да го наречеме тоа што е,
16:36
a business in liquidation,
357
981000
3000
бизнис во ликвидација,
16:39
a business that's quickly eroding
358
984000
3000
бизнис кој брзо го еродира
16:42
ecological capital that makes that very production possible.
359
987000
3000
еколошкиот капитал кој го овозможува истото тоа производство.
16:45
That's not a business,
360
990000
2000
Тоа не е бизнис,
16:47
and it isn't agriculture.
361
992000
2000
и тоа не е земјоделство.
16:49
Our breadbasket is threatened today,
362
994000
3000
Нашата кошничка е загрозена денеска,
16:52
not because of diminishing supply,
363
997000
2000
не заради намалување на дотурот,
16:54
but because of diminishing resources.
364
999000
3000
туку порадни намалување на ресурсите,
16:57
Not by the latest combine and tractor invention,
365
1002000
3000
не поради најновите изуми кај комбајните и тракторите
17:00
but by fertile land;
366
1005000
2000
туку поради недостиг на плодоносна почва,
17:02
not by pumps, but by fresh water;
367
1007000
3000
не поради пумпите, туку поради недостиг на свежа вода,
17:05
not by chainsaws, but by forests;
368
1010000
3000
не поради моторни пили , туку поради недостиг на шуми,
17:08
and not by fishing boats and nets, but by fish in the sea.
369
1013000
3000
и не заради рибарски бродови и мрежи, туку поради недостиг на риба во морињата.
17:11
Want to feed the world?
370
1016000
2000
Сакате да го прехраните светот ?
17:13
Let's start by asking: How are we going to feed ourselves?
371
1018000
3000
Ајде прво да се прашаме: Како ќе се прехраниме самите себеси?
17:17
Or better: How can we create conditions
372
1022000
3000
Или уште подобро, како да креираме услови
17:20
that enable every community
373
1025000
3000
да и овозможиме на секоја заедница
17:23
to feed itself?
374
1028000
2000
да се прехрани самата?
17:25
(Applause)
375
1030000
7000
(Аплауз)
17:32
To do that,
376
1037000
2000
За да го направиме тоа,
17:34
don't look at the agribusiness model for the future.
377
1039000
3000
не гледајте во агробизнисиот барајќи модел за иднината.
17:37
It's really old, and it's tired.
378
1042000
2000
Тој е навистина стар и изморен.
17:39
It's high on capital, chemistry and machines,
379
1044000
4000
Напумпан е со капитал, хемија и машинерија,
17:43
and it's never produced anything really good to eat.
380
1048000
3000
и никогаш не произвел нешто навистина добро за јадење.
17:48
Instead, let's look to the ecological model.
381
1053000
4000
Наместо тоа , да го погледнеме еколошкиот модел.
17:52
That's the one that relies on two billion years
382
1057000
3000
Тој е оној кој се потпира на две милијарди години
17:55
of on-the-job experience.
383
1060000
3000
на практично искуство.
17:58
Look to Miguel,
384
1063000
2000
Погледнете го Мигел,
18:00
farmers like Miguel.
385
1065000
2000
фармери како Мигел,
18:02
Farms that aren't worlds unto themselves;
386
1067000
3000
фарми кои не се светови за себе,
18:05
farms that restore instead of deplete;
387
1070000
5000
фарми кои обновуваат наместо да осиромашуваат,
18:10
farms that farm extensively
388
1075000
2000
фарми кои одгледуваат екстензивно
18:12
instead of just intensively;
389
1077000
2000
наместо само интензивно,
18:14
farmers that are not just producers,
390
1079000
3000
фармери кои не се само производители,
18:17
but experts in relationships.
391
1082000
2000
туку и експерти за односи,
18:19
Because they're the ones
392
1084000
2000
бидејќи тие се оние
18:21
that are experts in flavor, too.
393
1086000
3000
кои се исто така и експерти за вкус.
18:24
And if I'm going to be really honest,
394
1089000
2000
И ако сум навистина искрен,
18:26
they're a better chef than I'll ever be.
395
1091000
3000
тие се подобри готвачи, отколу што јас ќе сум било кога.
18:29
You know, I'm okay with that,
396
1094000
3000
Знаете, тоа е во ред за мене,
18:32
because if that's the future of good food, it's going to be delicious.
397
1097000
3000
бидејќи ако е тоа иднината на добрата храна, таа сигурно ќе биде извонредно вкусна.
18:35
Thank you.
398
1100000
2000
Ви благодарам.
18:37
(Applause)
399
1102000
17000
(Аплауз)
ABOUT THE SPEAKER
Dan Barber - ChefDan Barber is a chef and a scholar -- relentlessly pursuing the stories and reasons behind the foods we grow and eat.
Why you should listen
Dan Barber is the chef at New York's Blue Hill restaurant, and Blue Hill at Stone Barns in Westchester, where he practices a kind of close-to-the-land cooking married to agriculture and stewardship of the earth. As described on Chez Pim: "Stone Barns is only 45 minutes from Manhattan, but it might as well be a whole different universe. A model of self-sufficiency and environmental responsibility, Stone Barns is a working farm, ranch, and a three-Michelin-star-worthy restaurant." It's a vision of a new kind of food chain.
Barber's philosophy of food focuses on pleasure and thoughtful conservation -- on knowing where the food on your plate comes from and the unseen forces that drive what we eat. He's written on US agricultural policies, asking for a new vision that does not throw the food chain out of balance by subsidizing certain crops at the expense of more appropriate ones.
In 2009, Barber received the James Beard award for America's Outstanding Chef, and was named one of the world's most influential people in Time’s annual "Time 100" list. In 2014 he published The Third Plate: Field Notes on the Future of Food.
Dan Barber | Speaker | TED.com