TEDxEQChCh
Ernesto Sirolli: Want to help someone? Shut up and listen!
Ernesto Sirolli: Muốn giúp ai đó? Hãy im lặng và lắng nghe!
Filmed:
Readability: 3.7
3,300,101 views
Khi mà những người làm công tác hỗ trợ mẫn cán nghe đâu đó có vấn đề mà họ nghĩ mình giải quyết được, họ bắt tay vào thực hiện công việc. Ở đây, Ernesto Sirilli cho rằng, điều đó thật ngây ngô. Trong bài nói chuyện dí dỏm và khiêu khích này, ông đưa ra rằng bước đầu tiên là lắng nghe người mà bạn đang muốn giúp đỡ, và tìm hiểu tinh thần kinh doanh của họ. Lời khuyên của ông về việc cách làm nào là có hiệu quả sẽ giúp ích cho bất cứ doanh nhân nào.
Ernesto Sirolli - Sustainable development expert
Ernesto Sirolli got his start doing aid work in Africa in the 70's -- and quickly realised how ineffective it was. Full bio
Ernesto Sirolli got his start doing aid work in Africa in the 70's -- and quickly realised how ineffective it was. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:17
Everything I do, and everything I do professionally --
0
1235
3479
Những gì tôi làm, và những gì tôi làm chuyên về--
00:20
my life -- has been shaped
1
4714
3985
cuộc đời tôi--đã được đinh hình
00:24
by seven years of work as a young man in Africa.
2
8699
5824
trong bảy năm làm việc tại Châu Phi khi còn trẻ
00:30
From 1971 to 1977 --
3
14523
3521
Từ năm 1971 đến 1977--
00:33
I look young, but I'm not — (Laughter) --
4
18044
3880
Trông tôi trẻ thế chứ không phải vậy đâu --(Cười)--
00:37
I worked in Zambia, Kenya, Ivory Coast, Algeria, Somalia,
5
21924
4933
Tôi đã làm việc tại Zambia, Kenya, Ivory Coast (Bờ Biển Ngà), Algeria, Somalia,
00:42
in projects of technical cooperation with African countries.
6
26857
4217
trong những dự án hợp tác về kỹ thuật với những quốc gia Châu Phi
00:46
I worked for an Italian NGO,
7
31074
3118
Tôi đã làm việc cho tổ chức phi chính phủ của Ý (NGO)
00:50
and every single project that we set up in Africa
8
34192
6150
và mỗi một dự án chúng tôi lập ra tại Châu Phi
00:56
failed.
9
40342
3444
thất bại
00:59
And I was distraught.
10
43786
4144
Tôi đã rất sầu não.
01:03
I thought, age 21, that we Italians were good people
11
47930
4248
Mới 21 tuổi đời, tôi nghĩ, người Ý là người tốt
01:08
and we were doing good work in Africa.
12
52178
3382
và chúng tôi đang làm việc tốt tại Châu Phi
01:11
Instead, everything we touched we killed.
13
55560
7013
Nhưng thay vì thế, chúng tôi giết chết mọi thứ mà chúng tôi đụng vào.
01:18
Our first project, the one that has inspired my first book,
14
62573
5103
Dự án đầu tiên, cái đã truyền cảm hứng cho cuốn sách đầu tiên của tôi,
01:23
"Ripples from the Zambezi,"
15
67676
2888
"Những cơn sóng nhẹ từ Zambezi,"
01:26
was a project where we Italians
16
70564
2565
là một dự án trong đó người Ý
01:29
decided to teach Zambian people how to grow food.
17
73129
5921
quyết định dạy cho người Zambia trồng thực phẩm.
01:34
So we arrived there with Italian seeds in southern Zambia
18
79050
4349
Thế nên chúng tôi miền nam Zambia với những hạt giống từ nước Ý
01:39
in this absolutely magnificent valley
19
83399
3480
tại một thung lũng tuyệt đẹp
01:42
going down to the Zambezi River,
20
86879
3253
trải dài xuống sông Zambezi,
01:46
and we taught the local people how to grow Italian tomatoes
21
90132
3628
và chúng tôi dạy cho người dân bản đại trồng cà chua Ý
01:49
and zucchini and ...
22
93760
2791
và bí ngòi Ý và...
01:52
And of course the local people had absolutely no interest
23
96551
2195
Tất nhiên những người dân bản địa chẳng mấy hứng thú
01:54
in doing that, so we paid them to come and work,
24
98746
2915
làm công việc này, vậy nên chúng tôi trả công cho họ,
01:57
and sometimes they would show up. (Laughter)
25
101661
4135
và đôi lúc họ mới đến làm việc. (Cười)
02:01
And we were amazed that the local people,
26
105796
2727
Chúng tôi thực sự ngạc nhiên về những người bản địa,
02:04
in such a fertile valley, would not have any agriculture.
27
108523
3087
tại thung lũng màu mỡ như thế này lại chẳng trồng trọt gì.
02:07
But instead of asking them how come they were not
28
111610
3208
Nhưng thay vì hỏi sao họ lại chẳng
02:10
growing anything, we simply said, "Thank God we're here." (Laughter)
29
114818
4022
trồng bất cứ thứ gì, chúng tôi đơn giản thốt lên rằng, "Cám ơn Chúa chúng con đã ở đây." (Cười)
02:14
"Just in the nick of time to save the Zambian people from starvation."
30
118840
4668
"Vừa kịp lúc để cứu người Zambia khỏi nạn đói."
02:19
And of course, everything in Africa grew beautifully.
31
123508
3460
Và tất nhiên, mọi thứ (gieo trồng) tại Châu Phi đều phát triển tốt
02:22
We had these magnificent tomatoes. In Italy, a tomato
32
126968
2658
Chúng tôi có những quả cà chua rất tuyệt vời. Tại Ý, một quả cà chua
02:25
would grow to this size. In Zambia, to this size.
33
129626
3609
chỉ to khoảng bằng này. Tại Zambia, nó to tới cỡ này này.
02:29
And we could not believe, and we were telling the Zambians,
34
133235
2821
Thật khó tin, và chúng tôi nói với những người Zambia,
02:31
"Look how easy agriculture is."
35
136056
2472
"Mọi người xem trồng trọt có đễ dàng không này."
02:34
When the tomatoes were nice and ripe and red,
36
138528
3011
Khi mà những quả cà chua bắt đầu đạt, chín, và có màu đỏ,
02:37
overnight, some 200 hippos came out from the river
37
141539
3428
chỉ qua một đêm, chừng khoảng 200 con hà mã từ dưới sông trồi lên
02:40
and they ate everything. (Laughter)
38
144967
4003
và ngốn sạch tất cả. (Cười)
02:44
And we said to the Zambians, "My God, the hippos!"
39
148970
4584
Chúng tôi nói với những người Zambia," Chúa ơi, những con hà mã kìa!"
02:49
And the Zambians said, "Yes, that's why we have no agriculture here." (Laughter)
40
153554
5681
và người dân đáp rằng,"Vâng, đó là lí do tại sao chúng tôi chẳng trồng thứ gì ở đây cả." (Cười)
02:55
"Why didn't you tell us?""You never asked."
41
159235
6252
"Thế tại sao mọi người không cho chúng tôi biết trước?" "Anh có bao giờ hỏi đâu."
03:01
I thought it was only us Italians blundering around Africa,
42
165487
5088
Tôi đã nghĩ chỉ có mỗi người Ý là khờ khạo trên đất Châu Phi
03:06
but then I saw what the Americans were doing,
43
170575
2744
nhưng sau đó khi tôi nhìn những gì mà người Mỹ đang làm,
03:09
what the English were doing, what the French were doing,
44
173319
2736
những người Anh đang làm, những người Pháp đang làm,
03:11
and after seeing what they were doing,
45
176055
2593
và sau khi chứng kiến những gì họ làm,
03:14
I became quite proud of our project in Zambia.
46
178648
3359
Tôi cảm thấy có chút gì đó tự hào về dự án của mình tại Zambia
03:17
Because, you see, at least we fed the hippos.
47
182007
4989
Bởi vì, bạn thấy đó, chỉ ít chúng tôi cũng nuôi ăn được mấy con hà mã
03:22
You should see the rubbish — (Applause) --
48
186996
4247
Bạn nên nhìn vào cái thứ vớ vẩn--(Vỗ tay)--
03:27
You should see the rubbish that we have bestowed
49
191243
2494
Bạn nên nhìn vào cái thứ vớ vẩn mà chúng ta đã ban cho
03:29
on unsuspecting African people.
50
193737
1800
những người dân Châu Phi không mảy may nghi ngờ.
03:31
You want to read the book,
51
195537
1576
Bạn muốn đọc cuốn sách nào đó,
03:33
read "Dead Aid," by Dambisa Moyo,
52
197113
4931
hãy đọc "Sự Viện Trợ chết chóc," viết bởi Dambisa Moyo,
03:37
Zambian woman economist.
53
202044
3007
một nhà nữ kinh tế người Zambia.
03:40
The book was published in 2009.
54
205051
2370
Cuốn sách được phát hành năm 2009.
03:43
We Western donor countries have given the African continent
55
207421
4574
Chúng ta, những quốc gia viện trợ Tây Phương đã mang đến lục địa Châu Phi
03:47
two trillion American dollars in the last 50 years.
56
211995
4993
2 tỉ tỉ Mỹ Kim trong vòng 50 năm qua.
03:52
I'm not going to tell you the damage that that money has done.
57
216988
3825
Tôi sẽ không nói với bạn những thiệt hại mà số tiền đó đã gây ra.
03:56
Just go and read her book.
58
220813
2188
hãy tìm đọc cuốn sách của bà ấy.
03:58
Read it from an African woman, the damage that we have done.
59
223001
8363
Đọc nó từ một người phụ nữ Châu Phi, những thiệt hại mà chúng ta đã gây ra.
04:07
We Western people are imperialist, colonialist missionaries,
60
231364
5967
Những người Tây Phương như chúng ta là những người theo chủ nghĩa đế quốc, thực dân truyền giáo,
04:13
and there are only two ways we deal with people:
61
237331
3314
và chúng ta chỉ có hai cách để đối xử với người khác:
04:16
We either patronize them, or we are paternalistic.
62
240645
4389
hoặc bảo trợ, hoặc bảo hộ
04:20
The two words come from the Latin root "pater,"
63
245034
3104
Hai từ có nguồn gốc từ tiếng La Tinh "pater,"
04:24
which means "father."
64
248138
2230
có nghĩa là "làm cha."
04:26
But they mean two different things.
65
250368
3853
Những chúng mang hai nghĩa khác biệt.
04:30
Paternalistic, I treat anybody from a different culture
66
254221
3361
Bảo hộ, là tôi đối xử với bất cứ người nào đến từ nền văn hóa khác
04:33
as if they were my children. "I love you so much."
67
257582
5803
như thể họ là con tôi. "Tôi yêu chúng quá."
04:39
Patronizing, I treat everybody from another culture
68
263385
4507
Bảo trợ, tôi đối xử với tất cả mọi người từ nền văn hóa khác
04:43
as if they were my servants.
69
267892
2398
như đầy tớ của mình.
04:46
That's why the white people in Africa are called "bwana," boss.
70
270290
6071
Đó là lí do tại sao người da trắng tại Châu Phi được gọi là "bwana," ông chủ.
04:52
I was given a slap in the face reading a book,
71
276361
3583
Tôi như bị tát vào mặt khi đọc cuốn sách,
04:55
"Small is Beautiful," written by Schumacher, who said,
72
279944
4967
"Nhỏ bé nhưng tuyệt đẹp," viết bởi Schumacher, nói rằng,
05:00
above all in economic development, if people
73
284911
2958
trên hết tất cả, trong sự phát triển kinh tế, nếu người khác
05:03
do not wish to be helped, leave them alone.
74
287869
4555
không cần giúp đỡ, hãy để mặc họ.
05:08
This should be the first principle of aid.
75
292424
2827
Đây nên đáng là nguyên tắc đầu tiên về viện trợ.
05:11
The first principle of aid is respect.
76
295251
3686
Nguyên tắc đầu tiên về viện trợ là tôn trọng.
05:14
This morning, the gentleman who opened this conference
77
298937
2528
Sáng nay, người tổ chức buổi họp này
05:17
lay a stick on the floor, and said,
78
301465
3801
đặt một cây gậy ra sàn nhà, và nói,
05:21
"Can we -- can you imagine a city
79
305266
4258
"Liệu chúng ta có thể--hình dung về một thành phố
05:25
that is not neocolonial?"
80
309524
3922
mà không phải là chủ nghĩa thực dân mới không?"
05:29
I decided when I was 27 years old
81
313446
4153
Khi 27 tuổi, tôi đã quyết định
05:33
to only respond to people,
82
317599
4207
chỉ hưởng ứng với mọi người
05:37
and I invented a system called Enterprise Facilitation,
83
321806
4424
và tôi đã tạo ra một hệ thống gọi là Enterprise Facilitation,
05:42
where you never initiate anything,
84
326230
3375
nơi mà bạn sẽ không khởi đầu bất cứ thứ gì
05:45
you never motivate anybody, but you become a servant
85
329605
4222
bạn không bao giờ thúc đẩy ai, nhưng trở thành một người đầy tớ
05:49
of the local passion, the servant of local people
86
333827
3561
cho khát vọng bản địa, người đầy tớ của người bản địa
05:53
who have a dream to become a better person.
87
337388
4398
những người có giấc mơ muốn trở thành một con người tốt hơn.
05:57
So what you do -- you shut up.
88
341786
4409
Vậy bạn làm gì--bạn im miệng.
06:02
You never arrive in a community with any ideas,
89
346195
3712
Đừng bao giờ mang đến một cộng đồng với những ý tưởng,
06:05
and you sit with the local people.
90
349907
4439
bạn ngồi với người bản địa.
06:10
We don't work from offices.
91
354346
2192
Chúng tôi không làm việc từ những văn phòng.
06:12
We meet at the cafe. We meet at the pub.
92
356538
3966
Chúng tôi gặp gỡ tại quán cà phê. Quán rượu.
06:16
We have zero infrastructure.
93
360504
3315
Chúng tôi không có bất cứ cơ sở hạ tầng nào.
06:19
And what we do, we become friends,
94
363819
3327
và cái chúng tôi làm là trở thành bạn của nhau,
06:23
and we find out what that person wants to do.
95
367146
4760
và tìm ra cái mà người đó muốn làm.
06:27
The most important thing is passion.
96
371906
1858
Cái quan trọng nhất là khát vọng.
06:29
You can give somebody an idea.
97
373764
2240
Bạn có thể cho ai đó một ý tưởng.
06:31
If that person doesn't want to do it,
98
376004
1622
Nếu người đó không muốn làm,
06:33
what are you going to do?
99
377626
3681
vậy thì bạn phải làm sao?
06:37
The passion that the person has for her own growth
100
381307
4546
Cái khát vọng của người phụ nữ có cho sự phát triển của bản thân
06:41
is the most important thing.
101
385853
1726
là thứ quan trọng nhất.
06:43
The passion that that man has for his own personal growth
102
387579
4557
Cái khát vọng của nam giới có cho sự phát triển của cá nhân
06:48
is the most important thing.
103
392136
1665
là thứ quan trọng nhất.
06:49
And then we help them to go and find the knowledge,
104
393801
3087
và chúng tôi giúp họ tiến hành tìm kiếm sự hiểu biết,
06:52
because nobody in the world can succeed alone.
105
396888
5469
vì chẳng ai trên thế giới có thể thành công một mình.
06:58
The person with the idea may not have the knowledge,
106
402357
2719
Người có ý tưởng chưa chắc đã có sự hiểu biết,
07:00
but the knowledge is available.
107
405076
2138
nhưng sự hiểu biết luôn hiện hữu.
07:03
So years and years ago, I had this idea:
108
407214
3859
Vậy nên nhiều năm trước, tôi có ý tưởng thế này:
07:06
Why don't we, for once, instead of arriving in the community
109
411073
4166
Tại sao chúng ta không,chỉ một lần, thay vì, đến một cộng đồng,
07:11
to tell people what to do, why don't, for once,
110
415239
4703
và nói với những người ở đó họ nên làm gì, sao chúng ta không,
07:15
listen to them? But not in community meetings.
111
419942
4825
lắng nghe họ dù chỉ một lần? Nhưng không phải trong những cuộc họp cộng đồng
07:20
Let me tell you a secret.
112
424767
4914
Để tôi nói bạn biết một bí mật.
07:25
There is a problem with community meetings.
113
429681
4345
Có một vần đề trong những cuộc họp cộng đồng.
07:29
Entrepreneurs never come,
114
434026
3706
Những doanh nhân chẳng bao giờ đến dự,
07:33
and they never tell you, in a public meeting,
115
437732
3172
và họ chẳng đời nào cho bạn biết, trong buổi họp cộng đồng,
07:36
what they want to do with their own money,
116
440904
3616
cái họ muốn làm với tiền của mình,
07:40
what opportunity they have identified.
117
444520
3829
cái cơ hội mà họ mới tìm ra.
07:44
So planning has this blind spot.
118
448349
4924
Vậy nên hoạch định có một điểm mù này.
07:49
The smartest people in your community you don't even know,
119
453273
4291
những người thông thái nhất trong cộng đồng bạn chẳng bao giờ biết được
07:53
because they don't come to your public meetings.
120
457564
7840
vì họ chẳng đời nào đến dự những buổi họp công cộng.
08:01
What we do, we work one-on-one,
121
465404
3960
Cái chúng tôi làm là làm việc một-đối-một
08:05
and to work one-on-one, you have to create
122
469364
1713
và để làm điều đó, bạn phải tạo ra
08:06
a social infrastructure that doesn't exist.
123
471077
2675
một cấu trúc xã hội hiện không tồn tại.
08:09
You have to create a new profession.
124
473752
2572
bạn phải tạo ra một chuyên ngành mới.
08:12
The profession is the family doctor of enterprise,
125
476324
5504
Một chuyên ngành mới như một bác sỹ gia đình cho doanh nghiệp,
08:17
the family doctor of business, who sits with you
126
481828
3571
bác sỹ gia đình cho công việc làm ăn, người ngồi với bạn
08:21
in your house, at your kitchen table, at the cafe,
127
485399
3125
trong nhà bạn, tại bàn cơm trong bếp, tại quán cà phê,
08:24
and helps you find the resources to transform your passion
128
488524
4038
và giúp bạn tìm ra những nguồn tài nguyên để biến khát vọng của bạn
08:28
into a way to make a living.
129
492562
2393
thành một phương cách kiếm sống.
08:30
I started this as a tryout in Esperance, in Western Australia.
130
494955
5321
Tôi đã bắt đầu (ý tưởng này) như một sự thử nghiệm tại Esperance, tây Úc.
08:36
I was a doing a Ph.D. at the time,
131
500276
2252
Tôi đang theo học tiến sỹ triết học tại thời điểm đó,
08:38
trying to go away from this patronizing bullshit
132
502528
4323
cố gắng tránh xa khỏi cái phương thức bảo hộ vớ vẩn
08:42
that we arrive and tell you what to do.
133
506851
3812
đó là đến và bảo cho bạn biết phải làm gì.
08:46
And so what I did in Esperance that first year
134
510663
4580
Vậy nên cái mà tôi làm trong năm đầu tiên tại Esperance
08:51
was to just walk the streets, and in three days
135
515243
4626
là chỉ bách bộ trên đường, và trong 3 ngày
08:55
I had my first client, and I helped this first guy
136
519869
2894
Tôi có khách hàng đầu tiên
08:58
who was smoking fish from a garage, was a Maori guy,
137
522763
4545
Một người làm nghề hun khói cá trong nhà xe, tên là Maori,
09:03
and I helped him to sell to the restaurant in Perth,
138
527308
3305
và tôi giúp anh ta bán cá cho một nhà hàng tại Perth,
09:06
to get organized, and then the fishermen came to me to say,
139
530613
3130
và tổ chức lại công việc, sau đó thì một người đánh cá tìm đến tôi và nói
09:09
"You the guy who helped Maori? Can you help us?"
140
533743
2986
Ông là người đã giúp Maori hả? Ông có thể giúp tôi với không?
09:12
And I helped these five fishermen to work together
141
536729
3164
và tôi giúp những người đánh cá này biết cách làm việc cùng nhau
09:15
and get this beautiful tuna not to the cannery in Albany
142
539893
4136
và bán những con cá ngừ hảo hạng này không phải cho nhà máy đồ hộp tại Albany
09:19
for 60 cents a kilo, but we found a way
143
544029
3833
với giá 60 đồng một kí, nhưng chúng tôi tìm cách
09:23
to take the fish for sushi to Japan for 15 dollars a kilo,
144
547862
5351
bán chúng tới Nhật Bản để làm sushi với giá 15 đô la một kí,
09:29
and the farmers came to talk to me, said,
145
553213
1522
và rồi những người nông dân tìm đến, nói rằng,
09:30
"Hey, you helped them. Can you help us?"
146
554735
2289
"Này, ông đã giúp mấy người đó. ông có thể giúp chúng tôi không?"
09:32
In a year, I had 27 projects going on,
147
557024
2926
Trong một năm, tôi có 27 dự án liên tiếp
09:35
and the government came to see me to say,
148
559950
2152
và người của chính phủ đến tìm hỏi tôi,
09:38
"How can you do that?
149
562102
2387
"Ông làm như thế nào vậy?
09:40
How can you do — ?" And I said, "I do something very, very, very difficult.
150
564489
3326
Ông làm thế nào--?" Và tôi đáp,"Tôi đã làm một việc rất ư là khó.
09:43
I shut up, and listen to them." (Laughter)
151
567815
5653
Tôi im miệng, và lắng nghe họ." (Cười)
09:49
So — (Applause) —
152
573468
8222
Vậy nên--(Vỗ tay)--
09:57
So the government says, "Do it again." (Laughter)
153
581690
4605
Vậy nên chính phủ nói với tôi, "Cứ làm tiếp nhé." (Cười)
10:02
We've done it in 300 communities around the world.
154
586295
3158
Chúng tôi đã làm thế tại 300 cộng đồng trên khắp thế giới.
10:05
We have helped to start 40,000 businesses.
155
589453
3535
Chúng tôi đã giúp khởi động 40,000 công việc làm ăn.
10:08
There is a new generation of entrepreneurs
156
592988
1672
Có một thế hệ doanh nhân mới
10:10
who are dying of solitude.
157
594660
2529
những người đang kiệt quệ vì sự cô lập.
10:13
Peter Drucker, one of the greatest management consultants in history,
158
597189
6159
Peter Drucker, một trong những cố vấn về quản lí vĩ đại nhất trong lịch sử,
10:19
died age 96, a few years ago.
159
603348
4552
qua đời khi 96 tuổi, một vài năm trước.
10:23
Peter Drucker was a professor of philosophy
160
607900
1780
Peter Drucker là một giáo sư triết học
10:25
before becoming involved in business,
161
609680
1964
trước khi làm công việc liên quan có đến kinh doanh,
10:27
and this is what Peter Drucker says:
162
611644
2877
và đây là điều mà Peter Drucker nói:
10:30
"Planning is actually incompatible
163
614521
5664
"Hoạch định thực sự không tương thích
10:36
with an entrepreneurial society and economy."
164
620185
4249
với một xã hội và một nền kinh tế kinh doanh."
10:40
Planning is the kiss of death of entrepreneurship.
165
624434
6243
Hoạch định là nụ hôn thần chết đối với doanh nhân.
10:46
So now you're rebuilding Christchurch
166
630677
2695
Thế nên ngay bây giờ bạn đang tái dựng lại Christchurch
10:49
without knowing what the smartest people in Christchurch
167
633372
3481
mà không biết rằng những người thông thái nhất tại Christchurch
10:52
want to do with their own money and their own energy.
168
636853
4658
muốn làm gì với tiền của & tiềm lực của họ.
10:57
You have to learn how to get these people
169
641511
3198
Bạn phải học cách khiến những người này
11:00
to come and talk to you.
170
644709
2997
tìm đến nói chuyện với bạn.
11:03
You have to offer them confidentiality, privacy,
171
647706
4828
Bạn phải đưa đến cho họ sự bảo mật, riêng tư,
11:08
you have to be fantastic at helping them,
172
652534
3784
bạn phải thật sự hứng khởi khi giúp họ,
11:12
and then they will come, and they will come in droves.
173
656318
3994
và họ sẽ tới, theo đám đông lũ lượt kéo tới.
11:16
In a community of 10,000 people, we get 200 clients.
174
660312
2895
Với một cộng đồng 10,000 người, chúng ta có thể có khoảng 200 khách hàng.
11:19
Can you imagine a community of 400,000 people,
175
663207
2572
BẠn có thể tượng tưởng một cộng đồng 400,000 người,
11:21
the intelligence and the passion?
176
665779
2242
vối trí thông minh và khát vọng?
11:23
Which presentation have you applauded the most this morning?
177
668021
3531
Bài thuyết trình nào bạn vỗ tay nhiều nhất trong sáng nay?
11:27
Local, passionate people. That's who you have applauded.
178
671552
5960
Người bản địa, những con người khát khao. Đó là những người bạn đã vỗ tay tán thưởng.
11:33
So what I'm saying is that
179
677512
5271
Vậy nên cái mà tôi đang nói đến là
11:38
entrepreneurship is where it's at.
180
682783
2467
Tinh Thần kinh doanh là nơi nó hiện hữu.
11:41
We are at the end of the first industrial revolution --
181
685250
3146
Chúng ta đang ở giai đoạn cuối cùng của cuộc cách mạng công nghiệp đầu tiên--
11:44
nonrenewable fossil fuels, manufacturing --
182
688396
3313
với những nguồn nhiên liệu & nền sản xuất không thể tái tạo,
11:47
and all of a sudden, we have systems which are not sustainable.
183
691709
4457
và đột nhiện, chúng ta có những hệ thống không bền vững.
11:52
The internal combustion engine is not sustainable.
184
696166
2647
Động cơ đốt trong không bền vững.
11:54
Freon way of maintaining things is not sustainable.
185
698813
3321
Đường lối Freon (khí CFC dùng chạy tủ lạnh) để lưu trữ các thứ là không bền vững.
11:58
What we have to look at is at how we
186
702134
3088
Cái mà chúng ta phải nhìn đến đó là chúng ta làm thế nào để
12:01
feed, cure, educate, transport, communicate
187
705222
6018
nuôi dưỡng, chữa trị, giáo dục, di chuyển và liên lạc
12:07
for seven billion people in a sustainable way.
188
711240
3551
cho 7 tỉ người theo hướng bền vững.
12:10
The technologies do not exist to do that.
189
714791
3894
Không có công nghệ nào làm được điều đó.
12:14
Who is going to invent the technology
190
718685
3368
NGười nào sẽ sáng chế ra cái công nghệ
12:17
for the green revolution? Universities? Forget about it!
191
722053
6498
cho cuộc cách mạng xanh? Các trường đại học ư? quên đi!
12:24
Government? Forget about it!
192
728551
2893
Chính phủ ư? Quên đi!
12:27
It will be entrepreneurs, and they're doing it now.
193
731444
5254
Đó sẽ là các danh nhân, và họ đang thực hiện điều đó ngay hiện nay
12:32
There's a lovely story that I read in a futurist magazine
194
736698
2895
Có một câu chuyện rất vui mà tôi đọc được trên một tờ tạp chí vị lai
12:35
many, many years ago.
195
739593
1673
nhiều năm về trước
12:37
There was a group of experts who were invited
196
741266
2220
Có một nhóm chuyên gia được mời đến
12:39
to discuss the future of the city of New York in 1860.
197
743486
4628
để thảo luận về tương lai của thành phố New York năm 1860.
12:44
And in 1860, this group of people came together,
198
748114
2490
Và trong năm 1860, nhóm người ngày tụ họp lại,
12:46
and they all speculated about what would happen
199
750604
2947
và phỏng đoán về điều sẻ xảy ra
12:49
to the city of New York in 100 years,
200
753551
1854
cho thành phố New York trong vòng 100 năm tới,
12:51
and the conclusion was unanimous:
201
755405
1476
và kết luận được nhất trí như sau:
12:52
The city of New York would not exist in 100 years.
202
756881
3941
Thành phố New York sẽ không còn tồn tại trong vòng 100 năm tới.
12:56
Why? Because they looked at the curve and said,
203
760822
2261
Sao vậy? Bởi vì họ nhìn vào đường cong trên phác đồ và nói,
12:58
if the population keeps growing at this rate,
204
763083
2966
nếu dân số cứ phát triển theo tỉ lệ này,
13:01
to move the population of New York around,
205
766049
4136
để di chuyển một lượng dân số của thành phố New York
13:06
they would have needed six million horses,
206
770185
2865
họ sẽ phải cần đến 6 triệu con ngựa,
13:08
and the manure created by six million horses
207
773050
3355
và chất thải từ 6 triệu con ngựa
13:12
would be impossible to deal with.
208
776405
2379
sẽ không có cách nào để xử lí.
13:14
They were already drowning in manure. (Laughter)
209
778784
5630
Họ sẽ bị ngập ngụa trong phân ngựa. (Cười)
13:20
So 1860, they are seeing this dirty technology
210
784414
5049
Vậy nên vào năm 1860, họ nhìn thấy cái công nghệ nhem nhuốc này
13:25
that is going to choke the life out of New York.
211
789463
4818
cái mà làm cho cuộc sống ở thành phố New York ngộp thở.
13:30
So what happens? In 40 years' time, in the year 1900,
212
794281
5129
Vậy điều gì đã xảy ra? Trong vòng 40 năm, tới thời điểm 1900,
13:35
in the United States of America, there were 1,001
213
799410
4603
tại Mỹ, có khoảng 1,001
13:39
car manufacturing companies -- 1,001.
214
804013
6380
công ty sản xuất xe hơi--1,001.
13:46
The idea of finding a different technology
215
810393
3606
Cái ý tưởng tìm kiếm một công nghệ khác biệt
13:49
had absolutely taken over,
216
813999
2362
đã hoàn toàn vượt lên trên tất cả
13:52
and there were tiny, tiny little factories in backwaters.
217
816361
4916
và có những nhà máy rất nhỏ bé trong tình trạng trì trệ
13:57
Dearborn, Michigan. Henry Ford.
218
821277
5632
Dearborn, MIchigan. Henry Ford.
14:02
However, there is a secret to work with entrepreneurs.
219
826909
4371
Tuy nhiên, có một bí mật để làm việc với các doanh nhân.
14:07
First, you have to offer them confidentiality.
220
831280
3394
Trước tiên, bạn phải mang đến cho họ sự bảo mật
14:10
Otherwise they don't come and talk to you.
221
834674
2338
Không thì họ sẽ chẳng tìm đến mà nói chuyện với bạn.
14:12
Then you have to offer them absolute, dedicated,
222
837012
4310
Sau đó bạn phải mang đến cho họ một dịch vụ
14:17
passionate service to them.
223
841322
3452
tuyệt đối,riêng biệt và say mê.
14:20
And then you have to tell them the truth about entrepreneurship.
224
844774
3647
Và sau đó bạn phải nói với họ sự thật về kinh doanh.
14:24
The smallest company, the biggest company,
225
848421
2771
Công ty nhỏ nhất, công ty lớn nhất,
14:27
has to be capable of doing three things beautifully:
226
851192
3390
phải có năng lực làm được 3 việc tuyệt vời sau:
14:30
The product that you want to sell has to be fantastic,
227
854582
4251
Cái sản phẩm bạn muốn bán phải hảo hạng,
14:34
you have to have fantastic marketing,
228
858833
3824
bạn phải có một chiến lược quảng bá hảo hạng,
14:38
and you have to have tremendous financial management.
229
862657
3369
và bạn phải có một sự quản lí tài chính hảo hạng.
14:41
Guess what?
230
866026
2588
Nghĩ thử xem nhé?
14:44
We have never met a single human being
231
868614
2414
Chúng ta chưa bao giờ gặp một cá nhân nào
14:46
in the world who can make it, sell it and look after the money.
232
871028
5647
trên thế giới, người mà vừa có thể làm ra (sản phẩm), bán nó và quản lí tiền bạc cùng lúc.
14:52
It doesn't exist.
233
876675
2831
Điều đó không tồn tại
14:55
This person has never been born.
234
879506
2750
Nhân vật này chưa bao giờ được sinh ra.
14:58
We've done the research, and we have looked
235
882256
2492
Chúng tôi đã làm một nghiên cứu, và xem xét
15:00
at the 100 iconic companies of the world --
236
884748
3951
100 công ty tiêu biểu trên thế giới
15:04
Carnegie, Westinghouse, Edison, Ford,
237
888699
4581
Carnegie, Westinghouse, Edison, Ford,
15:09
all the new companies, Google, Yahoo.
238
893280
2603
tất cả công ty mới, Google, Yahoo.
15:11
There's only one thing that all the successful companies
239
895883
2676
Chỉ có một điều mà tất cả mọi công ty thành công
15:14
in the world have in common, only one:
240
898559
3488
trên thế giới đều có, chỉ một mà thôi đó là:
15:17
None were started by one person.
241
902047
4535
Không một công ty nào bắt đầu chỉ với một người
15:22
Now we teach entrepreneurship to 16-year-olds
242
906582
4502
Hiện tại chúng tôi dạy về kinh doanh cho thiếu niên lứa tuổi 16
15:26
in Northumberland, and we start the class
243
911084
3541
tại Northumberland, chúng tôi khởi đầu lớp học
15:30
by giving them the first two pages of Richard Branson's autobiography,
244
914625
4424
bằng cách đưa cho chúng hai tờ đầu tiên về tiểu sử của Richard Branson,
15:34
and the task of the 16-year-olds is to underline,
245
919049
3837
và công việc cho những (sinh viên) ở lứa tuổi 16 này là gạch dưới,
15:38
in the first two pages of Richard Branson's autobiography
246
922886
3628
trong 2 trang đầu tiên về tiểu sử của Richard Branson
15:42
how many times Richard uses the word "I"
247
926514
3155
bao nhiêu lần Richard sử dụng từ "Tôi"
15:45
and how many times he uses the word "we."
248
929669
2709
và bao nhiêu lần ông sử dụng từ "Chúng tôi."
15:48
Never the word "I," and the word "we" 32 times.
249
932378
4740
Không bao giờ có từ "Tôi, và từ "chúng ta" có 32 lần
15:53
He wasn't alone when he started.
250
937118
3253
Ông ấy không bắt đầu một mình.
15:56
Nobody started a company alone. No one.
251
940371
5044
KHông ai khởi đầu một công ty một mình. Không ai cả.
16:01
So we can create the community
252
945415
3106
Vậy nên chúng ta có thể tạo ra một cộng đồng
16:04
where we have facilitators who come from a small business background
253
948521
3426
nơi có những người hỗ trợ có kinh nghiệm nền tảng về hình thức kinh doanh quy mô nhỏ
16:07
sitting in cafes, in bars, and your dedicated buddies
254
951947
7497
ngồi trong quán cà phê, quán rượu, và những anh bạn tận tụy của bạn
16:15
who will do to you, what somebody did for this gentleman
255
959444
3672
người mà sẽ làm cho bạn những điều mà ai đó đã làm cho họ
16:19
who talks about this epic,
256
963116
3241
người nói về thiên hùng ca này
16:22
somebody who will say to you, "What do you need?
257
966357
2255
người nào đó sẽ hỏi bạn, "bạn cần gì?"
16:24
What can you do? Can you make it?
258
968612
1939
Bạn có thể làm gì? bạn làm được không?
16:26
Okay, can you sell it? Can you look after the money?"
259
970551
2250
okay, bạn có thể bán nó không? Bạn có thể quản lí tiền bạc không?
16:28
"Oh, no, I cannot do this.""Would you like me to find you somebody?"
260
972801
3754
"Oh, không, tôi không thể làm được điều này. "Bạn có muốn tôi tìm ai khác (giúp) cho bạn không?"
16:32
We activate communities.
261
976555
2088
Chúng tôi kích hoạt những cộng đồng.
16:34
We have groups of volunteers supporting the Enterprise Facilitator
262
978643
4044
Chúng tôi có những nhóm tình nguyện viên trợ giúp cho Enterprise Facilitator
16:38
to help you to find resources and people
263
982687
3123
họ giúp tìm kiếm những nguồn tài nguyên và con người
16:41
and we have discovered that the miracle
264
985810
2989
và chúng tôi khám phá ra rằng cái phép lạ
16:44
of the intelligence of local people is such
265
988799
2504
từ trí thông minh của người bản địa như cái gì đó giống như
16:47
that you can change the culture and the economy
266
991303
3707
là bạn có thể thách thức nền văn hóa và kinh tế
16:50
of this community just by capturing the passion,
267
995010
4181
của cộng đồng này chỉ bằng cách nắm được cái khát vọng,
16:55
the energy and imagination of your own people.
268
999191
3637
nguồn năng lượng và trí tưởng tượng như thể của người dân của bạn
16:58
Thank you. (Applause)
269
1002828
4693
Cám ơn. (Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Ernesto Sirolli - Sustainable development expertErnesto Sirolli got his start doing aid work in Africa in the 70's -- and quickly realised how ineffective it was.
Why you should listen
Ernesto Sirolli is a noted authority in the field of sustainable economic development and is the Founder of the Sirolli Institute, an international non-profit organization that teaches community leaders how to establish and maintain Enterprise Facilitation projects in their community. The Institute is now training communities in the USA, Canada, Australia, England and Scotland.
In 1985, he pioneered in Esperance, a small rural community in Western Australia, a unique economic development approach based on harnessing the passion, determination, intelligence, and resourcefulness of the local people. The striking results of "The Esperance Experience" have prompted more than 250 communities around the world to adopt responsive, person-centered approaches to local economic development similar to the Enterprise Facilitation® model pioneered in Esperance.
Ernesto Sirolli | Speaker | TED.com