Suzanne Simard: How trees talk to each other
Suzanne Simard: အပင်တွေ အချင်းချင်း စကားပြောကြပုံ
Suzanne Simard studies the complex, symbiotic networks in our forests. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
စိတ်ကူးကြည်ပါ။
of a collection of trees,
အပင်တွေ အကြောင်းကို၊
မားမားကြီ ရပ်နေကြတဲ့
and their beautiful crowns.
တွေးမိကြမှာပါ။
သစ်တော တစ်ခုရဲ့ အခြေခံ
than what you see,
ရှင်တို့ မြင်ရတာထက်ပိုပါတယ်၊
the way you think about forests.
ကျွန်မဟာ ဒီနေ့ ပြောင်းပစ်ချင်ပါတယ်။
there is this other world,
အခြားကမ္ဘာ တစ်ခုကို မြင်ရမယ်၊
လမ်းကြောင်းတွေ ရှိနေကြပါတယ်။
and allow them to communicate
၎င်းတို့အား ဆက်သွယ်ဆက်ဆံရန်
as though it's a single organism.
ပြုမူခွင့် ပေးကြတဲ့ လမ်းကြောင်းတွေပါ။
of a sort of intelligence.
ပြနေတာများလားလို့ ထင်ရတယ်။
of British Columbia.
ကြီးပြင်းလာခဲ့တာ။
and stare up at the tree crowns.
အပင်ထိပ်တွေဆီကို ငေးကြည့်တတ်ခဲ့တယ်။
cedar poles from the inland rainforest.
သစ်ကတိုး အပင်တွေကို ရွေးပြီး ခုတ်ခဲ့သူပါ။
and cohesive ways of the woods,
ရှိနေကြပုံနှင့် ပြီးတော့ ကျွန်မတို့ရဲ့
နင်းသူ ဖြစ်လာတယ်။
သိပ်စိတ်ဝင်စားခဲ့တယ်၊
had slipped and fallen into the pit.
တွင်းတစ်ခုထဲ ကျသွားတယ်။
to rescue the poor dog.
ခွေးကို ကယ်တင်ဖို့ ကြိုးစားတယ်။
နွားချေးထဲမှာ ယက်နေခဲ့တယ်။
through that forest floor,
ကြမ်းပြင်ကို တူးဖေါ်နေတုန်း၊
အံ့အားသင့်မိတယ်၊
was the white mycelium
အဖြူရောင် mycelium ဆိုတဲ့ မှုအောက်ခြေ
and yellow mineral horizons.
ဓာတ်စားအလွှာတွေ မြင်ရတယ်။
rescued the poor dog,
ခွေးကို ကယ်နိုင်ခဲ့ကြတယ်၊
မြေအောက်ရှိ အမြစ်တွေရဲ့
နားလည်မိခဲ့ပါတယ်။
alongside the powerful people
သစ်ထုတ်လုပ်ရေးကို တာဝန်ယူ လုပ်ကိုင်ကြတဲ့
conflicted by my part in it.
ပဋိပက္ခ ဖြစ်လာတော့တယ်။
and hacking of the aspens and birches
ဆေးနဲ့ဖြန်းပြီး စီးပွားဖြစ်
valuable planted pines and firs
ရှင်းလင်းပုံ တစ်ခုတည်း
this relentless industrial machine.
ဒီစီးပွားဖြစ် ယန္တားကို ရပ်မရနိုင်တော့ပါ။
in the laboratory in vitro
ပျိုးပင် ထင်ရှူးပင်ရဲ့
to another pine seedling root.
နိုင်ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့ကြတယ်။
could this happen in real forests?
ဖြစ်နိုင်သလား ကျွန်မ စဉ်းစားမိတယ်။
share information below ground.
အချက်အလက်တွေကို မျှဝေနိုင်ကြတယ်။
getting research funding.
ရှာရန် အတော့်ကို ကြိုးစားခဲ့ရတယ်။
some experiments deep in the forest,
စမ်းသပ်မှု အချို့ကို လုပ်ကြည့်ခဲ့ပါတယ်။
အပင် ၈၀ စိုက်ပျိုးခဲ့တယ်၊
and western red cedar.
အနောက်တိုင်း သစ်ကတိုး ပင်တွေပါ။
would be connected in a belowground web,
ဆက်သွယ်နိုင်ပေမဲ့ သစ်ကတိုးတော့
so I had to do it on the cheap.
လုပ်ခဲ့ရတယ်။
and duct tape and shade cloth,
တိပ်ခွေ၊ ကာဖို့ ပိတ်စတွေ၊
အသက်ရှူကိရိယာ ဝယ်ယူခဲ့တယ်။
high-tech stuff from my university:
စက်ပစ္စည်းတွေကို ငှါးယူခဲ့တယ်၊
a mass spectrometer, microscopes.
ထုထည်တိုင်း spectrometer၊ အဏုကြည့်စက်တွေ။
really dangerous stuff:
တချို့ကို ရယူခဲ့ရတယ်-
carbon-14 carbon dioxide gas
ကာဗွန် ဒိုင်အောက်ဆိုက် ဓာတ်ငွေ့နဲ့
carbon-13 carbon dioxide gas.
ဖိအားမြင့် ပုလင်းတွေကို ယူခဲ့ရတယ်။
the filters for my respirator.
ကျွန်မ အသက်ရှူစက်ရဲ့ ဖီလ်တာ။
we got out to our plot
ကျွန်မတို့ နေရာကို
chased us off.
နောက်မှ လိုက်ပြေးလာတယ်။
forest research in Canada goes.
လုပ်ရတာ ဒီလိုဟာမျိုး အားလုံးအသိပါ။
အပင်တွေကို ဖုံးပိတ်တယ်။
ယူလိုက်တယ်၊
carbon dioxide gases,
ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက် အငွေ့တွေနဲ့၊
ထိုးပေးလိုက်တယ်၊
carbon-13 carbon dioxide gas.
ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက် အငွေ့တွေနဲ့။
going on between these species.
ရှိမလားလို့ ထင်မိခဲ့လို့ပါ။
mama grizzly showed up again.
ထပ်ပြီး ပေါ်လာပြန်တယ်။
ခေါင်းအထက်မှာ ကိုင်ထားလျက်၊
and I jumped into the truck,
လောရီကားထဲ ခုန်ဝင်လိုက်တယ်၊
ဒါကြောင့်ကိုး။"
the CO2 through photosynthesis,
သကြားအဖြစ် ပြောင်းပေးရန်၊
send it down into their roots,
ကျွန်မ တွေးဆမိထားသလို၊
သူတို့အိမ်နီးချင်းများဆီ၊
to their neighbors.
အချိန်ယူရမယ်လို့ ယူဆခဲ့တယ်။
eating her huckleberries.
အသီးတွေကို စားနေတယ်။
and I got to work.
ထွက်လျက် အလုပ်ဆီသွားတယ်။
I pulled the bag off.
ဘုဇပတ်ပင်မှ အိတ်ကို ခွာပစ်တယ်။
တိုင်းစက်နဲ့ စမ်းတယ်။
the radioactive gas.
ဓာတ်ငွေ့တွေကို ရှူခဲ့တယ်။
Geiger စက်နဲ့ စမ်းတော့
အလှပဆုံး ပါပဲ။
စကားပြောနေတဲ့ အသံ ဖြစ်ခဲ့တယ်။
"Hey, can I help you?"
"ဟေး၊ မင်းကို ငါကူညီနိုင်မလား?"
can you send me some of your carbon?
ကာဗွန် နည်းနည်းလေး ပေးနိုင်မလား?
threw a shade cloth over me."
ပိတ်စနဲ့ ဖုံးပိတ်ပစ်ခဲ့တယ်။"
the Geiger counter over its leaves,
စက်နဲ့ အရွက်တွေကို စမ်းတိုင်းကြည့်တယ်၊
ကမ္ဘာကြီးထဲမှာ ရှိနေတာ။
interlinking birch and fir.
အပြန်အလှန် ချိတ်ဆက် မနေခဲ့ပါ။
and I checked all 80 replicates.
အပင်တွေ ၈၀ စလုံးကို စစ်ကြည့်တယ်။
were in a lively two-way conversation.
တချိန်လုံး အပြန်အလှန် ပြောဆိုနေခဲ့ကြတယ်။
than fir was sending back to birch,
ပြန်ပို့ပေးတာထက် ပိုနေခဲ့တယ်၊
အထူးတွေ့ရတယ်။
စမ်းသပ်မှုများထဲ ပြောင်းပြန် တွေ့ခဲ့ရတယ်၊
we found the opposite,
than birch was sending to fir,
ထင်ရှူးပင်ဆီ ပို့တာထက် များတယ်၊
growing while the birch was leafless.
ဘုဇပတ်မှာ အရွက်တွေ မရှိတော့လို့ပါ။
were interdependent,
မှီခိုနေကြရတာပါ၊
everything came into focus for me.
ဂရုတစိုက် စဉ်းစားလာရတယ်။
နားလည်မိတယ်။
we look at how trees interact in forests,
ဆက်သွယ်ကြပုံဆိုင်ရာ အမြင် ပြောင်းလာရမယ်၊
ကြီးမားလှတဲ့
communications network,
တခြားကမ္ဘာကြီး ရှိနေတာ အထင်အရှား
how we practice forestry,
ကျွန်မတို့ လုပ်ကိုင်ကြပုံကို၊
ပိုးသတ်ခြင်း မှအစ
နည်းလမ်းများဆီကို၊
and more practical.
ပိုကျမယ့် လုပ်ကိုင်နည်းဆီ ပြောင်းနိုင်မယ်။
in complex systems like forests?
သိပ္ပံနည်းကျ ဘယ်လို လုပ်ကိုင်ကြမလဲ။
we have to do our research in the forests,
မိမိတို့ရဲ့ သုတေသနတွေကို သစ်တောထဲ
as I've shown you.
at running from bears.
ဝက်ဝံတွေမှ ပြေးရန်လည်း လိုတယ်။
stacked against us.
and our experiences
လိုက်နာရင်း
and then go verify.
လိုက်စုရန် နှင့် စိစစ်ရန် လိုတယ်။
hundreds of experiments in the forest.
ထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ စမ်းသပ်မှုတွေ ရာချီပါပဲ။
are now over 30 years old.
အချို့ဆိုရင် နှစ် ၃၀ ကျော်နေပါပြီ။
and Douglas fir communicating?
ဆက်သွယ် ပြောဆိုကြတာလဲ။
not only in the language of carbon
နိုက်တြိုဂျင် နှင့် ဖေါ့စဖိုရပ်စ်၊
ဓာတုပစ္စည်းများ နဲ့
and allele chemicals and hormones --
မျှဝေနေကြောင်း
before me, scientists had thought
သိပ္ပံပညာရှင်များ ယူဆခဲ့ကြတာက
mutualistic symbiosis called a mycorrhiza
ခေါ်တဲ့ အပြန်အလှန် သဟဇီဝ မျိုး
အဓိပ္ပါယ် ရပါတယ်။
when you walk through the forest.
မျိုးပွားရေး အင်္ဂါများကို မြင်ခဲ့ကြလား။
are just the tip of the iceberg,
ရေခဲတောင်ကြီးရဲ့ ထိပ်ပိုင်းမျှပါ၊
are fungal threads that form a mycelium,
မှိုအမျှင်တွေဟာ mycelium ကို ဖန်တီးကြတယ်၊
infects and colonizes the roots
စိုက်ပင် အားလုံးတို့ရဲ့
interact with the root cells,
ဆက်ဆံပြီဆိုရင်၊
ဖလှယ်မှု ရှိနိုင်ကာ၊
by growing through the soil
ကြီးထွားလာရင်း မြေဆီလွှာရဲ့
အာဟာရတွေကို ရနိုင်တယ်။
hundreds of kilometers of mycelium
ဆိုတော့ ခြေဖဝါး အောက်မှာကို mycelium ဟာ
different individuals in the forest,
သစ်တောထဲက အပင်အမျိုးမျိုးကို၊
but between species, like birch and fir,
တို့လို အပင်တွေကိုတောင် ဆက်သွယ်ပေးလျက်
အဖုများ နှင့် အချိတ်များ ရှိတယ်။
the short sequences of DNA
in a patch of Douglas fir forest.
အတိုချုံးပြီး ဖေါ်ပြထားတယ်။
the Douglas fir, or the nodes,
ထင်ရှူးပင် သို့မဟုတ် အဖုတွေကို
fungal highways, or the links.
သို့မဟုတ် ချိတ်ဆက်မှုကို ကိုယ်စားပြုတယ်။
are the busiest nodes.
အလုပ်အများဆုံး အဖုများပါ။
မိခင်အပင်များလို့ ခေါ်တယ်၊
that those hub trees nurture their young,
ပျိုးထောင်ပေးကြလို့ပါ။
မြင်ကြတယ် ဆိုရင်၊
that have established within the network
မျိုးစေ့ကျဲ ကြီးပြင်လာနေရတဲ့
connected to hundreds of other trees.
အခြားအပင် ရာချီနဲ့ အဆက်အသွယ် ရှိနိုင်တယ်။
ခြေရာခံတွေကို သုံးလျက်
through the mycorrhizal network
သူတို့ရဲ့ အောက်ခြေပိုင်း
with increased seedling survival
ရှင်သန်နိုင်စွမ်းကို လေးဆအထိ
favor our own children,
အားပေးလိုကြပါတယ်၊
recognize its own kin,
ဝက်ဝံမကြီးက သူ့ကလေးတွေကို သိသလို
ပြုလုပ်ရန်
with kin and stranger's seedlings.
သူစိမ်း ပျိုးပင်များကို စိုက်ခဲ့ကြတယ်။
they do recognize their kin.
သိမှတ်နိုင်ကြောင်း သိလာရတယ်။
with bigger mycorrhizal networks.
mycorrhiza ကွန်ရက်ကြီးနဲ့ သိမ်းယူကြတယ်။
ကာဗွန် အပိုတွေကို ပို့ကြတယ်။
their own root competition
နေရာယူမှုကို လျှော့ချပေးလျက်
ရောလွတ်တွေကို ဖန်တီးပေးကြသေးတယ်။
သို့မဟုတ် သေတော့မယ်ဆိုရင်
on to the next generation of seedlings.
ဩဝါဒပေးတဲ့ သဝဏ်လွှာများကို ပို့ကြတယ်။
ဒဏ်ရာရထားတဲ့ မိခင် အပင်ရဲ့
from an injured mother tree
into the mycorrhizal network
ကွန်ရက်မှ တဆင့်
ကာဗွန် သာမက
ပို့ခဲ့တာ တွေ့ရတယ်။
ပို့ပေးမှုက
of those seedlings to future stresses.
ဆန့်ကျင်နိုင်စွမ်းကို မြှင့်တင်ပေးခဲ့တယ်။
ပြောကြားခြင်းဖြင့်
of the whole community.
ကြံ့ခိုင်နိုင်စွမ်းကို မြှင့်ကြတယ်။
of our own social communities,
လူမှု ဆက်ဆံမှုများကို
သတိရစရာပါ။
collections of trees,
သာမန် နေရာ တစ်ခုမကပါ၊
with hubs and networks
ဖြစ်ကြပြီး ဗဟိုချက်တွေ ကွန်ရက်တွေ ရှိကြကာ
and allow them to communicate,
ဆက်သွယ် ပြောကြားခွင့် ပေးပါတယ်၊
for feedbacks and adaptation,
ကျင့်သား ရရှိရေး အခွင့်အလမ်းများကို
ကြံ့ခိုင် ရပ်တည်လာစေပါတယ်။
and many overlapping networks.
ကွန်ရက်တွေ အများကြီး ရှိနေလို့ပါ။
to natural disturbances
ပိုးကောင်းတွေလို
attack big old trees
အဆင့်မြင့် သစ်ထုတ်လုပ်မှု
and clear-cut logging.
အန္တရာယ်လည်း ရှိပါတယ်။
one or two hub trees,
ထုတ်ယူလို့ ရနိုင်ပေမယ့်၊
unlike rivets in an airplane.
ကိုယ်ထည်ထဲက သံမှိုတွေနဲ့မတူပါဘူး။
and the plane still flies,
ထုတ်ယူလိုက်တောင် လေယာဉ် ပျံနိုင်သေးတယ်၊
ပြောင်းလဲ လာပြီလား။
about forests? Differently?
that I hoped that my research,
မှတ်မိကြလား၊ ကျွန်မရဲ့ သုတေသနက
the way we practice forestry.
လုပ်ကိုင်ပုံပြောင်းနိုင်မယ် မျှော်တယ်။
30 years later here in western Canada.
အနောက်ကနေဒါမှာ စစ်ကြည့်လိုခဲ့တယ်။
to the west of us,
ကီလိုမီတာ ၁၀၀ ရှိတဲ့ နေရာပါ၊
reported that Canada in the past decade
အတွင်းမှာ သစ်တော ပျက်ပြုန်းမှုနှုန်းအရ
rate of any country worldwide,
World Resources Institute က ဆိုတယ်။
ထင်ခဲ့ကြမှာ သေချာပါတယ်။
နှစ်စဉ် ၃.၆ % ဖြစ်တယ်။
four times the rate that is sustainable.
နှုန်းထက် လေးဆ မြင့်နေပါတယ်။
is known to affect hydrological cycles,
ဇလဗေဒ စက်ဝန်းကို ထိခိုက်စေနိုင်တယ်၊
ဆုတ်ယုတ်လာစေနိုင်တယ်၊
back into the atmosphere,
ဓာတ်ငွေ ထုတ်လွှတ်မှု ရှိနိုင်တယ်၊
and more tree diebacks.
အပင်တွေကို ပိုပြီး သေစေနိုင်တယ်။
နှစ်မျိုးကိုသာ စိုက်ပျိုးနေကြကာ
to plant one or two species
နှုတ်ပစ်ကြတယ်။
စိုက်မှုဟာ ရှုပ်ထွေးမှု နည်းလာနေရာ
to infections and bugs.
အန္တရာယ်ကို တကယ့်ကို ကြောက်ရပါတယ်။
တောင်ပေါ် ထင်ရှူးပင်တွေ အပေါ် ကျခဲ့တဲ့
mountain pine beetle outbreak
မြင်ခဲ့ကြရတဲ့ တောမီးမျိုး ဖြစ်လာနိုင်တယ်။
couple months in Alberta.
မေးခွန်းကို ပြန်မေးချင်ပါတယ်-
to my final question:
and help them deal with climate change?
ရင်ဆိုင်နိုင်အောင် ဘယ်လိုကူပေးကြမလဲ။
about forests as complex systems
စနစ်တွေဟာ မိမိဘာသာမိမိ
capacity to self-heal.
ဆိုတဲ့ အချက်ပါပဲ။
လုပ်ခဲ့တဲ့ စမ်းသပ်မှုတွေထဲမှာ
and retention of hub trees
ဗဟိုချက် အပင်တွေကို ထိန်းထားကာ
of species and genes and genotypes
ဗီဇ နှင့် ပုံစံမျိုးစုံ အပင်များကို
they recover really rapidly.
၎င်းတို့ဟာ လျင်မြန်စွာ ပေါက်လာကြမှာပါ။
with four simple solutions.
ရိုးရှင်တဲ့ နည်း လေးခုကို ဖေါ်ပြချင်ပါတယ်။
that these are too complicated to act on.
ဆိုပြီး ငြင်းကွယ်လို့ မရနိုင်ပါ။
to get out in the forest.
သစ်တောကို သွားကြရန် လိုတယ်။
local involvement in our own forests.
ပြည်သူတွေ ပါဝင်ရန် လိုပါတယ်။
a one-size-fits-all approach,
လုပ်ကိုင်နေပါတယ်၊
requires knowledge of local conditions.
စောင့်ရှောက်ရန် ဒေသခံ အခြေအနေကို သိရပါမယ်။
our old-growth forests.
သစ်တောဟောင်းတွေကို ကယ်ဆယ်ကြရမယ်။
and mother trees and mycorrhizal networks.
mycorrhiza ကွန်ရက်များ ရှိတဲ့ နေရာတွေပါ။
လျှော့ရန် လိုပါတယ်။
onto the next generation of trees
အပင်များဆီ လွှဲပြောင်းပေးစေရန်
the future stresses coming down the road.
ဖိစီးမှုများကို ရင်ဆိုင်နိုင်ရန် လိုပါတယ်။
ဖြစ်ကြရပါမယ်။
အမျိုးအစား၊ မျိုးရိုးဗီဇ နဲ့ တည်ဆောက်မှုအရ
with a diversity of species
စိုက်ပျိုးရန် လိုပြီး
natural regeneration.
ပေါက်ရောက်မှုကို အားပေးကြရပါမယ်။
the tools she needs
ကိုယ့်ကိုကိုယ် ကုစားရန်
ပေးအပ်ရန် လိုပါတယ်။
ပြိုင်ဆိုင်နေကြတဲ့ အပင်တွေ မဟုတ်ဘဲ
that forests aren't just a bunch of trees
ရှိကြတဲ့ အပင်များ
သိနားလည်ရန် လိုပါတယ်။
showed me this other world,
ကျွန်မကို ကမ္ဘာကြီး တစ်မျိုးကို ပြခဲ့တယ်၊
ကျွန်မရဲ့ အမြင်ကို ပြောင်းပစ်ခဲ့တယ်။
ပြောင်းလဲနိုင်ခဲ့တယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။
how you think about forests.
ABOUT THE SPEAKER
Suzanne Simard - Forest ecologistSuzanne Simard studies the complex, symbiotic networks in our forests.
Why you should listen
A professor of forest ecology at the University of British Columbia's Department of Forest and Conservation Sciences in Vancouver, Suzanne Simard studies the surprising and delicate complexity in nature. Her main focus is on the below-ground fungal networks that connect trees and facilitate underground inter-tree communication and interaction. Her team's analysis revealed that the fungi networks move water, carbon and nutrients such as nitrogen between and among trees as well as across species. The research has demonstrated that these complex, symbiotic networks in our forests -- at the hub of which stand what she calls the "mother trees" -- mimic our own neural and social networks. This groundbreaking work on symbiotic plant communication has far-reaching implications in both the forestry and agricultural industries, in particular concerning sustainable stewardship of forests and the plant’s resistance to pathogens. She works primarily in forests, but also grasslands, wetlands, tundra and alpine ecosystems.
Suzanne Simard | Speaker | TED.com