ABOUT THE SPEAKER

Elizabeth Gilbert - Writer
The author of 'Eat, Pray, Love,' Elizabeth Gilbert has thought long and hard about some big topics. Her fascinations: genius, creativity and how we get in our own way when it comes to both.

Why you should listen

Elizabeth Gilbert faced down a premidlife crisis by doing what we all secretly dream of -- running off for a year. Her travels through Italy, India and Indonesia resulted in the megabestselling and deeply beloved memoir Eat, Pray, Love, about her process of finding herself by leaving home.

She's a longtime magazine writer -- covering music and politics for Spin and GQ -- as well as a novelist and short-story writer. Her books include the story collection Pilgrims, the novel Stern Men (about lobster fishermen in Maine) and a biography of the woodsman Eustace Conway, called The Last American Man. Her work has been the basis for two movies so far (Coyote Ugly, based on her own tale of working at the famously raunchy bar in New York City), and Eat, Pray, Love, with the part of Gilbert played by Julia Roberts. Not bad for a year off.

In 2010, Elizabeth published Committed, a memoir exploring her ambivalent feelings about the institution of marriage. And her 2013 novel, The Signature of All Things, is "a sprawling tale of 19th century botanical exploration."

Gilbert also owns and runs the import shop Two Buttons in Frenchtown, New Jersey.

More profile about the speaker
Elizabeth Gilbert | Speaker | TED.com

TED2009

Elizabeth Gilbert: Your elusive creative genius

Elizabeth Gilbert: ရှင့်ရဲ့ ရှားပါးလှတဲ့ ဖန်တီးရေး ပင်ကိုယ်စွမ်းရည်

Filmed: 2009-02-05

Readability: 3.7

19,049,771 views

Elizabeth Gilbert ဟာ အနုပညာရှင်တွေ ထူးချွန်သူတွေထံမှ ကျွန်ုပ်တို့ မျှော်လင့်နေတတ်တဲ့ မဖြစ်နိုင်တဲ့ အရာတွေအကြောင်းနဲ့ပတ်သတ်ပြီး သုံးသပ်တွေးတောပါတယ်-- ပြီးတော့ ရှားရှားပါးပါး လူတစ်ယောက် ပါရမီရှင် ဖြစ်ခြင်းအစား၊ ကျွန်ုပ်တို့ အားလုံးဆီမှာ ပင်ကိုယ်စွမ်းရည် ရှိတယ်ဆိုတဲ့ အစွန်းရောက် အတွေးအခေါ်ကို ဝေမျှထားပါတယ်။ ဒီဟောပြောချက်ကတော့ ရယ်ရကောင်းသလို ပုဂ္ဂိုလ်ရေးဆန်ပြီး အံဩဖို့ကောင်းလောက်အောင် စိတ်ကို လှုံ့ဆော်စေပါတယ်။

Elizabeth Gilbert - Writer
The author of 'Eat, Pray, Love,' Elizabeth Gilbert has thought long and hard about some big topics. Her fascinations: genius, creativity and how we get in our own way when it comes to both. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:13

I am a writer.

0

985

1567

ကျွန်မကတော့ စာရေးဆရာမပါ။

00:15

Writing books is my profession but it's more than that, of course.

1

2552

3760

စာရေးခြင်းက ကျွန်မ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း
လုပ်ငန်းပါ။ ဒါပေမဲ့ အဲထက်တော့ ပိုတာပေါ့။

00:19

It is also my great lifelong love and fascination.

2

6312

3924

အဲဒါက ကျွန်မရဲ့ တစ်ဘဝတာ ချစ်ခင်
မြတ်နိုးတဲ့အရာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

00:23

And I don't expect that that's ever going to change.

3

10236

2915

ဒါကြီး ပြောင်းလဲလိမ့်မယ်လို့လည်း
ကျွန်မ မမျှော်လင့်ပါဘူး။

00:25

But, that said, something kind of peculiar has happened recently

4

13151

5035

ဒါပေမဲ့ ဒါပြောပြီးတော့ မကြာသေးခင်က
ကျွန်မ ဘဝနဲ့ အလုပ်အကိုင်မှာ

00:30

in my life and in my career,

5

18186

2249

ထူးဆန်းတဲ့အရာ ဖြစ်ပျက်ခဲ့ပါတယ်။

00:33

which has caused me to have to recalibrate my whole relationship with this work.

6

20435

4767

အဲ့ဒီအရာကြောင့် ကျွန်မနဲ့ ဒီအလုပ်
ဆက်နွယ်မှုကြီးကို ပြန်ချိန်ညှိနေရတယ်လေ။

00:38

And the peculiar thing is that I recently wrote this book,

7

25202

3634

အဲ့ဒီအရာကတော့ မကြာသေးခင်က ကျွန်မ
ဒီ "Eat. Pray. Love." ဆိုတဲ့

00:41

this memoir called "Eat, Pray, Love"

8

28836

1968

အတ္ထုပ္ပတိကိုရေးခဲ့တာပါ။

00:43

which, decidedly unlike any of my previous books,

9

30804

4565

ကျွန်မရဲ့ အရင်စာအုပ်တွေနဲ့ မတူတာက

00:48

went out in the world for some reason, and became this big,

10

35369

3068

ဒီစာအုပ်လေးက အကြောင်းတစ်ခုကြောင့်
ကမ္ဘာမှာ အကျော်အကြားဆုံး

00:51

mega-sensation, international bestseller thing.

11

38437

3366

နိုင်ငံတကာအရောင်းကောင်းဆုံး
အရာလေးဖြစ်လာပါတယ်။

00:54

The result of which is that everywhere I go now,

12

41803

3066

ဒါကြောင့်မို့လို့ အခု ကျွန်မ
ဘယ်နားကို သွားသွား

00:57

people treat me like I'm doomed.

13

44869

2600

လူတွေက ကျွန်မကို ကံဆိုးသလိုမျိုး
ဆက်ဆံကြပါတယ်။

01:00

Seriously -- doomed, doomed!

14

47469

2882

ကံဆိုးမိုးမှောင်ကျသလိုမျိုးပေါ့။

01:03

Like, they come up to me now, all worried, and they say,

15

50351

2184

သူတို့က ကျွန်မဆီလာပြီး
စိုးရိမ်တကြီးနဲ့ ပြောကြတယ်။

01:05

"Aren't you afraid you're never going to be able to top that?

16

52535

4705

"မင်း နောက်တစ်ခါ နံပါတ်တစ်ရအောင်
မလုပ်နိုင်မှာ မစိုးဘူးလား၊

01:10

Aren't you afraid you're going to keep writing for your whole life

17

57240

3246

မင်း တသက်လုံးစာရေးနေပြီး ကမ္ဘာပေါ်က

01:13

and you're never again going to create a book

18

60486

2017

လူတွေအလေးထားလောက်တဲ့ စာအုပ်လေးကို

01:15

that anybody in the world cares about at all,

19

62503

2716

နောက်တစ်ကြိမ်ကိုလေး မဖန်တီးနိုင်မှာကို

01:18

ever again?"

20

65219

2500

မစိုးဘူးလား၊"

01:20

So that's reassuring, you know.

21

67719

2349

ဒါက အားပေးရာကျတာပေါ့နော်။

01:22

But it would be worse, except for that I happen to remember

22

70068

2799

ဒါပေမဲ့ ပိုဆိုးတာက ကျွန်မ
အသက်၂၀ လောက်တုန်းက

01:25

that over 20 years ago, when I first started telling people -- when I was a teenager --

23

72867

3708

မှတ်မိတာကလွဲရင်ပေါ့
ကျွန်မ ဆယ်ကျော်သက်တုန်းက

လူတွေကို စာရေးဆရာဖြစ်ချင်ကြောင်းကို
ပထမဆုံးအကြိမ် လိုက်ပြောတဲ့အခါ

01:29

that I wanted to be a writer,

24

76575

1710

01:31

I was met with this same kind of, sort of fear-based reaction.

25

78285

2971

ဒီလို ကြောက်ရွံ့တုံ့ပြန်မှုတွေနဲ့
ရင်ဆိုင်ခဲ့ပါတယ်။

01:34

And people would say, "Aren't you afraid you're never going to have any success?

26

81256

3679

လူတွေကပြောကြတယ်။ "မင်း
မအောင်မြင်မှာ မကြောက်ဘူးလား၊

01:37

Aren't you afraid the humiliation of rejection will kill you?

27

84935

3102

ပစ်ပယ်မှုရဲ့ နှိမ်ချမှုက မင်းကို
သတ်မှာ မကြောက်ဘူးလား၊

01:40

Aren't you afraid that you're going to work your whole life at this craft

28

88037

2815

မင်း တသက်လုံး ဘာမှမရဘဲနဲ့
ဒီအလုပ်ကို လုပ်နေပြီးတော့

01:43

and nothing's ever going to come of it

29

90852

1417

မင်းပါးစပ်ထဲမှာ ကျရှုံးမှုရဲ့ ခါသီးလှတဲ့

01:45

and you're going to die on a scrap heap of broken dreams

30

92269

2697

ပြာမှုန့်တွေပြည့်ရင်း ကျိုးပဲ့နေတဲ့

01:47

with your mouth filled with bitter ash of failure?"

31

94966

3485

အိပ်မက်အစုပုံပေါ်မှာ
သေနေမှာကို မကြောက်ဘူးလား။"

01:51

(Laughter)

32

98451

2053

(ရယ်သံများ)

01:53

Like that, you know.

33

100504

1852

အဲလိုလေးပေါ့။

01:55

The answer -- the short answer to all those questions is, "Yes."

34

102356

5161

အဖြေက ဒီမေးခွန်းတွေအားလုံးအတွက်
အဖြေတိုကတော့ "ဟုတ်ပါတယ်။"

02:00

Yes, I'm afraid of all those things.

35

107517

2300

ကျွန်မ အဲဒီအရာအားလုံးကို ကြောက်ပါတယ်။

အမြဲတမ်းလည်း ကြောက်ခဲ့ပါတယ်

02:02

And I always have been.

36

109817

1265

02:03

And I'm afraid of many, many more things besides

37

111082

2133

ဒါ့အပြင် လူတွေမခန့်မှန်းနိုင်တဲ့

02:06

that people can't even guess at,

38

113215

2102

အရာတွေကိုလည်း ကြောက်ပါတယ်။

02:08

like seaweed and other things that are scary.

39

115317

3981

ပင်လယ်ရေမှော်နဲ့ အခြား
ကြောက်စရာကောင်းတဲ့အရာတွေပေါ့။

02:12

But, when it comes to writing,

40

119298

2251

ဒါပေမဲ့ စာရေးတာနဲ့ ပတ်သတ်လာရင်

02:14

the thing that I've been sort of thinking about lately, and wondering about lately, is why?

41

121549

4001

နောက်ပိုင်း ကျွန်မ စဉ်းစားနေမိတာ
စူးစမ်းမိနေတာက

ဘာလို့လဲပေါ့။

02:18

You know, is it rational?

42

125550

1851

ကျိုးကြောင်းဆီလျော်လား။

02:20

Is it logical that anybody should be expected

43

127401

2847

ဘယ်သူမဆို ဒီကမ္ဘာပေါ်မှာ
လုပ်ရမယ့်အလုပ်ကို

02:23

to be afraid of the work that they feel they were put on this Earth to do.

44

130248

4652

ကြောက်နေရမယ်ဆိုတာ ယုတ္တိဆန်ရဲ့လား။

02:27

And what is it specifically about creative ventures

45

134900

4400

ကျွန်မတို့တွေ တစ်ခြားလုပ်ငန်းတွေနဲ့
မတူအောင် အချင်းချင်းရဲ့

02:32

that seems to make us really nervous about each other's mental health

46

139300

3472

စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာကျန်းမာရေးကို
စိတ်ပူနေရအောင်လုပ်နေတဲ့

02:35

in a way that other careers kind of don't do, you know?

47

142772

3027

ဖန်တီးရှင်စွန့်စားမှုကြီးက ဘာလဲ။

02:38

Like my dad, for example, was a chemical engineer

48

145799

4023

ကျွန်မအဖေ ဥပမာပေါ့၊
ဓာတု အင်ဂျင်နီယာတစ်ယောက်ပါ

02:42

and I don't recall once in his 40 years of chemical engineering

49

149822

3377

ပြီး သူရဲ့ ၄၀ နှစ်တာ ဓာတုအင်ဂျင်နီယာ
လုပ်နေတဲ့အချိန်အတွင်း သူ့ကို

02:45

anybody asking him if he was afraid to be a chemical engineer, you know?

50

153199

3682

ဓာတုအင်ဂျင်နီယာ ဖြစ်ရတာကြောက်လားလို့
မေးနေတဲ့ လူကိုလဲ တစ်ခါတောင်မမှတ်မိပါဘူး။

02:49

It didn't -- that chemical-engineering block, John, how's it going?

51

156881

5811

"ဓာတုအင်ဂျင်နီယာ John ကြီးရေ ဘယ်လိုလဲဝေ့"

02:55

It just didn't come up like that, you know?

52

162692

2164

အဲလိုတော့ ဖြစ်လာတာမဟုတ်ဘူးလေ။

02:57

But to be fair, chemical engineers as a group

53

164856

3834

မျှမျှတတပြောရင်
ဓာတုအင်ဂျင်နီယာအုပ်စုတစ်ခုအနေနဲ့

03:01

haven't really earned a reputation over the centuries

54

168690

2426

ရာစုနှစ်များစွာ အရက်စွဲနေတဲ့
စိတ်နှစ်ဖက်အစွန်းရောက်

03:03

for being alcoholic manic-depressives.

55

171116

2818

လူတွေဖြစ်နေလို့ နာမည်မကောင်းခဲ့ဘူးလေ။

03:06

(Laughter)

56

173934

1448

(ရယ်သံများ)

03:08

We writers, we kind of do have that reputation,

57

175382

2834

ကျွန်မတို့ စာရေးဆရာတွေလည်း
အဲလို နာမည်မကောင်းကြဘူးလေ။

03:11

and not just writers, but creative people across all genres,

58

178216

3983

စာရေးဆရာတင်မကဘူး
ဖန်တီးရှင်လူတွေ အမျိုးမျိုးလည်း

03:14

it seems, have this reputation for being enormously mentally unstable.

59

182199

4701

ဒီလို စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ မတည်ငြိမ်လို့
နာမည်ဆိုးထွက်နေကြတယ်လေ။

03:19

And all you have to do is look at the very grim death count

60

186900

3816

ရှင်တို့ လုပ်ဖို့လိုတာက ၂၀ ရာစု
တစ်ခုတည်းက ငယ်ငယ်ရွယ်ရွယ်

03:23

in the 20th century alone, of really magnificent creative minds

61

190716

3583

ကိုယ့်လက်ထဲမှာ ဆုံးပါးသွားတဲ့
ထက်မြတ်လှတဲ့

03:27

who died young and often at their own hands, you know?

62

194299

3126

ဖန်တီးရှင်တွေရဲ့ အံ့ဖွယ်ကောင်းတဲ့
သေနှုန်းကိုကြည့်ဖို့ပါ။

03:30

And even the ones who didn't literally commit suicide

63

197425

3266

ကိုယ့်ကို အဆုံးမစီရင်တဲ့သူတွေတောင်

03:33

seem to be really undone by their gifts, you know.

64

200691

3376

သူတို့ရဲ့ ပညာတွေကြောင့် ပျက်စီးသွားရပါတယ်။

Norman Mailer သူမသေခင်လေး
နောက်ဆုံး အင်တာဗျူးမှာ ပြောခဲ့တာက

03:36

Norman Mailer, just before he died, last interview, he said

65

204067

2899

03:39

"Every one of my books has killed me a little more."

66

206966

4101

"ကျွန်တော်စာအုပ်တိုင်းဟာ ကျွန်တော်ကို
နည်းနည်းပို သတ်ခဲ့တယ်။"

03:43

An extraordinary statement to make about your life's work.

67

211067

3599

ရှင့်ဘဝအလုပ်အကြောင်းကို
ပြောဖို့ အံဖွယ်စကားတစ်ခွန်းပေါ့နော်။

03:47

But we don't even blink when we hear somebody say this

68

214666

2960

ဒါပေမဲ့ တစ်ဦးဦးက ဒါကို ပြောရင်
မျက်တောင်တောင်မခတ်ပါဘူး။

03:50

because we've heard that kind of stuff for so long

69

217626

2606

အကြောင်းက ဒီလိုအရာကို
ကျွန်မတို့ ကြားနေတာ ကြာပြီလေ။

03:53

and somehow we've completely internalized and accepted collectively

70

220232

4001

ပြီးရင် ဒီ ဖန်တီးမှုနဲ့ ဒုက္ခဝေဒနာဟာ
တစ်နည်းနည်းတော့ ဆက်စပ်နေတယ်ဆိုတာရယ်

03:57

this notion that creativity and suffering are somehow inherently linked

71

224233

4667

အနုပညာဟာ အဆုံးမှာတော့
စိတ်ဝေဒေနာကို ဖြစ်စေတယ်ဆိုတဲ့

04:01

and that artistry, in the end, will always ultimately lead to anguish.

72

228900

5066

အယူအဆကို ကျွန်မတို့ လုံးဝပဲ
စိတ်ထဲစွဲမှတ်ပြီး လက်ခံခဲ့ကြပါတယ်။

04:06

And the question that I want to ask everybody here today

73

233966

2216

ဒီမှာရှိတဲ့ လူတိုင်းကို
ကျွန်မမေးချင်တာက ရှင်တို့တွေ

04:08

is are you guys all cool with that idea?

74

236182

2992

ဒီလို အတွေးနဲ့ပတ်သတ်ပြီး စိတ်အေးကြရဲ့လား။

04:11

Are you comfortable with that?

75

239174

2207

ရှင်တို့ အဲဒါနဲ့ ပတ်သတ်ပြီး
စိတ်သက်သာရဲ့လား။

04:14

Because you look at it even from an inch away and, you know ...

76

241381

2951

ဘာလို့လဲဆိုတော့ ရှင်က ဒါကို
တစ်လက်မ အကွာကနေကြည့်ရင်တောင် --

04:17

I'm not at all comfortable with that assumption.

77

244332

3200

ကျွန်မတော့ ဒီယူဆချက်နဲ့ ပတ်သတ်ပြီး
လုံးဝ သက်တောင့်သက်သာမရှိဘူး။

04:20

I think it's odious.

78

247532

1486

ဒါဆိုးရွားတယ်လို့ ထင်ပါတယ်။

04:21

And I also think it's dangerous,

79

249018

1953

အန္တရာယ်များတယ်လို့လည်း ထင်ပါတယ်။

04:23

and I don't want to see it perpetuated into the next century.

80

250971

2767

ဒါ နောက်တစ်ရာစုအထိ
အဓွန့်ရှည်နေတာမျိုးလည်း မလိုချင်ဘူး။

04:26

I think it's better if we encourage our great creative minds to live.

81

253738

4036

ကျွန်မတို့ရဲ့ ဖန်တီးရှင်တွေ ဆက်ရှင်သန်ဖို့
အားပေးတာ ကောင်းမယ်လို့ ထင်ပါတယ်။

04:30

And I definitely know that, in my case -- in my situation --

82

257774

5775

အဲဒါကို ကျွန်မ လုံးဝသိတာပေါ့။ ကျွန်မ
အခြေအနေ ကျွန်မ အနေအထားမှာဆိုရင်

04:36

it would be very dangerous for me to start sort of leaking down that dark path

83

263549

5163

ကျွန်မအတွက် အဲဒီအယူအဆရဲ့ အမှောင်
လမ်းကြောင်းအတိုင်း စတင်လျှောက်လှမ်းဖို့

04:41

of assumption, particularly given the circumstance

84

268712

3471

အန္တရာယ်များမှာလေ။

အထူးသဖြင့် အခုကျွန်မ ဒီအလုပ်အကိုင်မှာ
ရှိနေတဲ့ အနေအထားလေးမှာပေါ့။

04:44

that I'm in right now in my career.

85

272183

1903

04:46

Which is -- you know, like check it out,

86

274086

2539

ရှင်တို့သိပါတယ် ကြည့်ကြည့်လိုက်လေ။

04:49

I'm pretty young, I'm only about 40 years old.

87

276625

1599

ကျွန်မ ငယ်ပါသေးတယ်။
အသက်၄၀ လောက်ပဲရှိဦးမယ်။

04:51

I still have maybe another four decades of work left in me.

88

278224

3910

ကျွန်မမှာ နောက်အနှစ် ၄၀ စာ
အလုပ်က ကျန်နေဦးမှာလေ။

04:54

And it's exceedingly likely that anything I write from this point forward

89

282134

4517

ပြီးရင် အရမ်းဖြစ်နိုင်တာက တစ်ကမ္ဘာလုံးက
အခုကစပြီး ကျွန်မ ရေးသမျှကို

04:59

is going to be judged by the world as the work that came after

90

286651

2883

ကျွန်မ ပြီးခဲ့တဲ့ စာအုပ်ရဲ့
အံဖွယ်အောင်မြင်မှုကြောင့်

05:02

the freakish success of my last book, right?

91

289534

3417

ဖြစ်လာတဲ့စာအုပ်လို့
ဝေဖန်ကြဖို့ကိုပေါ့။ ဟုတ်တယ်မဟုတ်လား။

05:05

I should just put it bluntly, because we're all sort of friends here now --

92

292951

3962

ကျွန်မ ရှင်းရှင်းပြောသင့်တယ်။ အကြောင်းက
ကျွန်မတို့ အခု သူငယ်ချင်းလိုဖြစ်နေကြပြီလေ။

05:09

it's exceedingly likely that my greatest success is behind me.

93

296913

4281

အခု အရမ်းဖြစ်နိုင်တာက ကျွန်မရဲ့
အောင်မြင်မှုတွေက ကျွန်မ နောက်ကွယ်မှာပေါ့။

05:13

So Jesus, what a thought!

94

301194

2200

ဘုရားရေ ဘယ်လိုအတွေးမျိုးပါလိမ့်။

05:16

That's the kind of thought that could lead a person

95

303394

2315

ဒီလို အတွေးမျိုးကြောင့်
လူတစ်ယောက် မနက် ၉ နာရီ မှာ

05:18

to start drinking gin at nine o'clock in the morning,

96

305709

2628

ဂျင်အရက်ထသောက်တာမျိုး
ဖြစ်သွားနိုင်တယ်လေ။

05:21

and I don't want to go there.

97

308337

3052

ကျွန်မ မှ အဲမျိုးတွေမဖြစ်ချင်တာ

05:24

(Laughter)

98

311389

858

(ရယ်သံများ)

05:25

I would prefer to keep doing this work that I love.

99

312247

2306

ကျွန်မ ချစ်တဲ့ အလုပ်ကိုဘဲ
ဆက်လုပ်ချင်ပါတယ်။

05:27

And so, the question becomes, how?

100

314553

3686

ဒါကြောင့် အခု မေးခွန်းက ဘယ်လိုလဲပေါ့။

05:31

And so, it seems to me, upon a lot of reflection,

101

318239

2884

အများကြီး စဉ်းစားပြီးနောက် ကြည့်ရတာက

05:33

that the way that I have to work now, in order to continue writing,

102

321123

3365

ကျွန်မ အလုပ်ဆက်လုပ်ဖို့
နည်းလမ်းက စာဆက်ရေးဖို့ပေါ့

05:37

is that I have to create some sort of protective psychological construct, right?

103

324488

3801

စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကာအကွယ်
တစ်မျိုးမျိုးကို ဖန်တီးရပါမယ်။

05:41

I have to sort of find some way to have a safe distance

104

328289

3533

ကျွန်မ စာရေးတာ နဲ့ ကျွန်မစာရေးတာအပေါ်

05:44

between me, as I am writing, and my very natural anxiety

105

331822

4885

ဝေဖန်မှုတွေဘာတွေဖြစ်လာမလဲနဲ့
ပတ်သတ်ပြီး စိုးရိမ်စိတ်အကြား

05:49

about what the reaction to that writing is going to be, from now on.

106

336707

3865

စိတ်ချရတဲ့ အကွာအဝေးလေးရှိဖို့
နည်းလမ်းတစ်ချို့ရှာရပါမယ်။

05:53

And, as I've been looking over the last year for models for how to do that

107

340572

4268

အဲဒါကို လုပ်ဖို့အတွက် နမူနာကို

ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်က ကျွန်မရှာနေတာ။

05:57

I've been sort of looking across time,

108

344840

2148

ကျွန်မ အချိန်ယူပြီး စူးစမ်းနေတာ

05:59

and I've been trying to find other societies

109

346988

2102

တခြားလူ့အသိုင်းအဝိုင်းကို
ကြိုးစားရှာပြီး

06:01

to see if they might have had better and saner ideas than we have

110

349090

3750

အခု ဖန်တီးအစွမ်းရှင်လူတွေ ဒီဖန်တီးမှုရဲ့
စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ စတေးမှုမျိုးကို

06:05

about how to help creative people, sort of manage

111

352840

2965

ထိန်းချုပ်ဖို့ ကျွန်မတို့မှာ ရှိနေတာထက်

သူတို့မှာ ပိုကောင်း ပိုယုတ္တိဆန်တဲ့
အကြံအဉာဏ် ရှိမရှိကိုသိဖို့ပေါ့။

06:08

the inherent emotional risks of creativity.

112

355805

3068

06:11

And that search has led me to ancient Greece and ancient Rome.

113

358873

5015

ဒီရှာဖွေမှုက ကျွန်မကို ရှေးခေတ်ဂရိ နှင့်
ရောမဆီကို ခေါ်ဆောင်သွားပြီလေ။

06:16

So stay with me, because it does circle around and back.

114

363888

2601

ဒါကြောင့် ကျွန်မနဲ့ နေပေးပါ။ ဒါက
တစ်ပတ်လည်ကာ ပြန်လာမှာပါ။

06:19

But, ancient Greece and ancient Rome --

115

366489

2246

ရှေးခေတ်ဂရိ နှင့် ရောမတုန်းကပေါ့

06:21

people did not happen to believe that creativity

116

368735

2566

လူတွေက ဖန်တီးမှုဟာ
လူသားတွေဆီကလာတာလို့

06:24

came from human beings back then, O.K.?

117

371301

2418

မယုံကြည်ခဲ့ကြဘူးလေ။

06:26

People believed that creativity was this divine attendant spirit

118

373719

4459

လူတွေယုံကြည်ခဲ့ကြတာက ဖန်တီးမှုက
ဒီ တန်ခိုးရှိတဲ့ အစောင့်ဝိဉာဉ်အဖြစ်

06:30

that came to human beings from some distant and unknowable source,

119

378178

4001

လူသားဆီကို မသိနိုင် ဝေးကွာတဲ့
နေရာကနေလာခဲ့တဲ့ဆိုတာကိုပေါ့။

06:34

for distant and unknowable reasons.

120

382179

2449

မသိနိုင်၊ ဝေးကွာတဲ့
အကြောင်းကြောင့်ပေါ့နော်။

06:37

The Greeks famously called these divine attendant spirits of creativity "daemons."

121

384628

5251

ဂရိတွေကတော့ ဒီ အစောင့် တန်ခိုးရှင်
ဝိဉာဉ်ကို "daemon" နတ်လို့ခေါ်ကြပါတယ်။

06:42

Socrates, famously, believed that he had a daemon

122

389879

3100

ဆိုကရေးတီးက သူမှာ အဝေးကနေ
ဉာဏ်ပညာတွေ ပေးနေတဲ့

06:45

who spoke wisdom to him from afar.

123

392979

2457

daemon နတ်ရှိတယ်လို့ ယုံပါတယ်။

06:48

The Romans had the same idea,

124

395436

1617

ရိုမန်တွေလည်း ဒီလို တွေးကြတယ်။

06:49

but they called that sort of disembodied creative spirit a genius.

125

397053

4610

ဒါပေမဲ့ သူတို့က ဒီ ကိုယ်မဲ့ ဖန်တီးရှင်
ဝိဉာဉ်ကို ဉာဏ်ကြီးရှင်လို့ခေါ်ပါတယ်။

06:54

Which is great, because the Romans did not actually think

126

401663

2560

အဲဒါကောင်းတာပေါ့။
ဘာလို့လဲဆိုတော့ ရိုမန်တွေက

06:57

that a genius was a particularly clever individual.

127

404223

2973

ဒီဉာဏ်ကြီးရှင်ကို ထက်မြတ်တဲ့
ပုဂ္ဂိုလ်လို့ မထင်ကြဘူးလေ။

06:59

They believed that a genius was this, sort of magical divine entity,

128

407196

3683

သူတို့ယုံကြည်တာက ဉာဏ်ကြီးရှင်ဆိုတာ
သူက အနုပညာရှင်ရဲ့ စတုဒီယို

07:03

who was believed to literally live in the walls

129

410879

4182

အခန်းထဲနံရံထဲမှာနေနေတဲ့လို့
ယုံကြည်ခံထားရတဲ့ တန်ခိုးရှင်ပေါ့။

07:07

of an artist's studio, kind of like Dobby the house elf,

130

415061

3684

အပြင်ထွက်လာပြီး ပညာရှင်တွေကို

07:11

and who would come out and sort of invisibly assist the artist with their work

131

418745

4033

သူတို့အလုပ်နဲ့ မျက်ကွယ်မှာ

ကူညီပေးပြီး ရလဒ်ကို

07:15

and would shape the outcome of that work.

132

422778

2600

ပြုပြင်ပေးနေတဲ့ Dobby
အိမ်နတ်သူငယ်လေးလို့ပေါ့။

07:18

So brilliant -- there it is, right there, that distance that I'm talking about --

133

425378

3551

အလွန်ဘဲ ထက်မြတ်တယ်လေ အဲမှာဘဲပေါ့။
ကျွန်မပြောနေတဲ့ အကွာအဝေးလေးလေ။

07:21

that psychological construct to protect you from the results of your work.

134

428929

4533

ရှင်ကို ရှင့် အလုပ်ရလဒ်ကနေကာကွယ်ဖို့
စိတ်အယူအဆလေးပေါ့။

07:26

And everyone knew that this is how it functioned, right?

135

433462

3608

လူတိုင်းက ဒီဟာက ဒီလိုဘဲ
အလုပ်လုပ်တဲ့ဆိုတာ သိခဲ့ကြတယ်လေ။

07:29

So the ancient artist was protected from certain things,

136

437070

2608

ရှေးခေတ် အနုပညာရှင်တွေက
တစ်ချို့အရာတွေကနေ ကာကွယ်ခံရတယ်။

07:32

like, for example, too much narcissism, right?

137

439678

2484

ဥပမာ အတ္တကြီးလွန်းတာမျိုးပေါ့။

07:34

If your work was brilliant you couldn't take all the credit for it,

138

442162

2994

ရှင့် အလုပ်က တအားကောင်းနေခဲ့ရင်
အဲအတွက် ဂုဏ်ယူလို့မရဘူးလေ။

07:37

everybody knew that you had this disembodied genius who had helped you.

139

445156

3940

လူတိုင်းက ရှင့်ကို ကူညီပေးနေတဲ့ ကိုယ်
ပျောက်ဉာဏ်ကြီးရှင်ရှိတာ သိကြတယ်လေ။

07:41

If your work bombed, not entirely your fault, you know?

140

449096

3369

ရှင်အလုပ် ပျက်သွားရင်လည်း
ရှင့် အမှားမှ မဟုတ်တာ။

07:45

Everyone knew your genius was kind of lame.

141

452465

2769

လူတွေက ရှင်ဉာဏ်ကြီးရှင်က
ညံ့တယ်ဆိုတာ သိကြတာပဲလေ။

(ရယ်သံများ)

07:48

And this is how people thought about creativity in the West for a really long time.

142

455234

5461

အနောက်တိုင်းမှာ ကာလအကြာကြီး
လူတွေက ဖန်တီးမှုကို

ဒီလိုဘဲ တွေးခဲ့ကြတာပါ။

07:53

And then the Renaissance came and everything changed,

143

460695

2300

Renaissance ခေတ် ရောက်ပြီးတော့
အရာရာ ပြောင်းလဲသွားပြီး

07:55

and we had this big idea, and the big idea was

144

462995

2183

ကျွန်မတို့ ဒီအကြံကြီးရလာတယ်။
ဒီ အကြံကြီးကတော့..

07:57

let's put the individual human being at the center of the universe

145

465178

3451

နတ်ဘုရားတွေ ဒဏ္ဍာရီတွေကို ကျော်လွန်ပြီး
လူသားကို စကြာဝဠာ ရဲ့

08:01

above all gods and mysteries, and there's no more room

146

468629

2256

အလယ်ဗဟိုမှာ ထားလိုက်ရအောင်။

နတ်ဘုရားတွေကနေ
အမိန့်နာခံတဲ့ လျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်

08:03

for mystical creatures who take dictation from the divine.

147

470885

3110

သက်ရှိတွေအတွက် နေရာမရှိတော့ဘူးပေါ့။

08:06

And it's the beginning of rational humanism,

148

473995

2335

ဒါကတော့ ကျိုးကြောင်းဆက်စပ်
လူသားဝါဒရဲ့ အစပါ။

08:09

and people started to believe that creativity

149

476330

1949

ဖန်တီးမှုစွမ်းရည်က လူပုဂ္ဂိုလ်ဆီကနေ

08:11

came completely from the self of the individual.

150

478279

2682

လုံးဝ လာတယ်ဆိုတာ စတင်ယုံကြည်လာပါတယ်။

08:13

And for the first time in history,

151

480961

2250

သမိုင်းထဲမှာ ပထမဆုံးအကြိမ်

08:16

you start to hear people referring to this or that artist as being a genius

152

483211

5111

လူတွေ ဟိုဟို ဒီဒီ အနုပညာရှင်ကို
ဉာဏ်ကြီးရှင် ရှိတယ်ဆိုတာထက် ဉာဏ်ကြီးရှင်

08:21

rather than having a genius.

153

488322

1841

ဖြစ်တယ်လို့ ရည်ညွန်းတာ ကြားမိမှာပါ။

08:22

And I got to tell you, I think that was a huge error.

154

490163

3324

ရှင်တို့ကို ကျွန်မ ပြောရမယ် အဲဒါက
အမှားကြီးတစ်ခုလို့ ကျွန်မထင်တယ်။

08:26

You know, I think that allowing somebody, one mere person

155

493487

4246

ကျွန်မထင်တာက လူတစ်ယောက်လေးကို
သူ ဒါမှမဟုတ် သူမဟာ

08:30

to believe that he or she is like, the vessel,

156

497733

2763

ပြွန် ရေပန်း တန်ခိုးကြီးတဲ့
လျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်

08:33

you know, like the font and the essence and the source

157

500496

2249

အဆုံးမသတ်နိုင်တဲ့ ပဟေဠိရဲ့
အနှစ်သာရဖြစ်တယ်လို့

08:35

of all divine, creative, unknowable, eternal mystery

158

502745

3700

ယုံခွင့်ပြုခြင်းဟာ

08:39

is just a smidge too much responsibility to put on one fragile, human psyche.

159

506445

6085

ဒီ ပျော့ပျောင်းလှတဲ့ လူစိတ်ပေါ်
ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုး နည်းနည်းများလွန်းပါတယ်။

08:45

It's like asking somebody to swallow the sun.

160

512530

3515

တစ်စုံတစ်ယောက်ကို
နေကို မျိုခိုင်းနေသလိုပေါ့။

08:48

It just completely warps and distorts egos,

161

516045

2651

ဒါက အတ္တကို ပုံပျက်အောင်လုပ်ကာ
တင်ဆက်မှုနဲ့ ပတ်သတ်လို့

08:51

and it creates all these unmanageable expectations about performance.

162

518696

3550

မထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့ မျှော်လင့်ချက်တွေကို
ဖန်တီးရာရောက်ပါတယ်။

08:55

And I think the pressure of that

163

522246

1999

ဒီ ဖိအားက ကျွန်မတို့ရဲ့
အနုပညာရှင်တွေကို

08:57

has been killing off our artists for the last 500 years.

164

524245

3217

လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ် ၅၀၀ လောက်က
သတ်နေခဲ့တဲ့လို့ ကျွန်မထင်ပါတယ်။

09:00

And, if this is true,

165

527462

2665

တကယ်လို့ ဒါက မှန်ရင်

09:02

and I think it is true,

166

530127

1586

မှန်တယ်လို့လည်း ကျွန်မ ထင်ပါတယ်

09:04

the question becomes, what now?

167

531713

2865

မေးခွန်းကတော့ အခုတော့ ဘာလဲပေါ့။

09:07

Can we do this differently?

168

534578

1869

ကျွန်မတို့ ဒါကို မတူအောင်လုပ်လို့ရလား။

09:09

Maybe go back to some more ancient understanding

169

536447

3396

ဖန်တီးမှု ပဟေဠိနဲ့ လူသားအကြား
ဆက်နွယ်မှုနဲ့ ပတ်သတ်တဲ့

09:12

about the relationship between humans and the creative mystery.

170

539843

4501

ရှေးကျ နားလည်မှုတွေဆီ ပြန်သွားပေါ့။

09:17

Maybe not.

171

544344

1353

ဒါမှမဟုတ် မသွားဘူးပေါ့။

09:18

Maybe we can't just erase 500 years of rational humanistic thought

172

545697

3882

ကျွန်မတို့ ဒီ အနှစ် ၅၀၀ စာ ယုတ္တိကျကျ
လူသားဝါဒ အတွေးအခေါ်ကို ၁၈ မိနစ်စာ

09:22

in one 18 minute speech.

173

549579

2158

ဟောပြောချက်မှာ
မပယ်ဖျက်နိုင်လောက်ဘူးလေ။

09:24

And there's probably people in this audience

174

551737

2709

ပရိတ်သတ်ထဲမှာ တစ်ချို့လူတွေက ခိုင်လုံတဲ့

09:27

who would raise really legitimate scientific suspicions

175

554446

4115

သိပ္ပံနည်းကျ သံသယတွေ ရှိကောင်းရှိမှာပါ

09:31

about the notion of, basically fairies

176

558561

2379

အတောင်နဲ့ ကိုယ်မှာ
မှော်အရည်တွေသုတ်လိမ်းပြီး

09:33

who follow people around rubbing fairy juice on their projects and stuff.

177

560940

4988

လူတွေနောက်လိုက်နေတဲ့ နတ်တွေရဲ့
အယူအဆနဲ့ ပတ်သတ်ပြီးတော့ပေါ့။

09:38

I'm not, probably, going to bring you all along with me on this.

178

565928

4317

ကျွန်မက ရှင်တို့ကို ဒီအကြောင်းတွေ
ပြောပြမှာတော့ မဟုတ်ဘူးလေ။

09:43

But the question that I kind of want to pose is --

179

570245

2785

ဒါပေမဲ့ ကျွန်မ မေးချင်တဲ့ မေးခွန်းက

09:45

you know, why not?

180

573030

2197

ဘာလို့မရတာလဲပေါ့။

09:48

Why not think about it this way?

181

575227

1922

ဘာလို့ ဒီလို မတွေးကြည့်တာလဲ။

09:49

Because it makes as much sense as anything else I have ever heard

182

577149

4112

ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဒါက ဖန်တီးမှုဖြစ်စဉ်ရဲ့
စိတ်ရှုပ်ရတဲ့ မတည်ငြိမ်မှုကို

09:54

in terms of explaining the utter maddening capriciousness

183

581261

3956

ရှင်းပြတဲ့နေရာမှာ ကျွန်မ
ကြားဖူးသမျှထဲမှာမှ

09:58

of the creative process.

184

585217

1545

အဓိပ္ပါယ်အရှိဆုံးဖြစ်ပါတယ်။

09:59

A process which, as anybody who has ever tried to make something --

185

586762

2879

တစ်ခုခုကို လုပ်ဖို့
ကြိုးစားတဲ့ ဘယ်သူမဆို

10:02

which is to say basically everyone here ---

186

589641

2426

အခြေခံကျကျပြောရရင် ဒီမှာရှိတဲ့ လူတိုင်း

10:04

knows does not always behave rationally.

187

592067

3111

သိတဲ့အတိုင်း အမြဲတမ်း ယုတ္တိဆန်ဆန်
မပြုမှုတဲ့ ဖြစ်စဉ်တစ်ခုပါ။

10:07

And, in fact, can sometimes feel downright paranormal.

188

595178

4583

တကယ်တော့ ဒါက တစ်ခါတစ်လေ
လုံးဝ ပဟေဠိဆန်တယ်လို့ ခံစားရနိင်ပါတယ်။

10:12

I had this encounter recently where I met the extraordinary American poet Ruth Stone,

189

599761

5485

မကြာသေးခင်က ဒီတွေ့ကြုံမှုရှိခဲ့တယ်။

အမေရိကန် အံဖွယ် ကဗျာဆရာနဲ့
တွေ့ခဲ့တဲ့အခါလေးမှာပေါ့။

10:18

who's now in her 90s, but she's been a poet her entire life

190

605246

2835

သူကတော့ အသက် ၉၀၊ သူက တစ်သက်လုံး
ကဗျာဆရာဖြစ်နေတာလေ။

10:20

and she told me that when she was growing up in rural Virginia,

191

608081

3230

ကျွန်မကို သူပြောပါတယ်။ သူ
ကျေးလတ် Virginia မှာကြီးပြင်းတုန်း

10:24

she would be out working in the fields,

192

611311

1601

သူက ကွင်းပြင်မှာ အလုပ်လုပ်နေတတ်ပါတယ်

10:25

and she said she would feel and hear a poem

193

612912

3157

ပြီးရင် ကဗျာတစ်ပုဒ် ဒီရှုခင်းကို
ဖြတ်ပြီး သူမဆီ လာနေတာကို

10:28

coming at her from over the landscape.

194

616069

2007

ခံစားရ ကြားရတယ်လို့ သူပြောပါတယ်။

10:30

And she said it was like a thunderous train of air.

195

618076

3157

ကျယ်လောင်တဲ့ လေလှိုင်းနဲ့
တူတယ်လို့ ပြောပါတယ်။

10:34

And it would come barreling down at her over the landscape.

196

621233

2328

အဲဒါက ကွင်းပြင်ကို ဖြတ်ပြီး သူဆီ
ပြေးလာပါတယ်။

10:36

And she felt it coming, because it would shake the earth under her feet.

197

623561

3602

ကဗျာလာနေပြီလို့ ခံစားရတဲ့ အကြောင်းက
သူ့ ခြေအောက် မြေကြီးကလှုပ်ခတ်လို့လေ။

10:39

She knew that she had only one thing to do at that point,

198

627163

3099

အဲအချိန်ကျရင်တော့ သူမမှာ
လုပ်စရာတစ်ခုဘဲရှိပါတယ်။

10:43

and that was to, in her words, "run like hell."

199

630262

2151

ဒါကတော့ သူစကားအရ "ဝရုန်းသုန်းကားပြေး"ပေါ့။

10:45

And she would run like hell to the house

200

632413

1732

သူက အိမ်ဆီကို ဝရုန်းသုန်းကား ပြေးပါတယ်

10:46

and she would be getting chased by this poem,

201

634145

1686

ပြီးရင် ကဗျာလိုက်ဆွဲတာခံရပါတယ်။

10:48

and the whole deal was that she had to get to a piece of paper and a pencil

202

635831

3130

သူလုပ်ရမှာက ကဗျာက သူ့ကို ဖြတ်သွားတဲ့အခါ

10:51

fast enough so that when it thundered through her, she could collect it

203

638961

3068

သူ အဲဒါကို ဖမ်းပြီး စာရွက်ပေါ်ရေးဖို့
ခဲတံနှင့် စာရွက်တစ်ရွက်ကို

10:54

and grab it on the page.

204

642029

1501

10:56

And other times she wouldn't be fast enough,

205

643530

1955

မြန်မြန် ယူရမှာပါ။

တခြားအချိန်ကျတော့လည်း သူက မမြန်ဘူးပေါ့။

10:58

so she'd be running and running and running, and she wouldn't get to the house

206

645485

3327

သူကတော့ မနားတမ်းပြေးနေတယ်
ဒါပေမဲ့ အိမ်ကို အမီမရောက်ဘူး

11:01

and the poem would barrel through her and she would miss it

207

648812

2838

ကဗျာက သူကို ဖြတ်ပြီးတော့
လွဲချော်သွားတတ်ပါတယ်။

11:04

and she said it would continue on across the landscape,

208

651650

2288

အဲဒါက သူတင်စားတဲ့အတိုင်း
နောက်ကဗျာဆရာကို ရှာရင်း

11:06

looking, as she put it "for another poet."

209

653938

2964

ရှုခင်းကို ဆက်လက်ဖြတ်သွားပါတယ်။

11:09

And then there were these times --

210

656902

2370

ဒီလိုအချိန်တွေလည်းရှိပါတယ်။

11:12

this is the piece I never forgot --

211

659272

2379

ဒီအပိုင်းကတော့ ကျွန်မဘယ်တော့မှ မမေ့ဘူး။

သူပြောတာက ကဗျာကို လွဲခါနီး
အချိန်လေးရှိတတ်တယ်ပေါ့။

11:14

she said that there were moments where she would almost miss it, right?

212

661651

3199

11:17

So, she's running to the house and she's looking for the paper

213

664850

2351

သူကတော့ အိမ်ဆီကို ပြေးသွားပြီး
စာရွက်နဲ့ ခဲတံကို ရှာတယ်၊

11:20

and the poem passes through her,

214

667201

2100

ပြီးရင် ကဗျာက သူကို ဖြတ်သွားတယ်

11:22

and she grabs a pencil just as it's going through her,

215

669301

2934

ကဗျာက ဖြတ်သွားတာနဲ့အမျှ
သူက ခဲတံကို ဆုပ်ကိုင်လိုက်တယ်။

11:25

and then she said, it was like she would reach out with her other hand

216

672235

2568

နောက်လက်တစ်ဖက်နဲ့ လှမ်းလိုက်ပြီး

11:27

and she would catch it.

217

674803

1707

ဖမ်းလိုက်တယ်။

11:29

She would catch the poem by its tail,

218

676510

2281

ကဗျာရဲ့ အမြီးကို ဖမ်းမိတယ်ပေါ့။

11:31

and she would pull it backwards into her body

219

678791

2778

ပြီးရင် အဲဒါကို သူမကိုယ်ဆီ
နောက်ပြန်ဆွဲလိုက်တယ်

11:34

as she was transcribing on the page.

220

681569

1860

တစ်ဖက်ကလည်း စာမျက်နှာပေါ် ချရေးရင်းနဲ။

11:36

And in these instances, the poem would come up on the page perfect and intact

221

683429

4855

ဒီလိုအခြေအနေမှာဆို ကဗျာက စာမျက်နှာပေါ်
အပြီးပြည့်စုံ အကောင်းတိုင်းရောက်သွားပါတယ်။

11:41

but backwards, from the last word to the first.

222

688284

3405

ဒါပေမဲ့ နောက်ပြန်ပါ။ နောက်ဆုံး
စာလုံးကနေ အရှေ့ဆုံးကိုပေါ့။

11:44

(Laughter)

223

691689

1712

(ရယ်သံများ)

11:46

So when I heard that I was like -- that's uncanny,

224

693401

4717

ကျွန်မ အဲအကြောင်းကို ကြားတုန်းက
ပြောလိုက်ပါတယ် - မယုံနိုင်စရာဘဲ။

11:50

that's exactly what my creative process is like.

225

698118

2501

ကျွန်မရဲ့ ဖန်တီးဖြစ်စဉ်က လုံးဝ အဲလိုဘဲလေ။

11:53

(Laughter)

226

700619

3613

(ရယ်သံများ)

11:57

That's not at all what my creative process is -- I'm not the pipeline!

227

704232

3066

ကျွန်မရဲ့ ဖန်တီးမှုဖြစ်စဉ်မှ မဟုတ်တာ။
ကျွန်မ ပိုက်လိုင်းမဟုတ်ဘူးလေ။

12:00

I'm a mule, and the way that I have to work

228

707298

1854

ကျွန်မက လားပါ။ ကျွန်မလုပ်နေရတဲ့နည်းကတော့

12:01

is that I have to get up at the same time every day,

229

709152

1667

နေ့တိုင်း တစ်ချိန်တည်းမှာ ထပြီး

12:03

and sweat and labor and barrel through it really awkwardly.

230

710819

2797

ချွေးထွက်အောင်အလုပ်လုပ်
ပြီးရင် ဟန်ပျက်ပျက်လှုပ်ရှား။

12:06

But even I, in my mulishness,

231

713616

3000

ဒါပေမဲ့ ကျွန်မရဲ့ ခေါင်းမာမှုမှာတောင်

12:09

even I have brushed up against that thing, at times.

232

716616

3868

တစ်ချို့အချိန်မှာ
တိုးတက်လာတာတောင်ရှိပါတယ်။

12:13

And I would imagine that a lot of you have too.

233

720484

1959

ပြီးရင် ရှင်တို့လည်း
လုပ်ဖူးမယ်လို့ ယုံပါတယ်။

12:15

You know, even I have had work or ideas come through me from a source

234

722443

3609

ကျွန်မတောင် အလုပ် ဒါမမဟုတ်
အကြံအဉာဏ်တွေ ကျွန်မဆီကို

12:18

that I honestly cannot identify.

235

726052

2511

ကျွန်မ မခွဲခြားနိုင်တဲ့
နေရာကနေလာမျိုးရှိပါတယ်။

12:21

And what is that thing?

236

728563

1596

အဲဒါက ဘာလဲပေါ့။

12:22

And how are we to relate to it in a way that will not make us lose our minds,

237

730159

4038

ပြီးရင် ကျွန်မတို့တွေ စိတ်မှန်မှန်
ဆက်နေဖို့ရယ် မရှုးသွားဖို့ရယ်အတွက်

12:26

but, in fact, might actually keep us sane?

238

734197

2886

ဒီအရာကို ဘယ်လို ဆက်စပ်ကြည့်ရမလဲ။

12:29

And for me, the best contemporary example that I have of how to do that

239

737083

3779

ကျွန်မအတွက်ကတော့ အဲဒါကို လုပ်ဖို့
အကောင်းဆုံး ခေတ်ပေါ်ဥပမာကတော့

12:33

is the musician Tom Waits,

240

740862

2332

Tom Waits ဂီတပညာရှင်ပါ။

12:35

who I got to interview several years ago on a magazine assignment.

241

743194

4541

သူ့ကို လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်အနည်းငယ်က
တာဝန်တစ်ခုအတွက်နဲ့ အင်တာဗျူးခဲ့ပါတယ်။

12:40

And we were talking about this,

242

747735

1249

ကျွန်မတို့ ဒီအကြောင်းကို

12:41

and you know, Tom, for most of his life he was pretty much the embodiment

243

748984

3713

ပြောနေခဲ့ပြီး Tom ဟာ သူ့ဘဝ တစ်သက်တာ
ညှင်းဆဲခံနေရတဲ့ ခေတ်ပေါ်ဂီတရှင်ရဲ့

12:45

of the tormented contemporary modern artist,

244

752697

1924

စံနမူနာဖြစ်ပါတယ်။

12:47

trying to control and manage and dominate

245

754621

2623

သူ့စိတ်ထဲ လုံးဝခံယူထားပြီး
ထိန်းချုပ်လို့မရတဲ့

12:50

these sort of uncontrollable creative impulses

246

757244

2474

ဖန်တီးစွမ်းရည် တွန်းအားတွေကို ထိန်းချုပ်

12:52

that were totally internalized.

247

759718

1887

ဖိနှိပ်ဖို့ ကြိုးစားနေတာပါ။

12:54

But then he got older, he got calmer,

248

761605

2005

ဒါပေမဲ့ သူ အသက်ကြီးးလာလေ
ငြိမ်သက်လာလေပါ။

12:56

and one day he was driving down the freeway in Los Angeles he told me,

249

763610

2923

တစ်နေ့တော့ Los Angeles
အမြန်လမ်းမမှာ ကားမောင်းနေတာပါ

12:59

and this is when it all changed for him.

250

766533

1840

အဲအချိန်လေးက သူ့အတွက်ပြောင်းလဲခဲ့တာပေါ့။

13:01

And he's speeding along, and all of a sudden

251

768373

1991

သူက အရှိန်နဲ့ မောင်းနေတယ်။ ရုတ်တရက်

13:03

he hears this little fragment of melody,

252

770364

3741

ဒီတေးဂီတ အပိုင်းအစကို ကြားလိုက်ရတယ်

13:06

that comes into his head as inspiration often comes, elusive and tantalizing,

253

774105

4029

အဲဒါက သူ့ခေါင်းထဲကို လှုံဆော်မှုတွေ
ရောက်သလိုပေါ့ နားလည်ရခက်တယ် ညှင်းဆဲနေတယ်။

13:10

and he wants it, you know, it's gorgeous,

254

778134

2128

သူက အဲဒါကို လိုချင်နေပါတယ်။
အဲဒါက လှပတယ်လေ။

13:13

and he longs for it, but he has no way to get it.

255

780262

2071

သူ အဲဒါကို တမ်းတပေမဲ့
သူ့မှာ ရဖို့ နည်းမရှိဘူး။

13:15

He doesn't have a piece of paper, he doesn't have a pencil,

256

782333

1868

သူ့မှာ စာရွက်၊ ခဲတံ၊
တိပ်အသံသွင်းစက်တွေမရှိဘူး။

13:17

he doesn't have a tape recorder.

257

784201

1451

13:18

So he starts to feel all of that old anxiety start to rise in him

258

785652

2968

ဒါကြောင့် သူက စပြီးစိုးရိမ်လာတာပေါ့

13:21

like, "I'm going to lose this thing,

259

788620

1991

"ငါ ဒါကို ဆုံးတော့မှာဘဲ။

13:23

and then I'm going to be haunted by this song forever.

260

790611

1920

ဒီသီချင်းခြောက်လှန့်တာ
ငါ တသက်လုံးခံရတော့မယ်။

13:25

I'm not good enough, and I can't do it."

261

792531

1771

ငါ မတော်ဘူး။ ငါ ဒါကို မလုပ်နိုင်ဘူး။"

13:27

And instead of panicking, he just stopped.

262

794302

2392

အဲလို ထိတ်လန့်နေမယ့်အစား ရပ်ပစ်လိုက်တယ်။

13:29

He just stopped that whole mental process

263

796694

1748

တွေးတောနေတာကို သူ ရပ်လိုက်ပြီး
လုံးဝမွန်မြတ်တာတစ်ခုကို လုပ်လိုက်ပါတယ်။

13:31

and he did something completely novel.

264

798442

2155

13:33

He just looked up at the sky, and he said,

265

800597

2722

သူ ကောင်းကင်ကို
ကြည့်ပြီးတော့ ပြောလိုက်တယ်။

13:36

"Excuse me, can you not see that I'm driving?"

266

803319

3014

"ခွင့်လွှတ်ပါ၊ ငါ ကားမောင်းနေတာကို
မင်းမမြင်ဘူးလား။"

13:39

(Laughter)

267

806333

3701

(ရယ်သံများ)

13:42

"Do I look like I can write down a song right now?

268

810034

2734

" ငါ အခု စာရေးနိုင်တဲ့ပုံနဲ့တူနေလို့လား။

13:45

If you really want to exist, come back at a more opportune moment

269

812768

3845

တကယ်လို့ မင်းတည်ရှိချင်ရင်
အခွင့်ကောင်းတဲ့အချိန်မှ ပြန်လာခဲ့စမ်းပါ။

13:49

when I can take care of you.

270

816613

1662

မင်းကို ဂရုစိုက်နိုင်မယ့်အခါပေါ့။

13:51

Otherwise, go bother somebody else today.

271

818275

3077

ဒါမှမဟုတ် ဒီနေ့ တစ်ယောက်ယောက်ကို
သွားနောက်ယှက်လိုက်။

13:54

Go bother Leonard Cohen."

272

821352

3296

Leonard Cohen ကို သွားနောက်ယှက်လိုက်စမ်း။"

13:57

And his whole work process changed after that.

273

824648

3132

ပြီးနောက် သူ့ရဲ့ အလုပ်လမ်းစဉ်
တစ်ခုလုံးပြောင်းလဲသွားတယ်လေ။

14:00

Not the work, the work was still oftentimes as dark as ever.

274

827780

3608

အလုပ်မဟုတ်ဘူး အလုပ်ကတော့
အမြဲတမ်းလိုလို မှောင်မိုက်နေတုန်းပါဘဲ။

14:04

But the process, and the heavy anxiety around it

275

831388

3059

ဒါပေမဲ့ လမ်းစဉ် စိုးရိမ်းစိတ်ကြီးတွေက
ပျောက်ပြယ်သွားတယ်

14:07

was released when he took the genie, the genius out of him

276

834447

2986

ဒုက္ခပေးနေတဲ့ ဒီနတ်
ဉာဏ်ကြီးရှင်ကို သူ့ကနေ နှင်ထုတ်ပြီး

လာရာနေရာကို ပြန်လွှတ်ပေး
လိုက်တဲ့အချိန်မှာပေါ့။

14:10

where it was causing nothing but trouble, and released it kind of back where it came from,

277

837433

3371

14:13

and realized that this didn't have to be this internalized, tormented thing.

278

840804

3556

သိလိုက်တာက ဒါက ခံယူထားတဲ့ နှိပ်စက်
ခံနေရတဲ့ အရာမျိုးဖြစ်စရာမလိုဘူးတာကိုပေါ့။

14:17

It could be this peculiar, wondrous, bizarre collaboration

279

844360

3744

ဒီဟာက ထူးဆန်းအံဖွယ်ကောင်းတဲ့ ပေါင်းစပ်မှု၊

14:20

kind of conversation between Tom and the strange, external thing

280

848104

4132

Tom နဲ့ ပြင်ပ Tom မဟုတ်တဲ့
ထူးဆန်းတဲ့အရာကြား

14:25

that was not quite Tom.

281

852236

2376

စကားပြောတာလဲ ဖြစ်နိုင်တယ်လေ။

အဲပုံပြင်လေးကိုကြားတော့
ကျွန်မ လုပ်နေရတဲ့ လမ်းစဉ်ကလည်း

14:27

So when I heard that story it started to shift a little bit

282

854612

2706

နည်းနည်းစပြောင်းလာပြီ။ ဒီအကြံက
ကျွန်မကို တစ်ခါ ကယ်ပြီးပြီလေ။

14:30

the way that I worked too, and it already saved me once.

283

857318

2629

14:32

This idea, it saved me when I was in the middle of writing "Eat, Pray, Love,"

284

859947

3331

ကျွန်မ ဒီ "Eat, Pray, Love,"
ရေးနေတုန်းလေး ကယ်တင်ခဲ့တာပါ။

14:36

and I fell into one of those, sort of pits of despair

285

863278

2588

အားလုံး ကျဖူးနေကျဖြစ်တဲ့
မျှော်လင့်ချက်မဲ့ ကျင်းကြီးထဲ

14:38

that we all fall into when we're working on something and it's not coming

286

865866

3341

ကျွန်မ ကျသွားတာပေါ့။ ဒီလိုအခါ ကျွန်မတို့
ရေးနေတာ ဘာမှမထွက်လာဘူး

14:42

and you start to think this is going to be a disaster,

287

869207

2242

ရှင်က ကပ်ဆိုက်တော့မယ်လို့ ထင်တော့မှာလေ
ဒါ အဆိုးရွားဆုံးစာအုပ်ဖြစ်တော့မှာပေါ့

14:44

this is going to be the worst book ever written.

288

871449

1761

14:46

Not just bad, but the worst book ever written.

289

873210

2147

ဆိုးရုံတင်မဟုတ်ဘူးလေ။
အဆိုးတကာ အဆိုးဆုံးပေါ့။

14:48

And I started to think I should just dump this project.

290

875357

3962

ကျွန်မဒီ အစီအစဉ်ကို စွန့်လွှတ်
လိုက်ရမယ်လို့ တွေးလိုက်ပါတယ်။

14:52

But then I remembered Tom talking to the open air

291

879319

3075

ဒါပေမဲ့လည်း Tom လေထုကို စကား
ပြောနေတာကို ကျွန်မသတိရလိုက်ပြီး

14:55

and I tried it.

292

882394

2048

ကျွန်မ စမ်းကြည့်လိုက်တယ်လေ။

14:57

So I just lifted my face up from the manuscript

293

884442

2492

ဒါကြောင့် စာမူကိုကြည့်ရာက
ကျွန်မ မျက်နှာကို မော့ပြီး

14:59

and I directed my comments to an empty corner of the room.

294

886934

2930

အခန်းထောင့်တစ်နေရာကို ကျွန်မ
ဝေဖန်ချက်ကို ညွှန်လိုက်တယ်။

15:02

And I said aloud, "Listen you, thing,

295

889864

3578

ပြီးရင် ကျွန်မ အကျယ်ကြီးပြောလိုက်ပါတယ်။
"နားထောင်စမ်း၊ ဟေ့ကောင်၊

15:06

you and I both know that if this book isn't brilliant

296

893442

3198

မင်း နဲ့ ငါနဲ့ နှစ်ယောက်လုံးသိတဲ့
အတိုင်းဘဲ ဒီစာအုပ်မကောင်းရင်

15:09

that is not entirely my fault, right?

297

896640

1801

ဒါ ငါအမှားလုံးဝမဟုတ်ဘူးဆိုတာကိုလေ။

15:11

Because you can see that I am putting everything I have into this,

298

898441

3327

ဘာလို့လဲဆိုတော့ မင်းမြင်တဲ့အတိုင်းဘဲ
ငါမှာရှိသမျှ ဒီထဲထည့်နေရတယ်လေ။

ငါမှာ ဒီထက်လည်း ပိုမရှိတော့ဘူး။

15:14

I don't have any more than this.

299

901768

1368

15:15

So if you want it to be better, then you've got to show up and do your part of the deal.

300

903136

3226

မင်းဒါကို ကောင်းစေချင်ရင်
မင်းအပိုင်းကိုတော့ လုပ်ရမယ်။

15:19

O.K. But if you don't do that, you know what, the hell with it.

301

906362

2994

ဒါပေမဲ့ မင်းမလုပ်ရင် မင်းဘာသိလဲ
ငါတော့ဂရုမစိုက်ဘူး။

15:22

I'm going to keep writing anyway because that's my job.

302

909356

2936

ငါတော့ ဘာဖြစ်ဖြစ်ဆက်ရေးနေမှာဘဲ
ဘာလို့လဲဆို ဒါ ငါ့အလုပ်လေ

15:25

And I would please like the record to reflect today

303

912292

1899

ပြီးရင် ငါ့အပိုင်းကနေပါခဲ့ကြောင်း
ပြန်လည်ထင်ဟပ်ဖို့

15:26

that I showed up for my part of the job."

304

914191

2300

အောင်မြင်မှု မှတ်တမ်းကို
ငါကျေနပ်နေမှာ။"

15:29

(Laughter)

305

916491

3698

(ရယ်သံများ)

15:32

Because --

306

920189

2087

ဘာလို့လဲဆိုတော့

15:35

(Applause)

307

922276

2074

(လက်ခုပ်သံများ)

15:37

in the end it's like this, O.K. --

308

924350

2172

ဘာလို့လဲဆိုတော့ အဆုံးမှာက ဒီလိုလေ။

15:39

centuries ago in the deserts of North Africa,

309

926522

2401

ပြီးခဲ့ရာစုနှစ်တွေတုန်းက
မြောက်အာဖရိကရဲ့ သဲကန္တရမှာ

15:41

people used to gather for these moonlight dances of sacred dance and music

310

928923

4667

လူတွေက အာရုဏ်ချိန်ထိ နာရီပေါင်းများစွာ
ဖြစ်နေတဲ့ အထွတ်အမြတ်ထားတဲ့

15:46

that would go on for hours and hours, until dawn.

311

933590

2704

အကနဲ့ ဂီတရဲ့ လရောင်ကပွဲအတွက်
စုရုံးလေ့ရှိကြပါတယ်။

15:49

And they were always magnificent, because the dancers were professionals

312

936294

3027

အကတွေက အမြဲ ပြောင်မြောက်တယ်။
အကြောင်းက ကတဲ့သူတွေက ပညာရှင်တွေလေ။

15:52

and they were terrific, right?

313

939321

1174

သူတို့ကလည်း အရမ်းတော်ကြတယ်

15:53

But every once in a while, very rarely, something would happen,

314

940495

3818

ဒါပေမဲ့ ရံဖန်ရံခါ ရှားရှားပါးပါး
တစ်ခုခုဖြစ်တတ်ပါတယ်

15:57

and one of these performers would actually become transcendent.

315

944313

3512

ကချေသည်ထဲက တစ်ယောက် တကယ်
တန်ခိုးစွမ်းအင်တွေရှိလာတာပေါ့။

16:00

And I know you know what I'm talking about,

316

947825

2284

ဘာပြောနေတယ်ဆို ရှင်တို့သိတယ်လို့
ကျွန်မသိတယ်။

16:02

because I know you've all seen, at some point in your life, a performance like this.

317

950109

3954

အကြောင်းက ရှင်တို့အားလုံး ဒီလို
တင်ဆက်မှု မြင်ဖူးတယ်ဆိုတာ

ကျွန်မသိတယ်လေ။

16:06

It was like time would stop,

318

954063

2095

အချိန်က ရပ်သွားသလိုပါဘဲ

16:08

and the dancer would sort of step through some kind of portal

319

956158

2375

ကချေသည်က မုခ်ဝ တစ်မျိုးမျိုးကို
လျှောက်ဖြတ်သွားသလိုပေါ့။

16:11

and he wasn't doing anything different than he had ever done, 1,000 nights before,

320

958533

4491

ပြီး ည ၁၀၀၀ မတိုင်ခင်က လုပ်ခဲ့သမျှနဲ့

ခြားနားတာတွေလုပ်နေတာမဟုတ်ဘူးလေ။

16:15

but everything would align.

321

963024

1751

ဒါပေမဲ့ အရာရာက ဖြောင့်တန်းသွားပါတယ်။

16:17

And all of a sudden, he would no longer appear to be merely human.

322

964775

3032

ပြီးရင် ရုတ်တရတ် သူက လူသား
တစ်ယောက်နဲ့တောင် မတူတော့ဘူး။

16:20

He would be lit from within, and lit from below

323

967807

2534

သူရဲ့ အတွင်းကော အောက်ကနေကော
တောက်ပနေတက်ပါတယ်။

16:23

and all lit up on fire with divinity.

324

970341

3790

မီးပေါ်မှာ တန်ခိုးနဲ့
တောက်ပနေတတ်ပါတယ်။

16:26

And when this happened, back then,

325

974131

2145

ဒီဟာ ဖြစ်တဲ့ အခါ အဲတုန်းက

16:29

people knew it for what it was, you know, they called it by its name.

326

976276

4216

လူတွေက ဘာလဲဆို သိခဲ့ကြတယ်လေ။
သူတို့က နာမည်ခေါ်ကြတယ်။

16:33

They would put their hands together and they would start to chant,

327

980492

2632

သူတို့ လက်အုပ်ချီပြီး ရွတ်ဆိုကြပါတယ်။

16:35

"Allah, Allah, Allah, God, God, God."

328

983124

4100

"Allah Allah Allah၊
ဘုရားသခင်၊ ဘုရားသခင်၊ ဘုရားသခင်"

16:40

That's God, you know.

329

987224

3102

အဲဒါ ဘုရားသခင်လေ။

16:43

Curious historical footnote --

330

990326

2680

သမိုင်းကြောင်းမှတ်တမ်း--

16:45

when the Moors invaded southern Spain, they took this custom with them

331

993006

4841

Moors တို့က တောင်စပိန်ကို ကျူးကျော်တော့
ဒီဓလေ့ကို သူတို့နဲ့ အတူယူသွားတယ်လေ။

16:50

and the pronunciation changed over the centuries

332

997847

2245

ရာစုနှစ်ကျော်ကြာတော့
အသံထွက်က ပြောင်းသွားပါတယ်။

16:52

from "Allah, Allah, Allah," to "Olé, olé, olé,"

333

1000092

2865

Allah Allah Allah ကနေ
Olé olé olé ဆိုပြီးပေါ့။

16:55

which you still hear in bullfights and in flamenco dances.

334

1002957

3174

အဲဒါကို နွားရိုင်းသတ်ပွဲတွေ flamenco
ဂီတအကပွဲတွေမှာ ကြားရတုန်းပဲလေ။

16:58

In Spain, when a performer has done something impossible and magic,

335

1006131

3653

စပိန်မှာပေါ့။ ဖျော်ဖြေသူက တစ်ခုခု
မဖြစ်နိုင်တာ အံဖွယ်ကောင်းတာ လုပ်လိုက်ရင်

17:02

"Allah, olé, olé, Allah, magnificent, bravo,"

336

1009784

3149

"Allah olé olé Allah ခမ်းနားတယ်
တယ်ကောင်းတယ်ပေါ့"

17:05

incomprehensible, there it is -- a glimpse of God.

337

1012933

3404

နားမလည်သော။ အဲမှာပေါ့။
ဘုရားသခင်ရဲ့ အရိပ်အယောင်။

17:09

Which is great, because we need that.

338

1016337

2172

ဒါကောင်းပါတယ်။ အကြောင်းက
ကျွန်မတို့ လိုတယ်လေ။

17:11

But, the tricky bit comes the next morning,

339

1018509

3851

ဒါပေမဲ့ ခက်တဲ့အပိုင်းက နောက် မနက်မှာစတာပါ။

17:15

for the dancer himself, when he wakes up

340

1022360

2925

ဒီကချေသည်အတွက်လေ။ သူနိုးထပြီး
အင်္ဂါနေ့ မနက် ၁၁နာရီဆိုတာရယ်

17:18

and discovers that it's Tuesday at 11 a.m., and he's no longer a glimpse of God.

341

1025285

3949

သူက ဘုရားသခင်ရဲ့ အရိပ်အယောင်
မဟုတ်တော့ဘူးဆိုတာကို သိလိုက်ရတဲ့အခါပေါ့။

17:22

He's just an aging mortal with really bad knees,

342

1029234

3492

သူက ဒူးနာနဲ့ အိုမင်းရင့်ရော်နေတဲ့
သာမန်လူသား တစ်ယောက်ဘဲလေ။

17:25

and maybe he's never going to ascend to that height again.

343

1032726

4240

အဲအမြင့်ကို နောက်တစ်ခါ ဘယ်တော့မှ
ပျံတတ်မှာ မဟုတ်တော့ဘူး။

17:29

And maybe nobody will ever chant God's name again as he spins,

344

1036966

3727

ပြီးရင် သူ လည်တာနဲ့အမျှ ဘယ်သူမှ
ဘုရားသခင်နာမည်ကို ရွတ်တော့မှာမဟုတ်ဘူးလေ။

17:33

and what is he then to do with the rest of his life?

345

1040693

2858

ဒါဆိုရင် သူကျန်တဲ့ဘဝနဲ့ ဘာလုပ်ရမှာလဲ။

17:36

This is hard.

346

1043551

1382

ဒါက ခက်ပါတယ်။

17:37

This is one of the most painful reconciliations to make

347

1044933

2842

ဒါက ဖန်တီးမှုဘဝမှာ လုပ်ဖို့ အနာကျင်ဆုံးသော

17:40

in a creative life.

348

1047775

2091

သင့်မြတ်မှုတစ်ခုပါ။

17:42

But maybe it doesn't have to be quite so full of anguish

349

1049866

3183

ဒါပေမဲ့ ရှင်က ပထမနေရာမှာ
ရှင်ရဲ့ အထူးခြားဆုံး အရည်အချင်းက

17:45

if you never happened to believe, in the first place,

350

1053049

3267

ရှင်ကလာတယ်ဆိုတာကို မယုံခဲ့ရင်တောင်

17:49

that the most extraordinary aspects of your being came from you.

351

1056316

4105

ဒါက စိတ်ဝေဒနာတွေနဲ့
ပြည့်နှက်စရာမလိုလောက်ဘူးလေ။

17:53

But maybe if you just believed that they were on loan to you

352

1060421

2861

ဒါမှမဟုတ် ရှင်ပြီးသွားရင်
တစ်ယောက်ယောက်ကို လက်ဆင့်ကမ်းဖို့

17:56

from some unimaginable source for some exquisite portion of your life

353

1063282

3806

အရည်အချင်းတွေကို ရှင့်ရဲ့ လှပတဲ့ဘဝ
အချိန်အပိုင်းတခုအတွက် မခန့်မှန်းနိုင်တဲ့

အရာကနေ ငှားရမ်းထားတယ်လို့

17:59

to be passed along when you're finished, with somebody else.

354

1067088

3844

ယုံခဲ့ရင်တောင်ပေါ့။

ကျွန်မတို့က ဒါကို ဒီလိုတွေးရင် အရာရာက
စတင်ပြောင်းလဲလာပါတယ်။

18:03

And, you know, if we think about it this way it starts to change everything.

355

1070932

4884

ဒါကတော့ ကျွန်မ စတွေးတဲ့ပုံပါ။

18:08

This is how I've started to think,

356

1075816

1634

18:10

and this is certainly how I've been thinking in the last few months

357

1077450

3349

ဒါက လွန်ခဲ့တဲ့လအနည်းငယ်လောက်
တွေးနေခဲ့တာလည်းဖြစ်တယ်လေ။

18:13

as I've been working on the book that will soon be published,

358

1080799

2841

မကြာခင်ထုတ်ဝေတော့မယ့် ကျွန်မရဲ့
ထူးဆန်းတဲ့အောင်မြင်မှုရဲ့

18:16

as the dangerously, frighteningly over-anticipated follow up

359

1083640

3643

အန္တရာယ်ကြီးစွာ ကြောက်လန့်ဖွယ်ကောင်းအောင်
မျှော်လင့်ခံနေရတဲ့

18:20

to my freakish success.

360

1087283

2660

နောက်ဆက်တွဲကို ရေးတာနဲ့အမျှပေါ့။

18:22

And what I have to, sort of keep telling myself

361

1089943

2923

ကျွန်မတကယ် စိတ်လှုပ်ရှားလာရင်
ကျွန်မကိုယ် ကျွန်မ

18:25

when I get really psyched out about that,

362

1092866

2025

ဆက်ပြောနေတာက မကြောက်နဲ့ပေါ့။

18:27

is, don't be afraid.

363

1094891

2175

18:29

Don't be daunted.

364

1097066

1366

မလန့်နဲ့။ ကိုယ့်အလုပ်ကိုသာ ဆက်လုပ်။

18:31

Just do your job.

365

1098432

1983

18:33

Continue to show up for your piece of it, whatever that might be.

366

1100415

2975

ရှင်ရဲ့ အပိုင်းကဏ္ဍကနေဝင်ပါပေါ့။
အဲဒါက ဘာဘဲဖြစ်ဖြစ်လေ။

18:36

If your job is to dance, do your dance.

367

1103390

2910

ရှင်အလုပ်က ကရမယ်ဆိုရင်လည်း ကလိုက်ပါ။

18:39

If the divine, cockeyed genius assigned to your case

368

1106300

3965

ရှင်အလုပ်မှာ တာဝန်ကျတဲ့
ရှုးကြောင်ကြောင် တန်ခိုးရှင်ဉာဏ်ကြီးရှင်က

18:43

decides to let some sort of wonderment be glimpsed, for just one moment

369

1110265

5084

ရှင့်အားစိုက်မှုရဲ့ တစ်ခဏတာအတွက်
အံဖွယ်လေးတွေ ဖျက်ခနဲမြင်ရအောင်လုပ်ဖို့

18:48

through your efforts, then "Olé!"

370

1115349

2000

ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်ဆိုရင်လည်း "Olé" ပေါ့။

18:50

And if not, do your dance anyhow.

371

1117349

3639

အဲဒါမှမဟုတ်ရင်လည်း ဘယ်လိုဖြစ်ဖြစ်ဆက်က။

18:53

And "Olé!" to you, nonetheless.

372

1120988

1681

ရှင်တို့ကို ဘာဖြစ်ဖြစ် "olé"ပါတယ်။

18:55

I believe this and I feel that we must teach it.

373

1122669

2000

ကျွန်မ ယုံသလို သင်ပေးသင့်တယ်
လို့လည်း ထင်ပါတယ်။

18:57

"Olé!" to you, nonetheless,

374

1124669

1788

ဘာဖြစ်ဖြစ် အားလုံးကို "olé"ပါ။

18:59

just for having the sheer human love and stubbornness

375

1126457

3313

ဆက်လက်ပါဝင်ဖို့အတွက်
ခေါင်းမာမှုနဲ့ ကြင်နာမှုသက်သက်

19:02

to keep showing up.

376

1129770

1845

ရှိနေတဲ့အတွက်ပေါ့။

19:04

Thank you.

377

1131615

1675

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

19:06

(Applause)

378

1133290

2075

(လက်ခုပ်အားပေးသံများ)

19:08

Thank you.

379

1135365

1491

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

19:09

(Applause)

380

1136856

3114

(လက်ခုပ်အားပေးသံများ)

19:12

June Cohen: Olé!

381

1139970

1833

June Cohen: Olé

19:14

(Applause)

382

1141803

3700

(လက်ခုပ်အားပေးသံများ)

Translated by Aung Min
Reviewed by sann tint

ABOUT THE SPEAKER

Elizabeth Gilbert - Writer
The author of 'Eat, Pray, Love,' Elizabeth Gilbert has thought long and hard about some big topics. Her fascinations: genius, creativity and how we get in our own way when it comes to both.

Why you should listen

Elizabeth Gilbert faced down a premidlife crisis by doing what we all secretly dream of -- running off for a year. Her travels through Italy, India and Indonesia resulted in the megabestselling and deeply beloved memoir Eat, Pray, Love, about her process of finding herself by leaving home.

She's a longtime magazine writer -- covering music and politics for Spin and GQ -- as well as a novelist and short-story writer. Her books include the story collection Pilgrims, the novel Stern Men (about lobster fishermen in Maine) and a biography of the woodsman Eustace Conway, called The Last American Man. Her work has been the basis for two movies so far (Coyote Ugly, based on her own tale of working at the famously raunchy bar in New York City), and Eat, Pray, Love, with the part of Gilbert played by Julia Roberts. Not bad for a year off.

In 2010, Elizabeth published Committed, a memoir exploring her ambivalent feelings about the institution of marriage. And her 2013 novel, The Signature of All Things, is "a sprawling tale of 19th century botanical exploration."

Gilbert also owns and runs the import shop Two Buttons in Frenchtown, New Jersey.

More profile about the speaker
Elizabeth Gilbert | Speaker | TED.com

THE ORIGINAL VIDEO ON TED.COM

Elizabeth Gilbert: ရှင့်ရဲ့ ရှားပါးလှတဲ့ ဖန်တီးရေး ပင်ကိုယ်စွမ်းရည် | TED Talk | TED.com