Chimamanda Ngozi Adichie: We should all be feminists
Chimamanda Ngozi Adichie: We zouden allemaal feministen moeten zijn
Inspired by Nigerian history and tragedies all but forgotten by recent generations of westerners, Chimamanda Ngozi Adichie’s novels and stories are jewels in the crown of diasporan literature. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
about one of my greatest friends,
over één van mijn beste vrienden,
als een soort oudere broer.
I would ask Okoloma's opinion.
wat hij van die jongen vond.
Sosoliso plane crash
Sosoliso Airlines vliegtuigcrash
laugh with and truly talk to.
ruzieën, lachen
die me een feminist noemde.
to call me a feminist.
we were at his house, arguing.
bij hem thuis aan het ruzieën.
with half bit knowledge
die we ooit ergens hadden gelezen.
particular argument was about,
waar we boos over waren,
that as I argued and argued,
terwijl ik tekeerging,
"You know, you're a feminist."
"Wat ben jij een feminist."
to say something like,
zoiets zou zeggen als:
what this word "feminist" meant,
to know that I did not know.
and I continued to argue.
en praatte verder.
I planned to do when I got home
"feminist" in the dictionary.
in het woordenboek.
who among other things beats his wife
die onder andere zijn vrouw mishandelt
the novel in Nigeria,
advies wilde geven.
zullen waarschijnlijk toegeven
to give unsolicited advice.
in het geven van ongevraagd advies.
that my novel was feminist
mijn boek feministisch vonden
sadly as he spoke --
call myself a feminist
are women who are unhappy
die ongelukkig zijn
"a happy feminist."
een vrolijke feminist te noemen.
een Nigeriaanse vrouw,
dat het niet Afrikaans is
door 'Westerse boeken'.
by "Western books."
die totaal niet feministisch waren.
were decidedly unfeminist.
Mills & Boon romance published
boeken van de bouquetreeks gelezen.
'feministische klassiekers'
struggled to finish them.
"a happy African feminist."
'vrolijke, Afrikaanse feminist' te noemen.
feminist who does not hate men
vrolijke, Afrikaanse feminist
die van lipgloss houdt
for herself but not for men.
voor zichzelf, niet voor mannen.
was tongue-in-cheek,
with baggage, negative baggage.
komt met zo veel negatieve associaties.
je haat Afrikaanse cultuur, enzovoort.
that sort of thing.
that she would give the class a test
dat we een toets moesten maken
would be the class monitor.
klassenoudste zou worden.
the names of noisemakers --
wie de lawaaimakers waren.
a cane to hold in your hand
op zoek naar lawaaimakers.
and patrol the class for noisemakers.
actually allowed to use the cane.
natuurlijk niet gebruiken,
for the nine-year-old me.
het wel een spannend idee.
to be the class monitor.
that the monitor had to be a boy.
de klassenoudste een jongen moest zijn.
to make that clear earlier
omdat ze dacht dat dat logisch was.
score on the test,
was gehaald door een jongen
interesting about this
in patrolling the class with the cane,
door het lokaal wilde patrouilleren,
en hij was een jongen,
is just as obvious to everyone else.
logisch is voor iedereen.
and he would tell me,
being different or harder for women.
dat vrouwen het moeilijker hebben.
could not see what seems so self-evident.
wat voor mij zo vanzelfsprekend leek.
Louis and I went out with friends.
met een paar vrienden uit in Lagos.
who are not familiar with Lagos,
who hang around outside establishments
"help" you park your car.
met het parkeren van je auto.
with the particular theatrics
a parking spot that evening.
een parkeerplaats voor ons vond.
I decided to leave him a tip.
besloot ik hem een fooi te geven.
that I had earned from doing my work,
dat ik zelf had verdiend
very grateful and very happy,
I didn't give him the money."
Ik heb dat geld niet gegeven."
dawn on Louis' face.
we have different sexual organs,
hormonen en geslachtsdelen,
in general physically stronger than women.
over het algemeen sterker dan vrouwen.
than men in the world,
op de wereld dan mannen,
population is female.
de wereldbevolking is vrouwelijk.
and prestige are occupied by men.
worden door mannen bekleed.
de Nobelprijs voor de Vrede,
the fewer women there are."
hoe minder vrouwen er zijn."
of the Lilly Ledbetter law,
ging het veel over de Lilly Ledbetter wet
alliterative name of that law,
dan de naam van die wet,
being equally qualified,
dezelfde opleiding hebben,
because he's a man.
omdat hij een man is.
the most important attribute for survival.
belangrijk was om te overleven.
was more likely to lead,
are physically stronger.
in a vastly different world.
in een compleet andere wereld.
is not the physically stronger person;
de fysiek sterkste persoon;
the more intelligent person,
for those attributes.
to be intelligent,
of gender had not evolved.
gender niet zijn veranderd.
of one of the best Nigerian hotels.
een van de beste hotels van Nigeria in.
but I thought I probably shouldn't.
maar dat is misschien beter van niet.
and asked me annoying questions,
en stelde irritante vragen,
vrouw die alleen een hotel ingaat
into a hotel alone is a sex worker.
meer op het vermeende aanbod
focus on the ostensible supply
into many "reputable" bars and clubs.
naar een 'fatsoenlijke' bar of club.
if you're a woman alone,
je moet door een man worden begeleid.
a Nigerian restaurant with a man,
naar een Nigeriaans restaurant ga,
en negeert hij mij.
felt like, "Yes! I thought that!"
"Ja! Dat herken ik!".
are more important than women.
belangrijker zijn dan vrouwen.
don't intend any harm.
het goed bedoelen.
and quite another to feel it emotionally.
tussen iets weten en het voelen.
I feel invisible.
voel ik me onzichtbaar.
that I am just as human as the man,
ook een mens ben
that sting the most.
het meeste pijn.
to be young and female in Lagos,
om een jonge vrouw te zijn in Lagos
is a grave injustice.
tegenwoordig wordt gezien.
of bringing about positive change;
voor positieve veranderingen gezorgd.
I'm also hopeful.
ik heb ook hoop.
in the ability of human beings
dat mensen in staat zijn
themselves for the better.
and because it is where my heart is.
en omdat mijn hart daar ligt.
and plan for a different world,
een andere wereld,
who are truer to themselves.
gelukkigere vrouwen zichzelf kunnen zijn.
on how we raise them;
met hoe we ze opvoeden;
in a very narrow way,
een beperkte definitie.
of weakness, of vulnerability.
voor zwakte en kwetsbaarheid.
in Nigerian speak, "hard man!"
'sterke mannen' moeten zijn.
both of them teenagers,
een jongen en een meisje, beiden tieners,
of pocket money, would go out
moet de jongen betalen,
would be expected always to pay,
to steal money from their parents.
vaker geld van hun ouders stelen.
als meisjes zouden leren
was not "the boy has to pay"
de jongen moet betalen,
of that historical advantage,
die meer geld hebben.
raising children differently,
of having to prove this masculinity.
zo hun mannelijkheid te moeten bewijzen.
that they have to be hard,
with very fragile egos.
aan over houden.
the man feels compelled to be,
dat hij sterk moet zijn,
disservice to girls
een nog veel slechtere dienst;
to cater to the fragile egos of men.
naar de zwakke ego's van mannen.
to make themselves smaller,
maar niet te veel."
but not too successful,
maar niet te veel, dan bedreig je de man."
in your relationship with a man,
in jouw relatie met een man,
the premise itself?
vraagtekens bij zetten?
be a threat to a man?
bedreigend zijn voor een man?
to simply dispose of that word,
het woord niet meer te gebruiken?
I dislike more than "emasculation."
is het woord 'ontmanning'.
would be intimidated by me.
to me to be worried
geïntimideerd voelt,
be intimidated by me
I would have no interest in.
waar ik geen interesse in heb.
I'm expected to aspire to marriage;
wordt er verwacht dat ik wil trouwen;
that marriage is the most important.
dat een huwelijk het belangrijkst is.
and love and mutual support.
liefde en wederzijdse steun zijn.
to aspire to marriage
naar een huwelijk streven
who decided to sell her house
die haar huis heeft verkocht,
to intimidate a man who might marry her.
niet wilde afschrikken.
who, when she goes to conferences,
een trouwring draagt,
in the conference to "give her respect."
haar 'respecteren'.
who are under so much pressure
die onder druk worden gezet
even from work to get married,
om te trouwen,
to make terrible choices.
om slechte keuzes maken.
nog ongehuwd is,
to see it as a deep, personal failure.
als een sterk, persoonlijk falen.
who is unmarried,
nog niet is getrouwd,
to making his pick.
nog geen tijd voor gehad.
just say no to all of this."
and more complex.
from our socialization.
van onze socialisatie eigen.
and relationships illustrates this.
te praten, laat dit zien.
is often the language of ownership
is de taal van eigendom
a man shows a woman.
een vrouw toont.
in Nigeria zeggen --
I'm very amused by --
die ik erg amusant vind --
thuis te bewaren."
that they should not be doing anyway.
al niet zouden moeten doen.
in a kind of fondly exasperated way,
geïrriteerde toon te zeggen.
proves how masculine they are,
hoe mannelijk ze zijn,
I can't go to the club every night,
elke avond uit ga,
I do it only on weekends."
ga ik alleen in het weekend."
"I did it for peace in my marriage,"
om de vrede in haar huwelijk te bewaren,
about giving up a job,
dat ze is gestopt met een baan,
each other as competitors --
als concurrentie --
which I think can be a good thing,
wat niet zo erg zou zijn,
cannot be sexual beings
dat ze niet seksueel kunnen zijn,
knowing about our sons' girlfriends.
horen we graag over zijn vriendin.
Echt niet!
the perfect man to be their husbands.
de perfecte man vinden om mee te trouwen.
we praise girls for virginity,
en prijzen ze om hun maagdelijkheid,
om maagdelijkheid
this is supposed to work out because ...
hoe dit dan precies werkt, want --
is usually a process that involves ...
is meestal een proces waarbij --
was gang raped in a university in Nigeria,
op een universiteit in Nigeria.
both male and female,
zowel mannen als vrouwen,
in a room with four boys?"
in een kamer met vier jongens?"
the horrible inhumanity of that response,
van deze reactie kijken,
to think of women as inherently guilty,
dat ze vrouwen de schuld moeten geven.
to expect so little of men
van mannen te verwachten
without any control
zonder enige zelfbeheersing zijn,
"Bedek jezelf."
as though by being born female
ter wereld te komen,
who silence themselves.
who cannot say what they truly think,
te zeggen wat ze vinden
we did to girls --
wat we meisjes aandoen --
who have turned pretense into an art form.
die ongelooflijk goed kunnen doen alsof.
aan huishoudelijk werk.
that to be "good wife material"
dat als ze een 'goede vrouw' wil zijn,
to use that Nigerian word --
began to complain that she had changed.
te klagen dat ze was veranderd.
hoe we ons moeten gedragen
we zouden zijn,
our true individual selves,
of gender expectations.
hoefden te voldoen.
undeniably different biologically,
en meisjes verschillen, biologisch,
exaggerates the differences
deze verschillen
a self-fulfilling process.
zichzelf-waarmakend proces.
to do the housework than men,
in het huishouden dan mannen.
are born with a cooking gene?
met een speciaal kookgen?
socialized to see cooking as their role?
dat koken bij hun taken hoort?
women are born with a cooking gene,
inderdaad met een kookgen zijn geboren,
of the famous cooks in the world,
de meerderheid van beroemde koks,
as men when she was growing up.
als mannen, toen ze opgroeide.
many more opportunities for women
veel meer mogelijkheden
during my grandmother's time
changes in law,
en veranderde wetten,
is our attitude, our mindset,
is onze houding en denkrichting,
and what we value about gender.
met betrekking tot gender.
zouden opvoeden
in plaats van op geslacht?
we focus on interest instead of gender?
aan de interesses van het kind?
who have a son and a daughter,
met een zoon en dochter,
the parents say to the girl,
zeggen de ouders het meisje:
for your brother."
particularly like to cook Indomie noodles,
om Indomie noedels te koken,
dus het is haar taak.
to cook Indomie?
hoe ze noedels klaarmaken?
is a very useful skill for boys to have.
als jongens ook kunnen koken.
to leave such a crucial thing,
om zoiets belangrijks
and the same job as her husband.
en dezelfde baan als haar man.
she does most of the housework,
doet zij bijna al het werk.
changed the baby's diaper,
de baby had verschoond,
as perfectly normal and natural
care for his child?
many of the lessons of gender
over gender heb meegekregen.
op basis van mijn geslacht.
in the face of gender expectations.
a writing class in graduate school,
ik lesgaf op een hogeschool,
about the material I would teach
over het vak zelf,
what I enjoy teaching.
dat ik me zou moeten bewijzen.
have to prove my worth.
that if I looked too feminine,
zouden ze me misschien niet serieus nemen.
my shiny lip gloss and my girly skirt,
en vrouwelijke rok dragen,
that when it comes to appearance
als het gaat om ons uiterlijk,
as the standard, as the norm.
for a business meeting,
voor een vergadering,
about looking too masculine
of hij te mannelijk lijkt
for business meeting,
voor een vergadering,
about looking too feminine
dat ze er niet te vrouwelijk uitziet
she will be taken seriously.
of ze serieus zal worden genomen.
that ugly suit that day.
nooit had gedragen.
from my closet, by the way.
that I have now to be myself,
had gehad om mezelf te zijn,
even more from my teaching,
nog veel meer van mij kunnen leren,
op mijn gemak zijn geweest
be apologetic for my femaleness
voor het feit dat ik een vrouw ben
in all of my femaleness
conversation to have.
om over gender te praten.
to encounter almost immediate resistance.
onmiddelijke weerstand op.
are actually thinking,
dat sommige mensen hier nu denken:
actively think about gender
over gender nadenken
om dit te veranderen.
into a restaurant with a woman
met een vrouw
part of a longer version of this talk.
van deze talk maar schrappen.
a very uncomfortable conversation to have,
kan zijn om over gender te praten,
to close the conversation.
om eronder uit te komen.
evolutionary biology and apes,
evolutionaire biologie en apen,
bow down to male apes
voor de mannelijke apen
and have earthworms for breakfast,
aardwormen als ontbijt,
"Well, poor men also have a hard time."
het ook moeilijk hebben.
what this conversation is about.
are different forms of oppression.
vormen van onderdrukking.
about systems of oppression
vormen van onderdrukking,
to a black man about gender
met een zwarte man over gender
'my experience as a woman'?
'mijn ervaring als een vrouw'?
about his experience as a black man.
zijn ervaring als een zwarte man.
experience the world differently.
ervaren de wereld anders.
we experience the world.
waarop wij de wereld ervaren.
zij hebben 'bottom power'."
'bottom power' betekent zoiets als
bottom power is an expression
something like a woman
om dingen gedaan te krijgen.
to get favors from men.
is helemaal geen macht.
from time to time --
om af en toe gebruik van te maken --
that somebody else is in a bad mood,
in een slechte bui is,
being subordinate to a man is our culture.
dat vrouwen ondergeschikt zijn aan mannen.
who are fifteen and live in Lagos.
van 15 die in Lagos wonen.
taken away and killed.
it was our culture to kill twins.
om tweelingen te vermoorden.
preservation and continuity of a people.
en de samenhang van een groep mensen.
in the story of who we are,
in wie we zijn,
minder interesse in.
het gedrag van mensen.
is not our culture,
niet bij onze cultuur past,
Okoloma Maduewesi.
Okoloma Maduewesi.
who passed away in that Sosoliso crash
die in de Sosoliso-crash stierven,
by those of us who loved him.
altijd aan hem blijven denken.
when he called me a feminist.
toen hij me een feminist noemde.
in the dictionary that day,
in het woordenboek die dag,
who believes in the social, political
van geslachten gelooft."
from the stories I've heard,
zo heb ik gehoord,
she did not want to marry
waar ze niet mee wilde trouwen
met de man waar ze van hield.
the man of her choice.
liet van zich horen
of access, of land, that sort of thing.
van toegang, eigendom en dergelijke.
did not know that word "feminist,"
kende het woord 'feminist' niet,
with gender as it is today,
is problematisch,
good-looking, lovely man,
knappe en lieve man,
ABOUT THE SPEAKER
Chimamanda Ngozi Adichie - NovelistInspired by Nigerian history and tragedies all but forgotten by recent generations of westerners, Chimamanda Ngozi Adichie’s novels and stories are jewels in the crown of diasporan literature.
Why you should listen
In Nigeria, Chimamanda Ngozi Adichie's novel Half of a Yellow Sun has helped inspire new, cross-generational communication about the Biafran war. In this and in her other works, she seeks to instill dignity into the finest details of each character, whether poor, middle class or rich, exposing along the way the deep scars of colonialism in the African landscape.
Adichie's newest book, The Thing Around Your Neck, is a brilliant collection of stories about Nigerians struggling to cope with a corrupted context in their home country, and about the Nigerian immigrant experience.
Adichie builds on the literary tradition of Igbo literary giant Chinua Achebe—and when she found out that Achebe liked Half of a Yellow Sun, she says she cried for a whole day. What he said about her rings true: “We do not usually associate wisdom with beginners, but here is a new writer endowed with the gift of ancient storytellers.”
(Photo: Wani Olatunde)
Chimamanda Ngozi Adichie | Speaker | TED.com