TEDGlobal>London
Melati and Isabel Wijsen: Our campaign to ban plastic bags in Bali
Melati ve Isabel Wijsen: Bali'de plastik torba kullanımını yasaklamak için yürüttüğümüz kampanya
Filmed:
Readability: 4.1
1,581,556 views
Plastik torbalar aslında yok edilemezler ama umarsızca kullanılıp bir kenara atılıyorlar. Çoğu okyanuslara ulaşıp suyu kirletiyor ve sudaki yaşama zarar veriyor; geri kalanı da çöp yığınlarında yakılarak atmosfere zararlı dioksinler yayıyor. Melati ve Isabel, güzel yurtları Bali adasını boğan plastik torbaları durdurmak amacıyla özel görevdeler. Emeklerinin (dilekçeler, plaj temizleme etkinlikleri ve hatta bir de açlık grevi) karşılığını ise valiyi Bali'nin 2018'e kadar plastik torbadan kurtulacağına dair söz vermeye ikna edince aldılar. ''Kimsenin size daha çok küçük olduğunuzu ya da anlamayacağınızı söylemesine izin vermeyin,'' diyor Isabel diğer hevesli aktivistlere. ''Size kolay olacak demiyoruz. Zahmete değecek diyoruz.''
Melati and Isabel Wijsen - Activists
Sisters Melati and Isabel Wijsen are on a mission to ban plastic bags in Bali. Full bio
Sisters Melati and Isabel Wijsen are on a mission to ban plastic bags in Bali. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Melati Wijsen: Bali -- island of gods.
0
580
3474
Melati Wijsen: Bali -- tanrılar adası.
00:17
Isabel Wijsen: A green paradise.
1
5301
2341
Isabel Wijsen: Yeşil bir cennet.
00:21
MW: Or ...
2
9139
1413
MW: Ya da ...
00:22
a paradise lost.
3
10576
1817
kayıp bir cennet.
00:25
Bali:
4
13075
1159
Bali:
00:26
island of garbage.
5
14696
1943
çöp adası.
00:29
IW: In Bali,
6
17707
1152
IW: Bali'de,
00:30
we generate 680 cubic meters
of plastic garbage a day.
of plastic garbage a day.
7
18883
5951
her gün 680 metre küp plastik çöp
elde ediyoruz.
elde ediyoruz.
00:37
That's about a 14-story building.
8
25801
2856
Yani neredeyse 14 katlı bir bina kadar.
00:41
And when it comes to plastic bags,
9
29205
2221
Plastik torbalara gelince, onların
00:43
less than five percent gets recycled.
10
31450
2568
%5'ten azı geri dönüştürülüyor.
00:46
MW: We know that changes the image
you may have of our island.
you may have of our island.
11
34900
3306
MW: Bunun adamız hakkındaki
düşüncenizi değiştirdiğini biliyoruz.
düşüncenizi değiştirdiğini biliyoruz.
00:50
It changed ours, too,
when we learned about it,
when we learned about it,
12
38666
2484
Bunu öğrendiğimizde bizimki de değişti.
00:53
when we learned that almost all
plastic bags in Bali end up in our drains
plastic bags in Bali end up in our drains
13
41174
4561
Bali'deki plastik torbaların çoğunun
önce kanalizasyonlara,
önce kanalizasyonlara,
00:57
and then in our rivers
14
45759
1250
sonra nehirlere, sonra da
00:59
and then in our ocean.
15
47033
1371
okyanusa döküldüğünü öğrendik.
01:00
And those that don't even
make it to the ocean,
make it to the ocean,
16
48900
2464
Okyanusa varamayanlar ise
01:03
they're either burned or littered.
17
51388
2113
yakılıyor ya da etrafa saçılıyor.
01:06
IW: So we decided
to do something about it.
to do something about it.
18
54183
2258
IW: Biz de bu konuyla ilgilenmeye
karar verdik.
karar verdik.
01:08
And we've been working
for almost three years now
for almost three years now
19
56812
2499
Adamızdaki plastik torba
kullanımına
kullanımına
01:11
to try to say no to plastic bags
on our home island.
on our home island.
20
59335
3352
''hayır'' demek için
neredeyse 3 yıldır çalışıyoruz.
neredeyse 3 yıldır çalışıyoruz.
01:14
And we have had
some significant successes.
some significant successes.
21
62711
2464
Bu yolda bazı önemli başarılar elde ettik.
01:18
MW: We are sisters,
22
66835
2032
MW: İkimiz kardeşiz
01:20
and we go to the best school on earth:
23
68891
2567
ve dünyadaki en iyi okula gidiyoruz:
01:24
Green School, Bali.
24
72061
1525
Green School, Bali.
01:25
Green School is not only different
in the way that it is built out of bamboo,
in the way that it is built out of bamboo,
25
73610
4623
Green School, hem bambudan yapılmış olması
01:30
but also in the way that it teaches.
26
78257
1963
hem de eğitimi açısından farklı bir yer.
01:32
We are taught to become leaders of today,
27
80864
2687
Bugünün liderleri olmak için eğitiliyoruz,
01:36
something a normal textbook cannot match.
28
84518
2433
sıradan bir ders kitabı bunu yapamaz.
01:39
IW: One day we had a lesson in class
29
87813
2021
IW: Bir gün derste
01:41
where we learned about significant people,
30
89858
2713
önemli insanları öğrendik;
01:44
like Nelson Mandela,
31
92595
1488
Nelson Mandela,
01:46
Lady Diana
32
94107
1151
Lady Diana,
01:47
and Mahatma Gandhi.
33
95282
1225
ve Mahatma Gandhi gibi.
01:49
Walking home that day,
34
97244
1157
O gün eve yürürken
01:50
we agreed that we also
wanted to be significant.
wanted to be significant.
35
98425
3308
biz de önemli kişiler olmaya karar verdik.
01:54
Why should we wait until we were grown up
36
102614
2037
Önemli biri olmak için neden büyüyene dek
01:56
to be significant?
37
104675
1258
bekleyelim ki?
01:58
We wanted to do something now.
38
106420
2074
Şu anda bir şeyler yapmak istedik.
02:01
MW: Sitting on the sofa that night,
39
109135
1700
MW: O gece oturup beyin fırtınası
02:02
we brainstormed and thought
of all the issues facing Bali.
of all the issues facing Bali.
40
110859
2836
yaptık ve Bali'deki tüm sorunları
düşündük.
düşündük.
02:06
And one thing that stood out
to us the most
to us the most
41
114332
2064
En çok dikkatimizi çeken ise
02:08
was the plastic garbage.
42
116420
1364
plastik çöplerdi.
02:10
But that is a huge problem.
43
118536
2067
Ama bu çok büyük bir sorun.
02:13
So we looked into what was
a realistic target for us kids:
a realistic target for us kids:
44
121189
3482
Biz çocuklar için en gerçekçi hedef
ne olabilir diye düşündük:
ne olabilir diye düşündük:
02:17
plastic bags.
45
125589
1231
plastik torbalar.
02:18
And the idea was born.
46
126844
1393
Böylece fikir doğmuş oldu.
02:20
IW: We started researching,
47
128983
1981
IW: Araştırmalara başladık;
02:22
and let's just say, the more we learned,
48
130988
2940
daha fazla şey öğrendikçe
02:25
there was nothing good about plastic bags.
49
133952
3089
plastik torbaların hiçbir iyi tarafının
olmadığını gördük.
olmadığını gördük.
02:29
And you know what?
50
137401
1270
Hatta biliyor musunuz?
02:30
We don't even need them.
51
138695
1578
Onlara ihtiyacımız bile yok.
02:33
MW: We were really inspired
by the efforts to say no to plastic bags
by the efforts to say no to plastic bags
52
141003
3541
MW: Plastik torbaya ''hayır'' demek için
pek çok yerde
pek çok yerde
02:36
in many other places,
53
144568
1870
sarf edilen çabalardan esinlendik:
02:38
from Hawaii to Rwanda
54
146462
1982
Hawaii'den Rwanda'ya ve oradan da
02:40
and to severals cities
like Oakland and Dublin.
like Oakland and Dublin.
55
148468
2545
Oakland ve Dublin gibi bazı şehirlerden.
02:43
IW: And so the idea turned into the launch
of "Bye Bye Plastic Bags."
of "Bye Bye Plastic Bags."
56
151784
5665
IW: Bu fikir ''Bye Bye Plastik Torba'' yı
başlattı.
başlattı.
02:50
MW: In the years
that we have been campaigning,
that we have been campaigning,
57
158658
2192
MW: Kampanyayı yürüttüğümüz
yıllar süresince
yıllar süresince
02:52
we have learned a lot.
58
160874
2562
çok şey öğrendik.
02:55
Lesson number one:
59
163984
1642
Birinci ders:
02:58
you cannot do it all by yourself.
60
166233
2158
Her şeyi tek başına yapamazsın.
03:00
You need a big team of like-minded kids,
61
168415
2192
Hemfikir çocuklardan oluşan
büyük bir takım gerek.
büyük bir takım gerek.
03:02
and so we formed
the Bye Bye Plastic Bags crew.
the Bye Bye Plastic Bags crew.
62
170631
3171
Biz de ''Bye Bye Plastic Bags''
ekibini kurduk.
ekibini kurduk.
03:06
The volunteer team includes
children from all over the island,
children from all over the island,
63
174459
3115
Gönüllü takımda adanın her tarafından
çocuklar var,
çocuklar var,
03:09
from both international and local schools.
64
177598
2399
hem uluslararası hem de yerel okullardan.
03:12
And together with them,
65
180505
1151
Onlarla birlikte
03:13
we started a multi-layered approach,
66
181680
1750
çok katmanlı bir yaklaşım başlattık;
03:15
based on an on- and off-line
signature petition,
signature petition,
67
183454
3296
çevrim içi ve çevrim dışı
imza dilekçeleri ile
imza dilekçeleri ile
03:18
educational and inspirational
presentations at schools
presentations at schools
68
186774
3436
okullarda yapılan eğitici ve ilham verici
sunumları temel alıyoruz.
sunumları temel alıyoruz.
03:22
and we raise general awareness
at markets, festivals, beach clean-ups.
at markets, festivals, beach clean-ups.
69
190234
4485
Pazar, festival, plaj temizleme
etkinliklerinde farkındalık yaratıyoruz.
etkinliklerinde farkındalık yaratıyoruz.
03:26
And last but not least,
70
194743
1151
Son olarak şu da önemli,
03:27
we distribute alternative bags,
71
195918
2046
plastiğe alternatif torbalar dağıtıyoruz:
03:29
bags like net bags,
72
197988
1724
file torbaya benzeyen torbalar,
03:31
recycled newspaper bags
73
199736
1322
geri dönüştürülen gazeteden
03:33
or 100 percent organic material bags,
74
201082
2720
yapılanlar ya da %100 organik malzemeden
torbalar.
torbalar.
03:35
all made by local
initiatives on the island.
initiatives on the island.
75
203826
2513
Hepsini adadaki yerel girişimciler
yapıyor.
yapıyor.
03:38
IW: We run a pilot village,
76
206898
1394
IW: Örnek bir köy yönetiyoruz
03:40
home of 800 families.
77
208316
2112
800 aileye ev sahipliği yapıyor.
03:42
The village mayor was our first friend
78
210952
1823
Köyün muhtarı ilk dostumuz oldu,
03:44
and he loved our T-shirts, so that helped.
79
212799
2466
tişörtlerimizi sevmesinin de yararı oldu.
03:48
We focused on making the customers aware,
80
216077
2668
Müşterileri bilgilendirmeye odaklandık
03:50
because that's where the change
needs to happen.
needs to happen.
81
218769
2718
çünkü değişimin buradan başlaması gerek.
03:54
The village is already
two-thirds along the way
two-thirds along the way
82
222266
2197
Köy, plastik torbadan kurtulmak için
03:56
of becoming plastic bag free.
83
224487
2005
yolun 2/3'ünü aştı bile.
03:59
Our first attempts to get the government
of Bali on board failed.
of Bali on board failed.
84
227330
4875
Bali hükümetinin desteğini almak için
yaptığımız ilk girişimler başarısız oldu.
yaptığımız ilk girişimler başarısız oldu.
04:04
So we thought,
85
232696
1150
Biz de şöyle düşündük:
04:06
"Hmm ... a petition
with one million signatures.
with one million signatures.
86
234391
4300
''1 milyon kişinin imzaladığı bir dilekçe.
04:10
They can't ignore us, right?"
87
238715
1993
Bizi görmezden gelemezler, değil mi?''
04:12
MW: Right!
88
240732
1163
MW: Evet!
04:14
IW: But, who would have guessed
89
242258
1835
IW: Ama kimin aklına gelirdi ki
04:16
one million signatures is, like,
a thousand times a thousand?
a thousand times a thousand?
90
244117
4162
1 milyon imzanın 1000 x 1000 demek olduğu?
04:20
(Laughter)
91
248303
1627
(Gülüşmeler)
04:22
We got stuck --
92
250270
1565
Çıkmaza girdik --
04:24
till we learned lesson number two:
93
252747
1991
ta ki ikinci dersi öğrenene kadar:
04:27
think outside the box.
94
255507
1955
farklı açıdan bak.
04:29
Someone mentioned
95
257808
1151
Birinin dediğine göre
04:30
that the Bali airport handles
16 million arrivals and departures a year.
16 million arrivals and departures a year.
96
258983
6401
Bali hava limanından yılda 16 milyon
giriş ve çıkış yapılıyormuş.
giriş ve çıkış yapılıyormuş.
04:38
MW: But how do we get into the airport?
97
266294
3316
MW: Peki havalimanına nasıl girebiliriz?
04:41
And here comes lesson number three:
98
269993
1693
İşte üçüncü ders de geliyor:
04:44
persistence.
99
272236
1440
kararlılık.
04:46
Off we headed to the airport.
100
274141
1627
Havalimanına doğru yola koyulduk.
04:47
We got past the janitor.
101
275792
1652
Bina sorumlusunu geçtik.
04:49
And then it was his boss's boss,
102
277819
1886
Sırada onun patronunun patronu vardı,
04:51
and then the assistant office manager,
103
279729
2261
ve sonra ofis müdürünün yardımcısı,
04:54
and then the office manager,
104
282014
1385
sonra da ofis müdürü,
04:55
and then ...
105
283423
1171
ve sonra ...
04:56
we got shuffled down
two levels and thought,
two levels and thought,
106
284618
2147
iki kat aşağı sürüklendik ve
şöyle düşündük:
şöyle düşündük:
04:58
well, here comes the janitor again.
107
286789
2165
işte yine bina sorumlusu
karşımıza çıkacak.
karşımıza çıkacak.
05:01
And after several days knocking on doors
108
289537
2048
Özel görevde çocuklar olarak
05:03
and just being kids on a mission,
109
291609
2316
birkaç gün kapı kapı dolaştıktan sonra
05:05
we finally got to the commercial
manager of Bali airports.
manager of Bali airports.
110
293949
3888
sonunda Bali havalimanlarının
ticaret müdürüne ulaştık.
ticaret müdürüne ulaştık.
05:10
And we gave him the "Bali of plastic bags"
speech, and being a very nice man,
speech, and being a very nice man,
111
298368
3913
Ona ''Plastik torbalı Bali'' konuşmasını
yaptık ve çok iyi bir insan olduğundan
yaptık ve çok iyi bir insan olduğundan
05:14
he said, [imitating the man's voice]
"I cannot believe what I'm about say,
"I cannot believe what I'm about say,
112
302305
3698
şöyle dedi: (adamın sesini taklit ederek)
''Söyleyeceğim şeye inanamıyorum
''Söyleyeceğim şeye inanamıyorum
05:18
but I'm going to give authorization
113
306027
2243
ama size gümrük ve göçmenlik biriminde
05:20
to collect signatures
behind customs and immigrations."
behind customs and immigrations."
114
308294
2957
imza toplamanız için yetki vereceğim.
05:23
(Laughter)
115
311275
1344
(Gülüşmeler)
05:24
(Applause)
116
312643
4295
(Alkış)
05:28
IW: In our first hour and a half there,
117
316962
1944
IW: Oradaki ilk 1,5 saatimiz içerisinde
05:30
we got almost 1,000 signatures.
118
318930
2675
neredeyse 1.000 imza topladık.
05:33
How cool is that?
119
321954
1301
Çok iyi değil mi?
05:36
Lesson number four:
120
324340
1511
Dördüncü ders:
05:37
you need champions
at all levels of society,
at all levels of society,
121
325875
3001
Toplumun her kesiminden destekçilere
ihtiyacınız var;
ihtiyacınız var;
05:41
from students to commercial
managers to famous people.
managers to famous people.
122
329486
3809
öğrencilerden ticaret müdürlerine,
ünlü insanlara.
ünlü insanlara.
05:46
And thanks to the attraction
of Green School,
of Green School,
123
334097
2112
Green School'un cazibesi sayesinde
05:48
we had access to a steady
stream of celebrities.
stream of celebrities.
124
336233
2666
düzenli aralıklarla ünlülere ulaşabildik.
05:51
Ban Ki Moon taught us
125
339937
1199
Ban Ki Moon bize
05:53
that Secretary-Generals
of the United Nations
of the United Nations
126
341160
3361
Birleşmiş Milletler Genel Sekreterlerinin
05:56
don't sign petitions --
127
344545
1651
dilekçe imzalamadığını söyledi --
05:58
(Laughter)
128
346220
1001
(Gülüşmeler)
05:59
even if kids ask nicely.
129
347245
1837
çocuklar kibar bir şekilde sorsa da.
06:01
But he promised to spread the word,
130
349106
1685
Ama haberi yayacağına söz verdi
06:02
and now we work closely
with the United Nations.
with the United Nations.
131
350815
2513
ve şimdi Birleşmiş Milletler ile
yakın çalışıyoruz.
yakın çalışıyoruz.
06:05
MW: Jane Goodall taught us
the power of a people's network.
the power of a people's network.
132
353701
2943
MW: Jane Goodall bize
insan ağının gücünü öğretti.
insan ağının gücünü öğretti.
06:09
She started with just one
Roots & Shoots group
Roots & Shoots group
133
357055
3040
İşe sadece bir tane Roots & Shoots
grubuyla başladı,
grubuyla başladı,
06:12
and now she has 4,000 groups
around the world.
around the world.
134
360119
3291
şimdi ise tüm dünyada 4.000 grubu var.
06:15
We are one of them.
135
363434
1173
Biz de onlardan biriyiz.
06:16
She's a real inspiration.
136
364631
1442
O tam bir ilham kaynağı.
06:18
If you're a fellow Rotarian,
137
366731
1752
Eğer siz de Rotary üyesiyseniz
06:20
nice to meet you.
138
368507
1290
tanıştığımıza memnun oldum.
06:21
We're Interactors,
139
369821
1151
Biz Etkileşimcileriz,
06:22
the youngest department
of Rotary International.
of Rotary International.
140
370996
2331
Uluslararası Rotary'nin en genç birimi.
06:26
IW: But we have also learned
much about patience,
much about patience,
141
374573
3243
IW: Sabır hakkında da çok şey öğrendik,
06:29
MW: how to deal with frustrations,
142
377840
2257
MW: hayal kırıklıklarıyla baş etmeyi,
06:32
IW: leadership,
143
380121
1151
IW: liderliği,
06:33
MW: teamwork,
144
381296
1169
MW: takım çalışmasını,
06:34
IW: friendship,
145
382489
1151
IW: dostluğu,
06:35
MW: we learned more
about the Balinese and their culture
about the Balinese and their culture
146
383664
2659
MW: Balililer ve kültürleri hakkında
çok şey öğrendik
çok şey öğrendik
06:38
IW: and we learned
about the importance of commitment.
about the importance of commitment.
147
386347
3158
IW: ve bağlılığın önemini öğrendik.
06:42
MW: It's not always easy.
148
390106
1734
MW: Her zaman işler kolay gitmiyor.
06:43
Sometimes it does get
a little bit hard to walk your talk.
a little bit hard to walk your talk.
149
391864
3465
Bazen verilen sözleri hayata geçirmek
zor olabiliyor.
zor olabiliyor.
06:47
IW: But last year, we did exactly that.
150
395830
2427
IW: Ama geçen yıl yaptığımız tam da buydu.
06:50
We went to India to give a talk,
151
398663
1603
Konuşma yapmaya
Hindistan'a gittik
Hindistan'a gittik
06:52
and our parents took us to visit
152
400290
1555
ailemiz de bizi
06:53
the former private house
of Mahatma Gandhi.
of Mahatma Gandhi.
153
401869
2588
Mahatma Gandhi'nin eski evini
ziyarete götürdü.
ziyarete götürdü.
06:57
We learned about the power
of hunger strikes
of hunger strikes
154
405216
2254
Hedefine ulaşmak için yaptığı
açlık grevlerinin
açlık grevlerinin
06:59
he did to reach his goals.
155
407494
1276
gücünü keşfettik.
07:01
Yes, by the end of the tour,
156
409329
1998
Turun sonunda anne ve babamızla
07:03
when we met our parents again,
157
411351
1651
yeniden bir araya gelince
07:05
we both made a decision and said,
158
413026
1666
bir karar aldık ve şöyle dedik:
07:06
"We're going on a hunger strike!"
159
414716
1756
''Açlık grevine giriyoruz!''
07:08
(Laughter)
160
416496
1001
(Gülüşmeler)
07:09
MW: And you can probably
imagine their faces.
imagine their faces.
161
417521
2899
MW: Yüz ifadelerini tahmin edebilirsiniz.
07:12
It took a lot of convincing,
162
420444
2278
Çok ısrar etmemiz gerekti;
07:14
and not only to our parents
163
422746
1732
sadece anne ve babamıza da değil,
07:16
but to our friends
and to our teachers as well.
and to our teachers as well.
164
424502
2292
arkadaşlarımıza ve öğretmenlerimize de.
07:19
Isabel and I were serious
about doing this.
about doing this.
165
427561
2971
Isabel ve ben bunu cidden
yapmak istiyorduk.
yapmak istiyorduk.
07:22
So we met with a nutritionist,
166
430556
1609
Bir diyetisyenle görüştük
07:24
and we came up with a compromise
167
432189
1840
ve bir uzlaşmaya vardık;
07:26
of not eating from sunrise
to sunset every day
to sunset every day
168
434053
4265
her gün, gün doğumundan
gün batımına kadar yemek yemeyecektik
gün batımına kadar yemek yemeyecektik
07:30
until the governor of Bali
would agree to meet with us
would agree to meet with us
169
438342
2605
ta ki Bali valisi
Bali'deki plastik torba kullanımını
Bali'deki plastik torba kullanımını
07:32
to talk about how to stop
plastic bags on Bali.
plastic bags on Bali.
170
440971
3487
durdurma konusunu konuşmak için
bizimle buluşmayı kabul edene kadar.
bizimle buluşmayı kabul edene kadar.
07:37
IW: Our "mogak makan,"
as it is called in Bahasa Indonesia,
as it is called in Bahasa Indonesia,
171
445118
4020
IW: Endonezya dilindeki karşılığı
''mogak makan'' olan açlık grevimiz
''mogak makan'' olan açlık grevimiz
07:41
started.
172
449162
1151
başladı.
07:42
We used social media to support our goal
173
450337
1989
Hedefimiz için sosyal medyayı
kullandık ve
kullandık ve
07:44
and already on day two,
174
452350
1767
hemen 2. günde
07:46
police started to come
to our home and school.
to our home and school.
175
454141
2266
evimize ve okulumuza
polisler gelmeye başladı.
polisler gelmeye başladı.
07:48
What were these two girls doing?
176
456724
2197
Bu iki kız ne yapıyordu böyle?
07:51
We knew we weren't making
the governor look his best
the governor look his best
177
459466
2510
Bu açlık grevini yaparak
07:54
by doing this food strike --
178
462000
1881
valinin imajını bozduğumuzu biliyorduk;
07:55
we could have gone to jail.
179
463905
1434
hapse girebilirdik.
07:57
But, hey, it worked.
180
465768
1929
Ama işe yaradı.
07:59
Twenty-four hours later,
181
467721
1226
24 saat sonra
08:00
we were picked up from school
182
468971
1412
bizi okuldan aldılar ve
08:02
and escorted to the office
of the governor.
of the governor.
183
470407
2023
valinin ofisine kadar eşlik ettiler.
08:05
MW: And there he was --
184
473283
1513
MW: Ve işte oradaydı --
08:06
(Applause)
185
474820
2209
(Alkış)
08:09
waiting for us to meet and speak,
186
477053
1930
tanışmak ve konuşmak için
bizi bekliyordu
bizi bekliyordu
08:11
being all supportive
and thankful for our willingness
and thankful for our willingness
187
479007
2550
Bali'nin çevresel güzelliğiyle
ilgilenme konusunda
ilgilenme konusunda
08:13
to care for the beauty
and the environment of Bali.
and the environment of Bali.
188
481581
2612
hevesli olduğumuz için müteşekkirdi ve
destekleyiciydi.
destekleyiciydi.
08:16
He signed a promise
189
484812
1151
Plastik torbalara hayır demek için
08:17
to help the people of Bali
say no to plastic bags.
say no to plastic bags.
190
485987
2751
Bali halkına yardım edeceğine dair
bir söz imzaladı.
bir söz imzaladı.
08:20
And we are now friends,
191
488762
1154
Şimdi onunla arkadaşız,
08:21
and on a regular basis,
192
489940
1396
düzenli olarak
08:23
we remind him and his team
of the promises he has made.
of the promises he has made.
193
491360
3297
ona ve ekibine verdiği sözleri
hatırlatıyoruz.
hatırlatıyoruz.
08:27
And indeed,
194
495372
1151
Hatta kısa bir süre önce
08:28
recently he stated and committed
195
496547
1906
Bali'nin 2018'e gelindiğinde
08:30
that Bali will be
plastic bag free by 2018.
plastic bag free by 2018.
196
498477
4643
plastik torbadan kurtulmuş olacağını
belirterek bir söz verdi.
belirterek bir söz verdi.
08:35
(Applause)
197
503144
6836
(Alkış)
08:43
IW: Also, at the International Airport
of Bali, one of our supporters
of Bali, one of our supporters
198
511498
4617
IW: Ayrıca destekçilerimizden biri olan
Bali Uluslararası Havalimanı
Bali Uluslararası Havalimanı
08:48
is planning to start
a plastic bag-free policy by 2016.
a plastic bag-free policy by 2016.
199
516139
4562
2016'da plastik torbasız
bir politika izlemeyi planlıyor.
bir politika izlemeyi planlıyor.
08:53
MW: Stop handing out free plastic bags
200
521186
1987
MW: Bedava plastik torba
dağıtmayı bırakıp
dağıtmayı bırakıp
08:55
and bring in your own reusable bag
201
523197
1696
tekrar kullanılabilir torbanı getir,
08:56
is our next message to change
that mindset of the public.
that mindset of the public.
202
524917
3444
halkın zihniyetini değiştirmek için
kullanacağımız bir sonraki mesaj bu.
kullanacağımız bir sonraki mesaj bu.
09:01
IW: Our short-term campaign,
203
529405
1697
IW: Kısa süreli kampanyamız,
09:03
"One Island / One Voice,"
204
531126
1432
"One Island / One Voice,"
(''Tek Ada / Tek Ses'')
(''Tek Ada / Tek Ses'')
09:04
is all about this.
205
532582
1434
tamamen bu konuyla ilgili.
09:06
We check and recognize
the shops and restaurants
the shops and restaurants
206
534040
2679
Kendilerini plastik torbasız alan
olarak ilan eden
olarak ilan eden
09:08
that have declared themselves
a plastic bag-free zone,
a plastic bag-free zone,
207
536743
2843
dükkan ve restoranları
kontrol ediyor ve onaylıyoruz,
kontrol ediyor ve onaylıyoruz,
09:11
and we put this sticker at their entrance
208
539610
2373
girişlerine ise bu etiketi
yapıştırıyoruz,
yapıştırıyoruz,
09:14
and publish their names on social media
209
542007
2318
sosyal medya ve
Bali'deki bazı önemli dergilerde
Bali'deki bazı önemli dergilerde
09:16
and some important magazines on Bali.
210
544349
2076
isimlerini yayınlıyoruz.
09:18
And conversely,
211
546829
1151
Buna karşılık
09:20
that highlights those
who do not have the sticker.
who do not have the sticker.
212
548004
2825
etiketi olmayanlar göze çarpıyor.
09:22
(Laughter)
213
550853
1387
(Gülüşmeler)
09:24
MW: So, why are we actually
telling you all of this?
telling you all of this?
214
552731
3319
MW: Peki biz neden tüm
bunları size anlatıyoruz?
bunları size anlatıyoruz?
09:28
Well, partly, it is because we are proud
215
556673
1918
Bunun sebebi kısmen,
09:30
of the results that,
together with our team,
together with our team,
216
558615
2071
ekibimizle birlikte ulaştığımız sonuçlarla
09:32
we have been able to reach.
217
560710
1356
gurur duyuyor olmamız.
09:34
But also because along the way,
218
562469
2088
Ama aynı zamanda bu süreçte,
09:36
we have learned that kids can do things.
219
564581
2840
çocukların da bir şeyler yapabileceğini
öğrenmiş olmamız.
öğrenmiş olmamız.
09:39
We can make things happen.
220
567445
1654
Bir şeyleri hayata geçirebiliriz.
09:41
Isabel and I were only 10 and 12 years old
221
569891
2427
Bu işe başladığımızda Isabel ve ben
09:44
when we started this.
222
572342
1559
daha 10 ve 12 yaşlarındaydık.
09:45
We never had a business plan,
223
573925
2053
Hiçbir iş planımız yoktu,
09:48
nor a fixed strategy,
224
576002
1224
ne belirli bir strateji,
09:49
nor any hidden agendas --
225
577250
1919
ne de gizli bir gündemimiz --
09:51
just the idea in front of us
226
579193
2440
sadece önümüzde bir fikir vardı
09:53
and a group of friends working with us.
227
581657
2113
ve bizimle çalışan bir grup arkadaş.
09:56
All we wanted to do
was stop those plastic bags
was stop those plastic bags
228
584195
2246
Tek yapmak istediğimiz, plastik torbaların
09:58
from wrapping and suffocating
our beautiful home.
our beautiful home.
229
586465
2642
güzel yurdumuzu
sarmalayıp boğmasına engel olmaktı.
sarmalayıp boğmasına engel olmaktı.
10:01
Kids have a boundless energy
230
589933
1708
Çocuklar, sınırsız enerjileri
10:03
and a motivation to be the change
the world needs.
the world needs.
231
591665
4165
ve motivasyonlarıyla
dünyanın ihtiyaç duyduğu değişim olabilir.
dünyanın ihtiyaç duyduğu değişim olabilir.
10:08
IW: So to all the kids of this beautiful
but challenging world:
but challenging world:
232
596454
4725
IW: Bu güzel ama zorlu dünyanın
tüm çocuklarına sesleniyoruz:
tüm çocuklarına sesleniyoruz:
10:13
go for it!
233
601690
1154
Hadi görelim sizi!
10:14
Make that difference.
234
602868
1755
Fark yaratın.
10:17
We're not telling you
it's going to be easy.
it's going to be easy.
235
605057
2419
Size kolay olacak demiyoruz.
10:19
We're telling you
it's going to be worth it.
it's going to be worth it.
236
607500
2267
Zahmete değecek diyoruz.
10:22
Us kids may only be 25 percent
of the world's population,
of the world's population,
237
610221
4371
Biz çocuklar dünya nüfusunun
sadece %25'ini oluşturuyor olabiliriz
sadece %25'ini oluşturuyor olabiliriz
10:26
but we are 100 percent of the future.
238
614616
3307
ama geleceğin %100'ü biziz.
10:31
MW: We still have a lot of work to do,
239
619050
2656
MW: Hala yapacak çok işimiz var
10:33
but know that we still not stop
240
621730
1665
ama bilin ki durmayacağız
10:35
until the first question asked
when arriving at the Bali airports will be
when arriving at the Bali airports will be
241
623419
4425
ta ki Bali havalimanlarına varıldığında
sorulan ilk soru şu olana dek:
sorulan ilk soru şu olana dek:
10:40
Both: "Welcome to Bali,
242
628682
1334
İkisi: Bali'ye hoş geldiniz,
10:42
do you have nay plastic bags to declare?"
243
630040
2167
bırakmanız gereken
plastik torbanız var mı?
plastik torbanız var mı?
10:44
(Laughter)
244
632231
1413
(Gülüşmeler)
10:45
Om shanti shanti shanti om.
245
633668
2736
Om shanti shanti shanti om.
10:48
Thank you.
246
636428
1151
Teşekkürler.
10:49
(Applause)
247
637603
9793
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Melati and Isabel Wijsen - ActivistsSisters Melati and Isabel Wijsen are on a mission to ban plastic bags in Bali.
Why you should listen
Inspired by similar measures in other parts of the world, Melati and Isabel Wijsen launched the campaign Bye Bye Plastic Bags in 2013, which received worldwide support -- and recently succeeded in getting the island’s governor to commit to a ban by 2018. The two sisters, who frequent the environmentally minded Green School along with a crew of likely motivated kids, continue to ask the question: How can they make a difference in the world?
More profile about the speakerMelati and Isabel Wijsen | Speaker | TED.com