TEDGlobal 2010
Julian Assange: Why the world needs WikiLeaks
Julian Assange: Dünyanın neden WikiSızıntı'ya (WikiLeaks) ihtiyacı var?
Filmed:
Readability: 4.4
2,716,210 views
Tartışmalı web sitesi WikiLeaks yüksek derecede gizli döküman ve videoları toplayıp yayınlayan bir site. Site kurucusu olan ve US otoriteleri tarafından arandığı bildirilen Julian Assange TED'in Chris Anderson'ı ile sitesinin nasıl çalıştığı ve neleri başardığı ve amacının ne olduğunu paylaştı. Bu röportaj aynı zamanda bazı grafiklerle yakın zamanda US tarafından Bağdat'a yapılan bir hava saldırısında öldürülenlerin görüntülerini de içeriyor.
Julian Assange - Whistleblower
Internet activist Julian Assange serves as spokesperson for WikiLeaks, a controversial, volunteer-driven website that publishes and comments on leaked documents alleging government and corporate misconduct. Full bio
Internet activist Julian Assange serves as spokesperson for WikiLeaks, a controversial, volunteer-driven website that publishes and comments on leaked documents alleging government and corporate misconduct. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Chris Anderson: Julian, welcome.
0
0
2000
Chris Anderson: Julian, hoşgeldin
00:17
It's been reported that WikiLeaks, your baby,
1
2000
2000
Söylenen o ki, çocuğun sayılan WikiLeaks sitesinde
00:19
has, in the last few years
2
4000
2000
dünyanın geriya kalan bütün
00:21
has released more classified documents
3
6000
3000
medyası aracılığı ile bugüne dek ortaya
00:24
than the rest of the world's media combined.
4
9000
2000
konulandan çok daha fazla gizli belgeyi yayınlamışsınız.
00:26
Can that possibly be true?
5
11000
2000
Bu doğru olabilir mi?
00:28
Julian Assange: Yeah, can it possibly be true?
6
13000
2000
Julian Assange: Bu mümkün mü, evet...
00:30
It's a worry -- isn't it? -- that the rest of the world's media
7
15000
3000
Bu bir endişe aslında, değil mi? medyanın tümünün
00:33
is doing such a bad job
8
18000
2000
bu kadar kötü iş çıkarırken
00:35
that a little group of activists
9
20000
2000
küçük bir grup aktivistin
00:37
is able to release more
10
22000
2000
bu tarzda bilgileri içeren
00:39
of that type of information
11
24000
2000
dökümanları dünyanın toplam
00:41
than the rest of the world press combined.
12
26000
2000
medyasından daha fazla yayınlaması düşündürücü.
00:43
CA: How does it work?
13
28000
2000
CA: Bu iş nasıl oluyor?
00:45
How do people release the documents?
14
30000
3000
İnsanlar bu belgeleri nasıl açığa çıkarıyor?
00:48
And how do you secure their privacy?
15
33000
3000
Mahremiyeti ve gizliliği nasıl sağlıyorsunuz?
00:51
JA: So these are -- as far as we can tell --
16
36000
2000
JA: Bunlar, benim söyleyebileceğim kadarıyla--
00:53
classical whistleblowers,
17
38000
2000
klasik muhbirler.
00:55
and we have a number of ways for them
18
40000
2000
Ve bize bilgiyi iletebilmeleri bir kaç yol
00:57
to get information to us.
19
42000
2000
takip ediyoruz.
00:59
So we use this state-of-the-art encryption
20
44000
2000
Yani sadece şifrelendirme sanatını kullanarak
01:01
to bounce stuff around the Internet, to hide trails,
21
46000
2000
internette bilgi iletiyor, izlerimizi saklıyoruz,
01:03
pass it through legal jurisdictions
22
48000
2000
İsveç veya Belçika'nın yasaları sayesinde
01:05
like Sweden and Belgium
23
50000
3000
yargının içinden sıyırılıp
01:08
to enact those legal protections.
24
53000
3000
hukuki engelleri aşabiliyoruz
01:12
We get information in the mail,
25
57000
2000
Bilgileri normal posta ile alıyoruz,
01:14
the regular postal mail,
26
59000
3000
bildiğiniz normal posta,
01:17
encrypted or not,
27
62000
2000
şifreli veya şifresiz farketmez
01:19
vet it like a regular news organization, format it --
28
64000
3000
sıradan bir haber gibi hazırlıyoruz, formatlıyoruz--
01:22
which is sometimes something that's quite hard to do,
29
67000
3000
ki bunu bazen yapabilmek oldukça da zor oluyor aslında
01:25
when you're talking about
30
70000
2000
konuşurken kolay ama burada
01:27
giant databases of information --
31
72000
2000
çok büyük bilgi database'ları söz konusu--
01:29
release it to the public
32
74000
2000
daha sonra bunu kamuya yayınlıyor
01:31
and then defend ourselves
33
76000
2000
ve kendimizi de kaçınılmaz olan
01:33
against the inevitable legal and political attacks.
34
78000
3000
yasal ve politik saldırılara karşı savunmaya başlıyoruz.
01:36
CA: So you make an effort to ensure
35
81000
2000
Yani bu belgelerin yasallaşması için
01:38
the documents are legitimate,
36
83000
2000
belli bir emek harcıyorsunuz.
01:40
but you actually
37
85000
2000
Ama aslında kaynağın
01:42
almost never know who the identity of the source is?
38
87000
3000
kimliği hakkında neredeyse hiç bir zaman bilginiz yok.
01:45
JA: That's right, yeah. Very rarely do we ever know,
39
90000
3000
JA: Evet öyle. Çok nadiren belki ama neredeyse hiç.
01:49
and if we find out at some stage
40
94000
3000
Ve eğer bir noktada da bu ortaya çıkarsa
01:52
then we destroy that information as soon as possible.
41
97000
3000
o bilgiyi olabildiğince çabuk ortadan kaldırıyoruz.
01:55
(Phone ring) God damn it.
42
100000
2000
(telefon) kahretsin..
01:57
(Laughter)
43
102000
4000
(kahkahalar)
02:01
CA: I think that's the CIA asking what the code is
44
106000
2000
CA: Arayan CIA sanırım, TED üyeliğinin kodunu
02:03
for a TED membership.
45
108000
2000
soruyor olmasınlar.
02:05
(Laughter)
46
110000
3000
(kahkahalar)
02:08
So let's take [an] example, actually.
47
113000
2000
Şimdi cidden bir örneğe girelim.
02:10
This is something
48
115000
2000
Bu önemli bir şey.
02:12
you leaked a few years ago.
49
117000
2000
bir kaç sene önce bilgi sızdırdınız
02:14
If we can have this document up ...
50
119000
2000
O belgeyi şimdi alabilir miyiz?...
02:16
So this was a story in Kenya a few years ago.
51
121000
2000
Bu sizin bir kaç sene önce Kenya'daki hikayeniz.
02:18
Can you tell us what you leaked and what happened?
52
123000
3000
Burada neyi sızdırdığınızı ve ne olduğunu söyler misiniz?
02:21
JA: So this is the Kroll Report.
53
126000
2000
JA: Bu Kroll Raporu.
02:23
This was a secret intelligence report
54
128000
3000
Bu Kenya hükümetinin 2004'te
02:26
commissioned by the Kenyan government
55
131000
2000
seçilmesi sonrasında onlar tarafından yapılmış
02:28
after its election in 2004.
56
133000
3000
gizli bir istihbarat raporuydu.
02:31
Prior to 2004, Kenya was ruled
57
136000
2000
2004 öncesinde, Kenya 18 yıldır
02:33
by Daniel arap Moi
58
138000
2000
Daniel arap Moi tarafından
02:35
for about 18 years.
59
140000
2000
yönetilmekteydi.
02:37
He was a soft dictator of Kenya.
60
142000
3000
Kenya'nın yumuşak diktatörlerindendir.
02:40
And when Kibaki got into power --
61
145000
2000
Kibaki yetkiyi devir alınca--
02:42
through a coalition of forces that were trying
62
147000
2000
Kenya'daki yolsuzlukları temizlemeye çalışan
02:44
to clean up corruption in Kenya --
63
149000
2000
güçler koalüsyonu aracılığı ile
02:46
they commissioned this report,
64
151000
2000
bir rapor hazırlatıldı ve ilişkili
02:48
spent about two million pounds
65
153000
2000
bu rapor için yaklaşık
02:50
on this and an associated report.
66
155000
2000
2 milyon pound harcandı.
02:52
And then the government sat on it
67
157000
3000
Ama sonrasında hükümet bu raporun
02:55
and used it for political leverage on Moi,
68
160000
2000
üstüne oturdu ve Kenya'da hala da
02:57
who was the richest man --
69
162000
2000
en zengin kişi olan Moi üstünde
02:59
still is the richest man -- in Kenya.
70
164000
3000
politik baskı kurmaya başladı.
03:02
It's the Holy Grail of Kenyan journalism.
71
167000
3000
Bu Kenya gazeteciliğinin kutsal kasesidir.
03:05
So I went there in 2007,
72
170000
3000
2007'de ben oraya gittim
03:08
and we managed to get hold of this
73
173000
2000
ve 28 Aralıktaki ulusal seçimlerin
03:10
just prior to the election --
74
175000
2000
hemen öncesinde
03:12
the national election, December 28.
75
177000
3000
bu raporu ele geçirmeyi başardık.
03:17
When we released that report,
76
182000
3000
Raporu şu nedenle yayınladık,
03:20
we did so three days after the new president, Kibaki,
77
185000
3000
başkanlığının üçüncü gününde Kibaki, güya ortadan
03:23
had decided to pal up with
78
188000
2000
kaldıracağı yolsuzluklarını temizleyeceği
03:25
the man that he was going to clean out,
79
190000
2000
kişi olan Daniel arap Moi ile arkadaş olmaya
03:27
Daniel arap Moi,
80
192000
2000
başlamıştı.
03:29
so this report then
81
194000
3000
Ve bu rapor da
03:32
became a dead albatross
82
197000
2000
başkan Kibaki'nin boynuna
03:34
around President Kibaki's neck.
83
199000
3000
dolanmış ölü bir albatros'a dönüşüverdi.
03:38
CA: And -- I mean, to cut a long story short --
84
203000
3000
CA: Ve kısaca anlatacak olursak--
03:41
word of the report leaked into Kenya,
85
206000
3000
Kenya'ya bu rapordakiler resmi medya ile değil
03:44
not from the official media, but indirectly,
86
209000
3000
indirek yoldan yansıtılmış oldu. Ve size göre de
03:47
and in your opinion, it actually shifted the election.
87
212000
3000
gerçekten de Kenya seçimlerinin yönünü değiştirdi.
03:50
JA: Yeah. So this became front page of the Guardian
88
215000
3000
JA: Bu rapor Guardian gazetesinde manşet oldu
03:53
and was then printed in all the surrounding countries of Kenya,
89
218000
3000
ve Kenya çevresindeki ülkelerde basına yansıdı,
03:56
in Tanzanian and South African press.
90
221000
3000
Tanzanian ve kuzey Afrika basınında kullanıldı.
03:59
And so it came in from the outside.
91
224000
2000
Ve aslında bilgi dışarıdan geldi.
04:01
And that, after a couple of days,
92
226000
2000
Ve bir kaç gün sonrasında
04:03
made the Kenyan press feel safe to talk about it.
93
228000
2000
Kenya basını da bunlar hakkında yazmaya başladı.
04:05
And it ran for 20 nights straight on Kenyan TV,
94
230000
3000
Kenya TV'sinde aralıksız 20 gece haberi yapıldı,
04:08
shifted the vote by 10 percent,
95
233000
3000
ve Kenya istihbaratına göre de
04:11
according to a Kenyan intelligence report,
96
236000
2000
oyları da yaklaşık %10 civarında etkileyerek
04:13
which changed the result of the election.
97
238000
2000
seçim sonuçlarını değiştirmiş oldu.
04:15
CA: Wow, so your leak
98
240000
2000
CA: Yani bu sızıntı
04:17
really substantially changed the world?
99
242000
2000
aslında özünde gerçekten de dünyayı değiştirdi.
04:19
JA: Yep.
100
244000
2000
JA: Evet.
04:21
(Applause)
101
246000
4000
(alkışlar)
04:25
CA: Here's -- We're going to just show
102
250000
2000
CA: Şimdi-- size Bağdat'a yapılan CA:
04:27
a short clip from this
103
252000
3000
hava saldırısının
04:30
Baghdad airstrike video.
104
255000
2000
videosunu göstereceğiz.
04:32
The video itself is longer,
105
257000
2000
Videonun kendisi daha uzun.
04:34
but here's a short clip.
106
259000
2000
Bu kısa bir klibi.
04:36
This is -- this is intense material, I should warn you.
107
261000
3000
Bu--şiddet içeriyor.. Sizi uyarmalıyım.
04:39
Radio: ... just fuckin', once you get on 'em just open 'em up.
108
264000
3000
Telsiz; ...lanet olsun sadece, üstlerine gel ve onları deş.
04:42
I see your element, uh, got about four Humvees, uh, out along ...
109
267000
4000
Elemanı gördüm, of, dört tane Humvee jip var, işte orada...
04:46
You're clear. All right. Firing.
110
271000
3000
Görüş net. Tamam. Ateş ediyorum.
04:49
Let me know when you've got them. Let's shoot.
111
274000
3000
Onları hellettiğinde haber ver. Ateş edelim hadi.
04:52
Light 'em all up.
112
277000
2000
Hepsini ışınlayalım.
04:54
C'mon, fire!
113
279000
2000
Hadi, ateş!
04:56
(Machine gun fire)
114
281000
3000
(makinalı tüfek sesi)
04:59
Keep shoot 'n. Keep shoot 'n.
115
284000
3000
Ateşe devam. Ateşe devam.
05:02
(Machine gun fire)
116
287000
3000
(makinalı tüfek sesi)
05:05
Keep shoot 'n.
117
290000
3000
Ateşe devam.
05:08
Hotel ... Bushmaster Two-Six, Bushmaster Two-Six,
118
293000
2000
Otel... Çalıların Efendisi iki-altı, Çalıların Efendisi iki-altı,
05:10
we need to move, time now!
119
295000
2000
hareket etmeliyiz, şimdi!
05:12
All right, we just engaged all eight individuals.
120
297000
3000
Tamam, tamam sekiz şahısla bağlantı kuruldu.
05:15
Yeah, we see two birds [helicopters], and we're still firing.
121
300000
3000
Evet, iki kuş görüyoruz (helikopter), hala ateş ediyoruz.
05:18
Roger. I got 'em.
122
303000
2000
Anlaşıldı. Onları gördüm.
05:20
Two-Six, this is Two-Six, we're mobile.
123
305000
2000
İki-altı, burası iki-altı, hereketliyiz.
05:22
Oops, I'm sorry. What was going on?
124
307000
2000
Hop, Özür dilerim. Neler oluyor?
05:24
God damn it, Kyle. All right, hahaha. I hit 'em.
125
309000
2000
Lanet olsun, Kyle. Neyse, hahaha. Onları vurdum.
05:29
CA: So, what was the impact of that?
126
314000
3000
CA: Peki, bunun etkili yanı nedir?
05:32
JA: The impact on the people who worked on it
127
317000
3000
JA: Üstünde çalışan kişiler için etkisi çok,
05:35
was severe.
128
320000
2000
çok ağır bir etki.
05:37
We ended up sending two people to Baghdad
129
322000
2000
Bağdat'a iki kişi yolladık ve bu konuyu
05:39
to further research that story.
130
324000
2000
hikayeyi daha detaylı araştırdık.
05:41
So this is just the first of three attacks
131
326000
3000
Bu, bu alanda olan toplam üç tane saldırının
05:44
that occurred in that scene.
132
329000
2000
sadece birincisiydi.
05:46
CA: So, I mean, 11 people died in that attack, right,
133
331000
2000
CA: Yani, demek istediğim, bu atakta 11 kişi öldü ve
05:48
including two Reuters employees?
134
333000
2000
bunlardan ikisi de Rueters muhabiriydi?
05:50
JA: Yeah. Two Reuters employees,
135
335000
2000
JA: Evet. İki Reuters çalışanı,
05:52
two young children were wounded.
136
337000
3000
iki genç çocuk da yaralandı.
05:55
There were between 18 and 26 people killed all together.
137
340000
3000
Yani birlikte 18 ve 26 kişi ölmüş oldu.
05:58
CA: And releasing this caused
138
343000
2000
CA: Ve bunun yayınlanması da
06:00
widespread outrage.
139
345000
2000
çok yaygın bir harekete neden oldu.
06:02
What was the key element of this
140
347000
2000
Buradaki asıl anahtar eleman aslında
06:04
that actually caused the outrage, do you think?
141
349000
3000
bu hareketin başlamasına neden oldu, ne diyorsun?
06:07
JA: I don't know. I guess people can see
142
352000
2000
JA: Bilmiyorum, sanıyorum insanlar güçler
06:09
the gross disparity in force.
143
354000
3000
arasındaki inanılmaz uyumsuzluğun farkında.
06:12
You have guys walking in a relaxed way down the street,
144
357000
2000
Sokakta arkadaşlarınla sakince yürüyorsun,
06:14
and then an Apache helicopter sitting up at one kilometer
145
359000
3000
sonra bir Apache helikopter 1 km uzakta havadan
06:17
firing 30-millimeter cannon shells
146
362000
2000
herkesin üstüne 30 mm çapında
06:19
on everyone --
147
364000
2000
kurşunlarını ateşliyor--
06:21
looking for any excuse to do so --
148
366000
3000
bunu yapmak için bir bahane bekliyor--
06:24
and killing people rescuing the wounded.
149
369000
2000
ve yaralanan kişiyi kurtaranları da öldürüyor.
06:26
And there was two journalists involved that clearly weren't insurgents
150
371000
3000
Ve orada tam gün gazeteci olarak çalışan, isyancılardan olmayan
06:29
because that's their full-time job.
151
374000
2000
iki gazeteci de var.
06:33
CA: I mean, there's been this U.S. intelligence analyst,
152
378000
3000
CA: Demek istediğim, Amerikalı istihbarat analizcisi
06:36
Bradley Manning, arrested,
153
381000
2000
Bradley Manning tutuklandı.
06:38
and it's alleged that he confessed in a chat room
154
383000
3000
Ve bir sohbet odasında bu videoyu 280.000 gizli
06:41
to have leaked this video to you,
155
386000
3000
US elçilik kablo bağlantısı ile sana sızdırdığını
06:44
along with 280,000
156
389000
2000
itiraf ettiği
06:46
classified U.S. embassy cables.
157
391000
2000
konusunda söylentiler var.
06:48
I mean, did he?
158
393000
3000
Yani, yaptı mı?
06:51
JA: We have denied receiving those cables.
159
396000
2000
JA: Biz bu kablo yayınlarını aldığımızı reddettik.
06:53
He has been charged,
160
398000
2000
Suçlu bulundu,
06:55
about five days ago,
161
400000
2000
yaklaşık 5 gün önce,
06:57
with obtaining 150,000 cables
162
402000
3000
150.000 kablo yayınını ele geçirip
07:00
and releasing 50.
163
405000
2000
50 tanesini sızdırdığı söylendi.
07:02
Now, we had released,
164
407000
3000
Şimdi bu senein başlarında
07:05
early in the year,
165
410000
2000
Reykjavik ABD elciliğinden
07:07
a cable from the Reykjavik U.S. embassy,
166
412000
3000
bir kablo yayınını sızdırmıştık.
07:11
but this is not necessarily connected.
167
416000
2000
Ama bunlar bağlantılı değildi.
07:13
I mean, I was a known visitor of that embassy.
168
418000
2000
Yani o elçiliğin bilinen bir ziyaretlçisiydim zaten.
07:15
CA: I mean, if you did receive thousands
169
420000
2000
CA: Yani eğer binlerce ABD elçiliğinin
07:17
of U.S. embassy diplomatic cables ...
170
422000
3000
diplomatik kablo yayınını ele geçirmiş olsaydın...
07:20
JA: We would have released them. (CA: You would?)
171
425000
2000
JA: Şimdiye kadar çoktan sızdırırdım. (CA: Yapar mıydın?)
07:22
JA: Yeah. (CA: Because?)
172
427000
3000
JA: Evet. (CA: Çünkü?)
07:25
JA: Well, because these sort of things
173
430000
2000
JA: Çünkü asıl gerçekleri anca böyle şeyler
07:27
reveal what the true state
174
432000
3000
ortaya koyabiliyor,
07:30
of, say,
175
435000
2000
yani söz gelimi
07:32
Arab governments are like,
176
437000
2000
Arap hükümetleri aslında
07:34
the true human-rights abuses in those governments.
177
439000
3000
o hükümetlerdeki gerçek insan hakları ihlalcileri.
07:37
If you look at declassified cables,
178
442000
2000
Eğer tasnif edilmemiş yayınlara
07:39
that's the sort of material that's there.
179
444000
2000
bakarsanız, bu tarz materyalleri görüyorsunuz.
07:41
CA: So let's talk a little more broadly about this.
180
446000
2000
CA: O zaman bu konuda az daha detaya girelim.
07:43
I mean, in general, what's your philosophy?
181
448000
2000
Yani, genel anlamda, felsefen nedir?
07:45
Why is it right
182
450000
2000
Neden gizli bilgilerin
07:47
to encourage leaking of secret information?
183
452000
3000
açığa çıkmasını desteklemek gereklidir?
07:51
JA: Well, there's a question as to what sort of information is important in the world,
184
456000
3000
JA: Aslında önemli olan hangi türden bilgilerin dünya için önem taşıdığı ve hangi
07:54
what sort of information
185
459000
2000
türde bilginin
07:56
can achieve reform.
186
461000
2000
bir reform yapabileceği.
07:58
And there's a lot of information.
187
463000
2000
Ve çok fazla bilgi var aslında.
08:00
So information that organizations
188
465000
2000
Yani özellikle organizasyonların
08:02
are spending economic effort into concealing,
189
467000
3000
özellikle ekonomik çabaya girerek üstünü örttüğü
08:05
that's a really good signal
190
470000
2000
bilgi bizim için olumlu bir sinyal
08:07
that when the information gets out,
191
472000
2000
bu tarzda bilgi dışarıya sızdığında
08:09
there's a hope of it doing some good --
192
474000
2000
bayağı işe yaraması da söz konusu.
08:11
because the organizations that know it best,
193
476000
2000
Çünkü konuyu en iyi bilen organizasyon,
08:13
that know it from the inside out,
194
478000
2000
yani içeriden dışarıya biliyorlar,
08:15
are spending work to conceal it.
195
480000
3000
ve kapatmak için çaba harcıyorlar.
08:18
And that's what we've found in practice,
196
483000
2000
Ve pratikte de bununla karşılaşıyoruz.
08:20
and that's what the history of journalism is.
197
485000
3000
Gazeteciliğin tarihi de bundan ibarettir.
08:23
CA: But are there risks with that,
198
488000
3000
CA: Ama bunun bazı riskleri var,
08:26
either to the individuals concerned
199
491000
3000
bireylerle ilgili veya
08:29
or indeed to society at large,
200
494000
2000
büyük ölçekte tüm toplumla ilgili
08:31
where leaking can actually have
201
496000
2000
bu bilgi sızdırmanın amaçlanmayan
08:33
an unintended consequence?
202
498000
2000
bazı sonuçları da olabilir.
08:35
JA: Not that we have seen with anything we have released.
203
500000
2000
JA: Şimdiye kadar sızdırdıklarımızla ilgili böyle bir şey olmadı.
08:37
I mean, we have a harm immunization policy.
204
502000
2000
Yani bizim zarar bağışıklığı politikamız var.
08:39
We have a way of dealing with information
205
504000
2000
Bizim elimizdeki bilgi ile ilgilenirken bir çeşit
08:41
that has sort of personal --
206
506000
2000
kişisel bir yaklaşımımız var--
08:43
personally identifying information in it.
207
508000
2000
kişisel olarak bilgiyi tanımlıyoruz.
08:46
But there are legitimate secrets --
208
511000
3000
Ama bazı yasal sırlar var--
08:49
you know, your records with your doctor;
209
514000
3000
yani, doktorunuzdaki kayıtlarınız gibi,
08:52
that's a legitimate secret --
210
517000
2000
bunlar yasal sırlardır.
08:54
but we deal with whistleblowers that are coming forward
211
519000
2000
Ama bizler aslında doğru şekilde motive olmup öne çıkan
08:56
that are really sort of well-motivated.
212
521000
3000
muhbirler ile ilgileniyoruz.
08:59
CA: So they are well-motivated.
213
524000
2000
CA: Yani iyice motive olmuş haldeler.
09:01
And what would you say to, for example,
214
526000
2000
Peki ya şöyle birine ne dersin, örneğin,
09:03
the, you know, the parent of someone
215
528000
3000
birisinin anne-babasına--
09:06
whose son is out serving the U.S. military,
216
531000
3000
diyelim ki oğulları ABD ordusunda çalışıyor,
09:09
and he says, "You know what,
217
534000
2000
ve diyor ki, "Biliyor musunuz,
09:11
you've put up something that someone had an incentive to put out.
218
536000
2000
bu bulduğunuz şey, birilerinin teşviki ile bulunan bir şey aslında.
09:13
It shows a U.S. soldier laughing
219
538000
2000
Bu ölmüş insanlara gülen bir
09:15
at people dying.
220
540000
2000
askeri olsun.
09:17
That gives the impression, has given the impression,
221
542000
2000
Bu öyle bir izlenim veriyor ki--böyle bir izlenim verdi ki
09:19
to millions of people around the world
222
544000
2000
dünyadaki milyonlarca insan artık
09:21
that U.S. soldiers are inhuman people.
223
546000
2000
ABD askeri insan değilmiş gibi hissediyor.
09:23
Actually, they're not. My son isn't. How dare you?"
224
548000
2000
Ama değil. Öyle değiller. Oğlum öyle değil, bu ne cesaret?"
09:25
What would you say to that?
225
550000
2000
Buna ne cevap verirsin?
09:27
JA: Yeah, we do get a lot of that.
226
552000
2000
JA: Evet, bunlardan çok duyuyoruz.
09:29
But remember, the people in Baghdad,
227
554000
2000
Ama anımsayın, Bağdat'taki o insanlar,
09:31
the people in Iraq, the people in Afghanistan --
228
556000
3000
Irak'taki o insanlar, Afganistan'daki o insanlar--
09:34
they don't need to see the video;
229
559000
2000
onların bu videoyu seyretmesine gerek yok;
09:36
they see it every day.
230
561000
2000
onlar bunu her gün görüyor.
09:38
So it's not going to change their opinion. It's not going to change their perception.
231
563000
3000
Yani bu onların fikrini değiştirmez. Algılarını değiştirmeyecektir.
09:41
That's what they see every day.
232
566000
2000
Her gün gördükleri şey bu çünkü.
09:43
It will change the perception and opinion
233
568000
3000
Ama tüm bunların hesabını veren kişilerin
09:46
of the people who are paying for it all,
234
571000
2000
algılarını ve fikirlerini değiştirecektir.
09:48
and that's our hope.
235
573000
3000
Ve umudumuz da budur.
09:51
CA: So you found a way to shine light
236
576000
3000
CA: Yani sen şirketler ve
09:54
into what you see
237
579000
3000
hükümetlerdeki
09:57
as these sort of dark secrets in companies and in government.
238
582000
3000
bu tarzdaki karanlık sırların üzerine ışık tutmanın bir yolunu buldun.
10:01
Light is good.
239
586000
2000
Işık iyidir.
10:03
But do you see any irony in the fact that,
240
588000
2000
Ama şu ironik olan da bu ışığı tutabilmek için
10:05
in order for you to shine that light,
241
590000
2000
aslında senin, kendi kaynaklarının
10:07
you have to, yourself,
242
592000
2000
çevresinde bir çeşit
10:09
create secrecy around your sources?
243
594000
3000
gizlilik yaratmak zorunda olduğun gerçeği.
10:12
JA: Not really. I mean, we don't have
244
597000
3000
JA: Aslında hayır, demek istediğim,
10:15
any WikiLeaks dissidents yet.
245
600000
3000
henüz wikileaks karşıtına denk gelmedim.
10:19
We don't have sources who are dissidents on other sources.
246
604000
3000
Kaynaklarımız diğer kaynaklara henüz hiç karşı çıkmadı.
10:23
Should they come forward, that would be a tricky situation for us,
247
608000
3000
Eğer bu olursa durmum bizim için aldatıcı bir hale geliyor demiştir.
10:26
but we're presumably acting in such a way
248
611000
3000
Ama tahminim öyle bir şekilde hareket ediyoruz ki
10:29
that people feel
249
614000
2000
insanlar ahlaki açıdan
10:31
morally compelled
250
616000
2000
misyonumuza devam
10:33
to continue our mission, not to screw it up.
251
618000
3000
etmemizi ve kendimizi batırmamamızı istiyor.
10:37
CA: I'd actually be interested, just based on what we've heard so far --
252
622000
3000
CA: Aslında merak da ediyorum, yani şimdiye dek duyduğumuz kadarı ile--
10:40
I'm curious as to the opinion in the TED audience.
253
625000
3000
TED izleyicilerinin fikrini önemsiyorum.
10:45
You know, there might be a couple of views
254
630000
2000
Yani WikiLeaks ve Julian hakkında bir kaç fikir
10:47
of WikiLeaks and of Julian.
255
632000
2000
olacaktır diye düşünüyorum.
10:49
You know, hero -- people's hero --
256
634000
3000
Yani, kahraman--kişilerin kahramanı--
10:52
bringing this important light.
257
637000
3000
bunu gün ışığına çıkarıyor.
10:55
Dangerous troublemaker.
258
640000
2000
Tehlikeli bela yaratan.
10:58
Who's got the hero view?
259
643000
3000
Kim kahraman olduğunu düşünüyor?
11:02
Who's got the dangerous troublemaker view?
260
647000
3000
Peki kim tehlikeli bir bela çıkarıcı olduğunu düşünüyor?
11:06
JA: Oh, come on. There must be some.
261
651000
2000
JA: Hadfi ama. Birisi olmalı.
11:09
CA: It's a soft crowd, Julian, a soft crowd.
262
654000
2000
CA: Bu yumuşak bir kalabalık Julian, yumuşaklar.
11:11
We have to try better. Let's show them another example.
263
656000
2000
Daha iyi olalım. Bir örnek daha gösterelim onlara.
11:13
Now here's something that you haven't yet leaked,
264
658000
3000
Şimdi henüz sızdırmadığın bir şey var,
11:16
but I think for TED you are.
265
661000
3000
ve sen TED için böylesin.
11:19
I mean it's an intriguing story that's just happened, right?
266
664000
2000
Yani az önce olan çok şaşırtıcı bir hikayeydi, değil mi?
11:21
What is this?
267
666000
2000
nedir bu?
11:23
JA: So this is a sample of what we do
268
668000
2000
JA: Yani bu bizim her gün yaptığımız
11:25
sort of every day.
269
670000
2000
şeyin bir örneği aslında.
11:27
So late last year -- in November last year --
270
672000
3000
Geçen sene sonu--geçen sene kasım ayında--
11:30
there was a series of well blowouts
271
675000
2000
Meksika körfezindeki muhbirlikteki gibi
11:32
in Albania,
272
677000
2000
çok büyük
11:34
like the well blowout in the Gulf of Mexico,
273
679000
3000
olmasa da Arnavutluk'ta da
11:37
but not quite as big.
274
682000
2000
bir seri bilgi sızdırıldı.
11:39
And we got a report --
275
684000
3000
Ve bir de rapor aldık--
11:42
a sort of engineering analysis into what happened --
276
687000
3000
olan biten ile ilgili analiz mühendisliği gibiydi--
11:45
saying that, in fact, security guards
277
690000
3000
söylenene göre, aslında birbiri ile
11:48
from some rival, various competing oil firms
278
693000
3000
rekabet eden petrol şirketlerinin güvenliklerinin
11:51
had, in fact, parked trucks there and blown them up.
279
696000
3000
verdiği bilgiye göre, bu şirketler kendi yük araçlarını patlatıyorlardı.
11:55
And part of the Albanian government was in this, etc., etc.
280
700000
3000
Ve Arnavutluk hükümetinin bir kısmı da bu işin içindeydi vs vs...
11:59
And the engineering report
281
704000
1000
Ve mühendislik raporunun üstünde
12:00
had nothing on the top of it,
282
705000
2000
hiç bir şey yazılı değildi.
12:02
so it was an extremely difficult document for us.
283
707000
2000
Bizim için inanılmaz zor bir dökümandı.
12:04
We couldn't verify it because we didn't know
284
709000
2000
Kimin yazdığını ve konunun ne olduğunu
12:06
who wrote it and knew what it was about.
285
711000
2000
bilmediğimiz için soruşturmakta zorlandık.
12:08
So we were kind of skeptical that maybe it was
286
713000
2000
Ve acaba rakip bir petrol şirketinden gelen ve gerçek dışı
12:10
a competing oil firm just sort of playing the issue up.
287
715000
2000
bir konu olabilir mi diye de şüpheye düşmüş olduk.
12:12
So under that basis, we put it out and said,
288
717000
2000
Bu temelin üstünde "bak biz bu konuda
12:14
"Look, we're skeptical about this thing.
289
719000
2000
şüpheye düştük. Bilmiyoruz ki, ne yapalım
12:16
We don't know, but what can we do?
290
721000
2000
Aslında bilgi gayet güzel, gerçek gibi duruyor
12:18
The material looks good, it feels right,
291
723000
2000
ama bunu doğrulayamıyoruz" yazıp
12:20
but we just can't verify it."
292
725000
2000
belgeyi sayfaya koyduk.
12:22
And we then got a letter
293
727000
3000
Ve aslında raporda ismi belirtilmemiş
12:25
just this week
294
730000
3000
olan bu şirketten
12:28
from the company who wrote it,
295
733000
3000
bu belgenin kaynağını soruşturan
12:31
wanting to track down the source --
296
736000
3000
bir mektup aldık--
12:34
(Laughter)
297
739000
3000
(kahkahalar)
12:38
saying, "Hey, we want to track down the source."
298
743000
3000
şöyle diyordu, "Hey, belgenin kaynağını bulmak istiyoruz"
12:41
And we were like, "Oh, tell us more.
299
746000
2000
Bizde cevap verdik "Oh, daha fazlasını anlatsanıza
12:43
What document is it, precisely, you're talking about?
300
748000
3000
tam olarak hangi dökümandan bahsediyorsunuz ki?
12:46
Can you show that you had legal authority over that document?
301
751000
3000
Bu döküman ile ilgili yasal bir hakkınız olduğunu gösterebilir misiniz?
12:49
Is it really yours?"
302
754000
2000
Gerçekten size mi ait?"
12:51
So they sent us this screen shot
303
756000
3000
Onlar da bize belgenin yazarının
12:54
with the author
304
759000
2000
Microsoft Word
12:56
in the Microsoft Word ID.
305
761000
3000
kimliği ile görüntüleyen bir ekran print-screen'i yolladı.
13:01
Yeah.
306
766000
2000
Evet...
13:03
(Applause)
307
768000
5000
(alkışlar)
13:08
That's happened quite a lot though.
308
773000
2000
Bunu çok sık yaşıyoruz aslında.
13:10
This is like one of our methods
309
775000
2000
Bu bizim kimliği ortaya çıkarmamızın
13:12
of identifying, of verifying, what a material is,
310
777000
3000
yollarından birisi--yani materyalin içeriğini doğrulama yolu,
13:15
is to try and get these guys to write letters.
311
780000
2000
bu adamların bize mektup yazmasını sağlıyoruz.
13:17
CA: Yeah. Have you had information
312
782000
3000
CA: Evet. BP'nin içinden de aldığın
13:20
from inside BP?
313
785000
2000
bilgi var mıydı?
13:22
JA: Yeah, we have a lot, but I mean, at the moment,
314
787000
3000
JA: Evet, hem de çok, yani şu anda bir takım ciddi
13:25
we are undergoing a sort of serious fundraising and engineering effort.
315
790000
3000
mühendislik ve maddi destek toplama çabası içindeyiz.
13:28
So our publication rate
316
793000
2000
Son bir kaç ayda
13:30
over the past few months
317
795000
2000
toplumdan gördüğümüz inanılmaz
13:32
has been sort of minimized
318
797000
2000
ilgiden dolayı kullandığımız
13:34
while we're re-engineering our back systems
319
799000
3000
sistemlerin mühendisliğini yenilerken
13:37
for the phenomenal public interest that we have.
320
802000
3000
yayın sayımız ve hızımız biraz azaldı.
13:40
That's a problem.
321
805000
2000
Bu aslında sorun.
13:42
I mean, like any sort of growing startup organization,
322
807000
3000
Yeni başlayan ve büyümekte olan her organizasyon gibi
13:45
we are sort of overwhelmed
323
810000
2000
kendi büyümemizden dolayı
13:47
by our growth,
324
812000
2000
boğulmuş haldeyiz.
13:49
and that means we're getting enormous quantity
325
814000
2000
Bu aslında çok fazla sayıda muhbirden çok fazla
13:51
of whistleblower disclosures
326
816000
2000
sayıda bilginin büyük yetenekle
13:53
of a very high caliber
327
818000
2000
sızdırıldığı anlamına geliyor
13:55
but don't have enough people to actually
328
820000
2000
ama bu bilgiyi işleyecek araştıracak
13:57
process and vet this information.
329
822000
2000
yeteri kadar insana sahip değiliz.
13:59
CA: So that's the key bottleneck,
330
824000
2000
CA: Yani sık boğaz olduğunuz şey
14:01
basically journalistic volunteers
331
826000
2000
temelde yeterli sayıda gönüllü gazeteci
14:03
and/or the funding of journalistic salaries?
332
828000
3000
ve/veya gazetecilik maaş bağışına sahip olmamanız.
14:06
JA: Yep. Yeah, and trusted people.
333
831000
2000
JA: Evet. Ve bir de güvenilir kişilere.
14:08
I mean, we're an organization
334
833000
2000
Yani biz bir organizasyonuz
14:10
that is hard to grow very quickly
335
835000
2000
çabuk büyümek zor bir iş
14:12
because of the sort of material we deal with,
336
837000
2000
özellikle ilgilendiğimiz materyal yüzünden böyle.
14:14
so we have to restructure
337
839000
3000
Bu nedenle yeniden yapılanıp
14:17
in order to have people
338
842000
2000
yüksek ulusal güvenlikle
14:19
who will deal with the highest national security stuff,
339
844000
3000
ilgilenecek ve sonra da güvenlikle ilgili vakaları azaltacak
14:22
and then lower security cases.
340
847000
2000
kişilere ihtiyaç duyuyoruz.
14:24
CA: So help us understand a bit about you personally
341
849000
3000
Bunu kişisel olarak nasıl yapmaya başladığını anlamamız
14:27
and how you came to do this.
342
852000
2000
için bize biraz yardımcı olur musun?
14:29
And I think I read that as a kid
343
854000
2000
Doğru okuduysam çocukken
14:31
you went to 37 different schools.
344
856000
3000
37 farklı okula gitmişsin.
14:34
Can that be right?
345
859000
2000
Bu doğru mu?
14:36
JA: Well, my parents were in the movie business
346
861000
3000
Ebeveynlerim film işindeydi ve bu arada da bir
14:39
and then on the run from a cult,
347
864000
2000
tarikatten kaçıyorlardı,
14:41
so the combination between the two ...
348
866000
2000
bu ikisi birleşince de...
14:43
(Laughter)
349
868000
4000
(kahkahalar)
14:47
CA: I mean, a psychologist might say
350
872000
2000
Yani, bir psikolog bunun paranoya
14:49
that's a recipe for breeding paranoia.
351
874000
3000
üretmek için bir reçete olduğunu söyleyebilir.
14:52
JA: What, the movie business?
352
877000
2000
JA: Hangisi, Film işi mi?
14:54
(Laughter)
353
879000
3000
(kahkahalar)
14:57
(Applause)
354
882000
3000
(alkışlar)
15:00
CA: And you were also -- I mean,
355
885000
2000
Ve ayrıca da-- Yani sen
15:02
you were also a hacker at an early age
356
887000
2000
çok erken yaşlarda hacker olmuşsun
15:04
and ran into the authorities early on.
357
889000
3000
yetkili kişilerle de erken tanışmışsın.
15:07
JA: Well, I was a journalist.
358
892000
3000
JA: Evet, ben gazeteciydim.
15:10
You know, I was a very young journalist activist at an early age.
359
895000
2000
Yani çok küçük bir yaştayken de küçük bir gazeteci ve aktivisttim.
15:12
I wrote a magazine,
360
897000
2000
Bir magazin yazdığım için
15:14
was prosecuted for it when I was a teenager.
361
899000
3000
daha ergenliğimde soruşturuldum.
15:17
So you have to be careful with hacker.
362
902000
2000
Bir hacker ile dikkatli olmalısınız.
15:19
I mean there's like -- there's a method
363
904000
2000
Yani, pek çok şey için kullanılabilen
15:21
that can be deployed for various things.
364
906000
2000
bir metod olabilir.
15:23
Unfortunately, at the moment,
365
908000
2000
Ne yazık ki şu anda
15:25
it's mostly deployed by the Russian mafia
366
910000
2000
bu daha ziyade rus mafyası tarafından
15:27
in order to steal your grandmother's bank accounts.
367
912000
2000
büyükannelerimizin banka hesaplarını çalmak için kullanılıyor.
15:29
So this phrase is not,
368
914000
3000
Yani deyim yerindeyse--
15:32
not as nice as it used to be.
369
917000
2000
eskisi kadar iyi bir şey değil.
15:34
CA: Yeah, well, I certainly don't think
370
919000
2000
CA: Evet, ben kesinlikle kimsenin büyükannesinin
15:36
you're stealing anyone's grandmother's bank account,
371
921000
3000
banka hesabını çaldığını düşünmüyorum.
15:39
but what about
372
924000
2000
Peki ya temel
15:41
your core values?
373
926000
2000
değerleriniz neler?
15:43
Can you give us a sense of what they are
374
928000
3000
Bize temel değerlerinizin neler olduğu ve
15:46
and maybe some incident in your life
375
931000
2000
bunları belirlerken yaşadıklarınızla ilgili
15:48
that helped determine them?
376
933000
3000
bir parça bilgi vermeniz mümkün mü?
15:53
JA: I'm not sure about the incident.
377
938000
2000
JA: Yaşadıklarım konusunda emin değilim
15:55
But the core values:
378
940000
3000
Ama temel değerlerim;
15:58
well, capable, generous men
379
943000
3000
iyi, becerikli ve yüce gönüllü erkekler
16:01
do not create victims;
380
946000
2000
kurbanlar yaratmazlar;
16:03
they nurture victims.
381
948000
2000
kurban olanları iyileştirirler.
16:05
And that's something from my father
382
950000
2000
Ve bu aslında babamdan gelen bir şey
16:07
and something from other capable, generous men
383
952000
3000
ve hayatıma giren diğer becerikli ve yüce gönüllü
16:10
that have been in my life.
384
955000
3000
erkeklerden kaynaklanıyor.
16:13
CA: Capable, generous men do not create victims;
385
958000
2000
CA: Becerikli, yüce gönüllü erkekler kurban yaratmazlar
16:15
they nurture victims?
386
960000
2000
kurbanları iyileştirirler mi?
16:17
JA: Yeah. And you know,
387
962000
2000
JA: Evet, bilirsiniz,
16:19
I'm a combative person,
388
964000
4000
Ben hırçın biriyim,
16:23
so I'm not actually so big on the nurture,
389
968000
2000
ve aslında iyileştirme konusunda çok iyi değilim.
16:25
but some way --
390
970000
3000
Ama bir şekilde--
16:28
there is another way of nurturing victims,
391
973000
3000
Kurbanları iyileştirmenin başka bir yolu da var,
16:31
which is to police perpetrators
392
976000
3000
bu da suç faillerine karşı polislik
16:34
of crime.
393
979000
2000
yapmak.
16:36
And so that is something
394
981000
2000
Bu benim karakterimde
16:38
that has been in my character
395
983000
2000
çok uzun zamanlardan beri
16:40
for a long time.
396
985000
2000
var olan bir şey.
16:42
CA: So just tell us, very quickly in the last minute, the story:
397
987000
3000
CA: Peki bize çok hızlı bir son dakika hikayesi anlatın;
16:45
what happened in Iceland?
398
990000
3000
İzlanda'da ne oldu?
16:48
You basically published something there,
399
993000
3000
Orada bir şey yayınladınız,
16:51
ran into trouble with a bank,
400
996000
3000
ve bir banka ile sorun yaşadınız,
16:54
then the news service there
401
999000
2000
ve oradaki haber servisleri
16:56
was injuncted from running the story.
402
1001000
3000
bu hikayeyi yayınlamaktan men edildi.
16:59
Instead, they publicized your side.
403
1004000
2000
Bunun yerine, sizin reklamınızı yaptılar.
17:01
That made you very high-profile in Iceland. What happened next?
404
1006000
3000
Bu da izlanda da sizi bayağı meşhur etti. Sonra ne oldu?
17:04
JA: Yeah, this is a great case, you know.
405
1009000
2000
JA: Bu harika bir vakaydı.
17:06
Iceland went through this financial crisis.
406
1011000
2000
İzlanda'da finansal bir kriz yaşandı.
17:08
It was the hardest hit of any country in the world.
407
1013000
2000
Dünyadaki bütün ülkelerden daha büyük bir hasar aldılar.
17:10
Its banking sector was 10 times the GDP
408
1015000
2000
Banka sektöründeki GDP ekonominin geri kalanından
17:12
of the rest of the economy.
409
1017000
2000
10 kat daha fazlaydı.
17:14
Anyway, so we release this report
410
1019000
3000
Geçen sene haziran ayında
17:17
in July last year.
411
1022000
3000
biz bu raporu yayınladık.
17:20
And the national TV station was injuncted
412
1025000
2000
Ve ulusal televizyon kanalı yayına girmesine
17:22
five minutes before it went on air,
413
1027000
2000
beş dakika kala men edildi.
17:24
like out of a movie: injunction landed on the news desk,
414
1029000
2000
Bir filmmiş gibi, mahkeme emri haber masasının üstüne konuldu
17:26
and the news reader was like,
415
1031000
2000
ve haber spikeri de şaşkın
17:28
"This has never happened before. What do we do?"
416
1033000
2000
"Bu daha önce hiç olmamıştı. Şimdi ne yapacağız?" diye sordu.
17:30
Well, we just show the website instead,
417
1035000
2000
Bizde yayın boyunca arka planda
17:32
for all that time, as a filler,
418
1037000
3000
kendi web sitemizi gösterdik.
17:35
and we became very famous in Iceland,
419
1040000
2000
Ve izlanda'da çok meşhur olduk,
17:37
went to Iceland and spoke about this issue.
420
1042000
3000
İzlanda'ya gidip konu hakkında konuştuk.
17:40
And there was a feeling in the community
421
1045000
2000
Toplumda öyle bir duygu vardı ki sanki
17:42
that that should never happen again,
422
1047000
2000
bu asla olmamalıydı.
17:44
and as a result,
423
1049000
2000
Sonuç olarak,
17:46
working with Icelandic politicians
424
1051000
2000
bazı İzlanda politikacısı ile birlikte çalıştık
17:48
and some other international legal experts,
425
1053000
2000
daha sonra da uluslararası yasal bir kaç uzmanla
17:50
we put together a new sort of
426
1055000
2000
ve birlikte İzlanda özgür basınına
17:52
package of legislation for Iceland
427
1057000
3000
açık denizde sığınacak bir liman
17:55
to sort of become an offshore haven
428
1060000
3000
sunan bir yasa paketi
17:58
for the free press,
429
1063000
3000
hazırlamış olduk,
18:01
with the strongest journalistic protections in the world,
430
1066000
3000
dünyadaki en güçlü gazetecilik korumasıyla birlikte
18:04
with a new Nobel Prize
431
1069000
2000
konuşma özgürlüğü için
18:06
for freedom of speech.
432
1071000
2000
yeni bir de Nobel Ödülü geldi.
18:08
Iceland's a Nordic country,
433
1073000
2000
İzlanda da Norveç gibi bir İskandinav
18:10
so, like Norway, it's able to tap into the system.
434
1075000
3000
ülkesi ve yine Norveç gibi sistemin içine dokunabiliyor.
18:13
And just a month ago,
435
1078000
2000
Ve henüz 1 ay önce
18:15
this was passed by the Icelandic parliament unanimously.
436
1080000
3000
bu izlanda parlementosundan anonim şekilde geçirildi.
18:18
CA: Wow.
437
1083000
2000
CA: Wow.
18:20
(Applause)
438
1085000
6000
(alkışlar)
18:26
Last question, Julian.
439
1091000
2000
Son sorum, Julian.
18:28
When you think of the future then,
440
1093000
2000
Geleceğe bakınca ne görüyorsun,
18:30
do you think it's more likely to be
441
1095000
2000
Big Brother (hükümet) üstümüzde
18:32
Big Brother exerting more control,
442
1097000
2000
daha büyük bir kontrol ve gizlilik
18:34
more secrecy,
443
1099000
2000
mi uyguluyor,
18:36
or us watching
444
1101000
2000
yada bizler,
18:38
Big Brother,
445
1103000
2000
Big Brother'ı mı izliyoruz
18:40
or it's just all to be played for either way?
446
1105000
3000
veya bunların ikisi birden mi devam ediyor?
18:43
JA: I'm not sure which way it's going to go.
447
1108000
2000
JA: Hangi yolla devam edecek emin değilim.
18:45
I mean, there's enormous pressures
448
1110000
2000
Yani dünyada şu anda konuşma özgürlüğü
18:47
to harmonize freedom of speech legislation
449
1112000
3000
yasası ve şeffaflık yasası için inanılmaz
18:50
and transparency legislation around the world --
450
1115000
3000
bir baskı uygulanıyor--
18:53
within the E.U.,
451
1118000
2000
EU içinde,
18:55
between China and the United States.
452
1120000
2000
Çin ve ABD arasında.
18:57
Which way is it going to go? It's hard to see.
453
1122000
3000
Hangi yöne gidecek görmek çok zor.
19:00
That's why it's a very interesting time to be in --
454
1125000
2000
Bu nedenlerle bunlar de yaşamak için çok ilginç günler.
19:02
because with just a little bit of effort,
455
1127000
2000
Çünkü sadece bir parça çaba ile bu yollardan
19:04
we can shift it one way or the other.
456
1129000
3000
birine de diğerine de yönelmek mümkün.
19:07
CA: Well, it looks like I'm reflecting the audience's opinion
457
1132000
3000
CA: Julian sanıyorum izleyenlerin de fikrini yansıtıyor olacağım
19:10
to say, Julian, be careful,
458
1135000
2000
lütfen dikkatli ol ve
19:12
and all power to you.
459
1137000
2000
tüm güçler seninle olsun.
19:14
JA: Thank you, Chris. (CA: Thank you.)
460
1139000
2000
JA: Teşekkürler, Chris. (CA: Teşekkürler.)
19:16
(Applause)
461
1141000
10000
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Julian Assange - WhistleblowerInternet activist Julian Assange serves as spokesperson for WikiLeaks, a controversial, volunteer-driven website that publishes and comments on leaked documents alleging government and corporate misconduct.
Why you should listen
You could say Australian-born Julian Assange has swapped his long-time interest in network security flaws for the far-more-suspect flaws of even bigger targets: governments and corporations. Since his early 20s, he has been using network technology to prod and probe the vulnerable edges of administrative systems, but though he was a computing hobbyist first (in 1991 he was the target of hacking charges after he accessed the computers of an Australian telecom), he's now taken off his "white hat" and launched a career as one of the world's most visible human-rights activists.
He calls himself "editor in chief." He travels the globe as its spokesperson. Yet Assange's part in WikiLeaks is clearly dicier than that: he's become the face of creature that, simply, many powerful organizations would rather see the world rid of. His Wikipedia entry says he is "constantly on the move," and some speculate that his role in publishing decrypted US military video has put him in personal danger. A controversial figure, pundits debate whether his work is reckless and does more harm than good. Amnesty International recognized him with an International Media Award in 2009.
Assange studied physics and mathematics at the University of Melbourne. He wrote Strobe, the first free and open-source port scanner, and contributed to the book Underground: Tales of Hacking, Madness and Obsession on the Electronic Frontier.
Julian Assange | Speaker | TED.com