TEDxRiodelaPlata
Dan Ariely: What makes us feel good about our work?
Dan Ariely: Co sprawia, że jesteśmy zadowoleni z naszej pracy?
Filmed:
Readability: 3.3
6,508,994 views
Co motywuje nas do pracy? Wbrew utartym przekonaniom, nie są to tylko pieniądze. Ale nie jest to też tylko radość. Zdaje się, że większość z nas rozwija się, robiąc stałe postępy i czując sensowność celu. Ekonomista behawioralny Dan Ariely prezentuje dwa zaskakujące eksperymenty, które ujawniają nieoczekiwane i subtelne postawy ludzi wobec znaczenia w ich pracy. (Nagrane na TEDxRiodelaPlata).
Dan Ariely - Behavioral economist
The dismal science of economics is not as firmly grounded in actual behavior as was once supposed. In "Predictably Irrational," Dan Ariely told us why. Full bio
The dismal science of economics is not as firmly grounded in actual behavior as was once supposed. In "Predictably Irrational," Dan Ariely told us why. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I want to talk a little bit today
0
405
1703
Chciałbym dziś opowiedzieć
00:14
about labor and work.
1
2108
3898
o pracy i pracowaniu.
00:18
When we think about how people work,
2
6006
3164
Kiedy myślimy o tym, jak ludzie pracują,
00:21
the naive intuition we have
3
9170
2469
intuicja nam podpowiada,
00:23
is that people are like rats in a maze --
4
11639
2166
że zachowujemy się jak szczury w labiryncie,
00:25
that all people care about is money,
5
13805
2379
że obchodzą nas tylko pieniądze.
00:28
and the moment we give people money,
6
16184
1312
Wynagrodzenia sprawiają,
00:29
we can direct them to work one way,
7
17496
1822
że możemy kazać ludziom pracować
00:31
we can direct them to work another way.
8
19318
2104
w ten czy inny sposób.
00:33
This is why we give bonuses to bankers and pay in all kinds of ways.
9
21422
3301
Dlatego dajemy premie bankierom
i płacimy im na wiele różnych sposobów.
i płacimy im na wiele różnych sposobów.
00:36
And we really have this incredibly simplistic view
10
24723
3381
Mamy uproszczone wyobrażenie tego,
00:40
of why people work and what the labor market looks like.
11
28104
4358
dlaczego ludzie pracują i jak wygląda rynek pracy.
00:44
At the same time, if you think about it,
12
32462
2728
Jednocześnie, jeśli się nad tym zastanowić,
00:47
there's all kinds of strange behaviors in the world around us.
13
35190
3333
w otaczającym nas świecie
obserwujemy różne rodzaje dziwnych zachowań.
obserwujemy różne rodzaje dziwnych zachowań.
00:50
Think about something like mountaineering and mountain climbing.
14
38523
3132
Pomyślcie na przykład
o alpinizmie i wspinaczce górskiej.
o alpinizmie i wspinaczce górskiej.
00:53
If you read books of people who climb mountains, difficult mountains,
15
41655
4536
Jeśli czytacie książki napisane przez ludzi,
którzy zdobywają trudne, wymagające szczyty,
którzy zdobywają trudne, wymagające szczyty,
00:58
do you think that those books are full of moments of joy and happiness?
16
46191
4997
czy te książki są pełne
momentów szczęścia i radości?
momentów szczęścia i radości?
01:03
No, they are full of misery.
17
51188
2733
Nie, są pełne cierpienia.
01:05
In fact, it's all about frostbite and difficulty to walk
18
53921
3801
Właściwie dotyczą głównie odmrożeń
i problemów z chodzeniem,
i problemów z chodzeniem,
01:09
and difficulty of breathing --
19
57722
1684
problemów z oddychaniem,
01:11
cold, challenging circumstances.
20
59406
2599
wychłodzenia, ekstremalnych sytuacji.
01:14
And if people were just trying to be happy,
21
62005
2698
Zakładając, że chodziło im tylko o uczucie spełnienia
01:16
the moment they would get to the top,
22
64703
2000
tuż po zdobyciu szczytu,
01:18
they would say, "This was a terrible mistake.
23
66703
1769
powiedzieliby: „To była straszna pomyłka.
01:20
I'll never do it again."
24
68472
1511
Nigdy więcej tego nie zrobię".
01:21
(Laughter)
25
69983
1539
(Śmiech)
01:23
"Instead, let me sit on a beach somewhere drinking mojitos."
26
71522
3632
„Zamiast tego wolę sobie posiedzieć
gdzieś na plaży i pić mohito".
gdzieś na plaży i pić mohito".
01:27
But instead, people go down,
27
75154
3260
Ale tak nie jest.
Ludzie wracają z wyprawy,
Ludzie wracają z wyprawy,
01:30
and after they recover, they go up again.
28
78414
3024
by po powrocie do formy zdobywać kolejne szczyty.
01:33
And if you think about mountain climbing as an example,
29
81438
3412
Wspinaczka to świetny materiał
01:36
it suggests all kinds of things.
30
84850
2093
do wielu przemyśleń.
01:38
It suggests that we care about reaching the end, a peak.
31
86943
3961
Pokazuje, że zależy nam na celu,
na osiągnięciu szczytu.
na osiągnięciu szczytu.
01:42
It suggests that we care about the fight, about the challenge.
32
90904
3534
Że zależy nam na walce, na wyzwaniu.
01:46
It suggests that there's all kinds of other things
33
94438
2049
Że istnieje wiele innych rzeczy,
01:48
that motivate us to work or behave in all kinds of ways.
34
96487
5497
które motywują nas do pracy
i działania na wiele sposobów.
i działania na wiele sposobów.
01:53
And for me personally, I started thinking about this
35
101984
2837
Sam zacząłem o tym myśleć po tym,
01:56
after a student came to visit me.
36
104821
2818
jak odwiedził mnie student,
01:59
This was a student that was one of my students a few years earlier.
37
107639
3999
którego uczyłem kilka lat wcześniej.
02:03
And he came one day back to campus.
38
111638
2184
Pewnego dnia przyszedł na uniwersytet
02:05
And he told me the following story:
39
113822
2249
i opowiedział mi następującą historię.
02:08
He said that for more than two weeks, he was working on a PowerPoint presentation.
40
116071
5401
Przez ponad dwa tygodnie
pracował nad prezentacją w Power Poincie.
pracował nad prezentacją w Power Poincie.
02:13
He was working in a big bank.
41
121472
1769
Pracował w dużym banku,
02:15
This was in preparation for a merger and acquisition.
42
123241
3897
który przygotowywał się do fuzji
i przejęcia innej instytucji.
i przejęcia innej instytucji.
02:19
And he was working very hard on this presentation --
43
127138
2807
Pracował nad tą prezentacją bardzo ciężko -
02:21
graphs, tables, information.
44
129945
2009
wykresy, tabele, informacje.
02:23
He stayed late at night every day.
45
131954
3067
Codziennie siedział do późna w nocy.
02:27
And the day before it was due,
46
135021
2453
Dzień przed ustalonym terminem
02:29
he sent his PowerPoint presentation to his boss,
47
137474
3214
wysłał prezentację do swojego szefa,
02:32
and his boss wrote him back and said,
48
140688
2655
który mu odpisał:
02:35
"Nice presentation, but the merger is canceled."
49
143343
4910
„Świetna prezentacja, ale fuzja została odwołana".
02:40
And the guy was deeply depressed.
50
148253
2090
Mój były student totalnie się załamał.
02:42
Now at the moment when he was working,
51
150343
2430
Kiedy pracował nad prezentacją,
02:44
he was actually quite happy.
52
152773
1770
był całkiem zadowolony.
02:46
Every night he was enjoying his work,
53
154543
2279
Każdego wieczoru cieszył się ze swojej pracy,
02:48
he was staying late, he was perfecting this PowerPoint presentation.
54
156822
4650
kładł się późno, ciągle udoskonalając tę prezentację.
02:53
But knowing that nobody would ever watch that made him quite depressed.
55
161472
5150
Ale świadomość, że nikt jej nigdy nie zobaczy,
mocno go przygnębiła.
mocno go przygnębiła.
02:58
So I started thinking about how do we experiment
56
166622
2705
Więc zacząłem myśleć nad tym, jak rozumiemy
03:01
with this idea of the fruits of our labor.
57
169327
3817
pojęcie „owoców naszej pracy".
03:05
And to start with, we created a little experiment
58
173144
4232
Na początku przeprowadziliśmy mały eksperyment,
03:09
in which we gave people Legos, and we asked them to build with Legos.
59
177376
6028
w którym dawaliśmy ludziom klocki Lego
i kazaliśmy im coś z nich zbudować.
i kazaliśmy im coś z nich zbudować.
03:15
And for some people, we gave them Legos and we said,
60
183404
4202
Niektórym ludziom daliśmy klocki, mówiąc:
03:19
"Hey, would you like to build this Bionicle for three dollars?
61
187606
4715
„Hej, może chciałbyś zbudować Bionicle'a za trzy dolary?
03:24
We'll pay you three dollars for it."
62
192321
2023
Zapłacimy ci za niego trzy dolary".
03:26
And people said yes, and they built with these Legos.
63
194344
3248
Ludzie się zgadzali i budowali z tych klocków.
03:29
And when they finished, we took it, we put it under the table,
64
197592
3870
Kiedy skończyli, zabraliśmy im je,
schowaliśmy pod stołem
schowaliśmy pod stołem
03:33
and we said, "Would you like to build another one, this time for $2.70?"
65
201462
5025
i spytaliśmy: „Chciałbyś może zbudować następnego,
tym razem za 2,70 $?"
tym razem za 2,70 $?"
03:38
If they said yes, we gave them another one.
66
206487
1709
Jeżeli się zgadzali, znów dawaliśmy im klocki.
03:40
And when they finished, we asked them,
67
208196
1302
Po skończeniu zapytaliśmy ich:
03:41
"Do you want to build another one?" for $2.40, $2.10, and so on,
68
209498
4739
„Chcecie może zbudować kolejnego?" za 2,40 $,
2,10 $ i tak dalej,
2,10 $ i tak dalej,
03:46
until at some point people said, "No more. It's not worth it for me."
69
214237
5448
aż w pewnym momencie ktoś powiedział:
„Już nie chcę. Nie warto".
„Już nie chcę. Nie warto".
03:51
This was what we called the meaningful condition.
70
219685
2837
Nazwaliśmy to wariantem znaczenia.
03:54
People built one Bionicle after another.
71
222522
3141
Ludzie budowali jednego Bionicle'a za drugim.
03:57
After they finished every one of them, we put them under the table.
72
225663
3229
Każdą skończoną sztukę chowaliśmy pod stołem.
04:00
And we told them that at the end of the experiment,
73
228892
2372
Na końcu eksperymentu powiedzieliśmy im,
04:03
we will take all these Bionicles, we will disassemble them,
74
231264
3292
że rozbierzemy te Bionicle,
04:06
we will put them back in the boxes, and we will use it for the next participant.
75
234556
4657
włożymy klocki z powrotem do pudełka
i damy je następnemu uczestnikowi.
i damy je następnemu uczestnikowi.
04:11
There was another condition.
76
239213
1794
Był też inny wariant.
04:13
This other condition was inspired by David, my student.
77
241007
4649
Został on zainspirowany przez Davida, mojego studenta.
04:17
And this other condition we called the Sisyphic condition.
78
245656
3378
Ten wariant nazwaliśmy wariantem Syzyfa.
04:21
And if you remember the story about Sisyphus,
79
249034
2441
Jeśli pamiętacie historię o Syzyfie,
04:23
Sisyphus was punished by the gods to push the same rock up a hill,
80
251475
5049
który - ukarany przez bogów -
musiał wtaczać na górę głaz,
musiał wtaczać na górę głaz,
04:28
and when he almost got to the end,
81
256524
2015
a kiedy był już prawie przy wierzchołku,
04:30
the rock would roll over, and he would have to start again.
82
258539
3058
skała wymykała mu się z rąk, spadała na sam
dół zbocza i Syzyf musiał zaczynać od początku.
dół zbocza i Syzyf musiał zaczynać od początku.
04:33
And you can think about this as the essence of doing futile work.
83
261597
5094
Możecie myśleć o tym
jako o kwintesencji bezcelowej pracy.
jako o kwintesencji bezcelowej pracy.
04:38
You can imagine that if he pushed the rock on different hills,
84
266691
2817
Można sobie wyobrazić, że gdyby wtaczał głaz
za każdym razem na inną górę,
za każdym razem na inną górę,
04:41
at least he would have some sense of progress.
85
269508
2808
przynajmniej mielibyśmy jakieś poczucie rozwoju.
04:44
Also, if you look at prison movies,
86
272316
2538
Jeśli spojrzycie na filmy o tematyce więziennej,
04:46
sometimes the way that the guards torture the prisoners
87
274854
3353
czasem strażnicy torturują więźnia
04:50
is to get them to dig a hole
88
278207
2134
każąc mu wykopać dół,
04:52
and when the prisoner is finished, they ask him to fill the hole back up and then dig again.
89
280341
4466
a kiedy skazany wykona zadanie, każą mu go zasypać
i wykopać go od nowa.
i wykopać go od nowa.
04:56
There's something about this cyclical version
90
284807
2288
Coś w tym cyklicznym sposobie
04:59
of doing something over and over and over
91
287095
2368
wielokrotnego wykonywania czynności
05:01
that seems to be particularly demotivating.
92
289463
2943
zdaje się być wyjątkowo demotywujące.
05:04
So in the second condition of this experiment, that's exactly what we did.
93
292406
3497
I właśnie to zbadaliśmy w drugim wariancie
naszego eksperymentu.
naszego eksperymentu.
05:07
We asked people, "Would you like to build one Bionicle for three dollars?"
94
295903
5087
Zapytaliśmy ludzi: „Chcielibyście zbudować Bionicle'a
za trzy dolary?"
za trzy dolary?"
05:12
And if they said yes, they built it.
95
300990
1914
Jeżeli się zgodzili, budowali go.
05:14
Then we asked them, "Do you want to build another one for $2.70?"
96
302904
3487
Wtedy pytaliśmy ich: „Chcecie zbudować następnego
za 2,70 $?"
za 2,70 $?"
05:18
And if they said yes, we gave them a new one,
97
306391
3359
Jeżeli się zgadzali, dawaliśmy im klocki
05:21
and as they were building it,
98
309750
1965
i kiedy go budowali,
05:23
we took apart the one that they just finished.
99
311715
2868
rozkładaliśmy tego, którego już ukończyli.
05:26
And when they finished that,
100
314583
2628
Kiedy skończyli drugiego,
05:29
we said, "Would you like to build another one, this time for 30 cents less?"
101
317211
3667
powiedzieliśmy: „Chcielibyście zbudować kolejnego
za 30 centów mniej?"
za 30 centów mniej?"
05:32
And if they said yes, we gave them the one that they built and we broke.
102
320878
4033
Jeżeli się zgadzali, dawaliśmy im tego,
którego oni zbudowali, a my rozmontowaliśmy.
którego oni zbudowali, a my rozmontowaliśmy.
05:36
So this was an endless cycle
103
324911
2300
Więc był to niekończący się cykl:
05:39
of them building and us destroying in front of their eyes.
104
327211
4979
oni budowali, a my niszczyliśmy to na ich oczach.
05:44
Now what happens when you compare these two conditions?
105
332190
4153
Co się stanie, jeżeli porównamy te dwie sytuacje?
05:48
The first thing that happened
106
336343
1086
Po pierwsze, ludzie budowali
05:49
was that people built many more Bionicles -- they built 11 versus seven --
107
337429
3715
dużo więcej, bo 11 Bionicle'ów w wariancie znaczenia,
05:53
in the meaningful condition versus the Sisyphus condition.
108
341144
3652
podczas gdy tylko 7 w wariancie Syzyfa.
05:56
And by the way, we should point out that this was not a big meaning.
109
344796
3068
Należy zaznaczyć, że ta sytuacja
nie była jakaś znacząca.
nie była jakaś znacząca.
05:59
People were not curing cancer or building bridges.
110
347864
2414
Ludzie nie leczyli raka ani nie budowali mostów.
06:02
People were building Bionicles for a few cents.
111
350278
4105
Po prostu budowali Bionicle za kilka centów.
06:06
And not only that, everybody knew that the Bionicles would be destroyed quite soon.
112
354383
5051
Co więcej, wszyscy wiedzieli,
że te zabawki zostaną niedługo zniszczone.
że te zabawki zostaną niedługo zniszczone.
06:11
So there was not a real opportunity for big meaning.
113
359434
2894
Więc nie było możliwości, żeby ta sytuacja
miała jakieś wielkie znaczenie.
miała jakieś wielkie znaczenie.
06:14
But even the small meaning made a difference.
114
362328
3885
Ale nawet małe znaczenie robi różnicę.
06:18
Now we had another version of this experiment.
115
366213
2371
Zrobiliśmy też inną wersję tego eksperymentu.
06:20
In this other version of the experiment,
116
368584
1539
W tej innej wersji
06:22
we didn't put people in this situation,
117
370123
2337
nie stawialiśmy ludzi w takiej sytuacji,
06:24
we just described to them the situation, much as I am describing to you now,
118
372460
4419
tylko opisywaliśmy ją, tak jak ja wam teraz opisuję.
06:28
and we asked them to predict what the result would be.
119
376879
3116
Prosiliśmy ich, aby przewidzieli,
jaki będzie rezultat eksperymentu.
jaki będzie rezultat eksperymentu.
06:31
What happened?
120
379995
1096
I co się stało?
06:33
People predicted the right direction but not the right magnitude.
121
381091
4051
Ludzie dobrze ocenili kierunek, ale źle ocenili skalę.
06:37
People who were just given the description of the experiment
122
385142
4056
Ludzie, którym opisano eksperyment, powiedzieli,
06:41
said that in the meaningful condition people would probably build one more Bionicle.
123
389198
4313
że przy wariancie znaczenia badani
prawdopodobnie zbudują jednego Bionicle'a więcej.
prawdopodobnie zbudują jednego Bionicle'a więcej.
06:45
So people understand that meaning is important,
124
393511
2450
Więc ludzie rozumieli, że znaczenie jest ważne,
06:47
they just don't understand the magnitude of the importance,
125
395961
2763
nie rozumieli tylko wielkości tego znaczenia,
06:50
the extent to which it's important.
126
398724
2154
jak bardzo jest to istotne.
06:52
There was one other piece of data we looked at.
127
400878
3084
Przebadaliśmy jeszcze inne dane.
06:55
If you think about it, there are some people who love Legos and some people who don't.
128
403962
4918
Jak o tym pomyśleć, są ludzie, którzy lubią klocki Lego
i ludzie, którzy ich nie lubią.
i ludzie, którzy ich nie lubią.
07:00
And you would speculate that the people who love Legos
129
408880
2082
Możecie snuć domysły, że ludzie, którzy lubią Lego,
07:02
will build more Legos, even for less money,
130
410962
2582
zbudują więcej Bionicle'ów,
nawet za mniejsze pieniądze,
nawet za mniejsze pieniądze,
07:05
because after all, they get more internal joy from it.
131
413544
2934
po prostu dlatego, że czerpią z tego radość.
07:08
And the people who love Legos less will build less Legos
132
416478
3305
A ci, którzy mniej lubią klocki Lego, zbudują mniej,
07:11
because the enjoyment that they derive from it is lower.
133
419783
2944
bo radość, jaką z tego czerpią, jest mniejsza.
07:14
And that's actually what we found in the meaningful condition.
134
422727
2834
I właśnie to powiązanie
odnaleźliśmy w wariancie znaczenia.
odnaleźliśmy w wariancie znaczenia.
07:17
There was a very nice correlation between love of Lego
135
425561
3037
Jest duża korelacja między miłością do Lego
07:20
and the amount of Legos people built.
136
428598
2129
a ilością zabawek, jakie ludzie budowali.
07:22
What happened in the Sisyphic condition?
137
430727
2551
Co się stało przy wariancie Syzyfa?
07:25
In that condition the correlation was zero.
138
433278
2905
W tym przypadku korelacja wynosiła zero.
07:28
There was no relationship between the love of Lego and how much people built,
139
436183
4441
Nie było związku między upodobaniem do Lego
i ilością zbudowanych zabawek,
i ilością zbudowanych zabawek,
07:32
which suggests to me that with this manipulation
140
440624
2921
co nasuwa mi myśl, że ta manipulacja polegająca na
07:35
of breaking things in front of people's eyes,
141
443545
2366
niszczeniu zbudowanych rzeczy
na oczach ich konstruktorów
na oczach ich konstruktorów
07:37
we basically crushed any joy that they could get out of this activity.
142
445911
4669
całkowicie zlikwidowała radość,
jaką mogli czerpać z tej czynności.
jaką mogli czerpać z tej czynności.
07:42
We basically eliminated it.
143
450580
2781
Po prostu ją wyeliminowaliśmy.
07:45
Soon after I finished running this experiment,
144
453361
3717
Niedługo po zakończeniu eksperymentu
07:49
I went to talk to a big software company in Seattle.
145
457078
4064
pojechałem do Seattle na rozmowę
z dużą firmą produkującą oprogramowanie.
z dużą firmą produkującą oprogramowanie.
07:53
I can't tell you who they were, but they were a big company in Seattle.
146
461142
3594
Nie mogę wam powiedzieć, kto to, ale była to duża firma
z Seattle produkująca oprogramowanie.
z Seattle produkująca oprogramowanie.
07:56
And this was a group within this software company that was put in a different building.
147
464736
4358
W tej firmie była grupa ludzi
umieszczona w innym budynku.
umieszczona w innym budynku.
08:01
And they asked them to innovate and create the next big product for this company.
148
469094
5183
Mieli oni za zadanie stworzyć i zrewolucjonizować
następny duży produkt dla tej firmy.
następny duży produkt dla tej firmy.
08:06
And the week before I showed up,
149
474277
1866
Tydzień przed moim przyjazdem
08:08
the CEO of this big software company went to that group, 200 engineers,
150
476143
4067
dyrektor generalny firmy
poszedł do tej grupy 200 inżynierów
poszedł do tej grupy 200 inżynierów
08:12
and canceled the project.
151
480210
3101
i anulował ich projekt.
08:15
And I stood there in front of 200 of the most depressed people I've ever talked to.
152
483311
5155
Stałem tam przed grupą 200 najbardziej przybitych ludzi,
z jakimi kiedykolwiek rozmawiałem.
z jakimi kiedykolwiek rozmawiałem.
08:20
And I described to them some of these Lego experiments,
153
488466
3195
Opowiedziałem im trochę
o eksperymencie z klockami Lego
o eksperymencie z klockami Lego
08:23
and they said they felt like they had just been through that experiment.
154
491661
4846
i powiedzieli, że czują się, jakby wzięli w nim udział.
08:28
And I asked them, I said,
155
496507
1622
Spytałem ich:
08:30
"How many of you now show up to work later than you used to?"
156
498129
3530
„Ilu z was pojawia się teraz w pracy później niż zwykle?"
08:33
And everybody raised their hand.
157
501659
2204
Wszyscy podnieśli rękę.
08:35
I said, "How many of you now go home earlier than you used to?"
158
503863
2981
Zapytałem: „Ilu z was wychodzi teraz do domu
wcześniej niż zwykło to robić?"
wcześniej niż zwykło to robić?"
08:38
And everybody raised their hand.
159
506844
1799
Wszyscy podnieśli rękę.
08:40
I asked them, "How many of you now add not-so-kosher things to your expense reports?"
160
508643
5866
Spytałem: „Ilu z was podkolorowuje teraz trochę
raporty rozliczeniowe?"
raporty rozliczeniowe?"
08:46
And they didn't really raise their hands,
161
514509
1752
Nie podnieśli co prawda rąk,
08:48
but they took me out to dinner and showed me what they could do with expense reports.
162
516261
5624
ale zabrali mnie na obiad i pokazali,
co potrafią zrobić z raportami rozliczeniowymi.
co potrafią zrobić z raportami rozliczeniowymi.
08:53
And then I asked them, I said,
163
521885
1699
Zapytałem ich wtedy:
08:55
"What could the CEO have done to make you not as depressed?"
164
523584
4600
„Co mógłby zrobić dyrektor generalny,
żebyście nie byli tacy przygnębieni?"
żebyście nie byli tacy przygnębieni?"
09:00
And they came up with all kinds of ideas.
165
528184
2364
Podali mnóstwo różnych pomysłów.
09:02
They said the CEO could have asked them to present to the whole company
166
530548
3238
Powiedzieli, że dyrekor generalny mógł ich poprosić
o zaprezentowanie całej firmie
o zaprezentowanie całej firmie
09:05
about their journey over the last two years and what they decided to do.
167
533786
3307
drogi, jaką pokonali przez ostatnie dwa lata
i co postanowili zrobić.
i co postanowili zrobić.
09:09
He could have asked them to think about which aspect of their technology
168
537093
3865
Mógł ich poprosić, aby pomyśleli,
który aspekt ich technologii
który aspekt ich technologii
09:12
could fit with other parts of the organization.
169
540958
3546
pasowałby do innych części firmy.
09:16
He could have asked them to build some prototypes, some next-generation prototypes,
170
544504
3374
Mógł ich poprosić o zbudowanie kilku prototypów
następnej generacji,
następnej generacji,
09:19
and seen how they would work.
171
547878
1871
aby zobaczyć, jak by one działały.
09:21
But the thing is that any one of those
172
549749
1995
Ale rzecz w tym, że każde z tych działań
09:23
would require some effort and motivation.
173
551744
2967
wymagałoby trochę wysiłku i motywacji.
09:26
And I think the CEO basically did not understand the importance of meaning.
174
554711
4153
Myślę, że dyrektor generalny po prostu
nie doceniał wagi znaczenia.
nie doceniał wagi znaczenia.
09:30
If the CEO, just like our participants,
175
558864
2264
W przypadku, gdyby dyrektor i nasi uczestnicy
09:33
thought the essence of meaning is unimportant,
176
561128
3101
myśleli, że znaczenie jest nieważne,
09:36
then he [wouldn't] care.
177
564229
1357
nie obchodziłoby ich to.
09:37
And he would tell them, "At the moment I directed you in this way,
178
565586
2965
Dyrektor powiedziałby im: „Kazałem wam zrobić tak,
09:40
and now that I am directing you in this way,
179
568551
1602
a teraz każę zrobić wam inaczej,
09:42
everything will be okay."
180
570153
1960
wszystko będzie w porządku".
09:44
But if you understood how important meaning is,
181
572113
2548
Ale gdyby rozumiał jak ważne jest znaczenie,
09:46
then you would figure out that it's actually important
182
574661
2417
wiedziałby, że to szalenie istotne,
09:49
to spend some time, energy and effort
183
577078
1883
aby włożyć trochę czasu, energii i wysiłku
09:50
in getting people to care more about what they're doing.
184
578961
3435
w to, by ludzi obchodziło to, co robią.
09:54
The next experiment was slightly different.
185
582396
2708
Kolejny eksperyment trochę się różnił.
09:57
We took a sheet of paper with random letters,
186
585104
2657
Wzięliśmy kartkę papieru z zapisanymi na niej
losowymi literami
losowymi literami
09:59
and we asked people to find pairs of letters that were identical next to each other.
187
587761
4471
i prosiliśmy ludzi, aby znaleźli
pary identycznych liter obok siebie.
pary identycznych liter obok siebie.
10:04
That was the task.
188
592232
1148
Takie było zadanie.
10:05
And people did the first sheet.
189
593380
1383
Ludzie przejrzeli pierwszą kartkę.
10:06
And then we asked them if they wanted to do the next sheet for a little bit less money
190
594763
3060
Wtedy pytaliśmy ich, czy chcą przejrzeć następną
za trochę mniej pieniędzy
za trochę mniej pieniędzy
10:09
and the next sheet for a little bit less money, and so on and so forth.
191
597823
2958
i kolejną za jeszcze trochę mniej pieniędzy, i tak dalej.
10:12
And we had three conditions.
192
600781
1883
Mieliśmy trzy sytuacje.
10:14
In the first condition, people wrote their name on the sheet,
193
602664
3688
W pierwszej sytuacji, ludzie pisali swoje imię na kartce,
10:18
found all the pairs of letters, gave it to the experimenter.
194
606352
3678
odnajdywali pary liter i oddawali kartkę eksperymentatorowi.
10:22
The experimenter would look at it, scan it from top to bottom,
195
610030
3966
Eksperymentator spoglądał na nią,
przebiegał wzrokiem z góry na dół,
przebiegał wzrokiem z góry na dół,
10:25
say "uh huh" and put it on the pile next to them.
196
613996
4150
mówił „aha" i odkładał na stosik leżący obok.
10:30
In the second condition, people did not write their name on it.
197
618146
3699
W drugiej sytuacji ludzie nie podpisywali się na kartkach.
10:33
The experimenter looked at it,
198
621845
2218
Eksperymentator brał kartkę
10:36
took the sheet of paper, did not look at it, did not scan it,
199
624063
3133
i bez przyglądania się czy sprawdzania
10:39
and simply put it on the pile of pages.
200
627196
3599
odkładał na stosik innych kartek.
10:42
So you take a piece, you just put it on the side.
201
630795
2652
Po prostu brał kartkę i odkładał ją na bok.
10:45
And in the third condition,
202
633447
1146
W trzeciej sytuacji
10:46
the experimenter got the sheet of paper and directly put it into a shredder.
203
634593
8378
eksperymentator brał kartkę papieru
i wkładał ją do niszczarki.
i wkładał ją do niszczarki.
10:54
What happened in those three conditions?
204
642971
2817
Co się stało w tych trzech sytuacjach?
10:57
In this plot I'm showing you at what pay rate people stopped.
205
645788
4432
Na tym wykresie pokazuję wam, przy jakiej stawce
ludzie przestawali działać.
ludzie przestawali działać.
11:02
So low numbers mean that people worked harder. They worked for much longer.
206
650220
4518
Niskie liczby oznaczają, że ludzie pracowali ciężej.
Pracowali dużo dłużej.
Pracowali dużo dłużej.
11:06
In the acknowledged condition, people worked all the way down to 15 cents.
207
654738
4916
W przypadku uznania, ludzie pracowali
aż do stawki 15 centów.
aż do stawki 15 centów.
11:11
At 15 cents per page, they basically stopped these efforts.
208
659654
3744
Przy 15 centach za stronę zaprzestali wysiłku.
11:15
In the shredder condition, it was twice as much -- 30 cents per sheet.
209
663398
4755
W sytuacji z niszczarką to było dwa razy więcej
- 30 centów.
- 30 centów.
11:20
And this is basically the result we had before.
210
668153
2173
Taki sam skutek mieliśmy już wcześniej.
11:22
You shred people's efforts, output,
211
670326
3478
Jeśli niszczysz wysiłki i pracę ludzi,
11:25
you get them not to be as happy with what they're doing.
212
673804
2499
nie są zadowoleni z tego, co robią.
11:28
But I should point out, by the way,
213
676303
1535
Chciałbym przy okazji zauważyć,
11:29
that in the shredder condition, people could have cheated.
214
677838
2965
że w sytuacji z niszczarką ludzie mogli oszukiwać.
11:32
They could have done not so good work,
215
680803
2181
Mogli wykonać pracę słabiej,
11:34
because they realized that people were just shredding it.
216
682984
2503
bo wiedzieli, że dokument
i tak zaraz zostanie zniszczony.
i tak zaraz zostanie zniszczony.
11:37
So maybe the first sheet you would do good work,
217
685487
1867
Więc może przy pierwszej kartce byście się starali,
11:39
but then you see nobody is really testing it,
218
687354
1919
ale gdybyście zobaczyli, że nikt tego nie sprawdza,
11:41
so you would do more and more and more.
219
689273
2195
robilibyście więcej i więcej i więcej.
11:43
So in fact, in the shredder condition,
220
691468
1562
Więc, w zasadzie, w przypadku z niszczarką
11:45
people could have submitted more work and gotten more money
221
693030
2874
ludzie mogli wykonać więcej pracy
i dostać więcej pieniędzy,
i dostać więcej pieniędzy,
11:47
and put less effort into it.
222
695904
2419
wkładając w to mniej wysiłku.
11:50
But what about the ignored condition?
223
698323
2147
A co z sytuacją, w której ignorowano pracę?
11:52
Would the ignored condition be more like the acknowledged or more like the shredder,
224
700470
3513
Przypomina ona bardziej sytuację uznania
czy sytuację z niszczarką?
czy sytuację z niszczarką?
11:55
or somewhere in the middle?
225
703983
2019
A może jest gdzieś pośrodku?
11:58
It turns out it was almost like the shredder.
226
706002
3356
Okazuje się, że było prawie tak,
jak w przypadku z niszczarką.
jak w przypadku z niszczarką.
12:01
Now there's good news and bad news here.
227
709358
2807
Mamy tu dobrą i złą wiadomość.
12:04
The bad news is that ignoring the performance of people
228
712165
4635
Zła jest taka, że ignorowanie ludzkich wysiłków
12:08
is almost as bad as shredding their effort in front of their eyes.
229
716800
4500
jest prawie tak szkodliwe,
jak niszczenie ich na ich oczach.
jak niszczenie ich na ich oczach.
12:13
Ignoring gets you a whole way out there.
230
721300
3750
Ignorowanie doprowadzi
do prawie takich samych wyników.
do prawie takich samych wyników.
12:17
The good news is that by simply looking at something that somebody has done,
231
725050
4400
Dobra wiadomość jest taka,
że spojrzenie na czyjąś pracę
że spojrzenie na czyjąś pracę
12:21
scanning it and saying "uh huh,"
232
729450
2215
i przebiegnięcie jej wzrokiem z krótkim „aha"
12:23
that seems to be quite sufficient
233
731665
1404
wydaje się wystarczające,
12:25
to dramatically improve people's motivations.
234
733069
3243
aby znacząco podnieść ludzką motywację.
12:28
So the good news is that adding motivation doesn't seem to be so difficult.
235
736312
5481
Więc dobra wiadomość jest taka,
że motywowanie ludzi nie jest zbyt trudne.
że motywowanie ludzi nie jest zbyt trudne.
12:33
The bad news is that eliminating motivations
236
741793
2297
Zła wiadomość jest taka, że niszczenie motywacji
12:36
seems to be incredibly easy,
237
744090
1775
jest niesamowicie łatwe
12:37
and if we don't think about it carefully, we might overdo it.
238
745865
3691
i jeśli nie będziemy wystarczająco uważni,
możemy do tego dopuścić.
możemy do tego dopuścić.
12:41
So this is all in terms of negative motivation
239
749556
3485
Wszystko to dotyczy negatywnej motywacji
12:45
or eliminating negative motivation.
240
753041
2883
i jej usuwania.
12:47
The next part I want to show you is something about the positive motivation.
241
755924
4490
Następna rzecz, jaką chcę wam pokazać,
dotyczy pozytywnej motywacji.
dotyczy pozytywnej motywacji.
12:52
So there is a store in the U.S. called IKEA.
242
760414
4128
Jest w Stanach sklep o nazwie IKEA.
12:56
And IKEA is a store with kind of okay furniture that takes a long time to assemble.
243
764542
6848
Sprzedają tam całkiem dobre meble,
które bardzo długo się skręca.
które bardzo długo się skręca.
13:03
(Laughter)
244
771390
1950
(Śmiech)
13:05
And I don't know about you, but every time I assemble one of those,
245
773340
2840
Nie wiem, jak wy, ale mnie skręcenie czegoś od nich
13:08
it takes me much longer, it's much more effortful, it's much more confusing.
246
776180
4086
za każdym razem zajmuje więcej czasu, wymaga więcej wysiłku i wprowadza spore zamieszanie.
13:12
I put things in the wrong way.
247
780266
2920
Źle skręcam rzeczy.
13:15
I can't say enjoy those pieces.
248
783186
2604
Nie mogę powiedzieć, żebym lubił te części.
13:17
I can't say I enjoy the process.
249
785790
3250
Nie mogę powiedzieć,
żebym lubił sam proces skręcania.
żebym lubił sam proces skręcania.
13:21
But when I finish it, I seem to like those IKEA pieces of furniture
250
789040
3863
Ale kiedy skończę, meble z IKEI podobają mi się
13:24
more than I like other ones.
251
792903
2371
bardziej niż wszystkie inne.
13:27
And there's an old story about cake mixes.
252
795274
4372
Jest taka stara historia o ciastach w proszku.
13:31
So when they started cake mixes in the '40s,
253
799646
3028
Kiedy weszły na rynek w latach '40,
13:34
they would take this powder and they would put it in a box,
254
802674
3815
należało wsypać proszek do formy
13:38
and they would ask housewives to basically pour it in, stir some water in it,
255
806489
4439
i panie domu musiały po prostu
nalać tam trochę wody, zamieszać,
nalać tam trochę wody, zamieszać,
13:42
mix it, put it in the oven, and -- voila! -- you had cake.
256
810928
4512
włożyć do piekarnika i - voila! - miały ciasto.
13:47
But it turns out they were very unpopular.
257
815440
2199
Jednak te ciasta nie zyskały popularności.
13:49
People did not want them.
258
817639
1785
Ludzie ich nie chcieli.
13:51
And they thought about all kinds of reasons for that.
259
819424
2299
I wymyślali ku temu różne powody.
13:53
Maybe the taste was not good.
260
821723
1433
Może smak był nieodpowiedni?
13:55
No, the taste was great.
261
823156
1500
Nie, smak był wspaniały.
13:56
What they figured out was that there was not enough effort involved.
262
824656
5024
Jak się okazało, chodziło o to,
że ciasta wymagały za mało wysiłku.
że ciasta wymagały za mało wysiłku.
14:01
It was so easy that nobody could serve cake to their guests
263
829680
3401
Były tak proste, że nikt nie chciał
ich podać gościom,
ich podać gościom,
14:05
and say, "Here is my cake."
264
833081
2308
mówiąc: „Oto moje ciasto".
14:07
No, no, no, it was somebody else's cake.
265
835389
1569
Nie, nie, nie, to było czyjeś ciasto, nie twoje.
14:08
It was as if you bought it in the store.
266
836958
2015
Tak, jak byś kupił je w sklepie.
14:10
It didn't really feel like your own.
267
838973
2411
Nie czuło się, że to twoje własne ciasto.
14:13
So what did they do?
268
841384
1659
Więc co zrobiono?
14:15
They took the eggs and the milk out of the powder.
269
843043
3667
Wyciągnięto z proszku jaja i mleko.
14:18
(Laughter)
270
846710
1353
(Śmiech)
14:20
Now you had to break the eggs and add them.
271
848063
3841
Teraz trzeba rozbić i dodać jaja.
14:23
You had to measure the milk and add it, mixing it.
272
851904
2970
Odmierzyć mleko i dodać je, mieszając.
14:26
Now it was your cake. Now everything was fine.
273
854874
2815
Teraz to twoje ciasto.
Wszystko jest w porządku.
Wszystko jest w porządku.
14:29
(Applause)
274
857689
9586
(Brawa)
14:39
Now I think a little bit like the IKEA effect,
275
867275
2768
Pomyślcie teraz o efekcie IKEI:
14:42
by getting people to work harder,
276
870043
1966
zmuszanie ludzi do ciężkiej pracy sprawia,
14:44
they actually got them to love what they're doing to a higher degree.
277
872009
3753
że bardziej cenią to, co robią.
14:47
So how do we look at this question experimentally?
278
875762
3022
Jak sprawdziliśmy to zagadnienie eksperymentalnie?
14:50
We asked people to build some origami.
279
878784
2439
Poprosiliśmy ludzi, aby złożyli coś z origami.
14:53
We gave them instructions on how to create origami,
280
881223
2853
Daliśmy im instrukcje, jak składać origami
14:56
and we gave them a sheet of paper.
281
884076
1686
i kilka kartek papieru.
14:57
And these were all novices, and they built something that was really quite ugly --
282
885762
4314
To byli nowicjusze,
zbudowali naprawdę brzydkie rzeczy,
zbudowali naprawdę brzydkie rzeczy,
15:02
nothing like a frog or a crane.
283
890076
2667
nic w stylu żaby czy żurawia.
15:04
But then we told them, we said, "Look, this origami really belongs to us.
284
892743
3532
Ale wtedy powiedzieliśmy im:
„Popatrzcie, to origami należy do nas.
„Popatrzcie, to origami należy do nas.
15:08
You worked for us, but I'll tell you what, we'll sell it to you.
285
896275
2817
Pracowaliście dla nas, ale wiecie co, sprzedamy wam to.
15:11
How much do you want to pay for it?"
286
899092
2135
Ile chcecie za to zapłacić?"
15:13
And we measured how much they were willing to pay for it.
287
901227
2983
I zmierzyliśmy, jak dużo byli w stanie za to zapłacić.
15:16
And we had two types of people.
288
904210
1973
Mieliśmy dwie grupy ludzi.
15:18
We had the people who built it,
289
906183
1927
Jednych, którzy złożyli to origami
15:20
and we had the people who did not build it and just looked at it as external observers.
290
908110
4914
i innych, którzy nic nie składali,
byli jedynie obserwatorami.
byli jedynie obserwatorami.
15:25
And what we found was that the builders thought
291
913024
2404
Jak się okazało, twórcy uważali,
15:27
that these were beautiful pieces of origami,
292
915428
3514
że te origami były piękne
15:30
and they were willing to pay for them five times more
293
918942
2539
i chcieli za nie zapłacić pięć razy więcej
15:33
than the people who just evaluated them externally.
294
921481
3158
niż ludzie, którzy tylko oceniali je z zewnątrz.
15:36
Now you could say, if you were a builder,
295
924639
3025
Załóżmy teraz, że jesteście twórcami.
15:39
do you think that, "Oh, I love this origami, but I know that nobody else would love it?"
296
927664
6439
Czy pomyślelibyście: „Och, uwielbiam to origami,
ale wiem, że nikomu innemu się nie spodoba"?
ale wiem, że nikomu innemu się nie spodoba"?
15:46
Or do you think, "I love this origami, and everybody else will love it as well?"
297
934103
5694
Czy może pomyślelibyście: „Uwielbiam to origami
i na pewno innych też ono zachwyci"?
i na pewno innych też ono zachwyci"?
15:51
Which one of those two is correct?
298
939797
2469
Która z tych wersji jest prawidłowa?
15:54
Turns out the builders not only loved the origami more,
299
942266
3157
Okazuje się, że twórcy nie tylko bardziej cenili origami,
15:57
they thought that everybody would see the world in their view.
300
945423
3498
ale też myśleli, że wszyscy będą podzielać ich pogląd.
16:00
They thought everybody else would love it more as well.
301
948921
3021
Myśleli, że każdemu będzie się ono podobać.
16:03
In the next version we tried to do the IKEA effect.
302
951942
3052
W następnej wersji próbowaliśmy osiągnąć efekt IKEI.
16:06
We tried to make it more difficult.
303
954994
1799
Trochę to utrudniliśmy.
16:08
So for some people we gave the same task.
304
956793
2910
NIektórym ludziom daliśmy takie samo zadanie.
16:11
For some people we made it harder by hiding the instructions.
305
959703
4022
Dla innych wprowadziliśmy trochę trudności,
ukrywając instrukcje.
ukrywając instrukcje.
16:15
At the top of the sheet, we had little diagrams of how do you fold origami.
306
963725
4272
Na kartce mieliśmy małe diagramy pokazujące,
jak składać origami.
jak składać origami.
16:19
For some people we just eliminated that.
307
967997
2746
Po prostu ukryliśmy je przed niektórymi ludźmi.
16:22
So now this was tougher. What happened?
308
970743
2959
Więc było trudniej. I co się stało?
16:25
Well in an objective way, the origami now was uglier, it was more difficult.
309
973702
5907
Cóż, obiektywnie rzecz biorąc, origami było teraz brzydsze
i trudniejsze do złożenia.
i trudniejsze do złożenia.
16:31
Now when we looked at the easy origami,
310
979609
2102
Kiedy popatrzyliśmy na „łatwe origami",
16:33
we saw the same thing: Builders loved it more, evaluators loved it less.
311
981711
4392
widzieliśmy ten sam efekt: twórcom
podobało się bardziej, oceniającym mniej.
podobało się bardziej, oceniającym mniej.
16:38
When you looked at the hard instructions,
312
986103
2161
Przy braku instrukcji
16:40
the effect was larger.
313
988264
2930
efekt się zwiększył.
16:43
Why? Because now the builders loved it even more.
314
991194
5078
Dlaczego? Ponieważ teraz twórcom ich praca
jeszcze bardziej się podobała.
jeszcze bardziej się podobała.
16:48
They put all this extra effort into it.
315
996272
2654
Włożyli w to dodatkowy wysiłek.
16:50
And evaluators? They loved it even less.
316
998926
4098
A oceniający?
Podobało im się jeszcze mniej.
Podobało im się jeszcze mniej.
16:55
Because in reality it was even uglier than the first version.
317
1003024
4405
Bo w rzeczywistości było to
brzydsze niż w pierwszej wersji.
brzydsze niż w pierwszej wersji.
16:59
Of course, this tells you something about how we evaluate things.
318
1007429
5097
To mówi nam wiele o tym, jak oceniamy rzeczy.
17:04
Now think about kids.
319
1012526
2205
Pomyślcie teraz o dzieciach.
17:06
Imagine I asked you, "How much would you sell your kids for?"
320
1014731
4414
Wyobraźcie sobie, że pytam was:
„Za ile sprzedalibyście własne dzieci?"
„Za ile sprzedalibyście własne dzieci?"
17:11
Your memories and associations and so on.
321
1019145
2635
Wasze wspomnienia i powiązania i tak dalej.
17:13
Most people would say for a lot, a lot of money --
322
1021780
3423
Większość ludzi podałaby ogromną,
ogromną sumę...
ogromną sumę...
17:17
on good days.
323
1025203
1836
jeśli ostatnio były grzeczne.
17:19
(Laughter)
324
1027039
1264
(Śmiech)
17:20
But imagine this was slightly different.
325
1028303
1768
Ale wyobraźcie sobie to trochę inaczej.
17:22
Imagine if you did not have your kids,
326
1030071
1579
Wyobraźcie sobie, że nie mielibyście własnych dzieci
17:23
and one day you went to the park and you met some kids,
327
1031650
3334
i pewnego dnia poszlibyście do parku,
gdzie spotkalibyście parę dzieciaków,
gdzie spotkalibyście parę dzieciaków,
17:26
and they were just like your kids.
328
1034984
1237
które byłyby takie, jak wasze dzieci.
17:28
And you played with them for a few hours.
329
1036221
1721
Bawilibyście się z nimi przez kilka godzin,
17:29
And when you were about to leave, the parents said,
330
1037942
2220
a kiedy już mielibyście odchodzić,
ich rodzice powiedzieliby:
ich rodzice powiedzieliby:
17:32
"Hey, by the way, just before you leave, if you're interested, they're for sale."
331
1040162
4130
„Hej, tak przy okazji, zanim pójdziesz, jeśli jesteś zainteresowany, to one są na sprzedaż".
17:36
(Laughter)
332
1044292
2273
(Śmiech)
17:38
How much would you pay for them now?
333
1046565
2859
Ile teraz byście za nie zapłacili?
17:41
Most people say not that much.
334
1049424
2500
Większość ludzi nie podaje wysokiej ceny,
17:43
And this is because our kids are so valuable,
335
1051924
4819
dlatego, że nasze dzieci są tak cenne
17:48
not just because of who they are,
336
1056743
2065
nie tylko ze względu na to, kim są,
17:50
but because of us, because they are so connected to us
337
1058808
3908
ale ze względu na nas, bo są z nami połączone;
17:54
and because of the time and connection.
338
1062716
2268
ze względu na czas i związek.
17:56
And by the way, if you think that IKEA instructions are not good,
339
1064984
3258
Aha, jeśli uważacie, że instrukcje z IKEI
nie są zbyt dobre,
nie są zbyt dobre,
18:00
think about the instructions that come with kids.
340
1068242
1919
pomyślcie o instrukcjach obsługi dzieci!
18:02
Those are really tough.
341
1070161
1237
Te są naprawdę trudne.
18:03
(Laughter)
342
1071398
1074
(Śmiech)
18:04
By the way, these are my kids, which, of course, are wonderful and so on.
343
1072472
4480
Przy okazji, to są moje dzieci,
które oczywiście są cudowne i tak dalej.
które oczywiście są cudowne i tak dalej.
18:08
Which comes to tell you one more thing,
344
1076952
1948
Co sprawia, że powiem wam jeszcze jedną rzecz.
18:10
which is, much like our builders,
345
1078900
2316
Tak jak twórcy,
18:13
when they look at the creature of their creation,
346
1081216
3745
kiedy patrzymy na wynik naszej kreacji
18:16
we don't see that other people don't see things our way.
347
1084961
4741
nie zdajemy sobie sprawy, że inni ludzie
nie widzą ich tak jak my.
nie widzą ich tak jak my.
18:21
Let me say one last comment.
348
1089702
3131
Pozwólcie jeszcze na ostatni komentarz.
18:24
If you think about Adam Smith versus Karl Marx,
349
1092833
3397
Jeśli pomyślicie o Adamie Smisie i Karolu Marksie,
18:28
Adam Smith had the very important notion of efficiency.
350
1096230
4116
Adam Smith zaprezentował
bardzo ważny pogląd na wydajność.
bardzo ważny pogląd na wydajność.
18:32
He gave an example of a pin factory.
351
1100346
2834
Jako przykład podał fabrykę szpilek.
18:35
He said pins have 12 different steps,
352
1103180
3265
Powiedział, że produkcja szpilki ma 12 etapów
18:38
and if one person does all 12 steps, production is very low.
353
1106445
4117
i gdyby wszystkie 12 wykonywała jedna osoba,
produkcja byłaby bardzo niska.
produkcja byłaby bardzo niska.
18:42
But if you get one person to do step one
354
1110562
2500
Ale jeżeli jedna osoba będzie wykonywać etap pierwszy,
18:45
and one person to do step two and step three and so on,
355
1113062
2403
jedna - etap drugi, jedna trzeci i tak dalej,
18:47
production can increase tremendously.
356
1115465
2798
produkcja znacząco wzrośnie.
18:50
And indeed, this is a great example and the reason for the Industrial Revolution and efficiency.
357
1118263
5534
I rzeczywiście, to wspaniały przykład i przyczyna
rewolucji przemysłowej i wydajności.
rewolucji przemysłowej i wydajności.
18:55
Karl Marx, on the other hand,
358
1123797
2083
Karol Marks, z drugiej strony,
18:57
said that the alienation of labor is incredibly important
359
1125880
3301
powiedział, że alienacja pracy jest niezmiernie istotna
19:01
in how people think about the connection to what they are doing.
360
1129181
3604
ze względu na to, jak ludzie łączą się z tym, co robią.
19:04
And if you make all 12 steps, you care about the pin.
361
1132785
3294
Jeżeli wykonasz wszystkie 12 etapów,
dbasz o produkt, bo to twoja szpilka.
dbasz o produkt, bo to twoja szpilka.
19:08
But if you make one step every time, maybe you don't care as much.
362
1136079
3824
Ale gdybyś wykonywał cały czas tylko jeden etap,
może nie przykładałbyś tak wielkiej wagi.
może nie przykładałbyś tak wielkiej wagi.
19:11
And I think that in the Industrial Revolution,
363
1139903
2883
Myślę, że w kwestii rewolucji przemysłowej
19:14
Adam Smith was more correct than Karl Marx,
364
1142786
3344
Adam Smith miał więcej racji niż Karol Marks,
19:18
but the reality is that we've switched
365
1146130
2817
ale w rzeczywistości zrobiliśmy pewien zwrot
19:20
and now we're in the knowledge economy.
366
1148947
2366
i obecnie żyjemy w dobie gospodarki opartej na wiedzy.
19:23
And you can ask yourself, what happens in a knowledge economy?
367
1151313
2733
Jesteście ciekawi, co dzieje się w gospodarce
opartej na wiedzy?
opartej na wiedzy?
19:26
Is efficiency still more important than meaning?
368
1154046
3418
Czy wydajność nadal jest
bardziej istotna niż znaczenie?
bardziej istotna niż znaczenie?
19:29
I think the answer is no.
369
1157464
1582
Myślę, że odpowiedź brzmi nie.
19:31
I think that as we move to situations
370
1159046
2167
Uważam, że w sytuacjach,
19:33
in which people have to decide on their own
371
1161213
2983
kiedy ludzie muszą sami zadecydować,
19:36
about how much effort, attention, caring, how connected they feel to it,
372
1164196
3788
jak wiele wysiłku, uwagi poświęcą pracy,
jak bardzo czują się z nią związani,
jak bardzo czują się z nią związani,
19:39
are they thinking about labor on the way to work and in the shower and so on,
373
1167984
4050
kiedy myślą o pracy w drodze do pracy
i pod prysznicem i tak dalej,
i pod prysznicem i tak dalej,
19:44
all of a sudden Marx has more things to say to us.
374
1172034
4459
nagle to Marks ma więcej do powiedzenia.
19:48
So when we think about labor, we usually think about motivation and payment as the same thing,
375
1176493
4937
Więc kiedy myślimy o pracy,
zwykle utożsamiamy motywację z zapłatą,
zwykle utożsamiamy motywację z zapłatą,
19:53
but the reality is that we should probably add all kinds of things to it --
376
1181430
3758
ale tak naprawdę powinniśmy dodać do tego
całą masę innych rzeczy -
całą masę innych rzeczy -
19:57
meaning, creation, challenges, ownership, identity, pride, etc.
377
1185188
4355
znaczenie, tworzenie, wyzwania,
posiadanie, tożsamość, dumę, i tak dalej.
posiadanie, tożsamość, dumę, i tak dalej.
20:01
And the good news is that if we added all of those components and thought about them,
378
1189543
4307
Dobra wiadomość jest taka, że jeśli
dodamy te elementy i pomyślimy o nich,
dodamy te elementy i pomyślimy o nich,
20:05
how do we create our own meaning, pride, motivation,
379
1193850
3398
o tym, jak nadajemy znaczenie,
skąd bierze się duma, motywacja,
skąd bierze się duma, motywacja,
20:09
and how do we do it in our workplace and for the employees,
380
1197248
3433
jak to wykorzystać w naszym miejscu pracy
i dla pracowników,
i dla pracowników,
20:12
I think we could get people to both be more productive and happier.
381
1200681
3823
myślę, że uczynimy ludzi bardziej produktywnymi
i jednocześnie szczęśliwszymi.
i jednocześnie szczęśliwszymi.
20:16
Thank you very much.
382
1204504
1680
Dziękuję bardzo.
20:18
(Applause)
383
1206184
1800
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Dan Ariely - Behavioral economistThe dismal science of economics is not as firmly grounded in actual behavior as was once supposed. In "Predictably Irrational," Dan Ariely told us why.
Why you should listen
Dan Ariely is a professor of psychology and behavioral economics at Duke University and a founding member of the Center for Advanced Hindsight. He is the author of the bestsellers Predictably Irrational, The Upside of Irrationality, and The Honest Truth About Dishonesty -- as well as the TED Book Payoff: The Hidden Logic that Shapes Our Motivations.
Through his research and his (often amusing and unorthodox) experiments, he questions the forces that influence human behavior and the irrational ways in which we often all behave.
Dan Ariely | Speaker | TED.com