ABOUT THE SPEAKER
Shawn Achor - Psychologist
Shawn Achor is the CEO of Good Think Inc., where he researches and teaches about positive psychology.

Why you should listen

Shawn Achor is the winner of over a dozen distinguished teaching awards at Harvard University, where he delivered lectures on positive psychology in the most popular class at Harvard.
 
He is the CEO of Good Think Inc., a Cambridge-based consulting firm which researches positive outliers -- people who are well above average -- to understand where human potential, success and happiness intersect. Based on his research and 12 years of experience at Harvard, he clearly and humorously describes to organizations how to increase happiness and meaning, raise success rates and profitability, and create positive transformations that ripple into more successful cultures. He is also the author of The Happiness Advantage.

More profile about the speaker
Shawn Achor | Speaker | TED.com
TEDxBloomington

Shawn Achor: The happy secret to better work

Шон Эйкор: Аз жаргалтай байх нь амжилтад хүрэхийн нууц

Filmed:
21,573,773 views

Бид аз жаргалд хүрэхийн тулд сайн ажиллах ёстой гэдэгт итгэдэг. Гэвч үнэн хэрэгтээ байдал эсрэгээрээ бол яах вэ? Сэтгэл зүйч Шон Эйкор TEDxBloomington-д тавьсан сонирхол татам илтгэлдээ аз жаргалтай байх нь амжилт дагуулдаг гэдгийг онцолж байна.
- Psychologist
Shawn Achor is the CEO of Good Think Inc., where he researches and teaches about positive psychology. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
When I was seven years old and my sister was just five years old,
0
0
3000
Намайг 7 настай, охин дүү маань
5 настай байхад
00:18
we were playing on top of a bunk bed.
1
3000
3000
бид хоёр давхар орон дээр
тоглож байлаа.
00:21
I was two years older than my sister at the time --
2
6000
2000
Тэр үед би дүүгээсээ
2 насаар ах байсан юм.
00:23
I mean, I'm two years older than her now --
3
8000
3000
Одоо ч гэсэн би 2 насаар ах л даа.
00:26
but at the time it meant she had to do everything that I wanted to do,
4
11000
3000
Гэхдээ тэр үед би түүгээр хүссэн зүйлээ
хийлгэж чаддаг байсан тул
00:29
and I wanted to play war.
5
14000
2000
бид байлдаж тоглодог байв.
00:31
So we were up on top of our bunk beds.
6
16000
2000
Бид 2 давхар орон дээрээ гараад
00:33
And on one side of the bunk bed,
7
18000
2000
орны нэг талд би өөрийнхөө бүх
00:35
I had put out all of my G.I. Joe soldiers and weaponry.
8
20000
2000
баатар цэрэг,
зэвсгээ эгнүүлэн өрөхөд,
00:37
And on the other side were all my sister's My Little Ponies
9
22000
3000
эсрэг талд дүүгийн маань
"Бяцхан одой морьд" дайралтад орох
00:40
ready for a cavalry charge.
10
25000
2000
тушаал хүлээн зогсоно.
00:42
There are differing accounts of what actually happened that afternoon,
11
27000
2000
Тэр өдөр юу болсныг бид
өөр өөрөөр санадаг.
00:44
but since my sister is not here with us today,
12
29000
3000
Гэхдээ дүү маань энд байхгүйгээс хойш
00:47
let me tell you the true story --
13
32000
2000
юу болсныг үнэн мөнөөр нь ярьж өгье.
00:49
(Laughter) --
14
34000
2000
(Инээд)
00:51
which is my sister's a little bit on the clumsy side.
15
36000
2000
Дүү маань жаахан эв дүй муутай болохоор
00:53
Somehow, without any help or push from her older brother at all,
16
38000
3000
том ах нь хуруугаа ч хүргээгүй,
ер нь яагаа ч үгүй байтал
00:56
suddenly Amy disappeared off of the top of the bunk bed
17
41000
2000
орон дээгүүр даваад
00:58
and landed with this crash on the floor.
18
43000
2000
дуу чимээтэйгээр газар ойчоод өгөв.
01:00
Now I nervously peered over the side of the bed
19
45000
2000
Тулаанд ялагдаж орноосоо
унасан дүүдээ
01:02
to see what had befallen my fallen sister
20
47000
3000
санаа зовон доош өнгийтөл
01:05
and saw that she had landed painfully on her hands and knees
21
50000
2000
дүү маань гар, өвдөгөө цохиж
их хүчтэй унасан бололтой
01:07
on all fours on the ground.
22
52000
2000
зовиурлаж байгаа харагдав.
01:09
I was nervous because my parents had charged me
23
54000
2000
Эцэг эх маань дүүтэйгээ
аль болох болгоомжтой,
01:11
with making sure that my sister and I
24
56000
2000
чимээгүйхэн тоглох үүргийг
надад өгсөн болохоор
01:13
played as safely and as quietly as possible.
25
58000
3000
би ч их сандарсан байлаа.
01:16
And seeing as how I had accidentally broken Amy's arm
26
61000
3000
Ядаж байхад би долоохон хоногийн өмнө
Эмигийн гарыг санамсаргүй
01:19
just one week before ...
27
64000
2000
хугалчихсан байдаг.
01:21
(Laughter)
28
66000
4000
(Инээд)
01:25
... heroically pushing her out of the way
29
70000
2000
(Инээд дуусав)
Дүүгээ дайсны сумнаас баатарлагаар аварч
тоглож байгаад болсон хэрэг л дээ.
01:27
of an oncoming imaginary sniper bullet,
30
72000
3000
01:30
(Laughter)
31
75000
2000
(Инээд)
01:32
for which I have yet to be thanked,
32
77000
2000
Одоо болтол баярлалаа ч байхгүй шүү.
Би уг нь хамаг чадлаараа хичээсэн.
01:34
I was trying as hard as I could --
33
79000
2000
01:36
she didn't even see it coming --
34
81000
2000
Дүү маань үүнийг анзаараа ч үгүй.
01:38
I was trying as hard as I could to be on my best behavior.
35
83000
2000
Би хамгаалах гэж чадлаараа л
хичээсэн юм шүү дээ.
01:40
And I saw my sister's face,
36
85000
2000
Дүүгээ хартал
01:42
this wail of pain and suffering and surprise
37
87000
2000
гайхаж цочсон төрх царайд нь тодроод,
01:44
threatening to erupt from her mouth and threatening to wake
38
89000
2000
өвчиндөө шаналан хашгирч,
дулаан хөнжилдөө дугжирч буй
01:46
my parents from the long winter's nap for which they had settled.
39
91000
3000
эцэг эхийг маань сэрээхэд
тун ойрхон байлаа.
01:49
So I did the only thing
40
94000
2000
Тэгэхэд би 7 настай
01:51
my little frantic seven year-old brain could think to do to avert this tragedy.
41
96000
3000
хүүгийн сэтгэж чадах хэмжээнд золгүй
явдлаас гарах арга бодож олсон юм.
01:54
And if you have children, you've seen this hundreds of times before.
42
99000
2000
Хүүхдүүд ийм арга хэрэглэж байхыг
та олонтаа харсан байх.
01:56
I said, "Amy, Amy, wait. Don't cry. Don't cry.
43
101000
2000
Би "Эми, битгий уйлаарай!
Чи яаж бууснаа харав уу?
01:58
Did you see how you landed?
44
103000
2000
02:00
No human lands on all fours like that.
45
105000
3000
Ямар ч хүн ингэж
4 мөчөөрөө бууж чадахгүй.
02:03
Amy, I think this means you're a unicorn."
46
108000
3000
Эми, чи ганц эвэрт
юм биш үү?" гэж хэллээ.
02:06
(Laughter)
47
111000
3000
(Инээд)
02:09
Now that was cheating, because there was nothing in the world my sister would want more
48
114000
3000
Бэртэж гэмтсэн
бяцхан охин байснаас
онцгой нэгэн ганц эвэрт болохыг
02:12
than not to be Amy the hurt five year-old little sister,
49
117000
2000
дүү минь илүүд үзнэ
гэдгийг мэдэж байсан
02:14
but Amy the special unicorn.
50
119000
2000
учир ийм заль хэрэглэсэн дээ.
02:16
Of course, this was an option that was open to her brain at no point in the past.
51
121000
3000
Мэдээж ийм сонголт урьд өмнө нь түүнд
хэн ч өгч байсангүй.
02:19
And you could see how my poor, manipulated sister faced conflict,
52
124000
3000
Миний мэхэнд орсон
хөөрхий дүүгийн минь өмнө
02:22
as her little brain attempted to devote resources
53
127000
2000
өвчиндөө шаналан уйлж хашгирах
02:24
to feeling the pain and suffering and surprise
54
129000
2000
эсвэл "ганц эвэрт" хэмээх
02:26
she just experienced,
55
131000
2000
гайхалтай дүрд хувирах
сонголт тулгарсан юм.
02:28
or contemplating her new-found identity as a unicorn.
56
133000
2000
02:30
And the latter won out.
57
135000
2000
Тэр 2 дахийг нь сонгосон.
02:32
Instead of crying, instead of ceasing our play,
58
137000
2000
Уйлж унжиж, тоглоомоос гарч
02:34
instead of waking my parents,
59
139000
2000
эцэг эхийг сэрээж,
02:36
with all the negative consequences that would have ensued for me,
60
141000
2000
намайг асуудалд оруулахын оронд
02:38
instead a smile spread across her face
61
143000
2000
түүний царайд инээмсэглэл тодроод
02:40
and she scrambled right back up onto the bunk bed with all the grace of a baby unicorn ...
62
145000
3000
бяцхан ганц эвэртийн дүрээр
ор руугаа авиран гарч ирж билээ.
02:43
(Laughter)
63
148000
2000
(Инээд)
02:45
... with one broken leg.
64
150000
2000
Хөл нь хугарсан мөртлөө шүү.
02:47
What we stumbled across
65
152000
2000
5, 7-хон гэнэн хонгор насанд
02:49
at this tender age of just five and seven --
66
154000
2000
бидэн тохиолдсон энэ явдал
02:51
we had no idea at the time --
67
156000
2000
20 жилийн дараа шинжлэх ухааны
02:53
was something that was going be at the vanguard of a scientific revolution
68
158000
3000
нээлт болж, хүмүүний тархийг судлахад
хувьсгал хийнэ гэдгийг
02:56
occurring two decades later in the way that we look at the human brain.
69
161000
3000
тэгэхэд би яахан мэдэх билээ.
02:59
What we had stumbled across is something called positive psychology,
70
164000
3000
Бидэнд тохиолдсон тэр зүйлийг
"эерэг сэтгэл зүй" гэдэг.
03:02
which is the reason that I'm here today
71
167000
2000
Энэ л намайг энд хөтлөн авчирч,
03:04
and the reason that I wake up every morning.
72
169000
2000
энэ л надад өдөр бүр эрч хүч өгдөг.
03:06
When I first started talking about this research
73
171000
2000
Судалгааныхаа талаар танилцуулж байхад
03:08
outside of academia, out with companies and schools,
74
173000
2000
илтгэлээ графикаар л
битгий эхлээрэй
03:10
the very first thing they said to never do
75
175000
2000
гэдгийг хүмүүс надад
хичээнгүйлэн захидаг юм.
03:12
is to start your talk with a graph.
76
177000
2000
03:14
The very first thing I want to do is start my talk with a graph.
77
179000
2000
Гэвч би яриагаа графикаар
эхлүүлэхийг хүсч байна.
03:16
This graph looks boring,
78
181000
2000
Уйтгартай харагдаж байна уу?
03:18
but this graph is the reason I get excited and wake up every morning.
79
183000
2000
Гэвч энэ нь миний сэтгэлийг
өдөр бүр догдлуулдаг.
03:20
And this graph doesn't even mean anything; it's fake data.
80
185000
2000
Шал утгагүй график л даа.
Тоонууд нь ч худлаа.
03:22
What we found is --
81
187000
2000
Бидний олсон зүйл бол...
03:24
(Laughter)
82
189000
4000
(Инээд)
03:28
If I got this data back studying you here in the room, I would be thrilled,
83
193000
3000
Та нарыг судлаад үр дүн нь үүнтэй адил
гарвал би баярлана.
03:31
because there's very clearly a trend that's going on there,
84
196000
2000
Ерөнхий хандлага нь батлагдаж,
03:33
and that means that I can get published,
85
198000
2000
энэ нь судалгаагаа хэвлүүлэх боломж
03:35
which is all that really matters.
86
200000
2000
олдох болохоор надад их чухал л даа.
03:37
The fact that there's one weird red dot that's up above the curve,
87
202000
2000
Харин энэ муруй дээрх
ганц улаан цэг бол
03:39
there's one weirdo in the room --
88
204000
2000
энэ танхимд сууж байгаа
нэгэн этгээд нөхөр юм.
03:41
I know who you are, I saw you earlier --
89
206000
3000
Хэн болохыг нь ч мэдэж байна.
03:44
that's no problem.
90
209000
2000
Түрүүхэн түүнийг харсан.
03:46
That's no problem, as most of you know,
91
211000
2000
Гэхдээ би энэ улаан цэгийг зүгээр аваад
хаячхаж чадах учраас энэ асуудал биш.
03:48
because I can just delete that dot.
92
213000
2000
03:50
I can delete that dot because that's clearly a measurement error.
93
215000
2000
Энэ цэг нь хэмжүүрийн алдаа
учраас устгаж болно.
03:52
And we know that's a measurement error
94
217000
2000
Тоон өгөгдлийг гажуудуулаад байгаа
болохоор энэ хэмжүүрийн алдаа мөн.
03:54
because it's messing up my data.
95
219000
3000
(Инээд)
03:57
So one of the very first things we teach people
96
222000
2000
Эдийн засаг, статистик,
бизнес, сэтгэл зүйн
03:59
in economics and statistics and business and psychology courses
97
224000
3000
ангиудад хачин, гаж
нөхдүүдийг тооцоо судалгаанаас
04:02
is how, in a statistically valid way, do we eliminate the weirdos.
98
227000
3000
статистикийн аргаар хэрхэн авч хаях
аргыг хамгийн түрүүнд заадаг.
04:05
How do we eliminate the outliers
99
230000
2000
Алтан дунджийг олохын тулд гаж
өгөгдлийг тооцооллоос хэрхэн хасах вэ?
04:07
so we can find the line of best fit?
100
232000
2000
04:09
Which is fantastic if I'm trying to find out
101
234000
2000
Энэ арга хүн дунджаар
хэдэн ширхэг өвчин
04:11
how many Advil the average person should be taking -- two.
102
236000
3000
намдаагч хэрэглэх нь зохистой
болохыг тооцоход хэрэгтэй.
04:14
But if I'm interested in potential, if I'm interested in your potential,
103
239000
2000
Харин би таны потенциал,
эсвэл аз жаргалын түвшин,
04:16
or for happiness or productivity
104
241000
2000
ажлын бүтээмж, бүтээлч чанарыг
хэмжье гэвэл энэ арга хэрэггүй.
04:18
or energy or creativity,
105
243000
2000
04:20
what we're doing is we're creating the cult of the average with science.
106
245000
2000
Бид дундаж үзүүлэлтийг тахин
шүтэх үзлийг бий болгосон.
04:22
If I asked a question like,
107
247000
2000
Хэрэв би
04:24
"How fast can a child learn how to read in a classroom?"
108
249000
2000
"Ангид хүүхэд хэр хурдан
уншиж сурах вэ?" гэж асуувал
04:26
scientists change the answer to "How fast does the average child
109
251000
2000
эрдэмтэд асуултыг маань
04:28
learn how to read in that classroom?"
110
253000
2000
"Ангид хүүхэд дунджаар хэр хурдан
уншиж сурах вэ?" гээд өөрчилчихнө.
04:30
and then we tailor the class right towards the average.
111
255000
2000
Тэгээд энэ дунджаа
гол хэмжүүр болгодог.
04:32
Now if you fall below the average on this curve,
112
257000
2000
Хэрэв чи дунджаас доор байвал
04:34
then psychologists get thrilled,
113
259000
2000
сэтгэл зүйчдийн нүд сэргээд ирнэ.
04:36
because that means you're either depressed or you have a disorder,
114
261000
3000
Энэ нь сэтгэл хямрал
эсвэл сэтгэцийн эмгэгийн
04:39
or hopefully both.
115
264000
2000
илрэл гэж бид баярладаг.
04:41
We're hoping for both because our business model is,
116
266000
2000
Сэтгэцийн өвчин бидний орлогын
эх үүсвэр юм шүү дээ.
04:43
if you come into a therapy session with one problem,
117
268000
2000
Хэрэв сэтгэл зүйч дээр нэг оноштой очвол
04:45
we want to make sure you leave knowing you have 10,
118
270000
2000
дахиад 10 онош нэмж тавиад
тогтмол ирүүлээд байхаа
04:47
so you keep coming back over and over again.
119
272000
2000
бид сайн мэднэ.
04:49
We'll go back into your childhood if necessary,
120
274000
2000
Хэрэгтэй гэвэл хүүхэд нас руу
чинь өнгийнө.
04:51
but eventually what we want to do is make you normal again.
121
276000
2000
Яваандаа таныг буцаад энгийн
болгож хувиргана.
04:53
But normal is merely average.
122
278000
2000
Гэвч энгийн гэдэг нь дундаж гэсэн үг.
04:55
And what I posit and what positive psychology posits
123
280000
2000
Эерэг сэтгэл зүй нь хэрэв бид
дундаж үзүүлэлтийг судлах юм бол
04:57
is that if we study what is merely average,
124
282000
2000
04:59
we will remain merely average.
125
284000
2000
дундаж хэвээрээ үлдэнэ гэдгийг баталдаг.
05:01
Then instead of deleting those positive outliers,
126
286000
2000
Харин би дунджаас гажсан өгөгдлүүдийг
05:03
what I intentionally do is come into a population like this one
127
288000
2000
тооцооллоос хасахын оронд нарийвчлан
судалж, "Яагаад?" гэсэн
05:05
and say, why?
128
290000
2000
асуултыг тавьдаг.
05:07
Why is it that some of you are so high above the curve
129
292000
2000
Яагаад бидний зарим нь оюун ухаан,
05:09
in terms of your intellectual ability, athletic ability, musical ability,
130
294000
2000
биеийн хөгжил, хөгжмийн авьяас,
бүтээлч чанар,
05:11
creativity, energy levels,
131
296000
2000
эрч хүч, тэсвэр хатуужил,
05:13
your resiliency in the face of challenge, your sense of humor?
132
298000
2000
хошин шогийн мэдрэмжээрээ
бусдаас илүү байдаг юм бол?
05:15
Whatever it is, instead of deleting you, what I want to do is study you.
133
300000
3000
Эдгээр хүмүүсийг тооцооллоос хасахын
оронд би нарийвчлан судлахыг хүсдэг.
05:18
Because maybe we can glean information --
134
303000
2000
Ингэж дунджаас доогуур хүмүүсийг хэрхэн
05:20
not just how to move people up to the average,
135
305000
2000
дундаж түвшинд
хүргэх аргыг мэдэхээс гадна
05:22
but how we can move the entire average up
136
307000
3000
дундаж үзүүлэлтийг бүхэлд нь хэрхэн
нэмэгдүүлэх аргыг олох боломжтой.
05:25
in our companies and schools worldwide.
137
310000
2000
05:27
The reason this graph is important to me
138
312000
2000
Энэ график надад тун чухал.
05:29
is, when I turn on the news, it seems like the majority of the information
139
314000
2000
Учир нь орчин үеийн дийлэнх
мэдээ, мэдээлэл нь эерэг биш.
05:31
is not positive, in fact it's negative.
140
316000
2000
Дандаа л сөрөг байдаг.
05:33
Most of it's about murder, corruption, diseases, natural disasters.
141
318000
3000
Ихэнх нь аллага, авилга, өвчин,
гамшгийн тухай байдаг шүү дээ.
05:36
And very quickly, my brain starts to think
142
321000
2000
Тийм болохоор эерэг
болон сөрөг зүйлүүдийн
05:38
that's the accurate ratio of negative to positive in the world.
143
323000
2000
харьцаа ямар байдаг талаар бодсон юм.
05:40
What that's doing is creating something
144
325000
2000
Энэ нь "эмчийн сургуулийн
синдромтой" төстэй.
05:42
called the medical school syndrome --
145
327000
2000
05:44
which, if you know people who've been to medical school,
146
329000
2000
Анагаах ухааны сургуулийн
1-р курсийн оюутан
05:46
during the first year of medical training,
147
331000
2000
тэдгээр олон төрлийн өвчний онош,
хамж шинжийг уншиж үзээд
05:48
as you read through a list of all the symptoms and diseases that could happen,
148
333000
2000
05:50
suddenly you realize you have all of them.
149
335000
2000
бүх шинж тэмдэг өөрт нь
байгааг анзаардаг.
05:52
I have a brother in-law named Bobo -- which is a whole other story.
150
337000
3000
(Инээд)
Манай хүргэн Бобогийн хувьд
нөхцөл байдал нь арай өөр л дөө.
05:55
Bobo married Amy the unicorn.
151
340000
3000
Бобо ганц эвэрт Эмитэй гэрлэсэн.
05:58
Bobo called me on the phone
152
343000
3000
Бобо нэг өдөр над руу
(Инээд)
06:01
from Yale Medical School,
153
346000
3000
Йелийн анагаах ухааны
сургуулиас ярьж байна.
06:04
and Bobo said, "Shawn, I have leprosy."
154
349000
2000
Бобо "Шон, би уяман
өвчтэй юм байна" гэдэг байгаа.
06:06
(Laughter)
155
351000
2000
(Инээд)
06:08
Which, even at Yale, is extraordinarily rare.
156
353000
2000
Йелээр зогсохгүй хаана ч
ховор тохиолддог өвчин л дөө.
06:10
But I had no idea how to console poor Bobo
157
355000
3000
Гэвч би Бобог яаж
тайвшруулахаа мэдэхгүй л байлаа.
Учир нь тэр саяхан цэвэршилтийн
7 хоногийг даван туулсан.
06:13
because he had just gotten over an entire week of menopause.
158
358000
2000
06:15
(Laughter)
159
360000
2000
(Инээд)
06:17
See what we're finding is it's not necessarily the reality that shapes us,
160
362000
3000
Бидний ямар хүн болж төлөвшихөд
хүрээлэн буй орчин нөлөөлөхөөс
06:20
but the lens through which your brain views the world that shapes your reality.
161
365000
3000
илүүтэй бидний ертөнцийг харах үзэл
нөлөөлдөг гэдгийг бид мэддэг болсон.
06:23
And if we can change the lens, not only can we change your happiness,
162
368000
3000
Хэрэв бид харах өнцгөө өөрчилбөл
аз жаргалд хүрэхээс гадна
06:26
we can change every single educational and business outcome at the same time.
163
371000
3000
сурлага, хөдөлмөртөө илүү
их амжилтыг олж чадна.
06:29
When I applied to Harvard, I applied on a dare.
164
374000
2000
Би Харвардад тэнцэнэ гэж бодоогүй.
06:31
I didn't expect to get in, and my family had no money for college.
165
376000
3000
Тэгээд ч надад сургалтын
төлбөр хийх мөнгө байгаагүй.
06:34
When I got a military scholarship two weeks later, they allowed me to go.
166
379000
2000
Гэвч 2 долоо хоногийн дараа тэтгэлэг авч,
элсэн орж чадсан юм.
06:36
Suddenly, something that wasn't even a possibility became a reality.
167
381000
3000
Боломжгүй мэт санагдаж байсан
зүйл бодит болж хувирсан.
06:39
When I went there, I assumed everyone else would see it as a privilege as well,
168
384000
3000
Ямар ч хүний хувьд тэнд сурах нь
нэр төрийн хэрэг болов уу
06:42
that they'd be excited to be there.
169
387000
2000
06:44
Even if you're in a classroom full of people smarter than you,
170
389000
2000
гэж боддог байлаа.
Ангид надаас илүү ухаантай
олон залуус байх боловч
06:46
you'd be happy just to be in that classroom, which is what I felt.
171
391000
2000
06:48
But what I found there
172
393000
2000
би зөвхөн тэнд байх завшаан олдсонд
баяртай байв.
06:50
is, while some people experience that,
173
395000
2000
Гэвч зарим нэг хүмүүс л үүнд
баяртай байгааг анзаарсан.
06:52
when I graduated after my four years
174
397000
2000
4 жилийн дараа сургуулиа төгсөөд
06:54
and then spent the next eight years living in the dorms with the students --
175
399000
2000
дараагийн 8 жилд нь сургуулийн дотуур
байранд амьдарсан.
06:56
Harvard asked me to; I wasn't that guy.
176
401000
3000
Харвард надаас гуйсан юм аа.
06:59
(Laughter)
177
404000
4000
(Инээд)
07:03
I was an officer of Harvard to counsel students through the difficult four years.
178
408000
3000
Би оюутнуудад сургуулийн 4 жилийн
амьдралд нь зөвлөгөө өгдөг байлаа.
07:06
And what I found in my research and my teaching
179
411000
2000
Судалгааны ажлаа хийж байхдаа
07:08
is that these students, no matter how happy they were
180
413000
2000
оюутнууд эхэндээ сургуульд
тэнцсэн амжилтандаа бахдан
07:10
with their original success of getting into the school,
181
415000
3000
аз жаргалтай байдаг хэдий ч
07:13
two weeks later their brains were focused, not on the privilege of being there,
182
418000
3000
2 долоо хоног өнгөрөхөд л тэдний бодол
санаа тэнд байх аз завшаан, философи,
07:16
nor on their philosophy or their physics.
183
421000
2000
физикийн хичээлдээ төвлөрөхөөс илүү
07:18
Their brain was focused on the competition, the workload,
184
423000
2000
өрсөлдөөн, ачаалал, бэрхшээл, стресс
07:20
the hassles, the stresses, the complaints.
185
425000
2000
сэтгэл хямралдаа анхаарч эхэлдэг.
07:22
When I first went in there, I walked into the freshmen dining hall,
186
427000
2000
Анх очоод сургуулийнхаа
цайны газарт орсон юм.
07:24
which is where my friends from Waco, Texas, which is where I grew up --
187
429000
3000
Тэнд төрөлх Техасын Вакогоос
ирсэн найзууд минь хүлээж байлаа.
07:27
I know some of you have heard of it.
188
432000
2000
Зарим нь энэ нэрийг сонссон байх.
07:29
When they'd come to visit me, they'd look around,
189
434000
2000
Тэд цайны газрыг үзээд
07:31
they'd say, "This freshman dining hall looks like something
190
436000
2000
"Энэ цайны газар Хогвартстай
адилхан юм" гэж хэлж билээ.
07:33
out of Hogwart's from the movie "Harry Potter," which it does.
191
438000
2000
07:35
This is Hogwart's from the movie "Harry Potter" and that's Harvard.
192
440000
2000
Энэ үнэний ортой.
Энэ Хогвартс, харин энэ бол Харвард.
07:37
And when they see this,
193
442000
2000
Тэд үүнийг харчхаад
07:39
they say, "Shawn, why do you waste your time studying happiness at Harvard?
194
444000
2000
"Чи энд аз жаргалыг судлаад цагаа
хий дэмий үрж байгаа юм биш үү?
07:41
Seriously, what does a Harvard student possibly have
195
446000
2000
07:43
to be unhappy about?"
196
448000
2000
Харвардын оюутнууд юунд
сэтгэл дундуур байх билээ?" гэж асуусан.
07:45
Embedded within that question
197
450000
2000
Энэ асуултын үндсэнд
07:47
is the key to understanding the science of happiness.
198
452000
2000
аз жаргалын нууцыг тайлах
түлхүүр нуугдаж байгаа.
07:49
Because what that question assumes
199
454000
2000
Учир нь энэ асуулт нь хүмүүс
07:51
is that our external world is predictive of our happiness levels,
200
456000
3000
аз жаргал гадаад орчноос хамаардаг
гэж боддогийг хэлээд байна.
07:54
when in reality, if I know everything about your external world,
201
459000
2000
Гэвч бодит байдал дээр гадаад орчноос
07:56
I can only predict 10 percent of your long-term happiness.
202
461000
3000
хүний аз жаргалын зөвхөн
10% нь л хамаатай.
07:59
90 percent of your long-term happiness
203
464000
2000
Урт удаан аз жаргалын 90% нь
гадаад орчноос биш
08:01
is predicted not by the external world,
204
466000
2000
08:03
but by the way your brain processes the world.
205
468000
2000
харин бидний ертөнцийг
харах үзлээс хамаарна.
08:05
And if we change it,
206
470000
2000
Хэрэв бид
08:07
if we change our formula for happiness and success,
207
472000
2000
аз жаргал, амжилтын томьёоллыг өөрчилж,
08:09
what we can do is change the way
208
474000
2000
харах өнцгөө өөрчилж чадвал
бодит амьдралаа өөрчилж чадна.
08:11
that we can then affect reality.
209
476000
2000
Бидний олж мэдсэнээр IQ түвшин ажлын
амжилтын 25%-ийг тодорхойлдог.
08:13
What we found is that only 25 percent of job successes
210
478000
2000
08:15
are predicted by I.Q.
211
480000
2000
08:17
75 percent of job successes
212
482000
2000
Харин үлдсэн 75% нь
08:19
are predicted by your optimism levels, your social support
213
484000
3000
өөдрөг хандлага, бусдын дэмжлэг,
өмнө тулгарах асуудлыг
08:22
and your ability to see stress as a challenge instead of as a threat.
214
487000
3000
бэрхшээл гэхээс илүү сорил шалгуур
гэж үзэх хандлагаас хамаардаг аж.
08:25
I talked to a boarding school up in New England, probably the most prestigious boarding school,
215
490000
3000
Нэр хүндтэйд тооцогддог Шинэ Английн
удирдлагын сургуульд илтгэл тавьж байхад
08:28
and they said, "We already know that.
216
493000
2000
оролцогч нар "Бид үүнийг сайн мэднэ.
08:30
So every year, instead of just teaching our students, we also have a wellness week.
217
495000
3000
Хичээлийн жил бүр эрүүл амьдрах
долоо хоног болдог юм.
08:33
And we're so excited. Monday night we have the world's leading expert
218
498000
3000
Бид бүгд л догдлон хүлээдэг.
Даваа гарагт нь насанд хүрээгүйчүүдийн
08:36
coming in to speak about adolescent depression.
219
501000
2000
сэтгэлийн хямралын тухай лекц болж,
08:38
Tuesday night it's school violence and bullying.
220
503000
2000
мягмар гарагт сургууль дээрх хүчирхийлэл,
08:40
Wednesday night is eating disorders.
221
505000
2000
лхагва гарагт буруу хооллолт,
08:42
Thursday night is elicit drug use.
222
507000
2000
пүрэв гарагт хар тамхины үр дагавар,
08:44
And Friday night we're trying to decide between risky sex or happiness."
223
509000
3000
баасан гарагт эрсдэлтэй секс,
аз жаргал гэсэн сэдвээс сонгодог" гэлээ.
08:47
(Laughter)
224
512000
3000
(Инээд)
Хариуд нь "Наадах чинь ихэнх хүмүүсийн
Баасан гарагмйн орой байна" гээд хэлчихсэн.
08:50
I said, "That's most people's Friday nights."
225
515000
2000
08:52
(Laughter)
226
517000
3000
(Инээд)
08:55
(Applause)
227
520000
3000
(Алга ташилт)
Та нарт таалагдсанд баяртай байна.
Харин тэд гомдчихсон.
08:58
Which I'm glad you liked, but they did not like that at all.
228
523000
2000
09:00
Silence on the phone.
229
525000
2000
Утасны цаана чимээгүй болчихлоо.
09:02
And into the silence, I said, "I'd be happy to speak at your school,
230
527000
2000
Би нам гүмийг эвдэж
"Би танай дээр дуртайяа очиж илтгэл тавья.
09:04
but just so you know, that's not a wellness week, that's a sickness week.
231
529000
3000
Гэвч эрүүл амьдрах аян гэдэг
чинь өвчний аян бололтой.
09:07
What you've done is you've outlined all the negative things that can happen,
232
532000
2000
Та нар учирч болзошгүй
сөрөг зүйл дээр төвлөрөөд
09:09
but not talked about the positive."
233
534000
2000
эерэг зүйлийг нь орхигдуулжээ."
09:11
The absence of disease is not health.
234
536000
2000
Өвчингүй гэдэг нь
эрүүл гэсэн үг биш.
09:13
Here's how we get to health:
235
538000
2000
Эрүүл байхын тулд бид
09:15
We need to reverse the formula for happiness and success.
236
540000
3000
аз жаргал, амжилтын томьёоллоо
эргэж харах хэрэгтэй.
09:18
In the last three years, I've traveled to 45 different countries,
237
543000
2000
Сүүлийн 3 жилд би 45 улс орноор аялж
09:20
working with schools and companies
238
545000
2000
эдийн засгийн уналтад орсон компани,
сургуулиуд дээр очиж ажилласан.
09:22
in the midst of an economic downturn.
239
547000
2000
09:24
And what I found is that most companies and schools
240
549000
2000
Миний анзаарсан нэг зүйл бол тэд бүгд
09:26
follow a formula for success, which is this:
241
551000
2000
амжилтын дүрмээ тодорхойлохдоо
09:28
If I work harder, I'll be more successful.
242
553000
2000
"Би шаргуу ажиллаж байж амжилтад хүрнэ.
09:30
And if I'm more successful, then I'll be happier.
243
555000
3000
Амжилтад хүрвэл аз жаргалд хүрнэ"
гэсэн байдаг.
09:33
That undergirds most of our parenting styles, our managing styles,
244
558000
2000
Энэ бидний хүмүүжил, удирдах арга барил,
09:35
the way that we motivate our behavior.
245
560000
2000
боловсролын суурь болоод ирчихсэн.
09:37
And the problem is it's scientifically broken and backwards for two reasons.
246
562000
3000
Гэвч энэ ойлголт буруу гэдэг нь
2 ч шалтгаанаар ногтлогдсон.
09:40
First, every time your brain has a success,
247
565000
3000
Амжилтад хүрэх тухай бүр
09:43
you just changed the goalpost of what success looked like.
248
568000
2000
бидний тархи дахиад шинэ зорилго тавьдаг.
09:45
You got good grades, now you have to get better grades,
249
570000
2000
Сайн дүн авчихвал дүнгээ
ахиулах зорилго тавина.
09:47
you got into a good school and after you get into a better school,
250
572000
2000
Сайн сургуульд элсвэл
илүү сайнд нь орохыг бодно.
09:49
you got a good job, now you have to get a better job,
251
574000
2000
Ажилд орчхоод
илүү сайн ажил хайна.
09:51
you hit your sales target, we're going to change your sales target.
252
576000
2000
Борлуулалтаа байнга ахиулж байхыг хичээнэ.
09:53
And if happiness is on the opposite side of success, your brain never gets there.
253
578000
3000
Аз жаргалаас илүү амжилтыг чухалчлах нь
биднийг хэзээ ч аз жаргалд хүрэхгүй.
09:56
What we've done is we've pushed happiness
254
581000
2000
Бид аз жаргалыг ирээдүйд
болох холын зүйл мэт сэтгэдэг.
09:58
over the cognitive horizon as a society.
255
583000
3000
Тийм ч болохоор амжилтад хүрч байж
аз жаргалтай болно
10:01
And that's because we think we have to be successful,
256
586000
2000
10:03
then we'll be happier.
257
588000
2000
гэж нийтээрээ боддог.
10:05
But the real problem is our brains work in the opposite order.
258
590000
2000
Гэтэл бидний тархи эсрэгээрээ ажилладаг.
10:07
If you can raise somebody's level of positivity in the present,
259
592000
3000
Сэтгэл өөдрөг болоход хүний тархинд
10:10
then their brain experiences what we now call a happiness advantage,
260
595000
3000
"аз жаргалын давуу тал" гэж
нэрлэгддэг зүйл бий болдог байна.
10:13
which is your brain at positive
261
598000
2000
Үр дүнд тархи нь сэтгэл хөдлөлгүй,
эсвэл гутрангуй байх төлөвөөс
10:15
performs significantly better
262
600000
2000
хавьгүй өндөр түвшинд ажилладаг байна.
10:17
than it does at negative, neutral or stressed.
263
602000
2000
10:19
Your intelligence rises, your creativity rises, your energy levels rise.
264
604000
3000
Оюун ухаан, бүтээлч чанар, эрч хүчний
түвшин бүгд нэмэгддэг аж.
10:22
In fact, what we've found
265
607000
2000
Ерөнхийдөө ажлын бүтээмж бүх
үзүүлэлтээрээ сайжирдаг гэсэн үг юм.
10:24
is that every single business outcome improves.
266
609000
2000
10:26
Your brain at positive is 31 percent more productive
267
611000
2000
Өөдрөг байх үед тархи
сэтгэл хөдлөлгүй эсвэл
10:28
than your brain at negative, neutral or stressed.
268
613000
3000
сэтгэлээр унасан үеэс 31% илүү
бүтээмжтэй байдаг.
10:31
You're 37 percent better at sales.
269
616000
2000
Борлуулалт 37% нэмэгддэг аж.
10:33
Doctors are 19 percent faster, more accurate
270
618000
2000
Сэтгэлээр өөдрөг байгаа эмч нарын
10:35
at coming up with the correct diagnosis
271
620000
2000
ажлын хурд 19%-иар нэмэгдэж,
10:37
when positive instead of negative, neutral or stressed.
272
622000
2000
өвчтөнд зөв онош тогтоож байлаа.
10:39
Which means we can reverse the formula.
273
624000
2000
Бид тогтсон ойлголтоо өөрчилж чадна.
10:41
If we can find a way of becoming positive in the present,
274
626000
3000
Хэрэв бид өөдрөг байж чадвал
10:44
then our brains work even more successfully
275
629000
2000
бидний тархи илүү амжилттай ажиллаж
10:46
as we're able to work harder, faster and more intelligently.
276
631000
3000
бид илүү шаргуу, хурдтай, ухаалгаар
ажиллах боломжтой болно.
10:49
What we need to be able to do is to reverse this formula
277
634000
3000
Бид аз жаргал, амжилтын томьёоллоо өөрчилж
10:52
so we can start to see what our brains are actually capable of.
278
637000
2000
тархиныхаа жинхэнэ чадварыг
нээх бүрэн боломжтой.
10:54
Because dopamine, which floods into your system when you're positive,
279
639000
2000
Учир нь сэтгэл өөдрөг байхад ялгардаг
допамин бодис нь
10:56
has two functions.
280
641000
2000
10:58
Not only does it make you happier,
281
643000
2000
2 үүрэг гүйцэтгэдэг.
Энэ хүнийг аз жаргалтай болгоод зогсохгүй
11:00
it turns on all of the learning centers in your brain
282
645000
2000
суралцах чадварыг хариуцдаг
тархины төвийг идэвхжүүлж
11:02
allowing you to adapt to the world in a different way.
283
647000
3000
асуудлыг өөр өнцгөөс харах
боломжийг нэмэгдүүлдэг аж.
11:05
We've found that there are ways that you can train your brain
284
650000
2000
Бид тархиа хэрхэн дасгалжуулж,
илүү өөдрөг болох
11:07
to be able to become more positive.
285
652000
2000
11:09
In just a two-minute span of time done for 21 days in a row,
286
654000
3000
аргыг олж мэдсэн.
21 өдрийн турш өдөрт 2-хон минут л хийхэд
11:12
we can actually rewire your brain,
287
657000
2000
тархины ажиллагаа өөрчлөгдөж,
11:14
allowing your brain to actually work
288
659000
2000
илүү өөдрөгөөр, илүү амжилт гарган
ажиллах боломжтой болно.
11:16
more optimistically and more successfully.
289
661000
2000
11:18
We've done these things in research now
290
663000
2000
Бид энэ дасгалыг судалгаанд орж буй
11:20
in every single company that I've worked with,
291
665000
2000
байгууллага болгон дээр туршиж байгаа.
11:22
getting them to write down three new things that they're grateful for
292
667000
2000
Оролцогчдод өөрт тохиолдсон талархмаар
3 шинэ зүйлээ 21 өдрийн
11:24
for 21 days in a row, three new things each day.
293
669000
2000
11:26
And at the end of that,
294
671000
2000
турш өдөр бүр бичиж байх даалгавар өгсөн.
11:28
their brain starts to retain a pattern
295
673000
2000
Үүний үр дүнд
тэдний тархины үйл ажиллагаа өөрчлөгдөж
11:30
of scanning the world, not for the negative, but for the positive first.
296
675000
3000
сөрөг мэдээллээс илүүтэй эерэг зүйлд
анхаарах дадал сууж эхэлсэн байна.
11:33
Journaling about one positive experience you've had over the past 24 hours
297
678000
2000
11:35
allows your brain to relive it.
298
680000
2000
Сүүлийн 24 цагт өөрт тохиолдсон
сайхан зүйлээ бичиж тэмдэглэх нь
11:37
Exercise teaches your brain that your behavior matters.
299
682000
3000
ой санаанд хадгалагддаг.
Дасгал нь үйлдэл хэрхэн тархинд
нөлөөлдгийг харуулдаг.
11:40
We find that meditation allows your brain
300
685000
2000
11:42
to get over the cultural ADHD that we've been creating
301
687000
3000
Бясалгал хийх нь олон ажил зэрэг хийхийг
оролдсоноор үүсдэг
анхаарал хомсдлын эмгэг
11:45
by trying to do multiple tasks at once
302
690000
2000
өвчнөөс салгаж, хийж буй
11:47
and allows our brains to focus on the task at hand.
303
692000
3000
өмнөх ажилдаа анхаарлаа
төвлөрүүлэхэд тусалдаг.
11:50
And finally, random acts of kindness are conscious acts of kindness.
304
695000
2000
Хариу нэхэлгүй бусдад туслах,
сайн үйл хийх нь маш чухал.
11:52
We get people, when they open up their inbox,
305
697000
2000
Бид оролцогчдод өдөр бүр дотны хүмүүстээ
11:54
to write one positive email
306
699000
2000
магтаал, талархлын үгтэй
11:56
praising or thanking somebody in their social support network.
307
701000
2000
нэг захидал илгээж байх даалгавар өгсөн.
11:58
And by doing these activities
308
703000
2000
Энэ дасгалыг өдөр тутмын биеийн
12:00
and by training your brain just like we train our bodies,
309
705000
2000
тамирын дасгал хөдөлгөөн
мэт хийж дадсанаар
12:02
what we've found is we can reverse the formula for happiness and success,
310
707000
3000
аз жаргал, амжилтад хүрэх
томьёоллыг өөрчилж чадна.
12:05
and in doing so, not only create ripples of positivity,
311
710000
3000
Хэрэв бид ингэж чадвал
аз жаргалд хүрэх арга ухаанд
12:08
but create a real revolution.
312
713000
2000
жинхэнэ хувьсгал хийх юм.
12:10
Thank you very much.
313
715000
2000
Маш их баярлалаа.
(Алга ташилт)
12:12
(Applause)
314
717000
3000
Translated by Munkhbaatar Lkhagvaa
Reviewed by Indra Ganzorig

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Shawn Achor - Psychologist
Shawn Achor is the CEO of Good Think Inc., where he researches and teaches about positive psychology.

Why you should listen

Shawn Achor is the winner of over a dozen distinguished teaching awards at Harvard University, where he delivered lectures on positive psychology in the most popular class at Harvard.
 
He is the CEO of Good Think Inc., a Cambridge-based consulting firm which researches positive outliers -- people who are well above average -- to understand where human potential, success and happiness intersect. Based on his research and 12 years of experience at Harvard, he clearly and humorously describes to organizations how to increase happiness and meaning, raise success rates and profitability, and create positive transformations that ripple into more successful cultures. He is also the author of The Happiness Advantage.

More profile about the speaker
Shawn Achor | Speaker | TED.com