TED@Cannes
Hans Rosling: Global population growth, box by box
Ханс Рослин - Дэлхий хүн амын өсөлт
Filmed:
Readability: 3.9
3,914,736 views
Дэлхийн хүн ам дараагийн 50 жилд 9 тэрбум болж өсөх бөгөөд ядуучуудын амьжиргааны түвшинг сайжруулснаар хүн амын өсөлтийг хянаж чадна. Энэ бол TED@Cannes-д тоо мэдээлэл тайлбарлах шинэ технологи ашиглан өгсөн Ханс Рослингийн хачирхалтай хариулт юм
Hans Rosling - Global health expert; data visionary
In Hans Rosling’s hands, data sings. Global trends in health and economics come to vivid life. And the big picture of global development—with some surprisingly good news—snaps into sharp focus. Full bio
In Hans Rosling’s hands, data sings. Global trends in health and economics come to vivid life. And the big picture of global development—with some surprisingly good news—snaps into sharp focus. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
I still remember the day in school
0
1000
2000
Манай сургуулийн багш бидэнд
00:18
when our teacher told us
1
3000
3000
дэлхийн хүн ам 3 тэрбумд хүрлээ гэж
00:21
that the world population had become
2
6000
2000
хэлж байсан өдрийг
00:23
three billion people,
3
8000
2000
би одоо хүртэл мартаагүй.
00:25
and that was in 1960.
4
10000
3000
1960 онд байсан юм.
00:29
I'm going to talk now about
5
14000
2000
Дэлхийн хүн ам тэр өдрөөс хойш
00:31
how world population has changed from that year
6
16000
2000
ирээдүй хүртэл хэрхэн өөрчлөгдсөнийг
00:33
and into the future,
7
18000
2000
одоо ярья гэж бодож байна.
00:35
but I will not use digital technology,
8
20000
3000
Анх TEDTalks-д өгч байсан эхний 5
00:38
as I've done during my first five TEDTalks.
9
23000
3000
яриа шигээ би дижитал технологийг ашиглахгүй.
00:41
Instead, I have progressed,
10
26000
3000
Оронд нь би энийг улам сайжруулсан.
00:44
and I am, today, launching
11
29000
2000
Ингээд би өнөөдөр харьцуулалт хийх
00:46
a brand new analog teaching technology
12
31000
3000
сургалтын шинэ технологийг
00:49
that I picked up from IKEA:
13
34000
2000
IKEA-ын хайрцаг ашиглан
00:51
this box.
14
36000
2000
танилцуулж байна.
00:53
This box contains one billion people.
15
38000
2000
Энэ хайрцаг 1 тэрбум хүнийг илтгэнэ.
00:55
And our teacher told us
16
40000
2000
Манай багш 1960 онд
00:57
that the industrialized world, 1960,
17
42000
3000
аж үйлдвэржсэн орнуудын хүн ам
01:00
had one billion people.
18
45000
2000
1 тэрбум байна гэж хэлж байсан.
01:02
In the developing world, she said,
19
47000
2000
Тэрээр хэлэхдээ, хөгжиж буй орнуудад
01:04
they had two billion people.
20
49000
2000
2 тэрбум хүн ам амьдардаг гэсэн.
01:06
And they lived away then.
21
51000
2000
Тэр үед хөгжиж буй орны хүн ам "хол" амьдардаг байсан.
01:08
There was a big gap between
22
53000
2000
Аж үйлдвэржсэн орнуудын 1 тэрбум хүн ам болон
01:10
the one billion in the industrialized world
23
55000
2000
хөгжиж буй орнуудын 2 тэрбум хүн амын
01:12
and the two billion in the developing world.
24
57000
3000
хооронд маш том зай байсан.
01:15
In the industrialized world,
25
60000
2000
Аж үйлдвэржсэн орнуудын
01:17
people were healthy,
26
62000
2000
хүн ам эрүүл,
01:19
educated, rich,
27
64000
2000
боловсролтой, баян
01:21
and they had small families.
28
66000
2000
бас цөөхөн ам бүлтэй өрхүүд байсан.
01:23
And their aspiration
29
68000
2000
Хүсэл эрмэлзлэл нь
01:25
was to buy a car.
30
70000
2000
машин худалдан авах гэх мэт.
01:27
And in 1960, all Swedes were saving
31
72000
3000
1960 онд Шведүүд энэ шиг Вольва машин
01:30
to try to buy a Volvo like this.
32
75000
3000
худалдаж авахын тулд мөнгөө хадгалдаг байсан.
01:33
This was the economic level at which Sweden was.
33
78000
3000
Энэ Швед улсын эдийн засгийн түвшин ямар
01:36
But in contrast to this,
34
81000
2000
байсныг харуулна.. Харин үүний эсрэгээр
01:38
in the developing world, far away,
35
83000
2000
алс холын хөгжиж буй орнуудын
01:40
the aspiration of the average family there
36
85000
3000
дундаж амьдралтай өрхүүдийн эрмэлзэл нь
01:43
was to have food for the day.
37
88000
3000
өдрийнхөө хоолоо залгуулах байсан юм.
01:46
They were saving
38
91000
2000
Тэд гутал худалдаж авахын тулд
01:48
to be able to buy a pair of shoes.
39
93000
3000
мөнгөө хадгалдаг байлаа.
01:51
There was an enormous gap in the world
40
96000
2000
Намайг өсч том болох үед
01:53
when I grew up.
41
98000
2000
дэлхий дээр орлогын ялгаа маш их байсан.
01:55
And this gap between the West and the rest
42
100000
3000
Энэхүү ялгаа нь
01:58
has created a mindset of the world,
43
103000
3000
"Баруун"-ы болон "Хөгжиж буй орнууд"-ын
02:01
which we still use linguistically
44
106000
2000
тухай ярих үед
02:03
when we talk about "the West"
45
108000
2000
бидэнд төрдөг төсөөллийг
02:05
and "the Developing World."
46
110000
2000
бий болгосон юм. Гэсэн хэдий ч
02:07
But the world has changed,
47
112000
2000
дэлхий ертөнц өөрчлөгдсөн бөгөөд
02:09
and it's overdue to upgrade that mindset
48
114000
3000
дэлхийг харах тэрхүү төсөөлөл, ертөнцийг
02:12
and that taxonomy of the world, and to understand it.
49
117000
3000
үзэх үзлийг шинэчлэх, одоогийн байгаагаар нь
02:15
And that's what I'm going to show you,
50
120000
2000
ойлгох цаг хэдийн болжээ. Чухамхүү үүнийг
02:17
because since 1960
51
122000
3000
би та бүхэнд харуулах гэсэн юм. 1960 оноос хойш
02:20
what has happened in the world up to 2010
52
125000
3000
2010 он хүртэл дэлхий дээр юу
02:23
is that a staggering
53
128000
2000
өөрчилөгдсөн бэ гэвэл
02:25
four billion people
54
130000
2000
дэлхийн хүн ам 4 тэрбум
02:27
have been added to the world population.
55
132000
2000
хүнээр нэмэгдсэн юм.
02:29
Just look how many.
56
134000
2000
Хэр их гэдгийг нь харж болно
02:31
The world population has doubled
57
136000
2000
Намайг сургуульд явж байсан
02:33
since I went to school.
58
138000
2000
үеэш хойш 2 дахин нэмэгджээ.
02:37
And of course, there's been economic growth in the West.
59
142000
3000
Мэдээж, Барууны орнуудын эдийн засаг өссөөр ирсэн.
02:40
A lot of companies have happened to grow the economy,
60
145000
3000
Эдгээр орнуудад маш олон компани шинээр байгуулагдаж
02:43
so the Western population moved over to here.
61
148000
3000
Барууны орнуудын хүн ам ийшээ шилжлээ.
02:46
And now their aspiration is not only to have a car.
62
151000
3000
Одоо тэд машин авах гэж эрмэлзэхээ больжээ.
02:49
Now they want to have a holiday on a very remote destination
63
154000
3000
Тэд баярын өдрүүдээр амралтаар явж,
02:52
and they want to fly.
64
157000
2000
онгоцоор нисэхийг хүсдэг болжээ.
02:54
So this is where they are today.
65
159000
2000
Тиймээс одоо тэд энд байна.
02:56
And the most successful of the developing countries,
66
161000
3000
Хөгжиж буй орнуудын тухайд
02:59
they have moved on, you know,
67
164000
2000
тэд цааш урагшилсныг та бүхэн мэднэ.
03:01
and they have become emerging economies, we call them.
68
166000
3000
Бидний нэрлэсэнээр шинээр аж үйлдвэржсэн орнууд
03:04
They are now buying cars.
69
169000
2000
болцгоосон. Тэд автомашин худалдан авч байна.
03:06
And what happened a month ago
70
171000
2000
Нэг сарын өмнө
03:08
was that the Chinese company, Geely,
71
173000
2000
Geely гэдэг хятадын компани
03:10
they acquired the Volvo company,
72
175000
3000
Вольво компанийг худалдаж авлаа.
03:13
and then finally the Swedes understood that
73
178000
2000
Ингэснээр Шведүүд дэлхийд
03:15
something big had happened in the world.
74
180000
2000
томоохон өөрчлөлт гарсныг ойлгосон юм.
03:17
(Laughter)
75
182000
3000
(инээв)
03:20
So there they are.
76
185000
2000
Энд байна л даа.
03:22
And the tragedy is that the two billion over here
77
187000
3000
Эмгэнэлтэй нь 2 тэрбум хүн
03:25
that is struggling for food and shoes,
78
190000
3000
хоол, гуталны төлөө тэмцсээр байна.
03:28
they are still almost as poor
79
193000
2000
Тэд бараг 50 жилийн өмнөх
03:30
as they were 50 years ago.
80
195000
2000
шигээ ядуу хэвээр байна.
03:32
The new thing is that
81
197000
2000
Шинэ зүйл нь гэвэл
03:34
we have the biggest pile of billions, the three billions here,
82
199000
3000
бид энд хамгийн их буюу 3 тэрбум хүн
03:37
which are also becoming emerging economies,
83
202000
3000
бас шинээр аж үйлдвэржсэн орны тоонд орж байна.
03:40
because they are quite healthy, relatively well-educated,
84
205000
3000
Учир нь тэд харьцангуй эрүүл, боловсрол сайтай,
03:43
and they already also have two to three children
85
208000
2000
нэг эмэгтэй баян орнууд шиг хоёроос
03:45
per woman, as those [richer also] have.
86
210000
3000
гурван хүүхэдтэй байна.
03:48
And their aspiration now
87
213000
2000
Тэд, мэдээжийн хэрэг,
03:50
is, of course, to buy a bicycle,
88
215000
3000
унадаг дугуй худалдаж авахыг эрмэлзэж,
03:53
and then later on they would like to have a motorbike also.
89
218000
3000
цаашдаа мотоциклтой ч болохыг хүсч байна.
03:56
But this is the world
90
221000
3000
Гэхдээ энэ бол бидний
03:59
we have today,
91
224000
2000
одоогийн дэлхий юм.
04:01
no longer any gap.
92
226000
2000
Завсар байхаа больсон.
04:03
But the distance from the poorest here, the very poorest,
93
228000
3000
Гэхдээ хамгийн ядуу хүмүүсээс хамгийн баян хүмүүсийн
04:06
to the very richest over here is wider than ever.
94
231000
3000
хоорондох зай хэзээ ч байгаагүйгээр томорчээ.
04:09
But there is a continuous world
95
234000
2000
Гэсэн хэдий ч дэлхий дээр
04:11
from walking, biking,
96
236000
2000
алхах, дугуйгаар явах,
04:13
driving, flying --
97
238000
2000
машин унахаас нисэх
04:15
there are people on all levels,
98
240000
2000
хүртэл үргэлжилсэн түвшинүүд байна.
04:17
and most people tend to be somewhere in the middle.
99
242000
3000
Дийлэнх хүн ам дундажид нь амьдарч байна.
04:21
This is the new world we have today
100
246000
2000
Энэ бол 2010 оны
04:23
in 2010.
101
248000
2000
шинэ дэлхий юм.
04:26
And what will happen in the future?
102
251000
3000
Ирээдүйд юу болох бол?
04:30
Well, I'm going to project
103
255000
2000
Би 2050 он хүртэл
04:32
into 2050.
104
257000
2000
таамаглая.
04:34
I was in Shanghai recently,
105
259000
3000
Би саяхан Шанхайд очиж,
04:37
and I listened to what's happening in China,
106
262000
2000
Хятадад юу болж байгаа талаар сонссон.
04:39
and it's pretty sure that they will catch up,
107
264000
3000
Хятадууд Япончууд шиг хөгжингүй
04:42
just as Japan did.
108
267000
2000
орнуудын түвшинд очно гэдэг нь тодорхой.
04:44
All the projections [say that] this one [billion] will [only] grow with
109
269000
2000
Бүхий л дэвшүүлж буй таамаглалаар энэ 1 миллиард хүний
04:46
one to two or three percent.
110
271000
2000
эдийн засаг 2-3%-аар өсөхөөр байна.
04:48
[But this second] grows with seven, eight percent, and then they will end up here.
111
273000
3000
Харин энэ 2 дахь хэсгийнх 7, 8%-аар өснө.
04:51
They will start flying.
112
276000
2000
Тэгээд тэд энд газардна. Тэд нисч эхэлнэ.
04:53
And these
113
278000
2000
Харин эдгээр бага болон дундаж
04:55
lower or middle income countries, the emerging income countries,
114
280000
3000
орлоготой орнууд, шинээр аж үйлдвэржсэн орнуудын
04:58
they will also forge forwards economically.
115
283000
3000
эдийн засаг мөн урагш ахих болно.
05:01
And if,
116
286000
2000
Хэрвээ бид зөвхөн
05:03
but only if,
117
288000
2000
ногоон технологид ухаалгаар хөрөнгө оруулж
05:05
we invest in the right green technology --
118
290000
3000
цаг уурын өөрчлөлтөөс зайлсхийж,
05:08
so that we can avoid severe climate change,
119
293000
2000
эрчим хүчний үнийг харьцангуй
05:10
and energy can still be relatively cheap --
120
295000
3000
бага хэвээр хадгалж чадвал
05:13
then they will move all the way up here.
121
298000
3000
тэд бүгд энд ирэх болно.
05:16
And they will start to buy
122
301000
2000
Тэд цахилгаан
05:18
electric cars.
123
303000
2000
машин худалдан авч эхэлнэ.
05:20
This is what we will find there.
124
305000
3000
Эдгээр нь энэ хэсэгт байх болно.
05:23
So what about the poorest two billion?
125
308000
2000
Хамгийн ядуу 2 тэрбум хүн яах бол?
05:25
What about the poorest two billion here?
126
310000
3000
Энд байгаа нэн ядуу 2 тэрбум хүн яах вэ?
05:28
Will they move on?
127
313000
2000
Тэд урагшлах болов уу?
05:30
Well, here population [growth] comes in
128
315000
2000
Шинээр аж үйлдвэржсэн орнуудын нэг эмэгтэй
05:32
because there [among emerging economies] we already have two to three children per woman,
129
317000
3000
аль хэдийн 2-3 хүүхэдтэй байгаа учраас
05:35
family planning is widely used,
130
320000
2000
гэр бүл төлөвлөлт сайн явагдаж,
05:37
and population growth is coming to an end.
131
322000
2000
хүн амын өсөлт зогсох болно.
05:39
Here [among the poorest], population is growing.
132
324000
3000
Гэвч нэн ядуу хүн ам өссөөр байна.
05:42
So these [poorest] two billion will, in the next decades,
133
327000
3000
Тиймээс эдгээр 2 тэрбум хүн дараагийн
05:45
increase to three billion,
134
330000
2000
хэдэн арван жилд 3 тэрбумд хүрнэ.
05:47
and they will thereafter
135
332000
2000
Цаашид өссөөр
05:49
increase to four billion.
136
334000
2000
4 тэрбумд хүрнэ.
05:51
There is nothing --
137
336000
2000
Бидний өмнө харж байгаагүй
05:53
but a nuclear war of a kind we've never seen --
138
338000
3000
ямар нэг цөмийн дайн гарахгүй л бол
05:56
that can stop this [growth] from happening.
139
341000
3000
юу ч өсөлтийг болиулж чадахгүй.
05:59
Because we already have this [growth] in process.
140
344000
3000
Учир нь эдгээр хүн ам аль хэдийн
06:02
But if, and only if,
141
347000
2000
өсөөд эхэлчихсэн. Зөвхөн ядуу хүн ам
06:04
[the poorest] get out of poverty,
142
349000
2000
ядуурлаас гарсан тохиолдолд
06:06
they get education, they get improved child survival,
143
351000
2000
боловсрол эзэмшиж, хүүхдийн эндэгдэл багасч,
06:08
they can buy a bicycle and a cell phone and come [to live] here,
144
353000
3000
унадаг дугуй, гар утас худалдан авах
06:11
then population growth
145
356000
2000
чадвартай болж энд ирвэл хүн амын өсөлт
06:13
will stop in 2050.
146
358000
3000
2050 он гэхэд зогсож болно.
06:16
We cannot have people on this level
147
361000
2000
Бид хоол, гутал хайсан энэ түвшний
06:18
looking for food and shoes
148
363000
2000
хүмүүстэй байгаад байж болохгүй.
06:20
because then we get continued population growth.
149
365000
3000
Учир нь энд хүн ам өссөөр байх болно
06:23
And let me show you why
150
368000
2000
Яагаад гэдгийг
06:25
by converting back to the old-time
151
370000
3000
хуучны дижил технологи
06:28
digital technology.
152
373000
2000
ашиглан тайлбарлая.
06:30
Here I have on the screen
153
375000
2000
Дэлгэцэн дээр
06:32
my country bubbles.
154
377000
2000
бөмбөлгүүд харагдаж байна.
06:34
Every bubble is a country. The size is population.
155
379000
2000
Бөмбөлөг бүр нэг улс бөгөөд хэмжээ нь
06:36
The colors show the continent.
156
381000
2000
хүн амын тоог илтгэнэ. Өнгөөр тивүүдийг
06:38
The yellow on there is the Americas;
157
383000
2000
ялгалаа. Шар нь Америк,
06:40
dark blue is Africa; brown is Europe;
158
385000
2000
хөх нь Африк, хүрэн нь Европ тив,
06:42
green is the Middle East
159
387000
3000
ногоон нь Ойрхи Дорнод бөгөөд
06:45
and this light blue is South Asia.
160
390000
2000
цайвар цэнхэр нь Өмнөд Ази.
06:47
That's India and this is China. Size is population.
161
392000
2000
Тэр бол Энэтхэг, Хятад. Хэмжээ нь хүн амын тоо.
06:49
Here I have children per woman:
162
394000
3000
Энд нэг эмэгтэйд ногдох хүүхдийн тоо
06:52
two children, four children, six children, eight children --
163
397000
2000
2 хүүхэд, 4 хүүхэд, 6 хүүхэд, 8 хүүхэд
06:54
big families, small families.
164
399000
3000
Ам бүл олон өрхүүд ба ам бүл цөөхөн өрхүүд
06:57
The year is 1960.
165
402000
2000
Энэ 1960 он.
06:59
And down here, child survival,
166
404000
2000
Доод тэнхлэгт хүүхдийн дундаж наслалт
07:01
the percentage of children surviving childhood
167
406000
2000
сургуульд орох хүртлээ амьдарсан
07:03
up to starting school:
168
408000
2000
хүүхдүүдийн эзлэх хувь.
07:05
60 percent, 70 percent, 80 percent, 90,
169
410000
3000
60 хувь, 70 хувь, 80 хувь, 90 хувь
07:08
and almost 100 percent, as we have today
170
413000
2000
чинээлэг, эрүүл хүн бүхий орнууд
07:10
in the wealthiest and healthiest countries.
171
415000
2000
бараг 100% байна.
07:12
But look, this is the world my teacher talked about in 1960:
172
417000
3000
Гэхдээ хар даа, энэ бол миний багш 1960 онд
07:15
one billion Western world here --
173
420000
3000
ярьж байсан дэлхий. Баруунд 1 тэрбум хүн.
07:18
high child-survival, small families --
174
423000
3000
Хүүхдийн дундаж наслалт өндөр,
07:21
and all the rest,
175
426000
2000
цөөхөн ам бүлтэй өрхүүд. Бусад нь бүгд
07:23
the rainbow of developing countries,
176
428000
2000
хөгжиж буй орнуудын солонго.
07:25
with very large families
177
430000
2000
Ам бүлийн тоо их,
07:27
and poor child survival.
178
432000
2000
хүүхдийн дундаж наслалт бага
07:29
What has happened? I start the world. Here we go.
179
434000
3000
Юу болчихов оо? Би цаг хугацааг үргэлжлүүлье.
07:32
Can you see, as the years pass by, child survival is increasing?
180
437000
3000
Жил өнгөрөх тусам хүүхдийн дундаж наслалт
07:35
They get soap, hygiene, education,
181
440000
2000
нэмэгдэж байгааг харж байна уу? Тэд саван,
07:37
vaccination, penicillin
182
442000
2000
эрүүл ахуй, боловсрол, вакцин, пеницлинтэй болсон.
07:39
and then family planning. Family size is decreasing.
183
444000
3000
Гэр бүл төлөвлөлт хийж, ам бүлийн тоо багассан.
07:42
[When] they get up to 90-percent child survival, then families decrease,
184
447000
3000
Хүүхдийн амьдрах магадлал 90 хувь хүртэл
07:45
and most of the Arab countries in the Middle East
185
450000
2000
нэмэгдэхэд, ам бүлийн тоо буурсан. Ойрхи
07:47
is falling down there [to small families].
186
452000
2000
дорнод дахь ам бүлийн тоо буурлаа.
07:49
Look, Bangladesh catching up with India.
187
454000
2000
Хар даа, Бангладеш Энэтхийн түвшинд очлоо.
07:51
The whole emerging world
188
456000
3000
Шинээр аж үйлдвэржсэн орнууд
07:54
joins the Western world
189
459000
2000
Барууны орнуудтай нэгдэж
07:56
with good child survival
190
461000
2000
хүүхдийн амьдрах магадлал нэмэгдэж,
07:58
and small family size,
191
463000
2000
ам бүлийн тоо багасч байна.
08:00
but we still have the poorest billion.
192
465000
2000
Гэвч нэн ядуу нэг тэрбум хүн байсаар байна.
08:02
Can you see the poorest billion,
193
467000
2000
Нэн ядуу нэг тэрбум хүнийг,
08:04
those [two] boxes I had over here?
194
469000
3000
тэнд байгаа хоёр хайрцгийг харж байна уу?
08:07
They are still up here.
195
472000
2000
Тэд энд байсаар л байна.
08:09
And they still have a child survival
196
474000
2000
Тэдний хүүхдийн амьдрах магадлал нь
08:11
of only 70 to 80 percent,
197
476000
2000
зөвхөн 70-80% байна.
08:13
meaning that if you have six children born,
198
478000
2000
Энэ нь хэрвээ чи 6 хүүхэд төрүүлбэл,
08:15
there will be at least four who survive
199
480000
2000
хамгийн багадаа 4 нь дараагийн үе хүртэл
08:17
to the next generation.
200
482000
2000
амьдрах магадлалтай гэсэн үг юм.
08:19
And the population will double in one generation.
201
484000
3000
Нэг үеийн дотор хүн ам
08:22
So the only way
202
487000
2000
2 дахин өснө гэсэн үг. Дэлхийн хүн амын
08:24
of really getting world population [growth] to stop
203
489000
3000
өсөлтийг зогсоох ганц арга нь
08:27
is to continue to improve child survival
204
492000
2000
хүүхдийн амьдрах магадлалыг
08:29
to 90 percent.
205
494000
2000
90 хувь хүртэл нэмэгдүүлэх явдал юм.
08:31
That's why investments by Gates Foundation,
206
496000
2000
Ийм учраас Gates Foundation, НҮБ-ын
08:33
UNICEF and aid organizations,
207
498000
2000
Боловсрол, соёлын байгууллага, тусламжийн байгууллагууд
08:35
together with national government in the poorest countries,
208
500000
2000
үндэсний Засгийн газруудтай хамт ядуу орнуудад
08:37
are so good;
209
502000
2000
хөрөнгө оруулж байгаа нь маш сайн юм.
08:39
because they are actually
210
504000
2000
Учир нь тэд үнэндээ дэлхийн
08:41
helping us to reach
211
506000
2000
хүн амыг тогтвортой хэмжээнд
08:43
a sustainable population size of the world.
212
508000
2000
барихад тусалж байгаа юм.
08:45
We can stop at nine billion if we do the right things.
213
510000
3000
Хэрвээ зөвөөр хийвэл 9 тэрбум хүрээд зогсож болно.
08:48
Child survival is the new green.
214
513000
3000
Хүүхдийн наслалт бол шинэ арга юм.
08:51
It's only by child survival
215
516000
2000
Зөвхөн хүүхдийн наслалтыг нэмэгдүүлснээр
08:53
that we will stop population growth.
216
518000
3000
хүн амын өсөлтийг зогсоож болно.
08:56
And will it happen?
217
521000
2000
Ингэж болох болов уу?
08:58
Well, I'm not an optimist,
218
523000
3000
Ер нь бол би өөдрөг үзэлтэй ч хүн биш,
09:01
neither am I a pessimist.
219
526000
2000
гутранги үзэлтэй ч хүн биш
09:03
I'm a very serious "possibilist."
220
528000
3000
Би магадлалч хүн.
09:06
It's a new category where we take emotion apart,
221
531000
3000
Энэ нь бид сэтгэл хөдлөлөөсөө ангид байх
09:09
and we just work analytically with the world.
222
534000
2000
шинэ ангилал ба дэлхийтэй дүн шинжилгээ
09:11
It can be done.
223
536000
3000
хийж ажиллах арга юм. Үүнийг хийж болно.
09:14
We can have a much more just world.
224
539000
3000
Бид илүү шударга дэлхийг бүтээж болно.
09:17
With green technology
225
542000
2000
Ногоон технологи болон
09:19
and with investments to alleviate poverty,
226
544000
2000
ядуурлыг бууруулахад хөрөнгө оруулж,
09:21
and global governance,
227
546000
2000
сайн даяарчилагдсан засагтай байснаар
09:23
the world can become like this.
228
548000
2000
дэлхий тийм болж чадна.
09:25
And look at the position of the old West.
229
550000
3000
Хуучны барууны ертөнцийг хар л даа.
09:28
Remember when this blue box was all alone,
230
553000
3000
Цэнхэр хайрцаг ганцаараа дэлхийг тэргүүлж,
09:31
leading the world, living its own life.
231
556000
3000
өөрийн гэсэн амьдралаар амьдарч байсан үеийг сана.
09:34
This will not happen [again].
232
559000
2000
Ийм зүйл дахиж давтагдахгүй.
09:36
The role of the old West in the new world
233
561000
3000
Шинэ дэлхий дэх хуучны Барууны
09:39
is to become the foundation
234
564000
2000
бол шинэ дэлхийн
09:41
of the modern world --
235
566000
2000
суурийг тавих
09:43
nothing more, nothing less.
236
568000
2000
илүү ч үгүй, дутуу ч үгүй өөр юу ч биш.
09:45
But it's a very important role.
237
570000
2000
Гэхдээ энэ бол маш чухал үүрэг
09:47
Do it well and get used to it.
238
572000
2000
Энэ үүргээ сайн биелүүлж, үүнд дасах хэрэгтэй.
09:49
Thank you very much.
239
574000
2000
Маш их баярлалаа.
09:51
(Applause)
240
576000
4000
(алга ташив)
ABOUT THE SPEAKER
Hans Rosling - Global health expert; data visionaryIn Hans Rosling’s hands, data sings. Global trends in health and economics come to vivid life. And the big picture of global development—with some surprisingly good news—snaps into sharp focus.
Why you should listen
Even the most worldly and well-traveled among us have had their perspectives shifted by Hans Rosling. A professor of global health at Sweden's Karolinska Institute, his work focused on dispelling common myths about the so-called developing world, which (as he pointed out) is no longer worlds away from the West. In fact, most of the Third World is on the same trajectory toward health and prosperity, and many countries are moving twice as fast as the west did.
What set Rosling apart wasn't just his apt observations of broad social and economic trends, but the stunning way he presented them. Guaranteed: You've never seen data presented like this. A presentation that tracks global health and poverty trends should be, in a word: boring. But in Rosling's hands, data sings. Trends come to life. And the big picture — usually hazy at best — snaps into sharp focus.
Rosling's presentations were grounded in solid statistics (often drawn from United Nations and World Bank data), illustrated by the visualization software he developed. The animations transform development statistics into moving bubbles and flowing curves that make global trends clear, intuitive and even playful. During his legendary presentations, Rosling took this one step farther, narrating the animations with a sportscaster's flair.
Rosling developed the breakthrough software behind his visualizations through his nonprofit Gapminder, founded with his son and daughter-in-law. The free software — which can be loaded with any data — was purchased by Google in March 2007. (Rosling met the Google founders at TED.)
Rosling began his wide-ranging career as a physician, spending many years in rural Africa tracking a rare paralytic disease (which he named konzo) and discovering its cause: hunger and badly processed cassava. He co-founded Médecins sans Frontièrs (Doctors without Borders) Sweden, wrote a textbook on global health, and as a professor at the Karolinska Institut in Stockholm initiated key international research collaborations. He's also personally argued with many heads of state, including Fidel Castro.
Hans Rosling passed away in February 2017. He is greatly missed.
Hans Rosling | Speaker | TED.com