Julie Lythcott-Haims: How to raise successful kids -- without over-parenting
Julie Lythcott-Haims: အလွန်အကျွံ အုပ်ထိန်းမှုမပါဘဲ အောင်မြင်တဲ့ ကလေးများကို ပျိုးထောင်နည်း -
Julie Lythcott-Haims speaks and writes on the phenomenon of helicopter parenting and the dangers of a checklisted childhood -- the subject of her book, "How to Raise an Adult." Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
to be a parenting expert.
ကလေးတွေကို အုပ်ထိန်းသူ ပါရဂူ မဟုတ်ပါ၊
in parenting, per Se.
သိပ်တော့လည်း စိတ်မဝင်စားပါ။
of parenting these days
အုပ်ထိန်းပုံ ပုံစံတစ်မျိုးဟာ
to develop into theirselves.
ဟန့်တားနိုင်လို့ပါ။
of parenting these days
being very concerned
in the lives of their kids
မိဘတွေအကြောင်း ကျွန်မတို့ဟာ
going on there as well,
ကာကွယ်မပေးဘူး၊
a kid can't be successful
အရာတိုင်းကို အသေးစိတ်
and preventing at every turn
သူတို့ ကလေးတွေကို ကော်လိပ်ကျောင်းကြီးဆီ
and micromanaging every moment,
မပေးကြဘူးဆိုရင်၊
some small subset of colleges and careers.
ယုံကြည်နေကြတဲ့ မိဘတွေလည်း ရှိကြပါသေးတယ်။
အုပ်ထိန်းကြမယ်ဆိုရင်၊
in raising my two teenagers,
ကလေးနှစ်ဦးကို ပျိုးထောင်စဉ်
a kind of checklisted childhood.
အတိုင်း နေထိုင်ရန် လမ်းညွှန်ခဲ့ကြတယ်။
childhood looks like.
ကလေးတွ ဘာနဲ့တူလဲ။
အားလုံး ကောင်းနေအောင် ထားတယ်
they go to the right schools,
သွားကြမှာကို
at the right schools,
ရှိကြမှာကို၊
in the right classes in the right schools.
အတန်းထဲ၊ မှန်ကန်တဲ့ အဆင့်တွေ ရစေလိုတယ်။
ပြီးတော့ အဲဒီ
but the accolades and the awards
ဆုတွေ၊ အားကစားတွေ၊
the activities, the leadership.
ဖြစ်စေချင်တယ်။
want to see that.
ပြောကြတယ်။
you care about others.
ကောလိပ်ကို ပြဖို့လေ။
hoped-for degree of perfection.
တော်သူ ဖြစ်ဖို့အတွက်ပါ။
to perform at a level of perfection
မနေထိုင်ခဲ့ဘူးကြတဲ့
to perform at ourselves,
ကလေးတွေကို နေထိုင်စေလိုကြတယ်။
have to argue with every teacher
တွေ့ဆုံလျက်
လုပ်ကိုင်ပေးသူလို၊
အသာအယာ တွန်းပေးလိုက်၊
ကူပေးလိုက်၊
nagging as the case may be,
လုပ်လိုက် အချိန်ကုန်ခံကြကာ
ကောလိပ်ကျောင်းကို
to be a kid in this checklisted childhood.
ကလေးတွေရဲ့ ဘဝ ဖြစ်လာပုံ ပြောပြမယ်။
no time for free play.
ကစားဖို့ အချိန်လုံးဝမရှိပါ။
has to be enriching, we think.
လိုအပ်လို့ပါ။
every quiz, every activity
လုပ်ကိုင်သမျှတိုင်းဟာ
for this future we have in mind for them,
အတွက် မလုပ်လို့ကိုမရတဲ့ အရာဖြစ်လို့ပါ၊
of helping out around the house,
လွတ်ငြိမ်းခွင့် ပေးကြတယ်
of getting enough sleep
လုပ်မပြီးသေးရင်
the items on their checklist.
we say we just want them to be happy,
ကျွန်မတို့က သူတို့ စိတ်ချမ်းသာပါစေ
ပြန်လာရင်
အဆင့်တွေ ဖြစ်နေတယ်။
သူတို့ဘေးနားမှ ကပ်လိုက်လျက်၊
at the Westminster Dog Show --
တတွတ်တွတ်နဲ့ ပြောဆိုကြတယ်။
and soar a little farther,
ခုန်လိုက်စမ်း၊ နဲနဲလေး ကျော်လွှားလိုက်စမ်း
be interested in studying
လေ့လာချင်တာ၊ လုပ်ချင်တာ“
to get into the right college?"
ကျွန်တော် ဘာလုပ်ရမလဲ၊“ ဆိုကြတယ်။
start to roll in in high school,
စပေးလာတော့၊
အသိတွေထံ
into the right college with these grades?"
တက်ခွင့်ရသူ ရှိရဲ့လား။“ မေးကြတယ်။
at the end of high school,
အဆုံးသတ်သတ်၊
had said, "What you've done is enough,
လုံလောက်ပြီ၊
in childhood is enough."
ကောင်းတယ်။” ပြောမှာ မျှော်ခဲ့တယ်။
under high rates of anxiety and depression
စိတ်ဖိစီးမှုကြောင့် ညှိုးနွမ်းလာကြကာ
တန်ဖိုးရှိမှ ရှိပါ့မလား ဆိုပြီး
to have been worth it?
it's all worth it.
အသေအချာ ယုံကြတယ်။
they will have no future
အလုပ်ရာထူး တချို့
tiny set of colleges or careers
သူတို့ဆီမှာ ဘယ်လို အနာဂတ်မှ မရှိနိုင်ဘူး
ကားပေါ်မှာ
on the backs of our cars.
ကြောက်နေကြတာများလား။
ကြည့်မယ်ရင်၊
to really look at it,
think their worth comes
အမှတ်များဖြင့်
their precious developing minds
ဦးနှောက်ထဲကို တချိန်လုံး ဝင်နေလျက်
of the movie "Being John Malkovich,"
ထဲမှာလို လုပ်နေကြမယ်ဆိုရင်
achieve any of this without me."
အဲဒါတွေထဲက တခုကိုမှ မရယူနိုင်ပါဘူး။“
အကူအညီတွေနဲ့၊
and overdirection and hand-holding,
လမ်းညွှန်ပေး၊ တချိန်လုံး
of the chance to build self-efficacy,
လူသားအတွက် အဓိကရ အချက်ဖြစ်တဲ့
of the human psyche,
ကြတယ်၊ အဲဒါဟာ ကျွန်မတို့ ချီးကျူးတိုင်း
than that self-esteem they get
တန်ဖိုးထားမှုထက်ကို
that one's own actions lead to outcomes,
အစွမ်းအစဆိုတာကို တည်ဆောက်နိုင်ပါတယ်၊
actions on one's behalf,
မိဘရဲ့ လုပ်ကိုင်မှု မဟုတ်ဘဲ
lead to outcomes.
ရလဒ် ဖြစ်ထွန်းလာမှာပါ။
self-efficacy, and they must,
သူတို့ အဲဒီလို ဖြစ်ရမယ် ယုံရင်၊
of the thinking, planning, deciding,
လုပ်ကိုင်မှု၊ လေ့လာမှု၊ စမ်းသပ်မှု၊
စမ်းသပ်မှုတွေကို
လုပ်ကိုင်ကြသူတွေပါ၊
မိဘတွေဘက်မှ ပါဝင်ရန်
or interest in their lives,
မလိုဘူး၊ ကျွန်မတို့ နောက်ဆုတ်ပေးလျက်
grades and scores and accolades and awards
ဂုဏ်ပြုလွှာတွေနဲ့ ဆုတွေကို ကလေးဘဝရဲ့
admission to a tiny number of colleges
ဒါမှမဟုတ် ရှားပါးတဲ့ ရာထူးရဖို့
လုပ်ကိုင်ကြမယ်ဆိုရင်၊
of success for our kids.
အောင်မြင်မှုကို ဆုံးဖြတ်ရန် ကျဉ်းလွန်းတယ်။
achieve some short-term wins
ကျွန်မတို့ဟာ ရေတို အောင်မြင်မှုတွေကို
if we help them do their homework,
သူတို့ အိမ်စာကို ကူလုပ်ပေးခြင်းလို
childhood résumé when we help --
ရှည်လာစေရန် ကူနိုင်ပါတယ်၊
comes at a long-term cost
နားလည်ရေး ရေရှည်ပန်းတိုင်အတွက်
we should be less concerned
ပတ်သက်ပြီး
to apply to or might get into
လျှော့ချသင့်ကာ
the habits, the mindset, the skill set,
စိတ်နေစိတ်ထား၊ သူတို့ရဲ့ ကျွမ်းကျင်မှုတွေ၊
wherever they go.
စိတ်တွေ ရှိဖို့ကို စဉ်းစားရန် လိုတယ်။
less obsessed with grades and scores
တချိန်လုံး စဉ်းစားမှုအစား၊
a foundation for their success
ဖြစ်ဖို့ကို စဉ်းစားရင်း
အရာတွေကို အလေးထားရန်
Did I just say chores? I really did.
အိမ်မှုကိစ္စတွေကိုမှ ပြောတာ တကယ်ပါ။
of humans ever conducted
အရှည်ကြာဆုံး သုတေသနက
success in life,
ကလေးတွေအတွက်
comes from having done chores as a kid,
ဆိုတာက အိမ်မှုကိစ္စတွေမှ လာတယ်၊
and-pitch-in mindset,
စိတ်ထားဟာ၊
there's some unpleasant work,
တစ်ယောက်ယောက်က
it might as well be me,
အဲဒါငါ ဖြစ်နိုင်တယ်
to the betterment of the whole,
ငါ အားထုတ်ကြိုးပမ်းမယ် ဆိုတာကမှ
in the workplace.
ရောက်အောင် တွန်းပို့ပေးတာပါ။
ရှင်တို့တို့ပါ သိတယ်။
in the checklisted childhood,
စာရင်းရှည် အတိုင်းနေရတဲ့ ကလေးဘဝထဲတွင်၊
the work of chores around the house,
မလုပ်ခုင်းကြခြင်းဖြင့်
as young adults in the workplace
ဝင်လာကြတော့
စောင့်နေကြတုန်းပါ၊
lacking the impulse, the instinct
အင်္ကျီလက်ကို မတင်လျက်၊
ငါ့လုပ်ဖေါ်တွေ
how can I be useful to my colleagues?
ဆိုတဲ့ အသိစိတ် မရှိခြင်းပါပဲ။
to what my boss might need?
ငါလုပ်နိုင်တဲ့ ခြေလှမ်းတွေက ဘာတွေလဲ။
from the Harvard Grant Study
နောက် အရေးကြီးတဲ့ ကောက်ချက်က
our friends, our family.
လုပ်ဖေါ်၊ မိတ်ဆွေနဲ့ မိသားစုမှပါ။
our kids how to love,
ချစ်ချင်းမေတ္တာအကြောင်း သင်ပေးရမယ်၊
if they don't first love themselves,
မချစ်ဘဲနဲ့ အခြားသူတွေ မချစ်နိုင်ကြပါ၊
if we can't offer them unconditional love.
သူတို့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို မချစ်နိုင်ကြပါ။
with grades and scores
စဉ်းစားနေမယ့်အစား
come home from school,
ကျောင်းမှ အိမ်ကိုပြန်လာရင်၊
put away our phones,
စက်ပစ္စည်းတွေကို ပိတ်လိုက်ကာ
the joy that fills our faces
သတို့လည်း မြင်ပါစေ၊
for the first time in a few hours.
ပြန်မြင်တွေ့လိုက်ရတာကိုး။
says, "Lunch," like mine did,
ကျွန်မ သမီးပြောတတ်သလို၊ “နေ့လယ်စာ” ဆိုပြီး
နေ့လယ်စာ မဟုတ်ဘဲ
take an interest in lunch.
စိတ်ဝင်စားမေးမြန်းရမယ်။
about lunch today?"
ဆိုပြီး မေးသင့်တယ်။
they matter to us as humans,
GPA ကြောင့်မဟုတ်ဘဲလူသားတွေအဖြစ်
chores and love,
but give me a break.
top scores and grades
ဂုဏ်ပြုလွှာတွေနဲ့
and I'm going to tell you, sort of.
ကျွန်မ ဘယ်လို ဖြေပေးမလဲ။
are asking that of our young adults,
အဲဒါတွေကို တောင်းကြမှာ အမှန်ပါပဲ။
rankings racket would have us believe --
ကျွန်မတို့ ယုံကြည်သင့်တာ ဘယ်လိုပဲရှိရှိ-
of the biggest brand name schools
ရှင်တို့ဟာ နာမည်ကြီး
went to state school,
အစိုးရကျောင်းကို တက်ကြတယ်၊
no one has heard of,
ကျောင်း တက်တယ်၊
and flunked out.
စာမေးပွဲကျတယ်။
is in our communities,
ကျွန်မတို့ ရပ်ကွက်ထဲမှာပါ
at a few more colleges,
ကောလိပ်တွေကို
from the equation,
ကိုယ့်အတ္တစိတ်ကို ဖယ်ရှားနိုင်မယ်ဆိုရင်၊
this truth and then realize,
နားလည်လာကြမှာက၊
of those big brand-name schools.
ပျက်ပြုန်းသွားမှာ မဟုတ်ပါဘူး။
according to a tyrannical checklist
ညှင်းပန်းခံခဲ့ရတာ မဟုတ်ခဲ့ရင်၊
on their own volition,
တက်လာတဲ့ဆိုရင်၊
ရောက်လာပါက၊
ကြိုးပမ်းနိုင်စွမ်း ရှိကြမှာပါ။
Sawyer and Avery.
ဆိုတဲ့ ကလေးနှစ်ဦး ရှိပါတယ်။
to carefully clip and prune
ညှပ်လိုက် လုပ်နေခဲ့တယ်၊
form of a human
ရိုက်သွင်းပေးဖို့အတွက်၊
to warrant them admission
တစ်ခုခုမှာ
highly selective colleges.
တော်ဖို့အတွက်ပေါ့လေ။
with thousands of other people's kids --
လုပ်ကိုင်ခဲ့ရတဲ့ နောက်မှာ သိလိုက်တာက --
ပျိုးထောင်ခဲ့တဲ့ နောက်မှာ၊
အပင်တွေ မဟုတ်ကြပါ။
ပန်းတွေပါ၊
မျိုးစိတ်တွေပါ၊
a nourishing environment,
ခိုင်မာလာစေမယ့်
love others and receive love
အခြားသူတို့အား ချစ်လာရန် သင်ပေးလိုက်ရင်၊
ရာထူး ဆိုတာတွေကို
what I would have them become,
သူတို့ကို လုပ်ပစ်ရန် မဟုတ်ဘဲ၊
in becoming their glorious selves.
ကြည်နူးဖွယ်ရာကို ရယူရန် အားပေးဖို့ပါ။
ABOUT THE SPEAKER
Julie Lythcott-Haims - Academic, authorJulie Lythcott-Haims speaks and writes on the phenomenon of helicopter parenting and the dangers of a checklisted childhood -- the subject of her book, "How to Raise an Adult."
Why you should listen
Julie Lythcott-Haims is the author of the New York Times best-selling book How to Raise an Adult: Break Free of the Overparenting Trap and Prepare Your Kid for Success. The book emerged from her decade as Stanford University's Dean of Freshmen, where she was known for her fierce advocacy for young adults and received the university's Lloyd W. Dinkelspiel Award for creating "the" atmosphere that defines the undergraduate experience. She was also known for her fierce critique of the growing trend of parental involvement in the day-to-day lives of college students. Toward the end of her tenure as dean, she began speaking and writing widely on the harm of helicopter parenting. How to Raise an Adult is being published in over two dozen countries and gave rise to her TED Talk and a sequel which will be out in 2018. In the meantime, Lythcott-Haims's memoir on race, Real American, will be out in Fall 2017.
Lythcott-Haims is a graduate of Stanford University, Harvard Law School, and California College of the Arts. She lives in Silicon Valley with her partner of over twenty-five years, their two teenagers and her mother.
Julie Lythcott-Haims | Speaker | TED.com