TED2011
Suzanne Lee: Grow your own clothes
Suzanne Lee: Wyhoduj własne ubrania
Filmed:
Readability: 4.1
1,519,065 views
Projektantka Suzanne Lee dzieli się wynikiem swojego eksperymentu związanego z hodowaniem materiału opartego na kombuczy, który może zostać wykorzystany jako materiał, albo skóra pochodzenia roślinnego, do produkcji ubrań. Fascynujący proces dający przepiękne efekty (mimo jednej pomniejszej wady...). Potencjał tego rozwiązania jest zdumiewający.
Suzanne Lee - Designer
TED Fellow Suzanne Lee is a fashion designer turned biological conjurer, who gleefully plays with new materials and processes. Full bio
TED Fellow Suzanne Lee is a fashion designer turned biological conjurer, who gleefully plays with new materials and processes. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
So as a fashion designer,
0
0
2000
Jako projektant mody,
00:17
I've always tended to think of materials
1
2000
2000
zawsze starałam się myśleć o materiałach
00:19
something like this,
2
4000
2000
jako czymś takim,
00:21
or this,
3
6000
3000
albo takim,
00:24
or maybe this.
4
9000
3000
no, może takim.
00:27
But then I met a biologist,
5
12000
3000
Potem jednak spotkałam biologa
00:30
and now I think of materials like this --
6
15000
3000
i od tamtej pory materiały to dla mnie --
00:33
green tea, sugar,
7
18000
2000
zielona herbata, cukier
00:35
a few microbes and a little time.
8
20000
3000
kilka mikrobów i odrobina czasu.
00:38
I'm essentially using a kombucha recipe,
9
23000
2000
Generalnie używam przepisu na kombuczę,
00:40
which is a symbiotic mix
10
25000
2000
która jest symbiotyczną mieszaniną
00:42
of bacteria, yeasts and other micro-organisms,
11
27000
3000
bakterii, drożdży i innych mikro-organizmów,
00:45
which spin cellulose
12
30000
2000
które przerabiają celulozę
00:47
in a fermentation process.
13
32000
3000
w procesie fermentacji
00:50
Over time, these tiny threads
14
35000
2000
Z czasem, te drobne ścinki w płynie
00:52
form in the liquid into layers
15
37000
2000
formują się w warstwy
00:54
and produce a mat on the surface.
16
39000
3000
i wytwarzają materiał na powierzchni.
00:59
So we start by brewing the tea.
17
44000
2000
Zaczynami od zaparzenia herbaty.
01:01
I brew up to about 30 liters of tea at a time,
18
46000
3000
Zaparzam około 30stu litrów herbaty,
01:04
and then while it's still hot, add a couple of kilos of sugar.
19
49000
3000
potem, gdy jeszcze jest ciepła, dodaję kilka kilogramów cukru.
01:07
We stir this in until it's completely dissolved
20
52000
3000
Mieszam, aż całkowicie się rozpuści
01:10
and then pour it into a growth bath.
21
55000
2000
potem przelewam do zbiornika wzrostowego.
01:12
We need to check that the temperature
22
57000
2000
Trzeba pilnować temperatury,
01:14
has cooled to below 30 degrees C.
23
59000
3000
aż osiągnie poziom 30stu stopni Celcjusza
01:17
And then we're ready to add the living organism.
24
62000
2000
Wtedy będziemy gotowi by dodać żywe organizmy.
01:19
And along with that, some acetic acid.
25
64000
2000
Wraz z nimi zaś trochę kwasu octowego.
01:21
And once you get this process going,
26
66000
2000
Podczas tego procesu
01:23
you can actually recycle
27
68000
2000
można w zasadzie przetworzyć
01:25
your previous fermented liquid.
28
70000
3000
wcześniej już sfermentowany płyn.
01:28
We need to maintain an optimum temperature for the growth.
29
73000
3000
Potrzebujemy podtrzymać optymalną dla wzrostu temperaturę.
01:31
And I use a heat mat to sit the bath on
30
76000
3000
Zazwyczaj używam do tego maty grzewczej, na której stawiam zbiornik
01:34
and a thermostat to regulate it.
31
79000
2000
z termostatem regulującym ciepło.
01:36
And actually, in hot weather, I can just grow it outside.
32
81000
3000
Obecnie zaś, w cieplejsze dni, można po prostu wystawić pojemnik na zewnątrz.
01:39
So this is my mini fabric farm.
33
84000
2000
Tak więc oto moja mini farma tkanin.
01:41
After about three days,
34
86000
2000
Po mniej więcej trzech dniach
01:43
the bubbles will appear on the surface of the liquid.
35
88000
3000
na powierzchni substancji pojawiają się bąbelki.
01:46
So this is telling us that the fermentation is in full swing.
36
91000
3000
Mówi nam to o poziomie zaawansowania procesu fermentacji.
01:49
And the bacteria are feeding
37
94000
2000
Bakterie żywią się
01:51
on the sugar nutrients in the liquid.
38
96000
2000
cukrem rozpuszczonym w roztworze
01:53
So they're spinning these tiny nano fibers
39
98000
2000
Odpowiadają za łączenie tych nano włókien
01:55
of pure cellulose.
40
100000
2000
czystej celulozy.
01:57
And they're sticking together, forming layers
41
102000
2000
Łącząc się razem, tworzą warstwy
01:59
and giving us a sheet on the surface.
42
104000
2000
tworząc płachtę na powierzchni.
02:01
After about two to three weeks,
43
106000
2000
Po 2-3 tygodniach
02:03
we're looking at something which is about an inch in thickness.
44
108000
3000
otrzymujemy coś, co ma grubość ok 2,5cm
02:06
So the bath on the left is after five days,
45
111000
3000
Zbiornik po lewej stoi od 5ciu dni,
02:09
and on the right, after 10.
46
114000
2000
po prawej, 10.
02:11
And this is a static culture.
47
116000
2000
Jest to statyczny wzrost.
02:13
You don't have to do anything to it;
48
118000
2000
Nie trzeba nic z tym robić,
02:15
you just literally watch it grow.
49
120000
2000
wystarczy tylko obserwować jak rośnie.
02:17
It doesn't need light.
50
122000
2000
Nie potrzebuje światła.
02:19
And when it's ready to harvest, you take it out of the bath
51
124000
3000
Gdy jest gotowe do zbioru, wyciąga się to ze zbiornika
02:22
and you wash it in cold, soapy water.
52
127000
2000
i obmywa zimną wodą z mydlinami.
02:24
At this point, it's really heavy.
53
129000
2000
Na tym etapie naprawdę jest ciężkie.
02:26
It's over 90 percent water,
54
131000
2000
Składa się w 90% z wody,
02:28
so we need to let that evaporate.
55
133000
2000
którą trzeba odparować.
02:30
So I spread it out onto a wooden sheet.
56
135000
2000
Należy rozłożyć to na drewnianym arkuszu.
02:32
Again, you can do that outside
57
137000
2000
Można to zrobić na zewnątrz
02:34
and just let it dry in the air.
58
139000
2000
i po prostu wysuszyć na zewnątrz.
02:36
And as it's drying, it's compressing,
59
141000
2000
Podczas gdy schnie, znacznie się kurczy,
02:38
so what you're left with, depending on the recipe,
60
143000
2000
to co otrzymamy, zależnie od przepisu,
02:40
is something that's either
61
145000
2000
jest czymś w rodzaju
02:42
like a really light-weight, transparent paper,
62
147000
2000
wyjątkowo lekkiego, prześwitującego papieru,
02:44
or something which is much more like a flexible vegetable leather.
63
149000
4000
lub bardziej elastycznej skóry pochodzenia roślinnego.
02:48
And then you can either cut that out
64
153000
2000
Można to ciąć
02:50
and sew it conventionally,
65
155000
2000
tak samo jak i szyć.
02:52
or you can use the wet material
66
157000
2000
Albo po prostu używać jeszcze mokrego materiału
02:54
to form it around a three-dimensional shape.
67
159000
3000
do uformowania go na trójwymiarowej figurze.
02:57
And as it evaporates,
68
162000
2000
Gdy woda wyparuje,
02:59
it will knit itself together, forming seams.
69
164000
2000
materiał się 'zrośnie' sam tworząc szwy.
03:01
So the color in this jacket is coming purely from green tea.
70
166000
3000
Kolor tej kurtki pochodzi bezpośrednio od zielonej herbaty.
03:04
I guess it also looks a little bit like human skin,
71
169000
2000
Pewnie wygląda to trochę jak ludzka skóra,
03:06
which intrigues me.
72
171000
3000
co mnie nieco intryguje.
03:09
Since it's organic,
73
174000
2000
Jako, że jest organiczne
03:11
I'm really keen to try and minimize the addition of any chemicals.
74
176000
3000
jak najbardziej staram się minimalizować użycie dodatkowych chemikaliów.
03:14
I can make it change color without using dye
75
179000
3000
Kolor można zmieniać bez używania barwników,
03:17
by a process of iron oxidation.
76
182000
2000
w procesie utleniania metali.
03:19
Using fruit and vegetable staining,
77
184000
2000
Albo korzystając z plamiących owoców i warzyw
03:21
create organic patterning.
78
186000
2000
stworzyć organiczne wzory.
03:23
And using indigo,
79
188000
2000
Użycie indygo
03:25
make it anti-microbial.
80
190000
2000
sprawi, że będą bakteriobójcze.
03:27
And in fact, cotton
81
192000
2000
Właściwie, bawełna
03:29
would take up to 18 dips in indigo
82
194000
3000
wymagałaby 18stokrotnego zanurzania w indygo
03:32
to achieve a color this dark.
83
197000
2000
by osiągnąć tak ciemny kolor.
03:34
And because of the super-absorbency of this kind of cellulose,
84
199000
3000
Dzięki wyjątkowej absorpcji tego materiału
03:37
it just takes one, and a really short one at that.
85
202000
3000
wystarczy tylko raz, właściwie tylko na chwilę.
03:40
What I can't yet do is make it water-resistant.
86
205000
3000
Czego jeszcze nie udało mi się osiągnąć, to nieprzemakalność.
03:43
So if I was to walk outside in the rain
87
208000
3000
Gdybym chciała wyjść na deszcz
03:46
wearing this dress today,
88
211000
2000
mając na sobie tę sukienkę,
03:48
I would immediately start to absorb
89
213000
2000
zaczęła by natychmiastowo
03:50
huge amounts of water.
90
215000
3000
chłonąć duże ilości wody.
03:53
The dress would get really heavy,
91
218000
2000
Stała by się wyjątkowo ciężka,
03:55
and eventually the seams would probably fall apart --
92
220000
2000
w końcu najprawdopodobniej by się rozpadła --
03:57
leaving me feeling rather naked.
93
222000
2000
zostawiając mnie kompletnie nagą.
03:59
Possibly a good performance piece,
94
224000
2000
Kawał dobrej roboty,
04:01
but definitely not ideal for everyday wear.
95
226000
3000
jednak na pewno nie nadający się do codziennego użytku.
04:05
What I'm looking for
96
230000
2000
Czego obecnie staram się osiągnąć
04:07
is a way to give the material
97
232000
2000
to sposób, by nadać temu materiałowi
04:09
the qualities that I need.
98
234000
2000
potrzebnych właściwości.
04:11
So what I want to do is say to a future bug,
99
236000
3000
Chciałabym móc powiedzieć jakiemuś robaczkowi
04:14
"Spin me a thread.
100
239000
2000
"Uwij mi nić.
04:16
Align it in this direction.
101
241000
2000
Wyrównaj w tym kierunku.
04:18
Make it hydrophobic.
102
243000
2000
Niech będzie wodoodporne.
04:20
And while you're at it,
103
245000
2000
Jak już tym się zajmujesz,
04:22
just form it around this 3D shape."
104
247000
3000
uformuj to jeszcze dla mnie w trójwymiarze."
04:25
Bacterial cellulose is actually already being used for wound healing,
105
250000
4000
Celuloza pochodzenia bakteryjnego jest już wykorzystywana w leczeniu ran,
04:29
and possibly in the future
106
254000
2000
w przyszłości zaś może posłużyć
04:31
for biocompatible blood vessels,
107
256000
3000
do tworzenia bio-kompatybilnych czerwonych krwinek
04:34
possibly even replacement bone tissue.
108
259000
2000
albo nawet zastępczej tkanki kostnej.
04:36
But with synthetic biology,
109
261000
2000
W biologii syntetycznej
04:38
we can actually imagine engineering this bacterium
110
263000
4000
możemy obecnie tak zaplanować inżynierię bakteryjną
04:42
to produce something
111
267000
2000
by produkować coś
04:44
that gives us the quality,
112
269000
2000
co da nam właściwą jakość,
04:46
quantity and shape
113
271000
2000
ilość oraz kształt
04:48
of material that we desire.
114
273000
2000
materiału jaki jest nam potrzebny.
04:50
Obviously, as a designer, that's really exciting
115
275000
3000
Oczywiście, takie projektowanie jest niezmiernie ekscytujące.
04:53
because then I start to think, wow,
116
278000
2000
Zaczynam wtedy myśleć - wow,
04:55
we could actually imagine
117
280000
2000
możemy właściwie wyobrazić sobie
04:57
growing consumable products.
118
282000
3000
hodowlę użytecznych produktów.
05:01
What excites me about using microbes
119
286000
3000
Co mnie ekscytuje w użyciu mikrobów,
05:04
is their efficiency.
120
289000
2000
to ich wydajność.
05:06
So we only grow what we need.
121
291000
2000
Hodujemy jedynie to, co jest nam potrzebne.
05:08
There's no waste.
122
293000
2000
Nic się nie marnuje.
05:10
And in fact, we could make it from a waste stream --
123
295000
3000
Właściwie, moglibyśmy do tego używać odpadów --
05:13
so for example,
124
298000
2000
na przykład,
05:15
a waste sugar stream
125
300000
2000
cukru, który pozostał
05:17
from a food processing plant.
126
302000
2000
po przetwarzaniu żywności.
05:19
Finally, at the end of use, we could biodegrade it naturally
127
304000
3000
Albo otrzymywać go naturalnie
05:22
along with your vegetable peelings.
128
307000
3000
z obierek warzywnych.
05:25
What I'm not suggesting is that microbial cellulose
129
310000
3000
Nie sugeruję jednak, że celuloza pochodzenia bakteryjnego
05:28
is going to be a replacement
130
313000
2000
może stać się zamiennikiem
05:30
for cotton, leather or other textile materials.
131
315000
3000
dla bawełny, skóry czy innych tekstyliów.
05:33
But I do think it could be quite a smart and sustainable addition
132
318000
4000
Jednak sądzę, że może być ciekawym uzupełnieniem
05:37
to our increasingly precious natural resources.
133
322000
3000
naszych drogocennych zasobów.
05:40
Ultimately, maybe it won't even be fashion
134
325000
2000
Ostatecznie, może nie stanie się to modne,
05:42
where we see these microbes have their impact.
135
327000
2000
tam gdzie faktycznie te mikroby będą miały wpływ.
05:44
We could, for example, imagine
136
329000
2000
Moglibyśmy, na przykład, wyobrazić sobie
05:46
growing a lamp, a chair,
137
331000
3000
hodowanie lampy, krzesła,
05:49
a car or maybe even a house.
138
334000
3000
samochodu albo nawet domu.
05:52
So I guess what my question to you is:
139
337000
3000
Moje pytanie brzmi:
05:55
in the future, what would you choose to grow?
140
340000
2000
w przyszłości, co chcielibyście wyhodować?
05:57
Thank you very much.
141
342000
2000
Dziękuję bardzo!
05:59
(Applause)
142
344000
9000
(Oklaski)
06:08
Bruno Giussani: Suzanne, just a curiosity,
143
353000
2000
Bruno Giussani: Suzanne, tak na szybko,
06:10
what you're wearing is not random. (Suzanne Lee: No.)
144
355000
3000
to co nosisz nie jest przypadkowe (Suzanne: Nie)
06:13
This is one of the jackets you grew?
145
358000
2000
Czy to jest jedna z kurtek, które wyhodowałaś?
06:15
SL: Yes, it is.
146
360000
2000
SL: Dokładnie.
06:17
It's probably -- part of the project's still in process
147
362000
2000
Jest częścią projektu, który ciągle jest w fazie opracowywania
06:19
because this one
148
364000
2000
ponieważ ta
06:21
is actually biodegrading in front of your eyes.
149
366000
2000
ulega biodegradacji właściwie na waszych oczach.
06:23
(Laughter)
150
368000
2000
(Śmiech)
06:25
It's absorbing my sweat, and it's feeding on it.
151
370000
3000
Absorbuje mój pot, żywiąc się nim.
06:28
BG: Okay, so we'll let you go and save it, and rescue it.
152
373000
2000
BG: Ok, możesz odejść i spróbować uratować ją!
06:30
Suzanne Lee. (SL: Thank you.)
153
375000
3000
Suzanne Lee. (SL: Dziękuję.)
06:33
(Applause)
154
378000
2000
(Oklaski)
ABOUT THE SPEAKER
Suzanne Lee - DesignerTED Fellow Suzanne Lee is a fashion designer turned biological conjurer, who gleefully plays with new materials and processes.
Why you should listen
Fashion designer Suzanne Lee directs the BioCouture research project, which sprang from an idea in her book Fashioning the Future: Tomorrow’s Wardrobe, a seminal text on fashion and future technologies. Her research harnesses nature to propose a radical future fashion vision: Can we grow a dress from a vat of liquid?
Using bacterial-cellulose, Lee aims to address pressing ecological and sustainability issues around fashion and beyond. A Senior Research Fellow at Central Saint Martins, University of the Arts London, she is working with scientists to investigate whether synthetic biology can engineer optimized organisms for growing future consumer products
Suzanne Lee | Speaker | TED.com