TED2011
Suzanne Lee: Grow your own clothes
Сузан Ли: Одгледајте ја својата облека
Filmed:
Readability: 4.1
1,519,065 views
Дизајнерката Сузан Ли споделува искуство од своите експерименти за одгледување на материјал на основа од комбуха што може да се користи како материјал или растителна кожа за изработка на облека. Процесот е фасцинантен, резултатите се прекрасни (иако сеуште постои еден мал недостаток...), а потенцијалот што се наѕира е просто зашеметувачки.
Suzanne Lee - Designer
TED Fellow Suzanne Lee is a fashion designer turned biological conjurer, who gleefully plays with new materials and processes. Full bio
TED Fellow Suzanne Lee is a fashion designer turned biological conjurer, who gleefully plays with new materials and processes. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
So as a fashion designer,
0
0
2000
Како моден дизајнер,
00:17
I've always tended to think of materials
1
2000
2000
отсекогаш имав обичај да размислувам за материјалите:
00:19
something like this,
2
4000
2000
нешто како ова,
00:21
or this,
3
6000
3000
или ова,
00:24
or maybe this.
4
9000
3000
или можеби ова...
00:27
But then I met a biologist,
5
12000
3000
Но, тогаш запознав еден биолог,
00:30
and now I think of materials like this --
6
15000
3000
и сега размислувам за материјалите на овој начин -
00:33
green tea, sugar,
7
18000
2000
зелен чај, шеќер,
00:35
a few microbes and a little time.
8
20000
3000
неколку микроби и малку време.
00:38
I'm essentially using a kombucha recipe,
9
23000
2000
Јас во суштина го користам рецептот за комбуха,
00:40
which is a symbiotic mix
10
25000
2000
којшто е симбиотски микс
00:42
of bacteria, yeasts and other micro-organisms,
11
27000
3000
од бактерии, квасни и други микро-организми,
00:45
which spin cellulose
12
30000
2000
кои произведуваат целулоза
00:47
in a fermentation process.
13
32000
3000
при процесот на ферментација.
00:50
Over time, these tiny threads
14
35000
2000
Со тек на времето, овие тенки нишки
00:52
form in the liquid into layers
15
37000
2000
ја трансформираат течноста во слоеви
00:54
and produce a mat on the surface.
16
39000
3000
и произведуваат мазен материјал на површината.
00:59
So we start by brewing the tea.
17
44000
2000
Значи, ние почнуваме со подготовка на чај.
01:01
I brew up to about 30 liters of tea at a time,
18
46000
3000
Подготвувам по околу 30 литри чај одеднаш,
01:04
and then while it's still hot, add a couple of kilos of sugar.
19
49000
3000
и додека е се’ уште врел, додавам неколку килограми шеќер.
01:07
We stir this in until it's completely dissolved
20
52000
3000
Го мешаме се’ додека потполно не се растопи
01:10
and then pour it into a growth bath.
21
55000
2000
и потоа го истураме во када.
01:12
We need to check that the temperature
22
57000
2000
Мораме да провериме дека температурата
01:14
has cooled to below 30 degrees C.
23
59000
3000
е под 30 степени Целзиусови.
01:17
And then we're ready to add the living organism.
24
62000
2000
И тогаш сме подготвени да ги додадеме живите организми.
01:19
And along with that, some acetic acid.
25
64000
2000
Заедно со нив, и малку оцетна киселина.
01:21
And once you get this process going,
26
66000
2000
И, штом еднаш процесот ќе започне,
01:23
you can actually recycle
27
68000
2000
вие можете всушност да ја рециклирате
01:25
your previous fermented liquid.
28
70000
3000
и претходно ферментираната течност.
01:28
We need to maintain an optimum temperature for the growth.
29
73000
3000
За да го поттикнеме растењето, потребно ни е да одржуваме оптимална температура.
01:31
And I use a heat mat to sit the bath on
30
76000
3000
Јас ја загревам кадата одоздола
01:34
and a thermostat to regulate it.
31
79000
2000
и со термостат ја регулирам температурата.
01:36
And actually, in hot weather, I can just grow it outside.
32
81000
3000
Всушност, кога времето е топло, можам едноставно да ја поставам кадата надвор.
01:39
So this is my mini fabric farm.
33
84000
2000
Ова е мојата мини фарма за материјал.
01:41
After about three days,
34
86000
2000
По околу три дена,
01:43
the bubbles will appear on the surface of the liquid.
35
88000
3000
балончиња ќе се појават на површината на течноста.
01:46
So this is telling us that the fermentation is in full swing.
36
91000
3000
Ова ни кажува дека ферментацијата е во полн замав,
01:49
And the bacteria are feeding
37
94000
2000
и бактериите се хранат
01:51
on the sugar nutrients in the liquid.
38
96000
2000
од шеќерот во течноста.
01:53
So they're spinning these tiny nano fibers
39
98000
2000
Така тие ги ткаат овие тенки нано нишки
01:55
of pure cellulose.
40
100000
2000
од чиста целулоза.
01:57
And they're sticking together, forming layers
41
102000
2000
Се слепуваат една за друга формирајќи слоеви
01:59
and giving us a sheet on the surface.
42
104000
2000
и ни даваат лист на површината.
02:01
After about two to three weeks,
43
106000
2000
По околу две до три седмици,
02:03
we're looking at something which is about an inch in thickness.
44
108000
3000
гледаме во нешто што е дебело околу еден инч.
02:06
So the bath on the left is after five days,
45
111000
3000
Кадата од левата страна е подготвена пред пет дена,
02:09
and on the right, after 10.
46
114000
2000
а таа на десната страна, пред десет дена.
02:11
And this is a static culture.
47
116000
2000
А ова е статичка култура.
02:13
You don't have to do anything to it;
48
118000
2000
Не треба ништо да и се направи;
02:15
you just literally watch it grow.
49
120000
2000
едноставно буквално гледате како расте.
02:17
It doesn't need light.
50
122000
2000
Не ѝ е потребна светлина.
02:19
And when it's ready to harvest, you take it out of the bath
51
124000
3000
Кога е готова, ја вадите од кадата
02:22
and you wash it in cold, soapy water.
52
127000
2000
и ја миете со ладна вода и сапун.
02:24
At this point, it's really heavy.
53
129000
2000
Во овој момент, материјалот е навистина тежок:
02:26
It's over 90 percent water,
54
131000
2000
содржи над 90% вода,
02:28
so we need to let that evaporate.
55
133000
2000
па мораме да оставиме ова да испари.
02:30
So I spread it out onto a wooden sheet.
56
135000
2000
Затоа, јас го простирам материјалот врз дрвена подлога.
02:32
Again, you can do that outside
57
137000
2000
Повторно, тоа можете да го направите и надвор
02:34
and just let it dry in the air.
58
139000
2000
и едноставно да оставите да се исуши на воздух.
02:36
And as it's drying, it's compressing,
59
141000
2000
Додека се суши, материјалот се собира,
02:38
so what you're left with, depending on the recipe,
60
143000
2000
па она што на крај ви останува, зависно од рецептот,
02:40
is something that's either
61
145000
2000
е нешто што е повеќе
02:42
like a really light-weight, transparent paper,
62
147000
2000
како навистина лесна транспарентна хартија,
02:44
or something which is much more like a flexible vegetable leather.
63
149000
4000
или нешто што личи на флексибилна кожа од зеленчук.
02:48
And then you can either cut that out
64
153000
2000
Тогаш можете или да го исечете тој материјал
02:50
and sew it conventionally,
65
155000
2000
и да го шиете на конвенционален начин,
02:52
or you can use the wet material
66
157000
2000
или пак, можете да го користите материјалот додека е влажен
02:54
to form it around a three-dimensional shape.
67
159000
3000
и да го обликувате околу тродимензионален објект.
02:57
And as it evaporates,
68
162000
2000
Па кога ќе се исуши,
02:59
it will knit itself together, forming seams.
69
164000
2000
материјалот ќе се спои самиот, формирајќи шевови.
03:01
So the color in this jacket is coming purely from green tea.
70
166000
3000
Бојата на ова палтенце потекнува исклучиво од зелениот чај.
03:04
I guess it also looks a little bit like human skin,
71
169000
2000
Претпоставувам дека исто така личи по малку и на човечка кожа,
03:06
which intrigues me.
72
171000
3000
што дополнително ме интригира.
03:09
Since it's organic,
73
174000
2000
Бидејќи материјалот е органски,
03:11
I'm really keen to try and minimize the addition of any chemicals.
74
176000
3000
навистина сакам да се обидам да го намалам додавањето на било какви хемикалии.
03:14
I can make it change color without using dye
75
179000
3000
Можам да ја променам бојата и без користење на вештачки бои,
03:17
by a process of iron oxidation.
76
182000
2000
преку процес на железна оксидација.
03:19
Using fruit and vegetable staining,
77
184000
2000
Преку користење на растителни бои,
03:21
create organic patterning.
78
186000
2000
можам да креирам органски шеми.
03:23
And using indigo,
79
188000
2000
А преку користење на индиго,
03:25
make it anti-microbial.
80
190000
2000
можам да го направам анти-микробиолошки.
03:27
And in fact, cotton
81
192000
2000
Всушност, памукот
03:29
would take up to 18 dips in indigo
82
194000
3000
треба да се потопи во индиго 18 пати
03:32
to achieve a color this dark.
83
197000
2000
за да се постигне волку темна боја.
03:34
And because of the super-absorbency of this kind of cellulose,
84
199000
3000
А поради супер-апсорционата моќ на овој вид целулоза,
03:37
it just takes one, and a really short one at that.
85
202000
3000
потребно е само едно, и тоа многу кратко потопување.
03:40
What I can't yet do is make it water-resistant.
86
205000
3000
Она што сеуште не можам е - да го направам материјалов водоотпорен.
03:43
So if I was to walk outside in the rain
87
208000
3000
Па, ако би излегла на прошетка кога надвор врне
03:46
wearing this dress today,
88
211000
2000
облечена во оваа облека,
03:48
I would immediately start to absorb
89
213000
2000
таа веднаш би почнала да апсорбира
03:50
huge amounts of water.
90
215000
3000
огромни количества вода.
03:53
The dress would get really heavy,
91
218000
2000
Облеката би станала навистина тешка,
03:55
and eventually the seams would probably fall apart --
92
220000
2000
и најпосле, најверојатно, шевовите би попуштиле и облеката би се распаднала -
03:57
leaving me feeling rather naked.
93
222000
2000
оставајќи ме гола.
03:59
Possibly a good performance piece,
94
224000
2000
Веројатно звучи како добар перформанс,
04:01
but definitely not ideal for everyday wear.
95
226000
3000
но дефинитивно не е идеално решение за секојдневна облека.
04:05
What I'm looking for
96
230000
2000
Она што го барам
04:07
is a way to give the material
97
232000
2000
е начин да му дадам на материјалот
04:09
the qualities that I need.
98
234000
2000
квалитети кои му се потребни.
04:11
So what I want to do is say to a future bug,
99
236000
3000
Она што сакам да и го кажам на некоја идна бубачка е,
04:14
"Spin me a thread.
100
239000
2000
„Исткај ми нишка.
04:16
Align it in this direction.
101
241000
2000
Насочи ја во овој правец.
04:18
Make it hydrophobic.
102
243000
2000
Направи ја хидрофобична.
04:20
And while you're at it,
103
245000
2000
И додека го правиш тоа,
04:22
just form it around this 3D shape."
104
247000
3000
само обликувај ја околу оваа 3Д форма.“
04:25
Bacterial cellulose is actually already being used for wound healing,
105
250000
4000
Бактериската целулоза всушност веќе се користи за лекување на рани,
04:29
and possibly in the future
106
254000
2000
и возможно е дека во иднина ќе се користи
04:31
for biocompatible blood vessels,
107
256000
3000
за производство на биокомпатибилни крвни садови,
04:34
possibly even replacement bone tissue.
108
259000
2000
можеби дури и за замена на коскено ткиво.
04:36
But with synthetic biology,
109
261000
2000
Но, со синтетичката биологија,
04:38
we can actually imagine engineering this bacterium
110
263000
4000
можеме да замислиме дизајнирање на оваа бактерија
04:42
to produce something
111
267000
2000
за да произведеме нешто
04:44
that gives us the quality,
112
269000
2000
што дава квалитет,
04:46
quantity and shape
113
271000
2000
квантитет и форма
04:48
of material that we desire.
114
273000
2000
или материјал каков што сакаме.
04:50
Obviously, as a designer, that's really exciting
115
275000
3000
Нормално, за мене како за дизајнер, ова е навистина возбудливо.
04:53
because then I start to think, wow,
116
278000
2000
Зашто тогаш почнувам да си мислам, уау,
04:55
we could actually imagine
117
280000
2000
би можеле да си замислиме буквално
04:57
growing consumable products.
118
282000
3000
одгледување на производи за потрошувачките потреби.
05:01
What excites me about using microbes
119
286000
3000
Она што ме одушевува во врска со употребата на микробите
05:04
is their efficiency.
120
289000
2000
е нивната ефикасност.
05:06
So we only grow what we need.
121
291000
2000
Па ние би одгледувале само она што ни е потребно.
05:08
There's no waste.
122
293000
2000
Нема отпад.
05:10
And in fact, we could make it from a waste stream --
123
295000
3000
Всушност, би можеле да го произведуваме и од отпад -
05:13
so for example,
124
298000
2000
па како за пример,
05:15
a waste sugar stream
125
300000
2000
од шеќерниот отпад
05:17
from a food processing plant.
126
302000
2000
од фабрика за производство на храна.
05:19
Finally, at the end of use, we could biodegrade it naturally
127
304000
3000
И најпосле, по употребата, материјалот би се разградил природно
05:22
along with your vegetable peelings.
128
307000
3000
заедно со отпадоците од зеленчукот.
05:25
What I'm not suggesting is that microbial cellulose
129
310000
3000
Она што не сакам да сугерирам е дека микробитичката целулоза
05:28
is going to be a replacement
130
313000
2000
ќе биде замена
05:30
for cotton, leather or other textile materials.
131
315000
3000
за памукот, кожата или другите текстилни материјали.
05:33
But I do think it could be quite a smart and sustainable addition
132
318000
4000
Но мислам дека може да биде навистина мудар и одржлив додаток
05:37
to our increasingly precious natural resources.
133
322000
3000
кон нашите се поскапоцени природни ресурси.
05:40
Ultimately, maybe it won't even be fashion
134
325000
2000
На крајот, можеби тоа воопшто и нема да биде мода
05:42
where we see these microbes have their impact.
135
327000
2000
каде што гледаме дека овие микроби влијаат.
05:44
We could, for example, imagine
136
329000
2000
Би можеле на пример, да замислиме,
05:46
growing a lamp, a chair,
137
331000
3000
да одгледаме ламба, стол,
05:49
a car or maybe even a house.
138
334000
3000
автомобил, или дури куќа.
05:52
So I guess what my question to you is:
139
337000
3000
Па, претпоставувам оти моето прашање до вас е:
05:55
in the future, what would you choose to grow?
140
340000
2000
што би избрале вие во иднина да одгледувате?
05:57
Thank you very much.
141
342000
2000
Многу ви благодарам.
05:59
(Applause)
142
344000
9000
(Ракоплескање)
06:08
Bruno Giussani: Suzanne, just a curiosity,
143
353000
2000
Бруно Гиусани: Сузан, само на кратко,
06:10
what you're wearing is not random. (Suzanne Lee: No.)
144
355000
3000
ова што Вие го носите не е обично. (Сузан Ли: Не е.)
06:13
This is one of the jackets you grew?
145
358000
2000
Ова е едно од палтата кои ги произведовте Вие?
06:15
SL: Yes, it is.
146
360000
2000
СЛ: Да.
06:17
It's probably -- part of the project's still in process
147
362000
2000
Тоа е веројатно дел од проектите кои сеуште се во процес,
06:19
because this one
148
364000
2000
бидејќи ова
06:21
is actually biodegrading in front of your eyes.
149
366000
2000
всушност се разградува пред вашите очи/
06:23
(Laughter)
150
368000
2000
(Смеење)
06:25
It's absorbing my sweat, and it's feeding on it.
151
370000
3000
Ја апсорбира мојата пот и се храни на неа.
06:28
BG: Okay, so we'll let you go and save it, and rescue it.
152
373000
2000
БГ: Во ред, ќе ти дозволиме да заминеш и да го спасиш.
06:30
Suzanne Lee. (SL: Thank you.)
153
375000
3000
Сузан Ли. (СЛ: Ви благодарам.)
06:33
(Applause)
154
378000
2000
(Ракоплескање)
ABOUT THE SPEAKER
Suzanne Lee - DesignerTED Fellow Suzanne Lee is a fashion designer turned biological conjurer, who gleefully plays with new materials and processes.
Why you should listen
Fashion designer Suzanne Lee directs the BioCouture research project, which sprang from an idea in her book Fashioning the Future: Tomorrow’s Wardrobe, a seminal text on fashion and future technologies. Her research harnesses nature to propose a radical future fashion vision: Can we grow a dress from a vat of liquid?
Using bacterial-cellulose, Lee aims to address pressing ecological and sustainability issues around fashion and beyond. A Senior Research Fellow at Central Saint Martins, University of the Arts London, she is working with scientists to investigate whether synthetic biology can engineer optimized organisms for growing future consumer products
Suzanne Lee | Speaker | TED.com