TEDSummit
Marwa Al-Sabouni: How Syria's architecture laid the foundation for brutal war
Marwa Al-Sabouni: Jak syryjska architektura doprowadziła do brutalnej wojny
Filmed:
Readability: 5.5
1,055,569 views
Co doprowadziło do wojny w Syrii? Opresje, susza i różnice religijne odegrały dużą rolę, ale Marwa Al-Sabouni mówi o innym czynniku: architekturze. Za pośrednictwem transmisji internetowej z Homs, gdzie przez 6 lat obserwowała niszczenie rodzinnego miasta, Al-Sabouni twierdzi, że to architektura podzieliła wcześniej tolerancyjne wielokulturowe społeczeństwo na pojedyncze grupy religijne. Przyszłość Syrii zależy od tego, jak zostanie odbudowana.
Marwa Al-Sabouni - Architect
Marwa Al-Sabouni suggests that architecture played a crucial role in the slow unraveling of Syrian cities' social fabric, preparing the way for once-friendly groups to become enemies instead of neighbors. Full bio
Marwa Al-Sabouni suggests that architecture played a crucial role in the slow unraveling of Syrian cities' social fabric, preparing the way for once-friendly groups to become enemies instead of neighbors. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
[Wykład nagrany przez Internet
w maju 2016 roku]
w maju 2016 roku]
[z Homs, miasta zniszczonego
6-letnią wojną w Syrii.]
6-letnią wojną w Syrii.]
Cześć. Nazywam się Marwa.
Jestem architektem.
Jestem architektem.
00:19
Hi. My name is Marwa,
and I'm an architect.
and I'm an architect.
0
7893
2865
00:23
I was born and raised in Homs,
1
11167
1826
Urodziłam się i wychowałam w Homs,
00:25
a city in the central
western part of Syria,
western part of Syria,
2
13017
2718
mieście w środkowo-zachodniej Syrii.
Mieszkam tu od urodzenia.
00:27
and I've always lived here.
3
15759
1329
00:29
After six years of war,
4
17905
1572
Homs jest obecnie zrujnowane
00:31
Homs is now a half-destroyed city.
5
19501
1928
6-letnią wojną.
00:34
My family and I were lucky;
our place is still standing.
our place is still standing.
6
22001
3127
Ja i moja rodzina mieliśmy szczęście:
nasz dom przetrwał.
nasz dom przetrwał.
00:37
Although for two years,
we were like prisoners at home.
we were like prisoners at home.
7
25152
3183
Jednak przez 2 lata byliśmy
w nim praktycznie uwięzieni.
w nim praktycznie uwięzieni.
00:40
Outside there were demonstrations
and battles and bombings and snipers.
and battles and bombings and snipers.
8
28359
4689
Na ulicach trwały walki,
demonstracje, zamachy.
demonstracje, zamachy.
00:46
My husband and I used to run
an architecture studio
an architecture studio
9
34080
3052
Prowadziłam z mężem
studio architektoniczne
studio architektoniczne
na rynku starego miasta.
00:49
in the old town main square.
10
37156
1642
00:51
It's gone, as is most
of the old town itself.
of the old town itself.
11
39333
2759
Obecnie jest zdewastowane,
tak jak całe stare miasto.
tak jak całe stare miasto.
00:54
Half of the city's other neighborhoods
12
42685
1881
Po niektórych dzielnicach miasta
zostały tylko gruzy.
00:56
are now rubble.
13
44590
1157
00:58
Since the ceasefire in late 2015,
14
46414
2232
Od czasu zawieszenia broni
pod koniec 2015 roku
pod koniec 2015 roku
01:00
large parts of Homs
have been more or less quiet.
have been more or less quiet.
15
48670
2915
duża część Homs jest raczej spokojna.
01:03
The economy is completely broken,
and people are still fighting.
and people are still fighting.
16
51609
3693
Gospodarka się załamała,
ludzie nadal walczą.
ludzie nadal walczą.
Sprzedawcy, którzy mieli stoiska
na rynku starego miasta,
na rynku starego miasta,
01:07
The merchants who had stalls
in the old city market
in the old city market
17
55326
2477
01:09
now trade out of sheds on the streets.
18
57827
2445
obecnie handlują w namiotach na ulicach.
01:12
Under our apartment, there is a carpenter,
19
60296
2496
Pod naszym mieszkaniem jest stolarz,
cukiernia, rzeźnik, drukarnia,
warsztaty i wiele innych.
warsztaty i wiele innych.
01:14
sweetshops, a butcher, a printing house,
workshops, among many more.
workshops, among many more.
20
62816
4546
01:20
I have started teaching part-time,
21
68251
2124
Zaczęłam uczyć na pół etatu,
01:22
and with my husband,
who juggles several jobs,
who juggles several jobs,
22
70399
2514
a razem z mężem,
który pracuje dorywczo,
który pracuje dorywczo,
01:24
we've opened a small bookshop.
23
72937
1636
otworzyliśmy małą księgarnię.
01:26
Other people do all sorts
of jobs to get by.
of jobs to get by.
24
74938
2825
Inni ludzie też pracują, żeby jakoś żyć.
01:30
When I look at my destroyed city,
of course, I ask myself:
of course, I ask myself:
25
78803
3254
Patrząc na moje zrujnowane miasto,
myślę rzecz jasna:
myślę rzecz jasna:
01:34
What has led to this senseless war?
26
82081
1927
Co doprowadziło do tej
bezsensownej wojny?
bezsensownej wojny?
01:36
Syria was largely a place of tolerance,
27
84778
2231
Syria była państwem tolerancyjnym,
01:39
historically accustomed to variety,
28
87033
2040
przyzwyczajeni byliśmy do różnorodności
01:41
accommodating a wide range
of beliefs, origins, customs,
of beliefs, origins, customs,
29
89097
3281
wierzeń, pochodzenia, zwyczajów,
towarów, jedzenia.
01:44
goods, food.
30
92402
1183
01:46
How did my country --
31
94315
1165
Jak mój kraj,
01:47
a country with communities
living harmoniously together
living harmoniously together
32
95504
2698
kraj różnych społeczności
żyjących w harmonii,
żyjących w harmonii,
01:50
and comfortable in discussing
their differences --
their differences --
33
98226
2491
bez problemów dyskutujących
o tym, co je różni,
o tym, co je różni,
01:52
how did it degenerate into civil war,
violence, displacement
violence, displacement
34
100741
4085
dopuścił do wojny domowej,
przemocy, wysiedleń
przemocy, wysiedleń
01:56
and unprecedented sectarian hatred?
35
104850
2905
i nieznanej wcześniej
sekciarskiej nienawiści?
sekciarskiej nienawiści?
02:00
There were many reasons
that had led to the war --
that had led to the war --
36
108239
2808
Wiele czynników doprowadziło do wojny:
społecznych, politycznych i gospodarczych.
02:03
social, political and economic.
37
111071
2085
02:05
They all have played their role.
38
113743
1564
Wszystkie miały na to wpływ.
02:07
But I believe there is one key reason
that has been overlooked
that has been overlooked
39
115331
3872
Ale sądzę, że ludzie zapominają
o jednej rzeczy,
o jednej rzeczy,
02:11
and which is important to analyze,
40
119227
1910
na którą należy zwrócić uwagę,
02:13
because from it will largely depend
41
121161
2326
bo to od niej będzie zależało to,
02:15
whether we can make sure
that this doesn't happen again.
that this doesn't happen again.
42
123511
2927
czy zdołamy uniknąć tego w przyszłości.
02:19
And that reason is architecture.
43
127372
1992
Chodzi o architekturę.
02:21
Architecture in my country
has played an important role
has played an important role
44
129818
2581
Architektura odegrała ważną rolę
02:24
in creating, directing and amplifying
conflict between warring factions,
conflict between warring factions,
45
132423
4020
w tworzeniu, prowokowaniu i wzmacnianiu
konfliktu między stronami.
konfliktu między stronami.
02:28
and this is probably true
for other countries as well.
for other countries as well.
46
136467
2876
Podejrzewam, że tak samo jest
w innych krajach.
w innych krajach.
02:31
There is a sure correspondence
between the architecture of a place
between the architecture of a place
47
139750
3532
Istnieje zależność między architekturą
02:35
and the character of the community
that has settled there.
that has settled there.
48
143306
2937
i charakterem mieszkańców.
02:38
Architecture plays a key role
in whether a community crumbles
in whether a community crumbles
49
146711
3715
To ona decyduje,
czy społeczność się rozpadnie,
czy społeczność się rozpadnie,
czy połączy.
02:42
or comes together.
50
150450
1239
02:44
Syrian society has long lived
the coexistence
the coexistence
51
152060
2505
Syryjczycy żyli długo w harmonii
02:46
of different traditions and backgrounds.
52
154589
2356
mimo różnic tradycji i pochodzenia.
02:48
Syrians have experienced
the prosperity of open trade
the prosperity of open trade
53
156969
2730
Ludzie doświadczyli wolnego handlu
02:51
and sustainable communities.
54
159723
1752
i stabilnych społeczności.
02:53
They have enjoyed the true meaning
of belonging to a place,
of belonging to a place,
55
161499
3071
Świetnie znali uczucie przynależności,
02:56
and that was reflected
in their built environment,
in their built environment,
56
164594
2703
co odzwierciedlali budowlami,
02:59
in the mosques and churches
built back-to-back,
built back-to-back,
57
167321
2468
budując kościoły naprzeciwko meczetów,
03:01
in the interwoven souks and public venues,
58
169813
2247
pośród bazarów i innych miejsc,
03:04
and the proportions and sizes based
on principles of humanity and harmony.
on principles of humanity and harmony.
59
172084
4213
gdzie podział przestrzeni opierał się
na zasadzie współpracy i harmonii.
na zasadzie współpracy i harmonii.
03:08
This architecture of mixity
can still be read in the remains.
can still be read in the remains.
60
176948
3412
Tę różnorodność wciąż widać
w ruinach miasta.
w ruinach miasta.
03:12
The old Islamic city in Syria
was built over a multilayered past,
was built over a multilayered past,
61
180384
3738
To muzułmańskie miasto zbudowano
na wielowarstwowej przeszłości,
na wielowarstwowej przeszłości,
03:16
integrating with it
and embracing its spirit.
and embracing its spirit.
62
184147
2431
jednocząc ją i oddając jej ducha.
Tak samo działały społeczności.
03:18
So did its communities.
63
186602
1627
03:20
People lived and worked with each other
64
188253
1928
Ludzie żyli i pracowali razem
03:22
in a place that gave them
a sense of belonging
a sense of belonging
65
190205
2206
w miejscach, w których
czuli się akceptowani,
czuli się akceptowani,
03:24
and made them feel at home.
66
192435
2005
gdzie czuli się jak u siebie.
03:26
They shared a remarkably
unified existence.
unified existence.
67
194464
2300
Łączyło ich poczucie wspólnoty.
03:29
But over the last century,
68
197748
1465
Jednak w ostatnim stuleciu
równowaga został zaburzona.
równowaga został zaburzona.
03:31
gradually this delicate balance
of these places has been interfered with;
of these places has been interfered with;
69
199237
4501
03:35
first, by the urban planners
of the colonial period,
of the colonial period,
70
203762
2680
Najpierw, w czasach kolonialnych,
03:38
when the French went
enthusiastically about,
enthusiastically about,
71
206466
2214
francuscy urbaniści zmieniali wszystko,
03:40
transforming what they saw
as the un-modern Syrian cities.
as the un-modern Syrian cities.
72
208704
3258
co nie pasowało do nowoczesnego
syryjskiego krajobrazu.
syryjskiego krajobrazu.
03:43
They blew up city streets
and relocated monuments.
and relocated monuments.
73
211986
2977
Rozbudowywali ulice i przenosili pomniki.
03:48
They called them improvements,
74
216255
1976
Nazwali to rozwojem,
03:50
and they were the beginning
of a long, slow unraveling.
of a long, slow unraveling.
75
218255
3376
ale to był początek końca.
03:53
The traditional urbanism
and architecture of our cities
and architecture of our cities
76
221655
2890
Tradycyjna urbanistyka
i architektura miast
i architektura miast
03:56
assured identity and belonging
not by separation,
not by separation,
77
224569
3166
podkreślała przynależność
przez przeplatanie kultur,
przez przeplatanie kultur,
03:59
but by intertwining.
78
227759
1754
a nie podziały.
04:01
But over time, the ancient became
worthless, and the new, coveted.
worthless, and the new, coveted.
79
229537
3737
Z czasem tradycja straciła wartość,
a zapragnięto nowoczesności.
a zapragnięto nowoczesności.
04:05
The harmony of the built environment
and social environment
and social environment
80
233641
2992
Harmonia społeczności i architektury
04:08
got trampled over
by elements of modernity --
by elements of modernity --
81
236657
2663
została zniszczona przez nowoczesność:
04:11
brutal, unfinished concrete blocks,
82
239344
2182
wielkie, betonowe klocki,
04:13
neglect, aesthetic devastation,
83
241550
2699
zaniedbanie, brak estetyki,
04:16
divisive urbanism that zoned
communities by class, creed or affluence.
communities by class, creed or affluence.
84
244273
5141
prowokująca podziały urbanistyka.
04:21
And the same was happening
to the community.
to the community.
85
249859
2469
To samo działo się w społecznościach.
04:24
As the shape of the built
environment changed,
environment changed,
86
252352
2595
Wraz ze zmianą otoczenia
04:26
so the lifestyles and sense
of belonging of the communities
of belonging of the communities
87
254971
3308
zmieniło się życie
i poczucie przynależności.
i poczucie przynależności.
04:30
also started changing.
88
258303
1711
04:32
From a register
of togetherness, of belonging,
of togetherness, of belonging,
89
260038
2617
Zamiast łączyć,
04:34
architecture became
a way of differentiation,
a way of differentiation,
90
262679
2571
architektura zaczęła dzielić ludzi.
04:37
and communities started drifting apart
91
265274
2397
Różne społeczności straciły
kontakt z czynnikami,
kontakt z czynnikami,
04:39
from the very fabric
that used to unite them,
that used to unite them,
92
267695
2971
które wcześniej je jednoczyły
04:42
and from the soul of the place that used
to represent their common existence.
to represent their common existence.
93
270690
4727
i z duchem miejsca,
symbolizującym ich wspólne życie.
symbolizującym ich wspólne życie.
Oczywiście, wiele czynników
wywołało wojnę w Syrii,
wywołało wojnę w Syrii,
04:47
While many reasons had led
to the Syrian war,
to the Syrian war,
94
275441
2389
ale trzeba docenić sposób,
04:49
we shouldn't underestimate
the way in which,
the way in which,
95
277854
2119
04:51
by contributing to the loss
of identity and self-respect,
of identity and self-respect,
96
279997
3849
w jaki podziały miast
i nieludzka architektura,
i nieludzka architektura,
04:55
urban zoning and misguided,
inhumane architecture
inhumane architecture
97
283870
3377
powodując stratę tożsamości
i poczucia wartości,
i poczucia wartości,
04:59
have nurtured sectarian
divisions and hatred.
divisions and hatred.
98
287271
2709
wywołały rozłam społeczności i nienawiść.
05:02
Over time, the united city
has morphed into a city center
has morphed into a city center
99
290416
3389
Po pewnym czasie, zjednoczone centrum
05:05
with ghettos along its circumference.
100
293829
2517
podzieliło się na getta.
05:08
And in turn, the coherent communities
became distinct social groups,
became distinct social groups,
101
296782
4065
Jednocześnie ludzie
podzielili się na wyalienowane grupy:
podzielili się na wyalienowane grupy:
nie działające razem,
nie czujące się mieszkańcami.
nie czujące się mieszkańcami.
05:12
alienated from each other
and alienated from the place.
and alienated from the place.
102
300871
3276
05:17
From my point of view,
103
305133
1358
Moim zdaniem,
05:18
losing the sense of belonging to a place
104
306515
2117
utrata poczucia przynależności
i wspólnoty
05:20
and a sense of sharing it
with someone else
with someone else
105
308656
2172
05:22
has made it a lot easier to destroy.
106
310852
2320
pomogła zniszczyć naród.
05:25
The clear example can be seen
in the informal housing system,
in the informal housing system,
107
313196
3684
Najlepszym przykładem są biedne,
prowizoryczne strefy mieszkaniowe,
prowizoryczne strefy mieszkaniowe,
05:28
which used to host, before the war,
over 40 percent of the population.
over 40 percent of the population.
108
316904
4496
gdzie przed wojną żyło 40% ludności.
05:33
Yes, prior to the war,
almost half of the Syrian population
almost half of the Syrian population
109
321424
3810
Tak, przed wojną
prawie połowa Syryjczyków
prawie połowa Syryjczyków
05:37
lived in slums,
110
325258
1435
żyła w slumsach,
na przedmieściach, bez infrastruktury,
05:38
peripheral areas
without proper infrastructure,
without proper infrastructure,
111
326717
3102
w rzędach prymitywnych bloków.
05:41
made of endless rows of bare block boxes
112
329843
2873
05:44
containing people,
113
332740
1428
05:46
people who mostly belonged
to the same group,
to the same group,
114
334192
2135
Mieszkańcy podzieleni według religii,
05:48
whether based on religion,
class, origin or all of the above.
class, origin or all of the above.
115
336351
4190
klasy, pochodzenia
lub wszystkich tych czynników.
lub wszystkich tych czynników.
05:53
This ghettoized urbanism
proved to be a tangible precursor of war.
proved to be a tangible precursor of war.
116
341772
4634
Gettoizacja okazała się czynnikiem,
który wywołał wojnę.
który wywołał wojnę.
05:58
Conflict is much easier
between pre-categorized areas --
between pre-categorized areas --
117
346430
3354
Łatwiej jest walczyć
w podzielonym terenie,
w podzielonym terenie,
06:01
where the "others" live.
118
349808
1293
bo tam mieszkają "inni".
06:03
The ties that used
to bind the city together --
to bind the city together --
119
351750
2533
Czynniki, które wcześniej jednoczyły,
06:06
whether they were social,
through coherent building,
through coherent building,
120
354307
2660
społeczne – znajomości z sąsiadami,
06:08
or economic, through trade in the souk,
121
356991
2133
ekonomiczne – handel na rynku,
06:11
or religious, through
the coexistent presence --
the coexistent presence --
122
359148
2886
czy religijne – tolerancja,
06:14
were all lost in the misguided
and visionless modernization
and visionless modernization
123
362058
3712
znikły w nieprzemyślanym
narzucaniu "nowoczesności".
narzucaniu "nowoczesności".
06:17
of the built environment.
124
365794
1364
06:19
Allow me an aside.
125
367782
1265
Pozwolę sobie na dygresję.
06:21
When I read about heterogeneous urbanism
in other parts of the world,
in other parts of the world,
126
369467
4183
Gdy czytam o wielokulturowej urbanistyce
w innych częściach świata,
w innych częściach świata,
06:25
involving ethnic neighborhoods
in British cities
in British cities
127
373674
2472
jak w dzielnicach etnicznych
w brytyjskich miastach,
w brytyjskich miastach,
06:28
or around Paris or Brussels,
128
376170
2109
czy w Paryżu, Brukseli,
widzę analogię do tego,
06:30
I recognize the beginning
of the kind of instability
of the kind of instability
129
378303
3594
co wydarzyło się w Syrii.
06:33
we have witnessed
so disastrously here in Syria.
so disastrously here in Syria.
130
381921
2930
06:38
We have severely destroyed cities,
131
386027
2206
Doszczętnie zrujnowaliśmy miasta:
06:40
such as Homs, Aleppo,
Daraa and many others,
Daraa and many others,
132
388257
3181
Homs, Aleppo, Dara i wiele innych.
06:43
and almost half of the population
of the country is now displaced.
of the country is now displaced.
133
391462
3859
Połowa ludności Syrii jest na uchodźstwie.
06:47
Hopefully, the war will end,
134
395345
2148
Miejmy nadzieję, że wojna dobiegnie końca,
jako architekt zapytam wtedy:
06:49
and the question that,
as an architect, I have to ask, is:
as an architect, I have to ask, is:
135
397517
3494
06:53
How do we rebuild?
136
401341
1452
Jak odbudujemy Syrię?
06:55
What are the principles
that we should adopt
that we should adopt
137
403317
2636
Jakich zasad musimy się trzymać,
06:57
in order to avoid repeating
the same mistakes?
the same mistakes?
138
405977
2758
żeby nie popełnić tych samych błędów?
07:01
From my point of view, the main focus
should be on creating places
should be on creating places
139
409099
3539
Moim zdaniem, trzeba się skupić
na tworzeniu miejsc,
na tworzeniu miejsc,
gdzie ludzie będą się czuli "u siebie".
07:04
that make their people feel they belong.
140
412662
2168
07:06
Architecture and planning
need to recapture
need to recapture
141
414854
2495
Architektura i planowanie muszą uwzględnić
07:09
some of the traditional values
that did just that,
that did just that,
142
417373
2904
niektóre tradycyjne wartości,
które temu służą.
które temu służą.
07:12
creating the conditions
for coexistence and peace,
for coexistence and peace,
143
420301
3231
Tworzą atmosferę współpracy i pokoju,
07:15
values of beauty
that don't exhibit ostentation,
that don't exhibit ostentation,
144
423556
3268
piękna bez przepychu.
07:18
but rather, approachability and ease,
145
426848
2365
A wręcz: dostępności, otwartości,
07:21
moral values that promote
generosity and acceptance,
generosity and acceptance,
146
429237
3507
wartości, jak hojność czy tolerancja.
07:24
architecture that is for everyone
to enjoy, not just for the elite,
to enjoy, not just for the elite,
147
432768
3977
Architekturę dla wszystkich,
nie tylko dla elit.
nie tylko dla elit.
Jak to było w ciasnych uliczkach
dawnego muzułmańskiego miasta:
dawnego muzułmańskiego miasta:
07:28
just as used to be in the shadowed alleys
of the old Islamic city,
of the old Islamic city,
148
436769
3652
mieszanka stylów,
dająca poczucie wspólnoty.
dająca poczucie wspólnoty.
07:32
mixed designs that encourage
a sense of community.
a sense of community.
149
440445
2833
07:36
There is a neighborhood here in Homs
that's called Baba Amr
that's called Baba Amr
150
444326
3239
Dzielnica Baba Amr w Homs
została całkowicie zniszczona.
została całkowicie zniszczona.
07:39
that has been fully destroyed.
151
447589
1663
07:41
Almost two years ago,
I introduced this design
I introduced this design
152
449714
2526
Dwa lata temu
złożyłam projekt jej odbudowy
złożyłam projekt jej odbudowy
07:44
into a UN-Habitat competition
for rebuilding it.
for rebuilding it.
153
452264
2997
do programu ONZ
do spraw Osiedli Ludzkich.
do spraw Osiedli Ludzkich.
07:47
The idea was to create an urban fabric
inspired by a tree,
inspired by a tree,
154
455285
4338
Chciałam zbudować teren miejski
zainspirowany drzewem,
zainspirowany drzewem,
07:51
capable of growing
and spreading organically,
and spreading organically,
155
459647
2921
rosnący i naturalnie rozwijany;
07:54
echoing the traditional bridge
hanging over the old alleys,
hanging over the old alleys,
156
462592
3222
naśladujący tradycyjne
mostki nad uliczkami,
mostki nad uliczkami,
07:57
and incorporating apartments,
private courtyards, shops,
private courtyards, shops,
157
465838
3752
integrujący mieszkania, patia, sklepy,
08:01
workshops, places for parking
and playing and leisure,
and playing and leisure,
158
469614
3373
pracownie, parkingi,
place zabaw, parki i drzewa.
place zabaw, parki i drzewa.
08:05
trees and shaded areas.
159
473011
1583
Oczywiście mój projekt
nie jest perfekcyjny.
nie jest perfekcyjny.
08:07
It's far from perfect, obviously.
160
475625
1986
08:09
I drew it during the few hours
of electricity we get.
of electricity we get.
161
477635
3271
Powstał podczas jednej
z kilkugodzinnych dostaw prądu.
z kilkugodzinnych dostaw prądu.
08:12
And there are many possible ways
to express belonging and community
to express belonging and community
162
480930
3598
Jest wiele sposobów podkreślenia własności
i przynależności do miejsca
i przynależności do miejsca
przez architekturę.
08:16
through architecture.
163
484552
1151
Porównajmy to z wolnostojącymi blokami,
08:17
But compare it with the freestanding,
disconnected blocks
disconnected blocks
164
485727
3044
08:20
proposed by the official project
for rebuilding Baba Amr.
for rebuilding Baba Amr.
165
488795
3955
w oficjalnym projekcie
odbudowania dzielnicy.
odbudowania dzielnicy.
08:24
Architecture is not the axis
around which all human life rotates,
around which all human life rotates,
166
492774
3608
Architektura nie wpływa
na wszystkie aspekty życia ludzi,
na wszystkie aspekty życia ludzi,
08:28
but it has the power to suggest
and even direct human activity.
and even direct human activity.
167
496406
4372
ale ma moc oddziaływania na mieszkańców.
08:33
In that sense, settlement,
identity and social integration
identity and social integration
168
501231
4152
W ten sposób osiedlenie, tożsamość
i integracja społeczna
i integracja społeczna
08:37
are all the producer and product
of effective urbanism.
of effective urbanism.
169
505407
3921
tworzą i są tworzone
przez odpowiedzialną urbanistykę.
przez odpowiedzialną urbanistykę.
08:41
The coherent urbanism
of the old Islamic city
of the old Islamic city
170
509990
2956
Logiczna urbanistyka
dawnych miast muzułmańskich
dawnych miast muzułmańskich
08:44
and of many old European
towns, for instance,
towns, for instance,
171
512970
2896
i wielu starych miast europejskich
buduje wspólnotę,
buduje wspólnotę,
08:47
promote integration,
172
515890
1733
08:49
while rows of soulless housing
or tower blocks,
or tower blocks,
173
517647
3237
a rzędy szarych bloków,
08:52
even when they are luxurious,
174
520908
1765
nawet luksusowych,
08:54
tend to promote isolation and "otherness."
175
522697
2665
tworzą podziały i separację.
08:57
Even simple things
176
525958
1250
Nawet proste rzeczy,
08:59
like shaded places or fruit plants
or drinking water inside the city
or drinking water inside the city
177
527232
3856
jak cień, drzewa owocowe czy pitna woda,
09:03
can make a difference
in how people feel towards the place,
in how people feel towards the place,
178
531112
3175
zmieniają nastawienie ludzi do miejsca.
09:06
and whether they consider it
a generous place that gives,
a generous place that gives,
179
534311
3189
Czy miejsce wyda się hojne, "dające",
09:09
a place that's worth keeping,
contributing to,
contributing to,
180
537524
3172
i warto o nie dbać i je ulepszać,
09:12
or whether they see it
as an alienating place,
as an alienating place,
181
540720
2357
czy wyda im się obce.
09:15
full of seeds of anger.
182
543101
1475
09:17
In order for a place to give,
its architecture should be giving, too.
its architecture should be giving, too.
183
545291
4016
Przyjazne miasto
to przyjazna architektura.
to przyjazna architektura.
09:22
Our built environment matters.
184
550100
2004
Nasze otoczenie jest ważne.
09:24
The fabric of our cities is reflected
in the fabric of our souls.
in the fabric of our souls.
185
552128
3984
Nasze dusze odzwierciadlają nasze miasta.
09:28
And whether in the shape
of informal concrete slums
of informal concrete slums
186
556802
2951
Czy mowa o betonowych slumsach,
zniszczonych mieszkaniach socjalnych,
09:31
or broken social housing
187
559777
1626
09:33
or trampled old towns
188
561427
1759
zdewastowanych starych miastach,
09:35
or forests of skyscrapers,
189
563210
1746
czy lasach wieżowców,
09:36
the contemporary urban archetypes
190
564980
2103
archetypy architektoniczne,
09:39
that have emerged
all across the Middle East
all across the Middle East
191
567107
2708
które rozprzestrzeniły się
na Bliskim Wschodzie
na Bliskim Wschodzie
09:41
have been one cause of the alienation
and fragmentation of our communities.
and fragmentation of our communities.
192
569839
4299
spowodowały podziały naszych społeczności.
Powinniśmy wyciągnąć z tego lekcję.
09:46
We can learn from this.
193
574971
1493
09:48
We can learn how to rebuild
in another way,
in another way,
194
576488
2853
Możemy nauczyć się budować inaczej,
09:51
how to create an architecture
that doesn't contribute only
that doesn't contribute only
195
579365
3317
jak tworzyć architekturę,
która wpływa nie tylko
na praktyczne i ekonomiczne aspekty życia,
na praktyczne i ekonomiczne aspekty życia,
09:54
to the practical and economic
aspects of people's lives,
aspects of people's lives,
196
582706
2957
09:57
but also to their social, spiritual
and psychological needs.
and psychological needs.
197
585687
3919
ale odpowiada też potrzebom społecznym,
duchowym i psychologicznym
duchowym i psychologicznym
10:02
Those needs were totally overlooked
in the Syrian cities before the war.
in the Syrian cities before the war.
198
590043
3905
Przed wojną nie zastanawiano się nad tym.
10:06
We need to create again
cities that are shared
cities that are shared
199
594575
2743
Musimy budować miasta,
które będą w harmonii
ze swoimi mieszkańcami.
ze swoimi mieszkańcami.
10:09
by the communities that inhabit them.
200
597342
2031
Jeśli się nam uda,
ludzie nie będą szukać konfliktów
ludzie nie będą szukać konfliktów
10:11
If we do so, people will not feel the need
201
599777
2889
10:14
to seek identities opposed
to the other identities all around,
to the other identities all around,
202
602690
3849
z ludźmi o innej tożsamości,
ponieważ wszyscy będą "u siebie".
10:18
because they will all feel at home.
203
606563
3095
Dziękuję za wysłuchanie.
10:22
Thank you for listening.
204
610246
1388
ABOUT THE SPEAKER
Marwa Al-Sabouni - ArchitectMarwa Al-Sabouni suggests that architecture played a crucial role in the slow unraveling of Syrian cities' social fabric, preparing the way for once-friendly groups to become enemies instead of neighbors.
Why you should listen
Marwa Al-Sabouni was born in Homs, a city in the central-western part of the country, and has a PhD in Islamic Architecture. Despite the destruction of large parts of the city, she has remained in Homs with her husband and two children throughout the war. In her just-released book The Battle for Home (Thames & Hudson, 2016), she explores the role architecture and the built environment play in whether a community crumbles or comes together, and she offers insights on how her country (and a much-needed sense of identity) should be rebuilt so that it will not happen again.
Marwa Al-Sabouni | Speaker | TED.com