Dave Isay: Everyone around you has a story the world needs to hear
เดฟ อิเซย์ (Dave Isay): ทุกคนรอบข้างคุณมีเรื่องราวที่โลกควรได้ยิน
Over thousands of archived and broadcast interviews, StoryCorps founder Dave Isay -- winner of the 2015 TED Prize -- has created an unprecedented document of the dreams and fears that touch us all. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
or even a stranger
หรือแม้แต่คนแปลกหน้า
important moments in that person's life,
ในชีวิตของคนคนนั้น
I was lucky enough to find my calling
ผมโชคดีที่ค้นพบงานที่ผมรัก
ซึ่งผมใกล้ชิดสนิทสนมมากๆ เป็นเกย์
who I was very, very close to, was gay.
of our strained conversations,
and Latino drag queens
at a gay bar in Manhattan
ที่บาร์เกย์ในแมนฮัตตั้น
the modern gay rights movement.
เรียกร้องสิทธิของชาวรักร่วมเพศในปัจจุบัน
and it piqued my interest.
และกระตุ้นความสนใจของผมมาก
recorder and find out more.
ออกไปหาข้อมูลเพิ่มเติม
named Michael Shirker,
ชื่อไมเคิล เชิร์คเกอร์
of the people we could find
the Stonewall Inn that night.
ที่สโตนวอลล์ อินน์ ในคืนนั้น
gave me the license
never would have gone
ปกติผมคงไม่มีทางไป
otherwise ever have spoken to.
ปกติผมคงไม่มีโอกาสได้พูดคุย
และกล้าหาญที่สุด
fierce and courageous human beings
the story of Stonewall
and it changed my life.
และมันเปลี่ยนชีวิตผมด้วย
ผมทำสารคดีวิทยุอีกมากมาย
I made many more radio documentaries,
who are rarely heard from in the media.
ที่เราแทบไม่เคยได้ยินเสียงในสื่อ
of being interviewed
อย่างการถูกสัมภาษณ์นั้น
that their stories didn't matter.
เรื่องราวของพวกเขาไม่มีความหมาย
people's back straighten
พวกเขายืดตัวหลังตรงขึ้น
into the microphone.
about the last flophouse hotels
เกี่ยวกับโรงแรมจิ้งหรีดแห่งสุดท้าย
นานเป็นสิบๆ ปี
cheap hotels for decades.
the size of prison cells
from one room into the next.
จากห้องหนึ่งไปอีกห้องหนึ่ง
with the photographer Harvey Wang.
กับช่างภาพชื่อฮาร์วี แวง
with an early version of the book
พร้อมกับหนังสือฉบับพิมพ์ครั้งแรกๆ
หน้าที่เป็นเรื่องของเขา
the long, narrow hallway
the clarion call for StoryCorps,
เรียกรวมพลของสตอรี่คอร์ป (StoryCorps)
a dozen years ago.
documentary work
to create a work of art or entertainment
เพื่อสร้างงานศิลปะหรืองานบันเทิง
by a whole lot of people,
ได้เห็นหรือได้ยิน
was the purpose of this work,
คือการสัมภาษณ์นั่นแหละ
many, many people the chance
แกรนด์ เซนทรัล เทอร์มินัลในนิวยอร์ก
can come to honor someone else
สามารถเข้ามา และให้เกียรติคนอื่น
by a facilitator who brings you inside.
ผู้อำนวยความสะดวกที่พาคุณเข้าไปข้างใน
เช่นคุณปู่ของคุณ
and you listen and you talk.
ที่ให้คุณฟัง และพูดคุย
if this was to be our last conversation,
ถ้ามันเป็นการสนทนาครั้งสุดท้ายของเรา
and say to this person
you walk away with a copy of the interview
to the American Folklife Center
ศูนย์วัฒนธรรมพื้นบ้านอเมริกัน
(Library of Congress)
can someday get to know your grandfather
โหลนของคุณ จะได้มีโอกาสรู้จักปู่ของคุณ
in one of the busiest places in the world
ณ ที่ที่วุ่นวายที่สุดในโลก
incredibly intimate conversation
ในการสนทนาที่ลึกซึ้งอย่างเหลือเชื่อ
but from the very beginning, it did.
แต่มันก็ได้ผลดี ตั้งแต่แรกเลย
with incredible respect,
ด้วยใจที่เคารพอย่างไม่น่าเชื่อ
ประกอบอนิเมชั่นให้ฟังตอนหนึ่ง
at that original Grand Central Booth.
ที่แกรนด์ เซนทรัล
interviewing his mother, Sarah.
สัมภาษณ์แม่ของเขา ซาราห์
are incredibly smart
มักฉลาดเหลือเชื่อ
กับแม่ของเขา ซาราห์
From a scale of one to 10,
ถ้าให้คะแนน 1 ถึง 10
different without animals?
จะเปลี่ยนไปแค่ไหนถ้าไม่มีสัตว์
an eight without animals,
ถ้าไม่มีสัตว์
would be different without them?
ถ้าไม่มีสัตว์
like cockroaches and snakes.
ถ้าไม่มีพวกแมลงสาบหรืองู
as long as they're not venomous
ถ้ามันไม่มีพิษ
the insect we love to hate.
ที่เรามักจะรังเกียจ
you couldn't cope with having a child?
ว่าแม่จะอยู่ได้ไหมถ้าไม่มีลูก
you had really bad colic,
ลูกมีอาการโคลิกรุนแรงมาก
SL: It's when you get this stomach ache
ซาราห์: คือ เวลาลูกปวดท้อง
for, like, four hours.
แบบ เป็นชั่วโมงๆ
but Amy's was more high-pitched.
แต่เอมี่เสียงแหลมกว่า
seems to like Amy more,
ทุกคนดูจะชอบเอมี่มากกว่า
why you think that people like Amy more,
ลูกถึงคิดว่าคนอื่นชอบเอมี่มากกว่า
of your Asperger's syndrome,
มันไม่เกี่ยวกับที่ลูกเป็นแอสเพอร์เกอร์
เป็นเรื่องง่ายกว่าสำหรับเอมี่
it's more difficult,
มันเป็นเรื่องยากกว่า
to get to know you love you so much.
ล้วนรักลูกมากๆ
SL: Yeah --
ซาราห์: ใช่
but less quantity? (Laughter)
แต่จำนวนน้อยใช่ไหม (เสียงหัวเราะ)
the quality, but I think --
แต่แม่ว่า
loved Claudia, then she hated Claudia,
เอมี่รักคลอเดีย แล้วเธอก็เกลียดคลอเดีย
is that you have a few very good friends,
ลูกมีเพื่อนที่ดีมากอยู่สองสามคน
you wanted when I was born?
ที่แม่หวังอยากจะได้ตอนผมเกิดหรือเปล่าฮะ
my expectations, sweetie,
ที่แม่คาดหวังไว้อีกนะ
of what your child's going to be like,
อยากให้ลูกตัวเองเป็นยังไง
so much as a parent, because you think --
ในฐานะแม่ เพราะว่าลูก...
who made you a parent.
แม่ต้องเป็นแม่นี่นะ
That's a good point. (Laughter)
เป็นประเด็นที่ดี (เสียงหัวเราะ)
in the parenting books,
การเลี้ยงลูกทั่วๆ ไปบอกไว้
outside of the box with you,
as a parent and as a person,
ทั้งในฐานะแม่ และในฐานะคนคนหนึ่ง
แต่ลูกก็เป็นคนพิเศษมากๆ ของแม่นะ
but you are so incredibly special to me
ran on public radio,
ออกอากาศทางวิทยุ
together in a book,
เอาจดหมายพวกนั้นมาเย็บรวมเล่ม
they would read the letters together.
เขาก็อ่านจดหมายพวกนั้นด้วยกัน
that two of my heroes
ฮีโร่ของผมสองคนนี้
who is now an honors student in college.
ซึ่งตอนนี้เป็นนักเรียนเกียรตินิยมในมหาวิทยาลัย
crying when they hear StoryCorps stories,
เขาร้องไห้เมื่อได้ยินเรื่องราวจากสตอรี่ คอร์ป
something authentic and pure
อะไรบางอย่างที่จริงใจและบริสุทธิ์
when sometimes it's hard to tell
ความมีน้ำใจและความรัก
courage, decency and dignity,
ความกล้าหาญ คุณธรรม และเกียรติศักดิ์ศรี
like you're walking on holy ground.
คุณได้เดินบนพื้นแผ่นดินศักดิ์สิทธิ์
in Grand Central worked,
in all 50 states
ในทั้ง 50 รัฐ
and towns across America
of human voices ever gathered.
ของมนุษย์ที่ใหญ่ที่สุดที่เคยมีการรวบรวมมา
ในการสัมภาษณ์หลายร้อยคน
hundreds of facilitators
through the experience.
หนึ่งถึงสองปี
gathering the wisdom of humanity.
รวบรวมภูมิปัญญาของมนุษยชาติ
that the most important thing
สิ่งสำคัญที่สุด
during these interviews
ระหว่างการสัมภาษณ์
of StoryCorps, you could argue
คุณอาจแย้งว่า
of a selection bias happening,
เลือกเข้าร่วมเกิดขึ้น
with every kind of person
กับคนทุกประเภท
across the political spectrum --
จากทุกกลุ่มทางการเมือง
are actually onto something.
คนเหล่านี้คงมีอะไรที่มีความหมายจริงๆ
from these interviews.
จากการสัมภาษณ์เหล่านี้
and the wisdom and the grace
ภูมิปัญญา และความสง่างาม
of people all around us
named Danny Perasa
ชื่อ แดนนี่ เพอราซา
to talk about his love for her.
เพื่อพูดถึงความรักที่เขามีต่อเธอ
the thing of it is,
เรื่องของเรื่องคือ
"I love you" to you.
เวลาพูดกับเธอว่า "ฉันรักเธอ"
I say it to remind you
ก็เพื่อจะเตือนเธอว่า
it's coming from me.
มันก็ออกมาจากตัวฉัน
from a busted old radio,
ออกมาจากวิทยุเก่าๆ โทรมๆ
the radio around the house.
ที่เก็บรักษาวิทยุเก่าๆ นี้ไว้ในบ้าน
ทิ้งไว้บนโต๊ะในครัว
on the kitchen table,
to me every morning.
that could possibly be wrong
is extremely rainy.
แบบโรแมนติกน่ะ
ฉันรักเธอ ฉันรักเธอ
I love you. I love you.
ไม่ว่าจะเกิดอะไรขึ้นที่ทำงาน
no matter what happens at work,
in the rest of the day,
that you can hug somebody
"อย่ามาแตะต้องตัวชั้นนะ"
and saying, "Get your hands off me."
a color television set.
to black and white.
and one single snaggletooth,
more romance in his little pinky
มีความโรแมนติกอยู่ในนิ้วก้อยเล็กๆ ของเขา
leading men put together.
unimaginable capacity
and I've learned about strength.
ผมเรียนรู้ถึงความแข็งแกร่ง
and Mary Johnson.
และแมรี จอห์นสัน
he murdered Mary's only son,
เขาฆ่าลูกชายคนเดียวของแมรี
ในการต่อสู้ระหว่างแก๊ง
who this person was
บุคคลคนนี้เป็นใคร
they became friends,
อย่างช้าๆ และน่าทึ่ง
from the penitentiary,
จากสถานดัดสันดานนั้น
of a conversation they had
การสนทนาของทั้งคู่
is no longer here.
ไม่อยู่ตรงนี้แล้ว
and now you're going to college.
แต่ตอนนี้เธอกำลังเรียนมหาวิทยาลัย
to see you graduate.
to experience that with you.
ได้สัมผัสวันนั้นกับเธอ
say those things and to be
in which you are is my motivation.
ในฐานะที่เป็นแรงบันดาลใจให้ผม
that I stay on the right path.
จะเดินบทเส้นทางที่ถูกต้อง
despite how much pain I caused you,
สร้างความเจ็บปวดให้คุณขนาดนั้น
to be able to share our story together,
เรื่องราวของเราให้กันและกันฟัง
looking at each other right now.
นั่งมองกันและกันตอนนี้
so I admire that you can do this.
ฉันจึงชื่นชมนะที่เธอทำได้
MJ: I love you too, son.
แมรี: ฉันรักเธอเช่นกัน ลูกชาย
of the courage and goodness of people,
ถึงความกล้าหาญและดีงามของผู้คน
truly does bend towards justice.
สู่ความยุติธรรมเสมอ
who was born Arthur Martinez
ที่เกิดมาในชื่ออาร์เธอร์ มาร์ติเนซ
with her daughter Lesley
เธอคุยกับลูกสาวของเธอ เลสลีย์
into the woman she was always meant to be.
อย่างที่เธออยากเป็นมาตลอด
difficult things for me was
สิ่งที่ยากที่สุดอย่างหนึ่งสำหรับพ่อคือ
I wouldn't be allowed
out of the water,
in my relationship with my granddaughters,
ในความสัมพันธ์กับหลานสาวนั้น
over whether I'm he or she.
ว่าพ่อเป็นผู้ชายหรือผู้หญิง
to talk about it.
ที่จะพูดเรื่องนี้นะคะ
but that, to me, is a miracle.
และสำหรับพ่อ นั่นคือสิ่งมหัศจรรย์
You don't have to tiptoe.
ไม่ต้องแอบๆ ซ่อนๆ
and that's something I've always
และนั่นเป็นสิ่งหนึ่ง
that you're loved.
ว่าพวกเรารักพ่อ
and I really am at peace with who I am.
และพ่อรู้สึกดีกับตัวตนของพ่อจริงๆ
and I try to live that way every day.
และพ่อพยายามใช้ชีวิตแบบนั้นทุกๆ วัน
พ่อเดินอยู่ท่ามกลางความรัก
a secret about StoryCorps.
เกี่ยวกับสตอรี่คอร์ปให้คุณฟัง
to have these conversations.
ในการสนทนากันแบบนี้
will be heard long after they're gone.
จะมีคนได้ยินไปอีกนานหลังเขาจากไป
ชื่อ ไอรา ไบออก
on recording interviews
ในการบันทึกเสียงสัมภาษณ์
"The Four Things That Matter Most"
(The Four Things That Matters Most)
to the most important people in your life
คนสำคัญที่สุดในชีวิตของคุณ
we can say to one another,
ที่เราสามารถพูดต่อกันได้
in a StoryCorps booth.
ในบูธสตอรี่คอร์ป
with someone you care about --
กับใครสักคนที่คุณห่วงใย
ไม่มีอะไรที่ไม่ได้พูดติดค้างในใจ
ใช่ไหมครับ
and Chris a few months ago
เมื่อสองสามเดือนก่อน
I was completely floored.
ผมงงมากเลย
with a very brief wish for humanity,
ที่ผมอยากขอเพื่อมนุษยชาติ
I wrote my 50 words,
พรที่ผมอยากขอ 50 คำนั้น
Chris called and said, "Go for it."
คริสก็โทรมาแล้วบอกว่า "ลุยเลยครับ"
through StoryCorps
can easily record a meaningful interview
สามารถบันทึกการสัมภาษณ์ที่มีความหมาย
which will then be archived for history.
ซึ่งจะถูกเก็บรักษาไว้เป็นประวัติศาสตร์
ด้วยสิ่งนี้
where everyone in the world
ที่ทุกคนในโลก
could have imagined 11 years ago
เมื่อ 11 ปีที่แล้ว
is already underway.
ก็กำลังจะเป็นจริงแล้ว
has been working furiously
ทำงานกันแบบดุเดือดมาก
StoryCorps out of our booths
ที่จะนำสตอรี่คอร์ปออกจากบูธ
by anyone, anywhere, anytime.
ไม่ว่าใคร ที่ไหน เมื่อไหร่
been two people and a facilitator
มีคนสองคนกับผู้อำนวยความสะดวก
which is preserved forever,
ซึ่งจะถูกเก็บรักษาไว้ตลอดไป
of the StoryCorps app.
เวอร์ชั่นทดลองต่อสาธารณะ
that walks you through
แบบดิจิตอล ที่พาคุณเดินตาม
แบบสตอรี่คอร์ปที่มีความหมาย
StoryCorps interview,
to our archive at the Library of Congress.
เสียงสัมภาษณ์ไปเก็บที่ห้องสมุดของรัฐสภาได้
how we can use it
ว่าจะใช้มันอย่างไร
thousands of StoryCorps interviews a year,
สตอรี่คอร์ปสักพันกว่าเรื่องต่อปี
tens of thousands
a national homework assignment
ถ้าเป็นการบ้านของเด็กทั่วประเทศ
studying U.S. history across the country
ที่เรียนวิชาประวัติศาสตร์สหรัฐอเมริกา
with an elder over Thanksgiving,
ในช่วงวันขอบคุณพระเจ้า
and experiences are captured.
จะถูกบันทึกเอาไว้
sides of a conflict somewhere in the world
ของความขัดแย้งที่ไหนสักแห่งในโลก
about that conflict
ไม่ใช่คุยเรื่องความขัดแย้ง
ในฐานะคนคนหนึ่ง
begin to build bonds of trust;
a tradition all over the world
with a StoryCorps interview
สัมภาษณ์แบบสตอรี่คอร์ป
or homeless shelters or even prisons
หรือศูนย์พักพิงของคนไร้บ้าน หรือแม้แต่คุก
least heard in our society
คนที่สังคมได้ยินเสียงเขาน้อยที่สุด
what they've learned in life,
เขาได้เรียนรู้อะไรมาบ้างในชีวิตนี้
a StoryCorps interview with my dad
สตอรี่คอร์ปกับพ่อของผม
and became a well-known gay activist.
นักรณรงค์เพื่อสิทธิของเกย์ที่มีชื่อเสียง
of us at that interview.
until a couple of years ago,
จนกระทั่งสองสามปีมานี้
to be in perfect health
ซึ่งดูสุขภาพแข็งแรงสมบูรณ์ดี
40 hours a week,
สี่สิบชั่วโมงต่อสัปดาห์
a few days later.
สองสามวันหลังจากนั้น
for the first time at three in the morning
they were going to get to know this person
ทางเดียวที่เขาจะได้รู้จักคนคนนี้
would be through that session.
คือผ่านเสียงสัมภาษณ์นั้น
any more deeply than I did,
ได้ลึกซึ้งไปกว่าที่ผมเชื่อสุดใจอยู่แล้ว
the importance of making these recordings.
ถึงความสำคัญของการบันทึกเสียงเหล่านี้
my father or my grandmother or my brother,
หรือคุณย่า หรือพี่ชายของฉัน
is fleeting and inconsequential,
เกิดขึ้นในเสี้ยววินาที และดูไม่สำคัญอะไร
enduring and important.
ให้ลูกหลานของเรา
we are as human beings.
ในฐานะมนุษยชาติ
this wish come true.
ทำให้พรที่ขอนี้เป็นจริง
or even a stranger.
เพื่อน หรือแม้แต่คนแปลกหน้า
of the wisdom of humanity,
แหล่งรวบรวมภูมิปัญญาของมนุษยชาติ
and shout a little less.
และตะโกนน้อยลงสักหน่อย
what's really important.
ว่าอะไรที่สำคัญอย่างแท้จริง
that simple truth
และไม่มีวันสิ้นสุด
ABOUT THE SPEAKER
Dave Isay - Story collectorOver thousands of archived and broadcast interviews, StoryCorps founder Dave Isay -- winner of the 2015 TED Prize -- has created an unprecedented document of the dreams and fears that touch us all.
Why you should listen
From the first interview he recorded, 2015 TED Prize winner and MacArthur Fellow Dave Isay knew he’d found his calling: preserving the stories of everyday Americans. Since then, Isay has amassed hundreds of thousands of recordings, most of previously unheard or ignored voices, all speaking in their own words. The archives of StoryCorps -- which Isay founded in 2003 -- are included at the Library of Congress’ American Folklife Center, and now constitute the largest single collection of recorded voices in history.
StoryCorps invites friends, loved ones and strangers to conduct 40-minute interviews at intimate recording booths in Atlanta, Chicago, San Francisco, and (until 2011) New York, as well as in mobile studios nationwide. Offering moving and surprising glimpses into the hearts of often marginalized and forgotten subjects, the interviews are a familiar feature of NPR’s Morning Edition and Storycorps.org.
At TED2015, Isay shared an audacious wish for StoryCorps: to open up the format from its signature booths with a StoryCorps app that allows anyone to add to this "digital archive of the collective wisdom of humanity." The vision: to broaden this idea, and begin to take it global.
Dave Isay | Speaker | TED.com