TED2006
Dean Ornish: The killer American diet that's sweeping the planet
Dean Ornish bóc trần khẩu phần ăn sát thủ của thế giới hiện nay
Filmed:
Readability: 5.2
2,673,937 views
Hãy tạm ngừng vò đầu bứt tai vì bệnh AIDS, ung thư và cúm gia cầm. Bệnh tim mạch giết chết nhiều người hơn bất kỳ đại dịch nào cộng lại -- nhưng nó hoàn toàn có thể ngăn ngừa được. Tiến sĩ Dean Ornish làm sáng tỏ việc thay đổi thói quen ăn uống của chúng ta sẽ cứu sống hàng triệu mạng người ra sao.
Dean Ornish - Physician, author
Dean Ornish is a clinical professor at UCSF and founder of the Preventive Medicine Research Institute. He's a leading expert on fighting illness -- particularly heart disease with dietary and lifestyle changes. Full bio
Dean Ornish is a clinical professor at UCSF and founder of the Preventive Medicine Research Institute. He's a leading expert on fighting illness -- particularly heart disease with dietary and lifestyle changes. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:25
With all the legitimate concerns
about AIDS and avian flu --
about AIDS and avian flu --
0
0
2976
Với các mối lo ngại chính đáng về đại dịch AIDS và cúm gia cầm --
00:28
and we'll hear about that from the
1
3000
1976
và chúng ta sẽ được nghe tiến sĩ Thông Thái lỗi lạc
00:30
brilliant Dr. Brilliant later today --
2
5000
1976
nói về vấn đề này trong ngày hôm nay --
00:32
I want to talk about the other
pandemic, which is
pandemic, which is
3
7000
2334
Tôi muốn nói về một đại dịch khác, đó là
bệnh tim mạch, tiểu đường, cao huyết áp --
00:34
cardiovascular disease,
diabetes, hypertension --
diabetes, hypertension --
4
9358
2618
00:37
all of which are completely
preventable for at
preventable for at
5
12000
2976
các bệnh này hoàn toàn có thể phòng chống
00:40
least 95 percent of people
6
15000
1976
đối với 95% dân số,
00:42
just by changing diet and lifestyle.
7
17000
976
chỉ bằng cách thay đổi khẩu phần ăn và lối sống.
00:43
And what's happening is that there's a
8
18000
976
Và hiện nay đang có một căn bệnh toàn cầu
00:44
globalization of illness
occurring, that people
occurring, that people
9
19000
2239
khi mọi người
đang bắt đầu ăn, sống và chết
00:46
are starting to eat like us,
and live like us, and
and live like us, and
10
21263
2713
00:49
die like us. And
in one generation, for example,
in one generation, for example,
11
24000
2976
như chúng ta. Trong vòng một thế hệ, ví dụ như,
00:52
Asia's gone from having
one of the lowest rates of
one of the lowest rates of
12
27000
1976
người châu Á đã đi từ tỷ lệ mắc bệnh
00:54
heart disease and obesity
and diabetes to one
and diabetes to one
13
29000
2143
béo phì, bệnh tim và tiểu đường thấp nhất
đến tỷ lệ cao nhất. Và ở châu Phi, bệnh tim mạch
00:56
of the highest. And in Africa,
cardiovascular disease
cardiovascular disease
14
31167
2809
00:59
equals the HIV and AIDS deaths
15
34000
2976
gây con số tử vong ngang với dịch HIV/AIDS
01:02
in most countries.
16
37000
976
ở hầu hết các nước.
01:03
So there's a critical
window of opportunity we
window of opportunity we
17
38000
1976
Thế nên chúng ta phải mở một cửa sổ cơ hội quan trọng
01:05
have to make an important
difference that can
difference that can
18
40000
1976
để tạo sự khác biệt tác động đến
01:07
affect the lives of literally
millions of people,
millions of people,
19
42000
1976
cuộc sống của hàng triệu người,
01:09
and practice preventive
medicine on a global
medicine on a global
20
44000
2096
và áp dụng công tác phòng chống
trên quy mô toàn cầu.
01:11
scale.
21
46120
856
01:12
Heart and blood vessel
diseases still kill more
diseases still kill more
22
47000
2191
Các bệnh về tim và mạch máu tiếp tục gây thêm
nhiều tử vong -- không chỉ ở nước ta
01:14
people -- not only in this
country, but also
country, but also
23
49215
2096
mà trên khắp thế giới hơn bất cứ thứ gì cộng lại, tuy nhiên
01:16
worldwide -- than everything
else combined, and yet
else combined, and yet
24
51335
2641
01:19
it's completely preventable
for almost everybody.
for almost everybody.
25
54000
2334
hầu hết mọi người đều có thể phòng ngừa căn bệnh này.
01:22
It's not only preventable; it's actually
26
57000
1976
Không chỉ có thể phòng ngừa,
01:24
reversible. And for the last
almost 29 years,
almost 29 years,
27
59000
2143
nó còn có thể chữa khỏi. Trong 29 năm qua,
chúng ta đã sử dụng các phương tiện công nghệ cao
01:26
we've been able to show
that by simply changing
that by simply changing
28
61167
2239
tối tân, hiện đai để chứng minh các biện pháp
01:28
diet and lifestyle, using
these very high-tech,
these very high-tech,
29
63430
2546
01:31
expensive, state-of-the-art
measures to prove how
measures to prove how
30
66000
2334
đơn giản, công nghệ thấp và giá rẻ
như thay đổi khẩu phần ăn và lối sống
01:33
powerful these very simple
and low-tech and low-cost
and low-tech and low-cost
31
68358
2618
01:36
interventions can be like -- quantitative
32
71000
1976
hiệu quả đến mức nào.
01:38
arteriography,
before and after a year, and
before and after a year, and
33
73000
2048
Thủ thuật khâu động mạch định lượng trước và sau một năm,
và quét chụp cắt lớp tim.
01:40
cardiac PET scans.
34
75072
904
01:41
We showed a few months
ago -- we published the
ago -- we published the
35
76000
1976
Cách đây vài tháng, chúng tôi đã công bố -- chúng tôi đã xuất bản
01:43
first study showing you
can actually stop or
can actually stop or
36
78000
2096
nghiên cứu đầu tiên cho thấy chúng ta có thể ngăn chặn
hoặc đảo ngược tiến trình bệnh ung thư tuyến tiền liệt
01:45
reverse the progression
of prostate cancer by
of prostate cancer by
37
80120
2143
bằng cách thay đổi khẩu phần ăn và lối sống,
01:47
making changes in diet
and lifestyle, and 70 percent
and lifestyle, and 70 percent
38
82287
2689
01:50
regression in the tumor
growth, or inhibition of
growth, or inhibition of
39
85000
3976
thì sẽ đẩy lui 70% sự phát triển của khối u, hoặc kìm hãm khối u
01:54
the tumor growth, compared
to only nine percent in the
to only nine percent in the
40
89000
1976
so với chỉ có 9%
01:56
control group.
41
91000
976
trong nhóm kiểm soát.
01:57
And in the MRI and MR
spectroscopy here, the
spectroscopy here, the
42
92000
2096
Và trong phương pháp quang phổ chụp cộng hưởng từ (MRI) và chụp theo mô đun (MI) ở đây,
hoạt động của khối u tuyến tiền liệt biểu diễn bằng màu đỏ --
01:59
prostate tumor activity
is shown in red -- you can
is shown in red -- you can
43
94120
1976
bạn có thể thấy nó teo lại sau một năm.
02:01
see it diminishing after a year.
44
96120
1856
02:03
Now there is an epidemic
of obesity: two-thirds of
of obesity: two-thirds of
45
98000
2976
Giờ bệnh béo phì đang rất phổ biến.
02:06
adults and 15 percent of kids.
What's really concerning
What's really concerning
46
101000
2976
2/3 người trưởng thành và 15% trẻ em bị béo phì.
02:09
to me is that diabetes has
increased 70 percent in the
increased 70 percent in the
47
104000
2976
Điều tôi lo ngại nhất là bệnh tiểu đường đã tăng 70%
02:12
past 10 years, and this may be the first
48
107000
1976
trong 10 năm qua, và đây có lẽ là
02:14
generation in which our kids
live a shorter life
live a shorter life
49
109000
1976
thế hệ đầu tiên, con em chúng ta sẽ giảm thọ
02:16
span than we do. That's pitiful, and it's
50
111000
1976
hơn chúng ta. Thật khủng khiếp
02:18
preventable.
51
113000
976
nhưng nguy cơ đó có thể ngăn chặn được.
02:19
Now these are not election
returns, these are the
returns, these are the
52
114000
2976
Nào, đây không phải các bản thống kế bầu cử
02:22
people -- the number
of the people who are obese
of the people who are obese
53
117000
2286
mà là số người mắc bệnh béo phì
theo giai đoạn, bắt đầu ở '85, '86, '87 --
02:24
by state, beginning in '85,
'86, '87 -- these are
'86, '87 -- these are
54
119310
3666
02:28
from the CDC website --
'88, '89, '90, '91 -- you
'88, '89, '90, '91 -- you
55
123000
3976
đây là số liệu lấy từ trang web của Trung tâm Kiểm Soát và Phòng Ngừa Bệnh Tật
02:32
get a new category --
'92, '93, '94, '95, '96,
'92, '93, '94, '95, '96,
56
127000
3976
-- '88, '89, '90, '91 -- ta có loại mới -- '92, '93, ..., '96,
02:36
'97, '98, '99, 2000, 2001
-- it gets worse. We're
-- it gets worse. We're
57
131000
4976
..., 2001 -- tình hình tồi tệ thêm. Chúng ta
02:41
kind of devolving. (Laughter)
58
136000
1381
đang thụt lùi.
02:46
Now what can we do about this?
Well, you know, the
Well, you know, the
59
141000
2976
Vậy chúng ta phải làm gì? Chúng ta đã phát hiện ra
02:49
diet that we've found
that can reverse heart
that can reverse heart
60
144000
976
khẩu phần ăn có thể đảo ngược
02:50
disease and cancer is an Asian diet.
61
145000
1976
tiến trình bệnh tim và ung thư chính là khẩu phần ăn của người châu Á.
02:52
But the people in Asia
are starting to eat like we
are starting to eat like we
62
147000
1976
Nhưng người châu Á đang bắt đầu ăn uống giống chúng ta,
02:54
are, which is why they're
starting to get sick
starting to get sick
63
149000
976
đó là lý do tại sao họ mắc các bệnh
02:55
like we are.
64
150000
976
như chúng ta.
02:56
So I've been working
with a lot of the big food
with a lot of the big food
65
151000
1976
Thế nên tôi đang làm việc với nhiều công ty
02:58
companies. They can make
it fun and sexy and hip
it fun and sexy and hip
66
153000
1976
thực phẩm lớn. Họ có thể biến các thực phẩm có lợi cho sức khỏe
03:00
and crunchy and convenient
to eat healthier foods,
to eat healthier foods,
67
155000
2381
trở nên hợp khẩu vị, tiện lợi và trông hấp dẫn hơn với thực khách
-- hiện tôi đang tham gia vào ban cố vấn cho McDonald
03:02
like -- I chair the advisory
boards to McDonald's,
boards to McDonald's,
68
157405
2571
03:05
and PepsiCo, and ConAgra,
and Safeway, and soon
and Safeway, and soon
69
160000
1976
PepsiCo, ConAgra và Safeway
03:07
Del Monte, and they're
finding that it's good
finding that it's good
70
162000
2143
và tới đây sẽ là Del Monte, các công ty này thấy rằng
đó là việc làm ăn lợi cả đôi đường.
03:09
business.
71
164167
809
03:10
The salads that you see
at McDonald's came from
at McDonald's came from
72
165000
976
Các món salad bạn thấy ở các cửa hàng của McDonald
03:11
the work -- they're going
to have an Asian salad. At
to have an Asian salad. At
73
166000
1976
là kết quả của công việc -- họ sắp đưa ra một món rau trộn kiểu châu Á.
03:13
Pepsi, two-thirds
of their revenue growth came
of their revenue growth came
74
168000
1976
Tại Pepsi, 2/3 lượng gia tăng doanh thu đến từ
03:15
from their better foods.
75
170000
976
các thực phẩm có lợi.
03:16
And so if we can do that,
then we can free up
then we can free up
76
171000
2143
Vì thế nếu thành công, chúng ta có thể giải phóng
các tài nguyên khác để dành cho việc mua thuốc
03:18
resources for buying drugs
that you really do need
that you really do need
77
173167
2809
03:21
for treating AIDS and HIV
and malaria and for
and malaria and for
78
176000
2976
cần thiết để chữa trị bênh HIV/AIDS, sốt rét
03:24
preventing avian flu. Thank you.
79
179000
1524
và ngăn ngừa bệnh cúm gia cầm. Xin cảm ơn.
ABOUT THE SPEAKER
Dean Ornish - Physician, authorDean Ornish is a clinical professor at UCSF and founder of the Preventive Medicine Research Institute. He's a leading expert on fighting illness -- particularly heart disease with dietary and lifestyle changes.
Why you should listen
Dr. Dean Ornish wants you to live longer, and have more fun while you're at it. He's one of the leading voices in the medical community promoting a balanced, holistic approach to health, and proving that it works. The author of Eat More, Weigh Less and several other best-selling books, Ornish is best known for his lifestyle-based approach to fighting heart disease.
His research at the Preventive Medicine Research Institute (the nonprofit he founded) clinically demonstrated that cardiovascular illnesses -- and, most recently prostate cancer -- can be treated and even reversed through diet and exercise. These findings (once thought to be physiologically implausible) have been widely chronicled in the US media, including Newsweek, for which Ornish writes a column. The fifty-something physician, who's received many honors and awards, was chosen by LIFE Magazine as one of the most influential members of his generation. Among his many pursuits, Ornish is now working with food corporations to help stop America's obesity pandemic from spreading around the globe.
Dean Ornish | Speaker | TED.com