TEDGlobal 2012
Karen Thompson Walker: What fear can teach us
Karen Thompson Walker: Nổi sợ có thể dạy chúng ta điều gì?
Filmed:
Readability: 3.9
2,257,399 views
Hãy tưởng tượng bạn là một thủy thủ của tàu bị đắm, đang trôi dạt ở Thái Bình Dương bao la. Bạn có thể chọn một trong ba hướng và cứu bản thân và bạn cùng tàu với bạn -- nhưng mỗi sự lựa chọn cũng đi kèm với một hậu quả đáng sợ. Làm thế nào để bạn lựa chọn? Bằng cách kể câu chuyện của tàu đánh cá voi Essex, tiểu thuyết gia Thompson Karen Walker cho thấy làm thế nào sợ hãi thúc đẩy trí tưởng tượng, như nó thúc đẩy chúng ta phải tưởng tượng tương lai có thể, và làm thế nào để đối phó với chúng.
Karen Thompson Walker - Novelist
Fiction writer Karen Thompson Walker explores the connection between fear and the imagination. Full bio
Fiction writer Karen Thompson Walker explores the connection between fear and the imagination. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
One day in 1819,
0
419
2346
Một ngày vào năm 1819,
00:18
3,000 miles off the coast of Chile,
1
2765
2759
cách bờ biển Chile 3,000 dặm,
00:21
in one of the most remote regions of the Pacific Ocean,
2
5524
2930
tại một trong những vùng xa xôi nhất của Thái Bình Dương,
00:24
20 American sailors watched their ship flood with seawater.
3
8454
4040
20 thủy thủ người Mỹ đã nhìn thuyền của họ ngập trong nước biển.
00:28
They'd been struck by a sperm whale, which had ripped
4
12494
2180
Họ đã bị tấn công bởi một con cá nhà táng, và nó đã đâm thủng
00:30
a catastrophic hole in the ship's hull.
5
14674
2901
một lỗ trầm trọng trên thân thân tàu.
00:33
As their ship began to sink beneath the swells,
6
17575
2329
Khi tàu của họ bắt đầu chìm bên dưới những con sóng,
00:35
the men huddled together in three small whaleboats.
7
19904
4313
những người đàn ông tụ lại trong 3 con tàu đánh cá voi nhỏ.
00:40
These men were 10,000 miles from home,
8
24217
2263
Những người này cách xa nhà 10,000 dặm,
00:42
more than 1,000 miles from the nearest scrap of land.
9
26480
3223
hơn 1,000 dặm từ mảnh bờ gần nhất
00:45
In their small boats, they carried only
10
29703
2204
Trên những chiếc thuyền nhỏ của họ, họ chỉ mang
00:47
rudimentary navigational equipment
11
31907
1566
thiết bị hàng hải thô sơ
00:49
and limited supplies of food and water.
12
33473
3648
và nguồn dự trữ thức ăn và thức uống hạn chế.
00:53
These were the men of the whaleship Essex,
13
37121
2204
Đó là những người đàn ông của thuyền đánh bắt cá voi Essex,
00:55
whose story would later inspire parts of "Moby Dick."
14
39325
2655
câu chuyện của họ sau này đã truyền cảm hứng cho những phần của “Moby Dick”
00:57
Even in today's world, their situation would be really dire,
15
41980
2949
Ngay cả trong thế giới ngày nay, hoàn cảnh của họ có thể thật sự thảm khốc,
01:00
but think about how much worse it would have been then.
16
44929
1926
nhưng hãy nghĩ điều đó sẽ tệ đến mức nào sau đó.
01:02
No one on land had any idea that anything had gone wrong.
17
46855
3225
Không ai trên đất liền biết được điều gì đã sai.
01:05
No search party was coming to look for these men.
18
50080
2912
Không có nhóm tìm kiếm nào đi tìm những người đàn ông đó.
01:08
So most of us have never experienced a situation
19
52992
2862
Vậy nên hầu hết chúng ta không bao giờ trải nghiệm một hoàn cảnh như thế
01:11
as frightening as the one in which these sailors found themselves,
20
55854
3503
khiếp đảm như những gì các thủy thủ đoàn đã trải qua
01:15
but we all know what it's like to be afraid.
21
59357
1867
nhưng chúng ta đều biết rằng điều đó sẽ đáng sợ ra sao.
01:17
We know how fear feels,
22
61224
2294
Chúng ta biết nổi sợ cảm giác như thế nào,
01:19
but I'm not sure we spend enough time thinking about
23
63518
2104
nhưng tôi không chắc rằng chúng ra dành đủ thời gian để nghĩ về
01:21
what our fears mean.
24
65622
1645
nổi sợ của chúng ta ý nghĩa ra sao.
01:23
As we grow up, we're often encouraged to think of fear
25
67267
2837
Khi chúng ta trưởng thành, chúng ta thường được khuyến khích suy nghĩ rằng sự sợ hãi
01:26
as a weakness, just another childish thing to discard
26
70104
2913
là một điểm yếu, chỉ là một điều trẻ con để bỏ đi
01:28
like baby teeth or roller skates.
27
73017
2818
giống như răng sữa hay giày trượt con lăn
01:31
And I think it's no accident that we think this way.
28
75835
2495
Và tôi nghĩ rằng không tự dưng mà chúng ta nghĩ theo cách này.
01:34
Neuroscientists have actually shown that human beings
29
78330
2607
Những nhà thần kinh học thật sự cho thấy rằng con người
01:36
are hard-wired to be optimists.
30
80937
2739
được cài đặt để lạc quan
01:39
So maybe that's why we think of fear, sometimes,
31
83676
2783
Vậy có thể đó là lý do tại sao chúng ta nghĩ về nổi sợ, một vài lần,
01:42
as a danger in and of itself.
32
86459
1978
như là mối nguy hiểm trong và của chính nó.
01:44
"Don't worry," we like to say to one another. "Don't panic."
33
88437
2997
Chúng ta thích nói với người khác “Đừng lo lắng”. “Đừng hoảng sợ”.
01:47
In English, fear is something we conquer.
34
91434
2649
Trong tiếng Anh, nổi sợ là điều gì đó mà chúng tôi chinh phục.
01:49
It's something we fight. It's something we overcome.
35
94083
3833
Là điều gì đó để chúng tôi chiến đấu. Điều gì đó để chúng tôi vượt qua.
01:53
But what if we looked at fear in a fresh way?
36
97916
2205
Nhưng sẽ thế nào nếu chúng tôi xem xét nỗi sợ hãi theo một cách mới mẻ?
01:56
What if we thought of fear as an amazing act of the imagination,
37
100121
4143
Sẽ thế nào nếu chúng tôi nghĩ về nổi sợ như một hành động tuyệt vời của trí tưởng tượng,
02:00
something that can be as profound and insightful
38
104264
2378
một điều gì đó có thể rất thâm thúy và sâu sắc
02:02
as storytelling itself?
39
106642
2654
như là tự kể chuyện ?
02:05
It's easiest to see this link between fear and the imagination
40
109296
2593
Đó là cách dễ dàng nhất để thấy sự liên kết giữa nổi sợ và trí tưởng tượng
02:07
in young children, whose fears are often extraordinarily vivid.
41
111889
3279
ở những đứa trẻ, mà nổi sợ của chúng thường cực kì sống động.
02:11
When I was a child, I lived in California,
42
115168
2281
Khi tôi là một đứa trẻ, tôi sống ở California,
02:13
which is, you know, mostly a very nice place to live,
43
117449
2689
nơi mà, bạn biết đấy, hầu như là nơi rất đẹp để sống,
02:16
but for me as a child, California could also be a little scary.
44
120138
4008
nhưng với một đứa trẻ như tôi, California cũng trở nên đáng sợ một chút.
02:20
I remember how frightening it was to see the chandelier
45
124146
3041
Tôi nhớ cảm giác sợ hãi thế nào khi nhìn thấy đèn chùm
02:23
that hung above our dining table swing back and forth
46
127187
2433
được treo trên bàn ăn của chúng tôi, đu đưa qua lại
02:25
during every minor earthquake,
47
129620
2175
suốt mỗi trận động đất nhỏ,
02:27
and I sometimes couldn't sleep at night, terrified
48
131795
2303
và đôi khi tôi không thể nào ngủ được vào ban đêm, sợ rằng
02:29
that the Big One might strike while we were sleeping.
49
134098
2521
Big One sẽ tấn công khi chúng tôi đang ngủ.
02:32
And what we say about kids who have fears like that
50
136619
2872
Và điều chúng tôi nói về những đứa trẻ có những nổi sợ như thế
02:35
is that they have a vivid imagination.
51
139491
3228
là chúng có một trí tưởng tượng sống động.
02:38
But at a certain point, most of us learn
52
142719
2390
Nhưng tại một thời điểm nào đó, hầu hết chúng ta học
02:41
to leave these kinds of visions behind and grow up.
53
145109
2886
cách bỏ lại những sự tưởng tượng đó đằng sau và trưởng thành.
02:43
We learn that there are no monsters hiding under the bed,
54
147995
2757
Chúng ta biết rằng không có con quái vật nào trốn dưới giường,
02:46
and not every earthquake brings buildings down.
55
150752
2980
và không phải mỗi trận động đất đều khiến các tòa nhà sụp đổ.
02:49
But maybe it's no coincidence that some of our most creative minds
56
153732
3408
Nhưng có thể không phải ngẫu nhiên mà một số trong những trí óc sáng tạo nhất của chúng ta
02:53
fail to leave these kinds of fears behind as adults.
57
157140
3111
thất bại trong việc để lại những nổi sợ đằng sau như những người lớn.
02:56
The same incredible imaginations that produced "The Origin of Species,"
58
160251
3861
Giống như những sức tưởng tượng không thể tin được mà đã tạo nên “The orgin of species”,
03:00
"Jane Eyre" and "The Remembrance of Things Past,"
59
164112
2857
“Jane Eyre” và “The Remembrance of Things Past”,
03:02
also generated intense worries that haunted the adult lives
60
166969
3339
cũng đã tạo ra những sự lo lắng dữ dội ám ảnh cuộc sống người trưởng thành
03:06
of Charles Darwin, Charlotte BrontĂŤ and Marcel Proust.
61
170308
4456
của Charles Darwin, Charlotte BrontĂŤ and Marcel Proust.
03:10
So the question is, what can the rest of us learn about fear
62
174764
2929
Vậy nên câu hỏi là, phần còn lại của chúng ta có thể học được gì về sự sợ hãi
03:13
from visionaries and young children?
63
177693
3304
từ những ảo mộng và trẻ nhỏ?
03:16
Well let's return to the year 1819 for a moment,
64
180997
2860
Vâng hãy quay trở lại vào thời điểm năm 1819 cho một khoảnh khắc,
03:19
to the situation facing the crew of the whaleship Essex.
65
183857
3687
với tình huống phải đối mặt của thủy thủ đoàn tàu đánh cá voi Essex.
03:23
Let's take a look at the fears that their imaginations
66
187544
2119
Chúng ta hãy nhìn vào những nổi sợ mà trí tưởng tượng của họ
03:25
were generating as they drifted in the middle of the Pacific.
67
189663
3756
được tạo ra khi họ trôi dạt ở giữa Thái Bình Dương.
03:29
Twenty-four hours had now passed since the capsizing of the ship.
68
193419
3549
24 giờ đồng hồ đã trôi qua kể từ vụ lật thuyền.
03:32
The time had come for the men to make a plan,
69
196968
2703
Đã đến lúc cho những người đàn ông tạo nên một kế hoạch,
03:35
but they had very few options.
70
199671
2726
nhưng họ có rất ít sự lựa chọn.
03:38
In his fascinating account of the disaster,
71
202397
2431
Trong sự tính toán hấp dẫn về thảm họa này,
03:40
Nathaniel Philbrick wrote that these men were just about
72
204828
2740
Nathaniel Philbrick đã viết rằng những người đàn ông này chỉ
03:43
as far from land as it was possible to be anywhere on Earth.
73
207568
4400
cách xa đất liền như có thể là bất cứ nơi nào trên Trái đất.
03:47
The men knew that the nearest islands they could reach
74
211968
2300
Họ biết rằng hòn đảo gần nhất họ có thể tới
03:50
were the Marquesas Islands, 1,200 miles away.
75
214268
3776
là đảo Marquesas, cách 1,200 dặm.
03:53
But they'd heard some frightening rumors.
76
218044
2522
Nhưng họ đã nghe vài tin đồn đáng sợ.
03:56
They'd been told that these islands,
77
220566
1678
Họ được kể rằng những hòn đảo đó,
03:58
and several others nearby, were populated by cannibals.
78
222244
4244
và nhiều nhiều nơi gần đó khác, được cư trú bởi những kẻ ăn thịt người.
04:02
So the men pictured coming ashore only to be murdered
79
226488
2376
Vậy nên họ đã hình dung việc đến bờ chỉ để bị giết
04:04
and eaten for dinner.
80
228864
1641
và làm thức ăn cho buổi tối.
04:06
Another possible destination was Hawaii,
81
230505
2752
Một điểm đến khả thi nữa là Hawaii,
04:09
but given the season, the captain was afraid
82
233257
1872
nhưng vào mùa đó, thuyền trưởng sợ
04:11
they'd be struck by severe storms.
83
235129
3221
họ sẽ bị tấn công bởi những cơn bão khốc liệt.
04:14
Now the last option was the longest, and the most difficult:
84
238350
3792
Lúc bấy giờ sự lựa chọn cuối cùng là dài nhất, và khó nhất:
04:18
to sail 1,500 miles due south in hopes of reaching
85
242142
3624
là chèo thuyền 1,500 dặm về phía nam với hy vọng là đến được
04:21
a certain band of winds that could eventually
86
245766
1889
một cơn gió nào đó rốt cuộc có thể
04:23
push them toward the coast of South America.
87
247655
2264
đẩy họ vào bờ biển của Nam Mỹ
04:25
But they knew that the sheer length of this journey
88
249919
2721
Nhưng họ biết chiều dài tuyệt đối của hành trình này
04:28
would stretch their supplies of food and water.
89
252640
3511
có thể làm cạn kiệt nguồn thức ăn và thức uống của họ.
04:32
To be eaten by cannibals, to be battered by storms,
90
256151
3406
Làm mồi cho những kẻ ăn thịt, bị tấn công bởi những cơn bão,
04:35
to starve to death before reaching land.
91
259557
3361
hay đói đến chết trước khi đến đất liền.
04:38
These were the fears that danced in the imaginations of these poor men,
92
262918
3392
Đó là những nổi sợ đã hiện lên trong trí tưởng tượng của những người đàn ông tội nghiệp,
04:42
and as it turned out, the fear they chose to listen to
93
266310
2899
và khi nó xuất hiện, nổi sợ họ chọn để nghe theo
04:45
would govern whether they lived or died.
94
269209
2654
sẽ ảnh hưởng đến việc họ sống hay chết.
04:47
Now we might just as easily call these fears by a different name.
95
271863
4210
Bây giờ chúng ta dễ dàng có thể gọi những nổi sợ đó bằng một tên khác.
04:51
What if instead of calling them fears,
96
276073
2278
Sẽ thế nào khi thay vào việc gọi chúng là nổi sợ,
04:54
we called them stories?
97
278351
1611
chúng ta gọi chúng là những câu chuyện?
04:55
Because that's really what fear is, if you think about it.
98
279962
2233
Vì nổi sợ thật sự là như vậy, nếu bạn nghĩ về nó.
04:58
It's a kind of unintentional storytelling
99
282195
3060
Nó là một loại kể truyện không được định trước
05:01
that we are all born knowing how to do.
100
285255
2930
rằng tất cả chúng ta sinh ra đều biết cách làm.
05:04
And fears and storytelling have the same components.
101
288185
2763
Và những nổi sợ và việc kể chuyện có vài điểm giống nhau.
05:06
They have the same architecture.
102
290948
1865
Chúng có kết cấu giống nhau.
05:08
Like all stories, fears have characters.
103
292813
2677
Ở mọi câu chuyện, nổi sợ là nhân vật.
05:11
In our fears, the characters are us.
104
295490
2423
Trong nỗi sợ hãi , nhân vật là chúng ta.
05:13
Fears also have plots. They have beginnings and middles and ends.
105
297913
4302
Nổ sợ cũng có cốt truyện. Chúng có khở đầu, phần thân, và kết thúc.
05:18
You board the plane. The plane takes off. The engine fails.
106
302215
4116
Bạn lên máy bay. Chiếc máy bay cất cánh. Động cơ bị hỏng.
05:22
Our fears also tend to contain imagery that can be
107
306331
2568
Nổi sợ của chúng ta cũng có xu hướng chứa hình ảnh mà có thể
05:24
every bit as vivid as what you might find in the pages of a novel.
108
308899
3349
mỗi phần đều sống động như những gì bạn có thể tìm thấy trên các trang của một cuốn tiểu thuyết.
05:28
Picture a cannibal, human teeth
109
312248
2956
Hãy hình dung một kẻ ăn thịt, răng người
05:31
sinking into human skin,
110
315204
2207
ấn sâu vào da người,
05:33
human flesh roasting over a fire.
111
317411
3054
thịt người treo trên đống lửa.
05:36
Fears also have suspense.
112
320465
2736
Những nổi sợ cũng có sự hồi hộp.
05:39
If I've done my job as a storyteller today,
113
323201
2290
Nếu bạn đã xong việc của người kể chuyện hôm nay,
05:41
you should be wondering what happened
114
325491
1508
bạn nên suy ngẫm việc gì đã xảy ra
05:42
to the men of the whaleship Essex.
115
326999
2101
với những người đàn ông của tàu Essex.
05:45
Our fears provoke in us a very similar form of suspense.
116
329100
4245
Nổi sợ gây ra cho chúng ta một hình thức giống như sự hồi hộp.
05:49
Just like all great stories, our fears focus our attention
117
333345
3553
Như mọi câu chuyện hay, nổi sợ tập trung sự chú ý của chúng ta
05:52
on a question that is as important in life as it is in literature:
118
336898
3939
vào câu hỏi mà quan trọng trong cuộc sống cũng như trong văn học:
05:56
What will happen next?
119
340837
2757
Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?
05:59
In other words, our fears make us think about the future.
120
343594
2704
Nói cách khác, nổi sợ khiến chúng ta nghĩ về tương lai.
06:02
And humans, by the way, are the only creatures capable
121
346298
2018
Và con người, nhân tiện, là loài duy nhất có thể
06:04
of thinking about the future in this way,
122
348316
1670
suy nghĩ về tương lai theo cách này,
06:05
of projecting ourselves forward in time,
123
349986
2891
có thể dự tính trước bản thân,
06:08
and this mental time travel is just one more thing
124
352877
2412
và chuyến đi thời gian tinh thần này chỉ là một điều
06:11
that fears have in common with storytelling.
125
355289
3622
rằng sự sợ hãi cũng như kể chuyện.
06:14
As a writer, I can tell you that a big part of writing fiction
126
358911
2493
Là nhà văn, tôi có thể kể cho các bạn rằng một phần quan trọng của việc viết tiểu thuyết
06:17
is learning to predict how one event in a story
127
361404
1883
là học cách dự đoán một sự kiện trong câu chuyện
06:19
will affect all the other events,
128
363287
1744
sẽ ảnh hưởng đến những sự kiện khác như thế nào,
06:20
and fear works in that same way.
129
365031
2049
và nổi sợ cũng làm như vậy.
06:22
In fear, just like in fiction, one thing always leads to another.
130
367080
5177
Ở sự sợ hãi, cũng giống như trong tiểu thuyết, một thứ luôn luôn dẫn dắt những điều khác.
06:28
When I was writing my first novel, "The Age Of Miracles,"
131
372257
2646
Khi tôi viết tiểu thuyết của mình, “Thời đại của những điều kì diệu”,
06:30
I spent months trying to figure out what would happen
132
374903
2961
tôi dành nhiều tháng để cố gắng tìm ra điều gì có thể xảy ra
06:33
if the rotation of the Earth suddenly began to slow down.
133
377864
3189
Nếu vòng xoay của Trái đất đột ngột bắt đầu chậm lại.
06:36
What would happen to our days? What would happen to our crops?
134
381053
2892
Điều gì sẽ xãy ra với mọi ngàycủa chúng ta ? Điều gì sẽ xãy ra với vụ mùa của chúng ta ?
06:39
What would happen to our minds?
135
383945
2043
Điều gì sẽ xảy ra với tâm trí của chúng ta?
06:41
And then it was only later that I realized how very similar
136
385988
3106
Và sau đó tôi nhận ra rằng những câu hỏi đó rất giống nhau như thế vào
06:44
these questions were to the ones I used to ask myself
137
389094
2121
với những câu tôi thường tự hỏi bản thân
06:47
as a child frightened in the night.
138
391215
2237
khi là một đứa trẻ sợ hãi trong màn đêm.
06:49
If an earthquake strikes tonight, I used to worry,
139
393452
2531
Nếu một trận động đất diễn ra hôm nay, tôi từng lo sợ
06:51
what will happen to our house? What will happen to my family?
140
395983
3866
điều gì sẽ xảy ra với ngôi nhà của chúng tôi? Điều gì sẽ xảy đến với gia đình tôi?
06:55
And the answer to those questions always took the form of a story.
141
399849
4700
Và câu trả lời cho những câu hỏi đó luôn luôn dưới hình thức một câu chuyện.
So if we think of our fears as more than just fears
So if we think of our fears as more than just fears
07:00
So if we think of our fears as more than just fears
142
404549
2503
Vậy nếu chúng ta nghĩ về những nổi sợ hơn là chỉ những nổi sợ
07:02
but as stories, we should think of ourselves
143
407052
2927
nhưng như là những câu chuyện, chúng ta nên nghĩ về bản thân chúng ta
07:05
as the authors of those stories.
144
409979
2231
như là tác giả của những câu chuyện đó.
07:08
But just as importantly, we need to think of ourselves
145
412210
1962
Nhưng cũng quan trọng, chúng ta cần nghĩ về bản thân
07:10
as the readers of our fears, and how we choose
146
414172
2504
về nổi sợ của chúng ta như những đọc giả, và cách chúng ta chọn
07:12
to read our fears can have a profound effect on our lives.
147
416676
4335
để đọc những nổi sợ, có thể có một ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc sống của chúng ta
07:16
Now, some of us naturally read our fears more closely than others.
148
421011
3001
Bây giờ, một vài người trong chúng ta đọc một cách tự nhiên những nổi sợ kỹ lưỡng hơn những người khác.
07:19
I read about a study recently of successful entrepreneurs,
149
424012
2921
Tôi đã đọc về một nghiên cứu gần đây về các doanh nhân thành đạt,
07:22
and the author found that these people shared a habit
150
426933
2626
và người tác giả đã tìm thấy những người này chia sẽ một thói quen
07:25
that he called "productive paranoia," which meant that
151
429559
3359
mà ông ấy gọi là “bệnh hoang tưởng hữu ích”, có nghĩa là
07:28
these people, instead of dismissing their fears,
152
432918
2521
những người này, thay vì gạt bỏ nổi sợ hãi của mình,
07:31
these people read them closely, they studied them,
153
435439
2663
họ đọc chúng một cách kĩ lưỡng, họ nghiên cứu chúng,
07:34
and then they translated that fear into preparation and action.
154
438102
3600
và sau đó học chuyển nổi sợ đó thành sự chuẩn bị hay hành động.
07:37
So that way, if their worst fears came true,
155
441702
1917
Vậy cách đó, nếu nổi sợ tồi tệ nhất của họ thành sự thật,
07:39
their businesses were ready.
156
443619
2078
sự nghiệp của họ cũng sẵn sàng.
07:41
And sometimes, of course, our worst fears do come true.
157
445697
4351
Và đôi khi, đương nhiên, nổi sợ tồi tệ nhất của chúng ta cũng thành sự thật.
07:45
That's one of the things that is so extraordinary about fear.
158
450048
3159
Và đó là một trong những điều mà quá phi thường về sự sợ hãi.
07:49
Once in a while, our fears can predict the future.
159
453207
4922
Thỉnh thoảng, nổi sợ của chúng ta có thể dự đoán tương lai.
07:54
But we can't possibly prepare for all of the fears
160
458129
3395
Nhưng chúng ta không thể chuẩn bị cho mọi nổi sợ
07:57
that our imaginations concoct.
161
461524
2398
mà trí tưởng tượng của chúng ta bịa ra.
07:59
So how can we tell the difference between
162
463922
1984
Vậy làm thể nào chúng ta nêu được sự khác biệt giữa
08:01
the fears worth listening to and all the others?
163
465906
3820
những nổi sợ đáng nghe theo và những nỗi sợ khác?
08:05
I think the end of the story of the whaleship Essex
164
469726
2477
Tôi nghĩ cái kết câu chuyện về tàu cá voi Essex
08:08
offers an illuminating, if tragic, example.
165
472203
4283
Đưa ra một sự sáng tỏ, nếu bi thảm, ví dụ.
08:12
After much deliberation, the men finally made a decision.
166
476486
4727
Sau khi cân nhắc nhiều, những người đàn ông cuối cùng đã thực hiện một quyết định.
08:17
Terrified of cannibals, they decided to forgo the closest islands
167
481213
3873
Sợ những kẻ ăn thịt, họ quyết định đi đến những hòn đảo gần nhất
08:20
and instead embarked on the longer
168
485086
2327
và thay vì đi đến những nơi xa hơn
08:23
and much more difficult route to South America.
169
487413
3127
và tuyến đường khó khăn hơn nhiều đến Nam Phi.
08:26
After more than two months at sea, the men ran out of food
170
490540
3470
Sau hơn 2 tháng ở biển, những người đàn ông cạn kiệt thức ăn
08:29
as they knew they might,
171
494010
1079
như họ đã biết là họ sẽ như vậy,
08:30
and they were still quite far from land.
172
495089
2695
và họ vẫn ở khá xa đất liền.
08:33
When the last of the survivors were finally picked up
173
497784
2887
Khi những người sống xót cuối cùng cũng được cứu thoát
08:36
by two passing ships, less than half of the men were left alive,
174
500671
4486
bởi 2 con tàu đi ngang qua, gần nửa trong số họ còn sống,
08:41
and some of them had resorted to their own form of cannibalism.
175
505157
4903
và một số người trong số họ phải sử dụng đến hình thức ăn thịt đồng loại.
08:45
Herman Melville, who used this story as research for "Moby Dick,"
176
510060
3363
Herman Melville, người đã dùng câu chuyện này như cuộc nghiên cứu của “Moby Dick”,
08:49
wrote years later, and from dry land, quote,
177
513423
3880
viết vào những năm sau đó, từ đất liền, trích dẫn,
08:53
"All the sufferings of these miserable men of the Essex
178
517303
2624
“ Tất cả những trải nghiệm của những người đàn ổng khốn khổ trên con tàu Essex
08:55
might in all human probability have been avoided
179
519927
2689
có thể trong mọi khả năng con người đã tránh được
08:58
had they, immediately after leaving the wreck,
180
522616
2567
lập tức ngay sau đó rời khỏi xác tàu,
09:01
steered straight for Tahiti.
181
525183
1881
hướng thẳng đến Tahiti.
09:02
But," as Melville put it, "they dreaded cannibals."
182
527064
4565
Nhưng, như Melville nói, "họ sợ những kẻ ăn thịt người ".
09:07
So the question is, why did these men dread cannibals
183
531629
3046
Vậy câu hỏi là, tại sao những người đàn ông này sợ kẻ ăn thịt người
09:10
so much more than the extreme likelihood of starvation?
184
534675
4189
nhiều hơn so với khả năng bị đói cực độ?
09:14
Why were they swayed by one story
185
538864
1867
Tại sao họ bị ảnh hưởng bởi một câu truyện
09:16
so much more than the other?
186
540731
2639
hơn là những điều khác?
09:19
Looked at from this angle,
187
543370
1522
Nhìn từ góc độ này,
09:20
theirs becomes a story about reading.
188
544892
3299
câu chuyện của họ trở thành truyện để đọc.
09:24
The novelist Vladimir Nabokov said that the best reader
189
548191
2656
Nhà tiểu thuyết gia Vladimir Nabokov nói rằng người đọc giả tốt nhất
09:26
has a combination of two very different temperaments,
190
550847
2799
có một sự kết hợp giữa 2 khí chất rất khác nhau,
09:29
the artistic and the scientific.
191
553646
2850
tính nghệ thuật và tính khoa học.
09:32
A good reader has an artist's passion,
192
556496
2504
Một đọc giả giỏi có một niềm đam mê của người nghệ sĩ,
09:34
a willingness to get caught up in the story,
193
559000
2423
một sự sẵn sàng để cuốn vào câu chuyện,
09:37
but just as importantly, the readers also needs
194
561423
2111
nhưng cũng không kém phấn quan trọng , người đọc cũng cần
09:39
the coolness of judgment of a scientist,
195
563534
3211
sự trầm tĩnh trong phán xét của một nhà khoa học,
09:42
which acts to temper and complicate
196
566745
1491
có tác dụng ôn hòa và làm phức tạp
09:44
the reader's intuitive reactions to the story.
197
568236
3398
phản ứng trực quan của người đọc với câu chuyện.
09:47
As we've seen, the men of the Essex had no trouble with the artistic part.
198
571634
3205
Như chúng ta đã thấy, những người đàn ông tàu Essex không có vấn đề với phần nghệ thuật.
09:50
They dreamed up a variety of horrifying scenarios.
199
574839
3640
Họ đã tưởng tượng một loạt những kịch bản đáng sợ.
09:54
The problem was that they listened to the wrong story.
200
578479
3989
Vấn đề là họ nghe theo câu chuyện sai.
09:58
Of all the narratives their fears wrote,
201
582468
2124
Trong tất cả câu chuyện nổi sợ của họ đã dựng lên,
10:00
they responded only to the most lurid, the most vivid,
202
584592
3651
họ đã ứng phó điều khủng khiếp nhất, sống động nhất,
10:04
the one that was easiest for their imaginations to picture:
203
588243
3219
điều mà dễ dàng nhất để trí tưởng tượng của họ hình dung:
10:07
cannibals.
204
591462
1951
Những kẻ ăn thịt.
10:09
But perhaps if they'd been able to read their fears
205
593413
2281
Nhưng có thể nếu họ có khả năng đọc nổi sợ của họ hơn
10:11
more like a scientist, with more coolness of judgment,
206
595694
3481
như những nhà khoa học, với sự điềm tĩnh trong phán xét,
10:15
they would have listened instead to the less violent
207
599175
2760
thay vào đó họ có thể nghe theo điều ít bạo lực hơn
10:17
but the more likely tale, the story of starvation,
208
601935
3288
nhưng giống với truyện kể, một câu chuyện về sự chết đói,
10:21
and headed for Tahiti, just as Melville's sad commentary suggests.
209
605223
5580
Và lái đến Tahiti, như những lời đề nghị dẫn giải được tuyên bố của Melville .
10:26
And maybe if we all tried to read our fears,
210
610803
2868
Và có thể nếu tất cả chúng ta cố gắng đọc nổi sợ của mình,
10:29
we too would be less often swayed
211
613671
1977
chúng ta cũng có thể bị ảnh hưởng ít hơn
10:31
by the most salacious among them.
212
615648
1876
bởi điều tục tĩu nhất trong số đó.
10:33
Maybe then we'd spend less time worrying about
213
617524
1668
Có thể sau đó chúng ta dành ít thời gian hơn để lo lắng về
10:35
serial killers and plane crashes,
214
619192
2188
những kẻ giết người và những tai nạn máy bay,
10:37
and more time concerned with the subtler
215
621380
1866
và dành nhiều thời gian hơn quan tâm đến sự tinh vi
10:39
and slower disasters we face:
216
623246
2054
và giảm những thảm họa mà chúng ta đối đầu:
10:41
the silent buildup of plaque in our arteries,
217
625300
2748
sự tích tụ thầm lặng của mảnh bám trong động mạch của chúng ta,
10:43
the gradual changes in our climate.
218
628048
2543
những sự thay đổi dần dần khí hậu.
10:46
Just as the most nuanced stories in literature are often the richest,
219
630591
3649
Cũng giống như những câu chuyện có sắc thái nhất trong văn chương thường dồi dào nhất,
10:50
so too might our subtlest fears be the truest.
220
634240
4448
vậy rất có thể nổi sợ hãi tinh tế nhất là xác thực nhất.
10:54
Read in the right way, our fears are an amazing gift
221
638688
2897
Hãy đọc đúng cách, nổi sợ của bạn là một món quà tuyệt vời
10:57
of the imagination, a kind of everyday clairvoyance,
222
641585
2932
của trí tưởng tượng, một kiểu sáng suốt hàng ngày,
11:00
a way of glimpsing what might be the future
223
644517
2235
một cách nhìn thoáng qua cái gì có thể là tương lai
11:02
when there's still time to influence how that future will play out.
224
646752
3435
Khi vẫn còn thời gian để tác động tương lai diễn ra như thế nào.
11:06
Properly read, our fears can offer us something as precious
225
650187
3396
Hãy đọc một cách đúng đắn, nổi sợ của chúng ta có thể đưa chúng ta vài thứ quý báu
11:09
as our favorite works of literature:
226
653583
2157
như tác phẩm văn chương yêu thích của chúng tôi:
11:11
a little wisdom, a bit of insight
227
655740
3045
một chút khôn ngoan, một chút tinh tế
11:14
and a version of that most elusive thing --
228
658785
2574
và một phiên bản của điều khó nắm bắt nhất –
11:17
the truth.
229
661359
1251
Sự thật.
11:18
Thank you. (Applause)
230
662610
5031
Xin cám ơn. (Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Karen Thompson Walker - NovelistFiction writer Karen Thompson Walker explores the connection between fear and the imagination.
Why you should listen
In Karen Thompson Walker's 2012 book The Age of Miracles, a young girl and her family awake one morning to discover that the rotation of the Earth has suddenly begun to slow, stretching the length of the 24-hour day and throwing the natural world into disarray. It's a big, speculative book, but at heart, it's a simple human drama, told through the eyes of an observant adolescent girl.
A former book editor at Simon & Schuster, Walker worked on the novel for three years, an hour each morning before work. Fun fact: The Age of Miracles was published on June 21, 2012 -- the longest day of the year. Since then, the bestselling, much-awarded book has been translated into 29 languages.
Karen Thompson Walker | Speaker | TED.com