TEDGlobal>Geneva
Yanis Varoufakis: Capitalism will eat democracy -- unless we speak up
Yanis Varoufakis: Chủ nghĩa tư bản sẽ chấm dứt chế độ dân chủ-- trừ khi chúng ta lên tiếng
Filmed:
Readability: 5.5
2,947,643 views
Đã bao giờ bạn tự hỏi rằng tại sao các nhà chính trị gia không còn như trước, tại sao các chính phủ có vẻ như không thể giải quyết được các vấn đề thực sự? Nhà kinh tế học Yanis Varoufakis, cựu Bộ trưởng Bộ Tài chính Hy Lạp, nói rằng đó là bởi vì bạn có thể ở trong giới chính trị ngày nay nhưng bạn không hề có quyền lực -- bởi vì quyền lực thực sự bây giờ thuộc về những người điều khiển nền kinh tế. Ông ấy tin rằng, những người siêu giàu và các tập đoàn lớn đang thao túng giới chính trị, gây nên cuộc khủng hoảng kinh tế. Trong bài nói này, hãy lắng nghe ước mơ của ông ấy về một thế giới nơi mà tư bản và công nhân không còn chống chọi với nhau, "một thế giới cùng tồn tại chủ nghĩa tự do, chủ nghĩa Mác và những người ủng hộ các học thuyết kinh tế của John Maynard Keynes".
Yanis Varoufakis - Economist and professor
Yanis Varoufakis thinks we need a radically new way of thinking about the economy, finance and capitalism. Full bio
Yanis Varoufakis thinks we need a radically new way of thinking about the economy, finance and capitalism. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
Democracy.
0
1200
1200
Nền dân chủ.
00:14
In the West,
1
2960
1336
Tại phương Tây,
00:16
we make a colossal mistake
taking it for granted.
taking it for granted.
2
4320
3936
chúng ta đang mắc phải một sai lầm
lớn vì xem thường nó.
lớn vì xem thường nó.
00:20
We see democracy
3
8280
1296
Chúng ta cho rằng dân chủ
00:21
not as the most fragile
of flowers that it really is,
of flowers that it really is,
4
9600
4496
không giống như những bông hoa
vốn mỏng manh yếu ớt,
vốn mỏng manh yếu ớt,
00:26
but we see it as part
of our society's furniture.
of our society's furniture.
5
14120
2840
mà chỉ coi nó như là một vật
trang trí cho xã hội.
trang trí cho xã hội.
00:29
We tend to think of it
as an intransigent given.
as an intransigent given.
6
17960
4000
Chúng ta có khuynh hướng nghĩ đến nó như
là 1 người k khoan nhượng (về chính trị).
là 1 người k khoan nhượng (về chính trị).
00:34
We mistakenly believe that capitalism
begets inevitably democracy.
begets inevitably democracy.
7
22680
5216
Chúng ta mù quáng tin rằng chủ nghĩa
tư bản dĩ nhiên sinh ra nền dân chủ.
tư bản dĩ nhiên sinh ra nền dân chủ.
00:39
It doesn't.
8
27920
1336
Nhưng không phải vậy.
00:41
Singapore's Lee Kuan Yew
and his great imitators in Beijing
and his great imitators in Beijing
9
29280
4376
Tổng thống Singapore Lý Quang Diệu và
những bản sao lớn của ông ở Bắc Kinh
những bản sao lớn của ông ở Bắc Kinh
00:45
have demonstrated beyond reasonable doubt
10
33680
2936
đã cho thấy sự nghi ngờ vô lý
00:48
that it is perfectly possible
to have a flourishing capitalism,
to have a flourishing capitalism,
11
36640
3896
về sự khả thi của một
nền tư bản thịnh vượng,
nền tư bản thịnh vượng,
00:52
spectacular growth,
12
40560
1600
tăng trưởng ngoạn mục,
00:54
while politics remains democracy-free.
13
42960
3056
trong khi hệ thống chính trị
còn duy trì nền dân chủ tự do.
còn duy trì nền dân chủ tự do.
00:58
Indeed, democracy is receding
in our neck of the woods,
in our neck of the woods,
14
46040
4416
Thật sự, nền dân chủ đang bị kìm hãm
tại chính quê hương của nó,
tại chính quê hương của nó,
01:02
here in Europe.
15
50480
1576
tại châu Âu này.
01:04
Earlier this year,
while I was representing Greece --
while I was representing Greece --
16
52080
3376
Đầu năm nay,
khi tôi còn đang đại diện cho Hy Lạp --
khi tôi còn đang đại diện cho Hy Lạp --
01:07
the newly elected Greek government --
17
55480
2736
chính phủ Hy Lạp mới được bầu --
01:10
in the Eurogroup as its Finance Minister,
18
58240
2696
tại cộng đồng châu Âu
với tư cách Bộ trưởng Tài chính,
với tư cách Bộ trưởng Tài chính,
01:12
I was told in no uncertain terms
that our nation's democratic process --
that our nation's democratic process --
19
60960
4936
tôi được lệnh không chính thức rằng
tiến trình dân chủ của quốc gia mình --
tiến trình dân chủ của quốc gia mình --
01:17
our elections --
20
65920
1416
các cuộc bầu cử --
01:19
could not be allowed to interfere
21
67360
1776
không được phép can thiệp
01:21
with economic policies
that were being implemented in Greece.
that were being implemented in Greece.
22
69160
3240
đến các chính sách kinh tế đang được
thi hành ở Hy Lạp.
thi hành ở Hy Lạp.
01:25
At that moment,
23
73120
1216
Lúc đó,
01:26
I felt that there could be no greater
vindication of Lee Kuan Yew,
vindication of Lee Kuan Yew,
24
74360
4296
tôi thấy rằng không có chứng
minh nào chính đáng hơn của Lý Quang Diệu,
minh nào chính đáng hơn của Lý Quang Diệu,
01:30
or the Chinese Communist Party,
25
78680
1536
hay Đảng Cộng sản Trung Hoa,
01:32
indeed of some recalcitrant
friends of mine who kept telling me
friends of mine who kept telling me
26
80240
3736
thật sự là 1 vài người bạn cứng đầu
của tôi cứ luôn nói với tôi
của tôi cứ luôn nói với tôi
01:36
that democracy would be banned
if it ever threatened to change anything.
if it ever threatened to change anything.
27
84000
4320
rằng nền dân chủ sẽ bị cấm cản nếu
nó lăm le thay đổi điều gì.
nó lăm le thay đổi điều gì.
01:41
Tonight, here, I want to present to you
28
89640
3256
Tối nay, tại đây, tôi muốn cho
mọi người thấy
mọi người thấy
01:44
an economic case
for an authentic democracy.
for an authentic democracy.
29
92920
3160
một nền kinh tế vì dân chủ thực sự.
01:48
I want to ask you
to join me in believing again
to join me in believing again
30
96600
4856
Tôi muốn mọi người cùng tôi tin rằng
01:53
that Lee Kuan Yew,
31
101480
2000
Lý Quang Diệu,
01:56
the Chinese Communist Party
32
104480
1376
Đảng Cộng sản Trung Quốc
01:57
and indeed the Eurogroup
33
105880
1376
và cộng đồng châu Âu
01:59
are wrong in believing
that we can dispense with democracy --
that we can dispense with democracy --
34
107280
3640
đã sai khi tin rằng chúng ta có thể
không cần đến dân chủ nữa --
không cần đến dân chủ nữa --
02:03
that we need an authentic,
boisterous democracy.
boisterous democracy.
35
111600
3736
mà là chúng ta cần một nền dân chủ
nhiệt huyết và chính thống.
nhiệt huyết và chính thống.
02:07
And without democracy,
36
115360
2976
Và không có dân chủ,
02:10
our societies will be nastier,
37
118360
2856
xã hội này sẽ thật tồi tệ,
02:13
our future bleak
38
121240
2136
tương lai mù mịt
02:15
and our great, new technologies wasted.
39
123400
2816
và những phát minh kỹ thuật
mới, vĩ đại sẽ bị lãng phí.
mới, vĩ đại sẽ bị lãng phí.
02:18
Speaking of waste,
40
126240
1256
Nói về lãng phí,
02:19
allow me to point out
an interesting paradox
an interesting paradox
41
127520
2775
cho phép tôi chỉ ra một nghịch lý thú vị
02:22
that is threatening
our economies as we speak.
our economies as we speak.
42
130320
2776
đang đe dọa nền kinh tế ta đang nhắc tới.
02:25
I call it the twin peaks paradox.
43
133120
2296
Tôi gọi nó là nghịch lý song đỉnh.
02:27
One peak you understand --
44
135440
1296
Một đỉnh mà bạn hiểu --
02:28
you know it, you recognize it --
45
136760
1616
bạn biết nó, bạn nhận diện được nó--
02:30
is the mountain of debts
that has been casting a long shadow
that has been casting a long shadow
46
138400
5056
đó là núi nợ đang bao phủ
02:35
over the United States,
Europe, the whole world.
Europe, the whole world.
47
143480
2816
khắp nước Mỹ, châu Âu và toàn bộ thế giới.
02:38
We all recognize the mountain of debts.
48
146320
1880
Chúng ta đều nhận ra núi nợ này.
02:40
But few people discern its twin.
49
148880
4120
Nhưng ít người thấy rõ
được đỉnh còn lại.
được đỉnh còn lại.
02:45
A mountain of idle cash
50
153640
2200
Một núi tiền nhàn rỗi
02:48
belonging to rich savers
and to corporations,
and to corporations,
51
156840
3360
nằm trong tay những người tiết
kiệm giàu có và các tập đoàn,
kiệm giàu có và các tập đoàn,
02:53
too terrified to invest it
52
161120
2576
vì quá sợ hãi nên không dám đầu tư tiền
02:55
into the productive activities
that can generate the incomes
that can generate the incomes
53
163720
3296
vào những hoạt động béo bở
có thể tạo ra các nguồn thu nhập
có thể tạo ra các nguồn thu nhập
02:59
from which you can extinguish
the mountain of debts
the mountain of debts
54
167040
3056
mà từ đó bạn có thể dẹp bỏ núi nợ
03:02
and which can produce all those things
that humanity desperately needs,
that humanity desperately needs,
55
170120
3976
và tạo ra những thứ mà
loài người thật cần,
loài người thật cần,
03:06
like green energy.
56
174120
1656
như năng lượng xanh.
03:07
Now let me give you two numbers.
57
175800
2336
Giờ để tôi cung cấp cho mọi
người hai con số.
người hai con số.
03:10
Over the last three months,
58
178160
1336
Hơn ba tháng trước,
03:11
in the United States,
in Britain and in the Eurozone,
in Britain and in the Eurozone,
59
179520
2776
tại Mỹ, Anh và châu Âu,
03:14
we have invested, collectively,
3.4 trillion dollars
3.4 trillion dollars
60
182320
4416
chúng tôi đã đầu tư, tổng cộng,
3.4 nghìn tỉ đô
3.4 nghìn tỉ đô
03:18
on all the wealth-producing goods --
61
186760
2656
vào các mặt hàng làm giàu --
03:21
things like industrial plants, machinery,
62
189440
3016
như các nhà máy công nghiệp,
máy móc thiết bị,
máy móc thiết bị,
03:24
office blocks, schools,
63
192480
2216
các khối văn phòng, trường học,
03:26
roads, railways, machinery,
and so on and so forth.
and so on and so forth.
64
194720
3136
đường bộ, đường sắt, máy móc,
vân vân và vân vân.
vân vân và vân vân.
03:29
$3.4 trillion sounds like a lot of money
65
197880
2736
3.4 nghìn tỉ đô nghe có vẻ rất nhiều tiền
03:32
until you compare it to the $5.1 trillion
66
200640
3856
cho đến khi bạn so sánh nó
với 5.1 nghìn tỉ đô
với 5.1 nghìn tỉ đô
03:36
that has been slushing around
in the same countries,
in the same countries,
67
204520
2696
mà được rải khắp nơi trong
các nước có cùng điều kiện,
các nước có cùng điều kiện,
03:39
in our financial institutions,
68
207240
1816
trong các tổ chức tài chính,
03:41
doing absolutely nothing
during the same period
during the same period
69
209080
3200
mà toàn không làm được
gì lúc đó cả
gì lúc đó cả
03:45
except inflating stock exchanges
and bidding up house prices.
and bidding up house prices.
70
213440
4856
ngoại trừ lạm phát thị trường chứng
khoán và đặt giá thầu lên giá nhà.
khoán và đặt giá thầu lên giá nhà.
03:50
So a mountain of debt
and a mountain of idle cash
and a mountain of idle cash
71
218320
5256
Cho nên núi nợ và núi tiền nhàn rỗi
03:55
form twin peaks,
failing to cancel each other out
failing to cancel each other out
72
223600
3696
tạo thành núi song đỉnh,
không triệt tiêu lẫn nhau
không triệt tiêu lẫn nhau
03:59
through the normal
operation of the markets.
operation of the markets.
73
227320
2816
thông qua sự vận hành
bình thường của các thị trường.
bình thường của các thị trường.
04:02
The result is stagnant wages,
74
230160
2320
Kết quả là nợ lương,
04:05
more than a quarter of 25- to 54-year-olds
in America, in Japan and in Europe
in America, in Japan and in Europe
75
233360
5656
hơn một phần tư người ở độ tuổi 25
đến 54 ở Mỹ, Nhật và châu Âu
đến 54 ở Mỹ, Nhật và châu Âu
04:11
out of work.
76
239040
1496
mất việc.
04:12
And consequently, low aggregate demand,
77
240560
2336
Và kéo theo đó, tổng cầu thấp,
04:14
which in a never-ending cycle,
78
242920
2216
mà trong cái vòng xoáy không đáy
04:17
reinforces the pessimism of the investors,
79
245160
2720
càng tăng thêm sự bi quan
ở các nhà đầu tư,
ở các nhà đầu tư,
04:20
who, fearing low demand,
reproduce it by not investing --
reproduce it by not investing --
80
248880
3816
những người, sợ cầu thấp,
tái tạo nó bằng cách không đầu tư --
tái tạo nó bằng cách không đầu tư --
04:24
exactly like Oedipus' father,
81
252720
2696
giống y hệt cha đẻ của Oedipus,
04:27
who, terrified
by the prophecy of the oracle
by the prophecy of the oracle
82
255440
2495
là người, vì sợ hãi bởi lời tiên tri của
nhà tiên tri
nhà tiên tri
04:29
that his son would grow up to kill him,
83
257959
2737
cho rằng con trai mình
khi lớn lên sẽ giết chết mình,
khi lớn lên sẽ giết chết mình,
04:32
unwittingly engineered the conditions
84
260720
1936
đã vô tình thiết kế thêm những mầm mống
04:34
that ensured that Oedipus,
his son, would kill him.
his son, would kill him.
85
262680
3000
đảm bảo rằng Oedipus, con trai ông,
sẽ giết ông.
sẽ giết ông.
04:38
This is my quarrel with capitalism.
86
266560
2000
Đây chính là sự bất mãn của tôi với chủ nghĩa tư bản.
04:41
Its gross wastefulness,
87
269200
2016
Sự lãng phí gộp,
04:43
all this idle cash,
88
271240
1616
toàn bộ số tiền nhàn rỗi này,
04:44
should be energized to improve lives,
89
272880
4096
nên được dành vào mục đích
cải thiện chất lượng đời sống,
cải thiện chất lượng đời sống,
04:49
to develop human talents,
90
277000
1336
cũng như phát triển nhân tài,
04:50
and indeed to finance
all these technologies,
all these technologies,
91
278360
2856
và thực sự tài trợ vào công nghệ kỹ thuật
04:53
green technologies,
92
281240
1256
như công nghệ xanh,
04:54
which are absolutely essential
for saving planet Earth.
for saving planet Earth.
93
282520
2760
mà là hoàn toàn cần thiết để
bảo tồn Địa Cầu.
bảo tồn Địa Cầu.
04:58
Am I right in believing
that democracy might be the answer?
that democracy might be the answer?
94
286280
3256
Liệu tôi có đúng không khi tin rằng
dân chủ chính là lời giải đáp?
dân chủ chính là lời giải đáp?
05:01
I believe so,
95
289560
1216
Tôi tin là như thế,
05:02
but before we move on,
96
290800
1216
nhưng trước khi ta tiếp tục,
05:04
what do we mean by democracy?
97
292040
1400
hãy thử nghĩ xem vậy thế nào là dân chủ?
05:06
Aristotle defined democracy
98
294520
2416
Nhà bác học Aristotle đã định nghĩa
dân chủ
dân chủ
05:08
as the constitution
in which the free and the poor,
in which the free and the poor,
99
296960
4936
như một thể chế mà ở đó người tự do
và người nghèo,
và người nghèo,
05:13
being in the majority, control government.
100
301920
2160
chiếm đa số, kiểm soát chính phủ.
05:17
Now, of course Athenian democracy
excluded too many.
excluded too many.
101
305000
3296
Bây giờ, dĩ nhiên nền dân chủ người A-ten
đã loại trừ quá nhiều người.
đã loại trừ quá nhiều người.
05:20
Women, migrants and,
of course, the slaves.
of course, the slaves.
102
308320
3040
Phụ nữ, người nhập cư và
đương nhiên, những người nô lệ.
đương nhiên, những người nô lệ.
05:24
But it would be a mistake
103
312040
1256
Nhưng sẽ là một sai lầm
05:25
to dismiss the significance
of ancient Athenian democracy
of ancient Athenian democracy
104
313320
3576
nếu ta loại bỏ tầm quan trọng
của nền dân chủ Athen cổ đại ấy
của nền dân chủ Athen cổ đại ấy
05:28
on the basis of whom it excluded.
105
316920
2000
trên cơ sở những người mà nó loại trừ.
05:31
What was more pertinent,
106
319680
1256
Điều còn xác đáng hơn,
05:32
and continues to be so
about ancient Athenian democracy,
about ancient Athenian democracy,
107
320960
3856
và vẫn còn tiếp diễn như thế
về nền dân chủ Athen,
về nền dân chủ Athen,
05:36
was the inclusion of the working poor,
108
324840
3496
đó là sự bao gồm cả những
người lao động nghèo,
người lao động nghèo,
05:40
who not only acquired
the right to free speech,
the right to free speech,
109
328360
4696
những người không những đã giành
được quyền tự do ngôn luận,
được quyền tự do ngôn luận,
05:45
but more importantly, crucially,
110
333080
2256
mà quan trọng hơn cả,
05:47
they acquired the rights
to political judgments
to political judgments
111
335360
2616
họ đã giành được quyền ý kiến về chính trị
05:50
that were afforded equal weight
112
338000
2376
giúp họ có được vai vế ngang hàng
05:52
in the decision-making
concerning matters of state.
concerning matters of state.
113
340400
3656
trong việc quyết định các vấn đề
liên quan đến đất nước.
liên quan đến đất nước.
05:56
Now, of course, Athenian
democracy didn't last long.
democracy didn't last long.
114
344080
3056
Giờ, dĩ nhiên, nền dân chủ Athen
đã không tồn tại lâu dài được.
đã không tồn tại lâu dài được.
05:59
Like a candle that burns brightly,
it burned out quickly.
it burned out quickly.
115
347160
4416
Giống như ngọn nến cháy sáng rực rỡ
nhưng nhanh lụi tàn.
nhưng nhanh lụi tàn.
06:03
And indeed,
116
351600
1216
Và quả thực là,
06:04
our liberal democracies today
do not have their roots in ancient Athens.
do not have their roots in ancient Athens.
117
352840
4256
dân chủ tự do của chúng ta ngày nay
không bắt nguồn từ Aten cổ đại.
không bắt nguồn từ Aten cổ đại.
06:09
They have their roots in the Magna Carta,
118
357120
2336
Chúng bắt nguồn từ Magna Carta,
06:11
in the 1688 Glorious Revolution,
119
359480
3256
trong cuộc Cách mạng Vinh Quang năm 1688,
06:14
indeed in the American constitution.
120
362760
2216
mà thực ra là trong hiến pháp nước Mỹ.
06:17
Whereas Athenian democracy
was focusing on the masterless citizen
was focusing on the masterless citizen
121
365000
5016
Trong khi nền dân chủ Athen tập
trung vào những công dân vô chủ
trung vào những công dân vô chủ
06:22
and empowering the working poor,
122
370040
2280
và trao quyền cho người lao động nghèo,
06:25
our liberal democracies are founded
on the Magna Carta tradition,
on the Magna Carta tradition,
123
373240
4176
nền dân chủ tự do của ta được sáng lập dựa trên truyền thuyết Magna Carta,
06:29
which was, after all,
a charter for masters.
a charter for masters.
124
377440
3096
cái mà, sau tất cả, là một đặc quyền
cho những kẻ làm chủ.
cho những kẻ làm chủ.
06:32
And indeed, liberal democracy
only surfaced when it was possible
only surfaced when it was possible
125
380560
4296
Và sự thực là, dân chủ tự do chỉ
nổi lên khi nó có thể
nổi lên khi nó có thể
06:36
to separate fully the political sphere
from the economic sphere,
from the economic sphere,
126
384880
3856
tách biệt hoàn toàn lĩnh vực chính trị
ra khỏi lĩnh vực kinh tế,
ra khỏi lĩnh vực kinh tế,
06:40
so as to confine the democratic process
fully in the political sphere,
fully in the political sphere,
127
388760
5056
để hạn chế hoàn toàn tiến trình dân
chủ trong lĩnh vực chính trị,
chủ trong lĩnh vực chính trị,
06:45
leaving the economic sphere --
128
393840
1856
rời khỏi lĩnh vực kinh tế --
06:47
the corporate world, if you want --
129
395720
1936
thế giới đoàn thể, nếu bạn muốn --
06:49
as a democracy-free zone.
130
397680
2680
là một khu vực phi dân chủ.
06:53
Now, in our democracies today,
131
401720
2976
Bây giờ, trong những nền dân chủ
ngày nay,
ngày nay,
06:56
this separation of the economic
from the political sphere,
from the political sphere,
132
404720
3496
sự tách biệt kinh tế với chính trị,
07:00
the moment it started happening,
133
408240
2256
khoảnh khắc nó bắt đầu diễn ra,
07:02
it gave rise to an inexorable,
epic struggle between the two,
epic struggle between the two,
134
410520
4296
đã dẫn đến một cuộc đấu tranh sử thi
không lay chuyển được giữa cả hai,
không lay chuyển được giữa cả hai,
07:06
with the economic sphere
colonizing the political sphere,
colonizing the political sphere,
135
414840
3216
với một nền kinh tế chiếm thế thượng phong so với nền chính trị,
07:10
eating into its power.
136
418080
1520
ăn sâu vào sức mạnh của nền chính trị ấy.
07:12
Have you wondered why politicians
are not what they used to be?
are not what they used to be?
137
420480
3400
Đã bao giờ bạn tự hỏi tại sao các chính trị gia không còn như xưa?
07:16
It's not because their DNA
has degenerated.
has degenerated.
138
424560
2416
Không phải vì DNA của họ thoái hóa.
07:19
(Laughter)
139
427000
1616
(Cười)
07:20
It is rather because one can be
in government today and not in power,
in government today and not in power,
140
428640
4616
Là bởi vì một người có thể ở trong
chính phủ nhưng không có quyền lực,
chính phủ nhưng không có quyền lực,
07:25
because power has migrated
from the political to the economic sphere,
from the political to the economic sphere,
141
433280
3296
là bởi vì quyền lực đã chuyển từ
chính trị sang kinh tế,
chính trị sang kinh tế,
07:28
which is separate.
142
436600
1240
hai mảng tách biệt nhau.
07:31
Indeed,
143
439160
1576
Thực ra,
07:32
I spoke about my quarrel
with capitalism.
with capitalism.
144
440760
2296
tôi đã nói về sự bất mãn của mình
với chủ nghĩa tư bản.
với chủ nghĩa tư bản.
07:35
If you think about it,
145
443080
1736
Nếu bạn nghĩ về nó,
07:36
it is a little bit like
a population of predators,
a population of predators,
146
444840
3320
nó hơi có phần giống như loài thú
ăn mồi sống vậy,
ăn mồi sống vậy,
07:41
that are so successful in decimating
the prey that they must feed on,
the prey that they must feed on,
147
449080
4720
mà rất thành công khi
giết chết loại con mồi nó phải ăn để sống
giết chết loại con mồi nó phải ăn để sống
07:46
that in the end they starve.
148
454560
2136
nhưng cuối cùng lại chết đói.
07:48
Similarly,
149
456720
1216
Tương tự,
07:49
the economic sphere has been colonizing
and cannibalizing the political sphere
and cannibalizing the political sphere
150
457960
3696
nền kinh tế đã xâm chiếm và
chiếm ưu thế so với chính trị
chiếm ưu thế so với chính trị
07:53
to such an extent
that it is undermining itself,
that it is undermining itself,
151
461680
3376
đến mức nó đang tự phá hoại nó,
07:57
causing economic crisis.
152
465080
1736
gây ra cuộc khủng hoảng kinh tế.
07:58
Corporate power is increasing,
153
466840
2096
Sức mạnh đoàn thể đang gia tăng,
08:00
political goods are devaluing,
154
468960
2216
hàng hóa chính trị đang mất giá,
08:03
inequality is rising,
155
471200
1816
sự bất bình đẳng đang gia tăng,
08:05
aggregate demand is falling
156
473040
1576
tổng cầu đang giảm
08:06
and CEOs of corporations are too scared
to invest the cash of their corporations.
to invest the cash of their corporations.
157
474640
6120
và các lãnh đạo tập đoàn không đủ dũng
cảm để đầu tư tiền mặt của họ.
cảm để đầu tư tiền mặt của họ.
08:13
So the more capitalism succeeds
in taking the demos out of democracy,
in taking the demos out of democracy,
158
481520
6656
Vậy nên tư bản chủ nghĩa càng thành công
khi tách quần chúng ra khỏi nền dân chủ,
khi tách quần chúng ra khỏi nền dân chủ,
08:20
the taller the twin peaks
159
488200
1336
song đỉnh càng cao hơn
08:21
and the greater the waste
of human resources
of human resources
160
489560
3536
và sự lãng phí càng nhiều về
nguồn nhân lực
nguồn nhân lực
08:25
and humanity's wealth.
161
493120
1440
và sự giàu có của nhân loại.
08:27
Clearly, if this is right,
162
495640
2856
Rõ ràng là, nếu điều này là đúng,
08:30
we must reunite the political
and economic spheres
and economic spheres
163
498520
3056
chúng ta phải thống nhất lĩnh vực
kinh tế và chính trị lại
kinh tế và chính trị lại
08:33
and better do it
with a demos being in control,
with a demos being in control,
164
501600
3496
và tốt hơn là nên kiểm soát quần chúng,
08:37
like in ancient Athens
except without the slaves
except without the slaves
165
505120
2936
giống như ở Athen cổ đại ngoại trừ
là không có nô lệ
là không có nô lệ
08:40
or the exclusion of women and migrants.
166
508080
2960
hoặc sự loai trừ phụ nữ và người nhập cư.
08:44
Now, this is not an original idea.
167
512120
1736
Giờ này, ý tưởng này không còn là mới.
08:45
The Marxist left
had that idea 100 years ago
had that idea 100 years ago
168
513880
2775
Những người theo chủ nghĩa Mác
đã có ý tưởng này cách đây 100 năm
đã có ý tưởng này cách đây 100 năm
08:48
and it didn't go very well, did it?
169
516679
1681
và nó đã không được thuận lợi, đúng chứ?
08:50
The lesson that we learned
from the Soviet debacle
from the Soviet debacle
170
518840
3416
Bài học chúng ta hoc được từ
sự sụp đổ của Liên Xô cũ
sự sụp đổ của Liên Xô cũ
08:54
is that only by a miracle
will the working poor be reempowered,
will the working poor be reempowered,
171
522280
6336
là chỉ có phép màu thì
dân nghèo mới được lại trao quyền,
dân nghèo mới được lại trao quyền,
09:00
as they were in ancient Athens,
172
528640
1976
như họ đã từng ở thời Athen cổ đại,
09:02
without creating new forms
of brutality and waste.
of brutality and waste.
173
530640
3760
mà không phải tạo ra những
hình thức tàn bạo và lãng phí mới.
hình thức tàn bạo và lãng phí mới.
09:06
But there is a solution:
174
534960
1240
Nhưng có một giải pháp:
09:08
eliminate the working poor.
175
536880
1840
loại bỏ tầng lớp lao động nghèo.
09:11
Capitalism's doing it
176
539360
1256
Chủ nghĩa tư bản đang làm thế
09:12
by replacing low-wage workers
with automata, androids, robots.
with automata, androids, robots.
177
540640
4880
bằng cách thay thế nhân công giá rẻ bằng
máy móc tự động, người máy, robot.
máy móc tự động, người máy, robot.
09:19
The problem is
178
547080
1216
Vấn đề nằm ở chỗ
09:20
that as long as the economic
and the political spheres are separate,
and the political spheres are separate,
179
548320
3216
miễn là nền kinh tế và chính trị
còn tách biệt nhau,
còn tách biệt nhau,
09:23
automation makes the twin peaks taller,
180
551560
4320
sự tự động hóa càng làm
song đỉnh cao hơn,
song đỉnh cao hơn,
09:28
the waste loftier
181
556640
1736
sự lãng phí
09:30
and the social conflicts deeper,
182
558400
2056
và mâu thuẫn xã hội càng sâu sắc hơn,
09:32
including --
183
560480
1200
bao gồm --
09:34
soon, I believe --
184
562320
1536
sớm thôi, tôi tin rằng --
09:35
in places like China.
185
563880
1600
ở những nơi như Trung Quốc.
09:38
So we need to reconfigure,
186
566720
2416
Vậy nên chúng ta cần phải cấu hình lại,
09:41
we need to reunite the economic
and the political spheres,
and the political spheres,
187
569160
3656
chúng ta cần tái hợp nền kinh tế
với lĩnh vực chính trị,
với lĩnh vực chính trị,
09:44
but we'd better do it
by democratizing the reunified sphere,
by democratizing the reunified sphere,
188
572840
5376
nhưng chúng ta nên làm điều đó bằng
cách dân chủ hóa lĩnh vực được hợp nhất,
cách dân chủ hóa lĩnh vực được hợp nhất,
09:50
lest we end up with
a surveillance-mad hyperautocracy
a surveillance-mad hyperautocracy
189
578240
5696
e rằng chúng ta sẽ đến hồi kết với một
chế độ chuyên quyền giám sát điên cuồng
chế độ chuyên quyền giám sát điên cuồng
09:55
that makes The Matrix, the movie,
look like a documentary.
look like a documentary.
190
583960
4016
khiến cho bộ phim Ma trận
trông giống như một cuốn phim tài liệu.
trông giống như một cuốn phim tài liệu.
10:00
(Laughter)
191
588000
1576
(Cười)
10:01
So the question is not
whether capitalism will survive
whether capitalism will survive
192
589600
3416
Vậy nên vấn đề ở đây không là
chủ nghĩa tư bản có tồn tại hay không
chủ nghĩa tư bản có tồn tại hay không
10:05
the technological innovations
it is spawning.
it is spawning.
193
593040
2320
những đổi mới công nghệ đang được sinh ra
10:07
The more interesting question
194
595960
1616
Mà còn thú vị hơn là
10:09
is whether capitalism will be succeeded
by something resembling a Matrix dystopia
by something resembling a Matrix dystopia
195
597600
5736
liệu chủ nghĩa tư bản sẽ được
kế tục bởi cái gì đó giống như Ma trận
kế tục bởi cái gì đó giống như Ma trận
10:15
or something much closer
to a Star Trek-like society,
to a Star Trek-like society,
196
603360
4416
hay một thứ gì đó gần gũi hơn
với một xã hội như Star Trek,
với một xã hội như Star Trek,
10:19
where machines serve the humans
197
607800
2376
nơi mà những loại máy móc
phục vụ con người
phục vụ con người
10:22
and the humans expend their energies
exploring the universe
exploring the universe
198
610200
4416
và con người dành nhiều sức lực
để khám phá vũ trụ
để khám phá vũ trụ
10:26
and indulging in long debates
about the meaning of life
about the meaning of life
199
614640
4296
và hòa mình vào những cuộc tranh
luận về ý nghĩa cuộc đời
luận về ý nghĩa cuộc đời
10:30
in some ancient, Athenian-like,
high tech agora.
high tech agora.
200
618960
4000
ở các cuộc họp chính trị cổ đại, như
thành A-ten (Hy Lạp cổ), có công nghệ cao.
thành A-ten (Hy Lạp cổ), có công nghệ cao.
10:36
I think we can afford to be optimistic.
201
624360
3440
Tôi cho rằng chúng ta có đủ
khả năng để lạc quan.
khả năng để lạc quan.
10:41
But what would it take,
202
629400
1296
Nhưng sẽ mất những gì
10:42
what would it look like
203
630720
1976
sẽ như thế nào
10:44
to have this Star Trek-like utopia,
instead of the Matrix-like dystopia?
instead of the Matrix-like dystopia?
204
632720
4880
để có được một nơi lý tưởng như Star
Trek, thay vì một nơi tồi tệ như Matrix?
Trek, thay vì một nơi tồi tệ như Matrix?
10:50
In practical terms,
205
638240
1256
Trong giới hạn thực tế,
10:51
allow me to share just briefly,
206
639520
1736
cho phép tôi chia sẻ ngắn gọn,
10:53
a couple of examples.
207
641280
1200
về một vài ví dụ.
10:55
At the level of the enterprise,
208
643080
1776
Ở cấp độ doanh nghiệp,
10:56
imagine a capital market,
209
644880
2336
tưởng tượng một thị trưởng vốn,
10:59
where you earn capital as you work,
210
647240
2680
nơi bạn có thể làm việc để kiếm vốn,
11:02
and where your capital follows you
from one job to another,
from one job to another,
211
650880
5336
và là nơi nguồn vốn của bạn theo bạn
từ công việc này sang công việc khác,
từ công việc này sang công việc khác,
11:08
from one company to another,
212
656240
1496
từ công ty này sang công ty khác,
11:09
and the company --
213
657760
1256
và công ty --
11:11
whichever one you happen
to work at at that time --
to work at at that time --
214
659040
3456
bất kỳ công ty nào bạn đang làm việc
tại thời điểm đó --
tại thời điểm đó --
11:14
is solely owned by those who happen
to work in it at that moment.
to work in it at that moment.
215
662520
4320
được sở hữu duy nhất bởi những người
đang làm việc tại đó vào lúc ấy.
đang làm việc tại đó vào lúc ấy.
11:19
Then all income stems
from capital, from profits,
from capital, from profits,
216
667400
4696
Rồi mọi thu nhập bắt nguồn
từ vốn, từ lợi nhuận,
từ vốn, từ lợi nhuận,
11:24
and the very concept
of wage labor becomes obsolete.
of wage labor becomes obsolete.
217
672120
4376
và khái niệm về lao động trả lương
sẽ không còn được dùng nữa.
sẽ không còn được dùng nữa.
11:28
No more separation between those
who own but do not work in the company
who own but do not work in the company
218
676520
6616
Sẽ không còn sự tách biệt giữa những
người sở hữu nhưng không làm việc trong công ty
người sở hữu nhưng không làm việc trong công ty
11:35
and those who work
but do not own the company;
but do not own the company;
219
683160
3256
và những người làm việc
nhưng không sở hữu công ty;
nhưng không sở hữu công ty;
11:38
no more tug-of-war
between capital and labor;
between capital and labor;
220
686440
3200
sẽ không còn chiến tranh
giữa tư bản và người lao động;
giữa tư bản và người lao động;
11:42
no great gap between
investment and saving;
investment and saving;
221
690440
4136
không còn khoảng cách lớn giữa
đầu tư và tiết kiệm;
đầu tư và tiết kiệm;
11:46
indeed, no towering twin peaks.
222
694600
3240
thật sự, không còn song đỉnh
cao chót vót nữa.
cao chót vót nữa.
11:50
At the level of the global
political economy,
political economy,
223
698600
2376
Ở cấp độ kinh tế chính trị
toàn cầu
toàn cầu
11:53
imagine for a moment
224
701000
1936
hãy tưởng tượng về thời điểm
11:54
that our national currencies
have a free-floating exchange rate,
have a free-floating exchange rate,
225
702960
4976
mà đồng tiền quốc gia có
tỷ giá hối đoái trôi tự do,
tỷ giá hối đoái trôi tự do,
11:59
with a universal,
global, digital currency,
global, digital currency,
226
707960
3776
với loại tiền tệ kỹ thuật số, mang
tính toàn cầu, phổ quát
tính toàn cầu, phổ quát
12:03
one that is issued
by the International Monetary Fund,
by the International Monetary Fund,
227
711760
4016
là loại được Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế ban hành,
12:07
the G-20,
228
715800
1216
G-20,
12:09
on behalf of all humanity.
229
717040
2536
thay mặt cho toàn thể nhân loại.
12:11
And imagine further
230
719600
1216
Và hãy tưởng tượng xa hơn
12:12
that all international trade
is denominated in this currency --
is denominated in this currency --
231
720840
4336
khi mà toàn bộ thương mại quốc tế
được tính bằng đồng tiền này--
được tính bằng đồng tiền này--
12:17
let's call it "the cosmos,"
232
725200
1816
chúng ta hãy gọi nó là "cosmos-vũ trụ"
12:19
in units of cosmos --
233
727040
1400
trong các đơn vị cosmos --
12:21
with every government agreeing
to be paying into a common fund
to be paying into a common fund
234
729720
4376
mà mỗi chính phủ đồng ý trả tiền
vào một quỹ chung
vào một quỹ chung
12:26
a sum of cosmos units proportional
to the country's trade deficit,
to the country's trade deficit,
235
734120
5536
một khoảng tiền các đơn vị cosmos tỷ lệ
với thâm hụt thương mại.
với thâm hụt thương mại.
12:31
or indeed to a country's trade surplus.
236
739680
3400
hoặc với thặng dư thương mại
của nước họ.
của nước họ.
12:35
And imagine that that fund is utilized
to invest in green technologies,
to invest in green technologies,
237
743720
5216
Và hãy tưởng tượng rằng quỹ đó được
sử dụng để đầu tư vào công nghệ xanh,
sử dụng để đầu tư vào công nghệ xanh,
12:40
especially in parts of the world
where investment funding is scarce.
where investment funding is scarce.
238
748960
5320
đặc biệt là ở những nơi trên thế giới mà
quỹ đầu tư bị khan hiếm.
quỹ đầu tư bị khan hiếm.
12:46
This is not a new idea.
239
754840
1576
Đây không phải là một ý tưởng mới.
12:48
It's what, effectively,
John Maynard Keynes proposed
John Maynard Keynes proposed
240
756440
3336
Đây là ý tưởng, một cách hiệu quả,
John Maynard Keynes đã đề ra
John Maynard Keynes đã đề ra
12:51
in 1944 at the Bretton Woods Conference.
241
759800
3320
vào năm 1944 tại Hội nghị Bretton Woods.
12:56
The problem is
242
764080
1216
Vấn đề là
12:57
that back then, they didn't have
the technology to implement it.
the technology to implement it.
243
765320
3296
vào thời điểm đó, họ không có
công nghệ để thực hiện điều đó.
công nghệ để thực hiện điều đó.
13:00
Now we do,
244
768640
1216
Giờ chúng ta có,
13:01
especially in the context
of a reunified political-economic sphere.
of a reunified political-economic sphere.
245
769880
5920
đặc biệt là trong bối cảnh nền
kinh tế chính trị được thống nhất.
kinh tế chính trị được thống nhất.
13:08
The world that I am describing to you
246
776640
2416
Thế giới mà tôi đang mô tả với các bạn
13:11
is simultaneously libertarian,
247
779080
2456
là có đồng thời chủ nghĩa tự do,
13:13
in that it prioritizes
empowered individuals,
empowered individuals,
248
781560
4576
trong đó ưu tiên các cá nhân
được trao quyền,
được trao quyền,
13:18
Marxist,
249
786160
1216
Chủ nghĩa Mac,
13:19
since it will have confined
to the dustbin of history
to the dustbin of history
250
787400
3216
vì nó sẽ
13:22
the division between capital and labor,
251
790640
2456
sự phân chia giữa tư bản và lao động,
13:25
and Keynesian,
252
793120
1560
và nền kinh tế vĩ mô Kê-nơ,
13:27
global Keynesian.
253
795320
1480
kinh tế vĩ mô toàn cầu.
13:30
But above all else,
254
798320
1576
Nhưng trên hết,
13:31
it is a world in which we will be able
to imagine an authentic democracy.
to imagine an authentic democracy.
255
799920
4920
nó là 1 thế giới nơi mà chúng ta có thể
nghĩ đến 1 nền dân chủ đích thực.
nghĩ đến 1 nền dân chủ đích thực.
13:37
Will such a world dawn?
256
805760
1760
Một thế giới như thế sẽ xuất hiện?
13:40
Or shall we descend
into a Matrix-like dystopia?
into a Matrix-like dystopia?
257
808400
4496
Hay chúng ta sẽ rơi vào cảnh tồi tệ
của 1 nơi như Matrix?
của 1 nơi như Matrix?
13:44
The answer lies in the political choice
that we shall be making collectively.
that we shall be making collectively.
258
812920
4120
Câu trả lời nằm ở sự lựa chọn chúng
ta sẽ cùng quyết định.
ta sẽ cùng quyết định.
13:49
It is our choice,
259
817720
1616
Đó là sự lựa chọn của chúng ta,
13:51
and we'd better make it democratically.
260
819360
2320
và chúng ta nên thực hiện
một cách dân chủ.
một cách dân chủ.
13:54
Thank you.
261
822280
1256
Cảm ơn các bạn.
13:55
(Applause)
262
823560
3360
(Vỗ tay)
14:01
Bruno Giussani: Yanis ...
263
829480
1200
Bruno Giussani: Yanis ...
14:03
It was you who described yourself
in your bios as a libertarian Marxist.
in your bios as a libertarian Marxist.
264
831880
4440
Bạn đã tự mô tả bản thân mình trong bios
như là 1 người theo chủ nghĩa Mác tự do.
như là 1 người theo chủ nghĩa Mác tự do.
14:10
What is the relevance
of Marx's analysis today?
of Marx's analysis today?
265
838400
2520
Vậy có liên quan gì về phân tích
CN Mác hôm nay?
CN Mác hôm nay?
14:14
Yanis Varoufakis: Well, if there was
any relevance in what I just said,
any relevance in what I just said,
266
842000
3336
Yanis Varoufakis: À, nếu có bất kì sự
liên quan nào có trong bài nói,
liên quan nào có trong bài nói,
14:17
then Marx is relevant.
267
845360
1216
thì đó là CN Mác
14:18
Because the whole point of reunifying
the political and economic is --
the political and economic is --
268
846600
3496
Bởi vì toàn bộ quan điểm về sự tái
thống nhất chính trị và kinh tế là--
thống nhất chính trị và kinh tế là--
14:22
if we don't do it,
269
850120
1216
nếu chúng ta không làm,
14:23
then technological innovation
is going to create
is going to create
270
851360
2256
thì sự đổi mới công nghệ sẽ tạo ra
14:25
such a massive fall in aggregate demand,
271
853640
2296
một sự giảm mạnh trong tổng cầu,
14:27
what Larry Summers
refers to as secular stagnation.
refers to as secular stagnation.
272
855960
4776
là những gì mà Larry Summers đề cập đến
như là 1 sự đình trệ có trăm năm 1 lần.
như là 1 sự đình trệ có trăm năm 1 lần.
14:32
With this crisis migrating
from one part of the world,
from one part of the world,
273
860760
2856
Với sự khủng hoảng này việc
di cư từ một nơi trên thế giới,
di cư từ một nơi trên thế giới,
14:35
as it is now,
274
863640
1536
như là bây giờ,
14:37
it will destabilize
not only our democracies,
not only our democracies,
275
865200
2696
không những làm mất ổn định nền
dân chủ của chúng ta
dân chủ của chúng ta
14:39
but even the emerging world that is not
that keen on liberal democracy.
that keen on liberal democracy.
276
867920
4216
mà thế giới thậm chí còn đang lộ ra
sự không quan tâm đến tự do dân chủ.
sự không quan tâm đến tự do dân chủ.
14:44
So if this analysis holds water,
then Marx is absolutely relevant.
then Marx is absolutely relevant.
277
872160
3816
Vậy nên nếu phân tích này đứng vững
được thì Mác tất nhiên là có liên quan.
được thì Mác tất nhiên là có liên quan.
14:48
But so is Hayek,
278
876000
1736
Nhưng Hayek cũng vậy,
14:49
that's why I'm a libertarian Marxist,
279
877760
1816
đó là lý do tôi là 1 người theo CN
tự do Mác,
tự do Mác,
14:51
and so is Keynes,
280
879600
1216
mà Keynes cũng giống vậy,
14:52
so that's why I'm totally confused.
281
880840
1896
vậy nên tôi vô cùng bối rối.
14:54
(Laughter)
282
882760
1216
(Cười)
14:56
BG: Indeed, and possibly we are too, now.
283
884000
2056
BG: Thật ra, có lẽ chúng tôi cũng như vậy.
14:58
(Laughter)
284
886080
1296
(Cười)
14:59
(Applause)
285
887400
1976
(Vỗ tay)
15:01
YV: If you are not confused,
you are not thinking, OK?
you are not thinking, OK?
286
889400
2776
YV: Nếu anh không bối rối,
anh không phải suy nghĩ, đúng k?
anh không phải suy nghĩ, đúng k?
15:04
BG: That's a very, very Greek
philosopher kind of thing to say --
philosopher kind of thing to say --
287
892200
3096
BG: Đó là 1 cách nói triết lý rất, rất
là Hy Lạp --
là Hy Lạp --
15:07
YV: That was Einstein, actually --
288
895320
1656
YV: Đó là Einstein, thật ra --
15:09
BG: During your talk
you mentioned Singapore and China,
you mentioned Singapore and China,
289
897000
2616
BG: Trong bài nói anh có đề cập đến
Singapore và Trung Quốc,
Singapore và Trung Quốc,
15:11
and last night at the speaker dinner,
290
899640
2056
và tối qua trong bữa ăn dành cho
người diễn thuyết,
người diễn thuyết,
15:13
you expressed a pretty strong opinion
about how the West looks at China.
about how the West looks at China.
291
901720
5176
bạn đã bày tỏ 1 quan điểm khá mạnh
về cách phương Tây nhìn vào Trung Quốc,
về cách phương Tây nhìn vào Trung Quốc,
15:18
Would you like to share that?
292
906920
1576
Bạn có muốn chia sẻ về nó không?
15:20
YV: Well, there's a great
degree of hypocrisy.
degree of hypocrisy.
293
908520
2160
YV: Thật ra, có một sự đạo đức giả
rất lớn.
rất lớn.
15:23
In our liberal democracies,
we have a semblance of democracy.
we have a semblance of democracy.
294
911400
4296
Trong nền tự do dân chủ, chúng ta
đang cố làm ra vẻ dân chủ.
đang cố làm ra vẻ dân chủ.
15:27
It's because we have confined,
as I was saying in my talk,
as I was saying in my talk,
295
915720
2736
cũng bởi vì chúng ta hạn chế phạm vi,
như tôi đã nói,
như tôi đã nói,
15:30
democracy to the political sphere,
296
918480
1656
dân chủ với lĩnh vực chính trị,
15:32
while leaving the one sphere
where all the action is --
where all the action is --
297
920160
3456
trong khi lại để một lĩnh vực khác
nơi mà mọi hành động --
nơi mà mọi hành động --
15:35
the economic sphere --
298
923640
1216
lĩnh vực kinh tế --
15:36
a completely democracy-free zone.
299
924880
1840
hoàn toàn không có tính dân chủ.
15:39
In a sense,
300
927280
1256
Trong
15:40
if I am allowed to be provocative,
301
928560
2200
nếu tôi được phép kích động
15:43
China today is closer to Britain
in the 19th century.
in the 19th century.
302
931880
4416
Trung Quốc ngày nay thân với Anh
Quốc hơn nhiều so với thế kỷ 19.
Quốc hơn nhiều so với thế kỷ 19.
15:48
Because remember,
303
936320
1256
Bởi vì còn nhớ,
15:49
we tend to associate
liberalism with democracy --
liberalism with democracy --
304
937600
2336
chúng ta có xu hướng liên kết CN
tự do với dân chủ
tự do với dân chủ
15:51
that's a mistake, historically.
305
939960
1496
đó là sai lầm, theo lịch sử.
15:53
Liberalism, liberal,
it's like John Stuart Mill.
it's like John Stuart Mill.
306
941480
2536
CN tự do, tự do, như
John Stuart Mill.
John Stuart Mill.
15:56
John Stuart Mill was particularly
skeptical about the democratic process.
skeptical about the democratic process.
307
944040
4696
John Stuart Mill đã từng đặc biệt hoài
nghi về quá trình dân chủ.
nghi về quá trình dân chủ.
16:00
So what you are seeing now in China
is a very similar process
is a very similar process
308
948760
5376
Vậy nên những gì bạn đang thấy
ở TQ là một quá trình rất tương tự
ở TQ là một quá trình rất tương tự
16:06
to the one that we had in Britain
during the Industrial Revolution,
during the Industrial Revolution,
309
954160
3176
với những gì đã xảy ra ở Anh
trong suốt cuộc CM Nông nghiệp,
trong suốt cuộc CM Nông nghiệp,
16:09
especially the transition
from the first to the second.
from the first to the second.
310
957360
2976
đặc biệt là quá trình chuyển đổi
từ GĐ1 sang GĐ2.
từ GĐ1 sang GĐ2.
16:12
And to be castigating China
311
960360
3296
Và để trừng phạt Trung Quốc
16:15
for doing that which the West did
in the 19th century,
in the 19th century,
312
963680
3136
vì làm những việc mà các nước phương Tây
đã từng trong thế kỷ 19,
đã từng trong thế kỷ 19,
16:18
smacks of hypocrisy.
313
966840
1320
thái độ đạo đức giả.
16:21
BG: I am sure that many people here
are wondering about your experience
are wondering about your experience
314
969520
3656
BG: Tôi dám chắc rằng nhiều người ở đây
đang thắc mắc về trải nghiệm của bạn
đang thắc mắc về trải nghiệm của bạn
16:25
as the Finance Minister of Greece
earlier this year.
earlier this year.
315
973200
2736
khi là Bộ trưởng Tài chính Hy lạp năm nay.
16:27
YV: I knew this was coming.
316
975960
1381
YV: Tôi đã biết nó sẽ tới.
16:29
BG: Yes.
317
977365
1251
BG: Vâng.
16:30
BG: Six months after,
318
978640
1336
BG: 6 tháng sau,
16:32
how do you look back
at the first half of the year?
at the first half of the year?
319
980000
2400
bạn thấy thế nào khi nhìn lại
nửa năm đầu đó?
nửa năm đầu đó?
16:35
YV: Extremely exciting,
from a personal point of view,
from a personal point of view,
320
983920
2616
YV: Cực kỳ phấn khích,
từ quan điểm cá nhân.
từ quan điểm cá nhân.
16:38
and very disappointing,
321
986560
1256
và cũng rất thất vọng,
16:39
because we had an opportunity
to reboot the Eurozone.
to reboot the Eurozone.
322
987840
3896
vì chúng ta đã từng có cơ hội
khôi phục lại Châu Âu.
khôi phục lại Châu Âu.
16:43
Not just Greece, the Eurozone.
323
991760
2096
Không riêng gì Hy lạp, mà là toàn Châu Âu.
16:45
To move away from the complacency
324
993880
2936
Để thoát khỏi sự tự mãn
16:48
and the constant denial
that there was a massive --
that there was a massive --
325
996840
2456
và sự phủ nhận liên tục rằng
đã có --
đã có --
16:51
and there is a massive
architectural fault line
architectural fault line
326
999320
2856
và đang có đường lối xây dựng sai lầm lớn
16:54
going through the Eurozone,
327
1002200
2176
khắp khu vực Châu Âu,
16:56
which is threatening, massively,
the whole of the European Union process.
the whole of the European Union process.
328
1004400
4416
mà đang đe dọa, 1 cách to lớn,
đến toàn bộ tiến trình Liên Minh Châu Âu.
đến toàn bộ tiến trình Liên Minh Châu Âu.
17:00
We had an opportunity
on the basis of the Greek program --
on the basis of the Greek program --
329
1008840
3176
Chúng ta đã từng có cơ hội
dựa trên cơ sở chương trình Hy Lạp --
dựa trên cơ sở chương trình Hy Lạp --
17:04
which by the way,
330
1012040
1336
mà tiện thể,
17:05
was the first program
to manifest that denial --
to manifest that denial --
331
1013400
4376
là chương trình đầu tiên
để bày bỏ sự phủ nhận đó --
để bày bỏ sự phủ nhận đó --
17:09
to put it right.
332
1017800
1216
để đặt vào vị trí đúng.
17:11
And, unfortunately,
333
1019040
1216
Và, không may,
17:12
the powers in the Eurozone,
334
1020280
1816
các thế lực trong khu vực Châu Âu,
17:14
in the Eurogroup,
335
1022120
1200
trong cộng đồng Châu Âu,
17:16
chose to maintain denial.
336
1024079
1977
được lựa chọn để duy trì sự phủ nhận ấy.
17:18
But you know what happens.
337
1026079
1257
Nhưng bạn biết việc gì xảy ra.
17:19
This is the experience
of the Soviet Union.
of the Soviet Union.
338
1027359
2056
Đây là kinh nghiệm của Liên Xô.
17:21
When you try to keep alive
339
1029440
2495
Khi bạn cố gắng duy trì sống sót
17:23
an economic system
that architecturally cannot survive,
that architecturally cannot survive,
340
1031960
3879
1 hệ thống kinh tế mà
không thể tồn tại được,
không thể tồn tại được,
17:28
through political will
and through authoritarianism,
and through authoritarianism,
341
1036520
2655
thông qua quyết định chính trị và
chủ nghĩa độc đoán,
chủ nghĩa độc đoán,
17:31
you may succeed in prolonging it,
342
1039200
1656
bạn có lẽ thành công trong việc kéo dài nó,
17:32
but when change happens
343
1040880
1575
nhưng khi sự biến đổi xảy ra
17:34
it happens very abruptly
and catastrophically.
and catastrophically.
344
1042480
2496
nó xảy ra rất đột ngột và rất thê thảm.
17:37
BG: What kind of change
are you foreseeing?
are you foreseeing?
345
1045000
2007
BG: Bạn nhìn thấy trước biến đổi nào?
17:39
YV: Well, there's no doubt
346
1047031
1254
YV: Vâng, không nghi ngờ rằng
17:40
that if we don't change
the architecture of the Eurozone,
the architecture of the Eurozone,
347
1048309
2667
nếu chúng ta không thay đổi
lối xây dựng của Châu Âu,
lối xây dựng của Châu Âu,
17:43
the Eurozone has no future.
348
1051001
1894
thì Châu Âu sẽ không có tương lai.
17:44
BG: Did you make any mistakes
when you were Finance Minister?
when you were Finance Minister?
349
1052920
2896
BG: Bạn có mắc sai lầm nào khi còn là
Bộ trưởng Tài chính?
Bộ trưởng Tài chính?
17:47
YV: Every day.
350
1055840
1216
YV: Mỗi ngày.
17:49
BG: For example?
YV: Anybody who looks back --
YV: Anybody who looks back --
351
1057080
2536
BG: Ví dụ như?
YV: Bất cứ ai khi nhìn lại --
YV: Bất cứ ai khi nhìn lại --
17:51
(Applause)
352
1059640
2080
(Vỗ tay)
17:56
No, but seriously.
353
1064120
1376
Không, nhưng nghiêm trọng.
17:57
If there's any Minister of Finance,
or of anything else for that matter,
or of anything else for that matter,
354
1065520
3576
Nếu có Bộ trưởng Tài chính nào
hay ai khác về lĩnh vực đó,
hay ai khác về lĩnh vực đó,
18:01
who tells you after six months in a job,
355
1069120
2216
kể cho bạn sau 6 tháng làm việc,
18:03
especially in such a stressful situation,
356
1071360
3696
đặc biệt là trong vị trí áp lực như thế
18:07
that they have made no mistake,
they're dangerous people.
they're dangerous people.
357
1075080
2696
mà không mắc lỗi gì cả, thì họ là
những người lợi hại.
những người lợi hại.
18:09
Of course I made mistakes.
358
1077800
1296
Dĩ nhiên tôi đã mắc lỗi.
18:11
The greatest mistake
was to sign the application
was to sign the application
359
1079120
2816
Lỗi lầm lớn nhất là khi kí đơn
18:13
for the extension of a loan agreement
360
1081960
2096
gia hạn hợp đồng vay nợ
18:16
in the end of February.
361
1084080
1616
cuối tháng 2.
18:17
I was imagining
362
1085720
1216
Tôi đã tưởng rằng
18:18
that there was a genuine interest
on the side of the creditors
on the side of the creditors
363
1086960
2976
có sự quan tâm thật
bên phía các chủ nợ
bên phía các chủ nợ
18:21
to find common ground.
364
1089960
1256
để tìm thấy điểm chung.
18:23
And there wasn't.
365
1091240
1216
Và đã không phải
18:24
They were simply interested
in crushing our government,
in crushing our government,
366
1092480
2616
Họ chỉ đơn thuần chú trọng vào
việc đè nát chính phủ,
việc đè nát chính phủ,
18:27
just because they did not want
367
1095120
1456
chỉ vì họ không muốn
18:28
to have to deal with
the architectural fault lines
the architectural fault lines
368
1096600
3136
phải giải quyết những đường lối
xây dựng sai lầm
xây dựng sai lầm
18:31
that were running through the Eurozone.
369
1099760
2016
đang hoạt động khắp khu vực Châu Âu.
18:33
And because they didn't want to admit
370
1101800
1816
Và vì họ không muốn thừa nhận
18:35
that for five years they were implementing
a catastrophic program in Greece.
a catastrophic program in Greece.
371
1103640
3616
rằng 5 năm qua họ đã thực hiện 1
chương trình thảm khốc ở Hy Lạp.
chương trình thảm khốc ở Hy Lạp.
18:39
We lost one-third of our nominal GDP.
372
1107280
2896
Chúng ta đã làm mất 1/3 GDP danh nghĩa
18:42
This is worse than the Great Depression.
373
1110200
1936
Điều này còn tồi tệ hơn so với Cuộc Đại Suy Thoái.
18:44
And no one has come clean
374
1112160
1256
Và không ai đã ra dọn dẹp
18:45
from the troika of lenders
that have been imposing this policy
that have been imposing this policy
375
1113440
2936
những người cho vay mà đã áp đặt
chính sách này
chính sách này
18:48
to say, "This was a colossal mistake."
376
1116400
2976
để nói,"Đây là một sai lầm to lớn"
18:51
BG: Despite all this,
377
1119400
1216
BG: Mặc dù tất cả,
18:52
and despite the aggressiveness
of the discussion,
of the discussion,
378
1120640
2336
mặc dù tính chất công kích của
cuộc thảo luận này,
cuộc thảo luận này,
18:55
you seem to be remaining
quite pro-European.
quite pro-European.
379
1123000
2416
bạn vẫn còn duy trì Châu Âu khá
chuyên nghiệp.
chuyên nghiệp.
18:57
YV: Absolutely.
380
1125440
1216
YV: Tất nhiên rồi.
18:58
Look, my criticism
of the European Union and the Eurozone
of the European Union and the Eurozone
381
1126680
4136
Nhìn này, những lời chỉ trích của tôi về
EU và khu vực Châu Âu
EU và khu vực Châu Âu
19:02
comes from a person
who lives and breathes Europe.
who lives and breathes Europe.
382
1130840
4040
là đến từ 1 người đang sinh sống
tại Châu Âu.
tại Châu Âu.
19:07
My greatest fear is that
the Eurozone will not survive.
the Eurozone will not survive.
383
1135680
3576
Nỗi sợ hãi lớn nhất của tôi là
Châu Âu sẽ không còn tồn tại.
Châu Âu sẽ không còn tồn tại.
19:11
Because if it doesn't,
384
1139280
1456
Bởi vì nếu nó không tồn tại,
19:12
the centrifugal forces
that will be unleashed
that will be unleashed
385
1140760
2856
các lực lượng ly tâm sẽ được giải phóng
19:15
will be demonic,
386
1143640
1696
sẽ điên cuồng,
19:17
and they will destroy the European Union.
387
1145360
1976
và họ sẽ tiêu diệt Liên Minh Châu Âu.
19:19
And that will be catastrophic
not just for Europe
not just for Europe
388
1147360
2416
Và đó sẽ là thảm họa không chỉ
đối với Châu Âu
đối với Châu Âu
19:21
but for the whole global economy.
389
1149800
1616
mà còn đối với toàn bộ nền
kinh tế toàn cầu.
kinh tế toàn cầu.
19:23
We are probably the largest
economy in the world.
economy in the world.
390
1151440
4096
Chúng ta có lẽ có nền kinh tế
lớn nhất thế giới.
lớn nhất thế giới.
19:27
And if we allow ourselves
391
1155560
1736
Và nếu chúng ta tự cho phép mình
19:29
to fall into a route
of the postmodern 1930's,
of the postmodern 1930's,
392
1157320
2816
rơi vào con đường hậu hiện đại của
những năm 30,
những năm 30,
19:32
which seems to me to be what we are doing,
393
1160160
2656
mà có vẻ đối với tôi là những
gì chúng ta đang làm,
gì chúng ta đang làm,
19:34
then that will be detrimental
394
1162840
1816
rồi đó sẽ bất lợi
19:36
to the future of Europeans
and non-Europeans alike.
and non-Europeans alike.
395
1164680
3416
như nhau tới tương lai các nước
Châu Âu và không thuộc Châu Âu.
Châu Âu và không thuộc Châu Âu.
19:40
BG: We definitely hope
you are wrong on that point.
you are wrong on that point.
396
1168120
2416
BG: Chúng tôi rất hy vọng anh đã sai lầm.
19:42
Yanis, thank you for coming to TED.
397
1170560
1696
Yanis, cảm ơn đã đến với TED.
19:44
YV: Thank you.
398
1172280
1216
YV: Cảm ơn
19:45
(Applause)
399
1173520
4823
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Yanis Varoufakis - Economist and professorYanis Varoufakis thinks we need a radically new way of thinking about the economy, finance and capitalism.
Why you should listen
Yanis Varoufakis describes himself as a "libertarian Marxist," although, he says, "It is not something that I volunteer to talk about much, because the very mention of Marx switches audiences off." He teaches economic theory at the University of Athens, where he challenges mainstream notions -- arguing that after the financial crash of 2008 we need a radically new way of thinking about the economy, finance and capitalism.
He became widely known in the first half of 2015 when, as Minister of Finance of the newly formed Greek government, he was a leading, outspoken and much-discussed figure in the renegotiations of Greece's debt.
In May 2017, Varoufakis released Adults in The Room: My Battle With Europe’s Deep Establishment, a personal account of Europe's hidden agenda and an urgent wake-up call to renew European democracy.
Yanis Varoufakis | Speaker | TED.com