TED2008
Dean Ornish: Your genes are not your fate
Dean Ornish :" Các gen của bạn không quyết định hoàn toàn số phận của bạn."
Filmed:
Readability: 4.5
1,725,634 views
Dean Ornish chia sẻ với chúng ta nghiên cứu mới về việc có một lối sống lành mạnh có thể ảnh hưởng đến con người ở mức độ di truyền như thế nào. Thí dụ như khi chúng ta sống khỏe mạnh hơn, ăn uống hợp lý hơn, tập thể dục thường xuyên hơn và yêu thương nhiều hơn, các tế bào não của bạn sẽ thực sự phát triển.
Dean Ornish - Physician, author
Dean Ornish is a clinical professor at UCSF and founder of the Preventive Medicine Research Institute. He's a leading expert on fighting illness -- particularly heart disease with dietary and lifestyle changes. Full bio
Dean Ornish is a clinical professor at UCSF and founder of the Preventive Medicine Research Institute. He's a leading expert on fighting illness -- particularly heart disease with dietary and lifestyle changes. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
One way to change our genes is to make new ones,
0
0
2000
Môt cách để thay đổi gen của chúng ta là tạo ra các gen mới
00:14
as Craig Venter has so elegantly shown.
1
2000
2000
như Craig Venter đã từng nói với chúng ta.
00:16
Another is to change our lifestyles.
2
4000
3000
Một cách khác là thay đổi lối sống của chúng ta
00:19
And what we're learning is how powerful and dynamic these changes can be,
3
7000
4000
Và chúng tôi đang nhận thấy được những thay đổi đó mạnh mẽ và sống động như thế nào,
00:23
that you don't have to wait very long to see the benefits.
4
11000
3000
bạn không cần phải đợi một thời gian dài để thấy được những hiệu quả của nó.
00:26
When you eat healthier, manage stress, exercise and love more,
5
14000
5000
Khi bạn ăn uống lành mạnh hơn, kiểm soát stress, tập thể dục và yêu thương nhiều hơn,
00:31
your brain actually gets more blood flow and more oxygen.
6
19000
2000
máu trong não sẽ lưu thông tốt hơn và lượng oxi lên não nhiều hơn.
00:33
But more than that, your brain gets measurably bigger.
7
21000
3000
Hơn nữa, não bộ của bạn sẽ thực sự lớn lên
00:36
Things that were thought impossible just a few years ago
8
24000
2000
Những điều được nghĩ là không thể ít năm trước
00:38
can actually be measured now.
9
26000
2000
nay đã có thể được đánh giá.
00:40
This was figured out by Robin Williams
10
28000
3000
Robin Williams là người đã xác định được điều đó
00:43
a few years before the rest of us.
11
31000
2000
một vài năm trước tất cả chúng ta.
00:45
Now, there's some things that you can do
12
33000
2000
Bây giờ, có một số điều mà bạn có thể làm
00:47
to make your brain grow new brain cells.
13
35000
3000
để làm cho bộ não của bạn sản sinh ra những tế bào não mới.
00:50
Some of my favorite things, like chocolate and tea, blueberries,
14
38000
2000
Một số thứ mà tôi thích, như chocolate và trà, việt quất,
00:52
alcohol in moderation, stress management
15
40000
4000
một lượng vừa phải chất cồn, kiểm soát stress
00:56
and cannabinoids found in marijuana.
16
44000
2000
và hợp chất canabanoid ở trong cần sa.
00:58
I'm just the messenger.
17
46000
2000
Tôi chỉ là người truyền đạt thôi đấy nhé (tôi chưa thử cần sa đâu)
01:01
(Laughter)
18
49000
3000
( cười)
01:04
What were we just talking about?
19
52000
3000
Ồ, chúng ta đang nói đến vấn đề gì nhỉ?
01:07
(Laughter)
20
55000
2000
( Cười )
01:09
And other things that can make it worse,
21
57000
2000
Và một số thứ có thể làm cho tình trạng của bạn xấu đi,
01:11
that can cause you to lose brain cells.
22
59000
2000
tức là làm cho số lượng tế bào não của bạn giảm đi.
01:13
The usual suspects, like saturated fat and sugar,
23
61000
3000
Những yếu tố thường được nghĩ tới là chất béo bão hòa và đường,
01:16
nicotine, opiates, cocaine, too much alcohol and chronic stress.
24
64000
4000
nicotine, các opiate ( chế phẩm có thuốc phiện), cocaine, lạm dụng chất cồn, và stress dai dẳng.
01:20
Your skin gets more blood flow when you change your lifestyle,
25
68000
3000
Da của bạn sẽ nhận được nhiều máu hơn khi bạn thay đổi lối sống,
01:23
so you age less quickly. Your skin doesn't wrinkle as much.
26
71000
3000
nên bạn sẽ già chậm hơn, da của bạn cũng sẽ ít nhăn nheo hơn.
01:26
Your heart gets more blood flow.
27
74000
2000
Trái tim của bạn được tưới máu tốt hơn,
01:28
We've shown that you can actually reverse heart disease.
28
76000
2000
Chúng tôi đã nhận thấy được rằng nó thực sự làm đảo ngược lại được diễn tiến của bệnh tim mạch.
01:30
That these clogged arteries that you see on the upper left,
29
78000
3000
Đó là những động mạch bị tắc mà các bạn có thể thấy ở phía trên trái màn hình,
01:33
after only a year become measurably less clogged.
30
81000
2000
chỉ sau 1 năm đã trở nên ít tắc một cách trông thấy.
01:35
And the cardiac PET scan shown on the lower left,
31
83000
2000
Và đây là hình ảnh PET scan (chụp bằng positron) của tim ở phía dưới trái màn hình,
01:37
the blue means no blood flow.
32
85000
2000
màu xanh có nghĩa là không có máu lưu thông.
01:39
A year later -- orange and white is maximum blood flow.
33
87000
3000
Và 1 năm sau -- màu cam và trắng chỉ ra rằng lưu lượng máu đã trở về tối đa.
01:42
We've shown you may be able to stop and reverse the progression
34
90000
3000
Chúng tôi cũng nhận thấy rằng bạn có thể làm ngừng lại và đảo ngược diễn tiến
01:45
of early prostate cancer and, by extension, breast cancer,
35
93000
2000
của ung thư tiền liệt tuyến giai đoạn sớm, xa hơn nữa, có thể cả ung thư vú,
01:47
simply by making these changes.
36
95000
2000
đơn giản chỉ bằng cách thực hiện những thay đổi trên trong lối sống.
01:49
We've found that tumor growth in vitro was inhibited
37
97000
3000
Chúng tôi nhận thấy sự phát triển của khối u trong môi trường nuôi cấy bị kìm hãm.
01:52
70 percent in the group that made these changes,
38
100000
2000
70% trong nhóm thực hiện thay đổi đạt được điều này,
01:54
whereas only nine percent in the comparison group.
39
102000
3000
trong khi chỉ có 9% ở trong nhóm chứng.
01:57
These differences were highly significant.
40
105000
2000
Những sự khác biệt này là hết sức có y nghĩa.
01:59
Even your sexual organs get more blood flow,
41
107000
2000
Thậm chí cả cơ quan sinh dục của bạn cũng nhận được nhiều máu hơn,
02:01
so you increase sexual potency.
42
109000
2000
do đó bạn tăng cường được khả năng tình dục của mình.
02:03
One of the most effective anti-smoking ads was done
43
111000
2000
Một trong những quảng cáo chống thuốc lá hiệu quả nhất được thực hiện bởi
02:05
by the Department of Health Services,
44
113000
2000
bộ y tế,
02:07
showing that nicotine, which constricts your arteries,
45
115000
2000
chỉ ra rằng nicotine, làm co các mạch máu của bạn,
02:09
can cause a heart attack or a stroke,
46
117000
2000
có thể gây ra nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ,
02:11
but it also causes impotence.
47
119000
2000
và cả chứng bất lực nữa.
02:13
Half of guys who smoke are impotent.
48
121000
2000
Một nửa đàn ông hút thuốc mắc chứng bất lực.
02:15
How sexy is that?
49
123000
1000
Điều đó gợi cảm như thế nào cơ chứ ?
02:16
Now we're also about to publish a study --
50
124000
2000
Bây giờ, chúng tôi sắp xuất bản một nghiên cứu --
02:18
the first study showing you can change gene expression in men with prostate cancer.
51
126000
3000
một nghiên cứu chỉ ra rằng bạn có thể thay đổi biểu hiện của gen ở những đàn ông mắc ung thư tiền liệt tuyến
02:21
This is what's called a heat map --
52
129000
2000
Đây là bản đồ nhiệt
02:23
and the different colors -- and along the side, on the right, are different genes.
53
131000
3000
và những màu khác nhau, và dọc theo bên phải là những gen khác nhau
02:26
And we found that over 500 genes were favorably changed --
54
134000
3000
Và chúng tôi thấy rằng trên 500 gen có xu hướng thay đổi
02:29
in effect, turning on the good genes, the disease-preventing genes,
55
137000
3000
làm hoạt hóa những gen tốt, những gen giúp ngăn ngừa bệnh
02:32
turning off the disease-promoting genes.
56
140000
4000
làm bất hoạt những gen gây bệnh
02:36
And so these findings I think are really very powerful,
57
144000
3000
Và vì vậy những phát hiện này theo tôi có sức mạnh to lớn
02:39
giving many people new hope and new choices.
58
147000
2000
đem lại niềm hy vọng mới và những sự lựa chọn mới cho nhiều người
02:41
And companies like Navigenics and DNA Direct and 23andMe,
59
149000
5000
Và những công ty như Navigenix và DNA Direct và 23andMe,
02:46
that are giving you your genetic profiles,
60
154000
3000
nơi cung cấp tiểu sử gen của bạn,
02:49
are giving some people a sense of, "Gosh, well, what can I do about it?"
61
157000
3000
tạo cho một số người cảm giác, " Ôi, vậy sao, tôi có thể làm gì đây ?"
02:52
Well, our genes are not our fate, and if we make these changes --
62
160000
3000
Các gen không quyết định toàn bộ số phận của chúng ra, và nếu chúng ta thực hiện những thay đổi này --
02:55
they're a predisposition -- but if we make bigger changes
63
163000
2000
chúng thuộc về bẩm chất, nhưng chúng ta có thể tạo ra những thay đổi lớn hơn
02:57
than we might have made otherwise,
64
165000
2000
là chúng ta đã từng làm
02:59
we can actually change how our genes are expressed.
65
167000
3000
khi đó chúng ta có thể thực sự thay đổi cách mà các gen của chúng ta được biểu hiện.
03:02
Thank you.
66
170000
1000
Cảm ơn.
03:03
(Applause)
67
171000
2000
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Dean Ornish - Physician, authorDean Ornish is a clinical professor at UCSF and founder of the Preventive Medicine Research Institute. He's a leading expert on fighting illness -- particularly heart disease with dietary and lifestyle changes.
Why you should listen
Dr. Dean Ornish wants you to live longer, and have more fun while you're at it. He's one of the leading voices in the medical community promoting a balanced, holistic approach to health, and proving that it works. The author of Eat More, Weigh Less and several other best-selling books, Ornish is best known for his lifestyle-based approach to fighting heart disease.
His research at the Preventive Medicine Research Institute (the nonprofit he founded) clinically demonstrated that cardiovascular illnesses -- and, most recently prostate cancer -- can be treated and even reversed through diet and exercise. These findings (once thought to be physiologically implausible) have been widely chronicled in the US media, including Newsweek, for which Ornish writes a column. The fifty-something physician, who's received many honors and awards, was chosen by LIFE Magazine as one of the most influential members of his generation. Among his many pursuits, Ornish is now working with food corporations to help stop America's obesity pandemic from spreading around the globe.
Dean Ornish | Speaker | TED.com