TED2006
Michael Shermer: Why people believe weird things
Michael Shermer over geloven in rare dingen.
Filmed:
Readability: 4.2
7,339,268 views
Waarom zien mensen de Maagd Maria in een boterham of horen ze demonische gezangen in "Stairway to Heaven"? Met behulp van video en muziek toont Michael Shermer aan hoe we er onszelf toe brengen om iets te geloven - en de feiten over het hoofd zien.
Michael Shermer - Skeptic
Michael Shermer debunks myths, superstitions and urban legends -- and explains why we believe them. Along with publishing Skeptic Magazine, he's author of Why People Believe Weird Things and The Mind of the Market. Full bio
Michael Shermer debunks myths, superstitions and urban legends -- and explains why we believe them. Along with publishing Skeptic Magazine, he's author of Why People Believe Weird Things and The Mind of the Market. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:24
I'm Michael Shermer,
director of the Skeptics Society,
director of the Skeptics Society,
0
0
2532
Hallo, Ik ben Michael Shermer, voorzitter van de Skeptics Society,
de uitgever van het tijdschrift Skeptic.
00:27
publisher of "Skeptic" magazine.
1
2556
1532
Wij onderzoeken beweringen over het paranormale, pseudo-wetenschap,
00:28
We investigate claims of the paranormal,
2
4112
1913
en van alle soorten randgroepen en culten daartussen in -
00:30
pseudo-science, fringe groups and cults,
and claims of all kinds between,
and claims of all kinds between,
3
6049
3682
00:34
science and pseudo-science
and non-science and junk science,
and non-science and junk science,
4
9755
2894
wetenschap en pseudo-wetenschap en niet-wetenschap en nepwetenschap,
voodoo wetenschap, pathologische wetenschap, slechte wetenschap,
00:37
voodoo science, pathological science,
bad science, non-science,
bad science, non-science,
5
12673
3303
00:40
and plain old non-sense.
6
16000
1887
en ook doodgewone ouderwetse onzin.
00:42
And unless you've been on Mars recently,
7
17911
1917
En, behalve als je de laatste tijd op Mars hebt gewoond,
00:44
you know there's a lot of that out there.
8
19852
2018
dan weet je dat er hier een hele hoop van is te vinden.
00:46
Some people call us debunkers,
which is kind of a negative term.
which is kind of a negative term.
9
21894
3022
Sommige mensen noemen ons ontmaskeraars, wat eerder een negatieve term is.
00:49
But let's face it, there's a lot of bunk.
10
24940
2108
Maar geef toe - er is ook een hele hoop te ontmaskeren.
Je kan ons als een soort specifieke politie beschouwen.
00:51
We are like the bunko squads
of the police departments out there --
of the police departments out there --
11
27072
3453
00:55
well, we're sort of like
the Ralph Naders of bad ideas,
the Ralph Naders of bad ideas,
12
30549
3427
Of een soort Test Aankoop van foute ideeën -
00:58
(Laughter)
13
34000
1230
(Lachen)
- om te proberen slechte ideeën te vervangen door goede.
01:00
trying to replace bad ideas
with good ideas.
with good ideas.
14
35254
2722
01:02
I'll show you an example of a bad idea.
15
38000
1863
Ik zal jullie een voorbeeld van een slecht idee tonen.
01:04
I brought this with me,
16
39887
1158
Ik heb dit meegebracht.
01:05
this was given to us
by NBC Dateline to test.
by NBC Dateline to test.
17
41069
3907
Dit werd ons bezorgd door NBC Dateline om het uit te testen.
01:09
It's produced by the Quadro
Corporation of West Virginia.
Corporation of West Virginia.
18
45000
3286
Het werd gemaakt door de Quadro Corporation uit West Virginia.
Het heet de Quadro 2000 Wichelroede.
01:13
It's called the Quadro 2000 Dowser Rod.
19
48310
2910
(Lachen)
01:16
(Laughter)
20
51244
1446
01:17
This was being sold to high-school
administrators for $900 apiece.
administrators for $900 apiece.
21
52714
5262
Het werd aan schooldirecteurs verkocht voor 900 dollar per stuk.
01:22
It's a piece of plastic with a Radio
Shack antenna attached to it.
Shack antenna attached to it.
22
58000
4327
Het is een stuk plastic met een radio-antenne eraan.
Je kan met een wichelroede allerlei zaken zoeken, maar deze
01:27
You could dowse for all sorts of things,
23
62351
1966
01:29
but this particular one was built
to dowse for marijuana
to dowse for marijuana
24
64341
3393
werd ontwikkeld om marihuana in kluisjes van studenten op te sporen.
01:32
in students' lockers.
25
67758
1218
01:33
(Laughter)
26
69000
2460
(Lachen)
Zo werkt het, je loopt de gang af en je kijkt of
01:36
So the way it works
is you go down the hallway,
is you go down the hallway,
27
71484
3545
01:39
and you see if it tilts
toward a particular locker,
toward a particular locker,
28
75053
2999
het uitslaat naar een bepaald kastje, dat je dan opent.
01:42
and then you open the locker.
29
78076
1444
Het werkt zo.
01:44
So it looks something like this.
30
79544
1577
Ik zal het jullie even tonen.
01:45
I'll show you.
31
81145
1183
01:48
(Laughter)
32
83809
1167
(Lachen)
01:49
Well, it has kind of a right-leaning bias.
33
85000
3391
Wel, het wijkt een beetje af naar rechts.
Het gaat om wetenschap, dus doe ik een gecontroleerd experiment.
01:53
Well, this is science,
so we'll do a controlled experiment.
so we'll do a controlled experiment.
34
88415
2805
Het wijst deze kant op.
01:56
It'll go this way for sure.
35
91244
1582
(Lachen)
01:57
(Laughter)
36
92850
3934
02:01
Sir, do you want to empty
your pockets, please, sir?
your pockets, please, sir?
37
96808
2526
Meneer, wees zo goed even uw zakken leeg te maken.
(Lachen)
02:04
(Laughter)
38
99358
1838
Het gaat er dus om of dit ding echt marihuana kan opsporen in kluisjes van studenten?
02:06
So the question was, can it actually
find marijuana in students' lockers?
find marijuana in students' lockers?
39
101220
3457
En het antwoord is: ja! Als je er maar genoeg van open doet.
02:09
And the answer is,
if you open enough of them, yes.
if you open enough of them, yes.
40
104701
2598
(Lachen)
02:12
(Laughter)
41
107323
1023
(Applaus)
02:13
(Applause)
42
108370
1606
02:14
But in science, we have to keep track
of the misses, not just the hits.
of the misses, not just the hits.
43
110000
3381
Maar in de wetenschap moet je niet alleen met de treffers, maar
ook met de missers, rekening houden. En daar gaat het hier eigenlijk om.
02:18
And that's probably the key lesson
to my short talk here:
to my short talk here:
44
113405
3266
02:21
This is how psychics work, astrologers,
tarot card readers and so on.
tarot card readers and so on.
45
116695
3734
Zo werken parapsychologen, astrologen, tarotkaartlezers enzovoort.
Mensen onthouden de treffers, maar ze vergeten de missers.
02:25
People remember the hits
and forget the misses.
and forget the misses.
46
120453
2219
In de wetenschap hou je alle data bij
02:27
In science, we keep the whole database,
47
122696
1895
en je gaat na of het aantal treffers afgetekend groter is
02:29
and look to see if the number
of hits somehow stands out
of hits somehow stands out
48
124615
2661
dan het aantal dat je per toeval zou verwachten.
02:32
from the total number
you'd expect by chance.
you'd expect by chance.
49
127300
2213
In dit geval hebben we dat getest.
02:34
In this case, we tested it.
50
129537
1294
02:35
We had two opaque boxes:
51
130855
1492
We hadden twee ondoorzichtige dozen,
02:37
one with government-approved THC
marijuana, and one with nothing.
marijuana, and one with nothing.
52
132371
3634
een met door de overheid gekeurd THC marihuana en een met niets.
En de wichelroede vond de marihuana in 50% van de tests.
02:40
And it got it 50 percent of the time --
53
136029
1881
02:42
(Laughter)
54
137934
1093
- precies wat je zou verwachten bij tossen.
02:43
which is exactly what you'd expect
with a coin-flip model.
with a coin-flip model.
55
139051
2925
02:46
So that's just a fun little example
here of the sorts of things we do.
here of the sorts of things we do.
56
142000
3991
Zo, dat was en leuk voorbeeldje van waar wij ons mee bezig houden.
Skeptic verschijnt driemaandelijks.
02:50
"Skeptic" is the quarterly publication.
Each one has a particular theme.
Each one has a particular theme.
57
146015
3468
Elk nummer heeft een apart thema; dit hier gaat over de toekomst van intelligentie.
02:54
This one is on the future of intelligence.
58
149507
2074
Worden mensen verstandiger of dommer?
02:56
Are people getting smarter or dumber?
59
151605
1771
Door mijn werk heb ik daar wel een idee over.
02:58
I have an opinion of this myself
because of the business I'm in,
because of the business I'm in,
60
153400
3048
Maar in feite worden mensen slimmer, zoals de feiten aantonen.
03:01
but in fact, people, it turns out,
are getting smarter.
are getting smarter.
61
156472
2667
Het IQ stijgt met drie punten per tien jaar.
03:03
Three IQ points per 10 years, going up.
62
159163
2813
03:06
Sort of an interesting thing.
63
162000
1651
Interessant.
03:08
With science, don't think of skepticism
as a thing, or science as a thing.
as a thing, or science as a thing.
64
163675
3547
Skepticisme of wetenschap moet je niet als een vaststaand ding zien.
Zijn wetenschap en godsdienst verenigbaar?
03:12
Are science and religion compatible?
65
167246
1730
03:13
It's like, are science
and plumbing compatible?
and plumbing compatible?
66
169000
2231
Dat is als: zijn wetenschap en loodgieterij verenigbaar?
Ze zijn elk iets anders.
03:16
They're just two different things.
67
171255
1634
03:17
Science is not a thing. It's a verb.
68
172913
1739
Wetenschap is geen ding. Het is een werkwoord.
03:19
It's a way of thinking about things.
69
174676
1722
Het is een manier om over de dingen na te denken.
03:21
It's a way of looking for natural
explanations for all phenomena.
explanations for all phenomena.
70
176422
3070
Het is een manier om voor alle verschijnselen natuurlijke verklaringen te vinden.
Ik bedoel, wat is het meest waarschijnlijk:
03:24
I mean, what's more likely:
71
179516
1350
03:25
that extraterrestrial intelligences
or multi-dimensional beings
or multi-dimensional beings
72
180890
3563
dat buitenaardse intelligente wezens of multidimensionale entiteiten
03:29
travel across vast distances
of interstellar space
of interstellar space
73
184477
2390
over de enorme afstanden van de interstellaire ruimte reizen om een graancirkel te
03:31
to leave a crop circle in Farmer Bob's
field in Puckerbrush, Kansas
field in Puckerbrush, Kansas
74
186891
3180
maken in het veld van boer Jansen in Erps Kwerps om reclame te maken voor Skeptic?
03:34
to promote skeptic.com, our web page?
75
190095
1810
Of is het waarschijnlijker dat iemand hier aan het werk was met Photoshop?
03:36
Or is it more likely that a reader
of "Skeptic" did this with Photoshop?
of "Skeptic" did this with Photoshop?
76
191929
4478
En altijd weer moeten we de vraag stellen:
03:41
And in all cases we have to ask --
77
196431
1650
(Lachen)
03:42
(Laughter)
78
198105
1824
03:44
What's the more likely explanation?
79
199953
2023
- wat is het meest waarschijnlijke antwoord?
03:46
Before we say something
is out of this world,
is out of this world,
80
202000
2167
En voordat we besluiten dat iets niet van deze wereld afkomstig is,
moeten we er eerst zeker van zijn dat het niet van deze wereld is.
03:48
we should first make sure
that it's not in this world.
that it's not in this world.
81
204191
2664
Wat is waarschijnlijker -
03:51
What's more likely:
82
206879
1151
krijgt Arnold hier wat buitenaardse steun bij zijn campagne voor het gouverneurschap?
03:52
that Arnold had extraterrestrial help
in his run for the governorship,
in his run for the governorship,
83
208054
3326
Of dat het tijdschrift hier wat uit zijn duim heeft gezogen?
03:56
or that the "World Weekly News"
makes stuff up?
makes stuff up?
84
211404
2498
03:58
(Laughter)
85
213926
1389
(Lachen)
Hetzelfde thema wordt hier op een leuke manier aangekaart
04:00
The same theme is expressed nicely
here in this Sidney Harris cartoon.
here in this Sidney Harris cartoon.
86
215339
4662
in deze Sidney Harris cartoon
04:04
For those of you in the back,
it says here: "Then a miracle occurs.
it says here: "Then a miracle occurs.
87
220025
3215
Voor de mensen achteraan, er staat "Hier gebeurt een mirakel." En:
04:08
I think you need to be more
explicit here in step two."
explicit here in step two."
88
223264
2712
"Ik denk dat je je wat duidelijker moet uitdrukken bij stap 2."
04:10
This single slide completely dismantles
the intelligent design arguments.
the intelligent design arguments.
89
226000
4496
Deze cartoon zet in zijn eentje alle Intelligent Design argumenten in hun hemd.
Meer inhoud hebben ze niet.
04:15
There's nothing more to it than that.
90
230520
1848
(Applaus)
04:17
(Applause)
91
232392
1050
Je kan zeggen dat er een mirakel gebeurt.
04:18
You can say a miracle occurs,
92
233466
1388
04:19
it's just that it doesn't explain
anything or offer anything.
anything or offer anything.
93
234878
2966
Het legt helemaal niets uit.
Ze geven je helemaal niets. Er is niets dat getest kan worden.
04:22
There's nothing to test.
94
237868
1150
Hier stopt het betoog van de Intelligent Design creationisten.
04:23
It's the end of the conversation
for intelligent design creationists.
for intelligent design creationists.
95
239042
3448
Toegegeven - ook wetenschappers gebruiken soms geheimzinnige termen als
04:27
And it's true, scientists sometimes throw
terms out as linguistic place fillers --
terms out as linguistic place fillers --
96
242514
4886
voorlopige taalkundige plaatshouders - dingen zoals "donkere energie" of "donkere materie".
04:32
dark energy or dark matter,
something like that --
something like that --
97
247424
2348
We noemen het zo omdat we nog niet precies weten wat het is.
04:34
until we figure out what it is,
we'll call it this.
we'll call it this.
98
249796
2460
Hiermee begint de proces van het wetenschappelijk denken.
04:37
It's the beginning of the causal
chain for science.
chain for science.
99
252280
2701
Voor de creationisten eindigt hier het proces.
04:39
For intelligent design creationists,
it's the end of the chain.
it's the end of the chain.
100
255005
4075
Dus opnieuw - wat is het meest waarschijnlijk?
04:43
So again, we can ask this:
what's more likely?
what's more likely?
101
259104
2172
Zijn UFO's buitenaardse ruimtetuigen of waarnemingsfouten, of zelfs bedrog?
04:46
Are UFOs alien spaceships, or perceptual
cognitive mistakes, or even fakes?
cognitive mistakes, or even fakes?
102
261300
4391
04:50
This is a UFO shot from my house
in Altadena, California,
in Altadena, California,
103
265715
3261
Dit is een foto van een UFO genomen vanuit
04:53
looking down over Pasadena.
104
269000
1976
mijn huis in Altadena, uitkijkend over Pasadena.
04:55
And if it looks a lot like a Buick
hubcap, it's because it is.
hubcap, it's because it is.
105
271000
3521
En als het op een wieldop van een Buick lijkt, dan komt dat doordat het er een is.
04:59
You don't even need Photoshop
or high-tech equipment,
or high-tech equipment,
106
274545
2738
Je hebt geen Photoshop of hightech uitrusting nodig,
zelfs geen computers.
05:02
you don't need computers.
107
277307
1198
05:03
This was shot with a throwaway
Kodak Instamatic camera.
Kodak Instamatic camera.
108
278529
3447
Deze foto is genomen met met een wegwerp Kodak instamatic camera.
05:06
You just have somebody off on the side
with a hubcap ready to go.
with a hubcap ready to go.
109
282000
3096
Je hoeft alleen maar iemand klaar te zetten met een wieldop
en op het juiste moment af te drukken - da's alles.
05:09
Camera's ready -- that's it.
110
285120
1898
(Lachen)
05:11
(Laughter)
111
287042
1437
Dus, al zou het kunnen dat de meeste van deze foto's nep zijn
05:13
So, although it's possible
that most of these things are fake
that most of these things are fake
112
288503
3473
05:16
or illusions or so on,
and that some of them are real,
and that some of them are real,
113
292000
3714
of illusies of zoiets en dat er enkele echte bij zitten,
is het waarschijnlijker dat ze allemaal nep zijn, net als de graancirkels.
05:20
it's more likely that all of them
are fake, like the crop circles.
are fake, like the crop circles.
114
295738
3133
Alle gekheid op een stokje, in de wetenschap zijn we op zoek
05:23
On a more serious note, in all of science
we're looking for a balance
we're looking for a balance
115
298895
3381
naar een evenwicht tussen gegevens en theorie.
05:27
between data and theory.
116
302300
1676
05:28
In the case of Galileo,
he had two problems
he had two problems
117
304000
3976
Galileo had twee problemen
05:32
when he turned his telescope to Saturn.
118
308000
2361
toen hij zijn telescoop op Saturnus richtte.
Om te beginnen was er nog geen theorie om planetaire ringen te verklaren.
05:35
First of all, there was no
theory of planetary rings.
theory of planetary rings.
119
310385
3122
En ten tweede waren zijn beelden korrelig en vaag,
05:38
Second of all, his data
was grainy and fuzzy,
was grainy and fuzzy,
120
313531
2193
en kon hij niet goed uitmaken wat hij eigenlijk zag.
05:40
and he couldn't quite make out
what he was looking at.
what he was looking at.
121
315748
2528
Dus schreef hij wat hij had gezien:
05:43
So he wrote that he had seen --
122
318300
1676
05:44
"I have observed that the furthest
planet has three bodies."
planet has three bodies."
123
320000
3507
"Ik zag dat de verste planeet uit drie lichamen bestaat."
En hier zie je wat hij dacht te zien.
05:48
And this is what he ended up
concluding that he saw.
concluding that he saw.
124
323531
2865
Zonder een theorie van planetaire ringen en slechts onduidelijke beelden,
05:51
So without a theory of planetary
rings and with only grainy data,
rings and with only grainy data,
125
326420
3556
05:54
you can't have a good theory.
126
330000
1918
kan je dus geen goede theorie ontwikkelen.
05:56
It wasn't solved until 1655.
127
331942
1619
Het probleem werd pas in 1655 opgelost.
05:58
This is Christiaan Huygens's book
that catalogs all the mistakes
that catalogs all the mistakes
128
333585
3014
Dit is uit het boek van Christiaan Huygens met alle fouten
06:01
people made trying to figure out
what was going on with Saturn.
what was going on with Saturn.
129
336623
2962
over wat men dacht waar te nemen bij het observeren van Saturnus.
Huygens beschikte toen pas over de twee nodige elementen:
06:04
It wasn't till Huygens had two things:
130
339609
1856
hij had een goede theorie over planetaire ringen en het zonnestelsel.
06:06
He had a good theory of planetary rings
and how the solar system operated,
and how the solar system operated,
131
341489
4486
06:10
and he had better telescopic,
more fine-grain data
more fine-grain data
132
345999
2863
En tevens beschikte hij over een betere telescoop en dus betere beelden.
06:13
in which he could figure out that
as the Earth is going around faster --
as the Earth is going around faster --
133
348886
3543
Daardoor kon hij uitmaken dat de Aarde vlugger rond de zon draaide dan Saturnus
volgens de wetten van Kepler, en we hem regelmatig inhalen.
06:17
according to Kepler's Laws --
than Saturn, then we catch up with it.
than Saturn, then we catch up with it.
134
352453
3228
Daardoor bekijken we de ringen steeds vanuit een andere hoek.
06:20
And we see the angles of the rings
at different angles, there.
at different angles, there.
135
355705
3271
06:23
And that, in fact, turns out to be true.
136
359000
2220
En dat bleek de goede uitleg.
Het probleem met theorieën
06:26
The problem with having a theory is that
it may be loaded with cognitive biases.
it may be loaded with cognitive biases.
137
361244
5297
is dat ze vaak beladen zijn met kennisvooroordelen.
Een van de problemen met de uitleg waarom mensen in rare dingen geloven
06:31
So one of the problems of explaining
why people believe weird things
why people believe weird things
138
366565
3267
komt doordat we vaak met dingen hebben te maken op een eenvoudig niveau.
06:34
is that we have things, on a simple level,
139
369856
2068
Maar dan gaan we ons ook bezig houden met ingewikkelder zaken.
06:36
and then I'll go to more serious ones.
140
371948
1828
Zo hebben we de neiging om overal gezichten in te zien.
06:38
Like, we have a tendency to see faces.
141
373800
1876
Zoals dit gezicht op Mars in 1976,
06:40
This is the face on Mars.
142
375700
1776
waardoor een hele beweging op gang kwam om NASA
06:42
In 1976, where there was a whole movement
to get NASA to photograph that area
to get NASA to photograph that area
143
377500
4512
ertoe te bewegen dit gebied te fotograferen omdat mensen dachten
06:46
because people thought this was monumental
architecture made by Martians.
architecture made by Martians.
144
382036
3916
dat dit een monumentaal kunstwerk van de Marsmannetjes was.
Wel, het bleek - hier is een close-up van 2001.
06:50
Here's the close-up of it from 2001.
145
385976
2771
06:53
If you squint, you can still see the face.
146
388771
2460
Als je wat door je wimpers kijkt dan kan je het gezicht nog zien.
Daardoor maak je
06:56
And when you're squinting,
147
391255
1302
06:57
you're turning that from fine-grain
to coarse-grain,
to coarse-grain,
148
392581
3023
het beeld weer onduidelijker.
Dus door de kwaliteit van je data te verminderen
07:00
so you're reducing
the quality of your data.
the quality of your data.
149
395628
2287
kan je het gezicht weer zien, ook als ik het je niet zei,
07:02
And if I didn't tell you what to look for,
you'd still see the face,
you'd still see the face,
150
397939
3229
omdat we door de evolutie geprogrammeerd zijn om gezichten te zien.
07:05
because we're programmed
by evolution to see faces.
by evolution to see faces.
151
401192
2429
Gezichten zijn sociaal gezien erg belangrijk voor ons.
07:08
Faces are important for us socially.
152
403645
2151
Vooral dan, blije gezichten.
07:10
And of course, happy faces,
faces of all kinds are easy to see.
faces of all kinds are easy to see.
153
405820
3468
Overal zien we gezichten in.
(Lachen)
07:14
You see the happy face on Mars, there.
154
409312
1896
Je kan deze smiley zien op Mars.
07:16
(Laughter)
155
411232
1151
En als astronomen kikkers waren dan zouden ze hier misschien Kermit de kikker zien.
07:17
If astronomers were frogs,
perhaps they'd see Kermit the Frog.
perhaps they'd see Kermit the Frog.
156
412407
2913
Zie je hem hier?
07:20
Do you see him there? Little froggy legs.
157
415344
1953
Kleine kikkerpootjes.
07:22
Or if geologists were elephants?
158
417688
2195
Of als geologen olifanten waren?
07:25
Religious iconography.
159
420736
3240
Religieuze beeldentaal.
07:28
(Laughter)
160
424000
2801
(Lachen)
Ontdekt door een bakker uit Tennessee in 1996.
07:31
Discovered by a Tennessee baker in 1996.
161
426825
2151
07:33
He charged five bucks a head
to come see the nun bun
to come see the nun bun
162
429000
2477
Hij rekende vijf dollar per kop aan om naar het nonnenkadetje te komen kijken
totdat de advocaat van Moeder Theresa het liet verbieden.
07:36
till he got a cease-and-desist
from Mother Teresa's lawyer.
from Mother Teresa's lawyer.
163
431501
3713
Hier zien we Onze Lieve Vrouw van Guadaloupe en
07:40
Here's Our Lady of Guadalupe and Our
Lady of Watsonville, just down the street,
Lady of Watsonville, just down the street,
164
435238
3738
07:43
or is it up the street from here?
165
439000
1604
Onze Lieve Vrouw van Watsonville.
07:45
Tree bark is particularly good
because it's nice and grainy, branchy,
because it's nice and grainy, branchy,
166
440628
3348
Boomschors is er uitermate geschikt voor door zijn ruwe structuur.
07:48
black-and-white splotchy and you can
get the pattern-seeking --
get the pattern-seeking --
167
444000
3000
zwart-wit en vlekkerig en je kan naar patronen beginnen zoeken
want dat doen mensen nu eenmaal.
07:51
humans are pattern-seeking animals.
168
447024
1952
07:53
Here's the Virgin Mary on the side
of a glass window in Sao Paulo.
of a glass window in Sao Paulo.
169
449000
3563
Hier zie je de Maagd Maria op een glazen raam in Sao Paulo.
En hier zie je ze op een boterham met kaas -
07:57
Here's when the Virgin Mary made
her appearance on a cheese sandwich --
her appearance on a cheese sandwich --
170
452587
3414
die ik echt even mocht vasthouden in een casino in Las Vegas.
08:00
which I got to actually
hold in a Las Vegas casino --
hold in a Las Vegas casino --
171
456025
2490
want dit is in Amerika.
08:03
of course, this being America.
172
458539
1537
(Lachen)
08:04
(Laughter)
173
460100
1525
08:06
This casino paid $28,500
on eBay for the cheese sandwich.
on eBay for the cheese sandwich.
174
461649
4327
Het casino telde op eBay 28.500 dollar neer voor die boterham.
08:10
(Laughter)
175
466000
1976
(Lachen)
08:12
But who does it really look like?
The Virgin Mary?
The Virgin Mary?
176
468000
2381
Maar lijkt hij ook echt op de Maagd Maria?
(Lachen)
08:15
(Laughter)
177
470405
1979
Eerder een 1940 look, met dat soort getuite lippen.
08:17
It has that sort of
puckered lips, 1940s-era look.
puckered lips, 1940s-era look.
178
472408
3865
De Maagd Maria in Clearwater, Florida.
08:21
Virgin Mary in Clearwater, Florida.
179
476297
1679
08:22
I actually went to see this one.
180
478000
1976
Daar ben ik echt naar gaan kijken.
08:24
There was a lot of people there.
181
480000
1834
De gelovigen komen er in rolstoelen en
08:26
The faithful come in their wheelchairs
and crutches, and so on.
and crutches, and so on.
182
481858
4652
op krukken in drommen op af.
En wij er naartoe op onderzoek.
08:31
We went down and investigated.
183
486534
1861
Om je een idee te geven van de grootte - dat zijn Dawkins, ik en de Amazing Randi.
08:33
Just to give you a size, that's Dawkins,
me and The Amazing Randi,
me and The Amazing Randi,
184
488419
3173
vlakbij dit twee verdiepingen hoge beeld.
08:36
next to this two,
two and a half story-sized image.
two and a half story-sized image.
185
491616
2413
En overal kaarsen, duizenden mensen branden hier kaarsen.
08:38
All these candles, thousands of candles
people had lit in tribute to this.
people had lit in tribute to this.
186
494053
3502
Dus liepen we even achterom om te zien wat er gaande was.
08:42
So we walked around the backside,
to see what was going on.
to see what was going on.
187
497579
2805
En het blijkt dat je dit effect krijgt
08:45
It turns out wherever there's
a sprinkler head and a palm tree,
a sprinkler head and a palm tree,
188
500408
3331
door een sproeikop en een palmboom.
08:48
you get the effect.
189
503763
1213
08:49
Here's the Virgin Mary on the backside,
which they started to wipe off.
which they started to wipe off.
190
505000
3381
Hier is de Maagd Maria aan de achterkant, half afgeveegd.
Ik vermoed dat je slechts één mirakel per gebouw mag hebben.
08:53
I guess you can only have
one miracle per building.
one miracle per building.
191
508405
2571
08:55
(Laughter)
192
511000
3333
(Lachen)
Is het dus een mirakel van Maria of van Marge?
08:59
So is it really a miracle of Mary,
or is it a miracle of Marge?
or is it a miracle of Marge?
193
514357
3679
(Lachen)
09:02
(Laughter)
194
518060
1001
En dan ga ik eindigen met nog een voorbeeld.
09:03
And now I'm going to finish up
with another example of this,
with another example of this,
195
519085
3603
Met audio - met geluidsillusies.
09:07
with auditory illusions.
196
522712
2777
Je hebt zo'n film, "White Noise"
09:10
There's this film, "White Noise,"
with Michael Keaton,
with Michael Keaton,
197
525513
2526
met Michael Keaton over doden die tot ons spreken.
09:12
about the dead talking back to us.
198
528063
2534
Overigens is spreken met de doden een koud kunstje.
09:15
By the way, the whole business of talking
to the dead is not that big a deal.
to the dead is not that big a deal.
199
530621
3665
Iedereen kan het, zo blijkt.
09:19
Anybody can do it, turns out.
200
534310
1485
Het moeilijke is de doden te laten antwoorden.
09:20
It's getting the dead to talk
back that's the really hard part.
back that's the really hard part.
201
535819
3088
(Lachen)
09:23
(Laughter)
202
538931
1098
Maar in dit geval denkt men dat er boodschappen verborgen zitten in elektronische fenomenen.
09:24
In this case, supposedly, these messages
are hidden in electronic phenomena.
are hidden in electronic phenomena.
203
540053
3782
09:28
There's a ReverseSpeech.com web page
where I downloaded this stuff.
where I downloaded this stuff.
204
543859
3285
Er bestaat een ReverseSpeech.com website waarvan ik dit hier heb gedownload.
Hier is de voorwaartse versie - de bekendste van al deze gevallen.
09:31
This is the most famous one
of all of these.
of all of these.
205
547168
3151
De voorwaartse versie van deze zeer bekende song.
09:35
Here's the forward version
of the very famous song.
of the very famous song.
206
550343
2801
09:37
(Music with lyrics)
207
553168
1071
09:39
If there's a bustle in your hedgerow
don't be alarmed now.
don't be alarmed now.
208
554263
5158
09:44
It's just a spring clean
for the May Queen.
for the May Queen.
209
560089
3795
09:50
Yes, there are two paths you
can go by, but in the long run,
can go by, but in the long run,
210
565764
4987
09:56
There's still time to change
the road you're on
the road you're on
211
571870
3564
Sjonge, kan je hier niet de hele dag naar luisteren?
10:03
Couldn't you just listen to that all day?
212
578733
2611
(Lachen)
OK, hier komt de achterwaartse versie.
10:06
All right, here it is backwards,
213
581368
1607
10:07
and see if you can hear the hidden
messages that are supposedly in there.
messages that are supposedly in there.
214
582999
4030
en luister of je de verborgen boodschappen kan horen die er zouden inzitten.
10:12
(Music with unintelligible lyrics)
215
587513
6778
10:26
(Lyrics) Satan!
216
601450
1294
10:27
(Unintelligible lyrics continue)
217
602768
6477
Wat hoorde je?
10:41
What did you get?
Audience: Satan!
Audience: Satan!
218
616934
1620
(Publiek: Satan)
10:43
Satan. OK, at least we got "Satan".
219
618578
1712
Michael Shermer: Satan? OK, we hadden tenminste Satan.
10:45
Now, I'll prime the auditory
part of your brain
part of your brain
220
620314
2302
Nu ga ik het auditief gedeelte van jullie brein
10:47
to tell you what you're supposed
to hear, and then hear it again.
to hear, and then hear it again.
221
622640
3437
prikkelen om te horen wat je had moeten horen, en dan beluisteren we het opnieuw.
10:50
(Music with lyrics)
222
626101
3801
11:17
(Music ends)
223
652673
1086
(Lachen)
11:18
(Laughter)
224
653783
1207
(Applaus)
11:19
(Applause)
225
655014
6389
Je kan het niet missen als ik het je voorkauw.
11:26
You can't miss it
when I tell you what's there.
when I tell you what's there.
226
661427
2549
11:28
(Laughter)
227
664000
3250
(Lachen)
OK, ik eindig met een positief, leuk verhaaltje
11:32
I'm going to just end
with a positive, nice little story.
with a positive, nice little story.
228
667274
4035
over - de Skeptics is een non-profit opvoedkundige organisatie.
11:36
The Skeptics is a nonprofit
educational organization.
educational organization.
229
671333
2845
En we zijn altijd op zoek naar goede dingen van mensen.
11:39
We're always looking for little
good things that people do.
good things that people do.
230
674202
2820
Zo heb je in Engeland een popzangeres.
11:41
And in England, there's a pop singer.
231
677046
2009
Een van populairste zangeressen in Engeland vandaag, Katie Melua.
11:43
One of the top popular singers
in England today, Katie Melua.
in England today, Katie Melua.
232
679079
3745
En ze schreef een mooi liedje.
11:47
And she wrote a beautiful song.
233
682848
1528
Het stond in 2005 in de top vijf. Het heette "Nine Million Bicycles in Beijing."
11:49
It was in the top five in 2005, called,
"Nine Million Bicycles in Beijing."
"Nine Million Bicycles in Beijing."
234
684400
5576
11:54
It's a love story -- she's sort
of the Norah Jones of the UK --
of the Norah Jones of the UK --
235
690000
3096
Het is een liefdesverhaal - ze is een soort Norah Jones van het V.K. -
over hoeveel ze van haar ventje houdt,
11:57
about how she much loves her guy,
236
693120
1621
11:59
and compared to nine million
bicycles, and so forth.
bicycles, and so forth.
237
694765
2476
vergeleken met negen miljoen fietsen, enzovoort.
En er komt deze passage in voor:
12:02
And she has this one passage here.
238
697265
2225
12:04
(Music)
239
699514
1036
♫ We zitten op 12 miljard lichtjaren van de rand ♫
12:05
(Lyrics) We are 12 billion
light-years from the edge
light-years from the edge
240
700574
5771
♫ Dat denken we ♫
12:11
That's a guess,
241
706369
2325
♫ En niemand kan zeggen of het waar is ♫
12:13
No one can ever say it's true,
242
708718
3711
♫ Maar ik weet dat ik altijd bij je zal zijn. ♫
12:17
But I know that I will always be with you.
243
712453
4603
Da's leuk.
12:22
Michael Shermer: Well, that's nice.
At least she got it close.
At least she got it close.
244
717731
2965
Ze zit er tenminste dichtbij.
In Amerika zou het klinken "We zitten op 6.000 lichtjaren van de rand."
12:25
In America it'd be,
"We're 6,000 light years from the edge."
"We're 6,000 light years from the edge."
245
720720
2923
(Lachen)
12:28
(Laughter)
246
723667
1036
Maar mijn vriend, Simon Singh, de deeltjesfysicus, is nu wetenschapsopvoeder geworden
12:29
But my friend, Simon Singh, the particle
physicist now turned science educator,
physicist now turned science educator,
247
724727
3769
en hij schreef onder andere het boek "The Big Bang".
12:33
who wrote the book
"The Big Bang," and so on,
"The Big Bang," and so on,
248
728520
2127
Hij maakt van alle gelegenheden gebruik om goede wetenschap te promoten.
12:35
uses every chance he gets
to promote good science.
to promote good science.
249
730671
2405
Zo schreef hij ook in The Guardian een opiniestuk over Katie's song,
12:37
And so he wrote an op-ed piece
in "The Guardian" about Katie's song,
in "The Guardian" about Katie's song,
250
733100
3286
waarin hij zei dat we weten hoe oud het heelal is en hoe ver van de rand we zitten.
12:41
in which he said, well, we know exactly
how far from the edge.
how far from the edge.
251
736410
5036
Het is 13,7 miljard lichtjaren en dat is geen gok.
12:46
You know, it's 13.7 billion light years,
and it's not a guess.
and it's not a guess.
252
741470
3818
We weten binnen precieze grenzen hoe nauwkeurig dat is.
12:50
We know within precise
error bars how close it is.
error bars how close it is.
253
745312
4264
En dus kunnen we zeggen dat we dichtbij de waarheid zitten.
12:54
So we can say, although not absolutely
true, it's pretty close to being true.
true, it's pretty close to being true.
254
749600
3810
Maar we moeten toegeven dat na zijn opiniestuk Katie hem opbelde
12:58
And, to his credit, Katie called him up
after this op-ed piece came out, and said,
after this op-ed piece came out, and said,
255
753434
4739
en zei, "Ik ben zo verlegen.
13:02
"I'm so embarrassed.
I was in the astronomy club.
I was in the astronomy club.
256
758197
2371
Ik was lid van een sterrenkundige vereniging en ik had beter moeten weten."
13:05
I should've known better."
257
760592
1278
En ze herschreef haar liedje.
13:06
And she re-cut the song.
258
761894
1222
We eindigen hier met de nieuwe versie.
13:07
So I will end with the new version.
259
763140
1848
♫ We zitten op 13,7 miljard lichtjaren ♫
13:09
(Music with lyrics)
260
765012
1264
13:11
We are 13.7 billion light years
261
766300
2421
♫ van de rand van het waarneembare heelal ♫
13:13
from the edge of the observable universe.
262
768745
3491
♫ Dat is een goede schatting met fijn gedefinieerde foutgrenzen ♫
13:17
That's a good estimate
with well-defined error bars.
with well-defined error bars.
263
772260
3769
♫ En met de beschikbare informatie ♫
13:20
And with the available information,
264
776053
3152
♫ Voorspel ik dat ik altijd bij je zal zijn ♫
13:24
I predict that I will always be with you.
265
779229
4343
(Applaus)
13:28
(Laughter)
266
783596
1157
Hoe "cool" is dat?
13:29
How cool is that?
267
784777
1168
(Applaus)
13:30
(Applause)
268
785969
2031
ABOUT THE SPEAKER
Michael Shermer - SkepticMichael Shermer debunks myths, superstitions and urban legends -- and explains why we believe them. Along with publishing Skeptic Magazine, he's author of Why People Believe Weird Things and The Mind of the Market.
Why you should listen
As founder and publisher of Skeptic Magazine, Michael Shermer has exposed fallacies behind intelligent design, 9/11 conspiracies, the low-carb craze, alien sightings and other popular beliefs and paranoias. But it's not about debunking for debunking's sake. Shermer defends the notion that we can understand our world better only by matching good theory with good science.
Shermer's work offers cognitive context for our often misguided beliefs: In the absence of sound science, incomplete information can powerfully combine with the power of suggestion (helping us hear Satanic lyrics when "Stairway to Heaven" plays backwards, for example). In fact, a common thread that runs through beliefs of all sorts, he says, is our tendency to convince ourselves: We overvalue the shreds of evidence that support our preferred outcome, and ignore the facts we aren't looking for.
He writes a monthly column for Scientific American, and is an adjunct at Claremont Graduate University and Chapman University. His latest book is The Believing Brain: From Ghosts and Gods to Politics and Conspiracies—How We Construct Beliefs and Reinforce Them as Truths. He is also the author of The Mind of the Market, on evolutionary economics, Why Darwin Matters: Evolution and the Case Against Intelligent Design, and The Science of Good and Evil. And his next book is titled The Moral Arc of Science.
Michael Shermer | Speaker | TED.com