TEDGlobal 2013
Peter Doolittle: How your "working memory" makes sense of the world
Peter Doolittle: Bằng cách nào "trí nhớ ngắn hạn" của bạn mang lại ý nghĩa cho thế giới.
Filmed:
Readability: 3.4
2,344,275 views
"Cuộc sống đến với chúng ta rất nhanh chóng, và những gì chúng ta cần làm là đưa những dòng chảy vô định của trải nghiệm và rút ra ý nghĩa từ đó." Trong buổi nói chuyện thú vị và bổ ích này, nhà tâm lý giáo dục Peter Doolittle đã chỉ chi tiết tầm quan trọng - và những giới hạn- của "trí nhớ ngắn hạn" của bạn, một phần của bộ não cho phép chúng ta giải nghĩa những việc xảy ra quanh mình.
Peter Doolittle - Educational psychology professor
Peter Doolittle is striving to understand the processes of human learning. Full bio
Peter Doolittle is striving to understand the processes of human learning. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
So yesterday, I was out in the street
0
231
2380
Hôm qua, tôi đã ra ngoài đường
00:14
in front of this building,
1
2611
2676
đứng trước tòa nhà này,
00:17
and I was walking down the sidewalk,
2
5287
3036
và tôi đã đi bộ xuống vỉa hè,
00:20
and I had company, several of us,
3
8323
1860
và tôi có người đồng hành,
một vài người trong chúng ta
một vài người trong chúng ta
00:22
and we were all abiding by the rules
4
10183
1498
và chúng ta đều tuân thủ các quy tắc
00:23
of walking down sidewalks.
5
11681
2387
của việc đi bộ trên vỉa hè.
00:26
We're not talking each other. We're facing forward.
6
14068
2442
Chúng ta không nói chuyện với nhau.
Chúng ta nhìn về phía trước.
Chúng ta nhìn về phía trước.
00:28
We're moving.
7
16510
1423
Chúng ta cứ di chuyển.
00:29
When the person in front of me slows down.
8
17933
3263
Khi một người trước mặt tôi đi chậm lại .
00:33
And so I'm watching him, and he slows down,
9
21196
1990
Và vì thế tôi nhìn anh ta, và anh ta đi chậm lại,
00:35
and finally he stops.
10
23186
1597
và cuối cùng anh ấy dừng lại.
00:36
Well, that wasn't fast enough for me,
11
24783
2085
Thực ra thì đó chưa đủ nhanh đối với tôi,
00:38
so I put on my turn signal, and I walked around him,
12
26868
3679
vì thế tôi ra kí hiệu rẽ
và tôi đi xung quanh anh ta,
và tôi đi xung quanh anh ta,
00:42
and as I walked, I looked to see what he was doing,
13
30547
2733
và vừa đi, tôi ngoái lại để xem
anh ta đang làm gì,
anh ta đang làm gì,
00:45
and he was doing this.
14
33280
2563
và anh ấy đang làm việc đó.
00:47
He was texting,
15
35848
1944
Anh ta đang nhắn tin,
00:49
and he couldn't text and walk at the same time.
16
37792
2022
và anh ấy không thể vừa đi
vừa nhắn tin cùng một lúc.
vừa nhắn tin cùng một lúc.
00:51
Now we could approach this
17
39814
1809
Bây giờ chúng ta đã có thể tiếp cận việc này
00:53
from a working memory perspective
18
41623
1892
từ góc nhìn về trí nhớ ngắn hạn
00:55
or from a multitasking perspective.
19
43515
1985
hoặc từ những quan điểm đa nhiệm.
00:57
We're going to do working memory today.
20
45500
2529
Chúng ta sẽ làm việc với trí nhớ ngắn hạn
ngày hôm nay.
ngày hôm nay.
01:00
Now, working memory
21
48029
2140
Bây giờ, trí nhớ ngắn hạn
01:02
is that part of our consciousness that we are
22
50169
3148
là một phần sự hiểu biết
mà chúng ta
mà chúng ta
01:05
aware of at any given time of day.
23
53317
2454
nhận thức ở bất cứ thời điểm nào trong ngày.
01:07
You're going it right now.
24
55771
1642
Bạn đang sử dụng nó ngay lúc này.
01:09
It's not something we can turn off.
25
57413
1654
Nó không phải là thứ
mà chúng ta có thể tắt đi.
mà chúng ta có thể tắt đi.
01:11
If you turn it off, that's called a coma, okay?
26
59067
3451
Nếu bạn tắt nó đi, thì đó gọi là hôn mê,
đúng không?
đúng không?
01:14
So right now, you're doing just fine.
27
62518
3103
Vậy thì bây giờ, bạn đang làm rất tốt.
01:17
Now working memory has four basic components.
28
65621
2356
Bây giờ trí nhớ ngắn hạn có bốn yếu tố cơ bản.
01:19
It allows us to store some immediate experiences
29
67977
2597
Nó cho phép chúng ta
cất giữ những trải nghiệm tức thời
cất giữ những trải nghiệm tức thời
01:22
and a little bit of knowledge.
30
70574
1616
và một chút kiến thức.
01:24
It allows us to reach back
into our long-term memory
into our long-term memory
31
72190
3369
Nó cho phép chúng ta tìm lại
về trong trí nhớ dài hạn
về trong trí nhớ dài hạn
01:27
and pull some of that in as we need it,
32
75559
1850
và giữ lại một số
vì chúng ta cần nó,
vì chúng ta cần nó,
01:29
mixes it, processes it
33
77409
2200
trộn lẫn nó, xử lý nó
01:31
in light of whatever our current goal is.
34
79609
2294
dù mục tiêu của chúng ta là gì đi nữa.
01:33
Now the current goal isn't something like,
35
81903
1514
Bây giờ mục tiêu hiện tại
không giống như thế,
không giống như thế,
01:35
I want to be president or the best surfer in the world.
36
83417
2282
Tôi muốn trở thành Tổng Thống
hoặc người lướt sóng giỏi nhất thế giới.
hoặc người lướt sóng giỏi nhất thế giới.
01:37
It's more mundane. I'd like that cookie,
37
85699
2803
Nó là những thứ trần tục hơn.
Tôi thích bánh quy,
Tôi thích bánh quy,
01:40
or I need to figure out how to get into my hotel room.
38
88502
2602
hoặc tôi cần biết
làm cách nào để vào phòng khách sạn.
làm cách nào để vào phòng khách sạn.
01:43
Now working memory capacity
39
91104
2180
Bây giờ, khả năng của trí nhớ ngắn hạn
01:45
is our ability to leverage that,
40
93284
2606
là khả năng chúng ta tận dụng nó,
01:47
our ability to take what we know
41
95890
2795
khả năng sử dụng những gì chúng ta biết
01:50
and what we can hang onto
42
98685
1276
và những gì chúng ta có thể nhớ
01:51
and leverage it in ways that allow us to satisfy
43
99961
3599
và tận dụng nó theo nhiều cách
mà cho phép chúng ta thỏa mãn
mà cho phép chúng ta thỏa mãn
01:55
our current goal.
44
103560
1750
mục tiêu hiện tại của mình.
01:57
Now working memory capacity
45
105310
1784
Khả năng của trí nhớ ngắn hạn
01:59
has a fairly long history,
46
107094
2053
có một lịch sử khá dài,
02:01
and it's associated with a lot of positive effects.
47
109147
2199
và nó liên quan đến nhiều tác động tích cực.
02:03
People with high working memory capacity
48
111346
2388
Những người với khả năng ghi nhớ tốt
02:05
tend to be good storytellers.
49
113734
2244
được cho là người kể chuyện giỏi.
02:07
They tend to solve and do well
on standardized tests,
on standardized tests,
50
115978
3977
Họ được cho là có thể giải quyết
và làm tốt những bài kiểm tra được tiêu chuẩn hóa
và làm tốt những bài kiểm tra được tiêu chuẩn hóa
02:11
however important that is.
51
119955
2345
bất kể là nó quan trọng như thế nào.
02:14
They're able to have high levels of writing ability.
52
122300
3783
Họ có trình độ viết lách tốt.
02:18
They're also able to reason at high levels.
53
126083
2874
Họ có khả năng tranh luận ở trình độ cao.
02:20
So what we're going to do here
is play a little bit with some of that.
is play a little bit with some of that.
54
128957
2918
Vì vậy, những gì chúng ta đang làm ở đây
là diễn lại một chút.
là diễn lại một chút.
02:23
So I'm going to ask you to perform a couple tasks,
55
131875
2550
Vì thế, tôi sẽ nhờ bạn
thực hiện một số nhiệm vụ,
thực hiện một số nhiệm vụ,
02:26
and we're going to take your
working memory out for a ride.
working memory out for a ride.
56
134425
3079
và chúng ta sẽ đưa bộ nhớ ngắn hạn
đi vào hoạt động.
đi vào hoạt động.
02:29
You up for that? Okay.
57
137504
2597
Các bạn hào hứng chứ? Được rồi.
02:32
I'm going to give you five words,
58
140101
2198
Tôi sẽ cho các bạn năm từ,
02:34
and I just want you to hang on to them.
59
142299
1793
và tôi muốn các bạn ghi nhớ chúng.
02:36
Don't write them down. Just hang on to them.
60
144092
1868
Đừng viết những từ này xuống.
Chỉ ghi nhớ chúng thôi.
Chỉ ghi nhớ chúng thôi.
02:37
Five words.
61
145960
1412
Năm từ.
02:39
While you're hanging on to them,
I'm going to ask you to answer three questions.
I'm going to ask you to answer three questions.
62
147372
3203
Khi các bạn ghi nhớ xong,
tôi sẽ hỏi ba câu hỏi.
tôi sẽ hỏi ba câu hỏi.
02:42
I want to see what happens with those words.
63
150575
1905
Tôi muốn xem
những gì sẽ xảy ra với những từ này.
những gì sẽ xảy ra với những từ này.
02:44
So here's the words:
64
152480
1847
Và đây là những từ đó:
02:46
tree,
65
154327
3288
cây,
02:49
highway,
66
157615
2935
đường cao tốc,
02:52
mirror,
67
160550
2378
gương,
02:54
Saturn
68
162928
2132
sao Thổ
02:57
and electrode.
69
165060
2419
và điện cực.
02:59
So far so good?
70
167479
1584
Tốt chứ?
03:01
Okay. What I want you to do
71
169063
1854
Được rồi. Những gì tôi muốn các bạn làm
03:02
is I want you to tell me what the answer is
72
170917
3347
là cho tôi câu trả lời của
03:06
to 23 times eight.
73
174264
2322
23 nhân 8 bằng mấy.
03:08
Just shout it out.
74
176586
2714
Chỉ cần nói nó ra.
03:12
(Mumbling) (Laughter)
75
180766
3702
(Lẩm nhẩm) (Cười)
03:16
In fact it's -- (Mumbling) -- exactly. (Laughter)
76
184468
2421
Trên thực tế nó là -- ( lẩm nhẩm)-- chính xác. (Cười)
03:18
All right. I want you to take out your left hand
77
186889
3227
Được rồi. Tôi muốn các bạn giơ tay trái
03:22
and I want you to go, "One, two, three, four, five,
78
190116
2680
và tôi muốn các bạn đi, " Một, hai, ba, bốn, năm,
03:24
six, seven, eight, nine, 10."
79
192796
2203
sáu, bảy, tám, chín, mười."
03:26
It's a neurological test,
just in case you were wondering.
just in case you were wondering.
80
194999
2696
Đây là bài kiểm tra thần kinh
nếu như các bạn đang thắc mắc.
nếu như các bạn đang thắc mắc.
03:29
All right, now what I want you to do
81
197695
1865
Được rồi, giờ tôi muốn các bạn
03:31
is to recite the last five letters
82
199560
2225
nói lại năm chữ cái cuối
03:33
of the English alphabet backwards.
83
201785
2869
trong bảng chữ cái tiếng Anh ngược.
03:38
You should have started with Z.
84
206637
1902
Bạn nên bắt đầu bằng chữ Z.
03:40
(Laughter)
85
208539
3291
(Cười)
03:43
All right. How many people here are still pretty sure
86
211830
2087
Được rồi. Có bao nhiêu người ở đây chắc chắn
03:45
you've got all five words?
87
213917
2451
rằng các bạn đã tìm ra đủnăm từ?
03:48
Okay. Typically we end up with about less than half,
88
216368
3181
Ok. Thông thường thì
chúng ta sẽ có ít hơn một nửa,
chúng ta sẽ có ít hơn một nửa,
03:51
right, which is normal. There will be a range.
89
219549
2075
phải không, bình thường thôi.
Ở đây có một dãy.
Ở đây có một dãy.
03:53
Some people can hang on to five.
90
221624
1556
Một số người có thể ghi nhớ tới năm.
03:55
Some people can hang on to 10.
91
223180
1284
Một số có thể nhớ tới 10.
03:56
Some will be down to two or three.
92
224464
2305
Một số khác chỉ nhớ tới hai hoặc ba.
03:58
What we know is this is really important
to the way we function, right?
to the way we function, right?
93
226769
3404
Chúng ta biết rằng điều này rất quan trọng
tới cách chúng ta hoạt động, đúng không?
tới cách chúng ta hoạt động, đúng không?
04:02
And it's going to be really important here at TED
94
230173
1948
Và nó sẽ trở nên thật sự quan trọng
tại TED
tại TED
04:04
because you're going to be exposed
to so many different ideas.
to so many different ideas.
95
232121
3036
vì bạn sẽ tiếp xúc
với rất nhiều những ý kiến khác nhau.
với rất nhiều những ý kiến khác nhau.
04:07
Now the problem that we have
96
235157
2207
Giờ thì vấn đề mà chúng ta gặp phải
04:09
is that life comes at us,
97
237364
1712
là cuộc sống đến với chúng ta,
04:11
and it comes at us very quickly,
98
239076
2117
và nó đến với chúng ta rất nhanh chóng,
04:13
and what we need to do is to take that amorphous
99
241193
3913
và những gì chúng ta cần làm
là lấy những dòng chảy
là lấy những dòng chảy
04:17
flow of experience and somehow
100
245106
1778
vô định của trải nghiệm
và bằng cách nào đó
và bằng cách nào đó
04:18
extract meaning from it
101
246884
1507
rút ra ý nghĩa từ đó
04:20
with a working memory
102
248391
1299
bằng một bộ nhớ
04:21
that's about the size of a pea.
103
249690
2269
chỉ bé bằng hạt đậu.
04:23
Now don't get me wrong,
working memory is awesome.
working memory is awesome.
104
251959
2547
Giờ thì đừng hiểu nhầm ý tôi
rằng bộ nhớ ngắn hạn rất tuyệt vời.
rằng bộ nhớ ngắn hạn rất tuyệt vời.
04:26
Working memory allows us
105
254506
2115
Bộ nhớ cho phép chúng ta
04:28
to investigate our current experience
106
256621
2372
khám phá những trải nghiệm hiện tại của mình
04:30
as we move forward.
107
258993
1495
khi tiến lên phía trước.
04:32
It allows us to make sense of the world around us.
108
260488
3168
Nó cho phép ta
làm thế giới trở nên ý nghĩa hơn.
làm thế giới trở nên ý nghĩa hơn.
04:35
But it does have certain limits.
109
263656
1919
Nhưng nó có những giới hạn nhất định.
04:37
Now working memory is great
for allowing us to communicate.
for allowing us to communicate.
110
265575
3843
Giờ thì, trí nhớ rất tuyệt
vì nó cho phép ta giao tiếp.
vì nó cho phép ta giao tiếp.
04:41
We can have a conversation,
111
269418
1472
Chúng ta có thể có những cuộc trò chuyện,
04:42
and I can build a narrative around that
112
270890
2687
và tôi có thể xây dựng
một bài tường thuật xung quanh việc này
một bài tường thuật xung quanh việc này
04:45
so I know where we've been and where we're going
113
273577
1730
thế nên tôi biết chúng ta đang ở đâu
và chúng ta đang đi đâu
và chúng ta đang đi đâu
04:47
and how to contribute to this conversation.
114
275307
2088
và bằng cách nào
có thể đóng góp cho cuộc trò chuyện này.
có thể đóng góp cho cuộc trò chuyện này.
04:49
It allows us to problem-solve, critical think.
115
277395
2237
Nó phép chúng ta giải quyết vấn đề,
những suy nghĩ sáng suốt.
những suy nghĩ sáng suốt.
04:51
We can be in the middle of a meeting,
116
279632
1804
Chúng ta có thể ở giữa một buổi họp,
04:53
listen to somebody's presentation, evaluate it,
117
281436
2503
lắng nghe một bài thuyết trình của ai đó,
đánh giá nó,
đánh giá nó,
04:55
decide whether or not we like it,
118
283939
1642
đưa ra quyết định có thích nó hay không,
04:57
ask follow-up questions.
119
285581
1258
hỏi những câu hỏi kèm theo.
04:58
All of that occurs within working memory.
120
286839
3370
Tất cả diễn ra cùng với trí nhớ ngắn hạn.
05:02
It also allows us to go to the store
121
290209
1847
Nó cũng cho phép chúng ta đi tới cửa hàng
05:04
and allows us to get milk and eggs and cheese
122
292056
3654
và lấy sữa, trứng và phomai
05:07
when what we're really looking for
123
295710
1771
khi những gì chúng ta thực sự tìm kiếm
05:09
is Red Bull and bacon. (Laughter)
124
297481
2837
là Red Bull và thịt ba chỉ. (Cười)
05:12
Gotta make sure we're getting what we're looking for.
125
300318
2722
Hãy chắc chắn rằng những gì chúng ta lấy
là những gì chúng ta đang tìm kiếm.
là những gì chúng ta đang tìm kiếm.
05:15
Now, a central issue with working memory
126
303040
3337
Bây giờ, vấn đề chính với trí nhớ ngắn hạn
05:18
is that it's limited.
127
306377
1397
là nó bị giới hạn.
05:19
It's limited in capacity, limited in duration,
128
307774
2196
Nó bị giới hạn ở khả năng,
giới hạn trong một khoảng thời gian,
giới hạn trong một khoảng thời gian,
05:21
limited in focus.
129
309970
1610
giới hạn trong sự tập trung.
05:23
We tend to remember about four things.
130
311580
2735
Chúng ta có ý định ghi nhớ bốn điều.
05:26
Okay? It used to be seven,
131
314315
1897
Được không? Thường thì là bảy,
05:28
but with functional MRIs, apparently it's four,
132
316212
2024
nhưng dựa trên kết quả của máy MRIs,
thì nó là bốn,
thì nó là bốn,
05:30
and we were overachieving.
133
318236
2543
và chúng ta đã hoàn thành quá mức.
05:32
Now we can remember those four things
134
320779
1973
Giờ thì chúng ta có thể ghi nhớ bốn điều đó
05:34
for about 10 to 20 seconds
135
322752
1863
trong khoảng 10 đến 20 giây
05:36
unless we do something with it,
136
324615
1727
nếu chúng ta không làm gì đó với nó,
05:38
unless we process it,
unless we apply it to something,
unless we apply it to something,
137
326342
2513
nếu chúng ta không xử lý nó,
nếu chúng ta không áp dụng nó vào thứ gì đó,
nếu chúng ta không áp dụng nó vào thứ gì đó,
05:40
unless we talk to somebody about it.
138
328855
3645
nếu chúng ta không nói cho ai nghe về điều đó.
05:44
When we think about working memory,
139
332500
3242
Khi chúng ta nghĩ về trí nhớ ngắn hạn,
05:47
we have to realize that this limited capacity
140
335742
3304
chúng ta phải nhận ra rằng
khả năng hạn chế này
khả năng hạn chế này
05:51
has lots of different impacts on us.
141
339046
2495
có những ảnh hưởng khác nhau đến chúng ta.
05:53
Have you ever walked from one room to another
142
341541
3025
Bạn đã bao giờ đi từ phòng này sang phòng khác
05:56
and then forgotten why you're there?
143
344566
3011
và quên rằng tại sao bạn ở đó chưa?
05:59
You do know the solution to that, right?
144
347577
2169
Bạn biết cách giải quyết cho việc đó, phải không?
06:01
You go back to that original room. (Laughter)
145
349746
2346
Bạn quay trở lại căn phòng ban đầu. (Cười)
06:04
Have you ever forgotten your keys?
146
352092
3937
Bạn có bao giờ quên chìa khóa?
06:08
You ever forgotten your car?
147
356029
2529
Bạn đã bao giờ quên xe?
06:10
You ever forgotten your kids?
148
358558
2971
Có bao giờ quên con của bạn chưa?
06:13
Have you ever been involved in a conversation,
149
361529
2189
Bạn đã bao giờ bị cuốn theo một cuộc trò chuyện,
06:15
and you realize that the conversation to your left
150
363718
1944
và bạn nhận ra rằng
cuộc trò chuyện mà bạn đã bỏ qua
cuộc trò chuyện mà bạn đã bỏ qua
06:17
is actually more interesting? (Laughter)
151
365662
2834
thì thực sự thú vị hơn? (Cười)
06:20
So you're nodding and you're smiling,
152
368496
1624
Vì thế, bạn đang gật đầu và mỉm cười,
06:22
but you're really paying attention
to this one over here,
to this one over here,
153
370120
2388
nhưng bạn đang thực sự chú ý tới
thứ ở đằng kia,
thứ ở đằng kia,
06:24
until you hear that last word go up,
154
372508
2300
cho đến khi bạn nghe thấy
từ cuối cùng được phát ra,
từ cuối cùng được phát ra,
06:26
and you realize,
155
374808
1660
và bạn nhận ra,
06:28
you've been asked a question. (Laughter)
156
376468
2954
bạn được hỏi một câu hỏi. (Cười)
06:31
And you're really hoping the answer is no,
157
379422
1947
Và bạn thực sự cầu mong câu trả lời là không,
06:33
because that's what you're about to say.
158
381369
3219
vì đó là những gì bạn sắp nói.
06:36
All of that talks about working memory,
159
384588
2476
Tất cả những buổi thuyết trình về trí nhớ,
06:39
what we can do and what we can't do.
160
387064
2258
những gì chúng ta có thể làm
và những gì chúng ta không thể làm.
và những gì chúng ta không thể làm.
06:41
We need to realize that working memory
161
389322
1537
Chúng ta cần nhận ra rằng trí nhớ ngắn hạn
06:42
has a limited capacity,
162
390859
1399
có khả năng hạn chế,
06:44
and that working memory capacity itself
is how we negotiate that.
is how we negotiate that.
163
392258
3519
và tự bản thân nó là về
bằng cách nào chúng ta dàn xếp nó.
bằng cách nào chúng ta dàn xếp nó.
06:47
We negotiate that through strategies.
164
395777
2171
Chúng ta dàn xếp nó qua những kế hoạch.
06:49
So what I want to do is talk a little bit
about a couple of strategies here,
about a couple of strategies here,
165
397948
2321
Vì thế, những gì tôi muốn làm
là nói một chút về những kế hoạch ở đây,
là nói một chút về những kế hoạch ở đây,
06:52
and these will be really important
166
400269
1275
và sẽ là rất quan trọng
06:53
because you are now in an
information target-rich environment
information target-rich environment
167
401544
3755
vì các bạn bây giờ đang ở trong
một môi trường giàu mục tiêu thông tin
một môi trường giàu mục tiêu thông tin
06:57
for the next several days.
168
405299
2120
suốt nhiều ngày tới.
06:59
Now the first part of this that we need to think about
169
407419
2904
Bây giờ, bước đầu tiên là chúng ta cần nghĩ về
07:02
and we need to process our existence, our life,
170
410323
2767
và những gì chúng ta xử lý
sự tồn tại và cuộc sống của mình,
sự tồn tại và cuộc sống của mình,
07:05
immediately and repeatedly.
171
413090
1715
ngay lập lức và lặp đi lặp lại.
07:06
We need to process what's going on
172
414805
2441
Chúng ta cần xử lý những gì đang diễn ra
07:09
the moment it happens, not 10 minutes later,
173
417246
2914
khoảnh khắc mà nó diễn ra,
không phải 10 phút sau,
không phải 10 phút sau,
07:12
not a week later, at the moment.
174
420160
2269
không phải tuần sau,
mà ngay lúc này.
mà ngay lúc này.
07:14
So we need to think about, well,
do I agree with him?
do I agree with him?
175
422429
3733
Vì thế chúng ta cần nghĩ về,
vậy, tôi có đồng ý với anh ấy không?
vậy, tôi có đồng ý với anh ấy không?
07:18
What's missing? What would I like to know?
176
426162
2780
Những gì đang thiếu? Những gì tôi muốn biết?
07:20
Do I agree with the assumptions?
177
428942
2222
Tôi có đồng ý với sự giả thiết này không?
07:23
How can I apply this in my life?
178
431164
1810
Bằng cách nào
tôi có thể áp dụng vào cuộc sống của mình?
tôi có thể áp dụng vào cuộc sống của mình?
07:24
It's a way of processing what's going on
179
432974
1980
Đó là cách xử lý những gì đang diễn ra
07:26
so that we can use it later.
180
434954
1767
để chúng ta có thể sử dụng lại sau này.
07:28
Now we also need to repeat it. We need to practice.
181
436721
2960
Vì thế chúng ta cần lặp lại nó.
Chúng ta cần luyện tập.
Chúng ta cần luyện tập.
07:31
So we need to think about it here.
182
439681
2412
Vì thế chúng ta cần nghĩ về nó tại đây.
07:34
In between, we want to talk to people about it.
183
442093
2795
Ở giữa, chúng ta muốn nói cho mọi người
về điều đó.
về điều đó.
07:36
We're going to write it down,
and when you get home,
and when you get home,
184
444888
2223
Chúng ta đang viết điều này ra giấy,
và khi bạn trở về nhà
và khi bạn trở về nhà
07:39
pull out those notes and think about them
185
447111
1960
lấy những cuốn sổ ra và nghĩ về chúng
07:41
and end up practicing over time.
186
449071
2389
và kết thúc bằng việc luyện tập hàng giờ.
07:43
Practice for some reason
became a very negative thing.
became a very negative thing.
187
451460
2551
Luyện tập vì một số lý do
trở thành một điều tiêu cực.
trở thành một điều tiêu cực.
07:46
It's very positive.
188
454011
1452
Nó rất tích cực.
07:47
The next thing is, we need to think elaboratively
189
455463
3050
Điều tiếp theo là, chúng ta cần suy nghĩ kĩ lưỡng
07:50
and we need to think illustratively.
190
458513
2340
và chúng ta cần suy nghĩ sinh động.
07:52
Oftentimes, we think that we have to relate
new knowledge to prior knowledge.
new knowledge to prior knowledge.
191
460853
3454
chúng ta thường nghĩ rằng cần phải liên hệ
tri thức mới với những thứ được tiếp thu từ trước.
tri thức mới với những thứ được tiếp thu từ trước.
07:56
What we want to do is spin that around.
192
464307
1930
Những gì mà chúng ta muốn là xoay vòng.
07:58
We want to take all of our existence
193
466237
1757
Chúng ta muốn lấy toàn bộ sự tồn tại của mình
07:59
and wrap it around that new knowledge
194
467994
1753
và gói xung quanh là những tri thức mới
08:01
and make all of these connections
and it becomes more meaningful.
and it becomes more meaningful.
195
469747
3448
và khiến những sự liên kết này,
trở nên ý nghĩa hơn.
trở nên ý nghĩa hơn.
08:05
We also want to use imagery.
We are built for images.
We are built for images.
196
473195
3794
Chúng ta cũng muốn sử dụng hình ảnh.
Chúng ta sinh ra đã yêu thích hình ảnh.
Chúng ta sinh ra đã yêu thích hình ảnh.
08:08
We need to take advantage of that.
197
476989
1858
Chúng ta cần tận dụng lợi ích đó.
08:10
Think about things in images,
198
478847
1510
Hãy suy nghĩ bằng hình ảnh,
08:12
write things down that way.
199
480357
2349
viết nó xuống.
08:14
If you read a book, pull things up.
200
482706
1562
Nếu bạn đọc một cuốn sách,
liên tưởng mọi thứ.
liên tưởng mọi thứ.
08:16
I just got through reading "The Great Gatsby,"
201
484268
2053
Tôi đã đọc qua cuốn " Đại gia Gatsby"
08:18
and I have a perfect idea of what he looks like
202
486321
3099
và tôi có một ý tưởng hoàn hảo
về diện mạo của nhân vật nam
về diện mạo của nhân vật nam
08:21
in my head, so my own version.
203
489420
2998
trong đầu tôi, đó là phiên bản riêng của tôi.
08:24
The last one is organization and support.
204
492418
2003
Điều cuối cùng là sắp xếp và hỗ trợ.
08:26
We are meaning-making machines. It's what we do.
205
494421
2569
Chúng ta là những cỗ máy giải nghĩa.
Đó là những gì chúng ta làm.
Đó là những gì chúng ta làm.
08:28
We try to make meaning out of
everything that happens to us.
everything that happens to us.
206
496990
3141
Chúng ta cố gắng giải nghĩa
mọi thứ xảy ra với mình.
mọi thứ xảy ra với mình.
08:32
Organization helps, so we need to structure
207
500131
2290
Sắp xếp rất có ích,
vì thế chúng ta cần cơ cấu lại
vì thế chúng ta cần cơ cấu lại
08:34
what we're doing in ways that make sense.
208
502421
1579
những gì chúng ta đang làm
một cách có ý nghĩa.
một cách có ý nghĩa.
08:36
If we are providing knowledge and experience,
209
504000
2586
Nếu chúng ta cung cấp kiến thức và kinh nghiệm,
08:38
we need to structure that.
210
506586
1485
chúng ta cần cơ cấu nó.
08:40
And the last one is support.
211
508071
2499
Và điều cuối cùng là sự hỗ trợ.
08:42
We all started as novices.
212
510570
1722
Chúng ta bắt đầu như những người học việc.
08:44
Everything we do is an
approximation of sophistication.
approximation of sophistication.
213
512292
3041
Tất cả những gì chúng ta làm
gần như là sự tinh tế.
gần như là sự tinh tế.
08:47
We should expect it to change over time.
We have to support that.
We have to support that.
214
515333
2937
Chúng ta nên hi vọng nó sẽ thay đổi theo thời gian.
Chúng ta phải hỗ trợ nó.
Chúng ta phải hỗ trợ nó.
08:50
The support may come in asking people questions,
215
518270
2656
Sự hỗ trợ có thể đến
bằng việc hỏi han mọi người,
bằng việc hỏi han mọi người,
08:52
giving them a sheet of paper that has
an organizational chart on it
an organizational chart on it
216
520926
3498
đưa cho họ một tập giấy mà có bảng tổ chức
08:56
or has some guiding images,
217
524429
2548
hoặc có những hình ảnh hướng dẫn,
08:58
but we need to support it.
218
526977
1900
nhưng chúng ta cần hỗ trợ nó.
09:00
Now, the final piece of this, the take-home message
219
528877
5291
Bây giờ, mảnh cuối cùng của bài nói chuyện này,
thông điệp để mang về nhà
thông điệp để mang về nhà
09:06
from a working memory capacity standpoint is this:
220
534168
2926
về khả năng của trí nhớ ngắn hạn đó là:
09:09
what we process, we learn.
221
537094
2931
những gì chúng ta xứ lý, chúng ta học hỏi.
09:12
If we're not processing life, we're not living it.
222
540025
4801
Nếu không xử lý cuộc sống, chúng ta sẽ không sống.
09:16
Live life. Thank you.
223
544826
1892
Hãy sống một cuộc sống nhé.
Xin cám ơn.
Xin cám ơn.
09:18
(Applause)
224
546718
4185
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Peter Doolittle - Educational psychology professorPeter Doolittle is striving to understand the processes of human learning.
Why you should listen
Peter Doolittle is a professor of educational psychology in the School of Education at Virginia Tech, where he is also the executive director of the Center for Instructional Development and Educational Research. He teaches classes such as Cognition and Instruction, Constructivism and Education, Multimedia Cognition and College Teaching, but his research mainly focuses on learning in multimedia environments and the role of "working memory."
Doolittle has taught educational psychology around the world. He is the executive editor of the International Journal of Teaching and Learning in Higher Education and the co-executive editor of the International Journal of ePortfolio.
Peter Doolittle | Speaker | TED.com