ABOUT THE SPEAKER
Guy Winch - Psychologist, author
Guy Winch asks us to take our emotional health as seriously as we take our physical health -- and explores how to heal from common heartaches.

Why you should listen

Guy Winch is a licensed psychologist who works with individuals, couples and families. As an advocate for psychological health, he has spent the last two decades adapting the findings of scientific studies into tools his patients, readers and audience members can use to enhance and maintain their mental health. As an identical twin with a keen eye for any signs of favoritism, he believes we need to practice emotional hygiene with the same diligence with which we practice personal and dental hygiene.

His recent book, Emotional First Aid: Healing Rejection, Guilt, Failure, and Other Everyday Hurts, has been translated in 24 languages. He writes the popular "Squeaky Wheel Blog" on PsychologyToday.com, and he is the author of The Squeaky Wheel: Complaining the Right Way to Get Results, Improve Your Relationships and Enhance Self-Esteem. His new book, How to Fix a Broken Heart, was published by TED Books/Simon & Schuster in 2017. He has also dabbled in stand-up comedy.

More profile about the speaker
Guy Winch | Speaker | TED.com
TEDxLinnaeusUniversity

Guy Winch: Why we all need to practice emotional first aid

გაი ვინჩი: რატომ გვჭირდება ყველას პირველადი ემოციური დახმარების გამოყენება

Filmed:
10,148,018 views

ჩვენ ყველა მივდივართ ექიმთან როცა გაციებული ვართ, ან ხანგრძლივ ტკივილს ვგრძნობთ. თუ ასეა, მაშინ რატომ არ მივდივართ სპეციალისტთან როცა ვგრძნობთ ემოციურ ტკივილს: დანაშაულის და დანაკარგის გრძნობას, მარტოობას? მრავალი ჩვენთაგანი საკუთარი ძალებით ვცდილობთ გავუმკლავდეთ ყოველდღიურობაში გავრცელებულ ფსიქოლოგიურ პრობლემებს, ამბობს გაი ვინჩი. მაგრამ შეგვიძლია ასე არ მოვიქცეთ. გაი საინტერესო წინადადებებს გვიზიარებს იმაზე, თუ როგორ შეიძლება ემოციური ჰიგიენის პრაქტიკაში დანერგვა - გავუფრთხილდეთ ჩვენს ემოციებს, ჩვენს გონებას ისეთივე გულმოდგინებით როგორ ყურადღებასაც ვიჩენთ ჩვენი სხეულის მიმართ.
- Psychologist, author
Guy Winch asks us to take our emotional health as seriously as we take our physical health -- and explores how to heal from common heartaches. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
I grew up with my identical twin,
0
3034
3507
მე გავიზარდე ჩემს ტყუპისცალთან ერთად,
00:18
who was an incredibly loving brother.
1
6541
3167
რომელიც იყო ძალიან მოსიყვარულე ძმა.
00:21
Now, one thing about being a twin
is that it makes you an expert
2
9708
4407
იყო ტყუპისცალი, ნიშნავს იყო ექსპერტი
00:26
at spotting favoritism.
3
14115
2615
ფავორიტიზმის შემჩნევაში.
00:28
If his cookie was even slightly bigger
than my cookie, I had questions.
4
16730
5770
თუ მისი ნამცხვარი იყო ცოტათი მაინც
დიდი ჩემსაზე, მე მიჩნდებოდა შეკითხვები.
00:34
And clearly, I wasn't starving.
5
22500
4420
თან მე აშკარად არ მშიოდა.
00:38
(Laughter)
6
26929
2026
(სიცილი)
00:40
When I became a psychologist, I began to
notice favoritism of a different kind,
7
28955
5448
როცა ფსიქოლოგი გავხდი,
შევამჩნიე რამდენიმე ტიპის ფავორიტიზმი,
00:46
and that is how much more we
value the body than we do the mind.
8
34403
5880
თუ რამდენად უფრო მეტად ვაფასებთ
ჩვენ სხეულს გონებასთან შედარებით
00:52
I spent nine years at university earning
my doctorate in psychology,
9
40283
6057
9 წელი ვისწავლე უნივერსიტეტში
ფსიქოლოგიის დოქტორის ხარისხის მისაღებად;
00:58
and I can't tell you how many people
look at my business card and say,
10
46340
4420
და ჩემი სავიზიტო ბარათის ნახვისას
ძალიან ბევრი ადამიანი მეუბნება:
"ოჰ, ფსიქოლოგი,
ანუ ნამდვილი ექიმი არ ხართ",
01:02
"Oh, a psychologist.
So not a real doctor,"
11
50768
4536
01:07
as if it should say that on my card.
12
55304
3477
ისე თითქოს ესეც უნდა ეწეროს ჩემს ბარათზე.
01:10
(Laughter)
13
58781
4591
(სიცილი)
01:15
This favoritism we show the body
over the mind, I see it everywhere.
14
63372
5563
თვალსაჩინოა - სხეულს უპირატესობას ვანიჭებთ
გონებასთან შედარებით.
01:21
I recently was at a friend's house,
15
69535
1874
ამას წინათ მეგობრის სახლში ვიყავი,
01:23
and their five-year-old
was getting ready for bed.
16
71409
2800
მისი 5 წლის შვილი დასაძინებლად ემზადებოდა;
იგი იდგა სკამზე და იხეხავდა კბილებს,
01:26
He was standing on a stool
by the sink brushing his teeth,
17
74209
3773
როცა მოსრიალდა, ჩამოვარდა
01:29
when he slipped, and scratched his leg
on the stool when he fell.
18
77982
3679
და ფეხი გაიკაწრა.
01:33
He cried for a minute,
but then he got back up,
19
81661
2736
1 წუთიანი ტირილის შემდეგ ის წამოდგა,
01:36
got back on the stool, and reached out for
a box of Band-Aids to put one on his cut.
20
84397
7146
აბობღდა სკამზე და გამოაღო ყუთი,
რომ გამოეტანა ბინტი და დაედო ჭრილობაზე.
01:43
Now, this kid could barely
tie his shoelaces,
21
91543
3849
პატარა ალბათ თასმებსაც ძლივს იკრავდა,
თუმცა ესმოდა ჭრილობის დაფარვის აუცილებლობა
01:47
but he knew you have to cover a cut,
so it doesn't become infected,
22
95392
4198
ინფექციისგან თავის დასაცავად;
01:51
and you have to care for
your teeth by brushing twice a day.
23
99590
3835
და იცოდა კბილების გახეხვის მნიშვნელობა
დღეში ორჯერ.
01:55
We all know how to maintain
our physical health
24
103425
2944
ჩვენ ყველამ ვიცით სხეულის გაფრთხილება,
01:58
and how to practice dental hygiene, right?
25
106369
2539
და კბილების ჰიგიენის შენარჩუნება, ხო ასეა?
ჩვენ ეს ყველაფერი ვიცით ხუთი წლიდან.
02:00
We've known it since
we were five years old.
26
108908
4090
02:04
But what do we know about maintaining
our psychological health?
27
112998
4648
მაგრამ ვიცით თუ არა რამე
ფსიქოლოგიური ჯანმრთელობის გაფრთხილებაზე?
02:09
Well, nothing.
28
117646
2132
სრულებით არაფერი.
02:11
What do we teach our children
about emotional hygiene?
29
119778
3790
რას ვასწავლით შვილებს
ემოციური ჰიგიენის შესახებ?
02:16
Nothing.
30
124621
1636
არაფერს.
02:18
How is it that we spend more time
taking care of our teeth
31
126767
4472
დაუჯრებელია, რომ მეტ დროს ვუთმობთ კბილებს,
02:23
than we do our minds.
32
131239
3146
ვიდრე გონებას.
02:26
Why is it that our physical health is
so much more important to us
33
134385
4297
რატომაა ფიზიკური ჯანმრთელობა
უფრო მნიშვნელოვანი
02:30
than our psychological health?
34
138682
2711
ვიდრე ფსიქოლოგიური?
02:33
We sustain psychological injuries
even more often than we do physical ones,
35
141393
5326
უფრო ხშირად ფსიქოლოგიურ ტრავმებს ვიღებთ,
ვიდრე ფიზიკურს
02:38
injuries like failure
or rejection or loneliness.
36
146719
4764
მაგ: წარუმატებლობის, ურაყოფის
ან მარტოობის ტრავმებს.
ეს ტრავმები გაუარესდება
02:43
And they can also get
worse if we ignore them,
37
151483
2572
თუ ყურაღებას არ მივაქცევთ,
02:46
and they can impact our lives
in dramatic ways.
38
154055
3230
მათ შეუძლიათ ზეგავლენის მოხდენა
ჩვენს ცხოვრებაზე.
მიუხედავად იმისა, რომ არსებობს
02:49
And yet, even though there are
scientifically proven techniques
39
157285
4086
მეცნიერულად დამტკიცებული საშუალებები
02:53
we could use to treat these
kinds of psychological injuries,
40
161371
4369
რისი დახმარებითაც შესაძლებელია მსგავსი
ფსიქოლოგიური ტრამვების მკურნალობა,
02:57
we don't.
41
165740
1392
ჩვენს ხელს არ ვანძრევთ.
02:59
It doesn't even occur to us
that we should.
42
167132
3302
აზრადაც არ მოგვდის, რომ რამე ვიღონოთ.
03:02
"Oh, you're feeling depressed?
Just shake it off; it's all in your head."
43
170434
4513
"ოჰ, გრძნობ დეპრესიას? უკუაგდე,
ეს ყველაფერი მხოლოდ შენს თავში ხდება".
03:06
Can you imagine saying that
to somebody with a broken leg:
44
174947
3268
წარმოიდგინეთ ფეხმოტეხილს იგივე უთხრათ:
03:10
"Oh, just walk it off;
it's all in your leg."
45
178215
3264
"ოჰ, გაიარე, ეს ყველაფერი შენს ფეხშია".
03:13
(Laughter)
46
181479
1969
(სიცილი)
03:15
It is time we closed the gap between
our physical and our psychological health.
47
183448
5653
დროა ფსიქოლოგიურ და ფიზიკურ
ჯანმრთელობას შორის, ნაპრალი შევამციროთ.
03:21
It's time we made them more equal,
48
189101
3096
დროა ისინი გავათანაბროთ,
03:24
more like twins.
49
192197
2866
როგორც ტყუპები.
03:27
Speaking of which,
my brother is also a psychologist.
50
195063
3646
გეტყვით იმასაც, რომ ჩემი ძმაც ფსიქოლოგია.
03:30
So he's not a real doctor, either.
51
198709
3188
ასე რომ, ისიც არა არის ნამდვილი ექიმი.
03:33
(Laughter)
52
201897
1752
(სიცილი)
03:35
We didn't study together, though.
53
203649
2055
თუმცა ჩვენ ერთად არ გვისწავლია.
03:37
In fact, the hardest thing
I've ever done in my life
54
205704
4141
ყველაზე რთული რამ, რაც გამიკეთებია
03:41
is move across the Atlantic
to New York City
55
209845
2986
იყო საცხოვრებლად გადასვლა
ატლანტიკის გაღმა - ქალაქ ნიუ იორკში
03:44
to get my doctorate in psychology.
56
212831
2986
რომ მიმეღო დოქტორის ხარისხი ფსიქოლოგიაში.
03:47
We were apart then
for the first time in our lives,
57
215817
2986
პირველად მაშინ მოგვიწია ცალ-ცალკე ცხოვრება
03:50
and the separation was
brutal for both of us.
58
218803
3492
და ეს განშორება იყო მტკივნეული ორივესთვის.
03:54
But while he remained among
family and friends,
59
222295
3169
მაგრამ როცა ის იყო ოჯახთან, მეგობრებთან,
03:57
I was alone in a new country.
60
225464
3216
მე ვიყავი მარტო ახალ ქვეყანაში.
ჩვენ მოგვენატრა ერთამანეთი,
04:00
We missed each other terribly,
61
228680
1466
04:02
but international phone calls were
really expensive then
62
230146
3327
თუმცა მაშინ საერთაშორისო ზარები იყო ძვირი
04:05
and we could only afford to speak
for five minutes a week.
63
233473
4326
ამიტომ კვირაში მხოლოდ ხუთ წუთს ვსაუბრობდით
04:09
When our birthday rolled around,
64
237799
2604
როცა ჩვენი დაბადების დღე მოახლოვდა,
04:12
it was the first we wouldn't
be spending together.
65
240403
2437
ეს იყო პირველად,
როცა ერთად არ გავატარებდით დროს,
ამიტომ გადავწყვიტეთ 10 წუთი საუბრის
ფუფუნება მიგვეცა ჩვენი თავისთვის.
04:14
We decide to splurge, and that week
we would talk for 10 minutes.
66
242840
4451
04:19
I spent the morning pacing around my room,
waiting for him to call --
67
247291
3918
მთელი დილა ტელეფონის ზარს ველოდებოდი
04:23
and waiting and waiting,
but the phone didn't ring.
68
251209
6483
და ველოდებოდი, ველოდებოდი...
მაგრამ ტელეფონმა არ დარეკა.
04:29
Given the time difference, I assumed,
69
257692
2475
ვიფიქრე დროის სხვაობის გამო,
04:32
"Ok, he's out with friends,
he will call later."
70
260167
2641
"ალბათ მეგობრებთანაა
და დარეკავს მოგვიანებით".
მაშინ მობილური ტელეფონები არ არსებობდა.
04:34
There were no cell phones then.
71
262808
2045
04:36
But he didn't.
72
264853
2185
მაგრამ მან არ დარეკა.
04:39
And I began to realize that after
being away for over 10 months,
73
267038
4985
და მივხვდი, რომ 10 თვის განშორების შემდეგ
04:44
he no longer missed me
the way I missed him.
74
272023
3810
მას აღარ ვენატრებოდი ისე, როგრც მე ის.
04:47
I knew he would call in the morning,
75
275833
1876
მე ვიცოდი რომ ის დარეკავდა დილით,
04:49
but that night was one of the
saddest and longest nights of my life.
76
277709
6876
მაგრამ ის ღამე იყო
ერთ-ერთი ყველაზე სევდიანი,
გრძელი ღამე ჩემს ცხოვრებაში.
04:56
I woke up the next morning.
77
284585
2277
მე გავიღვიძე მეორე დილას,
04:58
I glanced down at the phone, and
I realized I had kicked it off the hook
78
286862
4275
დავხედე ტლეფონს და აღმოვაჩინე,
რომ ყურმილი შემთხვევით ამომეგდო ბუდიდან
05:03
when pacing the day before.
79
291137
3476
როცა წინა დღეს ვფორიაქობდი ზარის მოლოდინში
05:06
I stumbled out off bed,
80
294613
1863
წამოვფორთხიალდი საწოლიდან,
05:08
I put the phone back on the receiver,
and it rang a second later,
81
296476
3157
სწორად დავდე ყურმილი
და წამის შემდეგ ტელეფონმა დარეკა,
05:11
and it was my brother,
and, boy, was he pissed.
82
299633
3973
და ეს იყო ჩემი ძმა, ძალიან გაბრაზებული.
05:15
(Laughter)
83
303606
1922
(სიცილი)
05:17
It was the saddest and longest
night of his life as well.
84
305528
3440
ეს იყო მისთვისაც
უსევდიანესი და უგრძესი ღამე.
05:20
Now I tried to explain what
happened, but he said,
85
308968
2592
მე შევეცადე ამეხსნა რა მოხდა,
მაგრამ მან მითხრა:
05:23
"I don't understand.
If you saw I wasn't calling you,
86
311560
3028
"მე არ მესმის; თუ ნახე არ გირეკავდი,
05:26
why didn't you just pick up
the phone and call me?"
87
314588
4811
რატომ ყურმილი არ აიღე და არ დამირეკე?"
05:31
He was right. Why didn't I call him?
88
319399
4145
ის მართალი იყო. რატომ არ დავრეკე?
05:35
I didn't have an answer then,
but I do today,
89
323544
3043
მაშინ პასუხი არ მქონდა, მაგრამ ახლა მაქვს,
05:38
and it's a simple one: loneliness.
90
326587
5055
და ის მარტივია: მარტოობა.
05:43
Loneliness creates a
deep psychological wound,
91
331642
4284
მარტოობა ქმნის ღრმა ფსიქოლოგიურ ჭრილობას,
05:47
one that distorts our perceptions
and scrambles our thinking.
92
335926
3957
რომელიც ამახინჯებს ჩვენს აღქმას
და ამღვრევს აზროვნებას.
05:51
It makes us believe that those around us
care much less than they actually do.
93
339883
5639
ის გვარწმუნებს იმაში, რომ გარშემომყოფთ
რეალუტზე ნაკლებად ვაინტერესებთ.
05:57
It make us really afraid to reach out,
94
345522
2830
ის გვაშინებს გამოვხატოთ ინტერესი
ადამიანების მიმართ;
06:00
because why set yourself up
for rejection and heartache
95
348352
3450
რატომ უნდა გაწირო თავი უარყოფისთვის
და გულნატკენი დარჩე,
06:03
when your heart is already aching
more than you can stand?
96
351802
4472
როცა გული უკვე საკმარისზე მეტადაა ნატკენი
06:08
I was in the grips of real
loneliness back then,
97
356274
3264
იმ დროს მე ჩაჭიდებული ვიყავი მარტოობას,
მაგრამ ადამიანების გარემოცვაში
06:11
but I was surrounded by people all day,
so it never occurred to me.
98
359538
4501
ამას ვერ ვგრძნობდი.
06:16
But loneliness is defined
purely subjectively.
99
364039
4655
თუმცა მარტოობის განმარტება სუბიექტურია.
06:20
It depends solely on whether you feel
100
368694
2845
ის დამოკიდებულია იმაზე, გრძნობთ თუ არა
06:23
emotionally or socially disconnected
from those around you.
101
371539
3575
ემციურ და სოციალურ გარიყულობას.
06:27
And I did.
102
375114
1785
და მე ვგრძნობდი.
06:28
There is a lot of research on loneliness,
and all of it is horrifying.
103
376899
6464
ძალიან ბევრი კვლევებია მარტოობაზე
და შედეგები შემაძრწუნებელია.
06:35
Loneliness won't just make you
miserable, it will kill you.
104
383363
4152
მარტოობა მხოლოდ უბედურს კი არ გაგხდით,
ის მოგკლავთ.
06:39
I'm not kidding.
105
387515
1418
მე არ ვხუმრობ.
06:40
Chronic loneliness increases your
likelihood of an early death
106
388933
3734
ქრონიკული მარტოობა
ზრდის შანსს მოკვდეთ ადრე
06:44
by 14 percent.
107
392667
3991
14 პროცენტით.
06:48
Loneliness causes high blood pressure,
high cholesterol.
108
396658
4023
მარტოობა იწვევს მაღალ წნევას,
ქოლესტერინის მაღალ დონეს
06:52
It even suppress the functioning
of your immune system,
109
400681
3876
და აფერხებს იმუნური სისტემის მუშაობას.
06:56
making you vulnerable to all kinds
of illnesses and diseases.
110
404557
4251
ის დაუცველს გხდით დაავადებების მიმართ.
07:00
In fact, scientists have concluded
that taken together,
111
408808
3561
მეცნიერებმა დაასკვნეს,
რომ ქრონიკული მარტოობა შეიცავს
07:04
chronic loneliness poses as
significant a risk
112
412369
3621
ისეთივე დიდ რისკს
შენი გრძელვადიანი ჯანმრთელობისთვის
07:07
for your longterm health and
longevity as cigarette smoking.
113
415990
4391
და ცხოვრებისთვის, რამდენსაც სიგარეტი.
07:12
Now cigarette packs come with warnings
saying, "This could kill you."
114
420381
4652
ამჟამად სიგარეტის კოლოფი გვაფთხილებს,
"ამან შეიძლება მოგკლათ".
07:17
But loneliness doesn't.
115
425033
2372
მაგრამ მარტოობა არ გვაძლევს მსგავს მესიჯს.
07:19
And that's why it's so important that
we prioritize our psychological health,
116
427405
4502
ამიტომ აუცილებელია პრიორიტეტი მივანიჭოთ
ჩვენს ფსიქოლოგიურ ჯანმრთელობას,
07:23
that we practice emotional hygiene.
117
431907
3403
და პრაქტიკაში დავნერგოთ ემოციური ჰიგიენა.
07:27
Because you can't treat
a psychological wound
118
435310
2972
რადგან შეუძლებელია უმკურნალოთ
ფსიქოლოგიურ ჭრილობას
07:30
if you don't even know you're injured.
119
438282
3230
თუ არც იცით რომ ტრავმირებული ხართ.
07:34
Loneliness isn't the only
psychological wound
120
442153
2791
მარტოობა არ არის ერთადერთი
ფსიქოლოგიური ჭრილობა,
07:36
that distorts our perceptions
and misleads us.
121
444944
3468
რომელიც ამახინჯებს ჩვენს აღქმას
და სწორი გზიდან გადავყავართ.
07:40
Failure does that as well.
122
448412
3406
წარუმატებლობაც ზუსტად ამას აკეთებს.
07:43
I once visited a day care center,
123
451818
2182
ერთხელ ვეწვიე მზრუნველობის ცენტრს
07:46
where I saw three toddlers
play with identical plastic toys.
124
454000
5204
სადაც ვნახე ერთნაირი სათამაშოებით
მოთამაშე სამი ბავშვი.
07:51
You had to slide the red button,
and a cute doggie would pop out.
125
459204
4700
უნდა გაგეწია წითელი ღილაკი
და იქიდან ამოხტებოდა საყვარელი ძაღლუკა.
07:55
One little girl tried pulling the
purple button, then pushing it,
126
463905
4650
გოგონამ ჯერ სცადა იისფერი
ღილაკის გამოწევა, მერე დაჭერა
08:00
and then she just sat back and looked
at the box, with her lower lip trembling.
127
468555
4362
რის შემდეგაც უკან გადგა და ყუთს დაუწყო
ყურება მოცახცახე ტუჩებით.
08:04
The little boy next to her
watched this happen,
128
472917
3187
მის გვერდით მდგომი ბიჭუნა ამას შეესწრო,
08:08
then turned to his box and and burst
into tears without even touching it.
129
476104
5260
და ყუთს არც კი შეხებია ისე მორთო ჩხავილი.
08:13
Meanwhile, another little girl tried
everything she could think of
130
481364
3243
ამასობაში, სხვა გოგონამ ყველაფერი
სცადა რაც კი მოაფიქრდა,
08:16
until she slid the red button,
131
484607
1808
მანამ სანამ არ გაწია წითელი ღილაკი,
08:18
the cute doggie popped out,
and she squealed with delight.
132
486415
4117
საყვარელი ძაღლუკა ამოხტა,
და გოგონა აწივლდა სიხარულისგან.
08:22
So three toddlers with
identical plastic toys,
133
490532
3393
მოკლედ, სამი პატარა იდენტური სათამაშოთი,
08:25
but with very different
reactions to failure.
134
493925
4032
მაგრამ განსხვავებული რეაქციით
წარუმატებლობის მიმართ.
08:29
The first two toddlers were perfectly
capable of sliding a red button.
135
497957
4321
პირველ ორ ბავშვს თავისუფლად შეეძლო
წითელ ღილაკის გაცურება.
08:34
The only thing that prevented
them from succeeding
136
502278
3312
ერთადერთი რამ, რამაც შეაჩერა ისინი
წარმატების მიღწევისაგან
08:37
was that their mind tricked them
into believing they could not.
137
505590
4330
იყო მათი გონება, რომელმაც ისინი
დაარწმუნა რომ მათ არ შეეძლოთ.
08:41
Now, adults get tricked this way
as well, all the time.
138
509920
4050
ზუსტად ასე ხდება ზრდასრულებთანაც
ძალიან ხშირად.
08:45
In fact, we all have a default set of
feelings and beliefs that gets triggered
139
513970
6439
ჩვენ გვაქს არასრულყოფილი გრძნობები
და რწმენები, რომლებიც თავს იჩენენ მაშინ,
როცა ჩვენ პირისპირ ვხვდებით
იმედგაცრუებებს და წარუმატებლობებს.
08:52
whenever we encounter
frustrations and setbacks.
140
520409
3176
08:55
Are you aware of how
your mind reacts to failure?
141
523585
3119
იცით როგორ რეაგირებს
თვენი გონება წარუმატებლობაზე?
08:58
You need to be.
142
526704
1329
აუცილებლად უნდა იცოდეთ.
09:00
Because if your mind tries to convince you
you're incapable of something
143
528033
4281
რადგან თუ თქვენი გონება გარწმუნებთ,
რომ არ შეგიძლიათ რაღაცის გაკეთება
09:04
and you believe it,
144
532314
1649
და თქვენ გჯერათ ამის,
09:05
then like those two toddlers,
you'll begin to feel helpless
145
533963
3298
მაშინ თქვენ ზუსტად იმ ორი ბავშვივით
უძლურად იგრძნობთ თავს
09:09
and you'll stop trying too soon,
or you won't even try at all.
146
537261
3598
და მალევე შეწყვეტთ ცდას,
ან საერთოდ არ ეცდებით.
09:12
And then you'll be even more
convinced you can't succeed.
147
540859
3108
რის შემდეგაც უფრო დარწმუნდებით,
რომ წარმატებას ვერ მიაღწევთ.
09:15
You see, that's why so many people
function below their actual potential.
148
543967
4618
ამიტომაც ბევრი ადამიანი ფუნქციონირებს
რეალური შესაძლებლობების ზღვარს ქვემოთ.
09:20
Because somewhere along the way,
sometimes a single failure
149
548585
3674
როდესღაც ერთმა წარუმატებლობამ
დაარწმუნა ისინი, რომ მათ არ შეუძლიათ
წარმატების მიღწევა და მათ ამის სჯერათ.
09:24
convinced them that they couldn't
succeed, and they believed it.
150
552259
3630
09:27
Once we become convinced of something,
it's very difficult to change our mind.
151
555893
6073
როცა რაღაცაში ვრწმუნდებით,
ძალიან რთულია ამის შეცვლა.
09:33
I learned that lesson the hard way
when I was a teenager with my brother.
152
561966
4065
მე ეს მტკივნეული გაკვეთილი,
თინეიჯერობის დროს ძმასთან ერთად მივიღე.
09:38
We were driving with friends
down a dark road at night,
153
566031
3359
ღამე მანქანით მივდიოდით ჩაბნელებულ ქუჩაზე,
მეგობრებთან ერთად,
09:41
when a police car stopped us.
154
569390
1542
როცა პოლიციის მანქანამ გაგვაჩერა.
09:42
There had been a robbery in the area
and they were looking for suspects.
155
570932
3412
ტერიტორიაზე ძარცვა იყო მომხდარი
და ეჭვმიტანილს ეძებდნენ.
09:46
The officer approached the car, and he
shined his flashlight on the driver,
156
574344
3943
პოლიციეილი მოუახლოვდა მანქანას
და ფანარი მიანათა ჯერ მძღოლს,
09:50
then on my brother in the front seat,
and then on me.
157
578287
4284
შემდეგ წინა სავარძელზე მჯდომ
ჩემს ძმას და შემდეგ მე;
09:54
And his eyes opened wide and he said,
158
582571
2203
მან თვალები ფართოდ დაჭყიტა და მითხრა,
09:56
"Where have I seen your face before?"
159
584774
2203
" სად მინახავს შენი სახე?"
09:58
(Laughter)
160
586977
3098
(სიცილი)
10:02
And I said, "In the front seat."
161
590075
3721
და მე ვუპასუხე, "წინა სავარძელში"
10:05
(Laughter)
162
593796
2511
(სიცილი)
10:08
But that made no sense
to him whatsoever.
163
596307
2506
მაგრამ მან ჩემი ნათქვამი სწორად ვერ გაიგო
10:10
So now he thought I was on drugs.
164
598813
2324
და იფიქრა რომ ნარკოტიკების
ზემოქმედების ქვეშ ვიყავი.
10:13
(Laughter)
165
601137
1134
(სიცილი)
10:14
So he drags me out of the car,
he searches me,
166
602271
2524
მან გადმომათრია მანქანიდან, გამჩხრიკა
10:16
he marches me over to the police car,
167
604795
2005
და მიმიყვანა
თავის მანქანასთან;
10:18
and only when he verified
I didn't have a police record,
168
606800
2965
მხოლოდ ჩემი სუფთა კრიმინალური ისტორიის
გადამოწმების შემდეგ,
10:21
could I show him
I had a twin in the front seat.
169
609765
4466
შევძელი წინა სავარძელში მჯდომი
ჩემი ტყუპისცალი მეჩვენებინა.
10:26
But even as we were driving away,
you could see by the look on his face
170
614231
3417
მაშინაც კი, როცა გაგვიშვა და დავიძარით,
მისი გამომეტყველებიდან ჩანდა,
10:29
he was convinced that I was
getting away with something.
171
617648
5006
რომ დარწმუნებული იყო
დამნაშავეს უშვებდა.
10:34
Our mind is hard to change
once we become convinced.
172
622655
4014
რთულია შეხედულების შეცვლა,
მას შემდეგ რაც რაღაცაში ვრწმუნდებით.
10:38
So it might be very natural to feel
demoralized and defeated after you fail.
173
626669
4762
ამიტომ ბუნებრივია იგრძნოთ თავი
დემორალიზებულად წარუმატებლობის შემდეგ.
10:43
But you cannot allow yourself to become
convinced you can't succeed.
174
631431
4811
მაგრამ არ უნდა მისცეთ
თავს უფლება დარწმუნდეთ,
რომ არ შეგიძლიათ წარმატების მიღწევა.
თქვენ უნდა ებრძოლოთ უძლურობის გრძნობას.
10:48
You have to fight
feelings of helplessness.
175
636242
2590
10:50
You have to gain control
over the situation.
176
638832
3561
თქვენ უნდა დაამყაროთ კონტროლი სიტუაციაზე;
10:54
And you have to break this kind of
negative cycle before it begins.
177
642393
4508
და უნდა დაამსხვრიოთ ნეგატიური წრე მანამ,
სანამ ის დაიწყება.
ჩვენი გონება და ჩვენი გრძნობები,
11:00
Our minds and our feelings,
178
648191
2345
11:02
they're not the trustworthy friends
we thought they were.
179
650536
3105
ისინი არ არიან ისეთი სანდო მეგობრები,
როგორც ჩვენ ადრე მიგვაჩნდა.
11:05
They are more like a really moody friend,
180
653641
2725
ისინი გვანან მერყევი ხასიათის მეგობარს,
11:08
who can be totally supportive one minute,
and really unpleasant the next.
181
656366
5445
რომელსაც შეუძლია იყოს მხარდამჭერი ახლა
და უსიამოვნო მეორე წუთს.
11:13
I once worked with this woman
182
661811
1875
ერთხელ მე ვმუშაობდი ქალთან,
11:15
who after 20 years marriage
and an extremely ugly divorce,
183
663686
4287
რომელიც 20 წლიანი ოჯახური ცხოვრების
და უსიამოვნო განქორწინების შემდეგ,
11:19
was finally ready for her first date.
184
667973
2353
სობოლოოდ, მზად იყო
მისი პირველი პაემანისთვის.
11:22
She had met this guy online, and he
seemed nice and he seemed successful,
185
670326
4632
მან გაიცნო მამაკაცი ინტერნეტით, რომელიც
სასიამოვნო, წარმატებული პიროვნება ჩანდა,
11:26
and most importantly,
he seemed really into her.
186
674958
3555
და ყველაზე მნიშვნელოვანი - იგრძნობოდა,
რომ მას ძალიან მოსწონდა ეს ქალი.
11:30
So she was very excited,
she bought a new dress,
187
678513
3071
სწორედ ამიტომ ქალი იყო გახარებული,
იყიდა ახალი კაბა,
11:33
and they met at an upscale
New York City bar for a drink.
188
681584
4083
და ისინი შეხვდნენ ერთმანეთს დასალევად
ნიუ იორკის ძვირადღირებულ ბარში.
11:37
Ten minutes into the date,
the man stands up and says,
189
685667
3571
პაემნის ათი წუთის შემდეგ
კაცი წამოდგება და ეუბნება ქალს,
11:41
"I'm not interested," and walks out.
190
689238
4080
"ჩემთვის საიტერესო არ ხარ",
და ტოვებს ბარს.
11:45
Rejection is extremely painful.
191
693318
4254
დაუარება ძალიან მტკივნეულია.
11:49
The woman was so hurt she couldn't move.
All she could do was call a friend.
192
697572
4445
გულნატკენს მოძრაობა არ შეეძლო;
მან მხოლოდ მეგობართან დარეკვა შეძლო.
11:54
Here's what the friend said:
"Well, what do you expect?
193
702017
4732
და აი მეგობარმა რა უთხრა:
"აბა შენ რას ელოდი?
11:58
You have big hips,
you have nothing interesting to say,
194
706749
3473
შენ გაქვს ფართე თეძოები,
საინტერესოს არაფერს ამბობ,
12:02
why would a handsome,
successful man like that
195
710222
2624
და ასეთი მომხიბვლელი, წარმატებული კაცი
12:04
ever go out with a loser like you?"
196
712846
4084
რატომ შეხვდება შენნაირ წარუმატებელს?"
12:08
Shocking, right, that a friend
could be so cruel?
197
716930
3095
შოკისმომგვრელია ხომ, რომ მეგობარი
შეიძლება ასეთი სასტიკი იყოს?
12:12
But it would be much less shocking
198
720025
2655
მაგრამ
ბევრად ნაკლებად შოკისმომგვრელი იქნება,
12:14
if I told you it wasn't
the friend who said that.
199
722680
2877
თუ გეტყვით, რომ ეს არ იყო მეგობარი,
რომელმაც ეს თქვა.
12:17
It's what the woman said to herself.
200
725557
2955
ეს იყო ის, რაც ქალმა საკუთარ თავს უთხრა.
12:20
And that's something we all do,
especially after a rejection.
201
728512
4498
ეს არის ის, რასაც ჩვენ ყველანი ვაკეთებთ,
განსაკუთრებით დაუარების შემდეგ.
12:25
We all start thinking of all our faults
and all our shortcomings,
202
733010
3547
ჩვენ ვიწყებთ ფიქრს ჩვენს
ნაკლოვანებებზე და წუნებზე,
წარმოვიგენთ, თუ როგორები
12:28
what we wish we were,
what we wish we weren't,
203
736557
2234
უნდა ვიყოთ, როგორები არა.
12:30
we call ourselves names.
204
738791
1378
ჩვენ ვლანძღავთ საკუთარ თავს,
12:32
Maybe not as harshly, but we all do it.
205
740169
3360
შეიძლება არა ასე უხეშად,
მაგრამ მაინც ვაკეთებთ ამას.
12:35
And it's interesting that we do, because
our self-esteem is already hurting.
206
743529
4851
საინტერესოა, რომ ამას ვაკეთებთ მაშინ,
როცა ჩვენი თვითშეფასება ისედაც ცუდ დღეშია.
12:40
Why would we want to go
and damage it even further?
207
748380
2960
რატომ გვინდა რომ უფრო მეტად დავზიანდეთ?
12:43
We wouldn't make a physical injury
worse on purpose.
208
751340
2641
ჩვენ განზრახ არ გავამწვავებდით
ჩვენსავე ფიზიკურ ტრავმას.
12:45
You wouldn't get a cut on your arm
and decide, "Oh, I know!
209
753981
2929
მკლავზე ჭრილობის მიღებისას
არ გადაწყვეტდი, "ოჰ, მე ვიცი!
12:48
I'm going to take a knife and see
how much deeper I can make it."
210
756910
3609
ავიღებ დანას და შევხედავ
რამდენად ღრმად ჩავალ ჭრილობაში."
12:52
But we do that with psychological
injuries all the time.
211
760519
3454
თუმცა ჩვენ ამას ვაკეთებთ
ფსიქოლოგიური ტრავმების დროს.
12:55
Why? Because of poor emotional hygiene.
212
763973
3692
რატომ? უხეირო ემოციური ჰიგიენის გამო.
12:59
Because we don't prioritize
our psychological health.
213
767665
2722
იმიტომ, რომ ჩვენთვის პრიორიტეტი არაა
ჩვენი ფსიქოლოგიური ჯანმრთელობა.
13:02
We know from dozens of studies
that when your self-esteem is lower,
214
770387
3863
კვლევებიდან ვიცით რომ,
როცა თქვენი თვითშეფასების უნარი დაბალია,
13:06
you are more vulnerable to
stress and to anxiety,
215
774250
3673
თქვენ მეტად დაუცველი ხართ
სტრესის და შფოთვის მიმართ,
წარუმატებლობა, და დაუარება
უფრო მტკივნეულია
13:09
that failures and rejections hurt more
and it takes longer to recover from them.
216
777923
5223
და კარგად გახდომას სჭირდება მეტი დრო.
13:15
So when you get rejected,
the first thing you should be doing
217
783146
3179
ამიტომ როცა გაუარებენ,
პირველი რასაც უნდა აკეთებდეთ
13:18
is to revive your self-esteem, not
join Fight Club and beat it into a pulp.
218
786325
6229
ახალი ძალები შემატოტ თქვენს თვითშეფასებას
და არა გაანადგუროთ იგი ბოლომდე.
13:24
When you're in emotional pain,
219
792554
2905
როცა ემოციურ ტკივილში იმყოფებით
13:27
treat yourself with the same compassion
you would expect from a truly good friend.
220
795459
6113
მოექეცით საკუთარ თავს ისე,
როგორ ნამდვილი მეგობარი მოგექცეოდათ.
13:35
We have to catch our unhealthy
psychological habits and change them.
221
803122
4436
ჩვენ უნდა შევცვალოთ ჩვენი
არაჯანსაღი ფსიქოლოგიური ჩვევები,
13:39
One of unhealthiest and most common
is called rumination.
222
807558
4670
რომელთაგან ერთ-ერთია რუმინაცია
13:44
To ruminate means to chew over.
223
812228
2761
ანუ, ერთი და იგივეს გონებაში გადაღეჭვა;
13:46
It's when your boss yells at you, or your
professor makes you feel stupid in class,
224
814989
4371
მაგ: როცა უფროსი გიყვირებთ,
ან პროფესორი სულელად გამოგიყვანთ,
13:51
or you have big fight with a friend
225
819360
2191
ან ეჩხუბეთ მეგობარს
13:53
and you just can't stop replaying
the scene in your head for days,
226
821551
4417
და დღეების განმავლობაში
ამას განუწყვეტლივ ატრიალებთ,
13:57
sometimes for weeks on end.
227
825968
1969
ხანდახან რამოდენიმე კვირაც.
13:59
Ruminating about upsetting events
in this way can easily become a habit,
228
827937
5708
მსგავსი რუმინაციული ქმედება,
შეიძლება ჩვევაში გადავიდეს,
14:05
and it's a very costly one.
229
833645
2088
და ეს ძვირად დაგიჯდებათ.
დახარჯოთ თქვენი დრო ნეგატიურ ფიქრებზე
14:07
Because by spending so much time focused
on upsetting and negative thoughts,
230
835733
4189
14:11
you are actually putting yourself
at significant risk
231
839922
2972
ნიშნავს აღმოჩნდეთ შემდეგი რისკის ქვეშ:
14:14
for developing clinical depression,
alcoholism, eating disorders,
232
842894
4532
კლინიკური დეპრესია,
ალკოჰოლიზმი,
საჭმლის გადამუშავებასთან
დაკავშირებული პრობლემები.
14:19
and even cardiovascular disease.
233
847426
2723
ასევე გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები.
14:22
The problem is the urge to ruminate can
feel really strong and really important,
234
850149
5870
პრობლემა - ხშირად გვეჩვენება, რომ
რაღაც ფიქრი განუწყვეტლივ უნდა ვღეჭოთ.
14:28
so it's a difficult habit to stop.
235
856019
2410
ამიტომ რთულია ამ ჩვევის მოშრება.
14:30
I know this for a fact,
because a little over a year ago,
236
858429
3372
მე მაქვს ამის გამოცდილება: ერთი წლის წინ,
14:33
I developed the habit myself.
237
861801
2549
მე მქონდა ეს ჩვევა.
14:36
You see, my twin brother was diagnosed
with stage III non-Hodgkin's lymphoma.
238
864350
6479
ჩემ ძმას დაუდგინეს მესამე სტადიის სიმსივნე
14:42
His cancer was extremly aggressive.
239
870829
2304
მისი ავადმყოფობა იყო ძალიან აგრესიული
14:45
He had visible tumors all over his body.
240
873133
3771
მთელ სხეულზე ეტყობოდა დაავადების კვალი,
14:48
And he had to start
a harsh course of chemotherapy.
241
876904
4931
ამიტომ მას სასწრაფოდ უნდა დაეწყო
ქიმიოთერაპიის კურსი
14:53
And I couldn't stop thinking about
what he was going through.
242
881835
4662
და მე მუდმივად ვფიქრობდი,
თუ როგორ დღეში იყო ის;
14:58
I couldn't stop thinking about
how much he was suffering,
243
886497
3235
ვფიქრობდი იმაზე, თუ როგორ იტანჯებოდა;
15:01
even though he never complained, not once.
244
889732
4600
მიუხედავ იმისა, რომ მას ერთხელაც
არ დაუწუწუნია.
15:06
He had this incredibly positive attitude.
245
894332
2418
მას ჰქონდა ძალიან დადებითი დამოკიდებულება.
15:08
His psychological health was amazing.
246
896750
3629
მისი ფსიქოლოგიური სიჯანსაღე გასაოცარი იყო.
15:12
I was physically healthy,
but psychologically I was a mess.
247
900379
4139
მე კიდევ ფიზიკურად ჯანმრთელი ვიყავი,
მაგრამ არა ფსიქოლოგიურად.
15:16
But I knew what to do.
248
904518
2230
თუმცა მე ვიცოდი რაც უნდა გამეკეთებინა.
15:18
Studies tell us that even a two-minute
distraction is sufficient
249
906748
4162
კვლევების თანახმად, ორი წუთით
ყურადღების გადატანაც კი საკმარია,
15:22
to break the urge to ruminate
in that moment.
250
910910
3058
რომ გავუმკლავდეთ ცდუნებას
ვიფიქროთ რაღაც ცუდზე.
15:25
And so each time I had a worrying,
upsetting, negative thought,
251
913968
3497
ამიტომ ყოველთვის, როცა მქონდა სევდიანი,
გამაღიზიანებელი, ნეგატიური აზრები,
15:29
I forced myself to concentrate on
something else until the urge passed.
252
917465
4792
მე ვაიძულე საკუთარ თავს სხვა
რამეზე გადამეტანა ყურადღება.
15:34
And within one week,
my whole outlook changed
253
922257
4346
ერთ კვირაში ჩემი შეხედულებები შეიცვალა
15:38
and became more positive
and more hopeful.
254
926603
3510
და ის გახდა უფრო პოზიტიური, იმედიანი.
15:43
Nine weeks after he started chemotherapy,
my brother had a CAT scan,
255
931569
4055
9 კვირიანი ქიმიო-კუსის შემდეგ
15:47
and I was by his side when
he got the results.
256
935624
3636
ჩვენ მივიღეთ გამოკვლევის შედეგები.
15:51
All the tumors were gone.
257
939260
3237
სიმსივნე არსად იყო.
15:54
He still had three more rounds
of chemotherapy to go,
258
942497
2617
მას კიდევ 3 ქიმიო-კურსი უნდა გაეკეთებინა,
15:57
but we knew he would recover.
259
945114
2617
მაგრამ გამოჯანმრთელების იმედები უკვე იყო.
15:59
This picture was taken two weeks ago.
260
947731
4248
ეს ფოტო ორი კვირის წინაა გადაღებული.
16:05
By taking action when you're lonely,
261
953759
3088
იმოქმედოთ როცა მარტოსულად გრძნობთ თავს,
16:08
by changing your responses to failure,
262
956847
3378
შეცვალოთ რეაქცია წარუმატებლობაზე,
16:12
by protecting your self-esteem,
263
960225
2932
გაუფრთხილდეთ თქვენს თვითშეფასებას,
16:15
by battling negative thinking,
264
963157
2032
ებრძოლოთ ნეგატიურ აზრებს,
16:17
you won't just heal your
psychological wounds,
265
965189
2698
თქვენ არა მხოლოდ განკურნავთ
ფსიქოლოგიურ ჭრილობებს
16:19
you will build emotional resilience,
you will thrive.
266
967887
3682
არამედ გააძლიერებთ თქვენს ემოციურ
მდგრადობას და მეტად გაძლიერდებით.
16:24
A hundred years ago,
people began practicing personal hygiene,
267
972871
3923
ასეული წლების წინ ადამიანებმა დაიწყეს
პირადი ჰიგიენის დაცვა
16:28
and life expectancy rates rose
by over 50 percent
268
976794
4325
და სიცოცხლის ხანგრძლივობა გაიზარდა
50%-ზე მეტით
16:33
in just a matter of decades.
269
981119
2458
სულ რამოდენიმე ათწლეულში.
16:35
I believe our quality of life
could rise just as dramatically
270
983577
4345
მჯერა, რომ ჩვენი ცხოვრების ხარისხი
ზუსტად ასე გაუმჯობესდება
16:39
if we all began practicing
emotional hygiene.
271
987922
3647
თუ დავიცავთ ემოციურ ჰიგიენას.
16:43
Can you imagine what
the world would be like
272
991569
2193
შეგიძლიათ წარმოიდგინოთ მსოფლიო
16:45
if everyone was psychologically healthier?
273
993762
3326
სადაც ყველა ფსიქოლოგიურად უფრო ჯანმრთელია?
16:49
If there were less loneliness
and less depression?
274
997088
3295
სადაც ნაკლებადაა მარტოობა და დეპრესია?
16:52
If people knew how to overcome failure?
275
1000383
2841
სადაც იციან თუ
როგორ გადაილახოს წარუმატებლობა?
16:55
If they felt better about themselves
and more empowered?
276
1003224
3050
სადაც ყველა თავს გრძნობს უკეთ,
უფრო ენერგიულად?
16:58
If they were happier and more fulfilled?
277
1006274
3246
სადაც თავს გრძნობენ მეტად ბედნიერად,
რეალიზებულად?
17:01
I can, because that's the world
I want to live in,
278
1009520
4313
მე შემიძლია, რადგან მე ასეთ სამყაროში
მსურს ცხოვრება,
17:05
and that's the world my brother
wants to live in as well.
279
1013833
4586
და სწორედ ასეთ სამყაროში უნდა ცხოვრება
ჩემს ძმას.
17:10
And if you just become informed
and change a few simple habits,
280
1018419
4081
თუ ეს მხოლოდ ახლა გაიგეთ
და შეძლებთ შეცვალოთ რამოდენიმე ჩვევა,
17:14
well, that's the world we can all live in.
281
1022500
3882
ეს იქნება სამყარო სადაც ჩვენ ყველანი
შევძლებთ ცხოვრებას.
17:18
Thank you very much.
282
1026382
1912
დიდი მადლობა.
17:20
(Applause)
283
1028294
2973
(აპლოდისმენტი)
Translated by Mate Kobalia
Reviewed by Levan Lashauri

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Guy Winch - Psychologist, author
Guy Winch asks us to take our emotional health as seriously as we take our physical health -- and explores how to heal from common heartaches.

Why you should listen

Guy Winch is a licensed psychologist who works with individuals, couples and families. As an advocate for psychological health, he has spent the last two decades adapting the findings of scientific studies into tools his patients, readers and audience members can use to enhance and maintain their mental health. As an identical twin with a keen eye for any signs of favoritism, he believes we need to practice emotional hygiene with the same diligence with which we practice personal and dental hygiene.

His recent book, Emotional First Aid: Healing Rejection, Guilt, Failure, and Other Everyday Hurts, has been translated in 24 languages. He writes the popular "Squeaky Wheel Blog" on PsychologyToday.com, and he is the author of The Squeaky Wheel: Complaining the Right Way to Get Results, Improve Your Relationships and Enhance Self-Esteem. His new book, How to Fix a Broken Heart, was published by TED Books/Simon & Schuster in 2017. He has also dabbled in stand-up comedy.

More profile about the speaker
Guy Winch | Speaker | TED.com
THE ORIGINAL VIDEO ON TED.COM