ABOUT THE SPEAKER
Guy Winch - Psychologist, author
Guy Winch asks us to take our emotional health as seriously as we take our physical health -- and explores how to heal from common heartaches.

Why you should listen

Guy Winch is a licensed psychologist who works with individuals, couples and families. As an advocate for psychological health, he has spent the last two decades adapting the findings of scientific studies into tools his patients, readers and audience members can use to enhance and maintain their mental health. As an identical twin with a keen eye for any signs of favoritism, he believes we need to practice emotional hygiene with the same diligence with which we practice personal and dental hygiene.

His recent book, Emotional First Aid: Healing Rejection, Guilt, Failure, and Other Everyday Hurts, has been translated in 24 languages. He writes the popular "Squeaky Wheel Blog" on PsychologyToday.com, and he is the author of The Squeaky Wheel: Complaining the Right Way to Get Results, Improve Your Relationships and Enhance Self-Esteem. His new book, How to Fix a Broken Heart, was published by TED Books/Simon & Schuster in 2017. He has also dabbled in stand-up comedy.

More profile about the speaker
Guy Winch | Speaker | TED.com
TEDxLinnaeusUniversity

Guy Winch: Why we all need to practice emotional first aid

गाय विंच: मनावर प्रथमोपचार का करायला हवेत?

Filmed:
10,148,018 views

आपल्याला ताप येत असेल किंवा आपलं अंग दुखत असेल, तर आपण डॉक्टरकडे जातो. पण अपराधी वाटणे, जवळच्या व्यक्तीचा मृत्यू किंवा एकटेपणा यासारख्या मानसिक दुखण्यासाठी तज्ज्ञांकडे का जात नाही? गाय विंच म्हणतात, सर्वसाधारणपणे अशा मानसिक दुखण्यांना आपण एकटेच तोंड देतो. पण तो काही एकमेव मार्ग नव्हे. आपण आपलं मानसिक आरोग्य सांभाळायलाच हवं. जितक्या काळजीपूर्वक आपण आपलं शारीरिक आरोग्य जपतो, तितक्याच काळजीने आपलं मन आणि भावना जपायला हव्यात.
- Psychologist, author
Guy Winch asks us to take our emotional health as seriously as we take our physical health -- and explores how to heal from common heartaches. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
I grew up with my identical twin,
0
3034
3507
मी आणि माझा जुळा भाऊ.
आम्ही एकत्रच लहानाचे मोठे झालो.
माझा हा भाऊ खूप प्रेमळ आहे.
00:18
who was an incredibly loving brother.
1
6541
3167
आपण जुळ्यांपैकी एक असलो,
00:21
Now, one thing about being a twin
is that it makes you an expert
2
9708
4407
की पक्षपातीपणा चट्कन ओळखायला शिकतो.
00:26
at spotting favoritism.
3
14115
2615
त्याला माझ्यापेक्षा जरासं
मोठं बिस्कीट मिळालं,
00:28
If his cookie was even slightly bigger
than my cookie, I had questions.
4
16730
5770
की माझे प्रश्न सुरु होत.
00:34
And clearly, I wasn't starving.
5
22500
4420
तशी माझी काही उपासमार होत नव्हती,
हे उघडच आहे.
(हशा)
00:38
(Laughter)
6
26929
2026
मोठेपणी मानसशास्त्रज्ञ झाल्यावर
एक वेगळा पक्षपातीपणा
00:40
When I became a psychologist, I began to
notice favoritism of a different kind,
7
28955
5448
माझ्या लक्षात येऊ लागला.
00:46
and that is how much more we
value the body than we do the mind.
8
34403
5880
आणि तो म्हणजे, आपण मनापेक्षा शरीराला
किती जास्त महत्त्व देतो.
विद्यापीठात नऊ वर्षं परिश्रम करून
मी मानसशास्त्रातली डॉक्टरेट मिळवली.
00:52
I spent nine years at university earning
my doctorate in psychology,
9
40283
6057
पण तुम्हांला काय सांगू,
माझं कार्ड बघून कितीतरी लोक म्हणतात,
00:58
and I can't tell you how many people
look at my business card and say,
10
46340
4420
अरे ! मानसशास्त्स्त्रज्ञ म्हणजे
खरा डॉक्टर नाही..
01:02
"Oh, a psychologist.
So not a real doctor,"
11
50768
4536
01:07
as if it should say that on my card.
12
55304
3477
म्हणजे कार्डावर तसं छापायला हवं का?
डॉ. गाय विंच. नुसतेच मानसशास्त्रज्ञ.
(खरे डॉक्टर नव्हेत.)
01:10
(Laughter)
13
58781
4591
(हशा)
आपण शरीराच्या बाजूने पक्षपातीपणा करतो,
01:15
This favoritism we show the body
over the mind, I see it everywhere.
14
63372
5563
हे मला सर्वत्र पाहायला मिळतं.
01:21
I recently was at a friend's house,
15
69535
1874
मी एका मित्राच्या घरी गेलो होतो.
01:23
and their five-year-old
was getting ready for bed.
16
71409
2800
त्यांचा ५ वर्षांचा मुलगा झोपण्यापूर्वी
दात घासण्यासाठी सिंकजवळ स्टूलवर चढला.
01:26
He was standing on a stool
by the sink brushing his teeth,
17
74209
3773
तो पाय घसरून पडला, आणि त्याला खरचटलं.
01:29
when he slipped, and scratched his leg
on the stool when he fell.
18
77982
3679
01:33
He cried for a minute,
but then he got back up,
19
81661
2736
तो मिनिटभर रडला, पण मग उठून
01:36
got back on the stool, and reached out for
a box of Band-Aids to put one on his cut.
20
84397
7146
परत स्टूलवर चढला, आणि जखमेवर लावायला
त्याने बँडेड शोधून काढली.
या मुलाला अजून बुटाची
नाडीसुद्धा नीट बांधता येत नाही.
01:43
Now, this kid could barely
tie his shoelaces,
21
91543
3849
पण त्याला ठाऊक आहे, की जखमेवर पट्टी लावली
तर जंतुसंसर्ग होणार नाही.
01:47
but he knew you have to cover a cut,
so it doesn't become infected,
22
95392
4198
तसंच, दातांची काळजी घेण्यासाठी
ते दिवसातून दोनदा घासायला हवेत.
01:51
and you have to care for
your teeth by brushing twice a day.
23
99590
3835
01:55
We all know how to maintain
our physical health
24
103425
2944
आरोग्याची आणि दातांची काळजी
01:58
and how to practice dental hygiene, right?
25
106369
2539
कशी घ्यावी,हे आपल्या
सर्वांना ठाऊक आहे, हो ना?
02:00
We've known it since
we were five years old.
26
108908
4090
अगदी वयाच्या पाचव्या वर्षापासून.
पण मानसिक आरोग्याविषयी
आपल्याला काय माहिती आहे?
02:04
But what do we know about maintaining
our psychological health?
27
112998
4648
02:09
Well, nothing.
28
117646
2132
काहीही नाही.
02:11
What do we teach our children
about emotional hygiene?
29
119778
3790
मानसिक आरोग्याविषयी आपण आपल्या मुलांना
काय शिकवतो?
02:16
Nothing.
30
124621
1636
काहीही नाही.
02:18
How is it that we spend more time
taking care of our teeth
31
126767
4472
जितका वेळ दातांची काळजी घेण्यात घालवतो,
02:23
than we do our minds.
32
131239
3146
तितकाही आपण मनासाठी देत नाही. असं का?
आपण आपलं शारीरिक आरोग्य
मानसिक आरोग्यापेक्षा
02:26
Why is it that our physical health is
so much more important to us
33
134385
4297
02:30
than our psychological health?
34
138682
2711
जास्त महत्त्वाचं का मानतो?
02:33
We sustain psychological injuries
even more often than we do physical ones,
35
141393
5326
मनावरचे आघात शारीरिक जखमांपेक्षा
जास्त टिकतात.
02:38
injuries like failure
or rejection or loneliness.
36
146719
4764
उदाहरणार्थ, अपयश, अवहेलना, किंवा एकटेपणा.
त्यांच्याकडे दुर्लक्ष केलं,
तर ते वाढत जातात.
02:43
And they can also get
worse if we ignore them,
37
151483
2572
आपल्या आयुष्यावर त्यांचा
अकल्पित परिणाम होऊ शकतो.
02:46
and they can impact our lives
in dramatic ways.
38
154055
3230
02:49
And yet, even though there are
scientifically proven techniques
39
157285
4086
अशा प्रकारच्या मानसिक जखमांसाठी
02:53
we could use to treat these
kinds of psychological injuries,
40
161371
4369
वैज्ञानिक पुराव्याने सिद्ध केलेले उपचार
उपलब्ध असूनही
02:57
we don't.
41
165740
1392
आपण ते वापरत नाही.
02:59
It doesn't even occur to us
that we should.
42
167132
3302
तसे ते वापरावेत, असं
आपल्याला सुचतसुद्धा नाही.
03:02
"Oh, you're feeling depressed?
Just shake it off; it's all in your head."
43
170434
4513
"नैराश्य आलं आहे का? झटकून टाक ते.
काहीतरी भरून घेतलं आहेस डोक्यात."
03:06
Can you imagine saying that
to somebody with a broken leg:
44
174947
3268
कल्पना करा, एखाद्याचा पाय मोडला आहे.
त्याला आपण सांगतो आहोत,
"चल, झटक पाय, आणि चाल.
काहीतरी भरून घेतलं आहेस पायात."
03:10
"Oh, just walk it off;
it's all in your leg."
45
178215
3264
(हशा)
03:13
(Laughter)
46
181479
1969
शारीरिक आरोग्य आणि मानसिक आरोग्य
03:15
It is time we closed the gap between
our physical and our psychological health.
47
183448
5653
यामधली दरी बुजवण्याची वेळ आली आहे.
03:21
It's time we made them more equal,
48
189101
3096
जुळ्या भावंडांप्रमाणे
03:24
more like twins.
49
192197
2866
त्यांना समान लेखण्याची वेळ आली आहे.
03:27
Speaking of which,
my brother is also a psychologist.
50
195063
3646
सांगायची गोष्ट म्हणजे, माझा भाऊ सुद्धा
मानसशास्त्रज्ञ आहे.
03:30
So he's not a real doctor, either.
51
198709
3188
म्हणजे तोही खरा डॉक्टर नव्हेच.
(हशा)
03:33
(Laughter)
52
201897
1752
03:35
We didn't study together, though.
53
203649
2055
पण आम्ही एकत्र शिक्षण घेतलं नाही.
03:37
In fact, the hardest thing
I've ever done in my life
54
205704
4141
मानसशास्त्रातली डॉक्टरेट मिळवण्यासाठी
मी अटलांटिक समुद्र ओलांडून
03:41
is move across the Atlantic
to New York City
55
209845
2986
न्यू यॉर्क शहरात गेलो.
03:44
to get my doctorate in psychology.
56
212831
2986
माझ्या आयुष्यातली सर्वात कठीण गोष्ट.
त्यावेळी प्रथमच आमची ताटातूट झाली.
03:47
We were apart then
for the first time in our lives,
57
215817
2986
आम्हांला दोघांनाही ती सहन झाली नाही.
03:50
and the separation was
brutal for both of us.
58
218803
3492
03:54
But while he remained among
family and friends,
59
222295
3169
निदान तो घरी कुटुंब आणि
मित्रांच्या सोबतीतच राहिला,
03:57
I was alone in a new country.
60
225464
3216
पण मी तर एका नव्या देशात एकटा राहत होतो.
आम्हांला एकमेकांची फार आठवण येई.
04:00
We missed each other terribly,
61
228680
1466
त्यावेळी फोनवरून दुसऱ्या देशात बोलणं
प्रचंड महाग होतं.
04:02
but international phone calls were
really expensive then
62
230146
3327
आम्हांला आठवड्याला फक्त पाच मिनिटं बोलणं
परवडत असे.
04:05
and we could only afford to speak
for five minutes a week.
63
233473
4326
04:09
When our birthday rolled around,
64
237799
2604
त्या वर्षी प्रथमच
आम्ही आमच्या वाढदिवसाला एकत्र नव्हतो.
04:12
it was the first we wouldn't
be spending together.
65
240403
2437
म्हणून आम्ही ठरवलं,
04:14
We decide to splurge, and that week
we would talk for 10 minutes.
66
242840
4451
या आठवड्यात चैन करू. १० मिनिटं बोलू.
(हशा)
04:19
I spent the morning pacing around my room,
waiting for him to call --
67
247291
3918
सकाळभर मी खोलीत येरझारे घालत होतो.
त्याचा फोन येण्याची वाट पाहत होतो.
04:23
and waiting and waiting,
but the phone didn't ring.
68
251209
6483
फार वाट पाहिली.
फार वाट पाहिली.
पण फोन आलाच नाही.
04:29
Given the time difference, I assumed,
69
257692
2475
दोन्ही देशांतल्या वेळांत फरक असल्यामुळे
04:32
"Ok, he's out with friends,
he will call later."
70
260167
2641
मला वाटलं, मित्रांबरोबर गेला असेल.
करेल नंतर.
त्या वेळी मोबाईल नव्हते.
04:34
There were no cell phones then.
71
262808
2045
पण त्याचा फोन आलाच नाही.
04:36
But he didn't.
72
264853
2185
04:39
And I began to realize that after
being away for over 10 months,
73
267038
4985
मग वाटलं, १० महिने दूर राहिल्यावर
04:44
he no longer missed me
the way I missed him.
74
272023
3810
त्याला माझी तितकीशी आठवण येत नसावी.
04:47
I knew he would call in the morning,
75
275833
1876
सकाळीच यायला हवा होता तो फोन
रात्रीपर्यंत आला नाही.
04:49
but that night was one of the
saddest and longest nights of my life.
76
277709
6876
रात्र संपता संपेना. मी तळमळत होतो.
04:56
I woke up the next morning.
77
284585
2277
दुसऱ्या दिवशी जाग आल्याबरोबर फोन दिसला,
आणि माझ्या लक्षात आलं, की
04:58
I glanced down at the phone, and
I realized I had kicked it off the hook
78
286862
4275
आदल्या दिवशी येरझारे घालताना
माझ्याच लाथेने
05:03
when pacing the day before.
79
291137
3476
रिसिव्हर खाली पडला होता.
मी धडपडत उठलो,
05:06
I stumbled out off bed,
80
294613
1863
आणि रिसिव्हर जागेवर ठेवला.
पुढच्याच क्षणी फोन वाजला.
05:08
I put the phone back on the receiver,
and it rang a second later,
81
296476
3157
05:11
and it was my brother,
and, boy, was he pissed.
82
299633
3973
हो, माझ्या भावाचाच.
किती चिडला होता तो!=
(हशा)
05:15
(Laughter)
83
303606
1922
त्यानेही ती रात्र तळमळत काढली होती.
05:17
It was the saddest and longest
night of his life as well.
84
305528
3440
05:20
Now I tried to explain what
happened, but he said,
85
308968
2592
काय झालं, ते त्याला समजवायचा
मी प्रयत्न केला.
05:23
"I don't understand.
If you saw I wasn't calling you,
86
311560
3028
"मला हे समजत नाही, की
माझा कॉल आला नाही,
05:26
why didn't you just pick up
the phone and call me?"
87
314588
4811
तर तू फोन उचलून मला का केला नाहीस?"
बरोबरच होतं त्याचं.
05:31
He was right. Why didn't I call him?
88
319399
4145
मी त्याला फोन का केला नाही?
या प्रश्नाचं उत्तर त्यावेळी नव्हे,
05:35
I didn't have an answer then,
but I do today,
89
323544
3043
पण आज मला मिळालं.
05:38
and it's a simple one: loneliness.
90
326587
5055
आणि ते अगदी सोपं आहे.
एकटेपणा.
05:43
Loneliness creates a
deep psychological wound,
91
331642
4284
एकटेपणा मनावर खोल आघात करतो.
05:47
one that distorts our perceptions
and scrambles our thinking.
92
335926
3957
त्यामुळे आकलनशक्ती विपरीत कार्य करते.
विचारांचा गोंधळ उडतो.
05:51
It makes us believe that those around us
care much less than they actually do.
93
339883
5639
कोणालाच आपली पर्वा नाही, असं वाटतं.
प्रत्यक्षात तसं नसलं, तरीही.
05:57
It make us really afraid to reach out,
94
345522
2830
इतरांशी संपर्क साधायची फार भीती वाटते.
06:00
because why set yourself up
for rejection and heartache
95
348352
3450
कारण, आपण नाकारले जाऊ, मग दुःख होईल.
06:03
when your heart is already aching
more than you can stand?
96
351802
4472
आधीच दुःख असह्य झालं आहे. आणखी नको.
06:08
I was in the grips of real
loneliness back then,
97
356274
3264
त्या काळात मला खरोखरच
एकटेपणाने गिळून टाकलं होतं.
06:11
but I was surrounded by people all day,
so it never occurred to me.
98
359538
4501
पण दिवसभर माणसांच्यात वावरत असल्याने
ते माझ्या लक्षात आलं नाही.
06:16
But loneliness is defined
purely subjectively.
99
364039
4655
एकटेपणाची व्याख्या माणसागणिक निराळी असते.
आपल्याला इतरांपासून भावनिक किंवा
सामाजिक दृष्ट्या तुटल्यासारखं वाटतं का,
06:20
It depends solely on whether you feel
100
368694
2845
06:23
emotionally or socially disconnected
from those around you.
101
371539
3575
यावर ते अवलंबून आहे.
06:27
And I did.
102
375114
1785
मला तसं वाटत होतं.
06:28
There is a lot of research on loneliness,
and all of it is horrifying.
103
376899
6464
एकटेपणावर पुष्कळ संशोधन झालं आहे.
ते फार भयंकर आहे.
06:35
Loneliness won't just make you
miserable, it will kill you.
104
383363
4152
एकटेपणामुळे आयुष्य दुःखी होतं.
मृत्यू ओढवू शकतो.
06:39
I'm not kidding.
105
387515
1418
ही थट्टा नव्हे.
06:40
Chronic loneliness increases your
likelihood of an early death
106
388933
3734
दीर्घकाळ एकटेपणा सहन केल्यामुळे
अकाली मृत्यूचं प्रमाण
१४ टक्क्यांनी वाढतं.
06:44
by 14 percent.
107
392667
3991
१४ टक्के!
06:48
Loneliness causes high blood pressure,
high cholesterol.
108
396658
4023
एकटेपणामुळे रक्तदाब वाढतो.
कोलेस्टेरॉल वाढतं.
06:52
It even suppress the functioning
of your immune system,
109
400681
3876
शरीराची रोगप्रतिकारशक्ती कमी होते.
06:56
making you vulnerable to all kinds
of illnesses and diseases.
110
404557
4251
त्यामुळे अनेक आजार आणि रोग होऊ शकतात.
यावरून शास्त्रज्ञांनी अनुमान काढलं आहे,
07:00
In fact, scientists have concluded
that taken together,
111
408808
3561
की हे सर्व दुष्परिणाम लक्षात घेता,
दीर्घकाळ एकटेपणा सहन करणं हे
07:04
chronic loneliness poses as
significant a risk
112
412369
3621
दीर्घायुष्य आणि आरोग्याला
07:07
for your longterm health and
longevity as cigarette smoking.
113
415990
4391
धूम्रपानाइतकंच हानिकारक आहे.
07:12
Now cigarette packs come with warnings
saying, "This could kill you."
114
420381
4652
सिगारेट्सच्या पाकिटावर निदान
तसा इशारा दिलेला असतो.
07:17
But loneliness doesn't.
115
425033
2372
पण एकटेपणाचं तसं नाही.
07:19
And that's why it's so important that
we prioritize our psychological health,
116
427405
4502
म्हणूनच आपण मानसिक आरोग्याला
अग्रक्रम देऊन
07:23
that we practice emotional hygiene.
117
431907
3403
ते सांभाळलं पाहिजे.
07:27
Because you can't treat
a psychological wound
118
435310
2972
कारण मनाला जखम झाली आहे हे कळलंच नाही,
07:30
if you don't even know you're injured.
119
438282
3230
तर तिच्यावर इलाज कसा करणार?
आकलनशक्ती आणि विचार यांच्यावर
परिणाम करणारी,
07:34
Loneliness isn't the only
psychological wound
120
442153
2791
07:36
that distorts our perceptions
and misleads us.
121
444944
3468
एकटेपणा ही काही एकच मानसिक जखम नव्हे.
07:40
Failure does that as well.
122
448412
3406
अपयशामुळेही तसं होऊ शकतं.
07:43
I once visited a day care center,
123
451818
2182
मी एका बालवाडीत गेलो असताना,
07:46
where I saw three toddlers
play with identical plastic toys.
124
454000
5204
तिथे तीन मुलं एकसारखी प्लास्टिकची खेळणी
घेऊन खेळत होती.
लाल बटण सरकवलं, की
एक कुत्र्याचं गोंडस पिल्लू बाहेर यायचं.
07:51
You had to slide the red button,
and a cute doggie would pop out.
125
459204
4700
एका मुलीने जांभळं बटण सरकवलं.
07:55
One little girl tried pulling the
purple button, then pushing it,
126
463905
4650
पिल्लू आलं नाही,
08:00
and then she just sat back and looked
at the box, with her lower lip trembling.
127
468555
4362
तेव्हा ती रडायच्या बेताला आली.
08:04
The little boy next to her
watched this happen,
128
472917
3187
दुसरा मुलगा
08:08
then turned to his box and and burst
into tears without even touching it.
129
476104
5260
नुसतं तिला पाहूनच रडू लागला.
तिसऱ्या मुलीने सगळी बटणं सरकावून पाहिली.
08:13
Meanwhile, another little girl tried
everything she could think of
130
481364
3243
08:16
until she slid the red button,
131
484607
1808
लाल बटण सरकावल्यावर पिल्लू बाहेर आलं,
08:18
the cute doggie popped out,
and she squealed with delight.
132
486415
4117
आणि ती आनंदाने ओरडू लागली.
अपयशाला तोंड देण्याच्या
08:22
So three toddlers with
identical plastic toys,
133
490532
3393
08:25
but with very different
reactions to failure.
134
493925
4032
तीन मुलांच्या या तीन तऱ्हा.
पहिल्या दोन मुलांना लाल बटण सरकावणं
सहज शक्य होतं.
08:29
The first two toddlers were perfectly
capable of sliding a red button.
135
497957
4321
08:34
The only thing that prevented
them from succeeding
136
502278
3312
पण त्यांनी तसं केलं नाही.
08:37
was that their mind tricked them
into believing they could not.
137
505590
4330
कारण, त्यांच्या मनाने त्यांची फसगत केली.
त्यामुळे त्यांना ते अशक्य वाटलं.
08:41
Now, adults get tricked this way
as well, all the time.
138
509920
4050
मोठ्या माणसांचीही अशी फसगत होत असते.
08:45
In fact, we all have a default set of
feelings and beliefs that gets triggered
139
513970
6439
प्रत्येक व्यक्तीच्या मनात, भावना आणि समज
यांचे ठराविक साचे बनलेले असतात.
अपयश किंवा निराशा पदरी आली,
की आपण त्यानुसार वागतो.
08:52
whenever we encounter
frustrations and setbacks.
140
520409
3176
तुमचं मन अपयशाला कसा प्रतिसाद देतं,
हे तुम्हांला ठाऊक आहे का?
08:55
Are you aware of how
your mind reacts to failure?
141
523585
3119
08:58
You need to be.
142
526704
1329
असायला हवं.
09:00
Because if your mind tries to convince you
you're incapable of something
143
528033
4281
कारण, जर तुमच्या मनाने तुम्हाला पटवलं, की
हे काम तू करू शकणार नाहीस,
09:04
and you believe it,
144
532314
1649
आणि तुम्हांला ते पटलं,
09:05
then like those two toddlers,
you'll begin to feel helpless
145
533963
3298
तर त्या दोन मुलांप्रमाणे
तुम्ही स्वतःला असहाय मानू लागाल.
09:09
and you'll stop trying too soon,
or you won't even try at all.
146
537261
3598
मग तुम्ही लगेच प्रयत्न थांबवाल,
किंवा मुळात प्रयत्न करणारच नाही.
09:12
And then you'll be even more
convinced you can't succeed.
147
540859
3108
आणि मग तर तुमची खात्रीच पटेल,
की आपण यशस्वी होऊच शकत नाही.
09:15
You see, that's why so many people
function below their actual potential.
148
543967
4618
यामुळेच कित्येक लोक त्यांच्या क्षमतेपेक्षा
पुष्कळ खालच्या दर्जाचं काम करतात.
09:20
Because somewhere along the way,
sometimes a single failure
149
548585
3674
कारण, पूर्वीच्या एखाद्या अपयशाने
त्यांना पटवलेलं असतं,
09:24
convinced them that they couldn't
succeed, and they believed it.
150
552259
3630
की आपण यशस्वी होऊ शकत नाही.
आणि ते त्यांना पटलेलं असतं.
09:27
Once we become convinced of something,
it's very difficult to change our mind.
151
555893
6073
आपल्या मनाला एखादी गोष्ट पटली,
की तो समज बदलणं फार कठीण असतं.
हे एका कठीण प्रसंगातून मी शिकलो.
त्या वेळी मी तरुण होतो, भावासोबत होतो.
09:33
I learned that lesson the hard way
when I was a teenager with my brother.
152
561966
4065
09:38
We were driving with friends
down a dark road at night,
153
566031
3359
त्या रात्री आम्ही काही मित्रांसोबत
मोटारीत बसून चाललो होतो.
09:41
when a police car stopped us.
154
569390
1542
पोलिसांच्या गाडीने आम्हांला अडवलं.
09:42
There had been a robbery in the area
and they were looking for suspects.
155
570932
3412
त्या भागात एक चोरी झाली होती,
आणि ते चोरांना शोधत होते.
09:46
The officer approached the car, and he
shined his flashlight on the driver,
156
574344
3943
एका पोलिसाने आमची गाडी चालवणाऱ्या मित्रावर
विजेरीचा झोत टाकला.
09:50
then on my brother in the front seat,
and then on me.
157
578287
4284
पुढच्या सीटवरच्या माझ्या भावावरही टाकला.
त्यानंतर मागे, माझ्यावर.
त्याचे डोळे विस्फारले. त्याने विचारलं,
09:54
And his eyes opened wide and he said,
158
582571
2203
09:56
"Where have I seen your face before?"
159
584774
2203
"तुला मी याआधी पाहिलं आहे. कुठे बरं ?"
09:58
(Laughter)
160
586977
3098
(हशा)
10:02
And I said, "In the front seat."
161
590075
3721
मी म्हणालो,
"पुढच्या सीटवर."
(हशा)
10:05
(Laughter)
162
593796
2511
10:08
But that made no sense
to him whatsoever.
163
596307
2506
त्याला काहीही कळलं नाही.
त्याला वाटलं, की
मी ड्रग्ज घेतली असली पाहिजेत.
10:10
So now he thought I was on drugs.
164
598813
2324
(हशा)
10:13
(Laughter)
165
601137
1134
त्याने मला खेचून बाहेर काढलं.
माझी झडती घेतली,
10:14
So he drags me out of the car,
he searches me,
166
602271
2524
आणि मला पोलिसांच्या गाडीजवळ नेलं.
10:16
he marches me over to the police car,
167
604795
2005
माझ्या नावाचं रेकॉर्ड तपासलं.
10:18
and only when he verified
I didn't have a police record,
168
606800
2965
10:21
could I show him
I had a twin in the front seat.
169
609765
4466
एवढं सगळं झाल्यानंतरच पुढच्या सीटवरचा
माझा जुळा भाऊ त्याला दिसला.
10:26
But even as we were driving away,
you could see by the look on his face
170
614231
3417
तरीही मी निघालो, तेव्हा
त्याच्या चेहऱ्यावर असे भाव होते,
की "यात काहीतरी काळंबेरं आहे.
10:29
he was convinced that I was
getting away with something.
171
617648
5006
मला फसवून निसटला आहेस तू."
(हशा)
10:34
Our mind is hard to change
once we become convinced.
172
622655
4014
मनात एखादा समज घट्ट झाला,
की तो बदलणं फार कठीण असतं.
10:38
So it might be very natural to feel
demoralized and defeated after you fail.
173
626669
4762
अपयश आल्यावर खचून जाणं हे स्वाभाविक आहे.
पण आपल्याला कधीच यश मिळणार नाही
10:43
But you cannot allow yourself to become
convinced you can't succeed.
174
631431
4811
असा समज होऊ देता कामा नये.
10:48
You have to fight
feelings of helplessness.
175
636242
2590
असहायतेच्या भावनांचा सामना केला पाहिजे
10:50
You have to gain control
over the situation.
176
638832
3561
परिस्थितीवर ताबा मिळवला पाहिजे.
10:54
And you have to break this kind of
negative cycle before it begins.
177
642393
4508
हे नकारात्मक चक्र सुरु होण्याअगोदरच
थांबवलं पाहिजे.
[भावनांना आवर घाला.]
11:00
Our minds and our feelings,
178
648191
2345
मन आणि भावना यांना
11:02
they're not the trustworthy friends
we thought they were.
179
650536
3105
आपण आपले विश्वासू मित्र मानतो,
पण ते तसे नसतात.
11:05
They are more like a really moody friend,
180
653641
2725
ते एखाद्या लहरी मित्रासारखे असतात.
11:08
who can be totally supportive one minute,
and really unpleasant the next.
181
656366
5445
लहरीनुसार ते आपल्याला पाठिंबा देऊ शकतात,
किंवा आपल्यावर उलटूही शकतात.
11:13
I once worked with this woman
182
661811
1875
माझ्याकडे समुपदेशनासाठी आलेल्या
एका स्त्रीचं उदाहरण सांगतो.
11:15
who after 20 years marriage
and an extremely ugly divorce,
183
663686
4287
वीस वर्षांच्या संसारानंतर
तिचा घटस्फोट झाला होता.
11:19
was finally ready for her first date.
184
667973
2353
त्यानंतर तिने आंतरजालावरून
11:22
She had met this guy online, and he
seemed nice and he seemed successful,
185
670326
4632
दुसरा जोडीदार शोधला, आणि भेट ठरवली.
तिला तो अतिशय सुस्वभावी, यशस्वी वाटला.
11:26
and most importantly,
he seemed really into her.
186
674958
3555
आपण त्याला खरोखर आवडलो आहोत,
असंही वाटलं.
11:30
So she was very excited,
she bought a new dress,
187
678513
3071
आनंदाने तिने नवा ड्रेस खरेदी केला,
आणि न्यू यॉर्क मधल्या एका
महागड्या बार मध्ये भेट ठरवली.
11:33
and they met at an upscale
New York City bar for a drink.
188
681584
4083
11:37
Ten minutes into the date,
the man stands up and says,
189
685667
3571
दहाव्या मिनिटाला तो उठून उभा राहिला.
"आपलं जमेलसं वाटत नाही." म्हणाला,
11:41
"I'm not interested," and walks out.
190
689238
4080
आणि निघून गेला.
11:45
Rejection is extremely painful.
191
693318
4254
कोणी आपल्याला नाकारणं फार दुःखदायक असतं.
ती हादरून गेली. तिला जागचं हलता येईना.
11:49
The woman was so hurt she couldn't move.
All she could do was call a friend.
192
697572
4445
कसाबसा तिने मैत्रिणीला फोन केला.
11:54
Here's what the friend said:
"Well, what do you expect?
193
702017
4732
मैत्रीण म्हणाली,
"मग? तुझी काय अपेक्षा होती?
11:58
You have big hips,
you have nothing interesting to say,
194
706749
3473
तुझं वजन किती वाढलं आहे पहा.
तुला काही छानसं बोलताही येत नाही.
12:02
why would a handsome,
successful man like that
195
710222
2624
एखादा देखणा, यशस्वी पुरुष
12:04
ever go out with a loser like you?"
196
712846
4084
तुझ्यासारख्या नालायक बाईला कसा स्वीकारेल?"
12:08
Shocking, right, that a friend
could be so cruel?
197
716930
3095
धक्का बसला ना?
मैत्रीण इतकी निर्दयपणे कशी बोलू शकते?
12:12
But it would be much less shocking
198
720025
2655
पण मी जर सांगितलं,
की हे त्या मैत्रिणीने म्हटलं नसून,
12:14
if I told you it wasn't
the friend who said that.
199
722680
2877
त्या स्त्रीने स्वतःच म्हटलं होतं,
12:17
It's what the woman said to herself.
200
725557
2955
तर तुम्हांला तितकासा धक्का बसणार नाही.
12:20
And that's something we all do,
especially after a rejection.
201
728512
4498
आपण सगळे हे असंच करतो.
खास करून नकार मिळाल्यावर.
12:25
We all start thinking of all our faults
and all our shortcomings,
202
733010
3547
आपण आपल्यामधल्या दोष आणि कमतरतांचा
विचार करू लागतो.
12:28
what we wish we were,
what we wish we weren't,
203
736557
2234
आपण असे असायला हवे होतो,
तसे नसायला हवे होतो..
12:30
we call ourselves names.
204
738791
1378
स्वतःला नावं ठेवतो.
12:32
Maybe not as harshly, but we all do it.
205
740169
3360
फार निर्दयीपणे नसेल,
पण आपण सगळे असं करतो.
खरं तर ही आश्चर्याची गोष्ट आहे.
12:35
And it's interesting that we do, because
our self-esteem is already hurting.
206
743529
4851
कारण नकारामुळे आधीच
आपला आत्मसन्मान दुखावलेला असतो.
तरीही आपण स्वतःला आणखी का दुखावतो?
12:40
Why would we want to go
and damage it even further?
207
748380
2960
शरीराची जखम आपण मुद्दामहून
आणखी दुखापत करून वाढवत नाही.
12:43
We wouldn't make a physical injury
worse on purpose.
208
751340
2641
हाताला जखम झाली, तर आपण असं नाही म्हणणार,
12:45
You wouldn't get a cut on your arm
and decide, "Oh, I know!
209
753981
2929
"अरे वा! आता सुरीने आणखी कापून बघू,
किती खोल कापता येतं ते!"
12:48
I'm going to take a knife and see
how much deeper I can make it."
210
756910
3609
पण मानसिक जखमा झाल्यावर बरेच वेळा
आपण तसं करतो.
12:52
But we do that with psychological
injuries all the time.
211
760519
3454
12:55
Why? Because of poor emotional hygiene.
212
763973
3692
का? कारण मानसिक आरोग्याची हेळसांड.
मानसिक आरोग्याला अग्रक्रम न देणं.
12:59
Because we don't prioritize
our psychological health.
213
767665
2722
13:02
We know from dozens of studies
that when your self-esteem is lower,
214
770387
3863
डझनावारी संशोधनांनी दाखवून दिलं आहे,
की जेव्हा आत्मसन्मान ढासळतो, तेव्हा
13:06
you are more vulnerable to
stress and to anxiety,
215
774250
3673
ताणतणाव आणि चिंताविकार
यांना बळी पडण्याचं प्रमाण वाढतं.
13:09
that failures and rejections hurt more
and it takes longer to recover from them.
216
777923
5223
अपयशामुळे, नाकारलं जाण्यामुळे
जास्त दुःख होतं.
आणि त्यातून बाहेर पडायला जास्त वेळ लागतो.
13:15
So when you get rejected,
the first thing you should be doing
217
783146
3179
म्हणून, नाकारलं गेल्यावर
प्रथम काय करायला हवं?
13:18
is to revive your self-esteem, not
join Fight Club and beat it into a pulp.
218
786325
6229
आत्मसन्मान बळकट करायला हवा.
खलनायक बनून त्याच्यावर आणखी वार
अजिबात करायचे नाहीत.
13:24
When you're in emotional pain,
219
792554
2905
मनाला दुखापत झाली असेल,
13:27
treat yourself with the same compassion
you would expect from a truly good friend.
220
795459
6113
तर स्वतःशी दयाळूपणे वागा.
जवळच्या मित्राने तुमच्याशी
जसं वागावंसं वाटत असेल, तसंच.
[आत्मसन्मानाचं रक्षण करा.]
13:35
We have to catch our unhealthy
psychological habits and change them.
221
803122
4436
मानसिक आरोग्याला विघातक ठरणाऱ्या
सवयी ओळखून त्या बदलायला हव्यात.
13:39
One of unhealthiest and most common
is called rumination.
222
807558
4670
यापैकी सर्वत्र आढळणारी एक
वाईट सवय म्हणजे रवंथ करणे.
13:44
To ruminate means to chew over.
223
812228
2761
म्हणजे तेच तेच विचार पुन्हा पुन्हा
मनात घोळवणे.
नोकरीत वरिष्ठ आपल्यावर ओरडले असतील,
13:46
It's when your boss yells at you, or your
professor makes you feel stupid in class,
224
814989
4371
किंवा शिक्षकांनी वर्गात
सर्वांसमोर अपमान केला असेल
13:51
or you have big fight with a friend
225
819360
2191
किंवा मित्राशी मोठं भांडण झालं असेल,
13:53
and you just can't stop replaying
the scene in your head for days,
226
821551
4417
तर तो प्रसंग अनेक दिवस
सतत डोक्यात घोळत राहतो.
13:57
sometimes for weeks on end.
227
825968
1969
काही वेळा यात आठवडे निघून जातात.
13:59
Ruminating about upsetting events
in this way can easily become a habit,
228
827937
5708
त्रासदायक घटनांबद्दल रवंथ करण्याची सवय
सहज लागू शकते.
तिची मोठी किंमत मोजावी लागते.
14:05
and it's a very costly one.
229
833645
2088
कारण नकारार्थी विचार करण्यात
इतका वेळ घालवण्यामुळे
14:07
Because by spending so much time focused
on upsetting and negative thoughts,
230
835733
4189
14:11
you are actually putting yourself
at significant risk
231
839922
2972
अनेक विकार जडण्याची शक्यता वाढते.
उदाहरणार्थ,
14:14
for developing clinical depression,
alcoholism, eating disorders,
232
842894
4532
नैराश्य,
दारूचं व्यसन,
अन्नासंबंधी विकार, आणि
14:19
and even cardiovascular disease.
233
847426
2723
हृदय आणि रक्तवाहिन्यांचे विकार.
14:22
The problem is the urge to ruminate can
feel really strong and really important,
234
850149
5870
यातली समस्या अशी आहे, की
विचारांचा रवंथ करण्याची इच्छा प्रबळपणे
आणि फार महत्त्वाची वाटू शकते.
त्यामुळे ही सवय मोडणं अतिशय कठीण जातं.
14:28
so it's a difficult habit to stop.
235
856019
2410
14:30
I know this for a fact,
because a little over a year ago,
236
858429
3372
हे मी खात्रीपूर्वक सांगू शकतो.
कारण, साधारण वर्षभरापूर्वी
मला स्वतःला ही सवय लागली होती.
14:33
I developed the habit myself.
237
861801
2549
14:36
You see, my twin brother was diagnosed
with stage III non-Hodgkin's lymphoma.
238
864350
6479
माझ्या जुळ्या भावाला कॅन्सरचं
निदान झालं होतं.
14:42
His cancer was extremly aggressive.
239
870829
2304
त्याचा कॅन्सर अतिशय आक्रमक स्वरूपाचा होता.
14:45
He had visible tumors all over his body.
240
873133
3771
त्याच्या शरीरावर सगळीकडे सहज दिसतील
अशी गळवं आली होती.
14:48
And he had to start
a harsh course of chemotherapy.
241
876904
4931
त्याला तातडीने जोरदार केमोथेरपी सुरु करणं
गरजेचं होतं.
मला सतत वाटत राहिलं,
त्याला काय सहन करावं लागत असेल,
14:53
And I couldn't stop thinking about
what he was going through.
242
881835
4662
14:58
I couldn't stop thinking about
how much he was suffering,
243
886497
3235
त्याला किती त्रास होत असेल.
15:01
even though he never complained, not once.
244
889732
4600
खरं तर त्याने मुळीच तक्रार केली नव्हती.
एकदाही नाही.
त्याचा दृष्टिकोन अतिशय सकारात्मक होता.
15:06
He had this incredibly positive attitude.
245
894332
2418
15:08
His psychological health was amazing.
246
896750
3629
त्याची मानसिक ताकद अफाट होती.
मी शरीराने सुदृढ असलो, तरी
माझं मन दुबळं होतं.
15:12
I was physically healthy,
but psychologically I was a mess.
247
900379
4139
15:16
But I knew what to do.
248
904518
2230
पण मला उपाय ठाऊक होता.
संशोधन सांगतं, की विचारांचा रवंथ करण्याची
तीव्र इच्छा मोडायला
15:18
Studies tell us that even a two-minute
distraction is sufficient
249
906748
4162
15:22
to break the urge to ruminate
in that moment.
250
910910
3058
दोन मिनिटांचा व्यत्यय देखील पुरेसा होतो.
15:25
And so each time I had a worrying,
upsetting, negative thought,
251
913968
3497
त्यामुळे दर वेळी नकारात्मक, त्रासदायक,
किंवा चिंतादायक विचार मनात आला,
15:29
I forced myself to concentrate on
something else until the urge passed.
252
917465
4792
की मी दुसरीकडे लक्ष वळवत होतो.
ती इच्छा नष्ट होईपर्यंत.
एका आठवड्यात माझा दृष्टिकोन बदलून
15:34
And within one week,
my whole outlook changed
253
922257
4346
15:38
and became more positive
and more hopeful.
254
926603
3510
मी जास्त सकारात्मक आणि आशावादी झालो.
[नकारात्मक विचारांचा सामना करा.]
केमोथेरपीनंतर ९ आठवडयांनी माझ्या भावाचा
कॅट स्कॅन करण्यात आला.
15:43
Nine weeks after he started chemotherapy,
my brother had a CAT scan,
255
931569
4055
15:47
and I was by his side when
he got the results.
256
935624
3636
त्याचा निकाल आला तेव्हा
मी त्याच्या जवळ होतो.
त्याची सर्व गळवं नाहीशी झाली होती.
15:51
All the tumors were gone.
257
939260
3237
त्याला आणखी तीन वेळा
केमोथेरपी करावी लागणार होती.
15:54
He still had three more rounds
of chemotherapy to go,
258
942497
2617
15:57
but we knew he would recover.
259
945114
2617
पण तो बरा होणार होता, हे निश्चित.
हा दोन आठवड्यांपूर्वीचा फोटो.
15:59
This picture was taken two weeks ago.
260
947731
4248
16:05
By taking action when you're lonely,
261
953759
3088
एकटेपणा घालवण्यासाठी कृती केल्यामुळे,
16:08
by changing your responses to failure,
262
956847
3378
अपयशाला निराळा प्रतिसाद दिल्यामुळे,
16:12
by protecting your self-esteem,
263
960225
2932
आपला आत्मसन्मान बळकट केल्यामुळे, आणि
नकारात्मक विचारांचा सामना केल्यामुळे
16:15
by battling negative thinking,
264
963157
2032
मानसिक जखमा भरून येतात, इतकंच नव्हे, तर
16:17
you won't just heal your
psychological wounds,
265
965189
2698
16:19
you will build emotional resilience,
you will thrive.
266
967887
3682
मानसिक लवचिकता वाढते,
आपण भरभरून जगू शकतो.
शंभरेक वर्षांपूर्वी शारीरिक आरोग्याची
काळजी घेण्याची सुरुवात झाली,
16:24
A hundred years ago,
people began practicing personal hygiene,
267
972871
3923
16:28
and life expectancy rates rose
by over 50 percent
268
976794
4325
आणि काही दशकांतच
16:33
in just a matter of decades.
269
981119
2458
मृत्यूदर ५० टक्क्यांनी खाली आला.
16:35
I believe our quality of life
could rise just as dramatically
270
983577
4345
मला वाटतं, आपण सर्वानी मानसिक आरोग्याची
काळजी घेणं सुरु केलं,
16:39
if we all began practicing
emotional hygiene.
271
987922
3647
तर आपल्या आयुष्याचा स्तर
असाच वेगाने उंचावेल.
16:43
Can you imagine what
the world would be like
272
991569
2193
तुम्हांला कल्पना करता येते का?
16:45
if everyone was psychologically healthier?
273
993762
3326
सर्वांचं मानसिक आरोग्य सुधारलं,
तर ते जग कसं असेल?
एकटेपणा कमी झाला, नैराश्य कमी झालं, तर?
16:49
If there were less loneliness
and less depression?
274
997088
3295
लोक अपयशावर मात करायला शिकले, तर?
16:52
If people knew how to overcome failure?
275
1000383
2841
16:55
If they felt better about themselves
and more empowered?
276
1003224
3050
त्यांचा आत्मसन्मान वाढून, आपण सक्षम आहोत
असं त्यांना वाटू लागलं तर?
16:58
If they were happier and more fulfilled?
277
1006274
3246
त्यांना जास्त आनंद आणि समाधान वाटू लागलं,
तर?
17:01
I can, because that's the world
I want to live in,
278
1009520
4313
मी अशी कल्पना करू शकतो.
कारण मला अशा जगात राहायचं आहे.
17:05
and that's the world my brother
wants to live in as well.
279
1013833
4586
माझ्या भावालाही अशा जगात राहायचं आहे.
आपण सर्वांनी या माहितीचा वापर करून
काही साध्या सवयींमध्ये बदल केले,
17:10
And if you just become informed
and change a few simple habits,
280
1018419
4081
17:14
well, that's the world we can all live in.
281
1022500
3882
तर आपण सगळे अशा जगात राहू शकू.
17:18
Thank you very much.
282
1026382
1912
खूप खूप धन्यवाद.
17:20
(Applause)
283
1028294
2973
(टाळ्या)
Translated by Smita Kantak
Reviewed by Arvind Patil

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Guy Winch - Psychologist, author
Guy Winch asks us to take our emotional health as seriously as we take our physical health -- and explores how to heal from common heartaches.

Why you should listen

Guy Winch is a licensed psychologist who works with individuals, couples and families. As an advocate for psychological health, he has spent the last two decades adapting the findings of scientific studies into tools his patients, readers and audience members can use to enhance and maintain their mental health. As an identical twin with a keen eye for any signs of favoritism, he believes we need to practice emotional hygiene with the same diligence with which we practice personal and dental hygiene.

His recent book, Emotional First Aid: Healing Rejection, Guilt, Failure, and Other Everyday Hurts, has been translated in 24 languages. He writes the popular "Squeaky Wheel Blog" on PsychologyToday.com, and he is the author of The Squeaky Wheel: Complaining the Right Way to Get Results, Improve Your Relationships and Enhance Self-Esteem. His new book, How to Fix a Broken Heart, was published by TED Books/Simon & Schuster in 2017. He has also dabbled in stand-up comedy.

More profile about the speaker
Guy Winch | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee