ABOUT THE SPEAKER

Anne Lamott - Novelist, essayist
With disarming familiarity, Anne Lamott tackles what most don’t like to consider. Her honest writing helps us make sense of life’s chaos.

Why you should listen

Anne Lamott hooks into our common experience and guides us to an understanding infused with openness. An activist, former alcoholic and Sunday School teacher, Lamott uses humor to weave through loss, parenthood, faith and the cancer diagnosis given to her best friend, in beloved books like Bird by Bird and Help, Thanks, Wow: The Three Essential Prayers. She says, "Hope begins in the dark ... if you just show up and try to do the right thing, the dawn will come. You wait and watch and work: you don't give up."

Her next book, Hallelujah Anyway: Rediscovering Mercy, was released in April 2017.

More profile about the speaker
Anne Lamott | Speaker | TED.com

TED2017

Anne Lamott: 12 truths I learned from life and writing

Anne Lamott: ဘဝနှင့် စာရေးသားခြင်းမှ သင်ယူခဲ့ရသော အမှန်တရား ၁၂ ခု။

Filmed: 2017-04-24

Readability: 3.2

5,458,934 views

အသက် ၆၁ နှစ် မပြည့်ခင် ရက်အနည်းငယ်အလိုမှာ စာရေးဆရာမ Anne Lamott ဟာ သူမ အသေအချာသိတဲ့ အရာတိုင်းကို ရေးချဖို့ စိတ်ပိုင်းဖြတ်လိုက်ပါတယ်။ သူမရဲ့ ထူးခြားတဲ့ ပင်ကိုယ် လက္ခဏာ ဘဝ ခံယူချက် ဉာဏ်ပညာနဲ့ မိသားစုအကြောင်း ဟာသဉာဏ်၊ စာရေးသားခြင်း ဘုရားသခင်ရဲ့ အနက်အဓိပ္ပါယ်၊ မရဏနဲ့ နောက်ထပ်အရာတွေကို ပေးကမ်းရင်း  စိတ်ရှုပ်ဖွယ်ကောင်းသော၊ လှပသော၊ စိတ်လှုပ်ရှားစေသော ကမ္ဘာတစ်ခုမှာ လူသားတစ်ဦးဖြစ်ရခြင်းရဲ့ သိမ်မွေ့တဲ့ ကွဲပြားချက်တွေထဲကို ငုပ်ဝင်လိုက်ပါတယ်။

Anne Lamott - Novelist, essayist
With disarming familiarity, Anne Lamott tackles what most don’t like to consider. Her honest writing helps us make sense of life’s chaos. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:13

My seven-year-old grandson
sleeps just down the hall from me,

0

1042

3478

ကျွန်မရဲ့ ခုနှစ်နှစ်သား မြေးလေးက
အောက်က ခန်းမမှာအိပ်တယ်၊

00:16

and he wakes up a lot of mornings

1

4544

1666

မနက်အတော်များများမှာ နိုးပြီး

00:18

and he says,

2

6234

1538

သူပြောတာက

00:19

"You know, this could be
the best day ever."

3

7796

2214

"သိလား၊ ဒါဟာ အကောင်ဆုံးနေ့ ဖြစ်နိုင်တယ်။"

00:22

And other times,
in the middle of the night,

4

10565

2177

အခြား အချိန်တွေမှာတော့
ညလယ်ခေါင်ကြီးမှာ

00:24

he calls out in a tremulous voice,

5

12766

2926

ကတုန်ကယင် အသံကြီးနဲ့ ခေါ်ပြီး

00:27

"Nana, will you ever get sick and die?"

6

15716

2830

"ဖွာဖွား၊ အဖွားဖျားပြီး သေမှာလား"တဲ့။

00:31

I think this pretty much says it for me
and most of the people I know,

7

19198

4442

ဒါက ကျွန်မနဲ့ ကျွန်မသိတဲ့ လူအများစုအတွက်
ကျွန်မတို့ဟာ ပျော်ရွင်တဲ့ စောင့်စားမှုနဲ့

00:35

that we're a mixed grill
of happy anticipation

8

23664

3280

ပူပန်မှုရဲ့ရောနေတဲ့
အကင်တစ်ခုလို့ အတော်ကြီး

00:38

and dread.

9

26968

1219

ပြောပြနေတယ် ထင်ပါတယ်။

00:40

So I sat down a few days
before my 61st birthday,

10

28580

4222

ဒါနဲ့ ၆၁ နှစ်မြောက်မွေးနေ့မတိုင်ခင်
ရက်အနည်းငယ်အလိုမှာ ထိုင်ချလိုက်ပြီး

00:44

and I decided to compile a list
of everything I know for sure.

11

32826

4661

ကျွန်မ အသေအချာသိသမျှကို
စာရင်းပြုစုဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်။

00:50

There's so little truth
in the popular culture,

12

38017

3123

ခေတ်ပေါ်ယဉ်ကျေးမှုမှာတော့
မှန်တာက မရှိသလောက်နည်းပြီး

00:53

and it's good to be sure of a few things.

13

41164

2956

အနည်းငယ်သေချာတာတွေကတော့
ကောင်းပါတယ်။

00:57

For instance, I am no longer 47,

14

45217

2921

ဥပမာ ကျွန်မဟာ အသက် ၄၇ နှစ်မဟုတ်တော့ဘူး၊

01:00

although this is the age I feel,

15

48845

2780

ဒါက ကျွန်မ ခံစားရတဲ့အရွယ်ဆိုပေမယ့်

01:03

and the age I like to think
of myself as being.

16

51649

2617

ကိုယ်တိုင်ရဲ့ ဖြစ်တည်မှုကို
တွေးချင်တဲ့ အရွယ်ပါ။၊

01:06

My friend Paul used to say in his late 70s

17

54854

2673

ကျွန်မ မိတ်ဆွေ Paul အသက် ရ၀
နှောင်းပိုင်းမှာ ပြောဖူးတာက

01:09

that he felt like a young man
with something really wrong with him.

18

57551

3583

သူနဲ့ တစ်ခုခု တကယ်ကို မှားတဲ့
လူငယ်လေးလို ခံစားရတယ်တဲ့။

01:13

(Laughter)

19

61158

3850

(ရယ်သံများ)

01:17

Our true person is outside
of time and space,

20

65032

2840

ကျွန်မတို့ရဲ့ လူပုဂ္ဂိုလ်အစစ်က အချိန်နဲ့
နေရာရဲ့ အပြင်မှာပါ။

01:19

but looking at the paperwork,

21

67896

1510

ဒါပေမဲ့ စာရွက်စာတမ်းကြည့်တော့

01:21

I can, in fact, see
that I was born in 1954.

22

69430

3335

တကယ်တမ်း မြင်နိုင်တာက
၁၉၅၄ မှာ ကျွန်မမွေးတယ်။

01:25

My inside self is outside
of time and space.

23

73353

2952

ကျွန်မ အဇ္ဈတ္တက အချိန်နဲ့ နေရာအပြင်မှာပါ။

01:28

It doesn't have an age.

24

76329

2045

ဒီမှာ အသက်မရှိဘူး။

01:30

I'm every age I've ever been,
and so are you,

25

78398

3349

ကျွန်မဟာ ကိုယ်ဖြစ်ဖူးတဲ့ အသက်တိုင်းမှာ
ဖြစ်ပြီး ရှင်တို့တွေရောလေ။

01:33

although I can't help
mentioning as an aside

26

81771

2684

ကလေးအဆီ လိမ်းကာ ရောင်ပြန်အကာ
အလင်းထဲ လှုံရင်း

01:36

that it might have been helpful
if I hadn't followed

27

84479

2631

နေရောင်ခြည်အများဆုံးရဖို့ ပါဝင်တဲ့

01:39

the skin care rules of the '60s,

28

87134

2521

၆၀ နှစ်လွန်တွေက

01:41

which involved getting
as much sun as possible

29

89679

3394

အရေပြား ထိန်သိမ်းမှု
စည်းမျဉ်းတွေကို မလိုက်နာခဲ့ရင်

01:45

while slathered in baby oil

30

93097

2546

အထောက်အကူဖြစ်လောက်တယ်ဆိုတာကို

01:47

and basking in the glow
of a tinfoil reflector shield.

31

95667

4247

စကားချပ်အနေနဲ့ ထည့်မပြောပဲ
မနေနိုင်ပေမည့်ပေါ့နော်။

01:51

(Laughter)

32

99938

1714

(ရယ်သံများ)

01:53

It was so liberating, though,
to face the truth

33

101676

2598

ဒါပေမဲ့ ကိုယ်ဟာ သက်လတ်ပိုင်းရဲ့
ပြီးခဲ့တဲ့ မချိတင်ကဲ

01:56

that I was no longer
in the last throes of middle age,

34

104298

3348

အခြေအနေတွေမှာ မဟုတ်တော့ဘူး
ဆိုတဲ့ အမှန်တရားကို ရင်ဆိုင်ဖို့၊

01:59

that I decided to write down
every single true thing I know.

35

107670

4352

ကိုယ်သိတဲ့ တစ်ခုစီကို ရေးချဖို့ ဆုံးဖြတ်တာ
က အတော်ကို လွတ်လပ်ပါတယ်။

02:04

People feel really doomed
and overwhelmed these days,

36

112046

3398

ဒီနေ့တွေမှာ လူတွေဟာ တကယ်ကို
စိတ်ကုန်ကာ ဖီးစီးမှုခံစားနေရပြီး

02:07

and they keep asking me what's true.

37

115468

2722

အမှန်တရား ဘာလဲဆိုတာတာ
ကျွန်မကို ဆက်တိုက် မေးမေးနေတယ်။

02:10

So I hope that my list of things
I'm almost positive about

38

118214

6349

ဒီတော့ ကျွန်မ အကောင်းမြင်လုနီးပါးဖြစ်တဲ့
အကြောင်းအရာတွေရဲ့ စာရင်းက

02:16

might offer some basic
operating instructions

39

124587

3065

တကယ်ကို ဖိစီးပြီး သောကဝန်းရံနေတယ်လို့
ခံစားရသူတွေအတွက်

02:19

to anyone who is feeling
really overwhelmed or beleaguered.

40

127676

3647

အခြေခံ လုပ်ဆောင်ချက် လမ်းညွှန်တွေ
ပေးနိုင်လောက်တယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။

02:24

Number one:

41

132140

1882

နံပါတ် တစ်။

02:26

the first and truest thing
is that all truth is a paradox.

42

134046

3661

ပထမဆုံးနဲ့ အမှန်ဆုံးအရာက
အမှန်တရားအားလုံးက ဝိရောဓိတစ်ခုပါ။

02:29

Life is both a precious,
unfathomably beautiful gift,

43

137731

4315

ဘဝဟာ အဖိုးထိုက်တန်ပြီး ဉာဏ်မမီလောက်အောင်
လှပတဲ့ လက်ဆောင်တစ်ခုဆိုတာနဲ့

02:34

and it's impossible here,
on the incarnational side of things.

44

142070

4682

ဟောဒီ အကြောင်းအရာတွေရဲ့
သရုပ်သကန်ဘက်မှာ မဖြစ်တည်နိုင်တာပါ။

02:38

It's been a very bad match

45

146776

1620

အင်မတန်ကို ထိခိုက်လွယ်ကာ

02:40

for those of us who were born
extremely sensitive.

46

148420

3266

မွေးဖွားလာခဲ့သူ ကျွန်မတို့အတွက်
အရမ်းဆိုးဝါးတဲ့ တွဲဖက်မှုပါ။

02:43

It's so hard and weird
that we sometimes wonder

47

151710

2864

တစ်ခါတစ်လေ ကျွန်မတို့ ရမ်းကားခံနေ
ရလားလို့ ဝေခွဲမရအောင်ကို

02:46

if we're being punked.

48

154598

1436

အင်မတန် ခက်ထန်၊ ဆန်းပြားတယ်။

02:49

It's filled simultaneously
with heartbreaking sweetness and beauty,

49

157002

4954

တစ်ပြိုင်နက်ထဲမှာ ကြေကွဲဖွယ် ချိုမြမှုနဲ့
အလှတရား၊ ဆိုးဝါးတဲ့ ဆင်းရဲမှု၊

02:53

desperate poverty,

50

161980

1775

ရေကြီးခြင်းတွေနဲ့ ကလေးတွေ၊

02:55

floods and babies and acne and Mozart,

51

163779

3544

ဝက်ခြံနဲ့ Mozart ပြည့်နှက်နေတယ်၊

02:59

all swirled together.

52

167347

2139

အားလုံး အတူတူ ချာလပတ်လည်နေတယ်။

03:01

I don't think it's an ideal system.

53

169510

2570

ဒါဟာ စံစနစ်တစ်ခုလိုတော့
ကျွန်မ မထင်ဘူး။

03:04

(Laughter)

54

172104

3316

(ရယ်သံများ)

03:07

Number two: almost
everything will work again

55

175444

3395

နံပါတ် နှစ်။ မိနစ်အနည်းငယ်လောက်
ဖြုတ်ထားလိုက်ရင်

03:10

if you unplug it for a few minutes --

56

178863

2341

အားလုံးနီးပါး ပြန်အလုပ်လုပ်လိမ့်မယ်။

03:13

(Laughter)

57

181228

2695

(ရယ်သံများ)

03:15

(Applause)

58

183947

3282

(လက်ခုပ်သံများ)

03:19

including you.

59

187253

1723

ရှင်တို့လည်းပါတယ်နော်။

03:22

Three: there is almost
nothing outside of you

60

190975

3238

သုံး။ သင့်အပြင်ဘက်မှာ
ကြာရှည်တည်နိုင်တဲ့နည်းတစ်ခုခုနဲ့

03:26

that will help in any kind of lasting way,

61

194237

2912

ကူညီမယ့်ဟာဆိုလို့
ဘာမှမရှိသလောက်နီးနီးပဲ။

03:29

unless you're waiting for an organ.

62

197173

1964

သင့်အင်္ဂါတစ်ခုကို မစောင့်နေဘူးဆိုရင်ပေါ့

03:31

You can't buy, achieve or date
serenity and peace of mind.

63

199958

4938

ကြည်လင်မှုနဲ့ စိတ်ငြိမ်းချမ်းမှုကို
ဝယ်လို့၊ ရယူလို့ ချိန်းဆိုလို့မရဘူး။

03:36

This is the most horrible truth,
and I so resent it.

64

204920

3774

ဒါက အဆိုးဝါးဆုံးအမှန်တရားပါ၊
ဒီတော့ အရမ်း မကျေမချမ်းဖြစ်မိတယ်။

03:41

But it's an inside job,

65

209549

2224

ဒါပေမဲ့ ဒါက ကိုယ်တွင်းအလုပ်ဖြစ်ပြီး

03:43

and we can't arrange peace
or lasting improvement

66

211797

2818

ကမ္ဘာပေါ်က ကိုယ်အချစ်ဆုံးသူတွေအတွက်
ငြိမ်းချမ်းတဲ့ (သို့)

03:46

for the people we love most in the world.

67

214639

2388

ရေရှည်တည်တဲ့
တိုးတက်မှုကို သင်စီစဉ်ပေးလို့မရဘူး။

03:49

They have to find their own ways,

68

217051

2080

သူတို့ကိုယ်ပိုင် နည်းလမ်းတွေ၊

03:51

their own answers.

69

219155

1622

ကိုယ်ပိုင်အဖြေတွေကို ရှာရမှာပါ။

03:52

You can't run alongside
your grown children

70

220801

3627

သူတို့ရဲ့ သူရဲကောင်း ခရီးစဉ်မှာ
နေပူခံလိမ်းဆေးတွေ၊ ChapStick တွေနဲ့

03:56

with sunscreen and ChapStick
on their hero's journey.

71

224452

4586

သင့် အရွယ်ရောက်ကလေးတွေနဲ့
ယှဉ်ပြီး သင်မပြေးနိုင်ဘူး။

04:01

You have to release them.

72

229062

2117

သူတို့ကို လွှတ်ပေးလိုက်ဖို့လိုပါတယ်။

04:03

It's disrespectful not to.

73

231203

2395

မလွှတ်ပေးရင် မလေးစားရာကျတယ်။ 

04:07

And if it's someone else's problem,

74

235088

1859

ဒါဟာ အြခားသူတစ်ဦးရဲ့ ပြဿနာဆိုရင်

04:08

you probably don't have
the answer, anyway.

75

236971

2300

ဘယ်နည်းနဲ့မှ သင့်မှာ အဖြေမရှိလောက်ဘူး။

04:11

(Laughter)

76

239295

1192

(ရယ်သံများ)

04:12

Our help is usually not very helpful.

77

240511

2743

ကျွန်မတို့ကူညီတာက အမြဲ အကူအညီမဖြစ်ပါဘူး။

04:15

Our help is often toxic.

78

243748

2425

ကျွန်မတို့အကူအညီက မကြာခဏ အဆိပ်ဖြစ်ပါတယ်။

04:18

And help is the sunny side of control.

79

246824

2796

အကူအညီဟာ ထိန်းချုပ်မှုရဲ့ နေသာတဲ့ဘက်ပါ။

04:22

Stop helping so much.

80

250836

2474

အများကြီး ကူညီနေတာရပ်လိုက်ပါ။

04:25

Don't get your help and goodness
all over everybody.

81

253334

3457

သင့်အကူအညီနဲ့ ကြင်နာမှုကို
လူတကာကို လျှောက်မပေးနဲ့။

04:28

(Laughter)

82

256815

2512

(ရယ်သံများ)

04:31

(Applause)

83

259351

1661

(လက်ခုပ်သံများ)

04:33

This brings us to number four:

84

261036

1973

ဒါက ကျွန်မတို့ နံပါတ် လေး ကိုခေါ်လာတယ်။

04:35

everyone is screwed up,
broken, clingy and scared,

85

263033

3884

လူတိုင်းဟာ အကျပ်ခံရတယ်၊ အကျိုးပဲ့နေတယ်၊
တွက်ကပ်ပြီး ကြောက်နေတယ်။

04:38

even the people who seem
to have it most together.

86

266941

2975

အတူတူ အများဆုံး ရှိပုံရတဲ့သူတွေတောင်ပါ။

04:41

They are much more like you
than you would believe,

87

269940

2439

သူတို့ဟာ သင် ယုံကြည်မိမှာထက်
သင်နဲ့ ပိုတူပါတယ်။

04:44

so try not to compare your insides
to other people's outsides.

88

272403

4648

ဒီတော့ အခြားသူတွေရဲ့ အပြင်ဘက်နေနဲ့
သင့်အတွင်းဘက်ကို ယှဉ်မကြည့်ပါနဲ့။

04:49

It will only make you worse
than you already are.

89

277075

2866

သင်ရှိပြီးသားထက်ကို
သင့်ကို ပိုဆိုးအောင်ပဲ လုပ်မှာပါ။

04:51

(Laughter)

90

279965

2992

(ရယ်သံများ)

04:56

Also, you can't save, fix
or rescue any of them

91

284272

3471

ဒါ့အပြင် သူတို့ တစ်ဦးဦးကိုမှ
ပြင်လို့၊ ကယ်ဆယ်လို့ (သို့) တစ်ဦးဦးကို

04:59

or get anyone sober.

92

287767

2035

တည်ကြည်အောင် လုပ်ပေးလို့မရဘူး။

05:01

What helped me get clean
and sober 30 years ago

93

289826

2754

လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ ၃၀ က ကျွန်မကို သန့်စင်ပြီး
တည်ကြည်စေတာက

05:04

was the catastrophe
of my behavior and thinking.

94

292604

3611

ကျွန်မရဲ့ အမူအကျင့်နဲ့ တွေးခေါ်ခြင်းရဲ့
ကပ်ဘေးပါ။

05:08

So I asked some sober friends for help,

95

296239

2006

ဒါနဲ့ တည်ကြည်တဲ့ မိတ်ဆွေတွေကို
ချဉ်းကပ်ကာ

05:10

and I turned to a higher power.

96

298269

1934

ပိုမြင့်မားတဲ့ စွမ်းအားဆီ
မြှင့်လိုက်တယ်။

05:12

One acronym for God
is the "gift of desperation,"

97

300227

4059

God အတွက် အတိုကောက်က
(အရဲ့စွန့်ခြင်းရဲ့ လက်ဆောင်}

05:16

G-O-D,

98

304310

1429

"gift of desperation" G-O-D

05:17

or as a sober friend put it,

99

305763

2032

(သို့) တည်ကြည်တဲ့ မိတ်ဆွေတစ်ဦးပြောသလို

05:19

by the end I was deteriorating faster
than I could lower my standards.

100

307819

4967

အဆုံးမှာ ကိုယ်အဆင့်တွေကို နှိမ့်ချနိုင်
တာထက်ကို ပိုမြန်မြန် ယိုယွင်းနေခဲ့တယ်တဲ့။

05:24

(Laughter)

101

312810

6311

(ရယ်သံများ)

05:31

So God might mean, in this case,

102

319145

2310

ဒီတော့ ဒီကိစ္စမှာ ဘုရားသခင်ဆိုတာက

05:33

"me running out of any more good ideas."

103

321479

3141

"စိတ်ကူးကောင်းတွေ ကုန်နေတဲ့ ငါ"
လို့အနက်ယူနိုင်ပါတယ်။

05:37

While fixing and saving
and trying to rescue is futile,

104

325532

4166

ပြင်ဆင်ခြင်း၊ ကယ်တင်ခြင်းနဲ ဆယ်ယူဖို့
ကြိုးစားခြင်းဟာ အချည်အနှီးဆိုပေမဲ့

05:41

radical self-care is quantum,

105

329722

3411

အခြေခံကျတဲ့ မိမိကိုယ်ကို စောင့်ရှောက်မှုက
အဓိကဖြစ်ပြီး

05:45

and it radiates out from you
into the atmosphere

106

333157

3616

လတ်ဆတ်တဲ့လေလေးလို သင့်ဆီကနေ
လေထုထဲကို

05:48

like a little fresh air.

107

336797

1645

ဖြာထွက်ပါတယ်။

05:50

It's a huge gift to the world.

108

338466

2581

ဒါက ကမ္ဘာအတွက် ကြီးမားတဲ့
လက်ဆောင်တစ်ခုပါ။

05:53

When people respond by saying,
"Well, isn't she full of herself,"

109

341071

4510

လူတွေက "အင်း၊ သူမကို ကိုယ့်ကိုယ်ကို
အပြည့်အဝ မဟုတ်ဘူးလား"လို တုံ့ပြန်တဲ့အခါ

05:57

just smile obliquely like Mona Lisa

110

345605

2966

Mona Lisa လိုပဲ သွယ်ဝိုက်၍သာ ပြုံးလိုက်ကာ

06:00

and make both of you a nice cup of tea.

111

348595

2962

သင်တို့နှစ်ယောက်လုံး လက်ဖက်ရည်
ကောင်းကောင်းတစ်ခွက် ဖျော်လိုက်ပါ

06:04

Being full of affection
for one's goofy, self-centered,

112

352605

4683

ကြောင်တောင်တောင်၊ အတ္တဆန်တဲ့
ပေါတောတော စိတိတိုစရာ အတ္တအတွက်

06:09

cranky, annoying self

113

357312

2493

အပြည့်အဝ အာရုံစိုက်ခြင်းက

06:11

is home.

114

359829

1529

အိမ်ပါပဲ။

06:13

It's where world peace begins.

115

361382

2032

ဒါက ကမ္ဘာ့ငြိမ်းချမ်းရေး စတင်ရာပါ။

06:17

Number five:

116

365038

1717

နံပါတ် ငါး။

06:18

chocolate with 75 percent cacao
is not actually a food.

117

366779

5064

ကိုကိုး ၇၅ % ပါတဲ့ ချောကလက်ဟာ
တကယ်တော့ စားစရာမဟုတ်ဘူး။

06:23

(Laughter)

118

371867

4012

(ရယ်သံများ)

06:27

Its best use is as a bait in snake traps

119

375903

4080

၎င်းရဲ့ အကောင်းဆုံးအသုံးက မြွေ
ထောင်ချောက်တွေထဲမှာ မျှားစာအဖြစ်နဲ့

06:32

or to balance the legs of wobbly chairs.

120

380007

4560

(သို့) ထိုင်ခုံတွေရဲ့ လှုပ်နေတဲ့
ခြေထောက်တွေ ငြိမ်ဖို့ပါ။

06:36

It was never meant
to be considered an edible.

121

384591

3251

စားလို့ရတာလို့ ဘယ်တုန်းကမှ
သဘောမထားဘူး။

06:41

Number six --

122

389865

1365

နံပါတ် ခြောက်။

06:43

(Laughter)

123

391254

3504

(ရယ်သံများ)

06:46

writing.

124

394782

1256

စာရေးခြင်း။

06:48

Every writer you know writes
really terrible first drafts,

125

396874

4388

သင်သိတဲ့ စာရေးဆရာတိုင်းဟာ
ပထမ မူကြမ်းတွေကို ဆိုးဆိုးဝါးဝါးရေးကြပေမဲ့

06:53

but they keep their butt in the chair.

126

401286

2153

သူတို့တင်ပါးတွေကတော့
ထိုင်ခုံမှာ မြဲကြတယ်။

06:55

That's the secret of life.

127

403463

1720

ဒါက ဘဝရဲ့ လျှို့ဝှက်ချက်ပါ။

06:57

That's probably the main difference
between you and them.

128

405207

3200

ဒါက သင်နဲ့ သူတို့တွေကြားက
အဓိက ကွာခြားချက်ဖြစ်လောက်တယ်။

07:00

They just do it.

129

408431

1462

သူတို့ ဒါပဲလုပ်တယ်။

07:01

They do it by prearrangement
with themselves.

130

409917

2566

သူတို့ကိုယ်သူတို့ ကြိုတင်စီစဉ်မှုနဲ့
လုပ်ကြတယ်။

07:04

They do it as a debt of honor.

131

412507

2043

ကိုယ့်ကိုယ်ကို အကြွေးလို့ ခံယူပြီး
လုပ်တယ်။

07:07

They tell stories that come through them

132

415336

2294

သူတို့ကြုံရတဲ့ ဇာတ်လမ်းတွေကို ပြောတယ်၊

07:09

one day at a time, little by little.

133

417654

2510

တစ်ရက်ကို တကြိမ်၊ နည်းနည်းချင်းပေါ့။

07:12

When my older brother was in fourth grade,

134

420188

2226

ကျွန်မရဲ့ အကို စတုတ္ထတန်းမှာတုန်းက

07:14

he had a term paper on birds
due the next day,

135

422438

3974

နောက်နေ့ဆို ရက်လွန်တော့မယ့်
ငှက်အကြောင်း စာတမ်းရေးရတယ်၊

07:18

and he hadn't started.

136

426436

2280

သူက စမရေးရသေးဘူး။

07:20

So my dad sat down with him
with an Audubon book,

137

428740

4082

ဒါနဲ့ အဖေက Audubon ရဲ့ ငှက်စာအုပ်၊
စာရွက်၊ ခဲတံနဲ့

07:24

paper, pencils and brads --

138

432846

2344

သံဆူးလေးတွေနဲ့အတူ သူနဲ့ထိုင်လိုက်တယ်၊

07:27

for those of you who have gotten
a little less young and remember brads --

139

435214

5600

နည်းနည်းငယ်တဲ့ ကလေးရှိတဲ့သူတွေတော့
သံဆူးလေးတွေကို မှတ်မိပါတယ်

07:32

and he said to my brother,

140

440838

2830

ပြီးတော့ အကို့ကို ပြောတာက

07:35

"Just take it bird by bird, buddy.

141

443692

2610

"ငှက်တစ်ကောင်ချင်း ယူပေါ့ကွ၊

07:38

Just read about pelicans

142

446326

2315

ငှက်ကြီးဝန်ပိုတွေအကြောင်းပဲဖတ်၊

07:40

and then write about pelicans
in your own voice.

143

448665

3856

ပြီးရင် သူတို့အကြောင်း ကိုယ်စကားနဲ့ရေး၊

07:44

And then find out about chickadees,

144

452545

3155

နောက် ချစ်ကဒီးတွေအကြောင်းကိုရှာ၊

07:47

and tell us about them in your own voice.

145

455724

2771

သူတို့အကြောင်းကို ကိုယ့်စကားနဲ့ ပြောပြ၊

07:50

And then geese."

146

458519

1746

ပြီးရင် ငန်းတွေပေါ့ကွ။"

07:52

So the two most important things
about writing are: bird by bird

147

460289

3748

ဒီတော့ စာရေးခြင်းရဲ့ အရေးပါဆုံးအရာတွေက
ငှက်တစ်ကောင်ချင်းနဲ့

07:56

and really god-awful first drafts.

148

464061

3106

တကယ့်ဆိုးဝါးတဲ့ ပထမ မူကြမ်းတွေပါ။

07:59

If you don't know where to start,

149

467959

1675

ဘယ်က စရမှန်း မသိရင်

08:01

remember that every single thing
that happened to you is yours,

150

469658

3229

ကိုယ်ကြုံရတဲ့ တစ်ခုစီတိုင်းဟာ
ကိုယ်ဟာဖြစ်ပြီး

08:04

and you get to tell it.

151

472911

1516

ဒါကို ပြောဖို့လိုတယ်လို့ သတိရပါ။

08:06

If people wanted you to write
more warmly about them,

152

474852

3162

သူတို့အကြောင်းကို ပိုနွေးနွေးထွေးထွေးလေး
ရေးချင်တဲ့ လူတွေရှိရင်

08:10

they should've behaved better.

153

478038

1720

သူတို့ ပိုကောင်းကောင်း နေသင့်တာပေါ့။

08:11

(Laughter)

154

479782

3030

(ရယ်သံများ)

08:14

(Applause)

155

482836

2910

(လက်ခုပ်သံများ)

08:19

You're going to feel like hell
if you wake up someday

156

487145

2873

တစ်နေ့ နိုးလာရင် ငရဲလိုပဲ
ခံစားရမှာဖြစ်ပြီး

08:22

and you never wrote the stuff

157

490042

1761

သင့်နှလုံးသားမှာ အောင်းထားတဲ့

08:23

that is tugging on the sleeves
of your heart:

158

491827

3461

အရာတွေကို တစ်ခါမှ မရေးဖြစ်ခဲ့ဘူး။

08:27

your stories, memories,
visions and songs --

159

495312

3396

သင့်ဇာတ်လမ်းတွေ၊ အမှတ်ရမှုတွေ
အမြင်တွေ၊ သီချင်းတွေနဲ့

08:30

your truth,

160

498732

1653

အမှန်တရားတွေ၊

08:32

your version of things --

161

500409

1825

အကြောင်းအရာတွေရဲ့ သင့်မူကွဲပေါ့

08:34

in your own voice.

162

502258

1485

သင်ကိုယ်ပိုင်သဘောထားနဲ့လေ။

08:35

That's really all you have to offer us,

163

503767

2475

ဒါက သင် ကျွန်တို့ကို ကမ်းလှမ်းဖို့
လိုတာအားလုံးပါ၊

08:38

and that's also why you were born.

164

506266

2454

ဒါဟာ သင်မွေးဖွားခဲ့တာရဲ့ အကြောင်းပြချက်
ဆိုတာရောလေ။

08:42

Seven: publication and temporary
creative successes

165

510488

4185

ခုနှစ်။ ထုတ်ဝေခြင်းနဲ့ ယာယီ ထွင်တတ်တဲ့
အောင်မြင်မှုဟာ

08:46

are something you have to recover from.

166

514697

2190

သင်ပြန်လည် ထုတ်ယူဖို့လိုတာတွေပါ။

08:49

They kill as many people as not.

167

517744

2842

လုပ်တာတွေက မလုပ်ဖြစ်တာလောက်ကို
လူတော်များများကို သတ်ပစ်တယ်။

08:52

They will hurt, damage and change you

168

520610

2530

ဒါတွေက သင်တွေးလို့မရနိုင်တဲ့
နည်းတွေနဲ့ သင့်ကို

08:55

in ways you cannot imagine.

169

523164

2114

နာကျင်၊ ဖျက်ဆီးပြီး ပြောင်းလဲစေလိမ့်မယ်။

08:57

The most degraded
and evil people I've ever known

170

525707

3516

ကျွန်မသိတဲ့ အရိုအသေအတန်ဆုံးနဲ့
အယုတ်ညံ့ဆုံး လူတွေက

09:01

are male writers who've had
huge best sellers.

171

529247

3109

ဧရာမ ရောင်းအကောင်းဆုံးတွေရှိခဲ့တဲ့
အမျိုးသား စာရေးဆရာတွေပါ။

09:05

And yet, returning to number one,
that all truth is paradox,

172

533093

4157

ပြီးတော့ နံပါတစ်ကို ပြန်ကောက်ရင်
အမှန်တရာအားလုံးက ဝိရောဓိပါ၊

09:09

it's also a miracle
to get your work published,

173

537274

2425

သင့်လက်ရာကို ထုတ်ဝေခိုင်းဖို့၊
သင့်ဇာတ်လမ်းတွေကို

09:11

to get your stories read and heard.

174

539723

2836

ဖတ်မိ၊ ကြားမိစေဖို့က
ဒါလည်း အံ့ဖွယ်သရဲပါ။

09:14

Just try to bust yourself
gently of the fantasy

175

542583

2755

ထုတ်ဝေခြင်းက သင့်ကို ကုသပေးမယ်လို့
စိတ်ကူးအိပ်မက်ကို

09:17

that publication will heal you,

176

545362

2454

ယဉ်ယဉ်လေး
သင့်ကိုယ်သင် အဆုံးသတ်ဖို့ကြိုးစားရုံပါ၊

09:19

that it will fill the Swiss-cheesy
holes inside of you.

177

547840

4084

ဒါက သင့်အတွင်းက ဆွစ် ဒိန်ခဲနဲ့သင်းတဲ့
အပေါက်တွေကို ဖြည့်ပေးလိမ့်မယ်။

09:23

It can't.

178

551948

1594

ဒါက မဖြစ်နိုင်ဘူး၊

09:25

It won't.

179

553566

1360

ဖြစ်မှာမဟုတ်ဘူး။

09:26

But writing can.

180

554950

1705

ဒါပေမဲ့ စာရေးခြင်းက ဖြစ်နိုင်တယ်။

09:28

So can singing in a choir
or a bluegrass band.

181

556679

3598

ဒီတော့ သံစုံကျူးအဖွဲထဲမှာ (သို့)
ကျေးလက်တီးဝိုင်းမှာ သီချင်းဆိုနိုင်ခြင်း၊

09:32

So can painting community
murals or birding

182

560301

3307

ရပ်ရွာက နံရံတွေမှာ ဆေးခြယ်နိုင်တာ၊
ငှက်ကြည့်ခြင်းပေါ့။

09:35

or fostering old dogs
that no one else will.

183

563632

3168

(သို့) အခြားဘယ်သူမှ မမွေးမယ့်
ခွေးအိုတွေကို မွေးခြင်းပေါ့။

09:40

Number eight: families.

184

568570

3051

နံပါတ် ရှစ်။ မိသားစုတွေ၊

09:44

Families are hard, hard, hard,

185

572883

3096

မိသားစုတွေဟာ ခက်၊ခက်၊ ခက်ပါတယ်။

09:48

no matter how cherished
and astonishing they may also be.

186

576003

3426

ဘယ်လောက်ပဲ မြတ်နိုးနိုး၊
အံဖွယ်ကောင်းနေနေပါ။

09:51

Again, see number one.

187

579453

2126

ထပ်ပြီးတော့ နံပါတ်တစ်ကို ကြည့်ပါ။

09:53

(Laughter)

188

581603

1047

(ရယ်သံများ)

09:54

At family gatherings where you suddenly
feel homicidal or suicidal --

189

582674

4288

မိသားစု တွေ့ဆုံပွဲတွေဟာ ရုတ်တရက် လူသတ်ချင်
(သို့) ကိုယ့်ကိုယ်ကို သတ်သေချင်တဲ့နေရာပါ။

09:58

(Laughter)

190

586986

1016

(ရယ်သံများ)

10:00

remember that in all cases,

191

588026

2331

သတိရရမှာက ဒါက ကိစ္စရပ်အားလုံးမှာ

10:02

it's a miracle that any of us,
specifically, were conceived and born.

192

590381

5464

ကျွန်မတို့တွေဟာ တိတိကျကျကို သန္ဓေတည်ကာ
မွေးလာတယ်ဆိုတာ အံ့ဖွယ်သရဲပါ။

10:08

Earth is forgiveness school.

193

596520

1927

ကမ္ဘာမြေက ခွင့်လွှတ်မှု ကျောင်းတော်ပါ။

10:10

It begins with forgiving yourself,

194

598471

2110

ခွင့်လွှတ်မှုဟာ သင်ကိုယ်တိုင်နဲ့ စတင်ပြီး

10:12

and then you might as well
start at the dinner table.

195

600605

3274

ဒီနောက်ညစာစားပွဲမှာလည်း
စချင်စနိုင်ပါတယ်။

10:16

That way, you can do this work
in comfortable pants.

196

604640

3645

ဒီနည်းလမ်းက ဒီလုပ်ရပ်ကို
နေသာတဲ့ ဘောင်းဘီဝတ်ပြီးလုပ်နိုင်ပါတယ်။

10:20

(Laughter)

197

608309

2946

(ရယ်သံများ)

10:23

When William Blake said that we are here

198

611279

1947

ကျွန်ုပ်တို့ဟာ ချစ်ခြင်းရဲ့ရောင်ခြည်တွေ

10:25

to learn to endure the beams of love,

199

613250

2988

ကြာရှည်ခံဖို့ သင်ယူဖို့ ဒီမှာရှိတာလို့
William Blake ကဆိုတော့

10:28

he knew that your family would be
an intimate part of this,

200

616262

3333

သင့်မိသားစုဟာ ဒါရဲ့ ရင်းနှီးတဲ့အပိုင်း
ဖြစ်လိမ့်မယ်လို့ သူသိခဲ့တယ်။

10:31

even as you want to run screaming
for your cute little life.

201

619619

3694

ချစ်စရာ သင့်ဘဝလေးအတွက်
အော်ဟစ်ထွက်ပြေးချင်စိတ် ရှိရင်တောင်ပါ။

10:35

But I promise you are up to it.

202

623811

2559

ဒါပေမဲ့ သင်ဟာ အဲဒီအထိဆိုတာ
ကျွန်မ ကတိပေးတယ်။

10:38

You can do it, Cinderella, you can do it,

203

626394

3380

ဒါကို သင်လုပ်နိုင်တယ်၊ Cinderella
သင်လုပ်နိုင်တယ်။

10:41

and you will be amazed.

204

629798

2025

နောက် သင်အံ့ဩသွားမယ်။

10:45

Nine: food.

205

633164

1793

ကိုး။ အစားအစာ။

10:48

Try to do a little better.

206

636187

2538

နည်းနည်း ပိုကောင်းအောင် ကြိုးစားပါ။

10:51

I think you know what I mean.

207

639497

1890

ဆိုလိုတာ သိကြတယ်ထင်ပါတယ်။

10:53

(Laughter)

208

641411

3645

(ရယ်သံများ)

11:03

Number 10 --

209

651159

1151

နံပါတ် ၁၀။

11:04

(Laughter)

210

652334

2224

(ရယ်သံများ)

11:06

grace.

211

654582

1185

ဂုဏ်ကျက်သရေပါ။

11:08

Grace is spiritual WD-40,

212

656428

3107

ဂုဏ်ကျက်သရေက စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ
WD-40

11:11

or water wings.

213

659559

1480

(သို့) ရေအတောင်ပံတွေပါ။

11:13

The mystery of grace is that God loves
Henry Kissinger and Vladimir Putin

214

661063

5967

ဂုဏ်ကျက်သရေရဲ့ ဆန်းကြယ်မှုက ဘုရာသခင်ဟာ
Henry Kissinger၊ Vladimir Putin နဲ့

11:19

and me

215

667054

1159

ကျွန်မကိုပါချစ်သလို

11:20

exactly as much as He or She
loves your new grandchild.

216

668237

4356

သင့်ရဲ့ မြေးဦးကလေးကိုပါ ထပ်တူချစ်တာပါ။

11:24

Go figure.

217

672988

1217

မှန်းဆကြည့်ပါ။

11:26

(Laughter)

218

674229

1777

(ရယ်သံများ)

11:28

The movement of grace
is what changes us, heals us

219

676030

3337

ဂုဏ်ကျက်သရေရဲ့ လှုပ်ရှားမှုက
ကျွန်မတို့ကို ပြောင်းလဲ၊ ကျွန်မတို့နဲ့

11:31

and heals our world.

220

679391

1998

ကျွန်မတို့ ကမ္ဘာကို ကုစားပေးတာပါ။

11:33

To summon grace, say, "Help,"
and then buckle up.

221

681413

3771

ဂုဏ်ကျက်သရေကို ဆင့်ခေါ်ဖို့က "ကူညီပါ"
နောက်တော့ မြဲအောင်ဖွဲ့တာပါ။

11:37

Grace finds you exactly where you are,

222

685208

2690

ဂုဏ်ကျက်သရေဟာ သင်ရှိရာမှာ
သင့်ကိုတွေ့ပေမဲ့

11:39

but it doesn't leave you
where it found you.

223

687922

2525

သင့်ကိုတွေရာမှာပဲ ပစ်မထားခဲ့ဘူး။

11:42

And grace won't look
like Casper the Friendly Ghost,

224

690471

3096

ဂုဏ်ကျက်သရေဟာ
Casper the Friendly Ghost လို

11:45

regrettably.

225

693591

1605

ဝမ်းနည်းစွာ မကြည့်ဘူး။

11:47

But the phone will ring
or the mail will come

226

695220

2383

ဒါပေမဲ့ ဖုန်းကမြည်ပြီး အီးမေးလ် ဝင်လာမယ်၊

11:49

and then against all odds,

227

697627

1480

နောက် အားလုံးကို ဆန့်ကျင်ပြီး

11:51

you'll get your sense of humor
about yourself back.

228

699131

2979

သင်ကိုယ်တိုင်ရဲ့ ဟာသဉာဏ်ကို
ပြန်ရလိမ့်မယ်။

11:54

Laughter really is carbonated holiness.

229

702571

3319

ရယ်မောတာဟာ တကယ့်
ကာဗွန်ပါတဲ့ မြင့်မြတ်မှုပါ။

11:58

It helps us breathe again and again

230

706874

2692

ဒါက ကျွန်မတို့ကို အထပ်ထပ်
အသက်ရှူဖို့ကူညီပြီး

12:01

and gives us back to ourselves,

231

709590

2133

မိမိကိုယ်ကို ပြန်ပေးပါတယ်။

12:03

and this gives us faith
in life and each other.

232

711747

3737

ဒါက ဘဝနဲ့ အချင်ချင်းကို
ယုံကြည်မှုပေးပါတယ်။

12:08

And remember -- grace always bats last.

233

716495

3978

သတိရပါ၊ ကျက်သရေရှိမှုဟာ
အမြဲ နောက်ဆုံးမှ ရိုက်တာပါ။

12:13

Eleven: God just means goodness.

234

721652

3109

၁၁။ ဘရားသခင် အနက်က ကောင်းမြတ်ခြင်းပါ။

12:16

It's really not all that scary.

235

724785

2441

ဒါက ဒီလောက်လန့်စရာ မဟုတ်ဘူး။

12:19

It means the divine or a loving,
animating intelligence,

236

727250

4450

ဒါက အံ့ဖွယ် (သို့) ချစ်စရာ
အသက်ဝင်နေတဲ့ အသိဉာဏ်လို့ ဆိုလိုတာပါ၊

12:23

or, as we learned
from the great "Deteriorata,"

237

731724

3725

(သို့) "Deteriorata" ကနေ သင်ယူခဲ့သလို

12:27

"the cosmic muffin."

238

735473

1608

"ကြီးကျယ်တဲ့ ပေါင်မုန့်ဝိုင်း"ပါ။

12:29

A good name for God is: "Not me."

239

737800

2919

ဘုရားသခင်အတွက် နာမည်ကောင်တစ်ခုက
"ငါ မဟုတ်ဘူး"

12:33

Emerson said that
the happiest person on Earth

240

741827

2746

Emerson ပြောခဲ့တာက
ကမ္ဘာမြေပေါ်က အပျော်ဆုံးလူဟာ

12:36

is the one who learns from nature
the lessons of worship.

241

744597

4178

သဘာဝကနေ ဝတ်ပြုခြင်း သင်ခန်းစာတွေကို
သင်ယူသူတဲ့။

12:40

So go outside a lot and look up.

242

748799

3126

ဒီတော့ အပြင်များများထွက်ပြီး
မော့ကြည့်ကြပါ။

12:43

My pastor said you can trap bees
on the bottom of mason jars without lids

243

751949

4503

သင်းအုပ်ဆရာပြောတာက ပျားတွေကို အဖုံးမပါတဲ့
အင်္ဂတေအိုးတွေ အောက်မှာထောင်လို့ရတယ်တဲ့။

12:48

because they don't look up,

244

756476

1713

အကြောင်းက သူတို့က မော့မကြည့်တော့

12:50

so they just walk around bitterly
bumping into the glass walls.

245

758213

4400

ပတ်လည်လျှောက်သွားပြီး မှန်နံရံတွေကိုပဲ
ခါးသီးစွာ ဝင်ဆောင့်နေလို့တဲ့။

12:54

Go outside. Look up.

246

762637

2368

အပြင်ဘက် ထွက်ပါ၊။ မော့ကြည့်ပါ။

12:57

Secret of life.

247

765029

1367

ဘဝရဲ့ လျှို့ဝှက်ချက်လေ။

12:59

And finally: death.

248

767477

1864

နောက်ဆုံးကတော့ သေခြင်းပါ။

13:02

Number 12.

249

770373

1280

နံပါတ် ၁၂။

13:04

Wow and yikes.

250

772646

1777

အမလေးလေး။

13:07

It's so hard to bear when the few people
you cannot live without die.

251

775375

4225

လူအနည်းငယ်က မသေပဲနဲ့ မရှင်သန်နိုင်ဘူလို့
ဆိုတာ ခံယူဖို့ အတော့ကို ခက်ခဲပါတယ်။

13:11

You'll never get over these losses,
and no matter what the culture says,

252

779624

3637

ဒီဆုံးရှုံးမှုတွေကို ဘယ်တော့မှ သင်မလွန်
မြောက်ပါဘူး၊ ယဉ်ကျေးမှုက ဘာပဲဆိုဆို

13:15

you're not supposed to.

253

783285

1867

သင်မှာ အခွင့်မရှိပါဘူး။

13:17

We Christians like to think of death
as a major change of address,

254

785176

5143

ကျွန်မတို့ ခရစ်ယာန်တွေက သေခြင်းကို
လိပ်စာ အဓိကပြောင်းလဲမှုလို့ ထင်ချင်ကြတယ်၊

13:22

but in any case, the person
will live again fully in your heart

255

790343

4586

ဒါပေမဲ့ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် သင်ပိတ်မထားဘူးဆိုရင်
ဒီလူဟာ သင့်နှလုံးသားမှာ

13:26

if you don't seal it off.

256

794953

1992

အပြည့်အဝ ပြည်ရှင်သန်ပါလိမ့်မယ်။

13:28

Like Leonard Cohen said,
"There are cracks in everything,

257

796969

2768

Leonard Cohen ပြောသလို၊ "အရာတိုင်းမှာ
အက်ကြောင်းတွေရှိတယ်၊

13:31

and that's how the light gets in."

258

799761

1853

အလင်းက ဒီနည်းနဲ့ ဝင်လာတာပါ။"

13:33

And that's how we feel
our people again fully alive.

259

801638

3578

ဒါက ကျွန်မတို့လူတွေ အပြည့်အဝ
ပြန်ရှင်သန်ဖို့ ကျွန်မတို့ ခံစားပုံပါ။

13:39

Also, the people will make
you laugh out loud

260

807240

4011

နောက်ပြီး အဆင်မပြောဆုံးအချိန်တွေမှာ
လူတွေက သင့်ကို ကျယ်လောင်စွာ

13:43

at the most inconvenient times,

261

811275

3066

လှောင်ပြောင်ကြမယ်၊

13:46

and that's the great good news.

262

814365

2074

ဒါက တကယ့် သတင်းကောင်းပါ။

13:48

But their absence will also be a lifelong
nightmare of homesickness for you.

263

816463

4455

ဒါပေမဲ့ သူတို့မရှိတာကလည်း အိမ်လွမ်းနာရဲ့
တစ်သက်တာ အိပ်မက်ဆိုးကြီးဖြစ်မှာပါ။

13:52

Grief and friends, time and tears
will heal you to some extent.

264

820942

4681

သောကနဲ့ မိတ်ဆွေတွေ၊ အချိန်နဲ့ မျက်ရည်တွေက
အတိုင်အတာတစ်ခုထိ သင့်ကို ကုစားပေးမယ်။

13:57

Tears will bathe and baptize
and hydrate and moisturize you

265

825647

4251

မျက်ရည်တွေက သင်ကို ရေးချိုး၊ ရေဖျန်း
ပေးတယ် ရေဓာတ်ပေးကာ စွတ်စိုစေပြီး

14:01

and the ground on which you walk.

266

829922

2329

သင်လျှာက်တဲ့ မြေသားဖြစ်စေလိမ့်မယ်။

14:04

Do you know the first thing
that God says to Moses?

267

832275

3031

ဘုရားသခင်က မိုးဆက်ကို
ပထမဆုံးပြောတာကို သိလား။

14:08

He says, "Take off your shoes."

268

836028

2494

သူပြောတာက "မင်းဖိနပ်တွေ ချွတ်လိုက်"တဲ့။

14:11

Because this is holy ground,
all evidence to the contrary.

269

839079

4040

အကြောင်းက ဒါက မြင့်မြတ်တဲ့ မြေဖြစ်ပြီး
ဆန့်ကျင်ဘက်ရဲ့ သက်သေခံအားလုံးမို့ပါ။

14:15

It's hard to believe,
but it's the truest thing I know.

270

843143

3065

လက်ခံယုံကြည်ဖို့ ခက်ပေမဲ့
ကျွန်မသိတဲ့ အမှန်ဆုံးအရာပါ။

14:18

When you're a little bit older,
like my tiny personal self,

271

846232

4142

အသက်နည်းနည်း ရလာတဲ့အခါ
ကျွန်မရဲ့ ကိုယ်ပိုင်အတ္တလေးလိုပေါ့

14:22

you realize that death
is as sacred as birth.

272

850398

3806

သေတာဟာ မွေးတာလိုပဲ အလေးအမြတ်ထားရာလို့
သင်သဘောပေါက်လာတယ်။

14:26

And don't worry -- get on with your life.

273

854785

2994

ပြီးတော့ မပူပါနဲ့၊ သင့်ဘဝနဲ့
အဆင်ပြေအောင်နေပါ။

14:30

Almost every single death
is easy and gentle

274

858405

4495

သင်လိုအပ်သရွေ့ သင့်ကိုဝန်းရံနေတဲ့
အခင်မင်ဆုံးသူတွေနဲ့ဆို

14:34

with the very best people surrounding you

275

862924

3016

သေဆုံးမှုအားလုံးနီးပါးဟာ

14:37

for as long as you need.

276

865964

1843

လွယ်ကူပြီး သိမ်မွေ့ပါတယ်။

14:39

You won't be alone.

277

867831

1640

သင် အထီကျန်မှာမဟုတ်ဘူး။

14:42

They'll help you cross over
to whatever awaits us.

278

870686

3668

ကျွန်မတို့ကို စောင့်စားနေတာမှန်သမျှဆီ
ဖြတ်သန်းဖို့ သူတို့ သင့်ကို ကူညီလိမ့်မယ်

14:46

As Ram Dass said,

279

874871

1737

Ram Dass ပြောခဲ့သလိုဆို

14:48

"When all is said and done,

280

876632

1860

အားလုံးကို ပြောလို့၊ လုပ်လို့ပြီးတဲ့အခါ

14:50

we're really just all walking
each other home."

281

878516

3000

ကျွန်ုပ်တို့အားလုံးဟာ ကိုယ့်အိမ်ကို
လမ်းလျှောက်ပြန်ရုံပါ။"

14:55

I think that's it,

282

883024

1588

ဒါလို့ ကျွန်မထင်တယ်။

14:56

but if I think of anything else,

283

884636

2102

ဒါပေမဲ့ အြခားတစ်ခု စဉ်းစားမိရင်တော့

14:58

I'll let you know.

284

886762

1462

သင်တို့ကို အသိပေးမှာပါ။

15:00

Thank you.

285

888248

1203

ကျေးဇူးပါ။

15:01

(Applause)

286

889475

1579

(လက်ခုပ်သံများ)

15:03

Thank you.

287

891078

1276

ကျေးဇူးပါ။

15:04

(Applause)

288

892378

1808

(လက်ခုပ်သံများ)  

15:06

I was very surprised to be asked to come,

289

894210

2154

လာဖို့ အဖိတ်ခံရတော့ အရမ်းအံ့ဩသွားမိတယ်၊

15:08

because it is not my realm,

290

896388

2683

အကြောင်းက နည်းပညာ (သို့) ဒီဇိုင်း

15:11

technology or design or entertainment.

291

899095

2327

(သို့) ဖျော်ဖြေမှုတို့က
ကျွန်မ နယ်ပယ်မဟုတ်လို့ပါ၊

15:13

I mean, my realm is sort of
faith and writing

292

901446

3181

ဆိုလိုတာက ကျွန်မနယ်ပယ်က
ယုံကြည်မှုနဲ့ စာရေးခြင်းလိုမျိုးဖြစ်ပြီး

15:16

and kind of lurching along together.

293

904651

2950

အတူတူ ယိမ်းယိုင်လိုက်ခြင်းတို့ပါ။

15:19

And I was surprised,

294

907625

1763

ကျွန်မ အံ့ဩမိခဲ့ပေမဲ့

15:21

but they said I could give a talk,
and I said I'd love to.

295

909412

4273

သူတို့က ကျွန်မ ဟောပြောပေးနိုင်တယ်ဆိုတော့
ကျွန်မ လုပ်ချင်တယ်လို့ ပြောလိုက်တယ်။

15:25

(Video) If you don't know where to start,

296

913709

2052

(ဗီဒီယို) ဘယ်က စရမှန်း မသိရင်

15:27

remember that every single thing
that happened to you is yours

297

915785

3125

ကိုယ်ကြုံရတဲ့ တစ်ခုစီတိုင်းဟာ
ကိုယ်ဟာဖြစ်ပြီး

15:30

and you get to tell it.

298

918934

1378

ဒါကို ပြောပြဖို့လိုတာ သတိရပါ။

15:32

Anne Lamott: People are very frightened
and feel really doomed

299

920336

3105

Anne Lamott ဒီနေ့ခေတ် အမေရိကမှာ
လူတွေဟာ အရမ်းလန့်ကာ

15:35

in America these days,

300

923465

1188

စိတ်ကုန်နေပြီး

15:36

and I just wanted to help people
get their sense of humor about it

301

924677

3141

ဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီး သူတို့ရဲ့ ဟာသဉာဏ်ရရှိပြီး
ဘယ်လောက်ဖြစ်ဖြစ်

15:39

and to realize how much isn't a problem.

302

927842

3598

ပြဿနာမဟုတ်တာကို
သိရှိစေဖို့ လူတွေကို ကူညီချင်ခဲ့တယ်။

15:43

If you take an action,

303

931464

3226

သင်လုပ်ဆောင်မှုတစ်ခု လုပ်တယ်ဆိုရင်

15:47

take a really healthy or loving
or friendly action,

304

935539

3563

တကယ့်ကို ကောင်းမွန် (သို့) ချစ်စရာ
(သို့) ဖော်ရွေတဲ့ လုပ်ဆောင်မှုကိုလုပ်ပါ၊

15:51

you'll have loving and friendly feelings.

305

939126

2861

ချစ်စရာကောင်းပြီး ဖော်ရွေတဲ့
ခံစားမှုတွေ ရပါလိမ့်မယ်။

Translated by sann tint
Reviewed by Myo Aung

ABOUT THE SPEAKER

Anne Lamott - Novelist, essayist
With disarming familiarity, Anne Lamott tackles what most don’t like to consider. Her honest writing helps us make sense of life’s chaos.

Why you should listen

Anne Lamott hooks into our common experience and guides us to an understanding infused with openness. An activist, former alcoholic and Sunday School teacher, Lamott uses humor to weave through loss, parenthood, faith and the cancer diagnosis given to her best friend, in beloved books like Bird by Bird and Help, Thanks, Wow: The Three Essential Prayers. She says, "Hope begins in the dark ... if you just show up and try to do the right thing, the dawn will come. You wait and watch and work: you don't give up."

Her next book, Hallelujah Anyway: Rediscovering Mercy, was released in April 2017.

More profile about the speaker
Anne Lamott | Speaker | TED.com

THE ORIGINAL VIDEO ON TED.COM

Anne Lamott: ဘဝနှင့် စာရေးသားခြင်းမှ သင်ယူခဲ့ရသော အမှန်တရား ၁၂ ခု။ | TED Talk | TED.com