ABOUT THE SPEAKER
Jane Fonda - Actor and activist
Jane Fonda has had three extraordinary careers (so far): Oscar-winning actor, fitness guru, impassioned activist.

Why you should listen

Jane Fonda is an actor, author, producer and activist supporting environmental issues, peace and female empowerment. She founded the Georgia Campaign for Adolescent Pregnancy Prevention, and established the Jane Fonda Center for Adolescent Reproductive Health at  Emory. She cofounded the Women’s Media Center, and sits on the board of V-Day, a global effort to stop violence against women and girls.

Fonda's remarkable screen and stage career includes two Best Actress Oscars, an Emmy, a Tony Award nomination and an Honorary Palme d’Or from the Cannes Film Festival. Offstage, she revolutionized the fitness industry in the 1980s with Jane Fonda’s Workout — the all-time top-grossing home video. She has written a best-selling memoir, My Life So Far, and Prime Time, a comprehensive guide to living life to the fullest.

More profile about the speaker
Jane Fonda | Speaker | TED.com
TEDxWomen 2011

Jane Fonda: Life's third act

Jane Fonda: Hayatın üçüncü perdesi

Filmed:
2,712,903 views

Bu nesilde, hayat beklentimize fazladan 30 yıl eklendi -- ve bu yıllar sadece dipnot ya da pataloji değil. TEDxWomen'da, Jane Fonda hayatımızın yeni safhası hakkında nasıl düşüneceğimizi soruyor.
- Actor and activist
Jane Fonda has had three extraordinary careers (so far): Oscar-winning actor, fitness guru, impassioned activist. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
There have been manyçok revolutionsdevrimler
0
0
2000
Geçtiğimiz yüzyıl boyunca birçok
00:17
over the last centuryyüzyıl,
1
2000
2000
devrim yapıldı, ama belki de
00:19
but perhapsbelki noneYok as significantönemli
2
4000
2000
hiçbiri uzun yaşam devrimi
00:21
as the longevityuzun ömürlü revolutiondevrim.
3
6000
3000
kadar önemli değil.
00:24
We are livingyaşam on averageortalama todaybugün
4
9000
2000
Günümüzde ortalama ömrümüz
00:26
34 yearsyıl longeruzun than our great-grandparentsbüyük dedesi did.
5
11000
3000
büyük dede ve ninelerimizinkilerden 34 yıl daha fazla.
00:29
Think about that.
6
14000
2000
Şunu bir düşünün.
00:31
That's an entiretüm secondikinci adultyetişkin lifetimeömür
7
16000
3000
Ömrümüze ikinci bir yetişkin
00:34
that's been addedkatma to our lifespanömür.
8
19000
2000
hayatı eklenmiş durumda.
00:36
And yethenüz, for the mostçoğu partBölüm,
9
21000
2000
Fakat, büyük çoğunlukla,
00:38
our culturekültür has not come to termsşartlar with what this meansanlamına geliyor.
10
23000
3000
kültürümüz bunun ne anlama geldiğini kabul edemedi.
00:41
We're still livingyaşam with the oldeski paradigmparadigma
11
26000
3000
Hala yaşın bir kavis olarak görüldüğü eski
00:44
of ageyaş as an archkemer.
12
29000
2000
paradigmayla yaşıyoruz.
00:46
That's the metaphormecaz, the oldeski metaphormecaz.
13
31000
2000
Bu bir metafor, eski bir metafor.
00:48
You're borndoğmuş, you peakzirve at midlifeOrta yaş
14
33000
2000
Doğarsınız, orta yaşta zirveye çıkar
00:50
and declinedüşüş into decrepitudeyaşlanma.
15
35000
2000
ihtiyarlıkta güçten düşersiniz.
00:52
(LaughterKahkaha)
16
37000
2000
(Kahkahalar)
00:54
AgeYaş as pathologypatoloji.
17
39000
2000
Pataloji olarak yaş.
00:56
But manyçok people todaybugün --
18
41000
2000
Ama günümüzde birçok insan --
00:58
philosophersfilozoflar, artistssanatçılar, doctorsdoktorlar, scientistsBilim adamları --
19
43000
3000
filozoflar, sanatçılar, doktorlar, bilimadamları --
01:01
are takingalma a newyeni look at what I call the thirdüçüncü actdavranmak,
20
46000
3000
benim üçüncü perde adını verdiğim, hayatın son
01:04
the last threeüç decadeson yıllar of life.
21
49000
3000
otuz yılına yeni bir gözle bakıyorlar.
01:07
They realizegerçekleştirmek that this is actuallyaslında a developmentalgelişimsel stageevre of life
22
52000
5000
Bu dönemin aslında, tıpkı ergenliğin çocukluktan farklı olması gibi,
01:12
with its ownkendi significanceönem --
23
57000
2000
orta yaşlılıktan farklı olarak
01:14
as differentfarklı from midlifeOrta yaş
24
59000
3000
hayatın, kendi önemi olan
01:17
as adolescenceErgenlik is from childhoodçocukluk.
25
62000
3000
gelişimsel bir dönemi olduğunu farkediyorlar.
01:20
And they are askingsormak -- we should all be askingsormak --
26
65000
3000
Ve şunu soruyorlar -- hepimiz sormalıyız --
01:23
how do we use this time?
27
68000
3000
bu zamanı nasıl kullanıyoruz?
01:26
How do we livecanlı it successfullybaşarılı olarak?
28
71000
2000
Nasıl başarılı bir şekilde yaşarız?
01:28
What is the appropriateuygun newyeni metaphormecaz
29
73000
2000
Yaşlanma için uygun olan yeni metofor
01:30
for agingyaşlanma?
30
75000
2000
nedir?
01:32
I've spentharcanmış the last yearyıl researchingaraştırma and writingyazı about this subjectkonu.
31
77000
3000
Geçtiğimiz yılı bu konu hakkında araştırma yapıp yazarak geçirdim.
01:35
And I have come to find
32
80000
2000
Ve şu sonuca vardım,
01:37
that a more appropriateuygun metaphormecaz for agingyaşlanma
33
82000
4000
yaşlanma için daha uygun olan metafor
01:41
is a staircasemerdiven --
34
86000
2000
bir merdiven --
01:43
the upwardyukarı doğru ascensionYükseliş of the humaninsan spiritruh,
35
88000
4000
insan ruhunun göğe yükselişi,
01:47
bringinggetiren us into wisdombilgelik, wholenessbütünlük
36
92000
2000
bize bilgelik, bütünlük ve
01:49
and authenticityOrijinallik Sertifikası.
37
94000
2000
gerçeklik getiriyor.
01:51
AgeYaş not at all as pathologypatoloji;
38
96000
2000
Yaş patalojiyle alakalı değildir;
01:53
ageyaş as potentialpotansiyel.
39
98000
2000
potansiyelle alakalıdır.
01:55
And guesstahmin what?
40
100000
2000
Ve bilin bakalım ne oldu?
01:57
This potentialpotansiyel is not for the luckyşanslı fewaz.
41
102000
2000
Bu potansiyel sadece şanslı bir azınlık için geçerli değil.
01:59
It turnsdönüşler out,
42
104000
2000
Görünüşe göre,
02:01
mostçoğu people over 50
43
106000
2000
50 yaş üzeri birçok insan
02:03
feel better, are lessaz stressedvurguladı,
44
108000
2000
daha iyi hissediyor, daha az stresli,
02:05
are lessaz hostiledüşmanca, lessaz anxiousendişeli.
45
110000
2000
daha az saldırgan, daha az endişeli.
02:07
We tendeğiliminde to see commonalitiesortak
46
112000
2000
Farklılıklardan çok benzerlikleri
02:09
more than differencesfarklar.
47
114000
2000
görme eğilimindeyiz.
02:11
Some of the studiesçalışmalar even say
48
116000
2000
Hatta bazı araştırmalar gösteriyor ki
02:13
we're happierdaha mutlu.
49
118000
2000
daha mutluyuz.
02:15
This is not what I expectedbeklenen, trustgüven me.
50
120000
2000
İnanın bunu hiç beklemiyordum.
02:17
I come from a long linehat of depressivesDepresifler.
51
122000
3000
Uzun süren depresif bir dönemden çıktım.
02:20
As I was approachingyaklaşıyor my lategeç 40s,
52
125000
2000
40'lı yaşlarımın sonlarına yaklaşırken,
02:22
when I would wakeuyanmak up in the morningsabah
53
127000
2000
sabahları uyandığımda aklıma gelen
02:24
my first sixaltı thoughtsdüşünceler would all be negativenegatif.
54
129000
2000
ilk altı düşünce olumsuz olurdu.
02:26
And I got scaredkorkmuş.
55
131000
2000
Ve korkmaya başlamıştım.
02:28
I thought, oh my goshAllah Allah.
56
133000
2000
Aman Tanrım, aksi bir yaşlı
02:30
I'm going to becomeolmak a crotchetyhuysuz oldeski ladybayan.
57
135000
2000
kadın olacağım diye düşünmüştüm.
02:32
But now that I am actuallyaslında smack-dabbitiyordu in the middleorta of my ownkendi thirdüçüncü actdavranmak,
58
137000
4000
Fakat aslında şu an üçüncü perdemin tam ortasındayım,
02:36
I realizegerçekleştirmek I've never been happierdaha mutlu.
59
141000
3000
ve hiç bu kadar mutlu olmamıştım.
02:39
I have suchböyle a powerfulgüçlü feelingduygu of well-beingsağlık.
60
144000
4000
Kendimi gerçekten çok iyi hissediyorum.
02:44
And I've discoveredkeşfedilen
61
149000
2000
Ve farkettim ki,
02:46
that when you're insideiçeride oldnessevrenin,
62
151000
2000
dışarıdan bakmak yerine
02:48
as opposedkarşıt to looking at it from the outsidedışında,
63
153000
2000
yaşlılık döneminde olduğunuzda,
02:50
fearkorku subsidesazalır.
64
155000
2000
korku ortadan kalkıyor.
02:52
You realizegerçekleştirmek, you're still yourselfkendin --
65
157000
2000
Hala kendiniz olduğunuzu farkediyorsunuz --
02:54
maybe even more so.
66
159000
2000
hatta belki daha fazlası.
02:56
PicassoPicasso oncebir Zamanlar said, "It takes a long time to becomeolmak younggenç."
67
161000
4000
Picasso bir keresinde şöyle demiş, "Genç olmak çok zaman alır".
03:00
(LaughterKahkaha)
68
165000
2000
(Kahkahalar)
03:02
I don't want to romanticizeromantize agingyaşlanma.
69
167000
2000
Yaşlanmayı romantikleştirmek istemiyorum.
03:04
ObviouslyBelli ki, there's no guaranteegaranti
70
169000
2000
Açıkçası, bunun istediğine ulaşma
03:06
that it can be a time of fruitionmuradına erme and growthbüyüme.
71
171000
2000
ve gelişme dönemi olacağının bir garantisi yok.
03:08
Some of it is a mattermadde of luckşans.
72
173000
2000
Bir kısmı şans meselesi.
03:10
Some of it, obviouslybelli ki, is geneticgenetik.
73
175000
3000
Bir kısmı, açıkçası, genetikle ilgili.
03:13
One thirdüçüncü of it, in factgerçek, is geneticgenetik.
74
178000
2000
Aslında üçte biri genetikle ilgili.
03:15
And there isn't much we can do about that.
75
180000
3000
Ve bu konuda yapabileceğimiz fazla birşey yok.
03:18
But that meansanlamına geliyor that two-thirdsüçte iki
76
183000
2000
Ama bu şu demek oluyor üçüncü perdedenin
03:20
of how well we do in the thirdüçüncü actdavranmak,
77
185000
2000
kalan üçte ikisinde ne kadar iyi olacağımız
03:22
we can do something about.
78
187000
3000
konusunda birşey yapabiliriz.
03:25
We're going to discusstartışmak what we can do
79
190000
3000
Bu eklenmiş yılları gerçekten başarıyla geçirmek
03:28
to make these addedkatma yearsyıl really successfulbaşarılı
80
193000
3000
ve bir fark yaratmak için kullanmak hakkında
03:31
and use them to make a differencefark.
81
196000
3000
neler yapabileceğimizi tartışacağız.
03:34
Now let me say something about the staircasemerdiven,
82
199000
2000
Size bu merdiven hakkında birşey söyleyeyim,
03:36
whichhangi mayMayıs ayı seemgörünmek like an oddgarip metaphormecaz for seniorsyaşlılar
83
201000
4000
merdivenler birçok yaşı ileri insana zorluk çıkardığı için
03:40
givenverilmiş the factgerçek that manyçok seniorsyaşlılar are challengedmeydan by stairsmerdiven.
84
205000
3000
bu onlara garip bir metafor gibi gelebilir.
03:43
(LaughterKahkaha)
85
208000
2000
(Kahkahalar)
03:45
MyselfKendimi includeddahil.
86
210000
3000
Buna ben de dahilim.
03:48
As you mayMayıs ayı know,
87
213000
2000
Tahmin edebileceğiniz gibi,
03:50
the entiretüm worldDünya operatesfaaliyet on a universalevrensel lawhukuk:
88
215000
3000
tüm dünya evrensel bir kanunla işliyor:
03:53
entropyentropi, the secondikinci lawhukuk of thermodynamicstermodinamik.
89
218000
4000
entropi, termodinamiğin ikinci kanunu.
03:57
EntropyEntropi meansanlamına geliyor that everything in the worldDünya, everything,
90
222000
3000
Entropi şu demek: Dünyadaki herşey, herşey,
04:00
is in a statebelirtmek, bildirmek of declinedüşüş and decayçürüme,
91
225000
2000
gerileme ve çöküş, kavis
04:02
the archkemer.
92
227000
2000
durumundadır.
04:04
There's only one exceptionistisna to this universalevrensel lawhukuk,
93
229000
3000
Bu evrensel kanunun tek bir istisnası var,
04:07
and that is the humaninsan spiritruh,
94
232000
2000
o da yukarı doğru ilerlemeye
04:09
whichhangi can continuedevam et to evolvegelişmek upwardsyukarı doğru --
95
234000
3000
devam edebilen insan ruhu --
04:12
the staircasemerdiven --
96
237000
2000
bizleri bütünlüğe,
04:14
bringinggetiren us into wholenessbütünlük,
97
239000
2000
gerçekliğe ve bilgeliğe
04:16
authenticityOrijinallik Sertifikası and wisdombilgelik.
98
241000
3000
götüren bir merdiven.
04:19
And here'sburada an exampleörnek of what I mean.
99
244000
2000
İşte anlatmaya çalıştığım şeyin bir örneği.
04:21
This upwardyukarı doğru ascensionYükseliş
100
246000
2000
Bu yükseliş
04:23
can happenolmak even in the faceyüz of extremeaşırı physicalfiziksel challengeszorluklar.
101
248000
4000
zorlu fiziksel mücadelelerin ortasında bile olabilir.
04:27
About threeüç yearsyıl agoönce,
102
252000
2000
Yaklaşık üç yıl önce,
04:29
I readokumak an articlemakale in the NewYeni YorkYork TimesKez.
103
254000
2000
New York Times gazetesinde bir makale okudum.
04:31
It was about a man namedadlı NeilNeil SelingerSelinger --
104
256000
2000
Neil Selinger isimli bir adam hakkındaydı --
04:33
57 yearsyıl oldeski, a retiredemekli lawyeravukat --
105
258000
3000
57 yaşında, emekli bir avukat --
04:36
who had joinedkatıldı the writersyazarlar groupgrup at SarahSarah LawrenceLawrence
106
261000
3000
içindeki yazarı keşfettiği Sarah Lawrence'da
04:39
where he foundbulunan his writer'syazarın voiceses.
107
264000
3000
bir yazar grubuna katılmış.
04:42
Two yearsyıl latersonra,
108
267000
2000
İki yıl sonra,
04:44
he was diagnosedtanısı with ALSALS, commonlyçoğunlukla knownbilinen as LouLou Gehrig'sGehrig diseasehastalık.
109
269000
3000
genelde Lou Gehrig hastalığı olarak bilinen ALS teşhisi konmuş.
04:47
It's a terriblekorkunç diseasehastalık. It's fatalölümcül.
110
272000
3000
Korkunç bir hastalık. Ölümcül.
04:50
It wastesatıkların the bodyvücut, but the mindus remainskalıntılar intactsağlam.
111
275000
4000
Bedeni tüketir ama zihin sağlam kalır.
04:54
In this articlemakale, MrBay. SelingerSelinger wroteyazdı the followingtakip etme
112
279000
3000
Bu makalede Bay Selinger yaşadıklarını
04:57
to describetanımlamak what was happeningolay to him.
113
282000
3000
şu şekilde tarif ediyor.
05:00
And I quotealıntı,
114
285000
3000
Alıntılayacağım,
05:03
"As my muscleskaslar weakenedzayıflamış,
115
288000
2000
"Kaslarım güçsüzleştikçe,
05:05
my writingyazı becameoldu strongergüçlü.
116
290000
3000
kalemim güçlendi.
05:08
As I slowlyyavaşça lostkayıp my speechkonuşma,
117
293000
3000
Konuşmamı yavaşça yitirdikçe,
05:11
I gainedkazanmış my voiceses.
118
296000
3000
sesimi kazandım.
05:14
As I diminishedazaltılmış, I grewbüyüdü.
119
299000
2000
Zayıfladıkça, büyüdüm.
05:16
As I lostkayıp so much,
120
301000
2000
Çok fazla şey yitirdikçe,
05:18
I finallyen sonunda startedbaşladı to find myselfkendim."
121
303000
4000
sonunda kendimi buldum."
05:22
NeilNeil SelingerSelinger, to me,
122
307000
2000
Bana göre, Neil Selinger
05:24
is the embodimentşekillenme of mountingMontaj the staircasemerdiven
123
309000
3000
üçüncü perdede merdiveni çıkmanın
05:27
in his thirdüçüncü actdavranmak.
124
312000
3000
simgesi.
05:30
Now we're all borndoğmuş with spiritruh, all of us,
125
315000
2000
Bizler ruhla doğduk, hepimiz,
05:32
but sometimesara sıra it getsalır tampedyanından down
126
317000
3000
ama bazen şiddet, suistimal, ihmal gibi
05:35
beneathaltında the challengeszorluklar of life,
127
320000
2000
hayatın zorlukları altında
05:37
violenceşiddet, abusetaciz, neglectihmal.
128
322000
3000
ruhumuz eziliyor.
05:40
PerhapsBelki de our parentsebeveyn sufferedacı from depressiondepresyon.
129
325000
2000
Ailelerimiz depresyondan muzdarip olmuş olabilirler.
05:42
PerhapsBelki de they weren'tdeğildi ableyapabilmek to love us
130
327000
2000
Belki de bizi dünyadaki başarılarımızın
05:44
beyondötesinde how we performedgerçekleştirilen in the worldDünya.
131
329000
4000
ötesinde sevememişlerdir.
05:48
PerhapsBelki de we still sufferacı çekmek
132
333000
2000
Belki hala ruhsal bir acı,
05:50
from a psychicMedyum painAğrı, a woundyara.
133
335000
2000
bir yaradan muzdaribizdir.
05:52
PerhapsBelki de we feel that manyçok of our relationshipsilişkiler have not had closurekapatma.
134
337000
4000
Belki ilişkilerimizin çoğunun sonuçlanmadığını düşünüyoruzdur.
05:56
And so we can feel unfinishedbitmemiş.
135
341000
4000
Ve bu yüzden yarım kalmış hissediyoruz.
06:00
PerhapsBelki de the taskgörev of the thirdüçüncü actdavranmak
136
345000
3000
Belki de üçüncü perdenin görevi
06:03
is to finishbitiş up the taskgörev of finishingbitirme ourselveskendimizi.
137
348000
5000
kendimizi tamalama görevini bitirmektir.
06:08
For me, it beganbaşladı as I was approachingyaklaşıyor my thirdüçüncü actdavranmak,
138
353000
4000
Benim için, bu üçüncü perdeme yaklaşırken başladı,
06:12
my 60thinci birthdaydoğum günü.
139
357000
2000
60. doğumgünümde.
06:14
How was I supposedsözde to livecanlı it?
140
359000
2000
Onu nasıl yaşamalıydım?
06:16
What was I supposedsözde to accomplishbaşarmak in this finalnihai actdavranmak?
141
361000
3000
Son perdede neyi başarmalıydım?
06:19
And I realizedgerçekleştirilen that, in ordersipariş to know where I was going,
142
364000
4000
Farkettim ki, nereye gittiğimi bilmek için,
06:23
I had to know where I'd been.
143
368000
2000
nereden geldiğimi bilmeliydim.
06:25
And so I wentgitti back
144
370000
2000
Böylece geri dönüp
06:27
and I studiedokudu my first two actseylemler,
145
372000
2000
ilk iki sahnemi çalıştım,
06:29
tryingçalışıyor to see who I was then,
146
374000
3000
o zamanlar kim olduğumu,
06:32
who I really was --
147
377000
2000
ailemin ya da başka insanların
06:34
not who my parentsebeveyn or other people told me I was,
148
379000
3000
olduğumu söyledikleri ya da davrandıkları kişi değil,
06:37
or treatedişlenmiş me like I was.
149
382000
2000
gerçekten kim olduğumu görmeye çalıştım.
06:39
But who was I? Who were my parentsebeveyn --
150
384000
2000
Ama kimdim? Ailem kimdi --
06:41
not as parentsebeveyn, but as people?
151
386000
3000
aile olarak değil, insan olarak.
06:44
Who were my grandparentsBüyükanne ve büyükbaba?
152
389000
2000
Onların aileleri kimlerdi?
06:46
How did they treattedavi etmek my parentsebeveyn?
153
391000
2000
Onlara nasıl davranmışlardı?
06:48
These kindsçeşit of things.
154
393000
3000
Bunun gibi şeyler.
06:51
I discoveredkeşfedilen a coupleçift of yearsyıl latersonra
155
396000
3000
Birkaç yıl sonra farkettim ki
06:54
that this processsüreç that I had gonegitmiş throughvasitasiyla
156
399000
3000
geçtiğim bu sürece psikologlar
06:57
is calleddenilen by psychologistspsikologlar
157
402000
2000
"hayatı gözden geçirme"
06:59
"doing a life reviewgözden geçirmek."
158
404000
2000
adını veriyorlar.
07:01
And they say it can give newyeni significanceönem
159
406000
2000
Ve bir insanın hayatına yeni bir
07:03
and clarityberraklık and meaninganlam
160
408000
2000
önem, açıklık ve anlam kattığını
07:05
to a person'skişiler life.
161
410000
2000
söylüyorlar.
07:07
You mayMayıs ayı discoverkeşfetmek, as I did,
162
412000
3000
Siz de, benim yaptığım gibi,
07:10
that a lot of things that you used to think were your faulthatası,
163
415000
3000
düşündüğünüz birçok şeyin hatalarınız olduğunu,
07:13
a lot of things you used to think about yourselfkendin,
164
418000
3000
hakkınızda düşündüğünüz birçok şeyin sizinle bir
07:16
really had nothing to do with you.
165
421000
3000
alakası olmadığını keşfedebilirsiniz.
07:19
It wasn'tdeğildi your faulthatası; you're just fine.
166
424000
3000
Sizin hatanız değildi; siz iyisiniz.
07:22
And you're ableyapabilmek to go back
167
427000
2000
Ve geri dönüp onları
07:24
and forgiveaffetmek them
168
429000
2000
ve kendinizi
07:26
and forgiveaffetmek yourselfkendin.
169
431000
2000
affedebilirsiniz.
07:28
You're ableyapabilmek to freeücretsiz yourselfkendin
170
433000
3000
Kendinizi geçmişten
07:31
from your pastgeçmiş.
171
436000
2000
kurtarabilirsiniz.
07:33
You can work to changedeğişiklik
172
438000
2000
Geçmişle olan ilişkinizi
07:35
your relationshipilişki to your pastgeçmiş.
173
440000
2000
değiştirmeye çalışabilirsiniz.
07:37
Now while I was writingyazı about this,
174
442000
2000
Bununla ilgili bir kitap yazarken,
07:39
I camegeldi uponüzerine a bookkitap calleddenilen "Man'sAdamın SearchArama for MeaningAnlamı"
175
444000
3000
Viktor Frankl'ın "İnsanın Anlam Arayışı" adlı kitabına
07:42
by ViktorViktor FranklFrankl.
176
447000
2000
denk geldim.
07:44
ViktorViktor FranklFrankl was a GermanAlmanca psychiatristpsikiyatrist
177
449000
3000
Viktor Frankl beş yılını Nazi toplama
07:47
who'dkim olur spentharcanmış fivebeş yearsyıl in a NaziNazi concentrationkonsantrasyon campkamp.
178
452000
3000
kampında geçiren Alman bir psikiyatristti.
07:50
And he wroteyazdı that, while he was in the campkamp,
179
455000
3000
Ve yazdığına göre, kamptayken,
07:53
he could tell, should they ever be releasedyayınlandı,
180
458000
4000
serbest bırakılmalılar mı, hangileri iyi
07:57
whichhangi of the people would be okay
181
462000
2000
olabilecek hangileri olamayacak,
07:59
and whichhangi would not.
182
464000
2000
sorularına cevap verebilirmiş.
08:01
And he wroteyazdı this:
183
466000
5000
Şöyle yazıyor:
08:06
"Everything you have in life can be takenalınmış from you
184
471000
3000
"Hayatta herşeyiniz elinizden alınabilir
08:09
exceptdışında one thing,
185
474000
2000
tek şey dışında,
08:11
your freedomözgürlük to chooseseçmek
186
476000
2000
bu duruma nasıl karşılık
08:13
how you will respondyanıtlamak
187
478000
2000
vereceğinizi seçmenin
08:15
to the situationdurum.
188
480000
2000
özgürlüğü.
08:17
This is what determinesbelirleyen
189
482000
2000
Yaşadığımız hayatın
08:19
the qualitykalite of the life we'vebiz ettik livedyaşamış --
190
484000
2000
kalitesini belirleyen budur --
08:21
not whetherolup olmadığını we'vebiz ettik been richzengin or poorfakir,
191
486000
2000
zengin ya da fakir, ünlü ya da tanınmamış,
08:23
famousünlü or unknownBilinmeyen,
192
488000
2000
sağlıklı ya da acı çekiyor
08:25
healthysağlıklı or sufferingçile.
193
490000
2000
olmamız değil.
08:27
What determinesbelirleyen our qualitykalite of life
194
492000
3000
Hayat kalitemizi belirleyen şey
08:30
is how we relateilgili to these realitiesgerçekler,
195
495000
3000
bu gerçeklerle kurduğumuz ilişki,
08:33
what kindtür of meaninganlam we assignatamak them,
196
498000
2000
onlara yüklediğimiz anlamlar,
08:35
what kindtür of attitudetutum we clingyapışmak to about them,
197
500000
3000
onlarla ilgili takındığımız tutum,
08:38
what statebelirtmek, bildirmek of mindus we allowizin vermek them to triggertetik."
198
503000
4000
tetiklemelerine izin verdiğimiz ruh hali."
08:42
PerhapsBelki de the centralmerkezi purposeamaç of the thirdüçüncü actdavranmak
199
507000
3000
Belki de üçüncü perdenin temel amacı
08:45
is to go back and to try, if appropriateuygun,
200
510000
4000
eğer mümkünse, geri dönüp
08:49
to changedeğişiklik our relationshipilişki
201
514000
2000
geçmişle olan ilişkimizi değiştirmeye
08:51
to the pastgeçmiş.
202
516000
2000
çalışmak.
08:53
It turnsdönüşler out that cognitivebilişsel researchAraştırma showsgösterileri
203
518000
3000
Zihinsel araştırmalar gösteriyor ki,
08:56
when we are ableyapabilmek to do this,
204
521000
2000
bunu yapabildiğimizde,
08:58
it manifestsbildirimleri neurologicallynörolojik --
205
523000
3000
nörolojik olarak ortaya çıkıyor --
09:01
neuralsinirsel pathwaysyolları are createdoluşturulan in the brainbeyin.
206
526000
3000
beyinde nöral yollar ortaya çıkıyor.
09:04
You see, if you have, over time,
207
529000
2000
Görüyorsunuz, eğer zaman içinde
09:06
reactedtepki gösterdi negativelyolumsuz to pastgeçmiş eventsolaylar and people,
208
531000
3000
geçmiş olaylara ve insanlara olumsuz tepki vermişseniz,
09:09
neuralsinirsel pathwaysyolları are laidkoydu down
209
534000
3000
nöral yollar beyinden yollanan
09:12
by chemicalkimyasal and electricalelektrik signalssinyalleri that are sentgönderilen throughvasitasiyla the brainbeyin.
210
537000
3000
kimyasal ve elektriksel işaretler ile belirleniyor.
09:15
And over time, these neuralsinirsel pathwaysyolları becomeolmak hardwiredKablolu,
211
540000
3000
Ve zaman içinde, bu nöral yollar değiştirilemez oluyor,
09:18
they becomeolmak the normnorm --
212
543000
2000
norma dönüşüyorlar --
09:20
even if it's badkötü for us
213
545000
2000
ve bize zarar veriyorlar
09:22
because it causesnedenleri us stressstres and anxietyanksiyete.
214
547000
3000
çünkü stres ve endişeye neden oluyorlar.
09:25
If howeverancak,
215
550000
2000
Fakat,
09:27
we can go back and alterALTER our relationshipilişki,
216
552000
4000
geri gider ve ilişkilerimizi değiştirirsek,
09:31
re-visionRe-Vision our relationshipilişki
217
556000
2000
geçmişteki insanlar ve olaylarla
09:33
to pastgeçmiş people and eventsolaylar,
218
558000
2000
olan ilişkilerimize bakışımızı değiştirirsek,
09:35
neuralsinirsel pathwaysyolları can changedeğişiklik.
219
560000
2000
nöral yollar değişebilir.
09:37
And if we can maintainsürdürmek
220
562000
2000
Geçmişle ilgili daha
09:39
the more positivepozitif feelingsduygular about the pastgeçmiş,
221
564000
3000
olumlu hisler beslersek,
09:42
that becomesolur the newyeni normnorm.
222
567000
2000
yeni bir norm oluşur.
09:44
It's like resettingsıfırlama a thermostattermostat.
223
569000
3000
Bu termostatı sıfırlamak gibi birşey.
09:47
It's not havingsahip olan experiencesdeneyimler
224
572000
3000
Bizi bilge yapan
09:50
that make us wisebilge,
225
575000
3000
deneyimler değil,
09:53
it's reflectingyansıtan on the experiencesdeneyimler that we'vebiz ettik had
226
578000
4000
bizi bilge yapan bu deneyimler
09:57
that makesmarkaları us wisebilge --
227
582000
2000
hakkında derinlemesine düşünmek --
09:59
and that helpsyardım eder us becomeolmak wholebütün,
228
584000
2000
ve bu bizim tamamlanmamıza yardım ediyor,
10:01
bringsgetiriyor wisdombilgelik and authenticityOrijinallik Sertifikası.
229
586000
2000
bilgelik ve gerçeklik katıyor.
10:03
It helpsyardım eder us becomeolmak what we mightbelki have been.
230
588000
4000
Olduğumuz kişi olmamıza yardımcı oluyor.
10:07
WomenKadınlar startbaşlama off wholebütün, don't we?
231
592000
2000
Kadınlar baştan başlıyor, değil mi?
10:09
I mean, as girlskızlar, we startbaşlama off feistyalıngan -- "Yeah, who saysdiyor?"
232
594000
3000
Yani, kızlar olarak, cesaretle başlıyoruz -- "Evet, kim demiş?"
10:12
We have agencyAjans.
233
597000
2000
Bizler temsilciyiz.
10:14
We are the subjectskonular of our ownkendi liveshayatları.
234
599000
2000
Kendi hayatlarımızın özneleriyiz.
10:16
But very oftensık sık,
235
601000
2000
Ama çoğu zaman,
10:18
manyçok, if not mostçoğu of us, when we hitvurmak pubertyergenlik,
236
603000
3000
ergenliğe girdiğimizde, çoğumuz,
10:21
we startbaşlama worryingendişe verici about fittinguydurma in and beingolmak popularpopüler.
237
606000
3000
uyum sağlamaya ve popüler olmaya çalışıyoruz.
10:24
And we becomeolmak the subjectskonular and objectsnesneleri of other people'sinsanların liveshayatları.
238
609000
4000
Ve diğer insanların hayatlarının özneleri ve nesneleri oluyoruz.
10:28
But now, in our thirdüçüncü actseylemler,
239
613000
3000
Ama şimdi, üçüncü perdemizde,
10:31
it mayMayıs ayı be possiblemümkün
240
616000
2000
başladığımız yere
10:33
for us to circledaire back to where we startedbaşladı
241
618000
3000
dönüp belki de ilk defa herşeyi
10:36
and know it for the first time.
242
621000
2000
anlayabiliriz.
10:38
And if we can do that,
243
623000
3000
Ve eğer bunu yapabilirsek,
10:41
it will not just be for ourselveskendimizi.
244
626000
3000
bu sadece kendimiz için yapmış olmayacağız.
10:44
OlderBüyük womenkadınlar
245
629000
2000
Dünyada
10:46
are the largesten büyük demographicdemografik in the worldDünya.
246
631000
2000
yaşı ileri kadınlar en büyük nüfusa sahip.
10:48
If we can go back and redefineyeniden tanımlamak ourselveskendimizi
247
633000
3000
Eğer geri gidip, kendimizi tekrar tanımlarsak
10:51
and becomeolmak wholebütün,
248
636000
2000
ve bir bütün olursak,
10:53
this will createyaratmak a culturalkültürel shiftvardiya in the worldDünya,
249
638000
5000
dünyada kültürel bir değişim yaşanır
10:58
and it will give an exampleörnek to youngerdaha genç generationsnesiller
250
643000
3000
ve genç kuşaklara kendi ömürlerini
11:01
so that they can reconceiveyerlerini theironların ownkendi lifespanömür.
251
646000
3000
gözden geçirmeleri konusunda bir örnek olur.
11:04
Thank you very much.
252
649000
2000
Çok teşekkür ederim.
11:06
(ApplauseAlkış)
253
651000
7000
(Alkış)
Translated by Yasemin Bayraktar
Reviewed by Zeynep Duygu Tamer

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Jane Fonda - Actor and activist
Jane Fonda has had three extraordinary careers (so far): Oscar-winning actor, fitness guru, impassioned activist.

Why you should listen

Jane Fonda is an actor, author, producer and activist supporting environmental issues, peace and female empowerment. She founded the Georgia Campaign for Adolescent Pregnancy Prevention, and established the Jane Fonda Center for Adolescent Reproductive Health at  Emory. She cofounded the Women’s Media Center, and sits on the board of V-Day, a global effort to stop violence against women and girls.

Fonda's remarkable screen and stage career includes two Best Actress Oscars, an Emmy, a Tony Award nomination and an Honorary Palme d’Or from the Cannes Film Festival. Offstage, she revolutionized the fitness industry in the 1980s with Jane Fonda’s Workout — the all-time top-grossing home video. She has written a best-selling memoir, My Life So Far, and Prime Time, a comprehensive guide to living life to the fullest.

More profile about the speaker
Jane Fonda | Speaker | TED.com