ABOUT THE SPEAKER
Marc Abrahams - Science humorist
Marc Abrahams writes about research that makes people laugh, and then think.

Why you should listen
Author and newspaper columnist Marc Abrahams is the editor of the science humor magazine Annals of Improbable Research. In this hilarious talk, he shares thought-provoking stories behind some of the winners of the Ig Nobel Prize Ceremony.
More profile about the speaker
Marc Abrahams | Speaker | TED.com
TEDMED 2014

Marc Abrahams: A science award that makes you laugh, then think

Marc Abrahams: Önce güldüren sonra düşündüren bir bilim ödülü

Filmed:
1,534,520 views

Ig Nobel ödüllerinin kurucusu Marc Abrahams dünyanın en tuhaf araştırmalarını anlatıyor. Bu düşündüren (ve biraz da ters köşeye yatıran) konuşmada, gerçekten garip bilim öyküleri anlatıyor ve toplumun bilime ilgisini arttırmanın yolunun maskaralıktan geçtiğini gösteriyor.
- Science humorist
Marc Abrahams writes about research that makes people laugh, and then think. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

New York, Bronx'ta yaşayan
00:16
GeorgeGeorge and CharlotteCharlotte BlonskyBlonsky, who were
0
4831
3406
00:20
a marriedevli coupleçift livingyaşam in
the BronxBronx in NewYeni YorkYork CityŞehir,
1
8237
3372
George ve Charlotte Bronsky çifti
00:23
inventedicat edildi something.
2
11609
1245
bir şey keşfettiler.
00:24
They got a patentpatent in
1965 for what they call,
3
12854
3979
1965'te "doğum yapan kadınlara
yardımcı alet" dedikleri
00:28
"a devicecihaz to assistyardımcı womenkadınlar in givingvererek birthdoğum."
4
16833
5675
şeyin patentini aldılar.
00:34
This devicecihaz consistsoluşur of a largegeniş, roundyuvarlak tabletablo
5
22508
3930
Bu alet, büyük yuvarlak bir masadan
00:38
and some machinerymakinalar.
6
26438
1753
ve bir düzenekten oluşuyor.
00:40
When the womankadın is readyhazır to deliverteslim etmek her childçocuk,
7
28191
3209
Anne doğuma hazır olduğunda
00:43
she liesyalanlar on her back,
8
31400
1401
sırtüstü yatıyor,
00:44
she is strappedsarılı down to the tabletablo,
9
32801
2431
masaya bağlanıyor
00:47
and the tabletablo is rotateddöndürülmüş at highyüksek speedhız.
10
35232
3079
ve masa hızla döndürülüyor.
00:50
The childçocuk comesgeliyor flyinguçan out
11
38311
3425
Çocuk da merkezkaç kuvvetinin
00:53
throughvasitasiyla centrifugalSantrifüj forcekuvvet.
12
41736
7031
verdiği hızla uçarak dışarı çıkıyor.
01:01
If you look at theironların patentpatent carefullydikkatlice,
13
49717
4529
Patente dikkatla bakarsanız
01:06
especiallyözellikle if you have any
engineeringmühendislik backgroundarka fon or talentyetenek,
14
54246
3869
özellikle mühendislik geçmişiniz
veya ilginiz varsa
01:10
you mayMayıs ayı decidekarar ver that you see
15
58115
1459
tasarımın bazı noktalarının
01:11
one or two pointsmakas where the designdizayn is
not perfectlykusursuzca adequateyeterli. (LaughterKahkaha)
16
59574
6687
tam olarak uygun olmadığını
fark edebilirsiniz. (Gülüşmeler)
01:18
DoctorDoktor IvanIvan SchwabSchwab in CaliforniaCalifornia
17
66261
2769
Kaliforniya'daki Doktor İvan Schwab
01:21
is one of the people,
one of the mainana people,
18
69030
1954
"Ağaçkakanlar neden başağrısı çekmez?"
01:22
who helpedyardım etti answerCevap the questionsoru,
19
70984
1586
sorusunun cevabını bulmaya
01:24
"Why don't woodpeckersağaçkakan get headachesbaş ağrısı?"
20
72570
5711
yardımcı olan en önemli insanlardan biri.
01:30
And it turnsdönüşler out the answerCevap to that
21
78281
1217
Görünüşe göre bu sorunun
01:31
is because theironların brainsbeyin
22
79498
2224
cevabı, onların beyninin
01:33
are packagedpaketlenmiş insideiçeride theironların skullskafatasları
23
81722
1771
kafatsaındaki yerleşiminin
01:35
in a way differentfarklı from the way
24
83493
2500
biz insanların beyninin
01:37
our brainsbeyin, we beingolmak humaninsan beingsvarlıklar,
25
85993
2504
kafatasındaki yerleşiminden
01:40
truedoğru, have our brainsbeyin packagedpaketlenmiş.
26
88497
3959
farklı olmasıymış.
01:44
They, the woodpeckersağaçkakan, typicallytipik
27
92456
2383
Ağaçkakanlar genellikle
01:46
will peckPeck, they will bangpatlama theironların headkafa
28
94839
2188
her gün ağaçlara
01:49
on a pieceparça of woodahşap thousandsbinlerce
of timeszamanlar everyher day. EveryHer day!
29
97027
5291
günde binlerce defa kafalarını
vuruyorlar. Her gün!
01:54
And as faruzak as anyonekimse knowsbilir,
30
102318
1913
Bildiğimiz kadarıyla da bu, onları
01:56
that doesn't botherrahatsız them in the slightestEn ufak bir.
31
104231
1206
azıcık da olsa rahatsız etmiyor.
01:57
How does this happenolmak?
32
105437
2266
Bu nasıl oluyor?
01:59
TheirOnların brainbeyin does not sloshdağıtma around like oursbizim does.
33
107703
2926
Onların beyni bizimki gibi yüzmüyor.
02:02
TheirOnların brainbeyin is packedpaketlenmiş in very tightlysıkıca,
34
110629
2712
Beyinleri sıkı bir şekilde yerleşmiş,
02:05
at leasten az for blowsdarbeler cominggelecek
right from the frontön.
35
113341
2856
en azından önden gelen etkiler için.
02:08
Not too manyçok people paidödenmiş attentionDikkat
36
116197
1943
Bu araştırmaya çok fazla kişi
02:10
to this researchAraştırma untila kadar
the last fewaz yearsyıl
37
118140
3084
ilgi göstermedi, taa ki
02:13
when, in this countryülke especiallyözellikle,
38
121224
2615
en azından bu ülkedeki insanların
02:15
people are becomingolma curiousMeraklı about
39
123839
1388
Amerikan futbolu oyuncularının
02:17
what happensolur to the brainsbeyin
of footballFutbol playersoyuncu
40
125227
2195
kafalarını defalarca çarpınca beyinlerine
02:19
who bangpatlama theironların headskafalar repeatedlydefalarca.
41
127422
2728
ne olduğunu merak edene kadar.
02:22
And the woodpeckerağaçkakan maybe relatesile ilgilidir to that.
42
130150
5068
Belki de ağaçkakanların bununla
bir ilgisi vardır.
02:27
There was a paperkâğıt publishedyayınlanan
43
135218
2093
Birkaç yıl önce İngiliiz bir
02:29
in the medicaltıbbi journaldergi The LancetLancet
44
137311
1745
tıp dergisi olan The Lancet'te
02:31
in Englandİngiltere a fewaz yearsyıl agoönce calleddenilen
45
139056
1430
bir makale yayınlandı. Adı
02:32
" A man who prickeddiktim his fingerparmak
and smelledkokuyordu putridçürümüş for 5 yearsyıl."
46
140486
7417
"Parmağını kesen bir erkek
5 yıl boyunca küf koktu."
02:39
DrDr. CarolineCaroline MillsMills and her teamtakım
47
147903
1808
Dr. Caroline Mills ve ekibine
02:41
receivedAlınan this patienthasta and didn't
really know what to do about it.
48
149711
4099
bu hasta geldi ve açıkçası
ne yapacaklarını bilemediler.
02:45
The man had cutkesim his fingerparmak,
49
153810
1860
Adam parmağını kesmişti,
02:47
he workedişlenmiş processingişleme chickenstavuklar,
50
155670
3473
tavuk işletmesinde çalışıyordu
02:51
and then he startedbaşladı to
smellkoku really, really badkötü.
51
159143
2436
ve sonra gerçekten çok kötü
kokmaya başlamıştı.
02:53
So badkötü that when
he got in a roomoda
52
161579
1219
Kökü o kada kötüydü ki
02:54
with the doctorsdoktorlar and the nurseshemşireler,
53
162798
1317
doktorlar ve hemşireler
02:56
they couldn'tcould standdurmak beingolmak
in the roomoda with him.
54
164115
2759
onunla aynı odada duramıyorlardı.
02:58
It was intolerabledayanılmaz.
55
166874
1801
Dayanılmazdı.
03:00
They trieddenenmiş everyher drugilaç,
56
168675
1499
Akıllarına gelen
03:02
everyher other treatmenttedavi
they could think of.
57
170174
1818
her ilacı, her tedavi
yöntemini denediler.
03:03
After a yearyıl, he still
smelledkokuyordu putridçürümüş.
58
171992
2231
Bir yıl sonra
hala küf kokuyordu.
03:06
After two yearsyıl, still smelledkokuyordu putridçürümüş.
59
174223
1809
İki yıl sonra
hala küf kokuyordu.
03:08
ThreeÜç yearsyıl, fourdört yearsyıl,
still smelledkokuyordu putridçürümüş.
60
176032
3230
Üç yıl, dört yıl,
hala küf kokuyordu.
03:11
After fivebeş yearsyıl, it wentgitti away on its ownkendi.
61
179262
3037
Beş yıl sonra gizemli bir şekilde
03:14
It's a mysterygizem.
62
182299
3699
kendi kendine geçti.
03:17
In NewYeni ZealandZelanda, DrDr. LianneLianne ParkinParkin
63
185998
2349
Yeni Zelanda'da, Dr. Lianne Parkın
03:20
and her teamtakım testedtest edilmiş an oldeski
traditiongelenek in her cityŞehir.
64
188347
5562
ve ekibi şehirlerindeki bir geleneği
test ettiler.
03:25
They livecanlı in a cityŞehir that has hugeKocaman hillstepeler,
65
193909
2727
San Fransisko gibi dik yokuşları
03:28
SanSan Francisco-gradeFrancisco sınıf hillstepeler.
66
196636
1619
olan bir şehirde yaşıyorlar.
03:30
And in the winterkış there,
it getsalır very coldsoğuk
67
198255
2117
Kışları oldukça soğuk
03:32
and very icybuzlu.
68
200372
1184
ve buzlu geçiyor.
03:33
There are lots of injuriesyaralanmalar.
69
201556
1594
Birçok sakatlanma oluyor.
03:35
The traditiongelenek that they testedtest edilmiş,
70
203150
2265
Geleneği yolda yürümekte
03:37
they testedtest edilmiş by askingsormak people
71
205415
1632
olan insanlara durup
03:39
who were on theironların way to
work in the morningsabah,
72
207047
2399
bir şey denemelerini
03:41
to stop and try something out.
73
209446
1943
rica ederek test ettiler.
03:43
Try one of two conditionskoşullar.
74
211389
2003
İki seçenekten birini
denemelerini istediler.
03:45
The traditiongelenek is that in the winterkış,
75
213392
2753
Gelenek su ki
03:48
in that cityŞehir, you weargiyinmek your socksçorap
on the outsidedışında of your bootsbot ayakkabı.
76
216145
4716
o şehirde çoraplarınızı
botlarınızın dışına giyiyorsunuz.
03:52
And what they discoveredkeşfedilen by experimentdeney,
77
220861
3399
Bu oldukça açık görüntülerle desteklenen
03:56
and it was quiteoldukça graphicGrafiği when they saw it,
78
224260
2169
deneylerinden bunun doğru olduğunu
03:58
was that it's truedoğru.
79
226429
1415
öğrendiler.
03:59
That if you weargiyinmek your socksçorap on the
outsidedışında ratherdaha doğrusu than the insideiçeride,
80
227844
3319
Çoraplarınızı iç yerine dışa giyerseniz
04:03
you're much more likelymuhtemelen
to survivehayatta kalmak and not slipkayma and falldüşmek.
81
231163
5353
kayıp düşme olasılığınız oldukça artıyor.
04:08
Now, I hopeumut you will agreeanlaşmak
with me that these things
82
236516
5378
Şimdi umuyorum ki az önce size anlattığım
04:13
I've just describedtarif edilen to you,
83
241894
2215
bulguların her biri bir ödülü hak ediyor.
04:16
eachher of them, deserveshak ediyor some kindtür of prizeödül.
(LaughterKahkaha)
84
244109
6180
(Gülüşmeler)
04:22
And that's what they got,
85
250289
1635
Ve bunu aldılar,
04:23
eachher of them got an IgIG NobelNobel prizeödül.
86
251924
3275
hepsinin bir Ig Nobel'i var.
04:27
In 1991, I, togetherbirlikte with bunchDemet of other people,
87
255199
3992
1991'de birkaç kişiyle birlikte
Ig Nobel ödülü seramonisi başlattık.
04:31
startedbaşladı the IgIG NobelNobel prizeödül ceremonytöreni.
88
259191
2903
04:34
EveryHer yearyıl we give out 10 prizesödülleri.
89
262094
2932
Her yıl 10 ödül veriyoruz.
04:37
The prizesödülleri are basedmerkezli on just
one criteriakriterleri. It's very simplebasit.
90
265026
6983
Ödüllerin tek bir değerlendirme koşulu
var. Çok basit.
04:44
It's that you've donetamam something that
makesmarkaları people laughgülmek and then think.
91
272009
5984
İnsanları önce güldüren, sonra düşündüren
bir şey yapmış olmanız gerekiyor.
04:49
What you've donetamam makesmarkaları
people laughgülmek and then think.
92
277993
3844
Yaptığınız şeyin önce güldürmesi
sonra düşündürmesi.
04:53
WhateverNe olursa olsun it is, there's something about it
93
281837
2008
Ne olursa olsun, insanlar bununla
04:55
that when people encounterkarşılaşma it at first,
94
283845
2737
karşılaştıklarında verebilecekleri ilk
04:58
theironların only possiblemümkün reactionreaksiyon is to laughgülmek.
95
286582
3311
tepkinin gülmek olması gerekiyor.
05:01
And then a weekhafta latersonra,
96
289893
1923
Bir hafta sonra, hala kafalarını
05:03
it's still rattlingtehdidi around in theironların headskafalar
97
291816
1691
kurcalaması ve tek yapmak
05:05
and all they want to do
is tell theironların friendsarkadaşlar about it.
98
293507
2760
istediklerinin arkadaşlarına
anlatmak olması gerekiyor.
05:08
That's the qualitykalite we look for.
99
296267
2198
Aradığımız özellik bu.
05:10
EveryHer yearyıl, we get in the neighborhoodKomşuluk
100
298465
2785
Ig Nobel ödülüne her yıl
05:13
of 9,000 newyeni nominationsaday
for the IgIG NobelNobel prizeödül.
101
301250
4442
9.000 civarında aday alıyoruz.
05:17
Of those, consistentlysürekli olarak betweenarasında 10 percentyüzde
102
305692
2829
Bunların her yıl yüzde
10'u ile 20'sı arası
05:20
and 20 percentyüzde of those nominationsaday
103
308521
2483
kendini aday gösteren
05:23
are people who nominateaday themselveskendilerini.
104
311004
3910
kişiler.
05:26
Those self-nomineesÖz-adaylar almostneredeyse never winkazanmak.
105
314914
3967
Bu kendini aday gösterenler
neredeyse hiç kazanamıyorlar.
05:30
It's very difficultzor, numericallysayısal olarak,
to winkazanmak a prizeödül if you want to.
106
318881
4319
İsteseniz de, bir ödül kazanmak
sayısal olarak öldükça zor.
05:35
Even if you don't want to,
107
323200
1845
İstemeseniz de,
05:37
it's very difficultzor numericallysayısal olarak.
108
325045
2716
kazanmak oldukça zor.
05:39
You should know that when
we chooseseçmek somebodybirisi
109
327761
3650
Bilmelisiniz ki birisini Ig Nobel'le
05:43
to winkazanmak an IgIG NobelNobel prizeödül,
110
331411
1272
ödüllendirmeye karar
05:44
We get in touchdokunma with that personkişi, very quietlysessizce.
111
332683
3576
verdiğimizde onunla sessizce
temasa geçiyoruz.
05:48
We offerteklif them the chanceşans to declinedüşüş
112
336259
2561
O kişiye bu büyük onuru
05:50
this great honorOnur if they want to.
113
338820
3382
isterse reddetme olanağı veriyoruz.
05:54
HappilyMutlu for us, almostneredeyse everyoneherkes
who'skim offeredsunulan a prizeödül
114
342202
3324
Ne mutlu ki, ödüle layık görülen
05:57
decideskarar to acceptkabul etmek.
115
345526
3509
neredeyse herkes onu kabul etti.
06:01
What do you get if you
winkazanmak an IgIG NobelNobel prizeödül?
116
349035
2941
Peki Ig Nobel ödülüyle ne kazanıyorsunuz?
06:03
Well, you get severalbirkaç things.
117
351976
1577
Birkaç şey.
06:05
You get an IgIG NobelNobel prizeödül.
118
353553
3530
Bir Ig Nobel ödülü kazanıyorsunuz.
06:09
The designdizayn is differentfarklı everyher yearyıl.
119
357083
2331
Tasarımı her yıl farklı oluyor.
06:11
These are always handmadeel yapımı
from extremelyson derece cheapucuz materialsmalzemeler.
120
359414
4806
Her zaman aşırı ucuz maddelerden
el yapımı olarak hazırlanmış oluyor.
06:16
You're looking at a pictureresim
121
364220
1661
Geçen yıl, 2013'te verdiğimizin
06:17
of the prizeödül we gaveverdi last yearyıl, 2013.
122
365881
4029
resmine bakıyorsunuz.
06:21
MostÇoğu prizesödülleri in the worldDünya alsoAyrıca give
123
369910
2036
Dünyadaki ödüllerin birçoğu kazanana
06:23
theironların winnerskazananlar some cashnakit, some moneypara.
124
371946
4698
biraz nakit para da veriyor.
06:28
We don't have any moneypara,
125
376644
1063
Bizim hiç paramız yok,
06:29
so we can't give them.
126
377707
1511
o yüzden veremiyoruz.
06:31
In factgerçek, the winnerskazananlar have to
payödeme theironların ownkendi way
127
379218
2876
Hatta, kazananlar Ig Nobel
ödülü seramonisine
06:34
to come to the IgIG NobelNobel ceremonytöreni,
128
382094
2804
gelme masraflarını kendileri karşılamak
06:36
whichhangi mostçoğu of them do.
129
384898
1863
zorundalar, birçoğu da bunu yapıyor.
06:38
Last yearyıl, thoughgerçi, we did manageyönetmek
to scrapekazımak up some moneypara.
130
386761
2993
Ama geçen yıl biraz para toplamayı becerdik.
06:41
Last yearyıl, eachher of the 10
IgIG NobelNobel prizeödül winnerskazananlar
131
389754
4511
Geçen yılın Ig Nobel kazananlarının
her biri bizden
06:46
receivedAlınan from us 10 trilliontrilyon dollarsdolar.
132
394265
5778
10 trilyon dolar kazandılar.
06:52
A $10 trilliontrilyon billfatura from ZimbabweZimbabve. (LaughterKahkaha)
133
400043
5433
Zimbabve'den 10 trilyonluk bir banknot.
(Gülüşmeler)
06:57
You mayMayıs ayı rememberhatırlamak that
ZimbabweZimbabve had a little adventuremacera
134
405476
2824
Zimbabve'ni birkaç yıllık bir enflasyon
07:00
for a fewaz yearsyıl there of inflationenflasyon.
135
408300
2595
derdi çektiğini belki hatırlarsınız.
07:02
They endedbitti up printingbaskı billsfatura
136
410895
1620
100 trilyon dolara kadar
07:04
that were in denominationsmezhepleri as
largegeniş as 100 trilliontrilyon dollarsdolar.
137
412515
3856
banknotlar basmak zorunda kaldılar.
07:08
The man responsiblesorumluluk sahibi, who runskoşar
the nationalUlusal bankbanka there, by the way,
138
416371
2785
Oradaki merkez bankasının müdürünün de
07:11
wonwon an IgIG NobelNobel prizeödül in mathematicsmatematik.
139
419156
2773
matematik dalında Ig Nobel'i var bu arada.
07:13
The other thing you winkazanmak is an invitationdavet
140
421929
1752
Diğer kazandığınızsa
07:15
to come to the ceremonytöreni,
141
423681
1503
Harvard Üniversitesi'ndeki
07:17
whichhangi happensolur at HarvardHarvard UniversityÜniversitesi.
142
425184
1742
ödül törenine bir bilet.
07:18
And when you get there,
143
426926
1135
Harvard'ın en büyük
07:20
you come to Harvard'sHarvard'ın biggesten büyük
meetingtoplantı placeyer and classroomsınıf.
144
428061
2717
salonunda ve sınıfında düzenleniyor.
07:22
It fitsnöbetleri 1,100 people,
145
430778
1285
Tıka basa oturmuş 1.100
07:24
it's jammedtutukluk yaptı to the gillssolungaçları,
146
432063
1126
kişi ve elinizi sıkmak
07:25
and up on the stageevre,
147
433189
831
ve Ig Nobel'inizi vermek için
07:26
waitingbekleme to shakesallamak your handel,
148
434020
1794
kürsüde daha önce
07:27
waitingbekleme to handel you your IgIG NobelNobel prizeödül,
149
435814
2272
Nobel kazanmış kişiler
07:30
are a bunchDemet of NobelNobel prizeödül winnerskazananlar.
150
438086
2649
sizi bekliyor oluyorlar.
07:32
That's the heartkalp of the ceremonytöreni.
151
440735
1299
Törenin özü bu.
07:34
The winnerskazananlar are kepttuttu secretgizli untila kadar that momentan,
152
442034
2150
Kazananlar o ana kadar gizli tutuluyorlar.
07:36
even the NobelNobel laureatesÖdülü sahipleri
who will shakesallamak theironların handel
153
444184
2427
Kürsüde ellerini sıkacak
07:38
don't know who they are
untila kadar they're announcedaçıkladı.
154
446611
3243
Nobelliler bile kim olduklarını
açıklanana kadar bilmiyorlar.
07:41
I am going to tell you
about just a very fewaz
155
449854
3120
Sizinle tıpla ilgili ödül kazananlardan
07:44
of the other medical-relatedTıp ile ilgili prizesödülleri we'vebiz ettik givenverilmiş.
156
452974
3054
birkaçını daha paylaşmak istiyorum.
07:48
Keep in mindus, we'vebiz ettik givenverilmiş 230 prizesödülleri.
157
456028
2256
Unutmayın ki şimdiye kadar 230 ödül verdik.
07:50
There are lots of these people
who walkyürümek amongarasında you.
158
458284
2294
Sizin aranızda ödül kazanmış
birçok kişi var.
07:52
Maybe you have one.
159
460578
2120
Belki de sizin var.
07:54
A paperkâğıt was publishedyayınlanan about 30 yearsyıl agoönce
160
462698
2144
30 yıl kadar önce "Düşen Hindistan cevizi
07:56
calleddenilen "InjuriesYaralanmaları duenedeniyle to FallingDüşen CoconutsHindistan cevizi."
161
464842
2510
yaralanmaları." başlıklı bir makale yayınlandı.
07:59
It was writtenyazılı by DrDr. PeterPeter BarssBarss,
162
467352
1955
Kanadalı doktor Peter Barss
08:01
who is CanadianKanada.
163
469307
2211
tarafından yazıldı.
08:03
DrDr. BarssBarss camegeldi to the ceremonytöreni
164
471518
2186
Dr. Barss ödül törenine geldi
08:05
and explainedaçıkladı that as a younggenç doctordoktor,
165
473704
1867
ve genç bir doktorken
08:07
he wanted to see the worldDünya.
166
475571
1481
dünyayı gezmek istediğini açıkladı.
08:09
So he wentgitti to PapuaPapua NewYeni GuineaGine.
167
477052
2289
Bu nedenle Papua Yeni Gine'ye gitmiş.
08:11
When he got there, he wentgitti to work
in a hospitalhastane, and he was curiousMeraklı
168
479341
2339
Oraya gidince, bir hastanede çalışmış
08:13
what kindsçeşit of things happenolmak to people
that bringgetirmek them to the hospitalhastane.
169
481680
5515
ve orada insanların hastaneye gitmelerine
hangi olayların neden olduğunu merak etmiş.
08:19
He lookedbaktı throughvasitasiyla the
recordskayıtlar, and he discoveredkeşfedilen
170
487195
1298
Kayıtlara bakmış ve
08:20
that a surprisinglyşaşırtıcı biçimde largegeniş numbernumara of people
171
488493
2790
şaşırtıcı derecede fazla kişinin
08:23
in that hospitalhastane were there
172
491283
1166
düşen Hindistan cevizlerinden
08:24
because of injuriesyaralanmalar duenedeniyle to fallingdüşen coconutsHindistan cevizi.
173
492449
3547
hastanelik olduğunu görmüş.
08:27
One typicaltipik thing that happensolur is
174
495996
1786
Tipik olarak olan bir şey
08:29
people will come from the highlandsHighlands,
where there are not manyçok coconutHindistan cevizi treesağaçlar,
175
497782
3799
insanlar fazla Hindistan cevizi yetişmeyen
yüksek yerlerden çok Hindistan cevizi
08:33
down to visitziyaret etmek theironların relativesakrabaları on the coastsahil,
176
501581
2248
yetişen kıyıdaki akrabalarını
08:35
where there are lots.
177
503829
1460
ziyarete geliyorlar.
08:37
And they'llacaklar think that a coconutHindistan cevizi treeağaç
178
505289
1390
Bu ağacın altının durmak ve belki de uzanmak
08:38
is a fine placeyer to standdurmak and maybe lieYalan down.
179
506679
2669
için iyi bir yer olduğunu düşünüyorlar.
08:41
A coconutHindistan cevizi treeağaç that is 90 feetayaklar talluzun boylu,
180
509348
2607
Bu ağaçlar yaklaşık 30 metre uzunluğunda
08:43
and has coconutsHindistan cevizi that weightartmak two poundspound
181
511955
2223
ve her an düşebilen
08:46
that can dropdüşürmek off at any time.
182
514178
4052
meyveleri de 3 kg civarında.
08:50
A teamtakım of doctorsdoktorlar in EuropeEurope
183
518230
1793
Avrupa'daki birkaç doktor
08:52
publishedyayınlanan a seriesdizi of paperskâğıtlar
about colonoscopieskolonoskopiden.
184
520023
3509
kolonoskopiyle ilgili bir seri
makale yayınladılar.
08:55
You're all familiartanıdık with colonoscopieskolonoskopiden,
185
523532
2030
Hepiniz kolonoskopiyi
08:57
one way or anotherbir diğeri.
186
525562
1292
aşağı yukarı bilirsiniz.
08:58
Or in some casesvakalar,
187
526854
1315
Bazı durumlarda
09:00
one way and anotherbir diğeri.
188
528169
3505
hem aşağı hem yukarı.
09:03
They, in these paperskâğıtlar,
189
531674
3349
Bu makalelerde
09:07
explainedaçıkladı to theironların fellowadam doctorsdoktorlar
who performyapmak colonoscopieskolonoskopiden,
190
535023
4168
kolonoskopi yapan meslektaşlarına
09:11
how to minimizeküçültmek the chanceşans
191
539191
1971
kolonoskopi sırasında hastayı
09:13
that when you performyapmak a colonoscopyKolonoskopi,
192
541162
2661
patlatma şansını nasıl en aza
09:15
your patienthasta will explodepatlamak. (LaughterKahkaha)
193
543823
3590
indirirler, bunu açıkladılar. (Gülüşmeler)
09:19
DrDr. EmmanuelEmmanuel Ben-SoussanBen-Soussan
194
547413
1960
Yazarlardan biri,
09:21
one of the authorsyazarlar,
195
549373
1174
Dr. Emmanuel Ben-Soussan
09:22
flewuçtu in from ParisParis to the ceremonytöreni,
196
550547
3159
tören için Paris'ten geldi.
09:25
where he explainedaçıkladı the historytarih of this,
197
553706
1891
Törende bunun tarihini anlattı.
09:27
that in the 1950s,
198
555597
1176
1950'lerde
09:28
when colonoscopieskolonoskopiden were becomingolma
a commonortak techniqueteknik for the first time,
199
556773
5328
kolonoskopi ilk defa yaygınlaştığında
09:34
people were figuringendam out how to do it well.
200
562101
2639
insanlar bunu nasıl iyi yapacaklarını araştırıyorlarmış.
09:36
And there were some difficultieszorluklar at first.
201
564740
2760
Başlangıçta bazı güçlükler olmuş.
09:39
The basictemel problemsorun, I'm sure you're familiartanıdık with,
202
567500
3971
Temel sorun, eminim biliyorsunuz,
09:43
that you're looking insideiçeride a
long, narrowdar, darkkaranlık placeyer.
203
571471
5329
uzun, dar ve karanlık bir şeyin
içine bakıyorsunuz.
09:48
And so, you want to have a largerdaha büyük spaceuzay.
204
576800
3555
Daha geniş bir alanda çalışmak istiyorsunuz.
09:52
You addeklemek some gasgaz to inflateşişirmek it
205
580355
2131
Bakılan yeri genişletmek için
09:54
so you have roomoda to look around.
206
582486
1914
gazla şişiriyorsunuz.
09:56
Now, that's addedkatma to the
gasgaz, the methanemetan gasgaz,
207
584400
2727
Bu zaten içeride olan
09:59
that's alreadyzaten insideiçeride.
208
587127
1508
metan gazına ekleniyor.
10:00
The gasgaz that they used at first,
in manyçok casesvakalar, was oxygenoksijen.
209
588635
3000
İlk denemelerinde çoğunlukla kullandıkları
gaz oksijenmiş.
10:03
So they addedkatma oxygenoksijen to methanemetan gasgaz.
210
591635
2449
Yani metana oksijen ekliyorlarmış.
10:06
And then they wanted to be ableyapabilmek to see,
211
594084
1715
E, görmek için de ışığa
10:07
they neededgerekli lightışık,
212
595799
1248
ihtiyaçları var,
10:09
so they'dgittiklerini put in a lightışık sourcekaynak,
213
597047
1405
bu yüzden 1950'lerde
10:10
whichhangi in the 1950s was very hotSıcak.
214
598452
1776
oldukça sıcak olan ışık kaynağı tutuyorlarmış.
10:12
So you had methanemetan gasgaz, whichhangi is flammableYanıcı,
215
600228
3318
Sonuç olarak yanıcı metan gazi,
10:15
oxygenoksijen and heatsıcaklık.
216
603546
2792
oksijen ve işi.
10:18
They stoppeddurduruldu usingkullanma oxygenoksijen prettygüzel quicklyhızlı bir şekilde.
(LaughterKahkaha)
217
606338
5138
Oksijenden kısa sürede vazgeçmişler.
(Gülüşmeler)
10:23
Now it's rarenadir that patientshastalar will explodepatlamak,
218
611476
2521
Şimdilerde hastaların pek patlamıyor,
10:25
but it does still happenolmak.
219
613997
5739
ama yine de arada oluyor.
10:31
The finalnihai thing that I want
to tell you about is a prizeödül
220
619736
3575
Size son anlatmak istediğim ödülse
10:35
we gaveverdi to DrDr. ElenaElena BodnarBodnar.
221
623311
2431
Dr. Elena Bodnar'a verildi.
10:37
DrDr. ElenaElena BodnarBodnar inventedicat edildi a brassieresutyen
222
625742
4125
Dr. Elena Bodnar
10:41
that in an emergencyacil Servis
223
629867
1558
acil durumlarda
10:43
can be quicklyhızlı bir şekilde separatedayrıldı
224
631425
1193
kolayca iki yüz maskesine
10:44
into a pairçift of protectivekoruyucu faceyüz masksmaskeleri.
225
632618
3519
ayrılan bir şutyen icat etti.
10:48
One to savekayıt etmek your life,
226
636137
1767
Biri sizin için,
10:49
one to savekayıt etmek the life of some
luckyşanslı bystanderseyirci. (LaughterKahkaha)
227
637904
5324
diğeri de yanınızdaki şanslı bir kişi için.
(Gülüşmeler)
10:55
Why would someonebirisi do this, you mightbelki wondermerak etmek.
228
643228
3027
Niye birisi böyle bir şey yapar merak edebilirsiniz.
10:58
DrDr. BodnarBodnar camegeldi to the ceremonytöreni
229
646255
2132
Dr. Bodnar törene geldi
11:00
and she explainedaçıkladı that
she grewbüyüdü up in UkraineUkrayna.
230
648387
2961
ve Ukrayna'da büyüdüğünü anlattı.
11:03
She was one of the doctorsdoktorlar who treatedişlenmiş victimskurbanlar
231
651348
1716
Çernobil kazazedelerini tedavi eden
11:05
of the ChernobylChernobyl powergüç plantbitki meltdownerime.
232
653064
2044
doktorlardan biriymiş.
11:07
And they latersonra discoveredkeşfedilen that
233
655108
2584
Sonradan fark etmişler ki
11:09
a lot of the worsten kötü medicaltıbbi problemssorunlar
234
657692
1925
en kötü tıbbi sorunlar
11:11
camegeldi from the particlesparçacıklar people breathednefes in.
235
659617
2122
solunumla alınan parçalardan kaynaklanmış.
11:13
So she was always thinkingdüşünme after that
236
661739
1928
Bu olaydan sonra beklenmeyen olduğunda
11:15
about could there be some simplebasit maskmaskelemek
237
663667
1627
her yerde kolayca bulunan
11:17
that was availablemevcut everywhereher yerde
when the unexpectedbeklenmedik happensolur.
238
665294
4696
bir maske nasıl yapılabilir
diye düşünmeye başlamış.
11:21
YearsYıl latersonra, she movedtaşındı to AmericaAmerika.
239
669990
1613
Yıllar sonra Amerika'ya taşınmış.
11:23
She had a babybebek,
240
671603
844
Bebeği olmuş.
11:24
One day she lookedbaktı, and on the floorzemin,
241
672447
1756
Bir gün bebeğinin
11:26
her infantbebek sonoğul had pickedseçilmiş up her brasutyen,
242
674203
3071
yerden sutyenini alıp
11:29
and had her brasutyen on his faceyüz.
243
677274
1859
yüzüne götürdüğünü görmüş.
11:31
And that's where the ideaFikir camegeldi from.
244
679133
1681
Fikir böyle oluşmuş.
11:32
She camegeldi to the IgIG NobelNobel ceremonytöreni
245
680814
2003
Ig Nobel törenine
11:34
with the first prototypeprototip of the brasutyen
246
682817
2340
sutyenin ilk prototipiyle geldi
11:37
and she demonstratedgösterdi:
247
685157
4354
ve tanıtımını yaptı:
11:41
(LaughterKahkaha) (ApplauseAlkış)
248
689511
23764
(Gülüşmeler) (Alkış)
["Paul Krugman,
2008 Nobel Ekonomi Ödülü Sahibi"]
12:10
["PaulPaul KrugmanKrugman, NobelNobel laureateÖdülü sahibi
(2008) in economicsekonomi bilimi"]
249
718265
8429
12:40
["WolfgangWolfgang KetterleKetterle, NobelNobel
laureateÖdülü sahibi (2001) in physicsfizik"]
250
748574
7009
["Wolfgang Ketterle,
2001 Nobel Fizik Ödülü Sahibi"]
12:55
I myselfkendim ownkendi an emergencyacil Servis brasutyen. (LaughterKahkaha)
251
763663
3620
Benim bir acil durum sutyenim var.
(Gülüşmeler)
12:59
It's my favoritesevdiğim brasutyen,
252
767283
2338
En sevdiğim sutyenim,
13:01
but I would be happymutlu to
sharepay it with any of you,
253
769621
2652
ama gerekirse, herhangi birinizle
13:04
should the need ariseortaya.
254
772273
1849
mutlulukla paylaşırım.
13:06
Thank you.
255
774122
956
Teşekkürler.
13:07
(ApplauseAlkış)
256
775078
4997
(Alkış)
Translated by Meric Aydonat
Reviewed by güney örnek

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Marc Abrahams - Science humorist
Marc Abrahams writes about research that makes people laugh, and then think.

Why you should listen
Author and newspaper columnist Marc Abrahams is the editor of the science humor magazine Annals of Improbable Research. In this hilarious talk, he shares thought-provoking stories behind some of the winners of the Ig Nobel Prize Ceremony.
More profile about the speaker
Marc Abrahams | Speaker | TED.com