TED2013
Miranda Wang and Jeanny Yao: Two young scientists break down plastics with bacteria
Hai nhà khoa học trẻ dùng vi khuẩn để phân hủy nhựa
Filmed:
Readability: 5.9
1,377,776 views
Một khi đã được tạo ra, nhựa (gần như) không bao giờ biến mất. Khi đang học lớp 12, Miranda Wang và Jeanny Yao đã tìm kiếm một loài vi khuẩn mới có thể phân hủy nhựa -- cụ thể là phân giải phthalate, một phụ gia dẻo độc hại. Họ bất ngờ tìm ra lời giải ngay gần nhà.
Miranda Wang and Jeanny Yao - Science fair winners
Miranda Wang and Jeanny Yao have identified a new bacteria that breaks down nasty compounds called phthalates, common to flexible plastics and linked to health problems. And they’re still teenagers. Full bio
Miranda Wang and Jeanny Yao have identified a new bacteria that breaks down nasty compounds called phthalates, common to flexible plastics and linked to health problems. And they’re still teenagers. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Miranda Wang: We're here to talk about accidents.
0
731
2464
Miranda Wang: Chúng tôi đến đây để nói về những sự cố.
00:15
How do you feel about accidents?
1
3195
2432
Mọi người thấy sao về sự cố?
00:17
When we think about accidents,
2
5627
1594
Khi nghĩ về sự cố,
00:19
we usually consider them to be harmful,
3
7221
2191
chúng ta thường cho rằng chúng có hại, là chuyện không may,
00:21
unfortunate or even dangerous, and they certainly can be.
4
9412
4327
thậm chí nguy hiểm, và chúng hoàn toàn có thể như vậy.
00:25
But are they always that bad?
5
13739
2290
Nhưng có phải sự cố luôn tệ như vậy?
00:28
The discovery that had led to penicillin, for example,
6
16029
2643
Hãy lấy việc phát minh ra penicillin làm ví dụ,
00:30
is one of the most fortunate accidents of all time.
7
18672
3437
đó là một trong những sự cố đáng mừng nhất trong lịch sử.
00:34
Without biologist Alexander Fleming's moldy accident,
8
22109
3687
Nếu không có sự tình cờ với 1 loại mốc của nhà sinh học Alexander Fleming,
00:37
caused by a neglected workstation,
9
25796
2128
tại một trạm làm việc bị bỏ hoang,
00:39
we wouldn't be able to fight off so many bacterial infections.
10
27924
4352
chúng ta đã không thể đẩy lùi được quá nhiều những vết nhiễm khuẩn như vậy.
00:44
Jeanny Yao: Miranda and I are here today
11
32276
1891
Jeanny Yao: Hôm nay Miranda và tôi có mặt ở đây
00:46
because we'd like to share how our accidents
12
34167
2278
vì chúng tôi muốn chia sẻ về cách làm thế nào mà những sự tình cờ ngẫu nhiên của chúng tôi
00:48
have led to discoveries.
13
36445
2160
đã trở thành những khám phá ra sao.
00:50
In 2011, we visited the Vancouver Waste Transfer Station
14
38605
3528
Năm 2011, chúng tôi tham quan Trạm trung chuyển rác Vancouver
00:54
and saw an enormous pit of plastic waste.
15
42133
3509
và đã thấy 1 hố rác thải nhựa khổng lồ.
00:57
We realized that when plastics get to the dump,
16
45642
2365
Chúng tôi nhận ra rằng khi nhựa chất thành đống rác,
01:00
it's difficult to sort them because they have similar densities,
17
48007
3356
thì rất khó để phân loại vì chúng có trọng lượng như nhau,
01:03
and when they're mixed with organic matter
18
51363
1986
và khi chúng bị trộn lẫn với chất hữu cơ
01:05
and construction debris, it's truly impossible
19
53349
2386
và rác thải xây dựng, thì thật sự là không thể
01:07
to pick them out and environmentally eliminate them.
20
55735
3054
nhặt chúng ra và tiêu hủy mà không ảnh hưởng đến môi trường.
01:10
MW: However, plastics are useful
21
58789
2440
MW: Cho dù như thế, đồ nhựa rất hữu ích
01:13
because they're durable, flexible,
22
61229
2112
vì chúng dai, dẻo,
01:15
and can be easily molded into so many useful shapes.
23
63341
3272
và dễ chế tạo thành rất nhiều hình dạng tiện dụng.
01:18
The downside of this convenience
24
66613
2056
Mặt trái của sự tiện dụng này
01:20
is that there's a high cost to this.
25
68669
2409
là cái giá phải trả rất cao.
01:23
Plastics cause serious problems, such as
26
71078
2240
Đồ nhựa gây ra những vấn đề nghiêm trọng,
01:25
the destruction of ecosystems,
27
73318
2191
như hủy hoại hệ sinh thái,
01:27
the pollution of natural resources,
28
75509
1601
ô nhiễm nguồn tài nguyên thiên nhiên,
01:29
and the reduction of available land space.
29
77110
2835
và chiếm dụng diện tích đất khả dụng.
01:31
This picture you see here is the Great Pacific Gyre.
30
79945
2644
Hình ảnh ta đang thấy là Vòng hồi chuyển Đại Thái Bình Dương.
01:34
When you think about plastic pollution
31
82589
2305
Khi suy nghĩ về ô nhiễm rác thải nhựa
01:36
and the marine environment,
32
84894
1320
và môi trường biển,
01:38
we think about the Great Pacific Gyre,
33
86214
1721
chúng ta nghĩ về Vòng hồi chuyển Đại Thái Bình Dương,
01:39
which is supposed to be a floating island of plastic waste.
34
87935
3302
nó là một hòn đảo rác thải nhựa đang trôi nổi.
01:43
But that's no longer an accurate depiction
35
91237
2243
Nhưng đó không còn là sự miêu tả chính xác
01:45
of plastic pollution in the marine environment.
36
93480
2981
về ô nhiễm đồ nhựa trong môi trường biển.
01:48
Right now, the ocean is actually a soup of plastic debris,
37
96461
3711
Ngay lúc này, đại dương thực sự đã trở thành bát súp phế thải nhựa,
01:52
and there's nowhere you can go in the ocean
38
100172
2273
và chẳng có nơi nào trên khắp đại dương
01:54
where you wouldn't be able to find plastic particles.
39
102445
3491
mà ta không gặp những mảnh nhựa.
01:57
JY: In a plastic-dependent society,
40
105936
2169
JY: Trong xã hội toàn-đồ-nhựa này,
02:00
cutting down production is a good goal, but it's not enough.
41
108105
2979
cắt giảm sản lượng là mục tiêu tốt, nhưng chưa đủ.
02:03
And what about the waste that's already been produced?
42
111084
3241
Còn lượng rác thải đã sản xuất thì sao?
02:06
Plastics take hundreds to thousands of years to biodegrade.
43
114325
3728
Đồ nhựa cần tới hàng trăm ngàn năm để phân hủy.
02:10
So we thought, you know what?
44
118053
1613
Nên mọi người biết chúng tôi nghĩ sao không?
02:11
Instead of waiting for that garbage to sit there and pile up,
45
119666
3406
Thay vì chờ đống rác đó cứ ở đó chất chồng,
02:15
let's find a way to break them down
46
123072
2416
hãy tìm cách hạ nó xuống
02:17
with bacteria.
47
125488
2058
bằng vi khuẩn.
02:19
Sounds cool, right?
48
127546
1634
Nghe hay đấy chứ?
02:21
Audience: Yeah. JY: Thank you.
49
129180
1791
Khán giả: Yeah.
JY: Xin cảm ơn.
JY: Xin cảm ơn.
02:22
But we had a problem.
50
130971
1322
Nhưng có vấn đề ở đây.
02:24
You see, plastics have very complex structures
51
132293
3704
Như mọi người thấy, nhựa có cấu trúc rất phức tạp
02:27
and are difficult to biodegrade.
52
135997
2144
và rất khó phân hủy.
02:30
Anyhow, we were curious and hopeful
53
138141
2181
Dù thế nào đi nữa, chúng tôi tò mò và đầy hi vọng
02:32
and still wanted to give it a go.
54
140322
1620
và vẫn muốn tiễn chúng ra đi.
02:33
MW: With this idea in mind, Jeanny and I read through
55
141942
2186
MW: Với ý tưởng này, Jeanny và tôi đã đọc
02:36
some hundreds of scientific articles on the Internet,
56
144128
2589
vài trăm nghiên cứu khoa học trên Internet,
02:38
and we drafted a research proposal
57
146717
2272
và viết một đề cương nghiên cứu
02:40
in the beginning of our grade 12 year.
58
148989
2248
khi vừa bước vào năm học lớp 12.
02:43
We aimed to find bacteria from our local Fraser River
59
151237
3258
Chúng tôi muốn tìm vi khuẩn từ sông Fraser của chúng tôi
02:46
that can degrade a harmful plasticizer called phthalates.
60
154495
3591
mà có thể phân hủy một chất làm dẻo độc hại có tên là Phthalate.
02:50
Phthalates are additives used in everyday plastic products
61
158086
2654
Phthalate là phụ gia dùng trong sản xuất nhựa hàng ngày
02:52
to increase their flexibility, durability and transparency.
62
160740
4565
để tăng tính dẻo, tính bền và độ trong.
02:57
Although they're part of the plastic,
63
165305
1932
Dù là một phần của nhựa,
02:59
they're not covalently bonded to the plastic backbone.
64
167237
2652
chúng không có liên kết cộng hóa trị với cốt nhựa.
03:01
As a result, they easily escape into our environment.
65
169889
2980
Do đó, chúng dễ dàng phân tán vào môi trường.
03:04
Not only do phthalates pollute our environment,
66
172869
2634
Phthalate không chỉ làm ô nhiễm môi trường,
03:07
but they also pollute our bodies.
67
175503
1933
mà còn làm ô nhiễm cả cơ thể chúng ta.
03:09
To make the matter worse, phthalates are found in products
68
177436
3006
Tệ hơn nữa, phthalate có trong những sản phẩm
03:12
to which we have a high exposure, such as babies' toys,
69
180442
3776
mà chúng ta tiêu thụ nhiều, như đồ chơi trẻ em,
03:16
beverage containers, cosmetics, and even food wraps.
70
184218
4490
vỏ hộp đồ uống, mỹ phẩm, và thậm chí cả bao gói thực phẩm.
03:20
Phthalates are horrible because
71
188708
1856
Phthalate rất đáng sợ vì
03:22
they're so easily taken into our bodies.
72
190564
2125
chúng được đưa vào cơ thể chúng ta rất dễ dàng.
03:24
They can be absorbed by skin contact, ingested, and inhaled.
73
192689
4338
Chúng có thể hấp thụ qua da, qua đường tiêu hóa, hay hít thở.
03:29
JY: Every year, at least 470 million pounds of phthalates
74
197027
3912
JY: Hàng năm, hơn 200 ngàn tấn phthalate
03:32
contaminate our air, water and soil.
75
200939
3389
làm ô nhiễm không khí, nước và đất của chúng ta.
03:36
The Environmental Protection Agency
76
204328
1563
Cơ quan bảo vệ môi trường
03:37
even classified this group as a top-priority pollutant
77
205891
3089
thậm chí đã xác định nhóm này là yếu tố gây ô nhiễm hàng đầu
03:40
because it's been shown to cause cancer and birth defects
78
208980
3056
vì đó chính là nguyên nhân gây ung thư và dị tật bẩm sinh
03:44
by acting as a hormone disruptor.
79
212036
2396
vì chúng phá vỡ các hormone.
03:46
We read that each year, the Vancouver municipal government
80
214432
2780
Chúng tôi biết rằng, hàng năm, chính quyền thành phố Vancouver
03:49
monitors phthalate concentration levels in rivers
81
217212
2418
giám sát mật độ phthalate ở các dòng sông
03:51
to assess their safety.
82
219630
1750
để bảo vệ sức khỏe của họ.
03:53
So we figured, if there are places along our Fraser River
83
221380
3310
Vì vậy chúng tôi cho rằng, nếu dọc theo sông Fraser
03:56
that are contaminated with phthalates,
84
224690
2083
có những nơi bị ô nhiễm phthalate,
03:58
and if there are bacteria that are able to live in these areas,
85
226773
3214
và nếu có vi khuẩn sống được ở đó,
04:01
then perhaps, perhaps these bacteria could have evolved
86
229987
3906
thì có lẽ, có thể những vi khuẩn này góp phần
04:05
to break down phthalates.
87
233893
2096
tiêu hủy phthalate.
04:07
MW: So we presented this good idea
88
235989
2072
MW: Do đó, chúng tôi trình bày ý tưởng này
04:10
to Dr. Lindsay Eltis at the University of British Columbia,
89
238061
2991
với tiến sỹ Lindsay Eltis của Đại học British Columbia,
04:13
and surprisingly, he actually took us into his lab
90
241052
3220
và thật bất ngờ, tiến sỹ đã đưa chúng cháu tới phòng thí nghiệm
04:16
and asked his graduate students Adam and James to help us.
91
244272
4265
và yêu cầu các sinh viên sau đại học Adam và James giúp chúng tôi.
04:20
Little did we know at that time
92
248537
1709
Lúc đó chúng tôi gần như không nghĩ rằng
04:22
that a trip to the dump and some research on the Internet
93
250246
3585
một chuyến tham quan bãi rác và tìm hiểu trên Internet
04:25
and plucking up the courage to act upon inspiration
94
253831
2493
và mạnh dạn hành động theo niềm đam mê
04:28
would take us on a life-changing journey
95
256324
2392
sẽ đưa mình tới một chuyến hành trình suốt đời
04:30
of accidents and discoveries.
96
258716
2408
của những sự ngẫu nhiên và khám phá.
04:33
JY: The first step in our project
97
261124
2062
JY: Bước đầu trong dự án của chúng tôi
04:35
was to collect soil samples from three different sites
98
263186
2571
là lấy mẫu đất từ 3 khu vực khác nhau
04:37
along the Fraser River.
99
265757
1497
dọc theo sông Fraser.
04:39
Out of thousands of bacteria, we wanted to find ones
100
267254
2873
Từ hàng ngàn vi khuẩn, chúng tôi muốn tìm ra
04:42
that could break down phthalates,
101
270127
1322
những loài có thể phân hủy phthalate,
04:43
so we enriched our cultures with phthalates
102
271449
2159
nên chúng tôi làm giàu việc nuôi cấy vi khuẩn với phthalate
04:45
as the only carbon source.
103
273608
1648
như là nguồn carbon duy nhất.
04:47
This implied that, if anything grew in our cultures,
104
275256
2450
Điều này nghĩa là, nếu có thứ gì đó phát triển được trong các mẻ nuôi cấy,
04:49
then they must be able to live off of phthalates.
105
277706
2504
thì nó phải sống được với phthalate.
04:52
Everything went well from there,
106
280210
1890
Mọi việc tiến triển tốt đẹp từ đó,
04:54
and we became amazing scientists. (Laughter)
107
282100
3153
và chúng tôi trở thành những nhà khoa học tuyệt vời. (Cười lớn)
04:57
MW: Um ... uh, Jeanny. JY: I'm just joking.
108
285253
2868
MW: Um... uh, Jeanny.
JY: Mình đùa thôi mà.
JY: Mình đùa thôi mà.
05:00
MW: Okay. Well, it was partially my fault.
109
288121
2695
MW. Okay. Đó là lỗi của mình tôi.
05:02
You see, I accidentally cracked the flask
110
290816
3170
Thế đó, tôi vô tình làm vỡ cái bình
05:05
that had contained our third enrichment culture,
111
293986
1781
chứa mẻ vi khuẩn làm giàu thứ 3,
05:07
and as a result, we had to wipe down the incubator room
112
295767
2845
hậu quả là, chúng tôi phải lau rửa phòng thí nghiệm
05:10
with bleach and ethanol twice.
113
298612
1704
bằng thuốc tẩy và ethanol 2 lần.
05:12
And this is only one of the examples of the many accidents
114
300316
2737
Và đây chỉ là 1 trong rất nhiều ví dụ về sự tình cờ
05:15
that happened during our experimentation.
115
303053
2274
đã xảy ra trong quá trình thí nghiệm.
05:17
But this mistake turned out to be rather serendipitous.
116
305327
3500
Nhưng sai sót này lại trở thành may mắn trời cho.
05:20
We noticed that the unharmed cultures
117
308827
2216
Chúng tôi thấy những mẻ nuôi cấy không bị ảnh hưởng
05:23
came from places of opposite contamination levels,
118
311043
3200
đều được lấy từ nơi có cấp ô nhiễm đối lập,
05:26
so this mistake actually led us to think that
119
314243
2532
sai sót này lại làm chúng tôi nghĩ
05:28
perhaps we can compare
120
316775
1660
có lẽ mình có thể so sánh
05:30
the different degradative potentials of bacteria
121
318435
2752
tiềm năng phân hủy khác nhau của các vi khuẩn
05:33
from sites of opposite contamination levels.
122
321187
3971
được lấy từ những nơi có cấp ô nhiễm đối lập.
05:37
JY: Now that we grew the bacteria,
123
325158
1926
JY: Giờ chúng tôi nuôi vi khuẩn,
05:39
we wanted to isolate strains by streaking onto mediate plates,
124
327084
3336
chúng tôi muốn cách ly các sự biến dạng bằng việc phân tách chúng trên các đĩa trung gian,
05:42
because we thought that would be
125
330420
1856
vì chúng tôi nghĩ điều đó có thể
05:44
less accident-prone, but we were wrong again.
126
332276
3488
ít có khả năng có tai nạn hơn, nhưng chúng tôi lại sai.
05:47
We poked holes in our agar while streaking
127
335764
3833
Chúng tôi làm hỏng miếng thạch khi đang tách
05:51
and contaminated some samples and funghi.
128
339597
2269
và còn làm hỏng một số mẫu và nấm.
05:53
As a result, we had to streak and restreak several times.
129
341866
2513
Do vậy, chúng tôi phải tách đi tách lại nhiều lần.
05:56
Then we monitored phthalate utilization
130
344379
2894
Rồi quan sát việc sử dụng phthalate
05:59
and bacterial growth,
131
347273
1822
và sự phát triển của vi khuẩn,
06:01
and found that they shared an inverse correlation,
132
349095
2640
và nhận thấy chúng có tương quan đối lập,
06:03
so as bacterial populations increased,
133
351735
2587
số lượng vi khuẩn càng tăng,
06:06
phthalate concentrations decreased.
134
354322
1838
mật độ phthalate càng giảm.
06:08
This means that our bacteria were actually living off of phthalates.
135
356160
4032
Nghĩa là vi khuẩn của chúng tôi sống được trong phthalate
06:12
MW: So now that we found bacteria that could break down phthalates,
136
360192
3137
MW: Giờ thì chúng tôi đã tìm thấy vi khuẩn phân hủy được phthalate,
06:15
we wondered what these bacteria were.
137
363329
2370
nhưng vẫn phân vân liệu chúng là những vi khuẩn nào.
06:17
So Jeanny and I took three of our most efficient strains
138
365699
2674
Nên Jeanny và tôi đã lấy 3 dạng biến đổi hiệu quả nhất
06:20
and then performed gene amplification sequencing on them
139
368373
2774
và thực hiện khuếch đại gen của chúng
06:23
and matched our data with an online comprehensive database.
140
371147
3128
rồi so sánh dữ liệu với cơ sở dữ liệu tổng hợp trực tuyến.
06:26
We were happy to see that,
141
374275
1673
Chúng tôi vui mừng nhận thấy,
06:27
although our three strains had been previously identified bacteria,
142
375948
3616
dù 3 dòng vi khuẩn này đã được nhận dạng,
06:31
two of them were not previously associated
143
379564
3023
2 trong số chúng không được biết là có liên quan
06:34
with phthalate degradation, so this was actually a novel discovery.
144
382587
4034
với việc phân hủy phthalate, nên đây thực sự là một phát hiện mới.
06:38
JY: To better understand how this biodegradation works,
145
386621
4053
JY: Để hiểu rõ hơn cơ chế phân hủy này,
06:42
we wanted to verify the catabolic pathways of our three strains.
146
390674
3652
chúng tôi muốn làm rõ quá trình dị hóa của 3 dòng,
06:46
To do this, we extracted enzymes from our bacteria
147
394326
2912
Chúng tôi chiết xuất enzym từ các vi khuẩn
06:49
and reacted with an intermediate of phthalic acid.
148
397238
3568
và cho phản ứng với sản phẩm trung gian của axit phthalic.
06:52
MW: We monitored this experiment with spectrophotometry
149
400806
3152
MW: Chúng tôi quan sát thí nghiệm qua bộ quang phổ
06:55
and obtained this beautiful graph.
150
403958
2245
và có được biểu đồ tuyệt đẹp này.
06:58
This graph shows that our bacteria really do have
151
406203
2410
Biểu đồ này cho thấy các vi khuẩn này thực sự có
07:00
a genetic pathway to biodegrade phthalates.
152
408613
2638
tiến trình gen để phân hủy phthalate
07:03
Our bacteria can transform phthalates, which is a harmful toxin,
153
411251
3362
Các vi khuẩn có thể biến đổi phthalate, vốn là chất độc hại,
07:06
into end products such as carbon dioxide, water
154
414613
2408
thành các sản phẩm cuối như carbon dioxide, nước
07:09
and alcohol.
155
417021
1239
và cồn.
07:10
I know some of you in the crowd are thinking,
156
418260
1548
Tôi nghĩ có ai đó trong số mọi người đang nghĩ,
07:11
well, carbon dioxide is horrible, it's a greenhouse gas.
157
419808
3474
ồ, carbon dioxide cũng đáng ngại đó, đó là khí nhà kính.
07:15
But if our bacteria did not evolve to break down phthalates,
158
423282
3294
Nhưng nếu các vi khuẩn này không tham gia vào việc phân hủy phthalate,
07:18
they would have used some other kind of carbon source,
159
426576
2505
chúng sẽ sử dụng nguồn carbon khác,
07:21
and aerobic respiration would have led it
160
429081
2063
và sự hấp thụ ưa khí cũng vẫn dẫn tới
07:23
to have end products such as carbon dioxide anyway.
161
431144
3403
những sản phẩm cuối như carbon dioxide.
07:26
We were also interested to see that,
162
434547
2302
Chúng tôi cũng rất vui khi biết rằng,
07:28
although we've obtained greater diversity
163
436849
2159
dù chúng ta có nhiều sự đa dạng hơn
07:31
of bacteria biodegraders from the bird habitat site,
164
439008
2970
của các vi khuẩn phân hủy trong môi trường sống của loài chim,
07:33
we obtained the most efficient degraders from the landfill site.
165
441978
3046
chúng tôi có loại phân hủy mạnh nhất dành cho rác thải.
07:37
So this fully shows that nature evolves
166
445024
2407
Điều này cho thấy rõ rằng mẹ thiên nhiên
07:39
through natural selection.
167
447431
3226
tham gia vào quá trình chọn lọc tự nhiên.
07:42
JY: So Miranda and I shared this research
168
450672
2097
JY: Do đó, Miranda và tôi đã chia sẻ nghiên cứu này
07:44
at the Sanofi BioGENEius Challenge competition and were recognized
169
452769
3179
tại cuộc thi Sanofi BioGENEius Challenge và được đánh giá
07:47
with the greatest commercialization potential.
170
455948
3036
là có tiềm năng thương mại lớn nhất.
07:50
Although we're not the first ones to find bacteria
171
458984
2136
Dù không phải là những người đầu tiên
07:53
that can break down phthalates,
172
461120
1357
tìm ra vi khuẩn phân hủy phthalate,
07:54
we were the first ones to look into our local river
173
462477
2498
chúng tôi là những người đầu tiên tìm đến dòng sông địa phương
07:56
and find a possible solution to a local problem.
174
464975
3856
và tìm ra giải pháp cho vấn đề của địa phương.
08:00
We have not only shown that bacteria
175
468831
2301
Chúng tôi không những chỉ ra rằng
08:03
can be the solution to plastic pollution, but also that
176
471132
3412
các vi khuẩn có thể là giải pháp cho ô nhiễm rác thải nhựa,
08:06
being open to uncertain outcomes and taking risks
177
474544
3301
mà còn chỉ ra rằng việc mạo hiểm và chấp nhận những kết quả khó lường
08:09
create opportunities for unexpected discoveries.
178
477845
3275
sẽ tạo cơ hội cho những khám phá bất ngờ.
08:13
Throughout this journey, we have also discovered our passion for science,
179
481120
3337
Suốt hành trình này, chúng tôi tìm thấy niềm đam mê khoa học,
08:16
and are currently continuing research
180
484457
1842
và hiện đang tiếp tục nghiên cứu
08:18
on other fossil fuel chemicals in university.
181
486299
3655
về các hóa chất nhiên liệu hóa thạch khác ở trường đại học.
08:21
We hope that in the near future,
182
489954
1455
Chúng tôi hi vọng trong tương lai gần,
08:23
we'll be able to create model organisms
183
491409
2496
chúng tôi có thể tạo ra các sinh vật điển hình
08:25
that can break down not only phthalates
184
493905
1747
có thể phân hủy không chỉ phthalate
08:27
but a wide variety of different contaminants.
185
495652
3804
mà còn là rất nhiều các chất gây ô nhiễm khác.
08:31
We can apply this to wastewater treatment plants
186
499456
2696
Chúng ta có thể ứng dụng vào nhà máy xử lý nước thải
08:34
to clean up our rivers
187
502152
1488
để làm sạch các dòng sông
08:35
and other natural resources.
188
503640
2336
và những tài nguyên thiên nhiên khác.
08:37
And perhaps one day we'll be able to tackle
189
505976
2539
Có lẽ một ngày nào đó, chúng tôi có thể giải quyết
08:40
the problem of solid plastic waste.
190
508515
4038
vấn đề chất thải nhựa rắn.
08:44
MW: I think our journey has truly transformed
191
512553
2335
MW: Hành trình này của chúng tôi đã thực sự thay đổi
08:46
our view of microorganisms,
192
514888
2066
hiểu biết của mình về các vi tổ chức,
08:48
and Jeanny and I have shown that
193
516954
1211
và Jeanny và tôi đã cho thấy
08:50
even mistakes can lead to discoveries.
194
518165
2479
thậm chí những sai lầm cũng có thể dẫn đến các khám phá.
08:52
Einstein once said,
195
520644
1291
Einstein từng nói,
08:53
"You can't solve problems by using the same kind
196
521935
2386
"Bạn không thể giải quyết vấn đề bằng cách sử dụng
08:56
of thinking you used when you created them."
197
524321
3268
kiểu suy nghĩ bạn thường có khi bạn tạo ra chúng."
08:59
If we're making plastic synthetically, then we think
198
527589
2993
Nếu chúng ta sản xuất nhựa bằng cách tổng hợp thì sau đó chúng ta nghĩ tới
09:02
the solution would be to break them down biochemically.
199
530582
3974
giải pháp có thể phân hủy chúng bằng hóa sinh học.
09:06
Thank you. JY: Thank you.
200
534556
1944
Xin cảm ơn.
JY: Xin cảm ơn.
JY: Xin cảm ơn.
09:08
(Applause)
201
536500
4832
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Miranda Wang and Jeanny Yao - Science fair winnersMiranda Wang and Jeanny Yao have identified a new bacteria that breaks down nasty compounds called phthalates, common to flexible plastics and linked to health problems. And they’re still teenagers.
Why you should listen
After a visit to a plastic-filled waste transfer station last year, students Miranda Wang and Jeanny Yao learned that much of the plastic in trash may not degrade for 5,000 years. Synthesized into plastics are phthalates, compounds that make shower curtain liners, food wraps and other products bendable but may also adversely impact human reproductive development and health. As plastics slowly break down, these phthalates would leach into the surrounding environment.
So, the two young scientists tackled the problem and ultimately discovered strains of bacteria that have the potential to naturally degrade phthalates. Their work earned a regional first place in British Columbia for the 2012 Sanofi BioGENEius Challenge Canada, as well as a special award for the most commercial potential at the contest’s finals.
Miranda Wang and Jeanny Yao | Speaker | TED.com