ABOUT THE SPEAKER
John Searle - Philosopher
John Searle has made countless contributions to contemporary thinking about consciousness, language, artificial intelligence and rationality itself.

Why you should listen

American philosopher John Serle has made countless contributions to contemporary thinking about consciousness, language, artificial intelligence and rationality itself. In his early work, he focused on the nature of language and what we are conveying when we speak and how the intention behind what we intend to say can the meaning of words from context to context.

He is best known for his “Chinese Room” thought experiment, which challenges the notion of a truly intelligent artificial intelligence. In it, he imagines a room containing an individual, who speaks only English, working with a set of English instructions to write a series of Chinese characters in order to anonymous communicate with a Chinese speaker outside the room. If that individual follows the instructions carefully, she can effectively fool the Chinese speaker into thinking he’s talking to someone who understands his language. Serle argues that, at the very least, the metaphor raises deep complications as to whether or not one can truly describe convincing simulations of intelligence as intelligent.

He remains of firm believer that subjective experiences are real -- even if they don’t always describe things are they really are -- and are worth thinking about in objective terms because of it.

More profile about the speaker
John Searle | Speaker | TED.com
TEDxCERN

John Searle: Our shared condition -- consciousness

ჯონ სერლი: ჩვენი საერთო მდგომარეობა - ცნობიერება

Filmed:
1,460,625 views

ფილოსოფოსი ჯონ სერლი წარმოგვიდგენს ადამიანის ცნობიერების შესწავლის თემას და სისტემატურად აცამტვერებს, მისი სერიოზულად განხილვის ჩვეულ წინააღმდეგობებს. ტვინის იმ პროცესების შესწავლისას, რომლებიც წარმოქმნიან ცნობიერებას, პირველი მნიშვნელოვანი ნაბიჯია იმის აღიარება, რომ ცნობიერება ბიოლოგიური მოვლენაა და ის ამბობს, რომ არა, ცნობიერება არაა მასიური კომპიუტერული სიმულაცია (ჩაწერილია TEDxCERN-ზე)
- Philosopher
John Searle has made countless contributions to contemporary thinking about consciousness, language, artificial intelligence and rationality itself. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
I'm going to talk about consciousness.
0
464
2617
ცნობიერებაზე საუბარს ვაპირებ.
00:15
Why consciousness?
1
3081
1480
რატომ ცნობიერება?
00:16
Well, it's a curiously neglected subject,
2
4561
2826
ეს გასაოცრად მიგდებული თემაა,
00:19
both in our scientific and our philosophical culture.
3
7387
3564
როგორც ჩვენ სამეცნიერო,
ისე ფილოსოფიურ კულტურაში.
00:22
Now why is that curious?
4
10951
1272
რატომ არის ეს გასაოცარი?
00:24
Well, it is the most important aspect of our lives
5
12223
3510
ეს ხომ ჩვენი ცხოვრების
უმნიშვნელოვანესი ნაწილია
00:27
for a very simple, logical reason,
6
15733
1958
მარტივი, ლოგიკური მიზეზის გამო,
00:29
namely, it's a necessary condition on anything
7
17691
2397
კერძოდ, აუცილებელი პირობაა ვიყოთ ცნობიერი,
ნებისმიერი რამისთვის,
რაც მნიშვნელოვანია ჩვენს ცხოვრებაში.
00:32
being important in our lives that we're conscious.
8
20088
2477
00:34
You care about science, philosophy, music, art, whatever --
9
22565
3159
გაინტერესებთ მეცნიერება, ფილოსოფია,
მუსიკა, ხელოვნება, რაც არ უნდა იყოს...
00:37
it's no good if you're a zombie or in a coma, right?
10
25724
3478
ცუდია თუ ზომბი იქნებით,
ან კომაში, არა?
00:41
So consciousness is number one.
11
29202
2344
მაშ, ცნობიერება პირველია.
00:43
The second reason is that when people do
12
31546
2468
მეორე მიზეზია, რომ როცა ადამიანები
00:46
get interested in it, as I think they should,
13
34014
2316
მისით ინტერესდებიან,
ვფიქრობ რომ ასეც უნდა იყოს,
00:48
they tend to say the most appalling things.
14
36330
2851
ისინი როგორც წესი
სასწაულ რამეებს ამბობენ.
00:51
And then, even when they're not saying appalling things
15
39181
2159
იმ შემთხვევაშიც, თუ ისინი არ ამბობენ
სასწაულ რამეებს
00:53
and they're really trying to do serious research,
16
41340
2129
და მართლაც ცდილობენ
ის სერიოზულად გამოიკვლიონ,
00:55
well, it's been slow. Progress has been slow.
17
43469
3855
საქმე ძალიან ნელა მიდის.
პროგრესი ძალიან ნელია.
00:59
When I first got interested in this, I thought, well,
18
47324
3140
როცა ამით პირველად დავინტერესდი,
ვიფიქრე
01:02
it's a straightforward problem in biology.
19
50464
2206
ეს ბიოლოგიის ტრივიალური პრობლემაა.
01:04
Let's get these brain stabbers to get busy and figure out
20
52670
2497
მოვცეთ ტვინს დატვირთვა
და გავარკვიოთ
როგორ მუშაობს ის ტვინში.
01:07
how it works in the brain.
21
55167
884
01:08
So I went over to UCSF and I talked to all
22
56051
1902
წავედი კალიფორნიის უნივერსიტეტში(UCSF)
და იქ
01:09
the heavy-duty neurobiologists there,
23
57953
1915
ყველა მოწინავე ნეირობიოლოგს ვესაუბრე
01:11
and they showed some impatience,
24
59868
1576
და მათ თავშეუაკევბლობა გამოიჩინეს,
01:13
as scientists often do when you ask them embarrassing questions.
25
61444
3383
როგორც იციან ხოლმე მეცნიერებმა,
როცა მათ შემაცბუნებელ კითხვებს უსვამ.
01:16
But the thing that struck me is, one guy said in exasperation,
26
64827
3758
მაგრამ ერთი რაღაც რამაც გამაოგნა,
იყო რომ ერთმა გაღიზიანებულმა მითხრა,
01:20
a very famous neurobiologist, he said, "Look,
27
68585
2015
ძალიან ცნობილმა ნეირობიოლოგმა.
მან თქვა:
01:22
in my discipline it's okay to be interested in consciousness,
28
70600
3575
"მისმინე, ჩემს დისციპლინაში ნორმალურია
ინტერესდებოდე ცნობიერებით,
01:26
but get tenure first. Get tenure first."
29
74175
3567
მაგრამ ჯერ მუდმივი სამუშაო ადგილი მიიღე.
მუდმივი ადგილია ჯერ საჭირო"
01:29
Now I've been working on this for a long time.
30
77742
2718
ამაზე დიდი ხანია ვმუშაობ.
ვფიქრობ ახლა შეიძლება
ცნობიერებაზე მუშაობით
01:32
I think now you might actually get tenure
31
80460
1978
01:34
by working on consciousness.
32
82438
1291
მუდმივი სამუშაო ადგილის მიღება.
01:35
If so, that's a real step forward.
33
83729
2613
თუ ასეა, ეს ნამდვილი ნახტომია წინ.
01:38
Okay, now why then is this curious reluctance
34
86342
2905
მაშ, რატომ არის ეს გასაოცარი ყოყმანი
01:41
and curious hostility to consciousness?
35
89247
1898
და გასაოცარი მტრობა ცნობიერების მიმართ?
01:43
Well, I think it's a combination of two features
36
91145
2730
ვფიქრობ, რომ ეს
ჩვენი ინტელექტუალური კულტურის
01:45
of our intellectual culture
37
93875
1905
ორი მახასიათებლის კომბინაციის ბრალია,
01:47
that like to think they're opposing each other
38
95780
2526
რომლებიც თითქოს ერთმანეთს ეწინააღმდეგება,
01:50
but in fact they share a common set of assumptions.
39
98306
3623
სინამდვილეში კი
მათ საერთო ვარაუდები ახასიათებთ.
01:53
One feature is the tradition of religious dualism:
40
101929
3962
ერთი მახასიათებელია
რელიგიური დუალიზმის ტრადიცია:
01:57
Consciousness is not a part of the physical world.
41
105891
3325
ცნობიერება არ არის
ფიზიკური სამყაროს ნაწილი.
02:01
It's a part of the spiritual world.
42
109216
1927
ის სულიერი სამყაროს ნაწილია.
02:03
It belongs to the soul,
43
111143
1536
ის სულს ეკუთვნის
02:04
and the soul is not a part of the physical world.
44
112679
3296
და სული,
ჩვენი ფიზიკური სამყაროს ნაწილი არაა.
02:07
That's the tradition of God, the soul and immortality.
45
115975
3031
ეს ღმერთის ტრადიციაა, სული და უკვდავობა.
02:11
There's another tradition that thinks it's opposed to this
46
119006
2105
არის მეორე ტრადიცია,
რომელიც თითქოს ამას ეწინააღმდეგება,
02:13
but accepts the worst assumption.
47
121111
2104
მაგრამ ყველაზე უარეს ვარაუდს იზიარებს.
02:15
That tradition thinks that we are heavy-duty scientific materialists:
48
123215
4078
ეს ტრადიცია სამეცნიერო მატერიალისტურია
მის მიხედვით:
02:19
Consciousness is not a part of the physical world.
49
127293
3465
ცნობიერება
არ არის ფიზკიკური სამყაროს ნაწილი.
02:22
Either it doesn't exist at all, or it's something else,
50
130758
2646
ის ან საერთოდ არ არსებობს,
ან სხვა რამეა,
02:25
a computer program or some damn fool thing,
51
133404
2650
კომპიუტერული პროგრამაა,
ან რაღაც სულელური რამ,
02:28
but in any case it's not part of science.
52
136054
3195
მაგრამ ნებისმიერ შემთხვევაში,
ის არაა მეცნიერების ნაწილი.
02:31
And I used to get in an argument that really gave me a stomachache.
53
139249
2208
მე ისეთ კამათში ჩავრთულვარ
რომელმაც გული შემიწუხა.
02:33
Here's how it went.
54
141457
1619
აი, როგორ იყო:
02:35
Science is objective, consciousness is subjective,
55
143076
4032
"მეცნიერება ობიექტურია
ცნობიერება სუბიექტური,
02:39
therefore there cannot be a science of consciousness.
56
147108
3327
ამიტომ არ შეიძლება
ცნობიერების მეცნიერება არსებობდეს"
02:42
Okay, so these twin traditions are paralyzing us.
57
150435
6504
მაშ,
ტრადიციების ეს წყვილი გვაფერხებს.
02:48
It's very hard to get out of these twin traditions.
58
156939
2868
ძალიან რთულია
ტრადიციების ამ წყვილს თავი დააღწიო.
02:51
And I have only one real message in this lecture,
59
159807
3018
და მე ამ ლექციაში
მაქვს მხოლოდ ერთი რეალური გზავნილი,
02:54
and that is, consciousness is a biological phenomenon
60
162825
3384
ესაა: ცნობიერება ბიოლოგიური მოვლენაა,
02:58
like photosynthesis, digestion, mitosis --
61
166209
2889
როგორც ფოტოსინთეზი, საჭმლის მონელება,
მითოზი...
03:01
you know all the biological phenomena -- and once you accept that,
62
169098
4335
თქვენ იცით ყველა ბიოლოგიუირ მოვლენა...
და როგორც კი ამას გაიზიარებთ,
03:05
most, though not all, of the hard problems
63
173433
2639
ცნობიერების უმეტესი,
თუმცა არა ყველა, რთული პრობლემა
03:08
about consciousness simply evaporate.
64
176072
2275
უბრალოდ გაქრება.
03:10
And I'm going to go through some of them.
65
178347
2053
და ვაპირებ ზოგი მათგანი განვიხილო.
03:12
Okay, now I promised you to tell you some
66
180400
2333
მე შეგპირდით, რომ გეტყოდით
ზოგ აღმაშოთებელ რამეს,
03:14
of the outrageous things said about consciousness.
67
182733
2739
რაც ცნობიერებაზე თქმულა.
03:17
One: Consciousness does not exist.
68
185472
3600
პირველი: ცნობიერება არ არსებობს.
03:21
It's an illusion, like sunsets.
69
189072
2230
ეს ილუზიაა, როგორც მზის ჩასვლა.
03:23
Science has shown sunsets and rainbows are illusions.
70
191302
5065
მეცნიერებამ აჩვენა, რომ მზის ჩასვლა
და ცისარტელა ილუზიებია.
03:28
So consciousness is an illusion.
71
196367
1923
ცნობიერებაც ილუზიაა.
03:30
Two: Well, maybe it exists, but it's really something else.
72
198290
3255
მეორე: შეიძლება ის არსებობს,
მაგრამ სინამდვილეში ის რაღაც სხვაა.
03:33
It's a computer program running in the brain.
73
201545
3781
ის კომპიუტერული პროგრამაა,
რომელიც ტვინში მუშაობს.
03:37
Three: No, the only thing that exists is really behavior.
74
205326
3814
მესამე: ერთადერთი რამ რაც არსებობს,
ესაა ქცევა.
03:41
It's embarrassing how influential behaviorism was,
75
209140
3608
ბიჰევიორიზმი სამარცხვინოდ გავლენიანი იყო.
03:44
but I'll get back to that.
76
212748
1355
ამას დავუბრუნდები.
03:46
And four: Maybe consciousness exists,
77
214103
2734
და მეოთხე: შეიძლება ცნობიერება არსებობს,
03:48
but it can't make any difference to the world.
78
216837
2143
მაგრამ ის ვერაფერზე ახდენს გავლენას.
03:50
How could spirituality move anything?
79
218980
2792
როგორ შეიძლება არამატერიალურმა
მატერიაზე მოახდინოს გავლენა.
03:53
Now, whenever somebody tells me that, I think,
80
221772
1795
როცა ვიღაც მეუბნება ამას,
03:55
you want to see spirituality move something?
81
223567
2290
გინდათ ნახოთ როგორც ახდენს
არამატერიალური მატერიაზე გავლენას?
03:57
Watch. I decide consciously to raise my arm,
82
225857
3272
შეხედეთ.
მე ცნობიერად გადავწყვიტე მკლავი ავწიო
04:01
and the damn thing goes up. (Laughter)
83
229129
2609
და ეს ოხერი მაღლა იწევა (სიცილი)
04:03
Furthermore, notice this:
84
231738
3771
უფრო მეტიც, დააკვირდით,
04:07
We do not say, "Well, it's a bit like the weather in Geneva.
85
235509
3995
ჩვენ არ ვამბობთ: "ის ჟენევის ამინდივითაა,
04:11
Some days it goes up and some days it doesn't go up."
86
239504
2648
ზოგ დღეს იწევა და ზოგ დღეს არა"
04:14
No. It goes up whenever I damn well want it to.
87
242152
2655
არა, ის მაღლა იწევა, როცა კი მე ეს მინდა.
04:16
Okay. I'm going to tell you how that's possible.
88
244807
2038
კარგი. გეტყვით როგორაა ეს შესაძლებელი.
04:18
Now, I haven't yet given you a definition.
89
246845
3771
განმარტება ჯერ არ მითქვამს.
04:22
You can't do this if you don't give a definition.
90
250616
2252
შეუძლებელია განმარტების გარეშე.
04:24
People always say consciousness is very hard to define.
91
252868
3092
ამბობენ,
რომ ძალიან ძნელია განმარტო ცნობიერება.
04:27
I think it's rather easy to define
92
255960
1883
მგონი ეს საკმაოდ ადვილია
04:29
if you're not trying to give a scientific definition.
93
257843
2209
თუ მის მეცნიერულ განმარტებას არ აპირებ.
04:32
We're not ready for a scientific definition,
94
260052
2280
ჩვენ არ ვართ მზად
მეცნიერული განმარტებისთვის,
04:34
but here's a common-sense definition.
95
262332
1739
მაგრამ აი საღ აზრზე
დაფუძნებული განმარტება:
04:36
Consciousness consists of all those states of feeling
96
264071
2849
ცნობიერება შედგება
ყველა გრძნობებისგან,
04:38
or sentience or awareness.
97
266920
2068
შეგრძნებებისგან და აღქმებისგან.
04:40
It begins in the morning when you wake up from a dreamless sleep,
98
268988
3558
ის იწყება დილით, როცა თქვენ იღვიძებთ
უსიზმრო ძილის შემდეგ
04:44
and it goes on all day until you fall asleep
99
272546
2469
და გრძელდება მთელი დღე,
დაძინებამდე,
04:47
or die or otherwise become unconscious.
100
275015
3198
ან სიკვდილამდე, ან იმ დრომდე
სანამ სხვანაირად არ გაითიშებით.
04:50
Dreams are a form of consciousness on this definition.
101
278213
3120
ამ განმარტების მიხედვით,
სიზმარი ცნობიერების ფორმაა.
04:53
Now, that's the common-sense definition. That's our target.
102
281333
2902
ეს არის
საღი აზრით განმარტებული ცნობიერება.
04:56
If you're not talking about that, you're not talking about consciousness.
103
284235
3485
თუ ამაზე არ საუბრობთ
მაშინ ცნობიერებას არ გულისხმობთ.
04:59
But they think, "Well, if that's it, that's an awful problem.
104
287720
3500
მაგრამ ხალხი ფიქრობს: "თუ ესაა ცნობიერება,
მაშინ ეს საშინელი პრობლემაა.
05:03
How can such a thing exist as part of the real world?"
105
291220
3958
როგორ შეიძლება ასეთი რამ,
რეალური სამყაროს ნაწილი იყოს?"
05:07
And this, if you've ever had a philosophy course,
106
295178
1890
და თუ როდისმე ფილოსოფიის კურსი გაგივლიათ,
05:09
this is known as the famous mind-body problem.
107
297068
3219
ეს მოვლენა ცნობილია
როგორც გონება-სხეულის პრობლემა.
05:12
I think that has a simple solution too. I'm going to give it to you.
108
300287
2845
მგონია რომ ამასაც მარტივი ამოხსნა აქვს
და აქვე გეტყვით:
05:15
And here it is: All of our conscious states, without exception,
109
303132
4420
ყველა ჩვენი ცნობიერი მდგომარეობა,
გამონაკლისის გარეშე,
05:19
are caused by lower-level neurobiological processes in the brain,
110
307552
5525
გამოწვეულია ტვინში, დაბალ დონეზე მიმდინარე
ნეირობიოლოგიური პროცესებით
05:25
and they are realized in the brain
111
313077
2181
და ისინი ტვინში ვლინდება,
05:27
as higher-level or system features.
112
315258
2334
როგორც მაღალი დონის, ანუ სისტემის თვისება.
05:29
It's about as mysterious as the liquidity of water.
113
317592
3156
ეს დაახლოებით ისეთივე იდუმალებაა,
როგორც წყლის თხევადი მდგომარეობა.
05:32
Right? The liquidity is not an extra juice squirted out
114
320748
3475
არა? წყლის თხევადი მდგომარეობა
არაა დამატებითი წვენი, რომელსაც
05:36
by the H2O molecules.
115
324223
1690
H2O მოლეკულები ქმნიან.
05:37
It's a condition that the system is in.
116
325913
2878
ეს არის სისტემის მდგომარეობა.
05:40
And just as the jar full of water can go from liquid to solid
117
328791
5162
და როგორც წყლით სავსე ქილა, შეიძლება
გადავიდეს თხევადიდან მყარ მდგომარეობაში,
05:45
depending on the behavior of the molecules,
118
333953
1953
მოლეკულების ქცევის მიხედვით,
05:47
so your brain can go from a state of being conscious
119
335906
2996
ასევე თქვენი ტვინი შეიძლება გადავიდეს,
ცნობიერი მდგომარეობიდან
05:50
to a state of being unconscious,
120
338902
1640
უგონო მდგომარეობაში.
05:52
depending on the behavior of the molecules.
121
340542
2986
მოლეკულების ქცევის მიხედვით.
05:55
The famous mind-body problem is that simple.
122
343528
4385
ასეთი მარტივია
ცნობილი გონება-სხეულის პრობლემა.
05:59
All right? But now we get into some harder questions.
123
347913
3177
ახლა მივდივართ უფრო რთულ კითხვებამდე.
06:03
Let's specify the exact features of consciousness,
124
351090
3444
მოდით ჩამოვთვალოთ
ცნობიერების ზუსტი თვისებები,
06:06
so that we can then answer those four objections
125
354534
2472
რომ შემდეგ ვუპასუხოთ
მის ოთხ წინააღმდეგობას,
06:09
that I made to it.
126
357006
1287
რომელიც მე ჩამოვთვალე.
06:10
Well, the first feature is, it's real and irreducible.
127
358293
4267
პირველი თვისებაა,
ის რეალურია და შეუქცევადი.
06:14
You can't get rid of it.
128
362560
2054
მას ვერ მოიცილებთ.
06:16
You see, the distinction between reality and illusion
129
364614
4171
განსხვავება რეალობასა და ილუზიას შორის
06:20
is the distinction between how things
130
368785
2669
არის განსხვავება იმას შორის,
06:23
consciously seem to us and how they really are.
131
371454
3874
თუ როგორ აღვიქვამთ ჩვენ რაღაცეებს
და როგორია ისინი რეალურად.
06:27
It consciously seems like there's --
132
375328
1876
ჩვენ აღვიქვამთ რომ იქ...
06:29
I like the French "arc-en-ciel" —
133
377204
1668
მომწონს ფრაგული "arc-en-ciel"...
06:30
it seems like there's an arch in the sky,
134
378872
2198
გვეჩვენება, რომ თაღია ცაში,
06:33
or it seems like the sun is setting over the mountains.
135
381070
3780
ან გვეჩვენება რომ მზე ჩადის მთებს უკან.
06:36
It consciously seems to us, but that's not really happening.
136
384850
3097
ჩვენ ასე აღვიქვამთ,
მაგრამ სინამდვილეში ასე არ არის.
06:39
But for that distinction between
137
387947
1927
მაგრამ თავად ცნობიერების არსებობისთვის
06:41
how things consciously seem and how they really are,
138
389874
2465
ამ განსხვავებას, თუ რა გვეჩვენება,
06:44
you can't make that distinction for the very existence of consciousness,
139
392339
4091
და რა არის სინამდვილეში,
მნიშვნელობა არ აქვს,
06:48
because where the very existence of consciousness is concerned,
140
396430
3851
რადგან თავად ცნობიერების შემთხვევაში,
06:52
if it consciously seems to you that you are conscious,
141
400281
2980
თუ თქვენ გეჩვენებათ, რომ ცნობიერი ხართ,
06:55
you are conscious.
142
403261
1885
ე.ი. თქვენ ცნობიერი ხართ.
06:57
I mean, if a bunch of experts come to me and say,
143
405146
3354
თუ ექსპერტების ჯგუფი მოვა და მეტყვის:
07:00
"We are heavy-duty neurobiologists and we've done a study
144
408500
2286
"ჩვენ მოწინავე ნეირობიოლოგები ვართ,
ჩვენ გამოგიკვლიეთ, სერლ
07:02
of you, Searle, and we're convinced you are not conscious,
145
410786
3155
და დარწმუნებულები ვართ,
რომ თქვენ არ ხართ ცნობიერი,
07:05
you are a very cleverly constructed robot,"
146
413941
2028
თქვენ ძალიან ჭკვიანურად
აგებური რობოტი ხართ"
07:07
I don't think, "Well, maybe these guys are right, you know?"
147
415969
3313
არ მგონია რომ: "შეიძლება ისინი
მართლები არიან, იცით?"
07:11
I don't think that for a moment, because, I mean,
148
419282
2563
წამითაც არ მგონია, რადგან
07:13
Descartes may have made a lot of mistakes, but he was right about this.
149
421845
2910
დეკარტს შეიძლება ბევრი შეცდომა დაუშვია,
მაგრამ იმაში მართალი იყო,
07:16
You cannot doubt the existence of your own consciousness.
150
424755
2955
რომ თქვენი საკუთარი ცნობიერების არსებობაში
ეჭვს ვერ შეიტანთ.
07:19
Okay, that's the first feature of consciousness.
151
427710
2173
კარგი. ეს ცნობიერების პირველი თვისება იყო.
07:21
It's real and irreducible.
152
429883
1941
ის რეალურია და შეუქცევადი.
07:23
You cannot get rid of it by showing that it's an illusion
153
431824
3231
თქვენ მას ვერ მოიცილებთ
ილუზიად წარმოჩენით
07:27
in a way that you can with other standard illusions.
154
435055
3229
ისე როგორც სხვა სტანდარტულ ილუზიებს.
07:30
Okay, the second feature is this one
155
438284
2532
მეორე თვისება
07:32
that has been such a source of trouble to us,
156
440816
2465
ბევრი თავის ტკივილის მიზეზია ჩვენთვის.
07:35
and that is, all of our conscious states
157
443281
2182
ცნობიერების ყველა მდგომარეობას
07:37
have this qualitative character to them.
158
445463
2964
საკუთარი ხარისხობრივი თვისება გააჩნია.
07:40
There's something that it feels like to drink beer
159
448427
2396
ლუდის დალევა ისე არ იგრძნობა,
07:42
which is not what it feels like to do your income tax
160
450823
2954
როგორც საშემოსავლოს შევსება,
07:45
or listen to music, and this qualitative feel
161
453777
3068
ან მუსიკის მოსმენა
და ეს ხარისხობრივი შეგრძნება,
07:48
automatically generates a third feature,
162
456845
2561
ავტომატურად აგენერირებს მესამე თვისებას,
07:51
namely, conscious states are by definition subjective
163
459406
3794
კერძოდ, ცნობიერების მდომარეობები
თავისთავად სუბიექტურია,
07:55
in the sense that they only exist as experienced
164
463200
2955
იმ გაგებით, რომ ისინი მხოლოდ არსებობს
როცა მათ გამოცდის
07:58
by some human or animal subject,
165
466155
2195
რომელიმე ადამიანი, ან ცხოველი,
როგორც სუბიექტი.
08:00
some self that experiences them.
166
468350
1873
რამე რაც მათ გამოცდის.
08:02
Maybe we'll be able to build a conscious machine.
167
470223
2383
შეიძლება ჩვენ შევძლოთ
ცნობიერი მანქანის აგება.
08:04
Since we don't know how our brains do it,
168
472606
2153
რადგან არ ვიცით
ჩვენი ტვინი ამას როგორ ახერხებს,
08:06
we're not in a position, so far, to build a conscious machine.
169
474759
4135
ჯერ-ჯერობით არ შეგვიძლია
ცნობიერი მანქანის აგება.
08:10
Okay. Another feature of consciousness
170
478894
2775
ცნობიერების შემდეგი თვისებაა,
08:13
is that it comes in unified conscious fields.
171
481669
4151
რომ ის წარმოგვიდგება
როგორც ერთიანი ცნობიერების ველი.
08:17
So I don't just have the sight of the people in front of me
172
485820
2356
ანუ, მე მხოლოდ
ჩემს წინ მყოფ ხალხს კი არ აღვიქვამ,
08:20
and the sound of my voice and the weight of my shoes
173
488176
2714
ან მხოლოდ ჩემს ხმას,
ან ფეხსაცმელების წონას იატაკზე,
08:22
against the floor, but they occur to me
174
490890
2175
არამედ ისინი მე წარმომიდგება,
08:25
as part of one single great conscious field
175
493065
3482
როგორც ერთი მთლიანი
ცნობიერების ველის ნაწილი,
08:28
that stretches forward and backward.
176
496547
2016
რომელიც გადაჭიმულია წინ და უკან.
08:30
That is the key to understanding
177
498563
1769
ეს საკვანძო საკითხია,
08:32
the enormous power of consciousness.
178
500332
2439
ცნობიერების წარმოუდგენელი ძალის
გასაგებად.
08:34
And we have not been able to do that in a robot.
179
502771
2944
ჩვენ რობოტისთვის ამის გაკეთებას,
ვერ ვახერხებთ.
08:37
The disappointment of robotics derives from the fact
180
505715
2388
რობტოტექნიკით იმედგაცრუება იმის ბრალია,
08:40
that we don't know how to make a conscious robot,
181
508103
2012
რომ ჩვენ არ ვიცით როგორ შევქმნათ
ცნობიერი რობოტი.
08:42
so we don't have a machine that can do this kind of thing.
182
510115
3508
ჩვენ არ გვაქვს მანქანა,
რომელიც ასეთ რამეს შეძლებს.
08:45
Okay, the next feature of consciousness,
183
513623
2509
კარგი. ცნობიერების შემდეგი თვისება,
ამ საოცარი
ერთიანი ცნობიერების ველის შემდეგ,
08:48
after this marvelous unified conscious field,
184
516132
3115
მოდის ფაქტი, რომ მისი მოქმედება
ჩვენს ქცევას იწვევს.
08:51
is that it functions causally in our behavior.
185
519247
2792
08:54
I gave you a scientific demonstration by raising my hand,
186
522039
3203
მე ხელის აწევით
მეცნიერული დემონსტრირება მოვახდინე,
08:57
but how is that possible?
187
525242
1750
მაგრამ როგორაა ეს შესაძლებელი?
08:58
How can it be that this thought in my brain
188
526992
3764
როგორ მოხდა, რომ ეს აზრი ჩემს ტვინში
09:02
can move material objects?
189
530756
2200
მატერიალურ ობიექტს ამოძრავებს?
09:04
Well, I'll tell you the answer.
190
532956
1366
გიპასუხებთ.
09:06
I mean, we don't know the detailed answer,
191
534322
1771
მართალია, ჩვენ არ ვიცით დეტალური პასუხი,
09:08
but we know the basic part of the answer, and that is,
192
536093
3090
მაგრამ ჩვენ ვიცით პასუხის ძირითადი ნაწილი,
09:11
there is a sequence of neuron firings,
193
539183
2293
ნეირონული იმპულსების ჯაჭვის
დასრულებისას,
09:13
and they terminate where the acetylcholine
194
541476
3087
მოტორული ნეირონების
აქსონის კიდურ ფირფიტებზე,
09:16
is secreted at the axon end-plates of the motor neurons.
195
544563
2821
აცეტილქოლინი გამოიყოფა.
09:19
Sorry to use philosophical terminology here,
196
547384
2075
ბოდიში ფილოსოფიური ტერმინოლოგიის
გამოყენებისთვის,
09:21
but when it's secreted at the axon end-plates of the motor neurons,
197
549459
4016
მაგრამ როცა ის მოტორული ნეირონების
აქსონის კიდურ ფირფიტებზე გამოიყოფა,
09:25
a whole lot of wonderful things happen in the ion channels
198
553475
2598
იონურ არხებში მთელი საოცრებები ხდება
09:28
and the damned arm goes up.
199
556073
2094
და ეს ოხერი მკლავიც ზემოთ იწევს.
09:30
Now, think of what I told you.
200
558167
2124
ახლა გაიაზრეთ რაც გითხარით.
09:32
One and the same event,
201
560291
1742
ერთი და იგივე მოვლენა,
09:34
my conscious decision to raise my arm
202
562033
3035
ჩემი მკლავის აწევის
ჩემი ცნობიერი გადაწყვეტილება
09:37
has a level of description where it has all of these
203
565068
2795
შეიძლება აღიწეროს იმ დონეზე,
სადაც მას
09:39
touchy-feely spiritual qualities.
204
567863
2146
ყველა შეგრძნებითი, არამატერიალური
თვისება აქვს,
09:42
It's a thought in my brain, but at the same time,
205
570009
2401
ეს აზრია ჩემს ტვინში,
მაგრამ ამავდროულად,
09:44
it's busy secreting acetylcholine
206
572410
1986
ის აცეტილქოლინსაც გამოყოფს
09:46
and doing all sorts of other things
207
574396
1535
და გზად ბევრ სხვა რამეს აკეთებს,
09:47
as it makes its way from the motor cortex
208
575931
2788
მიდის რა ტვინის მოტორული ქერქიდან,
09:50
down through the nerve fibers in the arm.
209
578719
2697
მკლავის ნერვულ ბოჭკოებამდე.
09:53
Now, what that tells us is that our traditional vocabularies
210
581416
3816
ეს იმას აჩვენებს,
რომ ამ მოვლენების აღწერისთვის
09:57
for discussing these issues are totally obsolete.
211
585232
3384
ჩვენი ტრადიციული ლექსიკონი
სრულიად მოძველებულია.
10:00
One and the same event has a level of description
212
588616
3257
ერთი და იგივე მოვლენა,
შეიძლება აღიწეროს
10:03
where it's neurobiological, and another level of description
213
591873
2966
ნეირობიოლოგიურ დონეზეც
და მენტალურ დონეზეც
10:06
where it's mental, and that's a single event,
214
594839
2191
და ეს ერთი მოვლენაა.
10:09
and that's how nature works. That's how it's possible
215
597030
2110
ასე მუშაობს ბუნება.
10:11
for consciousness to function causally.
216
599140
3031
ასე შეუძლია ცნობიერებას,
გამოიწვიოს მოქმედება.
10:14
Okay, now with that in mind,
217
602171
2859
ვიქონიოთ ეს
10:17
with going through these various features of consciousness,
218
605030
3067
და ცნობიერების სხვადასხვა თვისებები
მხედველობაში
10:20
let's go back and answer some of those early objections.
219
608097
3172
და დავუბრუნდეთ
ნახსენებ წინააღმდეგობებზე პასუხს.
10:23
Well, the first one I said was, consciousness doesn't exist,
220
611269
3609
პირველი იყო, რომ ცნობიერება არ არსებობს,
10:26
it's an illusion. Well, I've already answered that.
221
614878
1834
და რომ ეს ილუზიაა. ამას უკვე ვუპასუხე.
10:28
I don't think we need to worry about that.
222
616712
1516
არ მგონია განხილვად ღირდეს.
10:30
But the second one had an incredible influence,
223
618228
3864
აი, მეორე მათგანი საოცრად გავლენიანი იყო
10:34
and may still be around, and that is,
224
622092
1844
და შეიძლება ახლაც აქტუალურია. ესაა:
10:35
"Well, if consciousness exists, it's really something else.
225
623936
3191
"ცნობიერება თუ არსებობს,
ის სინამდვილეში სხვა რამეა.
10:39
It's really a digital computer program running in your brain
226
627127
3763
ის სინამდვილეში ტვინში მომუშავე
ციფრული კომპიუტერული პროგრამაა
10:42
and that's what we need to do to create consciousness
227
630890
2505
და რაც გვჭირდება
ცნობიერების შესაქმნელად,
10:45
is get the right program.
228
633395
1496
არის შესაბამისი პროგრამა.
აპარატურული ნაწილი დაივიწყეთ,
ნებისმიერი აპარატურა გამოდგება,
10:46
Yeah, forget about the hardware. Any hardware will do
229
634891
2239
10:49
provided it's rich enough and stable enough to carry the program."
230
637130
2960
რომელიც საკმარისად სტაბილური
და მძლავრი იქნება რომ ეს პროგრამა ამუშაოს"
10:52
Now, we know that that's wrong.
231
640090
3074
ჩვენ ვიცით რომ ეს აზრი მცდარია.
10:55
I mean, anybody who's thought about computers at all
232
643164
3009
ნებისმიერი,
ვისაც წარმოდგენა აქვს კომპიუტერზე,
10:58
can see that that's wrong, because computation
233
646173
2464
მიხვდება რომ ეს მცდარი აზრია,
რადგან კომპიუტერული გამოთვლა,
11:00
is defined as symbol manipulation,
234
648637
2415
წარმოადგენს სიმბოლოებით მანიპულაციას,
11:03
usually thought of as zeros as ones, but any symbols will do.
235
651052
2884
როგორც წესი ნულებით და ერთებით,
თუმცა ნებისმიერი სიმბოლო წავა.
11:05
You get an algorithm that you can program
236
653936
3167
თქვენ გაქვთ ალგორითმი,
რომელიც უნდა დააპროგრამოთ
11:09
in a binary code, and that's the defining trait
237
657103
3107
ორობით კოდში
და ესაა კომპიუტერული პროგრამის
11:12
of the computer program.
238
660210
2051
განმსაზღვრელი მახასიათებელი.
11:14
But we know that that's purely syntactical. That's symbolic.
239
662261
3883
ჩვენ კი ვიცით რომ ეს წმინდად სინტაქსურია,
სიმბოლური.
11:18
We know that actual human consciousness has something more than that.
240
666144
4015
ჩვენ ვიცით, რომ ადამიანის ცნობიერება
სინამდვილეში რაღაც უფრო მეტია.
11:22
It's got a content in addition to the syntax.
241
670159
3193
მას სინტაქსთან ერთად შინაარსიც გააჩნია.
11:25
It's got a semantics.
242
673352
1497
გააჩნია სემანტიკა.
11:26
Now that argument, I made that argument 30 --
243
674849
2489
ეს არგუმენტი ვთქვი 30...
11:29
oh my God, I don't want to think about it —
244
677338
1291
ღმერთო, ამაზე ფიქრიც არ მინდა...
11:30
more than 30 years ago,
245
678629
1342
30-ზე მეტი წლის წინ,
11:31
but there's a deeper argument implicit in what I've told you,
246
679971
2490
მაგრამ ის უფრო
სიღრმისეულ არგუმენტს შეიცავს,
11:34
and I want to tell you that argument briefly, and that is,
247
682461
3043
მინდა ისიც გითხრათ მოკლედ.
11:37
consciousness creates an observer-independent reality.
248
685504
4589
ცნობიერება ქმნის დამკვირვებლისგან
დამოუკიდებელ რეალობას.
11:42
It creates a reality of money, property, government,
249
690093
3488
ის ქმნის ფულის, უძრავი ქონების, მთავრობის,
11:45
marriage, CERN conferences,
250
693581
3972
ქორწინების, ცერნის კონფერენციის,
11:49
cocktail parties and summer vacations,
251
697553
2619
კოქტეილის წვეულების
და საზაფხულო არდადეგების რეალობას
11:52
and all of those are creations of consciousness.
252
700172
2749
ეს ყველაფერი ცნობიერების ქმნილებაა.
11:54
Their existence is observer-relative.
253
702921
2835
მათი არსებობა
დამკვირვებელზეა დამოკიდებული.
11:57
It's only relative to conscious agents that a piece of paper
254
705756
3503
მხოლოდ ცნობიერი აგენტის მიხედვით
12:01
is money or that a bunch of buildings is a university.
255
709259
2847
წარმოადგენს ქაღალდი ფულს,
ან შენობების ჯგუფი უნივერსიტეტს.
12:04
Now, ask yourself about computation.
256
712106
3874
ახლა დავფიქრდეთ კომპიუტერულ გამოთვლაზე.
12:07
Is that absolute, like force and mass and gravitational attraction?
257
715980
3669
არის ის აბსოლუტური როგორც ძალა, მასა,
გრავიტაციული მიზიდულობა?
12:11
Or is it observer-relative?
258
719649
2132
თუ დამკვირვებელზეა დამოკიდებული?
12:13
Well, some computations are intrinsic.
259
721781
3527
ზოგი გამოთვლა აბსოლუტურია.
12:17
I add two plus two to get four.
260
725308
1911
ორს პლუს ორი - ოთხია.
12:19
That's going on no matter what anybody thinks.
261
727219
2571
ეს ასეა,
იმისგან დამოუკიდებლად ვინ რას ფიქრობს,
12:21
But when I haul out my pocket calculator
262
729790
2489
მაგრამ როცა მე ჯიბის კალკულატორს ვიღებ
12:24
and do the calculation, the only intrinsic phenomenon
263
732279
3782
და ვაკეთებ გამოთვლას,
ერთადერთი აბსოლუტური მოვლენა
12:28
is the electronic circuit and its behavior.
264
736061
3175
ელექტრული ველია
და მისი ქცევა.
12:31
That's the only absolute phenomenon.
265
739236
1764
ეს არის ერთადერთი აბსოლუტური მოვლენა.
12:33
All the rest is interpreted by us.
266
741000
2428
ყველაფერი დანარჩენი ჩვენი ინტერპრეტაციაა.
12:35
Computation only exists relative to consciousness.
267
743428
3841
გამოთვლა მხოლოდ ცნობიერებაში ხდება.
12:39
Either a conscious agent is carrying out the computation,
268
747269
2775
ან ცნობიერი აგენტი აკეთებს ამას,
12:42
or he's got a piece of machinery that admits of a computational interpretation.
269
750044
3643
ან მას მანქანა აქვს,
რომელიც ინტერპრეტაციებით გამოთვლის.
12:45
Now that doesn't mean computation is arbitrary.
270
753687
3068
ეს არ ნიშნავს, რომ გამოთვლა შემთხვევითია.
12:48
I spent a lot of money on this hardware.
271
756755
2448
ასეთი მოწყობილობა ძვირი მიჯდება.
12:51
But we have this persistent confusion
272
759203
2146
მაგრამ ჩვენ გვაქვს ეს მუდმივი აღრევა,
12:53
between objectivity and subjectivity as features of reality
273
761349
4721
ობიექტურობას და სუბიექტურობას,
როგორც რეალობას
და ობიექტურობას და სუბიექტურობას
როგორც ჩვენს მტკიცებას შორის.
12:58
and objectivity and subjectivity as features of claims.
274
766070
3928
13:01
And the bottom line of this part of my talk is this:
275
769998
3166
ჩემი საუბრის საბოლოო დასკვნა შემდეგია:
13:05
You can have a completely objective science,
276
773164
3651
შეიძლება არსებობდეს
სრულიად ობიექტური მეცნიერება,
13:08
a science where you make objectively true claims,
277
776815
2912
მეცნიერება, რომელშიც თქვენ
ობიექტურად ჭეშმარიტ რამეს ამტკიცებთ იმაზე,
13:11
about a domain whose existence is subjective,
278
779727
3430
რისი არსებობაც სუბიექტურია.
13:15
whose existence is in the human brain
279
783157
3235
რაც ადამიანის ტვინში არსებობს
13:18
consisting of subjective states of sentience
280
786392
2139
და შედგება შეგრძნებების,
გრძნობების და აღქმის
13:20
or feeling or awareness.
281
788531
1685
სუბიექტური მდგომარეობებისგან.
13:22
So the objection that you can't have an objective science of consciousness
282
790216
4337
ამიტომ მტკიცება,
რომ შეუძლებელია ცნობიერების
ობიექტური მეცნიერება არსებობდეს,
13:26
because it's subjective and science is objective, that's a pun.
283
794553
4208
რადგან ის სუბიექტურია და მეცნიერება კი
ობიექტური, სიტყვების თამაშია.
13:30
That's a bad pun on objectivity and subjectivity.
284
798761
2709
ობიექტურობით და სუბიექტურობით
ცუდი თამაში.
13:33
You can make objective claims
285
801470
2324
თქვენ შეგიძლიათ ობიექტურად ამტკიცოთ რაღაც,
13:35
about a domain that is subjective in its mode of existence,
286
803794
4042
ისეთ რამეზე, რასაც არსებობის
სუბიექტური მდგომარეობა გააჩნია.
13:39
and indeed that's what neurologists do.
287
807836
1573
და ნევროლოგებიც სწორედ ამას აკეთებენ.
13:41
I mean, you have patients that actually suffer pains,
288
809409
2490
პაციენტი, რომელიც ტკივილს განიცდის
13:43
and you try to get an objective science of that.
289
811899
2689
და თქვენ ცდილობთ
ობიექტურად გამოიკვლიოთ.
13:46
Okay, I promised to refute all these guys,
290
814588
2072
მე შეგპირდით,
რომ ყველა წინააღმდეგობას ვუპასუხებდი
13:48
and I don't have an awful lot of time left,
291
816660
1575
და ბევრი დრო არ მრჩება,
13:50
but let me refute a couple more of them.
292
818235
1908
მაგრამ ნება მომეცით,
ორიოდეს კიდევ ვუპასუხო.
13:52
I said that behaviorism ought to be
293
820143
2235
მე ვთქვი, რომ ბიჰევიორიმზი
13:54
one of the great embarrassments of our intellectual culture,
294
822378
3289
ალბათ ინტელექტუალური კულტურის
ერთ-ერთი დიდი სირცხვილია,
13:57
because it's refuted the moment you think about it.
295
825667
2893
რადგან ის
გაფიქრებისთანავე უნდა იყოს უარყოფილი.
14:00
Your mental states are identical with your behavior?
296
828560
2857
დაფიქრდით, თქვენი მენტალური მდგომარეობა,
თქვენი ქცევის იდენტურია?
14:03
Well, think about the distinction between feeling a pain
297
831417
3151
დაფიქრდით,
განსხვავებაზე ტკივილის შეგრძნებასა
და ტკივილთან დაკავშირებულ ქცევას შორის.
14:06
and engaging in pain behavior.
298
834568
1703
14:08
I won't demonstrate pain behavior, but I can tell you
299
836271
1988
ტკივილთან დაკავშირებული ქცევის
დემონსტრირებას არ გავაკეთებ
14:10
I'm not having any pains right now.
300
838259
1839
მაგრამ შემიძლია გითხრათ,
რომ არაფერი მტკივა.
14:12
So it's an obvious mistake. Why did they make the mistake?
301
840098
4120
მაშ, ეს ცხადი შეცდომაა.
რატომ უშვებენ ამ შეცდომას?
14:16
The mistake was — and you can go back and read
302
844218
1884
შეგიძლიათ ამაზე ლიტერატურა ნახოთ,
14:18
the literature on this, you can see this over and over —
303
846102
2589
რომ შეცდომა იყო,
14:20
they think if you accept the irreducible existence
304
848691
4016
როცა ხალხი ფიქრობს, რომ თუ შენ
იღებ ცნობიერების შეუქცევად არსებობას,
14:24
of consciousness, you're giving up on science.
305
852707
2795
მაშინ ხელს იღებ მეცნიერებაზე.
14:27
You're giving up on 300 years of human progress
306
855502
3071
ხელს იღებ ადამიანური პროგრესის,
14:30
and human hope and all the rest of it.
307
858573
1749
ადამიანური იმედის და ყველაფრის 300 წელზე.
14:32
And the message I want to leave you with is,
308
860322
2900
შემდეგი გზავნილი მინდა დაგიტოვოთ:
14:35
consciousness has to become accepted
309
863222
2443
ცნობიერება უნდა იქნას მიღებული,
14:37
as a genuine biological phenomenon,
310
865665
2488
როგორც ჭეშმარიტი ბიოლოგიური მოვლენა,
14:40
as much subject to scientific analysis
311
868153
2467
ისეთივე მეცნიერული ანალიზის საგნად,
14:42
as any other phenomenon in biology,
312
870620
1960
როგორც ნებისმიერი სხვა
ბიოლოგიური ფენომენი,
14:44
or, for that matter, the rest of science.
313
872580
2154
და ასევე მთელი დანარჩენი მეცნიერება.
14:46
Thank you very much.
314
874734
1382
დიდი მადლობა.
14:48
(Applause)
315
876116
5493
(აპლოდისმენტები)
Translated by Levan Lashauri
Reviewed by Tamta Makharadze

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
John Searle - Philosopher
John Searle has made countless contributions to contemporary thinking about consciousness, language, artificial intelligence and rationality itself.

Why you should listen

American philosopher John Serle has made countless contributions to contemporary thinking about consciousness, language, artificial intelligence and rationality itself. In his early work, he focused on the nature of language and what we are conveying when we speak and how the intention behind what we intend to say can the meaning of words from context to context.

He is best known for his “Chinese Room” thought experiment, which challenges the notion of a truly intelligent artificial intelligence. In it, he imagines a room containing an individual, who speaks only English, working with a set of English instructions to write a series of Chinese characters in order to anonymous communicate with a Chinese speaker outside the room. If that individual follows the instructions carefully, she can effectively fool the Chinese speaker into thinking he’s talking to someone who understands his language. Serle argues that, at the very least, the metaphor raises deep complications as to whether or not one can truly describe convincing simulations of intelligence as intelligent.

He remains of firm believer that subjective experiences are real -- even if they don’t always describe things are they really are -- and are worth thinking about in objective terms because of it.

More profile about the speaker
John Searle | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee