John Searle: Our shared condition -- consciousness
ჯონ სერლი: ჩვენი საერთო მდგომარეობა - ცნობიერება
John Searle has made countless contributions to contemporary thinking about consciousness, language, artificial intelligence and rationality itself. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
ისე ფილოსოფიურ კულტურაში.
უმნიშვნელოვანესი ნაწილია
რაც მნიშვნელოვანია ჩვენს ცხოვრებაში.
მუსიკა, ხელოვნება, რაც არ უნდა იყოს...
ან კომაში, არა?
ვფიქრობ რომ ასეც უნდა იყოს,
სასწაულ რამეებს ამბობენ.
სასწაულ რამეებს
ის სერიოზულად გამოიკვლიონ,
პროგრესი ძალიან ნელია.
ვიფიქრე
და გავარკვიოთ
და იქ
როცა მათ შემაცბუნებელ კითხვებს უსვამ.
იყო რომ ერთმა გაღიზიანებულმა მითხრა,
მან თქვა:
ინტერესდებოდე ცნობიერებით,
მუდმივი ადგილია ჯერ საჭირო"
ცნობიერებაზე მუშაობით
ჩვენი ინტელექტუალური კულტურის
მათ საერთო ვარაუდები ახასიათებთ.
რელიგიური დუალიზმის ტრადიცია:
ფიზიკური სამყაროს ნაწილი.
ჩვენი ფიზიკური სამყაროს ნაწილი არაა.
რომელიც თითქოს ამას ეწინააღმდეგება,
მის მიხედვით:
არ არის ფიზკიკური სამყაროს ნაწილი.
ან სხვა რამეა,
ან რაღაც სულელური რამ,
ის არაა მეცნიერების ნაწილი.
რომელმაც გული შემიწუხა.
ცნობიერება სუბიექტური,
ცნობიერების მეცნიერება არსებობდეს"
ტრადიციების ეს წყვილი გვაფერხებს.
ტრადიციების ამ წყვილს თავი დააღწიო.
მაქვს მხოლოდ ერთი რეალური გზავნილი,
მითოზი...
და როგორც კი ამას გაიზიარებთ,
თუმცა არა ყველა, რთული პრობლემა
ზოგ აღმაშოთებელ რამეს,
და ცისარტელა ილუზიებია.
მაგრამ სინამდვილეში ის რაღაც სხვაა.
რომელიც ტვინში მუშაობს.
ესაა ქცევა.
მატერიაზე მოახდინოს გავლენა.
არამატერიალური მატერიაზე გავლენას?
მე ცნობიერად გადავწყვიტე მკლავი ავწიო
რომ ძალიან ძნელია განმარტო ცნობიერება.
მეცნიერული განმარტებისთვის,
დაფუძნებული განმარტება:
ყველა გრძნობებისგან,
უსიზმრო ძილის შემდეგ
დაძინებამდე,
სანამ სხვანაირად არ გაითიშებით.
სიზმარი ცნობიერების ფორმაა.
საღი აზრით განმარტებული ცნობიერება.
მაშინ ცნობიერებას არ გულისხმობთ.
მაშინ ეს საშინელი პრობლემაა.
რეალური სამყაროს ნაწილი იყოს?"
როგორც გონება-სხეულის პრობლემა.
და აქვე გეტყვით:
გამონაკლისის გარეშე,
ნეირობიოლოგიური პროცესებით
როგორც წყლის თხევადი მდგომარეობა.
არაა დამატებითი წვენი, რომელსაც
გადავიდეს თხევადიდან მყარ მდგომარეობაში,
ცნობიერი მდგომარეობიდან
ცნობილი გონება-სხეულის პრობლემა.
ცნობიერების ზუსტი თვისებები,
მის ოთხ წინააღმდეგობას,
ის რეალურია და შეუქცევადი.
და როგორია ისინი რეალურად.
მაგრამ სინამდვილეში ასე არ არის.
მნიშვნელობა არ აქვს,
ჩვენ გამოგიკვლიეთ, სერლ
რომ თქვენ არ ხართ ცნობიერი,
აგებური რობოტი ხართ"
მართლები არიან, იცით?"
მაგრამ იმაში მართალი იყო,
ეჭვს ვერ შეიტანთ.
ილუზიად წარმოჩენით
და ეს ხარისხობრივი შეგრძნება,
თავისთავად სუბიექტურია,
როცა მათ გამოცდის
როგორც სუბიექტი.
ცნობიერი მანქანის აგება.
ჩვენი ტვინი ამას როგორ ახერხებს,
ცნობიერი მანქანის აგება.
როგორც ერთიანი ცნობიერების ველი.
ჩემს წინ მყოფ ხალხს კი არ აღვიქვამ,
ან ფეხსაცმელების წონას იატაკზე,
ცნობიერების ველის ნაწილი,
გასაგებად.
ვერ ვახერხებთ.
ცნობიერი რობოტი.
რომელიც ასეთ რამეს შეძლებს.
ერთიანი ცნობიერების ველის შემდეგ,
ჩვენს ქცევას იწვევს.
მეცნიერული დემონსტრირება მოვახდინე,
დასრულებისას,
აქსონის კიდურ ფირფიტებზე,
გამოყენებისთვის,
აქსონის კიდურ ფირფიტებზე გამოიყოფა,
ჩემი ცნობიერი გადაწყვეტილება
სადაც მას
თვისება აქვს,
მაგრამ ამავდროულად,
რომ ამ მოვლენების აღწერისთვის
სრულიად მოძველებულია.
შეიძლება აღიწეროს
და მენტალურ დონეზეც
გამოიწვიოს მოქმედება.
მხედველობაში
ნახსენებ წინააღმდეგობებზე პასუხს.
ის სინამდვილეში სხვა რამეა.
ციფრული კომპიუტერული პროგრამაა
ცნობიერების შესაქმნელად,
ნებისმიერი აპარატურა გამოდგება,
და მძლავრი იქნება რომ ეს პროგრამა ამუშაოს"
ვისაც წარმოდგენა აქვს კომპიუტერზე,
რადგან კომპიუტერული გამოთვლა,
თუმცა ნებისმიერი სიმბოლო წავა.
რომელიც უნდა დააპროგრამოთ
და ესაა კომპიუტერული პროგრამის
სიმბოლური.
სინამდვილეში რაღაც უფრო მეტია.
სიღრმისეულ არგუმენტს შეიცავს,
დამოუკიდებელ რეალობას.
და საზაფხულო არდადეგების რეალობას
დამკვირვებელზეა დამოკიდებული.
ან შენობების ჯგუფი უნივერსიტეტს.
გრავიტაციული მიზიდულობა?
იმისგან დამოუკიდებლად ვინ რას ფიქრობს,
ერთადერთი აბსოლუტური მოვლენა
და მისი ქცევა.
რომელიც ინტერპრეტაციებით გამოთვლის.
როგორც რეალობას
როგორც ჩვენს მტკიცებას შორის.
სრულიად ობიექტური მეცნიერება,
ობიექტურად ჭეშმარიტ რამეს ამტკიცებთ იმაზე,
გრძნობების და აღქმის
ობიექტური მეცნიერება არსებობდეს,
ობიექტური, სიტყვების თამაშია.
ცუდი თამაში.
სუბიექტური მდგომარეობა გააჩნია.
ობიექტურად გამოიკვლიოთ.
რომ ყველა წინააღმდეგობას ვუპასუხებდი
ორიოდეს კიდევ ვუპასუხო.
ერთ-ერთი დიდი სირცხვილია,
გაფიქრებისთანავე უნდა იყოს უარყოფილი.
თქვენი ქცევის იდენტურია?
განსხვავებაზე ტკივილის შეგრძნებასა
დემონსტრირებას არ გავაკეთებ
რომ არაფერი მტკივა.
რატომ უშვებენ ამ შეცდომას?
იღებ ცნობიერების შეუქცევად არსებობას,
ბიოლოგიური ფენომენი,
ABOUT THE SPEAKER
John Searle - PhilosopherJohn Searle has made countless contributions to contemporary thinking about consciousness, language, artificial intelligence and rationality itself.
Why you should listen
American philosopher John Serle has made countless contributions to contemporary thinking about consciousness, language, artificial intelligence and rationality itself. In his early work, he focused on the nature of language and what we are conveying when we speak and how the intention behind what we intend to say can the meaning of words from context to context.
He is best known for his “Chinese Room” thought experiment, which challenges the notion of a truly intelligent artificial intelligence. In it, he imagines a room containing an individual, who speaks only English, working with a set of English instructions to write a series of Chinese characters in order to anonymous communicate with a Chinese speaker outside the room. If that individual follows the instructions carefully, she can effectively fool the Chinese speaker into thinking he’s talking to someone who understands his language. Serle argues that, at the very least, the metaphor raises deep complications as to whether or not one can truly describe convincing simulations of intelligence as intelligent.
He remains of firm believer that subjective experiences are real -- even if they don’t always describe things are they really are -- and are worth thinking about in objective terms because of it.
John Searle | Speaker | TED.com