ABOUT THE SPEAKER
John Searle - Philosopher
John Searle has made countless contributions to contemporary thinking about consciousness, language, artificial intelligence and rationality itself.

Why you should listen

American philosopher John Serle has made countless contributions to contemporary thinking about consciousness, language, artificial intelligence and rationality itself. In his early work, he focused on the nature of language and what we are conveying when we speak and how the intention behind what we intend to say can the meaning of words from context to context.

He is best known for his “Chinese Room” thought experiment, which challenges the notion of a truly intelligent artificial intelligence. In it, he imagines a room containing an individual, who speaks only English, working with a set of English instructions to write a series of Chinese characters in order to anonymous communicate with a Chinese speaker outside the room. If that individual follows the instructions carefully, she can effectively fool the Chinese speaker into thinking he’s talking to someone who understands his language. Serle argues that, at the very least, the metaphor raises deep complications as to whether or not one can truly describe convincing simulations of intelligence as intelligent.

He remains of firm believer that subjective experiences are real -- even if they don’t always describe things are they really are -- and are worth thinking about in objective terms because of it.

More profile about the speaker
John Searle | Speaker | TED.com
TEDxCERN

John Searle: Our shared condition -- consciousness

අප කටත් පොදු විඥානය -- ජෝන් ස'ර්ල්

Filmed:
1,460,625 views

දාර්ශනික ජෝන් ස'ර්ල් මනුෂ්‍ය පිලිබඳ හැදෑරීම පිලිඹඳව කරුණු දක්වන අතරම ඒ පිලිඹ ඳ අධ්‍යයනය කිරීමට පොදුවේ පවතින විරෝධතා ක්‍රමානුකුලව බිඳ දමනවා අප අපේ සංවේදන සහ සංජානන වලට සම්බන්ධ මොලයේ ක්‍රියාකාරිත්වය පිලිඹඳව අළුත් දෑ සොයා ගන්නා විට යනු ජීව විද්‍යාත්මක සංසිද්ධියක් බව පිලිගැනීම ඉතාම වැදගත් පළමු පියවරයි. යනු පරිඝනක ක්‍රමලේඛයක් නොවන බව ඔහු අවධාරණය කරයි ෴
- Philosopher
John Searle has made countless contributions to contemporary thinking about consciousness, language, artificial intelligence and rationality itself. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
I'm going to talk about consciousness.
0
464
2617
මම අද කතා කරන්නේ විඥානය/මනස පිළිඹඳවයි෴
00:15
Why consciousness?
1
3081
1480
ඇයි විඥානයගැන කතා කරන්නේ ?
00:16
Well, it's a curiously neglected subject,
2
4561
2826
හේතුව එය වැඩිවශයෙන් වැඩිදෙනෙක් අවධානය යොමු නොකරන මාතෘකාවක් වීම ,
00:19
both in our scientific and our philosophical culture.
3
7387
3564
විද්‍යාත්මක වගේම දාර්ශනික වශයෙන් ෴
00:22
Now why is that curious?
4
10951
1272
මේක කුතුහලය දනවන මාතෘකාවක් වෙන්නේ ඇයි ?
00:24
Well, it is the most important aspect of our lives
5
12223
3510
එය අපේ ජීවිතයේ ඉතා වැදගත් අංගයක්
00:27
for a very simple, logical reason,
6
15733
1958
සරලම තර්කානුකුල හේතු දක්වීමක් සඳහාම.
00:29
namely, it's a necessary condition on anything
7
17691
2397
නාමිකව බැලුවොත්, එය ඕනෑම කටයුත්තක් සඳහා අත්‍යවශ්‍යයි වාගේම
00:32
being important in our lives that we're conscious.
8
20088
2477
අප සවිඥානික වීම අපේ ජීවිත වලට ඉතාම වැදගත් ෴
00:34
You care about science, philosophy, music, art, whatever --
9
22565
3159
ඔබ විද්‍යාව, දර්ශනය සංගීතය, චිත්‍ර වැනි දේ වැදගත්කොට සලකනවා, රස විඳිනවා
00:37
it's no good if you're a zombie or in a coma, right?
10
25724
3478
ඔබට මනසක් නැති (අවිඥානාත්මක) සත්වයෙක්නම්, සිහියක් පතක් නැතිනම්, ඒ කිසි දෙයක් පලක් ඇත්තේ නැහැ,
00:41
So consciousness is number one.
11
29202
2344
ඒ නිසා විඥානය තමයි මූලිකම දේ ෴
00:43
The second reason is that when people do
12
31546
2468
දෙවැනි කාරණාව තමයි
00:46
get interested in it, as I think they should,
13
34014
2316
කෙනෙක් මේ සම්බන්ධයෙන් අවධානය යොමු කරනකොට ,
00:48
they tend to say the most appalling things.
14
36330
2851
සමහර කෙනෙක් ඉතාම බය හිතෙන දේවල් ප්‍රකාශ කරන්න පෙළඹෙනවා෴
00:51
And then, even when they're not saying appalling things
15
39181
2159
එවැනි ප්‍රකාශ නොකරන වෙලාවට,
00:53
and they're really trying to do serious research,
16
41340
2129
ඔවුන් පර්යේෂණ කටයුතු කරන්න උත්සහ කරනවා,
00:55
well, it's been slow. Progress has been slow.
17
43469
3855
ඇත්තටම කියනව නම් වර්ධනය ඉතාම මන්දගාමී෴
00:59
When I first got interested in this, I thought, well,
18
47324
3140
මම මුලින්ම මේ ගැන කල්පනා කරනකොට මම හිතුවේ
01:02
it's a straightforward problem in biology.
19
50464
2206
මේක ජීවවිද්‍යාවට අදාල සරල ගැටළුවක් කියල෴
01:04
Let's get these brain stabbers to get busy and figure out
20
52670
2497
අපි දැන් මේ ප්‍රහේලිකාව මහන්සි වෙලා විසඳල
01:07
how it works in the brain.
21
55167
884
කොහොමද මොලය ඇතුලේ විඥානය/මනස පවතින්නේ කියල හොයන්න බලමු ෴
01:08
So I went over to UCSF and I talked to all
22
56051
1902
මම මේ සම්බන්ධයෙන් කැලිෆෝර්නියා විශ්ව විද්‍යාලයේ
01:09
the heavy-duty neurobiologists there,
23
57953
1915
සියලුම නම් දරපු ස්නායු සම්බන්ධ ජීව විද්‍යඥයින්ට කතා කලහම
01:11
and they showed some impatience,
24
59868
1576
ඒ ගොල්ල තරමක් නොඉවසිලිමත් ප්‍රතිචාර දැක්වුවා,
01:13
as scientists often do when you ask them embarrassing questions.
25
61444
3383
ඇතැම් විට මම ඔවුන් අපහසුතාවයට පත් වෙන ප්‍රශ්න අහපු නිසා වෙන්න පුළුවන් ෴
01:16
But the thing that struck me is, one guy said in exasperation,
26
64827
3758
එතැනදී මම වැඩිමනත්ම දැනුනේ , එක ප්‍රසිද්ද විද්‍යාඥයෙක් මට තරහින් වගේ කියැපු දෙයක්
01:20
a very famous neurobiologist, he said, "Look,
27
68585
2015
, "මේ ඔයා මුලින්ම විශ්ව විද්‍යාලයක පත්වීම හදා ගන්න.
01:22
in my discipline it's okay to be interested in consciousness,
28
70600
3575
ඊට පස්සේ විඥානය ගැන හොයන්න.
01:26
but get tenure first. Get tenure first."
29
74175
3567
හැබැයි මුලින්ම පත්වීම හදා ගන්න."
01:29
Now I've been working on this for a long time.
30
77742
2718
මේ වෙනකොට මම මේ කටයුත්ත පටන් අරන් සෑහෙන කාලයක් තිස්සේ කරගෙන යනවා ෴
01:32
I think now you might actually get tenure
31
80460
1978
මම හිතන්නේ දැන් නම් ඇත්තටම විශ්වවිද්‍යාලයක පත්වීමක් ගන්නත්
01:34
by working on consciousness.
32
82438
1291
විඥානය ගැන පර්යේෂණ කිරීම ප්‍රමාණවත් ෴
01:35
If so, that's a real step forward.
33
83729
2613
එහෙම වෙනවා නම් එක මේ අංශයෙන් පියවරක් ඉස්සරහට තැබීමක්෴
01:38
Okay, now why then is this curious reluctance
34
86342
2905
එහෙනම් විඥානය ගැන පර්යේෂණ ඇයි මෙච්චරම පසුගාමී වෙලා තියෙන්නේ,
01:41
and curious hostility to consciousness?
35
89247
1898
ඇයි ඒ පර්යේෂණ වලට එදිරිවාදිකම් කරන්නේ මොකද?
01:43
Well, I think it's a combination of two features
36
91145
2730
මම හිතන්නේ මේකට හේතුව පවතින එක්තරා කාරණා දෙකක එකතුවක් කියලයි
01:45
of our intellectual culture
37
93875
1905
අපේ බුද්ධිමත් සමාජය
01:47
that like to think they're opposing each other
38
95780
2526
මේවා විද්‍යාවට ප්‍රති විරුද්ධ දේවල් හැටියට සලකන්නේ
01:50
but in fact they share a common set of assumptions.
39
98306
3623
නමුත් මේ අංශ එකිනෙකට සමාන උපකල්පන භාවිත කරනවා ෴
01:53
One feature is the tradition of religious dualism:
40
101929
3962
මුල් කාරණාව තමයි සාම්ප්‍රදායික ආගමික පිළිගැනීම්:
01:57
Consciousness is not a part of the physical world.
41
105891
3325
විඥානය භෞතික ලෝකයේ කොටසක් නොවෙයි
02:01
It's a part of the spiritual world.
42
109216
1927
ඒක අධ්‍යාත්මික ලෝකයේ කොටසක් කියන එක කියන පිළිගැනීම තමයි ඒ ෴
02:03
It belongs to the soul,
43
111143
1536
විඥානය අයිති වෙන්නේ ආත්මයට,
02:04
and the soul is not a part of the physical world.
44
112679
3296
ආත්මය භෞතික ලෝකයේ කොටසක් නොවෙයි ෴
02:07
That's the tradition of God, the soul and immortality.
45
115975
3031
මේවා දෙවියන් , ආත්මය සහ සදාකාලික අමරණීයත්වය අඩංගු වන සම්ප්‍රදායන්
02:11
There's another tradition that thinks it's opposed to this
46
119006
2105
මෙම අදහසට ප්‍රතිවිරුද්ධ සම්ප්‍රදායකුත් තියෙනවා
02:13
but accepts the worst assumption.
47
121111
2104
මේ අදහස ඉතාම නරක උපකල්පනයක් පිලිගන්නවා
02:15
That tradition thinks that we are heavy-duty scientific materialists:
48
123215
4078
ඒ සම්ප්‍රදාය නිගමනය කරනවා අපි බැරෑරුම් විද්‍යාත්මක භෞතිකවාදීන් කියල:
02:19
Consciousness is not a part of the physical world.
49
127293
3465
විඥානය භෞතික ලෝකයේ කොටසක් නොවෙයි෴
02:22
Either it doesn't exist at all, or it's something else,
50
130758
2646
එක්කෝ එහෙම දෙයක් ඇත්තේ නැහැ , එහෙම නැත්නම් විඥානය කියන්නේ වෙනම දෙයක්
02:25
a computer program or some damn fool thing,
51
133404
2650
පරිගණක වැඩසටහනක් හරි වෙන පලක් නැති දෙයක් වෙන්නත් පුළුවන්,
02:28
but in any case it's not part of science.
52
136054
3195
කොහොම වුනත් විද්‍යාත්මක දෙයක් නොවෙයි ෴
02:31
And I used to get in an argument that really gave me a stomachache.
53
139249
2208
එත් එක්ක මට ඔලුවේ කැක්කුම හැදෙන තර්කයක් ඉදිරිපත් කරා ෴
02:33
Here's how it went.
54
141457
1619
මේකයි ප්‍රශ්නය,
02:35
Science is objective, consciousness is subjective,
55
143076
4032
විද්‍යාව වාස්ත්විකයි, විඥානය ආත්මීයයි
02:39
therefore there cannot be a science of consciousness.
56
147108
3327
එම නිසා විඥානයට අදාල වූ විද්‍යාවක් පවතින්න බැහැ ෴
02:42
Okay, so these twin traditions are paralyzing us.
57
150435
6504
කොහොමහරි මේ සම්ප්‍රදායන් දෙකම අපිව අඩපණ කරනවා
02:48
It's very hard to get out of these twin traditions.
58
156939
2868
මේවායින් මිදෙන්න හරිම අපහසුයි
02:51
And I have only one real message in this lecture,
59
159807
3018
මේ දේශනයේ ඇත්තටම එකම අරමුණයි තියෙන්නේ
02:54
and that is, consciousness is a biological phenomenon
60
162825
3384
එක තමයි, විඥානය කියන්නේ ජීව විද්‍යාත්මක සංසිද්ධියක් කියන එක
02:58
like photosynthesis, digestion, mitosis --
61
166209
2889
හරියට ප්‍රභාසංශ්ලේෂණය,අනූනන විභාජනය (සෛල න්‍යෂ්ටි බෙදීමෙන් වර්ණදේහ ඇති වීමේ ක්‍රියාවලිය) වගේ--
03:01
you know all the biological phenomena -- and once you accept that,
62
169098
4335
ඔබ දන්නවා, ජීව විද්‍යාත්මක සංසිද්ධීන් පිලිගත්තහම,
03:05
most, though not all, of the hard problems
63
173433
2639
බොහොමයක්, ඔක්කොම නොවුනත්, විඥානය සම්බන්ධ
03:08
about consciousness simply evaporate.
64
176072
2275
අමාරු ගැටළු නැතිවෙලා යනවා ෴
03:10
And I'm going to go through some of them.
65
178347
2053
මම ඒ අමාරු ගැටළු වලින් කොටසක් ගැන කතා කරනවා ෴
03:12
Okay, now I promised you to tell you some
66
180400
2333
මම යමක් කියන්න පොරොන්දු වුනා
03:14
of the outrageous things said about consciousness.
67
182733
2739
විඥානය ගැන බියජනක දේවල් කිහිපයක් ෴
03:17
One: Consciousness does not exist.
68
185472
3600
එක: විඥානය භෞතික පැවැත්මක් නැති දෙයක් ෴
03:21
It's an illusion, like sunsets.
69
189072
2230
මේක දෘෂ්ටි මායාවක් වගේ දෙයක් ,හරියට ඉර බහිනවා වගේ ෴
03:23
Science has shown sunsets and rainbows are illusions.
70
191302
5065
දේදුන්නක් කියන්නෙත් දෘෂ්ඨි මායාවක්,
03:28
So consciousness is an illusion.
71
196367
1923
ඒ වගේම විඥානය කියන්නෙත් එක්තරා ආකාරයක මායාවක් ෴
03:30
Two: Well, maybe it exists, but it's really something else.
72
198290
3255
දෙක: ඒක පවතිනවානම් පවතින්නේ වෙනත් ආකාරයකට ෴
03:33
It's a computer program running in the brain.
73
201545
3781
මොලය ඇතුලේ දුවන පරිගණක වැඩසටහනක් වාගේ ෴
03:37
Three: No, the only thing that exists is really behavior.
74
205326
3814
තුන : නියම ආකාරයෙන් පවතින්නේ එහි චර්යාවේ ඵලයන් සහ අතුරඵලයන් පමණයි ෴
03:41
It's embarrassing how influential behaviorism was,
75
209140
3608
එක අතකට චර්යාවාදය කොච්චර බලගතුයිද කියන එක හිතන්නත් අමාරුයි,
03:44
but I'll get back to that.
76
212748
1355
මම පසුව ඒ ගැන කතා කරන්නම් ෴
03:46
And four: Maybe consciousness exists,
77
214103
2734
හතර: විඥානය පවතිනවානම්,
03:48
but it can't make any difference to the world.
78
216837
2143
එකට ලෝකයේ කිසිම ක්‍රියාවක් වෙනස් කරන්න බැහැ ෴
03:50
How could spirituality move anything?
79
218980
2792
භෞතික වස්තුවක් අධ්‍යාත්මිකව හොලවන්න බැහැනේ, නේද ?
03:53
Now, whenever somebody tells me that, I think,
80
221772
1795
එහෙනම්, කවුරුහරි මට කියනවනම්,
03:55
you want to see spirituality move something?
81
223567
2290
ඔහුට හෝ ඇයට හම දෙයක් අධ්‍යත්මිකව චලනය කරන හැටි බලන්න ඕනේ කියල ,
03:57
Watch. I decide consciously to raise my arm,
82
225857
3272
ඔන්න බලන්න, මම හිතනව මගේ මනසින් මගේ අත උස්සන්න ඕනේ කියල
04:01
and the damn thing goes up. (Laughter)
83
229129
2609
මෙන්න බොලේ මගේ අත ඉස්සෙනවා ෴
04:03
Furthermore, notice this:
84
231738
3771
තව දුරටත් කියනවානම් :
04:07
We do not say, "Well, it's a bit like the weather in Geneva.
85
235509
3995
එක අකාලේ වහිනවා වගේ දෙයක් නෙවෙයි ෴
04:11
Some days it goes up and some days it doesn't go up."
86
239504
2648
සමහර වෙලාවට උඩ එනවා සමහර වෙලාවට නැහැ නෙවෙයි ෴
04:14
No. It goes up whenever I damn well want it to.
87
242152
2655
මට අවශ්‍ය හැම වෙලාවටම අත උඩට එනවා ෴
04:16
Okay. I'm going to tell you how that's possible.
88
244807
2038
හරි, මම දැන් කියන්න යන්නේ එහෙම කොහොමද වෙන්නේ කියන එකයි ෴
04:18
Now, I haven't yet given you a definition.
89
246845
3771
මම තවම කිසිම අර්ථකතනයක් දීල නැහැ ෴
04:22
You can't do this if you don't give a definition.
90
250616
2252
මේ වගේ දෙයක් කිසිම අර්ථ දැක්වීමක් නොකර කරන්න බැහැ ෴
04:24
People always say consciousness is very hard to define.
91
252868
3092
බොහොමයක් දෙනා කියන්නේ විඥානය අර්ථ දක්වන්න හරිම අමාරු දෙයක් කියල ෴
04:27
I think it's rather easy to define
92
255960
1883
මම හිතන්නේ නැහැ එක අමාරු වැඩක් කියල,
04:29
if you're not trying to give a scientific definition.
93
257843
2209
නමුත් විද්‍යාත්මක අර්ථ දැක්වීමක් දෙන්නේ නැත්නම් පමණයි ෴
04:32
We're not ready for a scientific definition,
94
260052
2280
අපි තවම විද්‍යාත්මක අර්ථ දැක්වීමකට සුදානම් නැහැ,
04:34
but here's a common-sense definition.
95
262332
1739
නමුත් අපිට සාමාන්‍ය දැනීමෙන් විඥානය අර්ථ දක්වන්න පුළුවනි෴
04:36
Consciousness consists of all those states of feeling
96
264071
2849
විඥානය හැඟීම් දැනීම සම්බන්ධ සියලුම දේ වලින් සමන්විතයි,
04:38
or sentience or awareness.
97
266920
2068
එහෙම හරි සම්ප්‍රජානනය හෝ සචේතනය සම්බන්ධ දේ වලින්෴
04:40
It begins in the morning when you wake up from a dreamless sleep,
98
268988
3558
කෙනෙක් රාත්‍රී සුව නින්දකට(සිහින දකින්නේ නැතිව ) පස්සේ,
04:44
and it goes on all day until you fall asleep
99
272546
2469
උදේ අවදි වුන මොහොතේ පටන් නැවත රාත්‍රියේ නින්දට යන තෙක්ම,
04:47
or die or otherwise become unconscious.
100
275015
3198
එහෙමත් නැත්නම් ඔහු/ඇය මිය යන තෙක්ම මනස කාර්යබහුලයි ෴
04:50
Dreams are a form of consciousness on this definition.
101
278213
3120
සිහින කියන්නෙත් විඥානයේ එක්තරා නිරූපණයක් ෴
04:53
Now, that's the common-sense definition. That's our target.
102
281333
2902
මේක සාමාන්‍ය දැනීමෙන් ව්‍යුත්පන්න වෙන අර්ථ දැක්වීමක් පමණයි. අපේ අරමුණත් එකයි ෴
04:56
If you're not talking about that, you're not talking about consciousness.
103
284235
3485
කෙනෙක් ඒ ගැන කතා කරන්නේ නැත්නම් ඔහු විඥානය ගැන කතා කරන්නේ නැහැ ෴
04:59
But they think, "Well, if that's it, that's an awful problem.
104
287720
3500
නමුත් ඔහු හිතන්න පුළුවන් " එක එහෙම නම්, එක බරපතල ප්‍රශ්නයක් "
05:03
How can such a thing exist as part of the real world?"
105
291220
3958
එහෙම දෙයක් තාත්වික ලෝකයේ පවතිනේ කොහොමද?"
05:07
And this, if you've ever had a philosophy course,
106
295178
1890
ඔබ දර්ශන වාදය විෂයක් ලෙස හදාරලා තියෙනවා නම්,
05:09
this is known as the famous mind-body problem.
107
297068
3219
එක තම කය සහ මනස පිළිඹඳ ගැටලුව කියල හඳුන්වන්නේ.
05:12
I think that has a simple solution too. I'm going to give it to you.
108
300287
2845
මම හිතන්නේ මේකට ඉතාම සරල විසඳුමක් තියෙනවා෴
05:15
And here it is: All of our conscious states, without exception,
109
303132
4420
මනසේ සියලුම ආකාරයන් සහ ක්‍රියාකාරිත්වයන් , කිසිම විශේෂත්වයක් නැතිව,
05:19
are caused by lower-level neurobiological processes in the brain,
110
307552
5525
ඇතිවෙන්නේ මොලයේ පහත මට්ටමේ ස්නායු වල (නියුරෝණ වල) ක්‍රියාකාරිත්වය නිසා
05:25
and they are realized in the brain
111
313077
2181
මේවා හඳුනා ගැනෙන්නේ
05:27
as higher-level or system features.
112
315258
2334
මොලයේ ඉහල මට්ටමක එහෙමත් නැත්නම් පද්ධතියේ ලක්ෂණ විදියටයි ෴
05:29
It's about as mysterious as the liquidity of water.
113
317592
3156
එක වතුරේ තරලමය ස්වභාවය තරමටම ගුප්තයි ෴
05:32
Right? The liquidity is not an extra juice squirted out
114
320748
3475
තරලමය ස්වභාවය කියන්නේ
05:36
by the H2O molecules.
115
324223
1690
ජල අංශු වලින් පෙරා ගත් දෙයක් නොවෙයි෴
05:37
It's a condition that the system is in.
116
325913
2878
තරලමය ස්වභාවය කියන්නේ පද්ධතිය සමස්ථයක් විදියට පවතින ස්වභාවය෴
05:40
And just as the jar full of water can go from liquid to solid
117
328791
5162
සරාවක තියන තරලමය ජලය ඝන තත්වයට පත්වෙන්න පුළුවන්
05:45
depending on the behavior of the molecules,
118
333953
1953
අංශු වල හැසීරීමට අනුව,
05:47
so your brain can go from a state of being conscious
119
335906
2996
ඒ වගේම ඔබේ මොළයටත් පුළුවනි සිහි ඇති තත්වයේ ඉඳන්
05:50
to a state of being unconscious,
120
338902
1640
සිහි නැති තත්වයට යන්න පුළුවනි,
05:52
depending on the behavior of the molecules.
121
340542
2986
එහෙම වෙන්නෙත් අංශු වල හැසිරීම අනුව තමයි෴
05:55
The famous mind-body problem is that simple.
122
343528
4385
කය සහ මනස සම්බන්ධ ගැටලුවත් මේ තරම්ම සරලයි ෴
05:59
All right? But now we get into some harder questions.
123
347913
3177
හරි, දැන් අපි තරමක් ඊට වඩා අමාරු ගැටළු වලට යොමු වෙමු
06:03
Let's specify the exact features of consciousness,
124
351090
3444
අපි බලමු විශේෂ ලක්ෂණ මොනවද කියන එක , නියම වශයෙන්ම
06:06
so that we can then answer those four objections
125
354534
2472
අපිට පුළුවන් මුලින් සඳහන් කරපු කාරණා 4 ට පිලිතුරු දෙන්න
06:09
that I made to it.
126
357006
1287
අපිට පුළුවන් මුලින් සඳහන් කරපු කාරණා 4 ට පිලිතුරු දෙන්න෴
06:10
Well, the first feature is, it's real and irreducible.
127
358293
4267
මුල්ම ලක්ෂණය තමයි විඥානය තාත්විකයි, ඒ වගේම ඊට වඩා සරල කොටස් කරන්න බැහැ ෴
06:14
You can't get rid of it.
128
362560
2054
එක ඉවත් කරන්නත් බැහැ ෴
06:16
You see, the distinction between reality and illusion
129
364614
4171
යථාර්ථයේ සහ මායාවේ වෙනස තමයි
06:20
is the distinction between how things
130
368785
2669
මනසින් අපට යමක් වැටහෙන ආකාරය සහ තාත්වික වශයෙන් පවතින ආකාරයේ වෙනස
06:23
consciously seem to us and how they really are.
131
371454
3874
මනසින් අපට යමක් වැටහෙන ආකාරය සහ තාත්වික වශයෙන් පවතින ආකාරයේ වෙනස ෴
06:27
It consciously seems like there's --
132
375328
1876
අපිට පෙනෙන ආකාරයට නම් ;
06:29
I like the French "arc-en-ciel" —
133
377204
1668
මම "arc-en-ciel" කියන ප්‍රංශ වචනය පරිවර්ථනය කලොත් ;
06:30
it seems like there's an arch in the sky,
134
378872
2198
එකේ තේරුම තමයි අහස ආරුක්කුවක් ,
06:33
or it seems like the sun is setting over the mountains.
135
381070
3780
එහෙමත් නැත්නම් ඉර කඳු ඉස්මත්තෙන් බැහැල යනවා ෴
06:36
It consciously seems to us, but that's not really happening.
136
384850
3097
මේවා නියම ආකාරයෙන් ඒ විදියට සිද්ද වෙන්නේ නැහැ෴
06:39
But for that distinction between
137
387947
1927
නමුත් යථාර්තයේ සහ අපේ මනසට වැටහෙන ආකාරය අතර වෙනස නම්
06:41
how things consciously seem and how they really are,
138
389874
2465
නමුත් යථාර්තයේ සහ අපේ මනසට වැටහෙන ආකාරය අතර වෙනස නම්,
06:44
you can't make that distinction for the very existence of consciousness,
139
392339
4091
විඥානයේ පැවැත්ම තහවුරු කරන්න මේ තර්කය තහවුරු කරන්න භාවිතා කරන්න බැහැ
06:48
because where the very existence of consciousness is concerned,
140
396430
3851
විඥානයේ පැවැත්ම ගැන කතා කරනවා නම්
06:52
if it consciously seems to you that you are conscious,
141
400281
2980
ඔබට විඥානයක් තියෙනවා කියල ඔබේ වැටහෙනවා නම්
06:55
you are conscious.
142
403261
1885
ඔබට සවිඥානිකයි ෴
06:57
I mean, if a bunch of experts come to me and say,
143
405146
3354
විශේෂඥයින් කෙනෙකුට කිව්වොත්
07:00
"We are heavy-duty neurobiologists and we've done a study
144
408500
2286
"අපි ස්නායු සම්බන්ධ විශේෂඥයෝ , අපි පර්යේෂණයක් කරා
07:02
of you, Searle, and we're convinced you are not conscious,
145
410786
3155
අපිට එකෙන් තහවුරු වුන දෙයක් තමයි ඔබ සවිඥානික නැහැ,
07:05
you are a very cleverly constructed robot,"
146
413941
2028
ඔබ ඉතාමත් හොඳින් හදල තියෙන රෝබෝවක් කියල"
07:07
I don't think, "Well, maybe these guys are right, you know?"
147
415969
3313
ඔහු හිතන්නේ නැහැ "සමහර විට ඔහු නිවැරදි ඇති " කියල
07:11
I don't think that for a moment, because, I mean,
148
419282
2563
ඔබ මොහොතකටවත් එක ඇත්ත කියල හිතන්නේ නැහැ
07:13
Descartes may have made a lot of mistakes, but he was right about this.
149
421845
2910
ඩෙකාර්ට් කොච්චර වැරදි උනත් මේ කාරණාව සම්බන්ධයෙන් ඔහු වැරදි නැතිව ඇති
07:16
You cannot doubt the existence of your own consciousness.
150
424755
2955
කෙනෙක් කවදාවත් තමන්ට මනසක් නැතිව ඇති කියල පිලි ගන්නේ නැහැ ෴
07:19
Okay, that's the first feature of consciousness.
151
427710
2173
හරි එක තමයි විඥානය සම්බන්ධ පළමු ලක්ෂණය ෴
07:21
It's real and irreducible.
152
429883
1941
තාත්විකයි වගේම ඊට වඩා සරල ආකාරයක් පවතින්නේ නැහැ ෴
07:23
You cannot get rid of it by showing that it's an illusion
153
431824
3231
එක නැති කරන්න බැහැ එක මායාවක් කියල පෙන්නල දීල
07:27
in a way that you can with other standard illusions.
154
435055
3229
වෙනත් මායාවන් බොරු කියල පෙන්නලා දෙනවා වගේ
07:30
Okay, the second feature is this one
155
438284
2532
දෙවැනි ලක්ෂණය මේකයි
07:32
that has been such a source of trouble to us,
156
440816
2465
මේක අපිට ප්‍රශ්න විශාල ප්‍රමාණයක් ඇති කරපු කාරණාවක්
07:35
and that is, all of our conscious states
157
443281
2182
විඥානයේ සියලුම සංවේදනවලට
07:37
have this qualitative character to them.
158
445463
2964
ප්‍රමාණාත්මක ස්වභාවයක් තිබීම තිබීම ෴
07:40
There's something that it feels like to drink beer
159
448427
2396
බීර වීදුරුවක් බීම සම්බන්ධයෙන් දැනෙන දැනීම
07:42
which is not what it feels like to do your income tax
160
450823
2954
සහ තමන්ගේ අදායම් බදු ගණන් හදන එක සම්බන්ධයෙන් දැනේන දැනීම වෙනස්
07:45
or listen to music, and this qualitative feel
161
453777
3068
ඒ වගේමයි සංගීතයට ඇති කැමැත්ත, මේ ප්‍රමාණාත්මක හැගීම
07:48
automatically generates a third feature,
162
456845
2561
තුන් වෙනි ලක්ෂණයකට හේතු පාදක වෙනවා෴
07:51
namely, conscious states are by definition subjective
163
459406
3794
විඥානික තත්වයන් මුලික වශයෙන් මනෝමූලිකයි
07:55
in the sense that they only exist as experienced
164
463200
2955
ඒ කියන්නේ එක පවතින්නේ කෙනෙක් අත්දකින දෙයක් හැටියටයි
07:58
by some human or animal subject,
165
466155
2195
මිනිසෙක් හේ සතෙක් විසින්,
08:00
some self that experiences them.
166
468350
1873
යමක් ඇත දැකිය හැකි ප්‍රාණියෙක් ෴
08:02
Maybe we'll be able to build a conscious machine.
167
470223
2383
සමහරවිට අපිට සහිත සවිඥානික යන්ත්‍රයක් හදන්න පුළුවන් වේවි
08:04
Since we don't know how our brains do it,
168
472606
2153
නමුත් අපේ මොලය සවිඥානික වෙන්නේ කොහොමද කියන්න අපි දන්නේ නැහැ,
08:06
we're not in a position, so far, to build a conscious machine.
169
474759
4135
ඒ නිසා අපි තවම එහෙම යන්ත්‍රයක් නිර්මාණය කරන්න තත්වයක නැහැ෴
08:10
Okay. Another feature of consciousness
170
478894
2775
හරි, තවත් ලක්ෂණයක් තමයි
08:13
is that it comes in unified conscious fields.
171
481669
4151
විඥානය දැනෙන්නේ එකීකෘත ක්ෂේත්‍රයක් තුලින්෴
08:17
So I don't just have the sight of the people in front of me
172
485820
2356
එක නිසා මට මම ඉදිරිපිට ඉන්න අයගේ දර්ශනයක් තියෙනවා වගේම
08:20
and the sound of my voice and the weight of my shoes
173
488176
2714
මගේ කඩ හඬ , මගේ බර දෙපා වලට
08:22
against the floor, but they occur to me
174
490890
2175
පොළොවෙන් තෙරපන සංවේදනයත් තියෙනවා. නමුත් ඒවා මගේ දැනෙන්නේ
08:25
as part of one single great conscious field
175
493065
3482
එකම පරාසයක විහිදෙන සවිඥානික ක්ෂේත්‍රයක බලපෑමක් විදියට
08:28
that stretches forward and backward.
176
496547
2016
එකම පරාසයක විහිදෙන සවිඥානික ක්ෂේත්‍රයක බලපෑමක් විදියට෴
08:30
That is the key to understanding
177
498563
1769
මේක තමයි මූලිකම දේ
08:32
the enormous power of consciousness.
178
500332
2439
විඥානය සතු අති විශාල බලය තේරුම් ගන්න ෴
08:34
And we have not been able to do that in a robot.
179
502771
2944
අපිට තවම බැරි වෙලා තියෙනවා එවන් සංවේදනයක් ඇති රොබෝ කෙනෙක් නිර්මාණය කරන්න ෴
08:37
The disappointment of robotics derives from the fact
180
505715
2388
රොබෝ විද්‍යාවේ අසාර්ථකත්වයට හේතුවක් තමයි
08:40
that we don't know how to make a conscious robot,
181
508103
2012
අපි දන්නේ නැහැ කොහොමද සවිඥානික රොබෝ කෙනෙක් හදන්නේ කියල,
08:42
so we don't have a machine that can do this kind of thing.
182
510115
3508
එකේ ප්‍රතිඵලය තමයි අපිට තාම එවන් යන්ත්‍රයක් නැති වීම෴
08:45
Okay, the next feature of consciousness,
183
513623
2509
ඊළඟ ලක්ෂණය තමයි,
08:48
after this marvelous unified conscious field,
184
516132
3115
ඉස්සර වෙලා මම සඳහන් කරපු විශ්මිත සවිඥානික ක්ෂේත්‍රය
08:51
is that it functions causally in our behavior.
185
519247
2792
අපෙ හැසිරීමට හේතු පාදක වීම෴
08:54
I gave you a scientific demonstration by raising my hand,
186
522039
3203
මම මුලින් උදාහරණයක් දුන්න මගේ අත එසවීම ගැන
08:57
but how is that possible?
187
525242
1750
නමුත් එහෙම දෙයක් වෙන්නේ කොහොමද ?
08:58
How can it be that this thought in my brain
188
526992
3764
කොහොමද මගේ මොලේ ඇති වන සිතිවිල්ලක්
09:02
can move material objects?
189
530756
2200
භෞතික වස්තුවක් චලනය කරවන්නේ
09:04
Well, I'll tell you the answer.
190
532956
1366
මම කියන්නම් කොහොමද කියල ෴
09:06
I mean, we don't know the detailed answer,
191
534322
1771
අපි දන්නේ නැහැ සවිස්තරාත්මක උත්තරය,
09:08
but we know the basic part of the answer, and that is,
192
536093
3090
නමුත් අපි දන්නවා මුලික කාරණා මොනවද කියල,
09:11
there is a sequence of neuron firings,
193
539183
2293
නියුරෝන සමූහයක් උත්තේජනය වුණාම
09:13
and they terminate where the acetylcholine
194
541476
3087
එහි ප්‍රතිඵලය තමයි ඇසිට්යිල්-කොලින්
09:16
is secreted at the axon end-plates of the motor neurons.
195
544563
2821
නියුරෝනයේ ආවේගවාහකයේ කෙලවරින් පිටවීම
09:19
Sorry to use philosophical terminology here,
196
547384
2075
සමා වෙන්න දාර්ශනික වචන පාවිච්චි කරනවට,
09:21
but when it's secreted at the axon end-plates of the motor neurons,
197
549459
4016
නමුත් එහෙම උනහම,
09:25
a whole lot of wonderful things happen in the ion channels
198
553475
2598
ඒ සමගම සිද්ධ වෙන ක්‍රියාවලිය එක්කම තමයි
09:28
and the damned arm goes up.
199
556073
2094
අත එසවෙන්නෙ෴
09:30
Now, think of what I told you.
200
558167
2124
මම කියපු දේ ගැන තව ටිකක් හිතන්න
09:32
One and the same event,
201
560291
1742
මුලින් කතා කරපු,
09:34
my conscious decision to raise my arm
202
562033
3035
අත එසවීමේ ක්‍රියාවලිය සඳහා මම ගන්න තීරණයේ
09:37
has a level of description where it has all of these
203
565068
2795
ස්වභාවය , අනිත්
09:39
touchy-feely spiritual qualities.
204
567863
2146
බාහිර සංවේදනවල සහ අධ්‍යාත්මික හැගීම්වල ස්වභාවයට සමානයි
09:42
It's a thought in my brain, but at the same time,
205
570009
2401
එක මගේ හිතේ සිතුවිල්ලක් පමණයි, ඒත් එක්කම
09:44
it's busy secreting acetylcholine
206
572410
1986
මුලින් සඳහන් කරපු ඇසිටයිල් කොලින් පිටවීම වගේ
09:46
and doing all sorts of other things
207
574396
1535
අනෙකාකාර ක්‍රියාකාරකම් සිද්ධ වෙනවා
09:47
as it makes its way from the motor cortex
208
575931
2788
ඒ අතරේ තමයි සංඥාව මොලයේ ඉඳන්
09:50
down through the nerve fibers in the arm.
209
578719
2697
ස්නායු ඔස්සේ අතේ ස්නායු වලට එන්නේ෴
09:53
Now, what that tells us is that our traditional vocabularies
210
581416
3816
මේකෙන් අදහස් වෙන්නේ අපි මෙපමණ කාලයක් භාවිතා කරපු වචන මාලාව
09:57
for discussing these issues are totally obsolete.
211
585232
3384
අද වෙනකොට යල් පැනල෴
10:00
One and the same event has a level of description
212
588616
3257
එකම ක්‍රියාකාරකමක් සලකල බැලුවම, එක මට්ටමක් තියෙනවා
10:03
where it's neurobiological, and another level of description
213
591873
2966
ස්නායු සම්බන්ධ, තවත් මට්ටමක් තියෙනවා මානසිකව සිද්ධ වෙන ,
10:06
where it's mental, and that's a single event,
214
594839
2191
, නමුත් දෙකම එකම ක්‍රියාවකට සම්බන්ධයි,
10:09
and that's how nature works. That's how it's possible
215
597030
2110
එකයි ස්වභාවය. එක නිසා තමයි විඥානය ක්‍රියාවකට
10:11
for consciousness to function causally.
216
599140
3031
හේතු පාදක වෙන්නේ෴
10:14
Okay, now with that in mind,
217
602171
2859
හරි, දැන් අපි මේ කතා කල සියල්ල මතක තියාගෙන
10:17
with going through these various features of consciousness,
218
605030
3067
විඥානයේ ලක්ෂණත්
10:20
let's go back and answer some of those early objections.
219
608097
3172
අපි මුලින් කතා කල ප්‍රශ්න වල උත්තර හොයන්න බලමු ෴
10:23
Well, the first one I said was, consciousness doesn't exist,
220
611269
3609
මුල්ම ප්‍රශ්නය තමයි , විඥානයක් තියනවද නැතිද කියන එක
10:26
it's an illusion. Well, I've already answered that.
221
614878
1834
එක මිත්‍යාවක්ද කියන එක. අපි ඒක කතා කරපු නිසා
10:28
I don't think we need to worry about that.
222
616712
1516
ඒ ගැන තවත් කතා කරන්න අවශ්‍ය නැහැ ෴
10:30
But the second one had an incredible influence,
223
618228
3864
නමුත් ඉතාම වැදගත් ප්‍රශ්නය
10:34
and may still be around, and that is,
224
622092
1844
අපි කතා කරේ නැහැ,
10:35
"Well, if consciousness exists, it's really something else.
225
623936
3191
"විඥානය පවතිනවානම් එක අපි දන්නා දෙය නෙවෙයි "
10:39
It's really a digital computer program running in your brain
226
627127
3763
අපි දන්නා හැටියට විඥානය මොලය තුල වැඩ කරන පරිගණක වැඩසටහනක් වගේ
10:42
and that's what we need to do to create consciousness
227
630890
2505
කෙනෙක් හිතන්න පුළුවන් විඥානය නිර්මාණය කරන්න නම් අප කල යුත්තේ
10:45
is get the right program.
228
633395
1496
නිවැරදි වැඩසටහන තෝරා ගැනීමයි කියල ෴
10:46
Yeah, forget about the hardware. Any hardware will do
229
634891
2239
දෘඩකාංග එතරම් වැදගත් නැහැ෴
10:49
provided it's rich enough and stable enough to carry the program."
230
637130
2960
වැදගත් වෙන කාරණය තමයි වැඩසටහන දුවන්න තරම් දෘඩකාංග ප්‍රමානවත්ද කියන එකයි
10:52
Now, we know that that's wrong.
231
640090
3074
දැන් අපි දන්නවා ඒ අදහස නිවැරදි නොවෙන බව ෴
10:55
I mean, anybody who's thought about computers at all
232
643164
3009
පරිගණක ගැන සුළු වශයන් හෝ දන්න කෙනෙකුට
10:58
can see that that's wrong, because computation
233
646173
2464
මේක වැරදි බව හිතා ගන්න පුළුවනි ,හේතුව තමයි ගණනය කිරීම්
11:00
is defined as symbol manipulation,
234
648637
2415
අර්ථ දක්වල තියෙන්නේ සංකේත හැසිරවීම මගින් වීම,
11:03
usually thought of as zeros as ones, but any symbols will do.
235
651052
2884
සාමාන්‍ය පිලි ගැනීම තමයි බින්දු සහ එක සංකේත ඇසුරෙන් කියල නමුත් මේකට ඕනෙම සංකේතයක් භාවිතා කරන්න පුළුවනි ෴
11:05
You get an algorithm that you can program
236
653936
3167
ඇල්ගොරිතමයක් ගත්තොත් එක ක්‍රමලේඛනය කරන්න පුළුවන්
11:09
in a binary code, and that's the defining trait
237
657103
3107
ද්විමය අංකනයක් භාවිතයෙන් . එක පරිගණක වැඩසටහනක ප්‍රධාන ලක්ෂණයක්
11:12
of the computer program.
238
660210
2051
එක පරිගණක වැඩසටහනක ප්‍රධාන ලක්ෂණයක් ෴
11:14
But we know that that's purely syntactical. That's symbolic.
239
662261
3883
නමුත් අපි දන්නවා එක හුදෙක් පද ගැලපීමක් . එක සංකේතාත්මකය දෙයක්
11:18
We know that actual human consciousness has something more than that.
240
666144
4015
අපි දන්නවා මනුෂ්‍ය විඥානය එතනින් ඔබ්බට යන දෙයක්
11:22
It's got a content in addition to the syntax.
241
670159
3193
එහි අන්තර්ගතයක් තියෙනවා පද ගැලපීමකට වඩා .
11:25
It's got a semantics.
242
673352
1497
එහි අර්ථයක් තියනවා විඥාන
11:26
Now that argument, I made that argument 30 --
243
674849
2489
මේ තර්කය මම භාවිතා කලා අවුරුදු 30
11:29
oh my God, I don't want to think about it —
244
677338
1291
හ්ම්ම්.. මට හරියටම කල්පනාවක් නැහැ
11:30
more than 30 years ago,
245
678629
1342
එත් අවුරුදු 30 කට එහා
11:31
but there's a deeper argument implicit in what I've told you,
246
679971
2490
නමුත් මම කියපු දෙයින් ඊට වඩා ගැඹුරු දෙයක් ගම්‍ය වෙනවා,
11:34
and I want to tell you that argument briefly, and that is,
247
682461
3043
මම ඒ තර්කය කෙටියෙන් ඉදිරිපත් කරන්නම්,
11:37
consciousness creates an observer-independent reality.
248
685504
4589
එක තමයි විඥානය ඇති කරන්නේ නිරීක්ෂකයා මත රඳා පවතින යථාර්තයක්
11:42
It creates a reality of money, property, government,
249
690093
3488
එයින් ඇති කරන යථාර්ථය මුදල්, දේපොළ , රජයන්
11:45
marriage, CERN conferences,
250
693581
3972
විවාහය , සම්මන්ත්‍රණ
11:49
cocktail parties and summer vacations,
251
697553
2619
මධුවිත සාද සහ නිවාඩු කාල වගේ දේවල් වෙන්න පුළුවන්,
11:52
and all of those are creations of consciousness.
252
700172
2749
මේ ඔක්කොම අපේ මනසේ නිර්මාණ෴
11:54
Their existence is observer-relative.
253
702921
2835
ඉහත සඳහන් කරපු සියලුම දේවල පැවැත්ම නිරීක්ෂකයට සාපේක්ෂයි෴
11:57
It's only relative to conscious agents that a piece of paper
254
705756
3503
අපි මනසට සාපේක්ෂ නිර්ණායක තුලින් කඩදාසි කොලයක්
12:01
is money or that a bunch of buildings is a university.
255
709259
2847
මුදල් කියල සහ ගොඩනැගිලි එකතුවක් විශ්ව විද්‍යාලයක් කියල අර්ථ කථනය කරගන්නවා෴
12:04
Now, ask yourself about computation.
256
712106
3874
දැන් ඔබ ඔබගෙන්ම අහල බලන්න ගණනය කිරීම් සම්බන්ධයෙන්෴
12:07
Is that absolute, like force and mass and gravitational attraction?
257
715980
3669
ඒවා බලය , ස්කන්ධය ගුරුත්වාකර්ෂණ බලය වගේ නියතයන්ද?
12:11
Or is it observer-relative?
258
719649
2132
එහෙම නැතිනම් නිරික්ෂකයට සාපේක්ෂ දෙයක්ද?
12:13
Well, some computations are intrinsic.
259
721781
3527
ඇතැම් ගණනය කිරීම් නෛසර්ගිකයි෴
12:17
I add two plus two to get four.
260
725308
1911
දෙකයි දෙකයි එකතු කලහම උත්තරය හතරයි෴
12:19
That's going on no matter what anybody thinks.
261
727219
2571
එක ගණනය කිරීම කරන පුද්ගලයාගෙන් ස්වයත්තයි෴
12:21
But when I haul out my pocket calculator
262
729790
2489
නමුත් මම මගේ ගණක යන්ත්‍රය(කල්කියුලේටරය) මගින්
12:24
and do the calculation, the only intrinsic phenomenon
263
732279
3782
මේ ගණනය කිරීම කරනකොට සිද්ධ වෙන එකම නෛසර්ගික සංසිද්ධිය
12:28
is the electronic circuit and its behavior.
264
736061
3175
තමයි ඉලෙක්ට්‍රොනික පරිපථ සහ ඒවායේ හැසිරීම෴
12:31
That's the only absolute phenomenon.
265
739236
1764
එක තමයි එකම ස්වභාවික සිද්ධිය෴
12:33
All the rest is interpreted by us.
266
741000
2428
අනිත් සියලුම දේ අප විසින් අර්ථ කථනය කරගන්න දේවල්෴
12:35
Computation only exists relative to consciousness.
267
743428
3841
ගණනය කිරිම සිද්ධ වෙන්නේ සාපේක්ෂවයි෴
12:39
Either a conscious agent is carrying out the computation,
268
747269
2775
එක්කෝ සවිඥානික දෙයක් හෝ කෙනෙක් ගණනය කිරීම කරනවා,
12:42
or he's got a piece of machinery that admits of a computational interpretation.
269
750044
3643
එහෙමත් නැතිනම් ඔහුට හෝ ඇයට ගණනය කිරීම් අර්ථකථනය කරන යන්ත්‍රයක් තියෙනවා ෴
12:45
Now that doesn't mean computation is arbitrary.
270
753687
3068
එකෙන් අදහස් වෙන්නේ නැහැ ගණනය කිරීම් අහම්බයක් කියල ෴
12:48
I spent a lot of money on this hardware.
271
756755
2448
මම මුදල් ගොඩක් වියදම් කරනවා යම් දෘඩකාංග මිලදී ගන්න ෴
12:51
But we have this persistent confusion
272
759203
2146
අපිට කලක් ඉඳන් ව්‍යාකුල බවක් තියෙනවා,
12:53
between objectivity and subjectivity as features of reality
273
761349
4721
මානසිකත්වය සහ වාස්තවිකත්වය යථාර්ථයේ ලක්ෂණ විදියට සහ ප්‍රකාශ කරන ලද අදහස් වල ලක්ෂණ ලෙස සැලකුවොත් ෴
12:58
and objectivity and subjectivity as features of claims.
274
766070
3928
මානසිකත්වය සහ වාස්තවිකත්වය යථාර්ථයේ ලක්ෂණ විදියට සහ ප්‍රකාශ කරන ලද අදහස් වල ලක්ෂණ ලෙස සැලකුවොත් ෴
13:01
And the bottom line of this part of my talk is this:
275
769998
3166
මගේ කතාවේ මේ කොටසින් මම අදහස් කරන්නේ :
13:05
You can have a completely objective science,
276
773164
3651
විශයමුලික විද්‍යාවක් අපිට නිර්මාණය කිරීමේ හැකියාව තියෙනවා,
13:08
a science where you make objectively true claims,
277
776815
2912
සාධක සහන කරුණු මත පදනම් වූ නිගමන වලට එන විද්‍යාවක්,
13:11
about a domain whose existence is subjective,
278
779727
3430
මනොමුලික දේවල් පිලිඹඳව ,
13:15
whose existence is in the human brain
279
783157
3235
මොලය තුල පවතින,
13:18
consisting of subjective states of sentience
280
786392
2139
මානසික අවස්ථා වලින් හෝ සංවේදන හෝ සම්ප්‍රජානන වලින් සමන්විත ෴
13:20
or feeling or awareness.
281
788531
1685
මානසික අවස්ථා වලින් හෝ සංවේදන හේ සම්ප්‍රජානන වලින් සමන්විත ෴
13:22
So the objection that you can't have an objective science of consciousness
282
790216
4337
ඒ නිසා විඥානය පිලිඹඳ විෂයමූලික විද්‍යාවක් පවතින්න බැහැ කියන්න බැහැ
13:26
because it's subjective and science is objective, that's a pun.
283
794553
4208
මානසික තත්වයක් නමුත් විද්‍යාව විෂය මූලික නිසාය කියන කතාව විහිළුවක් බවට පත් වෙනවා ෴
13:30
That's a bad pun on objectivity and subjectivity.
284
798761
2709
ඒ විතරක් නෙවෙයි එක ඉතාම නරක විහිළුවක්෴
13:33
You can make objective claims
285
801470
2324
කෙනෙකුට පුළුවන් විෂය මූලික කරුණු ඉදිරිපත් කරන්න පුළුවනි,
13:35
about a domain that is subjective in its mode of existence,
286
803794
4042
පැවැත්ම මනොමුලික වූ විශයපතයක් සම්බන්ධව,
13:39
and indeed that's what neurologists do.
287
807836
1573
ඒක තමයි ස්නායු විශේෂඥයෝ කරන්නේ ෴
13:41
I mean, you have patients that actually suffer pains,
288
809409
2490
මම අදහස් කරන්නේ කෙනෙකුට වේදනාවෙන් දුක් විඳිනකොට
13:43
and you try to get an objective science of that.
289
811899
2689
ඒ ඔස්සේ නිගමන වලට එන්න තමයි ස්නායු විශේෂඥයෝ උත්සාහ කරන්නේ ෴
13:46
Okay, I promised to refute all these guys,
290
814588
2072
හොඳයි, මම කිව්වා මිත්‍යා මත බොරු කියල ඔප්පු කරනවා කියල
13:48
and I don't have an awful lot of time left,
291
816660
1575
නමුත් මට මහා විසාල කාලයක් නැහැ,
13:50
but let me refute a couple more of them.
292
818235
1908
මම තවත් කිහිපයක් ගැන කතා කරන්නම්෴
13:52
I said that behaviorism ought to be
293
820143
2235
මම කලින් කිව්වා චර්යාවාදය
13:54
one of the great embarrassments of our intellectual culture,
294
822378
3289
බුද්ධිමත් සමාජය ඉතාමත් අපහසුතාවයකට පත් කරපු කාරණාව වෙන්න පුළුවන් කියල,
13:57
because it's refuted the moment you think about it.
295
825667
2893
එක මොහොතක් ඒ ගැන කල්පනා කරනකොටම එක ප්‍රතික්ෂේප වෙනවා ෴
14:00
Your mental states are identical with your behavior?
296
828560
2857
කෙනෙකුගේ මනස හැසිරීමට සර්වප්‍රකාරයෙන් එකඟ වෙනවද ?
14:03
Well, think about the distinction between feeling a pain
297
831417
3151
හිතල බලන්න වේදනාව දැනීම සහ
14:06
and engaging in pain behavior.
298
834568
1703
වේදනාව දැනෙන කෙනෙකුගේ හැසිරීම් රටාව
14:08
I won't demonstrate pain behavior, but I can tell you
299
836271
1988
මම කරලා පෙන්නුවේ නැති උනත් කියන්න පුළුවන්
14:10
I'm not having any pains right now.
300
838259
1839
මට මහා වේදනාත්මක දෙයක් දැනෙන්නේ නැහැ කියල ෴
14:12
So it's an obvious mistake. Why did they make the mistake?
301
840098
4120
එහෙනම් එක පැහැදිලිවම වැරැද්දක්.ඇයි කෙනෙක් එහෙම වැරැද්දක් කරන්නේ ?
14:16
The mistake was — and you can go back and read
302
844218
1884
වැරැද්ද තමයි, කෙනෙකුට අවශ්‍ය නම මේ ගැන පසුව කියවන්න,
14:18
the literature on this, you can see this over and over —
303
846102
2589
ඔබට නැවත නැවතත් පෙනේවි , දත්ත දිහා බැලුවොත්
14:20
they think if you accept the irreducible existence
304
848691
4016
ඔබ හිතුවොත් මනස කියන්නේ ඊට වඩා කොටස් කරන්න බැරි දෙයක් කියල
14:24
of consciousness, you're giving up on science.
305
852707
2795
ඔබ විද්‍යාව නොසලකා හරිනවා
14:27
You're giving up on 300 years of human progress
306
855502
3071
ඔබ අවුරුදු 300 ක මිනිස් ඉතිහාසයේ මානව සංවර්ධනය පැත්තකට දානවා
14:30
and human hope and all the rest of it.
307
858573
1749
ඔබ අවුරුදු 300 ක මිනිස් ඉතිහාසයේ මානව සංවර්ධනය පැත්තකට දානවා
14:32
And the message I want to leave you with is,
308
860322
2900
මගේ මේ දේශන්යෙන් ඔබට කියන්න හදන්නේ,
14:35
consciousness has to become accepted
309
863222
2443
මනස කියන්නේ
14:37
as a genuine biological phenomenon,
310
865665
2488
සම්පුර්ණයෙන්ම ජීව විද්‍යාත්මක සංසිද්ධියක්
14:40
as much subject to scientific analysis
311
868153
2467
එය විද්‍යාත්මක ක්‍රමය ඔස්සේ විග්‍රහ කල යුතුයි
14:42
as any other phenomenon in biology,
312
870620
1960
අනෙත් සියලුම ජීව විද්‍යා විෂය පථයන් වගේ ,
14:44
or, for that matter, the rest of science.
313
872580
2154
හරියටම කියනවා නම් අනෙක් සියලුම විද්‍යාත්මක විෂයන් වගේ.
14:46
Thank you very much.
314
874734
1382
දේශනයට සවන් දුන් ඔබ සැමට බොහොම ස්තුතියි ෴
14:48
(Applause)
315
876116
5493
(අත්පොලසන්)
Translated by Tharanga Wijethilake
Reviewed by Dulini Mudunkotuwa

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
John Searle - Philosopher
John Searle has made countless contributions to contemporary thinking about consciousness, language, artificial intelligence and rationality itself.

Why you should listen

American philosopher John Serle has made countless contributions to contemporary thinking about consciousness, language, artificial intelligence and rationality itself. In his early work, he focused on the nature of language and what we are conveying when we speak and how the intention behind what we intend to say can the meaning of words from context to context.

He is best known for his “Chinese Room” thought experiment, which challenges the notion of a truly intelligent artificial intelligence. In it, he imagines a room containing an individual, who speaks only English, working with a set of English instructions to write a series of Chinese characters in order to anonymous communicate with a Chinese speaker outside the room. If that individual follows the instructions carefully, she can effectively fool the Chinese speaker into thinking he’s talking to someone who understands his language. Serle argues that, at the very least, the metaphor raises deep complications as to whether or not one can truly describe convincing simulations of intelligence as intelligent.

He remains of firm believer that subjective experiences are real -- even if they don’t always describe things are they really are -- and are worth thinking about in objective terms because of it.

More profile about the speaker
John Searle | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee