TEDGlobal 2014
Laura Boushnak: For these women, reading is a daring act
لاورا بوشناک: بۆ ئەو ئافرەتانەی کە پێیان وایە خوێندن بە کەڵکترین شتە
Filmed:
Readability: 5.3
919,431 views
لە هەندێک سوچی ئەم جیهانەدا، ئافرەتان چاندی خوێندن و خوێندنەوەی سەرەتاییان نییە. هۆکاری جیاوازن. بۆ لە زۆر دۆخدا، خوێندەواری لە لایەن باوکانەوە پەسەند ناکرێت. وێنەگر و قسەکەری تێد، لاورا بوشناک ،بۆ چەند وڵاتێکی عەرەبی گەشتی کردووە وەک مصر، تونس و یەمەن، بۆ گێرانەوەی چیرۆکی چەند ئافرەتێکی ئازا؛ ئافرەتێکی تەمەن ٦٠ ساڵ، چالاکێکی سیاسی یان فێرخوازێک کە دژی گشت گرەوەکان و ئامارەکانی نەخوێندەواری دەجەنگن.
Laura Boushnak - Photographer
Laura Boushnak is a Kuwaiti-born Palestinian photographer whose work focuses on women, literacy and education reform in the Arab world. Full bio
Laura Boushnak is a Kuwaiti-born Palestinian photographer whose work focuses on women, literacy and education reform in the Arab world. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
،وەک کچێکی وێنەگری عەرەبی
00:12
As an Arab female photographer,
0
648
2137
00:14
I have always found ample inspiration
for my projects in personal experiences.
for my projects in personal experiences.
1
2785
5132
زۆر جار لە ئەزموونی تایبەتییەوە
.ئیلهامی پڕۆژەم بۆ دێت
.ئیلهامی پڕۆژەم بۆ دێت
00:20
The passion I developed for knowledge,
2
7917
1932
،پەرۆشییم بۆ زانیاری پەرەی سەند
00:22
which allowed me to break barriers
towards a better life
towards a better life
3
9849
3401
وای لێکردم هەموو ئەو بەربەستانە ببڕم
بۆ گەیشتن بە ژیانێکی باشتر
بۆ گەیشتن بە ژیانێکی باشتر
00:25
was the motivation
for my project I Read I Write.
for my project I Read I Write.
4
13250
4349
پرۆژەکەم
.دەخوێنمەوە و دەنوسم' ھاندەرم بوو '
.دەخوێنمەوە و دەنوسم' ھاندەرم بوو '
00:29
Pushed by my own experience,
5
17599
1732
،بە ئەزمونی خۆم ھەوڵمدا
00:31
as I was not allowed initially
to pursue my higher education,
to pursue my higher education,
6
19331
3975
لەکاتێکدا کە دەرفەتی
،تەواو کردنی خوێندنی باڵام پێنەدرا
،تەواو کردنی خوێندنی باڵام پێنەدرا
00:35
I decided to explore and document
stories of other women
stories of other women
7
23306
4177
بڕیارمدا بە دوای ئەو بەڵگەنامانەدا بگەڕێم
کە چیرۆکی ئافرەتان لەخۆ دەگێرن
کە چیرۆکی ئافرەتان لەخۆ دەگێرن
00:39
who changed their lives through education,
8
27483
2833
ئەوانەی ڕێگەی پەروەدرە و فێرکردنەوە
،ژیانی خۆیان گۆڕی
،ژیانی خۆیان گۆڕی
00:42
while exposing and questioning
the barriers they face.
the barriers they face.
9
30316
3831
.لەکاتێکدا ڕووبەڕووی لێپرسینەوە دەبوونەوە
00:46
I covered a range of topics
that concern women's education,
that concern women's education,
10
34147
3686
لێکۆڵینەوەم لە چەند بابەتێکی
،پەیوەندیدار بە فێربوونی ژنان کرد
،پەیوەندیدار بە فێربوونی ژنان کرد
00:50
keeping in mind the differences
among Arab countries
among Arab countries
11
37833
2618
بە لەبەرچاوگرتنی
جیاوازیەکانی وڵاتە عەرەبییەکان
جیاوازیەکانی وڵاتە عەرەبییەکان
00:52
due to economic and social factors.
12
40451
3118
.بەھۆی کێشە کۆمەڵایەتی و ئابورییەوە
00:55
These issues include female illiteracy,
which is quite high in the region;
which is quite high in the region;
13
43569
4165
یەکێک لە کێشەکان نەخوێندەواری ئافرەتە
:ئەم ڕێژەیەش لەم ناوچەیە زۆر بەرزە
:ئەم ڕێژەیەش لەم ناوچەیە زۆر بەرزە
00:59
educational reforms;
programs for dropout students;
programs for dropout students;
14
47734
4407
چاکسازی پەروەردەی؛ پڕۆگرام
بۆ ئەو فێرخوازانەی وازیان لە خوێندن هێناوە
بۆ ئەو فێرخوازانەی وازیان لە خوێندن هێناوە
01:04
and political activism
among university students.
among university students.
15
52141
3059
و چالاکەوانی سیاسی
.ناو فێرخوازانی زانکۆ
.ناو فێرخوازانی زانکۆ
01:08
As I started this work,
16
56110
1402
،کاتێک دەستم بەم کارە کرد
01:09
it was not always easy
to convince the women to participate.
to convince the women to participate.
17
57512
3560
کارێکی ئاسان نەبوو ئەم ئافرەتانە
.ڕازی بکەم بەشداربن
.ڕازی بکەم بەشداربن
01:13
Only after explaining to them
18
61072
1915
دوای ئەوەی بۆم ڕوون کردنەوە
01:15
how their stories
might influence other women's lives,
might influence other women's lives,
19
62987
2854
چۆن بەسەرھاتی ژیانیان کاریگەری
،لەسەر ژیانی ئافرەتانی تر دەبێ
،لەسەر ژیانی ئافرەتانی تر دەبێ
01:18
how they would become role models
for their own community, did some agree.
for their own community, did some agree.
20
65841
4806
چۆن بۆ کۆمەڵگەی خۆیان
.دەبنە نمونەیەکی باش، ھەندێکیان ڕازی بوون
.دەبنە نمونەیەکی باش، ھەندێکیان ڕازی بوون
01:22
Seeking a collaborative
and reflexive approach,
and reflexive approach,
21
70647
3181
گەڕان بە دوای کاری هەرەوەزی و
،تێڕوانینی گونجاو
،تێڕوانینی گونجاو
01:26
I asked them to write
their own words and ideas
their own words and ideas
22
73828
3204
داوام لێ کردن ووشە و
بیرۆکەی خۆیان بنووسن
بیرۆکەی خۆیان بنووسن
01:29
on prints of their own images.
23
77032
2229
.لەسەر وێنە چاپکراوەکانی خۆیان
01:31
Those images were then shared
in some of the classrooms,
in some of the classrooms,
24
79261
2810
پاشان ئەم وێنانە لە ھەندێک
،لە پۆلەکان بڵاو کرانەوە
،لە پۆلەکان بڵاو کرانەوە
01:34
and worked to inspire
and motivate other women
and motivate other women
25
82071
3250
و کاری لەسەر ئیلهام و ھاندانی ژنانی تر کرد
01:37
going through similar educations
and situations.
and situations.
26
85321
4095
.کە بە ھەمان بارودۆخدا ژیانیان دەگوزەراند
01:42
Aisha, a teacher from Yemen, wrote,
27
90273
2827
،عائیشە، لە یەمەن مامۆستایە، نوسیویەتی
01:45
"I sought education in order
to be independent
to be independent
28
93100
3134
بەداوای خوێندن گەڕام"
بۆ ئەوەی کەسێکی سەربەخۆ بم
بۆ ئەوەی کەسێکی سەربەخۆ بم
01:48
and to not count on men with everything."
29
96234
2299
و لە ھەموو شتێکدا
".پشت بە پیاو نەبەستم
".پشت بە پیاو نەبەستم
01:51
One of my first subjects
was Umm El-Saad from Egypt.
was Umm El-Saad from Egypt.
30
99663
3695
یەکەم بابەتم لەسەر ئافرەتێکی مصری بوو
.بە ناوی دایکی سعد
.بە ناوی دایکی سعد
01:55
When we first met, she was
barely able to write her name.
barely able to write her name.
31
103358
3441
،کاتێک یەکەم جار چاومان پێک کەوت
.بە ئاستەم توانی ناوی خۆی بنوسێت
.بە ئاستەم توانی ناوی خۆی بنوسێت
01:58
She was attending
a nine-month literacy program
a nine-month literacy program
32
106799
2252
بەشداری لە خولێکی خوێندەواریی
نۆ-مانگیدا کردبوو
نۆ-مانگیدا کردبوو
02:01
run by a local NGO in the Cairo suburbs.
33
109051
2949
لەلایەن ڕێکخراوێکی ناحکومی
.لە دەرەوەی قاھیرە سەرپەرشتی دەکرا
.لە دەرەوەی قاھیرە سەرپەرشتی دەکرا
02:04
Months later, she was joking
that her husband
that her husband
34
112000
2229
پاش چەند مانگێک، گاڵتەی دەکرد
کە ھاوسەرەکەی
کە ھاوسەرەکەی
02:06
had threatened to pull her
out of the classes,
out of the classes,
35
114229
2531
ھەڕەشەی لێکردووە کە لە
.قوتابخانە دەری دەهێنێت
.قوتابخانە دەری دەهێنێت
02:08
as he found out that his now literate wife
36
116760
2229
کاتێک بۆی دەردەکەوێت
ئێستا ژنە خوێندەوارەکەی
ئێستا ژنە خوێندەوارەکەی
02:11
was going through his phone text messages.
37
118989
2788
.نامەکانی ناو مۆبایلەکەی دەخوێندەوە
02:13
(Laughter)
38
121777
1460
(پێکەنین)
02:15
Naughty Umm El-Saad.
39
123237
1748
.دایکی سعد هاروهاجە
02:17
Of course, that's not why
Umm El-Saad joined the program.
Umm El-Saad joined the program.
40
124985
4154
بێگومان، ئەم ئافرەتە بۆ ئەم
.مەبەستە بەشداری نەکرد
.مەبەستە بەشداری نەکرد
02:21
I saw how she was longing to gain
control over her simple daily routines,
control over her simple daily routines,
41
129139
4716
دەمبینی، کە چەند پەرۆشی زاڵبوون
.بەسەر ڕۆتینیەکانی ژیانی ڕۆژانەی بوو
.بەسەر ڕۆتینیەکانی ژیانی ڕۆژانەی بوو
02:26
small details that we take for granted,
42
133855
1909
،ئەو وردەکاریانەی کە بایەخیان پێ نادەین
02:27
from counting money at the market
to helping her kids in homework.
to helping her kids in homework.
43
135764
4198
ژماردنی پارە لە مارکێتەکان
و بۆ یارمەتی دانی منداڵەکانی
و بۆ یارمەتی دانی منداڵەکانی
02:32
Despite her poverty
and her community's mindset,
and her community's mindset,
44
139962
2995
،سەرەڕای هەژاری و تێروانینی کۆمەڵگە
02:35
which belittles women's education,
45
142957
2085
،کە لە بەهای پەروەردەی ژنان کەم دەکەنەوە
02:37
Umm El-Saad, along with
her Egyptian classmates,
her Egyptian classmates,
46
145042
2726
،دایکی سعد، لەگەڵ هاوپۆلە مصریەکانی
02:39
was eager to learn how to read and write.
47
147768
3227
.زۆر بە پەرۆش بوون
.بۆ فێربوونی بنوسن و بخوێندنەوە
.بۆ فێربوونی بنوسن و بخوێندنەوە
02:44
In Tunisia, I met Asma,
48
152175
2554
،لە تونس، چاوم بە ئەسما کەوت
02:46
one of the four activist women
I interviewed.
I interviewed.
49
154729
3042
یەکێک بوو لەم چوار ئافرەتە چالاکەی
کە چاوپێکەوتنم لەگەڵیان ئەنجامدا
کە چاوپێکەوتنم لەگەڵیان ئەنجامدا
02:49
The secular bioengineering student
is quite active on social media.
is quite active on social media.
50
157771
3382
ئەندازەی زیندەزانی بوو
.و لە تۆڕە کۆمەڵاتییەکان چالاک بوو
.و لە تۆڕە کۆمەڵاتییەکان چالاک بوو
02:54
Regarding her country, which treasured
what has been called the Arab Spring,
what has been called the Arab Spring,
51
162235
5682
تونس یەکێکە لەو وڵاتانەی کە بە
،بەهاری عەربی ناسراوە
،بەهاری عەربی ناسراوە
03:00
she said, "I've always dreamt
of discovering a new bacteria.
of discovering a new bacteria.
52
167917
2926
دەیوت، "من بەردەوام خەونم بە
.دۆزینەوەی بەکتریای نۆی بینیووە
.دۆزینەوەی بەکتریای نۆی بینیووە
03:03
Now, after the revolution,
we have a new one every single day."
we have a new one every single day."
53
170843
3760
،لە ئێستادا، لە دوای شۆڕشی بەهاری عەرەبی
".ھەموو رۆژێک دانەیەکی تر دەدۆزینەوە
".ھەموو رۆژێک دانەیەکی تر دەدۆزینەوە
03:06
Asma was referring to the rise
of religious fundamentalism in the region,
of religious fundamentalism in the region,
54
174603
4576
ئەسما باسی سەرھەڵدانی بیری
.دەمارگیری ئایینی لەو ناوچەیەدا دەکرد
.دەمارگیری ئایینی لەو ناوچەیەدا دەکرد
03:11
which is another obstacle
to women in particular.
to women in particular.
55
179179
3074
.کە کۆسپێکی ترە لەبەردەم ئافرەتان
03:15
Out of all the women I met,
Fayza from Yemen affected me the most.
Fayza from Yemen affected me the most.
56
183363
4866
فایزە کچە یەمەنیەکە. چیرۆکی ژیانی
.لە هەموو ئافرەتەکانی تر کاریگەرتر بوو
.لە هەموو ئافرەتەکانی تر کاریگەرتر بوو
03:20
Fayza was forced to drop out of school
at the age of eight when she was married.
at the age of eight when she was married.
57
188229
4885
فایزە لە تەمەنی هەشت ساڵی لەو کاتەی
.بە شوو درا و لە خوێندنگە دوورخرایەوە
.بە شوو درا و لە خوێندنگە دوورخرایەوە
03:25
That marriage lasted for a year.
58
193114
3247
.ئەم هاوسەرگیریە تا یەک ساڵ بەردەوام بوو
03:28
At 14, she became the third wife
of a 60-year-old man,
of a 60-year-old man,
59
196361
3868
لە تەمەنی ١٤ ساڵیدا، دەبێتە
،ژنی سێیەمی پیاوێکی تەمەن شەست ساڵی
،ژنی سێیەمی پیاوێکی تەمەن شەست ساڵی
03:32
and by the time she was 18,
she was a divorced mother of three.
she was a divorced mother of three.
60
200229
4690
،و لەو کاتەی تەمەنی ھەژدە ساڵ بوو
.ژنێکی تەڵاقدراوی خاوەن ٣ منداڵ بوو
.ژنێکی تەڵاقدراوی خاوەن ٣ منداڵ بوو
03:37
Despite her poverty,
61
204919
2471
،سەڕەرای هەژاریەکەی
03:39
despite her social status as a divorcée
in an ultra-conservative society,
in an ultra-conservative society,
62
207390
5270
سەڕەرای بارودۆخی وەک ژنێکی
،تەڵاقدراو لە کۆمەڵگەیەکی داخراو
،تەڵاقدراو لە کۆمەڵگەیەکی داخراو
03:44
and despite the opposition of her parents
to her going back to school,
to her going back to school,
63
212660
3878
و سەڕەرای ئەو ڕێگرییەی
،دایک و باوکی بۆ گەڕانەوەی بۆ خوێندنگە
،دایک و باوکی بۆ گەڕانەوەی بۆ خوێندنگە
03:48
Fayza knew that her only way
to control her life was through education.
to control her life was through education.
64
216538
5172
فەیزا دەیزانی تاکە ڕێگە بۆ ئەوەی کۆنترۆلی
.ژیانی خۆی پێ بکات خوێندن و فێربوونە
.ژیانی خۆی پێ بکات خوێندن و فێربوونە
03:53
She is now 26.
65
221710
1770
.ئێستا تەمەنی ٢٦ ساڵە
03:55
She received a grant from a local NGO
66
223480
2160
لە لایەن ڕێکخراویێکی ناحکومی
یارمەتی درا
یارمەتی درا
03:57
to fund her business studies
at the university.
at the university.
67
225640
2879
و پارەی خوێندن لە بواری بەرێوەبردن
.لە زانکۆ بۆ دابین کرا
.لە زانکۆ بۆ دابین کرا
04:00
Her goal is to find a job,
rent a place to live in,
rent a place to live in,
68
228519
3460
،ئامانجی بریتیە لە دۆزینەوەی کارێک
،بەکرێ گرتنی خانویەک بۆ ئەوەی تێدا بژی
،بەکرێ گرتنی خانویەک بۆ ئەوەی تێدا بژی
04:04
and bring her kids back with her.
69
231979
2019
.و منداڵەکانی بھێنێتەوە لای خۆی
04:07
The Arab states are going through
tremendous change,
tremendous change,
70
235158
4297
وڵاتە عەرەبیەکان بەرەو گۆڕانکاریەکی
،گەورە و مەزن هەنگاو دەنێن
،گەورە و مەزن هەنگاو دەنێن
04:11
and the struggles women face
are overwhelming.
are overwhelming.
71
239455
2761
و ئەو بەربەستانەی ئافرەەت
ڕ.وبەرووی دەبێتەوە تاقەت پڕوکێنن
ڕ.وبەرووی دەبێتەوە تاقەت پڕوکێنن
04:14
Just like the women I photographed,
72
242216
2242
،وەک ئەو ئافرەتانەی کە وێنەم گرتووە
04:16
I had to overcome many barriers
to becoming the photographer I am today,
to becoming the photographer I am today,
73
244458
4432
من بۆ بوونم بە وێنەگر لەڕۆژگاری
،ئەمڕۆ دەبوایە بەسەر گشت کۆسپەکان زاڵ بم
،ئەمڕۆ دەبوایە بەسەر گشت کۆسپەکان زاڵ بم
04:21
many people along the way
telling me what I can and cannot do.
telling me what I can and cannot do.
74
248890
3747
لەم گەشتەمدا لەم ئافرەتە بوێرانە فێربووم
.کە چی بکەم و چی نەکەم
.کە چی بکەم و چی نەکەم
04:25
Umm El-Saad, Asma and Fayza,
and many women across the Arab world,
and many women across the Arab world,
75
253387
5306
دایکی ئەسعد، ئەسما و فایزە و زۆربەی
،ئافرەتان لەسەرتاسەری جیھانی عەرەبی
،ئافرەتان لەسەرتاسەری جیھانی عەرەبی
04:30
show that it is possible
to overcome barriers to education,
to overcome barriers to education,
76
258693
3958
دەیسەلمێنن کە دەکرێت بەسەر ئەو
بەربەستانەدا زاڵبن کە ڕووبەڕووی دەبنەوە
بەربەستانەدا زاڵبن کە ڕووبەڕووی دەبنەوە
04:34
which they know is the best means
to a better future.
to a better future.
77
262651
3269
دەزانن بۆ داھاتویەکی باشتر
.بە سوودترین شتە
.بە سوودترین شتە
04:39
And here I would like to end
with a quote by Yasmine,
with a quote by Yasmine,
78
266830
3367
لێرە دەمەوێ بە وتەیەکی
،یاسمین کۆتای بە قسەکانم بهێنم
،یاسمین کۆتای بە قسەکانم بهێنم
04:42
one of the four activist women
I interviewed in Tunisia.
I interviewed in Tunisia.
79
270197
3266
یەکێک بوو لەو چوار ئافرەتە چالاکەی
.لە تونس چاوم پێکەوت
.لە تونس چاوم پێکەوت
04:45
Yasmine wrote,
80
273463
1571
،یاسمین نووسی
04:47
"Question your convictions.
81
275034
2380
.باوەڕی خۆت بخە ژێر پرسیارەوە"
04:49
Be who you to want to be,
not who they want you to be.
not who they want you to be.
82
277414
3742
،ببە بەو کەسەی کە خۆت دەتەوێ ت
.نەک ببی بەو کەسەی کە ئەوان دەیانەوێت
.نەک ببی بەو کەسەی کە ئەوان دەیانەوێت
04:53
Don't accept their enslavement,
for your mother birthed you free."
for your mother birthed you free."
83
281156
3576
،چونکە تۆ بە ئازادی لەدایک بوویت
".بۆیە کۆیلایەتی ئەوانیش قبوڵ مەکەن
".بۆیە کۆیلایەتی ئەوانیش قبوڵ مەکەن
04:56
Thank you.
84
284732
2229
.سوپاس
04:59
(Applause)
85
286961
4065
(چەپڵە)
ABOUT THE SPEAKER
Laura Boushnak - PhotographerLaura Boushnak is a Kuwaiti-born Palestinian photographer whose work focuses on women, literacy and education reform in the Arab world.
Why you should listen
Boushnak's documentary project I Read I Write explores the barriers women face accessing education and the role of literacy in improving the lives of women in Egypt, Yemen, Kuwait, Jordan, Tunisia and Saudi Arabia. For the project, Boushnak encouraged women to write their thoughts on prints of their portraits, engaging them directly in the artistic process. Boushnak’s images have been widely published, and her work has been exhibited in museums and galleries around the world. She is a co-founder of Rawiya, a collective that brings together the work and experience of female photographers from the Middle East.
Laura Boushnak | Speaker | TED.com