TED2006
Sir Ken Robinson: Do schools kill creativity?
केन रॉबिन्सन म्हणतात - शाळा मारुन टाकतात निर्मितिक्षमता
Filmed:
Readability: 3.3
64,284,825 views
सर केन रॉबिन्सन एका मनोरंजक आणि अभ्यासपूर्ण संभाषणातून मांडत आहेत संकल्पना एका अशा शिक्षण व्यवस्थेची जिथं निर्मिताक्षमता (दडपली जाण्याऐवजी) जोपासली जाते.
Ken Robinson - Author/educator
Creativity expert Sir Ken Robinson challenges the way we're educating our children. He champions a radical rethink of our school systems, to cultivate creativity and acknowledge multiple types of intelligence. Full bio
Creativity expert Sir Ken Robinson challenges the way we're educating our children. He champions a radical rethink of our school systems, to cultivate creativity and acknowledge multiple types of intelligence. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:24
Good morning. How are you?
0
0
4678
सुप्रभात. कसे आहात? खूप छान चाललंय, नाही का?
00:28
(Laughter)
1
4702
1210
00:29
It's been great, hasn't it?
2
5936
2313
मी एकंदर या प्रकारानं खूप प्रभावित झालो आहे.
00:32
I've been blown away by the whole thing.
3
8273
2456
00:34
In fact, I'm leaving.
4
10753
1492
खरं तर, मी निघालोय. (हशा)
00:36
(Laughter)
5
12269
5567
तीन विषय आहेत, नाही का,
00:42
There have been three themes
running through the conference
running through the conference
6
18015
3207
या शिबिरात बोलले जाणारे, जे संबंधित आहेत
00:45
which are relevant
to what I want to talk about.
to what I want to talk about.
7
21246
2507
मला जे सांगायचं आहे त्याच्याशी.
00:47
One is the extraordinary
evidence of human creativity
evidence of human creativity
8
23777
4690
एक म्हणजे मानवी निर्मितिक्षमतेचा असामान्य पुरावा
00:52
in all of the presentations that we've had
9
28491
2413
जो आपल्या सर्व प्रेझेन्टेशन्समधून दिसतो
00:54
and in all of the people here.
10
30928
1801
आणि इथल्या सर्व लोकांमध्ये दिसतो. फक्त त्यात वैविध्य आहे
00:56
Just the variety of it
and the range of it.
and the range of it.
11
32753
2651
आणि वेगळे प्रकार आहेत. दुसरं म्हणजे
01:00
The second is
that it's put us in a place
that it's put us in a place
12
36158
2143
आपण अशा ठिकाणी येऊन ठेपलो आहोत जिथं काय होणार आहे याची आपल्याला कल्पना नाही,
01:02
where we have no idea
what's going to happen,
what's going to happen,
13
38325
2497
01:04
in terms of the future.
14
40846
1391
भविष्याबाबत. काही कल्पना नाही
01:06
No idea how this may play out.
15
42261
2715
यातून काय घडेल.
01:09
I have an interest in education.
16
45000
1892
मला शिक्षणक्षेत्रामध्ये स्वारस्य आहे -
01:10
Actually, what I find is everybody
has an interest in education.
has an interest in education.
17
46916
4132
खरं तर, मला असं दिसतं की प्रत्येकालाच शिक्षणामध्ये रस असतो.
नाही का? मला हे खूप गमतीशीर वाटतं.
01:15
Don't you?
18
51072
1138
01:16
I find this very interesting.
19
52234
1481
तुम्ही एखाद्या डिनर पार्टीला गेलात, आणि सांगितलंत
01:17
If you're at a dinner party,
20
53739
1757
01:19
and you say you work in education --
21
55596
2262
की तुम्ही शिक्षणक्षेत्रात काम करता -
01:21
Actually, you're not often
at dinner parties, frankly.
at dinner parties, frankly.
22
57882
2964
खरं सांगायचं तर, तुम्ही डिनर पार्ट्यांना जात नसाल, जर तुम्ही शिक्षणक्षेत्रात काम करत असाल
01:24
(Laughter)
23
60870
3796
01:28
If you work in education,
you're not asked.
you're not asked.
24
64690
2428
(हशा) तुम्हाला बोलावलं जात नाही.
01:31
(Laughter)
25
67142
3091
आणि परत परत तर नक्कीच नाही. आश्चर्य आहे.
01:34
And you're never asked back, curiously.
That's strange to me.
That's strange to me.
26
70257
3719
01:38
But if you are, and you say to somebody,
27
74000
2475
पण जर तुम्ही जात असाल, आणि तुम्ही कोणालातरी म्हणालात,
म्हणजे, त्यांनी विचारलं, “तुम्ही काय करता?”
01:40
you know, they say, "What do you do?"
28
76499
1777
आणि तुम्ही म्हणालात की तुम्ही शिक्षणक्षेत्रात काम करता,
01:42
and you say you work in education,
29
78300
1676
01:44
you can see the blood run from their face.
30
80000
2076
तुम्हाला त्यांचा चेहरा थिजलेला दिसेल. जसं काही
01:46
They're like, "Oh my God,"
you know, "Why me?"
you know, "Why me?"
31
82100
2280
बाप रे, “माझ्याबरोबरच असं का? सबंध आठवड्याभरात एकमेव पार्टी मिळाली होती.” (हशा)
01:48
(Laughter)
32
84404
1637
01:50
"My one night out all week."
33
86065
1623
01:51
(Laughter)
34
87712
2610
पण जर तुम्ही त्यांना त्यांच्या शिक्षणाबद्दल विचाराल,
01:54
But if you ask about their education,
they pin you to the wall.
they pin you to the wall.
35
90346
3241
ते तुम्हाला भिंतीत चिणून मारतील. कारण हे त्या गोष्टींपैकी एक आहे
01:57
Because it's one of those things
that goes deep with people, am I right?
that goes deep with people, am I right?
36
93611
3467
ज्या लोकांना प्रचंड संताप आणतात, बरोबर ना?
धर्म, आणि पैसा आणि अशा इतर गोष्टींप्रमाणं.
02:01
Like religion, and money and other things.
37
97194
3341
मला शिक्षणक्षेत्रात खूपच स्वारस्य आहे, आणि मला वाटतं आपल्या सर्वांनाच आहे.
02:04
So I have a big interest in education,
and I think we all do.
and I think we all do.
38
100559
4352
त्यामध्ये आपले खूप मोठे हितसंबंध गुंतलेले आहेत,
02:08
We have a huge vested interest in it,
39
104935
1892
काही अंशी यामुळं की शिक्षणच अशी गोष्ट आहे
02:10
partly because it's education
that's meant to take us into this future
that's meant to take us into this future
40
106851
3320
जी आपल्याला अनिश्चित भविष्यात तारणार आहे.
02:14
that we can't grasp.
41
110195
1519
02:15
If you think of it,
children starting school this year
children starting school this year
42
111873
3499
तसा विचार केला तर, या वर्षी शाळेत जाऊ लागणारी मुलं
२०६५ मध्ये निवृत्त होतील. कुणालाच कल्पना नाही -
02:19
will be retiring in 2065.
43
115396
3524
02:24
Nobody has a clue,
44
120209
1634
गेले चार दिवस कितीही तज्ञ प्रदर्शन चालू असलं तरी -
02:25
despite all the expertise that's been
on parade for the past four days,
on parade for the past four days,
45
121867
3444
की हे जग कसं असेल
02:29
what the world will look like
in five years' time.
in five years' time.
46
125450
2526
पाच वर्षांनंतर. आणि तरीही आपल्याला करायचं आहे
02:32
And yet we're meant
to be educating them for it.
to be educating them for it.
47
128000
2294
त्यांना त्यासाठी प्रशिक्षित. तर ही अनिश्चितता, माझ्या मते,
02:34
So the unpredictability,
I think, is extraordinary.
I think, is extraordinary.
48
130318
2550
विलक्षण आहे.
02:36
And the third part of this
49
132892
1367
आणि यापैकी तिसरी गोष्ट अशी की
02:38
is that we've all agreed, nonetheless,
50
134283
2037
आपण सर्वांनी मान्य केली आहे,
02:40
on the really extraordinary
capacities that children have --
capacities that children have --
51
136344
5305
मुलांची खरोखर विलक्षण क्षमता -
02:45
their capacities for innovation.
52
141673
2334
त्यांची नावीन्यपूर्ण क्षमता. म्हणजे बघा, सिरेना काल रात्री किती उत्कृष्ट बोलली,
02:48
I mean, Sirena last night
was a marvel, wasn't she?
was a marvel, wasn't she?
53
144031
2511
नाही का? काय काय करु शकली ती.
02:50
Just seeing what she could do.
54
146566
1610
आणि ती अपवादात्मक नमुना आहे, पण मला नाही वाटत, खरंच,
02:52
And she's exceptional, but I think
she's not, so to speak,
she's not, so to speak,
55
148200
4776
02:57
exceptional in the whole of childhood.
56
153000
3956
की ती बालजगतामध्ये अपवादात्मक आहे.
तुम्ही पाहताय एक विलक्षण समर्पित व्यक्ती
03:00
What you have there is a person
of extraordinary dedication
of extraordinary dedication
57
156980
2796
जिला नैसर्गिक देणगी मिळाली. आणि माझं म्हणणं आहे की,
03:03
who found a talent.
58
159800
1267
सर्व मुलांकडं प्रचंड कौशल्यं असतात.
03:05
And my contention is,
all kids have tremendous talents.
all kids have tremendous talents.
59
161091
2609
आणि आपण चक्क निर्दयपणे ती वाया घालवतो.
03:07
And we squander them, pretty ruthlessly.
60
163800
1976
म्हणून मला बोलायचं आहे शिक्षणाबद्दल आणि
03:09
So I want to talk about education
61
165800
2176
03:12
and I want to talk about creativity.
62
168000
1872
मला बोलायचं आहे निर्मितीक्षमतेबद्दल. माझा मुद्दा असा आहे की
03:13
My contention is that creativity now
is as important in education as literacy,
is as important in education as literacy,
63
169896
6019
आज निर्मितीक्षमता ही साक्षरतेइतकीच महत्त्वाची आहे शिक्षणामध्ये,
आणि आपण तिला समान दर्जा दिलाच पाहिजे.
03:19
and we should treat it
with the same status.
with the same status.
64
175939
2864
(टाळ्या) धन्यवाद. तर, मला एवढंच सांगायचं होतं.
03:22
(Applause) Thank you.
65
178827
1971
03:24
(Applause)
66
180822
4345
03:29
That was it, by the way.
67
185485
1259
खूप आभारी आहे. (हशा) तर, १५ मिनिटं राहिलीत अजून.
03:30
Thank you very much.
68
186768
1003
03:31
(Laughter)
69
187795
2115
03:33
So, 15 minutes left.
70
189934
1677
तर, माझा जन्म झाला... नको. (हशा)
03:35
(Laughter)
71
191635
2936
03:38
Well, I was born... no.
72
194595
1892
03:40
(Laughter)
73
196511
3032
नुकतीच मी एक अफलातून गोष्ट ऐकली - मी आवडीनं ती सांगतो -
03:43
I heard a great story recently
-- I love telling it --
-- I love telling it --
74
199567
2745
एका छोट्या मुलीची, जी चित्रकलेच्या वर्गात बसली होती. सहा वर्षांची ती
03:46
of a little girl
who was in a drawing lesson.
who was in a drawing lesson.
75
202336
2715
मागे, चित्र काढत बसली होती,
03:49
She was six, and she was
at the back, drawing,
at the back, drawing,
76
205075
2135
आणि शिक्षकेचं म्हणणं होतं की या मुलीचं इतर कधीही
03:51
and the teacher said this girl
hardly ever paid attention,
hardly ever paid attention,
77
207234
2800
लक्ष नसतं, आणि या चित्रकलेच्या तासाला मात्र असतं.
03:54
and in this drawing lesson, she did.
78
210058
1786
03:55
The teacher was fascinated.
79
211868
1340
त्या शिक्षिकेला आश्चर्य वाटलं आणि ती त्या मुलीकडं गेली
03:57
She went over to her,
and she said, "What are you drawing?"
and she said, "What are you drawing?"
80
213232
2762
आणि म्हणाली, “तू कशाचं चित्र काढत आहेस?”
04:00
And the girl said, "I'm
drawing a picture of God."
drawing a picture of God."
81
216018
2491
आणि ती मुलगी म्हणाली, “मी देवाचं चित्र काढतीय.”
04:03
And the teacher said, "But nobody
knows what God looks like."
knows what God looks like."
82
219642
3318
ती शिक्षिका म्हणाली, “पण देव कसा दिसतो ते कुणालाच ठाऊक नाही.”
04:06
And the girl said,
"They will, in a minute."
"They will, in a minute."
83
222984
2088
"मग एक मिनिट थांबा", ती मुलगी म्हणाली.
04:09
(Laughter)
84
225096
6782
(हशा)
जेव्हा माझा मुलगा इंग्लंडमध्ये चार वर्षांचा होता -
04:20
When my son was four in England --
85
236662
2267
खरं तर, तो सगळीकडंच चार वर्षांचा होता. (हशा)
04:23
Actually, he was four
everywhere, to be honest.
everywhere, to be honest.
86
239413
2191
अगदी अचूक सांगायचं झालं तर, कुठेही गेला तरी, तो त्या वर्षी चार वर्षांचा होता.
04:25
(Laughter)
87
241628
1667
04:27
If we're being strict about it,
wherever he went, he was four that year.
wherever he went, he was four that year.
88
243404
3387
त्यानं नॅटिव्हिटी नाटकात भाग घेतला होता.
04:30
He was in the Nativity play.
Do you remember the story?
Do you remember the story?
89
246815
2638
तुम्हाला आठवतीय का ती गोष्ट? नाही, ती मोठी होती.
04:33
(Laughter)
90
249477
1219
04:34
No, it was big, it was a big story.
91
250720
1827
एक दीर्घ गोष्ट. मेल गिब्सन यानं त्याचा उत्तरार्ध बनवला होता.
04:36
Mel Gibson did the sequel,
you may have seen it.
you may have seen it.
92
252571
2305
तुम्ही तो पाहिला असेलः नॅटिव्हिटी २. पण जेम्सला जोसेफची भूमिका मिळाली होती,
04:38
(Laughter)
93
254900
1261
04:40
"Nativity II."
94
256185
1310
04:41
But James got the part of Joseph,
which we were thrilled about.
which we were thrilled about.
95
257519
4135
ज्याबद्दल आम्हाला खूप उत्सुकता होती.
04:45
We considered this to be
one of the lead parts.
one of the lead parts.
96
261678
2537
हे मुख्य पात्रांपैकी एक आहे अशी आमची समजूत होती.
टी-शर्ट मधल्या मुलांनी आमची जागा खच्चून भरली होतीः
04:48
We had the place crammed
full of agents in T-shirts:
full of agents in T-shirts:
97
264239
2477
जेम्स रॉबिन्सन जोसेफच्या भूमिकेत! (हशा)
04:50
"James Robinson IS Joseph!" (Laughter)
98
266740
2236
04:53
He didn't have to speak,
99
269000
1607
त्याच्या तोंडी संवाद नव्हते, पण तुम्हाला माहितीय तो प्रवेश
04:54
but you know the bit
where the three kings come in?
where the three kings come in?
100
270631
2438
जिथं ते तीन राजे येतात.
04:57
They come in bearing gifts,
gold, frankincense and myrrh.
gold, frankincense and myrrh.
101
273093
2731
आणि ते घेऊन येतात गोल्ड, फ्रॅन्किन्सेन्स आणि मर्‍ह.
04:59
This really happened.
102
275848
1114
हे खरोखर घडलं. आम्ही बसलो होतो
05:00
We were sitting there and I think
they just went out of sequence,
they just went out of sequence,
103
276986
3090
आणि मला वाटतं त्यांचा क्रम चुकला,
कारण आम्ही नंतर त्या छोट्या मुलाशी बोललो आणि आम्ही म्हणालो,
05:04
because we talked to the little boy
afterward and we said,
afterward and we said,
104
280100
2776
"तुला त्याचं काही वाटत नाही ना?” आणि तो म्हणाला, “नाही, का? काही चुकीचं होतं का?
05:06
"You OK with that?" And he said,
"Yeah, why? Was that wrong?"
"Yeah, why? Was that wrong?"
105
282900
2876
ते फक्त चुकीच्या क्रमानं आले, एवढंच.”
05:09
They just switched.
106
285800
1076
असो, तर ती तीन मुलं आली -
05:10
The three boys came in,
107
286900
1176
चार वर्षांची मुलं, डोक्यावर छोटं कापड गुंडाळून -
05:12
four-year-olds with tea towels
on their heads,
on their heads,
108
288100
2187
आणि त्यांनी ती खोकी खाली ठेवली,
05:14
and they put these boxes down,
109
290311
1491
05:15
and the first boy said,
"I bring you gold."
"I bring you gold."
110
291826
2049
आणि पहिला मुलगा म्हणाला, “आय ब्रिन्ग यू गोल्ड.”
05:17
And the second boy said,
"I bring you myrrh."
"I bring you myrrh."
111
293899
2138
आणि दुसरा मुलगा म्हणाला, “आय ब्रिन्ग यू मर्‍ह.”
05:20
And the third boy said, "Frank sent this."
112
296061
2004
आणि तिसरा मुलगा म्हणाला, “फ्रॅन्क सेन्ट धिस.” (हशा)
05:22
(Laughter)
113
298089
2900
05:34
What these things have in common
is that kids will take a chance.
is that kids will take a chance.
114
310711
3090
या गोष्टींमधील साम्य हे आहे की मुलं धोका पत्करुन काम करतात.
त्यांना माहिती नसेल तर ते अंदाज बांधतील.
05:37
If they don't know, they'll have a go.
115
313825
2608
बरोबर ना? त्यांना चुकण्याची भिती वाटत नाही.
05:40
Am I right? They're not
frightened of being wrong.
frightened of being wrong.
116
316457
3537
आता, माझं असं म्हणणं नाही की चुका करणं आणि निर्मितिक्षम असणं एकच आहे.
05:44
I don't mean to say that being wrong
is the same thing as being creative.
is the same thing as being creative.
117
320893
3507
आपल्याला हे माहितच आहे की,
05:48
What we do know is,
if you're not prepared to be wrong,
if you're not prepared to be wrong,
118
324886
3090
तुमची चुकायची तयारी नसेल, तर
05:52
you'll never come up
with anything original --
with anything original --
119
328000
2367
तुम्ही कधीही काहीही नवीन करु शकणार नाही.
05:54
if you're not prepared to be wrong.
120
330391
2085
तुमची चुकायची तयारी नसेल, तर. आणि प्रौढत्वाप्रत येईपर्यंत
05:56
And by the time they get to be adults,
most kids have lost that capacity.
most kids have lost that capacity.
121
332877
4133
बहुतांश मुलं ही क्षमता गमावून बसतात.
त्यांना चुकण्याची दहशत बसते.
06:01
They have become
frightened of being wrong.
frightened of being wrong.
122
337406
2520
आणि जाता जाता सांगतो, आपण आपले उद्योग असेच चालवतो.
06:03
And we run our companies like this.
123
339950
1690
आपण चुकांना बोल लावतो. आणि आता आपण चालवतो
06:05
We stigmatize mistakes.
124
341664
1652
06:07
And we're now running
national education systems
national education systems
125
343340
2302
राष्ट्रीय शिक्षण यंत्रणा जिथं
06:09
where mistakes are the worst
thing you can make.
thing you can make.
126
345666
2346
चुका करणं सर्वात खराब समजलं जातं.
06:12
And the result is that
we are educating people
we are educating people
127
348700
3208
आणि परिणामतः आपण लोकांना शिक्षित करतोय
06:15
out of their creative capacities.
128
351932
2291
त्यांची निर्मितिक्षमता घालवून. पिकासो एकदा असं म्हणाला.
06:18
Picasso once said this, he said
that all children are born artists.
that all children are born artists.
129
354247
4478
तो म्हणाला की सर्व मुलं जन्मतःच कलाकार असतात.
06:22
The problem is to remain an artist
as we grow up.
as we grow up.
130
358749
3222
समस्या आहे ती वाढत्या वयाबरोबर कलाकार म्हणून टिकून रहायची. माझा यावर ठाम विश्वास आहे,
06:25
I believe this passionately,
that we don't grow into creativity,
that we don't grow into creativity,
131
361995
3081
की आपण निर्मितीक्षमतेसहित वाढत नाही,
आपण तिच्याशिवाय वाढतो. किंवा असं म्हणा, आपण तिला सोडून शिकत राहतो.
06:29
we grow out of it.
132
365100
1856
06:30
Or rather, we get educated out if it.
133
366980
1883
तर हे असं का आहे?
06:33
So why is this?
134
369247
1473
सुमारे पाच वर्षांपूर्वीपर्यंत मी स्ट्रॅटफोर्ड - ऍव्हॉन इथं रहात होतो.
06:34
I lived in Stratford-on-Avon
until about five years ago.
until about five years ago.
135
370826
4081
खरं तर, आम्ही स्ट्रॅटफोर्ड वरुन लॉस ऍँजेलीसला रहायला आलो.
06:38
In fact, we moved
from Stratford to Los Angeles.
from Stratford to Los Angeles.
136
374931
2253
यावरुन तुम्हाला कल्पना येईल किती निर्विघ्न संक्रमण असेल ते.
06:41
So you can imagine
what a seamless transition that was.
what a seamless transition that was.
137
377872
2664
(हशा) खरं तर,
06:44
(Laughter)
138
380560
1416
06:46
Actually, we lived in a place
called Snitterfield,
called Snitterfield,
139
382000
2376
आम्ही स्निटरफील्ड नावाच्या गावी रहायचो.
स्ट्रॅटफोर्ड च्या बाहेरच, जिथं
06:48
just outside Stratford,
140
384400
1251
06:49
which is where
Shakespeare's father was born.
Shakespeare's father was born.
141
385675
2161
शेक्सपियरच्या वडिलांचा जन्म झाला. काहीतरी वेगळं वाटतंय का? मला वाटलं.
06:52
Are you struck by a new thought? I was.
142
388082
2375
06:54
You don't think of Shakespeare
having a father, do you?
having a father, do you?
143
390481
2595
शेक्सपियरचे वडील ही कल्पनाच कधी केली नव्हती, होय ना?
बरोबर ना? कारण तुम्ही हीदेखील कल्पना केली नव्हती
06:57
Do you? Because you don't think
of Shakespeare being a child, do you?
of Shakespeare being a child, do you?
144
393100
3876
की शेक्सपियर कधी लहान मूल होता, होय ना?
07:01
Shakespeare being seven?
145
397000
1567
सात वर्षांचा शेक्सपियर? मी कधीच कल्पना नव्हती केली. म्हणजे, तो असेल
07:02
I never thought of it.
146
398591
1249
07:03
I mean, he was seven at some point.
147
399864
1684
कधीतरी सात वर्षांचा. तो असणार
07:05
He was in somebody's
English class, wasn't he?
English class, wasn't he?
148
401572
2310
कुणाच्यातरी इंग्रजीच्या वर्गात, नाही का? किती त्रासदायक असेल ते?
07:07
(Laughter)
149
403906
6787
07:14
How annoying would that be?
150
410717
1329
(हशा) “अजून प्रयत्न करायला हवेत.” त्याचे वडील त्याला झोपायला लावत असतील,
07:16
(Laughter)
151
412070
3000
07:23
"Must try harder."
152
419729
1035
07:24
(Laughter)
153
420788
3900
07:28
Being sent to bed by his dad, you know,
to Shakespeare, "Go to bed, now!
to Shakespeare, "Go to bed, now!
154
424712
3464
शेक्सपियरला, “झोपून टाक, लगेच,”
विल्यम शेक्सपियरला, “आणि पेन्सिल ठेवून दे.
07:32
And put the pencil down."
155
428200
2428
आणि असलं बोलणं बंद कर. ते कुणालाच कळत नाहीय.”
07:34
(Laughter)
156
430652
1074
07:35
"And stop speaking like that."
157
431750
1555
07:37
(Laughter)
158
433329
3891
07:41
"It's confusing everybody."
159
437244
1324
(हशा)
07:42
(Laughter)
160
438592
5123
असो, तर आम्ही स्ट्रॅटफोर्ड वरुन लॉस ऍँजेलिस ला आलो,
07:47
Anyway, we moved
from Stratford to Los Angeles,
from Stratford to Los Angeles,
161
443739
5338
आणि खरं तर, मला या बदलाबद्दल एका शब्दात सांगायचं आहे.
07:53
and I just want to say a word
about the transition.
about the transition.
162
449101
2441
माझ्या मुलाला यायचं नव्हतं.
07:55
My son didn't want to come.
163
451566
1410
07:57
I've got two kids;
he's 21 now, my daughter's 16.
he's 21 now, my daughter's 16.
164
453000
2976
मला दोन मुलं आहेत. तो आता २१ चा आहे; माझी मुलगी १६ ची.
08:00
He didn't want to come to Los Angeles.
165
456000
2044
त्याला लॉस ऎंजेलिस ला यायचं नव्हतं. त्याला इथं आवडत होतं,
पण इंग्लंडमध्ये त्याची एक मैत्रीण होती. त्याच्या आयुष्यातलं प्रेम होती ती, सारा.
08:02
He loved it, but he had
a girlfriend in England.
a girlfriend in England.
166
458068
2956
08:05
This was the love of his life, Sarah.
167
461048
3603
तो तिला एक महिन्यापासून ओळखत होता.
08:08
He'd known her for a month.
168
464761
1375
लक्षात घ्या, त्यांनी चौथी ऍनिव्हर्सरी साजरी केली होती,
08:10
(Laughter)
169
466160
1350
08:11
Mind you, they'd had
their fourth anniversary,
their fourth anniversary,
170
467534
2256
कारण १६व्या वर्षी हे खूप प्रदीर्घ वाटतं.
08:13
because it's a long time when you're 16.
171
469814
2939
असो, तर तो विमानामध्ये खूपच नाराज होऊन बसला होता,
08:16
He was really upset on the plane,
172
472777
1661
आणि म्हणत होता, “मला सारासारखी मुलगी परत कधीच भेटणार नाही.”
08:18
he said, "I'll never find
another girl like Sarah."
another girl like Sarah."
173
474462
2461
आणि खरं सांगायचं तर, आम्हाला याच गोष्टीचा आनंद होता,
08:20
And we were rather pleased
about that, frankly --
about that, frankly --
174
476947
2378
कारण तीच मुख्य कारण होती आम्ही देश सोडण्यामागं.
08:23
(Laughter)
175
479349
2900
08:31
Because she was the main reason
we were leaving the country.
we were leaving the country.
176
487395
2881
(हशा)
08:34
(Laughter)
177
490300
3000
पण तुमच्या काहीतरी लक्षात येईल, अमेरीकेत आल्यावर
आणि जगभर प्रवास केल्यावरः
08:40
But something strikes you
when you move to America
when you move to America
178
496059
2342
जगातील प्रत्येक शिक्षणपध्दतीमध्ये विषयांची समान श्रेणीरचना आहे.
08:42
and travel around the world:
179
498425
1366
08:43
Every education system on Earth
has the same hierarchy of subjects.
has the same hierarchy of subjects.
180
499815
3378
प्रत्येक. कुठेही गेलात तरी.
08:47
Every one. Doesn't matter where you go.
181
503537
1955
तुम्हाला वाटेल की हे चुकीचं असेल, पण तसं नाही.
08:49
You'd think it would be
otherwise, but it isn't.
otherwise, but it isn't.
182
505516
2270
एकदम वर आहेत गणित आणि भाषा विषय,
08:51
At the top are mathematics and languages,
183
507810
1966
मग मानवशास्त्र, आणि तळाशी आहेत कला विषय.
08:53
then the humanities,
and at the bottom are the arts.
and at the bottom are the arts.
184
509800
2434
जगात सर्वत्र.
08:56
Everywhere on Earth.
185
512258
1118
आणि बहुतेक प्रत्येक पद्धतीमध्ये हीदेखील आहे,
08:57
And in pretty much every system too,
there's a hierarchy within the arts.
there's a hierarchy within the arts.
186
513400
4095
कला विषयांमधील श्रेणीरचना.
09:01
Art and music are normally
given a higher status in schools
given a higher status in schools
187
517519
2857
कला व संगीताला सहसा वरचा दर्जा दिला जातो शाळांतून
नाट्य व नृत्यापेक्षा. जगात एकही शिक्षण पध्दत अशी नाही
09:04
than drama and dance.
188
520400
1167
09:05
There isn't an education
system on the planet
system on the planet
189
521591
2256
जी दररोज मुलांना नृत्य शिकवते
09:07
that teaches dance everyday to children
190
523871
2058
जसं आपण त्यांना गणित शिकवतो. का?
09:09
the way we teach them mathematics. Why?
191
525953
2047
का नाही? मला वाटतं हेच जास्त महत्त्वाचं आहे.
09:12
Why not? I think this is rather important.
192
528524
2701
माझ्या मते गणित अतिशय महत्त्वाचं आहे, पण मग नृत्यदेखील.
09:15
I think math is very
important, but so is dance.
important, but so is dance.
193
531249
2303
मुलांना नाचू दिलं तर ती सदासर्वकाळ नाचतात, आपण सगळेदेखील.
09:17
Children dance all the time
if they're allowed to, we all do.
if they're allowed to, we all do.
194
533576
2900
आपल्या सर्वांकडं शरीर आहे, नाही का? माझी एखादी मिटींग चुकली का?
09:20
We all have bodies, don't we?
Did I miss a meeting?
Did I miss a meeting?
195
536500
2476
09:23
(Laughter)
196
539000
3338
(हशा) खरंच, काय होतं तर,
09:26
Truthfully, what happens is,
as children grow up,
as children grow up,
197
542510
2335
मुलं मोठी होऊ लागली की, आपण त्यांना शिकवू लागतो
09:28
we start to educate them progressively
from the waist up.
from the waist up.
198
544869
2768
कमरेपासून हळूहळू वरवर. आणि मग आपण त्यांच्या डोक्यांवर लक्ष केंद्रीत करतो.
09:31
And then we focus on their heads.
199
547661
1625
आणि थोडंसं एका बाजूला.
09:33
And slightly to one side.
200
549310
1490
जर तुम्ही तटस्थपणे शिक्षणाकडं पाहिलंत
09:35
If you were to visit
education, as an alien,
education, as an alien,
201
551319
2657
09:38
and say "What's it for, public education?"
202
554000
2976
आणि विचारलंत, “सार्वजनिक शिक्षण कशासाठी?”
09:41
I think you'd have to conclude,
if you look at the output,
if you look at the output,
203
557000
2776
माझ्या मते तुम्ही या निष्कर्षापर्यंत याल - अंतिम परिणाम पाहता,
यातून नक्की कोणाला यश मिळतं,
09:43
who really succeeds by this,
204
559800
1376
प्रत्येकानं करायला हव्यात त्या गोष्टी कोण करतं,
09:45
who does everything that they should,
205
561200
1776
09:47
who gets all the brownie
points, who are the winners --
points, who are the winners --
206
563000
2731
कुणाला चांगले गुण मिळतात, कोण विजेता ठरतं -
09:49
I think you'd have to conclude
the whole purpose of public education
the whole purpose of public education
207
565755
3339
मला वाटतं तुम्ही या निष्कर्षाप्रत याल की सार्वजनिक शिक्षणाचा एकंदर उद्देश
जगभरातून
09:53
throughout the world
208
569118
1097
आहे, विद्यापीठातील प्राध्यापक तयार करणं. नाही का?
09:54
is to produce university professors.
209
570239
1953
09:56
Isn't it?
210
572216
1311
09:57
They're the people who come out the top.
211
573551
1983
हेच लोक असतात वरच्या श्रेणीत उत्तीर्ण होणारे.
09:59
And I used to be one, so there.
212
575558
2179
आणि मी त्यापैकी एक होतो, म्हणून सांगतोय. (हशा)
10:01
(Laughter)
213
577761
2636
आणि मला हे युनिव्हर्सिटी प्रोफेसर्स आवडतात, पण माहितीय का,
10:04
And I like university
professors, but you know,
professors, but you know,
214
580421
3101
10:07
we shouldn't hold them up
215
583546
1475
आपण त्यांना मानवी यशस्वीतेचं सर्वोच्च परिमाण मानलं नाही पाहिजे.
10:09
as the high-water mark
of all human achievement.
of all human achievement.
216
585045
2931
10:12
They're just a form of life,
217
588000
1976
तो आयुष्य जगण्याचा एक मार्ग आहे,
10:14
another form of life.
218
590000
1560
इतर अनेक मार्गांसारखाच. पण ते जरा जास्त जिज्ञासू असतात,
10:15
But they're rather curious, and I say this
out of affection for them.
out of affection for them.
219
591584
3298
आणि मी हे त्यांच्यावरच्या प्रेमातून म्हणतोय.
माझ्या अनुभवानुसार, या प्राध्यापक लोकांचं काहीतरी गूढ असतं -
10:18
There's something curious
about professors in my experience --
about professors in my experience --
220
594906
2970
सर्वच नाही, पण साधारणपणे - यांचा जीव डोक्यात असतो.
10:21
not all of them, but typically,
they live in their heads.
they live in their heads.
221
597900
2676
ते तिथं वरच राहतात, आणि थोडं एका बाजूला.
10:24
They live up there,
and slightly to one side.
and slightly to one side.
222
600600
2143
आणि माहितीय का, ते अक्षरशः थोडेसे शरीराबाहेरच असतात.
10:27
They're disembodied, you know,
in a kind of literal way.
in a kind of literal way.
223
603495
3374
ते आपल्या शरीराला समजतात
10:30
They look upon their body as a form
of transport for their heads.
of transport for their heads.
224
606893
3093
आपल्या डोक्याला वाहून नेणारं साधन, नाही का?
10:34
(Laughter)
225
610010
6166
10:40
Don't they?
226
616200
1016
(हशा) ते एक साधन असतं, त्यांचं डोकं मीटींगपर्यंत पोचवण्याचं.
10:41
It's a way of getting
their head to meetings.
their head to meetings.
227
617240
2222
10:43
(Laughter)
228
619486
5512
तुम्हाला जर अशारीर अस्तित्वाचा प्रत्यक्ष पुरावा हवा असेल,
10:49
If you want real evidence
of out-of-body experiences,
of out-of-body experiences,
229
625022
3830
तर सहज, एखाद्या निवासी शिबिराला जा
10:52
get yourself along to a residential
conference of senior academics,
conference of senior academics,
230
628876
3486
ज्येष्ठ शिक्षणतज्ञांच्या,
आणि शेवटच्या रात्री डिस्कोमध्ये डोकावून पहा.
10:56
and pop into the discotheque
on the final night.
on the final night.
231
632386
2243
10:58
(Laughter)
232
634653
2801
(हशा) आणि तिथं तुम्हाला दिसतील - प्रौढ पुरुष आणि स्त्रिया
11:01
And there, you will see it.
233
637478
1356
11:02
Grown men and women
writhing uncontrollably, off the beat.
writhing uncontrollably, off the beat.
234
638858
4118
विचित्रपणे, अनियंत्रितपणे तडफडणारे,
11:07
(Laughter)
235
643000
2867
हे संपायची वाट पहाणारे, जेणेकरुन ते घरी जाऊ शकतील आणि यावर निबंध लिहू शकतील.
11:09
Waiting until it ends so they can
go home and write a paper about it.
go home and write a paper about it.
236
645891
3325
आता आपली शिक्षण पध्दती आधारली आहे शैक्षणिक क्षमतेच्या कल्पनेवर.
11:13
(Laughter)
237
649240
1904
11:15
Our education system is predicated
on the idea of academic ability.
on the idea of academic ability.
238
651168
3843
आणि त्याला एक कारण आहे.
11:19
And there's a reason.
239
655035
1241
ही सबंध व्यवस्था बनवली गेली - जगभरामध्ये, कुठेही
11:20
Around the world, there were
no public systems of education,
no public systems of education,
240
656300
3556
१९व्या शतकापूर्वी सार्वजनिक शिक्षण व्यवस्था नव्हत्या, खरंच.
11:23
really, before the 19th century.
241
659880
2106
त्या सर्व बनवल्या गेल्या
11:26
They all came into being
to meet the needs of industrialism.
to meet the needs of industrialism.
242
662010
2957
औद्योगिकीकरणाच्या गरजा भागवण्यासाठी.
तर ही श्रेणीव्यवस्था आधारीत आहे दोन गोष्टींवर.
11:29
So the hierarchy is rooted on two ideas.
243
665269
2163
पहिली, कामाच्या दृष्टीनं सर्वात उपयुक्त असे विषय
11:31
Number one, that the most useful
subjects for work are at the top.
subjects for work are at the top.
244
667456
4597
असतील सर्वात वर. त्यामुळं तुम्हाला कदाचित नकळत परावृत्त केलं गेलं असेल
11:36
So you were
probably steered benignly away
probably steered benignly away
245
672077
2031
तुमच्या लहानपणी शाळेमध्ये, तुमच्या आवडत्या गोष्टींपासून,
11:38
from things at school when you
were a kid, things you liked,
were a kid, things you liked,
246
674132
2934
या सबबीवर की तुम्हाला
या गोष्टी करुन नोकरी मिळू शकणार नाही. बरोबर ना?
11:41
on the grounds that you would
never get a job doing that. Is that right?
never get a job doing that. Is that right?
247
677090
3386
संगीत शिकू नकोस, तू काही संगीतकार होणार नाहीस;
11:44
Don't do music, you're not
going to be a musician;
going to be a musician;
248
680500
2381
कला शिकू नकोस, तू काही कलाकार होणार नाहीस.
11:46
don't do art, you won't be an artist.
249
682905
1801
11:48
Benign advice -- now, profoundly mistaken.
250
684730
3420
हितकारक सल्ला - आता, नितांत चुकीचा. संपूर्ण जग
11:52
The whole world
is engulfed in a revolution.
is engulfed in a revolution.
251
688174
2145
एका क्रांतीमध्ये वेढलं गेलं आहे.
आणि दुसरी गोष्ट आहे शैक्षणिक क्षमता, जिनं पूर्ण व्यापून टाकलंय
11:54
And the second is academic ability,
252
690343
2097
11:56
which has really come to dominate
our view of intelligence,
our view of intelligence,
253
692464
2885
आपल्या बुद्धीमत्तेच्या कल्पनेला,
कारण विद्यापीठांनी ही यंत्रणा घडवली त्यांच्या नजरेतून.
11:59
because the universities designed
the system in their image.
the system in their image.
254
695373
2903
जरा विचार केलात तर, ही सबंध व्यवस्था
12:02
If you think of it, the whole system
of public education around the world
of public education around the world
255
698300
3494
जगभरातील सार्वजनिक शिक्षणाची, आहे एक प्रदीर्घ प्रक्रीया
विद्यापीठीय प्रवेशाची.
12:05
is a protracted process
of university entrance.
of university entrance.
256
701818
2226
आणि याचा परिणाम म्हणजे कित्येक प्रतिभावान,
12:08
And the consequence
is that many highly-talented,
is that many highly-talented,
257
704068
2333
तल्लख बुद्धीच्या, निर्मितिक्षम लोकांना वाटतं आपण असे नाही,
12:10
brilliant, creative
people think they're not,
people think they're not,
258
706425
2435
कारण शाळेमध्ये ते ज्या गोष्टीत चांगले होते
12:12
because the thing
they were good at at school
they were good at at school
259
708884
2138
त्यांची किंमत नव्हती, किंवा त्या खरंतर वर्ज्य होत्या.
12:15
wasn't valued,
or was actually stigmatized.
or was actually stigmatized.
260
711046
2108
12:17
And I think we can't afford
to go on that way.
to go on that way.
261
713383
2296
आणि माझ्या मते ही पद्धत चालू ठेवणं आपल्याला परवडणारं नाही.
12:19
In the next 30 years, according to UNESCO,
262
715703
2464
येत्या ३० वर्षांमध्ये, युनेस्कोच्या म्हणण्यानुसार,
जगभरातून अधिक लोक पदवीधर होतील
12:22
more people worldwide will be graduating
263
718191
2810
शिक्षणातून, इतिहासाच्या प्रारंभापासून झाले असतील त्यापेक्षा.
12:25
through education
than since the beginning of history.
than since the beginning of history.
264
721025
2546
जास्त लोक, आणि हे मिश्रण असेल
12:27
More people, and it's the combination
of all the things we've talked about --
of all the things we've talked about --
265
723595
3681
आपण बोललेल्या सर्व गोष्टींचं -
तंत्रज्ञान आणि त्यामुळं कामांचा कायापालट, आणि लोकसंख्याशास्त्र
12:31
technology and its transformation
effect on work, and demography
effect on work, and demography
266
727300
3048
आणि लोकसंख्येचा विस्फोट.
12:34
and the huge explosion in population.
267
730372
1804
एकाएकी, पदव्यांचं महत्त्व संपून गेलंय. नाही का?
12:36
Suddenly, degrees aren't worth anything.
268
732200
2865
माझ्या विद्यार्थीदशेत, पदवी असली की नोकरी मिळायची.
12:39
Isn't that true?
269
735089
1380
12:40
When I was a student,
if you had a degree, you had a job.
if you had a degree, you had a job.
270
736723
2753
तुम्हाला नोकरी नसेल तर ती तुम्हाला करायची नाही म्हणून नसेल.
12:43
If you didn't have a job,
it's because you didn't want one.
it's because you didn't want one.
271
739500
2776
आणि स्पष्ट सांगायचं तर, मलाही नव्हती करायची. (हशा)
12:46
And I didn't want one, frankly. (Laughter)
272
742300
2676
12:49
But now kids with degrees
273
745000
4074
पण आता पदवीधर मुलं सहसा
12:53
are often heading home
to carry on playing video games,
to carry on playing video games,
274
749098
3045
घरीच परततात, व्हिडीओ गेम खेळत बसण्यासाठी,
कारण ज्या कामासाठी पूर्वी बीए चालत तिथं आता एमए लागतात,
12:56
because you need an MA where
the previous job required a BA,
the previous job required a BA,
275
752167
3198
आणि अजून कुठल्या कामासाठी पीएचडी लागते.
12:59
and now you need a PhD for the other.
276
755389
1787
ही शैक्षणिक फुगवट्याची प्रक्रीया आहे.
13:01
It's a process of academic inflation.
277
757200
1776
13:03
And it indicates the whole
structure of education
structure of education
278
759000
2376
आणि ती सूचित करत आहे की संपूर्ण शिक्षण यंत्रणा
आपल्या पायाखालून सरकत आहे. आपल्याला आमूलाग्र बदल करावा लागेल
13:05
is shifting beneath our feet.
279
761400
1433
13:06
We need to radically rethink
our view of intelligence.
our view of intelligence.
280
762857
2620
आपल्या बुद्धीमत्ताविषयक दृष्टीकोनात.
आपल्याला बुद्धीमत्तेविषयी तीन गोष्टी माहिती आहेत.
13:09
We know three things about intelligence.
281
765501
1995
पहिली, वैविधता. आपण जगाचा विचार करतो सर्व प्रकारांनी
13:11
One, it's diverse.
282
767520
1227
13:12
We think about the world in all the ways
that we experience it.
that we experience it.
283
768771
3005
आपल्या अनुभवानुसार. आपण दृश्य विचार करतो,
आपण ध्वनीतून विचार करतो, आपण स्पर्शज्ञानातून विचार करतो.
13:15
We think visually, we think in sound,
we think kinesthetically.
we think kinesthetically.
284
771800
2976
आपण काल्पनिक गोष्टींतून विचार करतो, आपण चेतनेतून विचार करतो.
13:18
We think in abstract terms,
we think in movement.
we think in movement.
285
774800
2301
दुसरी, बुद्धीमत्ता गतिमान असते.
13:21
Secondly, intelligence is dynamic.
286
777246
1754
जर तुम्ही मानवी मेंदूचे व्यवहार पाहिलेत, जसं आपण ऐकलं
13:23
If you look at the interactions
of a human brain,
of a human brain,
287
779587
2389
13:26
as we heard yesterday
from a number of presentations,
from a number of presentations,
288
782000
2976
कालच्या अनेक प्रेझेन्टेशन्समधून,
13:29
intelligence is wonderfully interactive.
289
785000
1976
बुद्धीमत्ता ही कमालीची परस्परसंबंधी आहे.
13:31
The brain isn't divided into compartments.
290
787000
2238
मेंदूचे वेगवेगळे भाग पाडलेले नाहीत.
13:33
In fact, creativity --
which I define as the process
which I define as the process
291
789873
3103
प्रत्यक्षात, निर्मितिक्षमता - माझ्या मते जी आहे प्रक्रीया
13:37
of having original ideas
that have value --
that have value --
292
793000
2325
नवनवीन मौल्यवान कल्पना सुचण्याची -
बहुतेक वेळा घडून येते परस्परसंबंधातून
13:39
more often than not comes about
through the interaction
through the interaction
293
795349
2652
गोष्टींकडे बघण्याच्या विविधांगी मार्गांतून.
13:42
of different disciplinary
ways of seeing things.
ways of seeing things.
294
798025
3000
हा मेंदू मुद्दामच - जाता जाता सांगतो,
13:46
By the way, there's a shaft of nerves
that joins the two halves of the brain
that joins the two halves of the brain
295
802310
3666
मेंदूच्या दोन भागांना जोडणारा नसांचा एक दांडा असतो
13:50
called the corpus callosum.
296
806000
1491
कॉर्पस कलॉजम नावाचा. स्त्रियांमध्ये तो अधिक दाट असतो.
13:51
It's thicker in women.
297
807515
1266
कालच्या हेलनच्या म्हणण्यानुसार, मला वाटतं
13:53
Following off from Helen yesterday,
298
809088
1741
बहुतेक यामुळंच स्त्रिया एकावेळी अनेक कामं करण्यात अधिक कुशल असतात.
13:54
this is probably why women
are better at multi-tasking.
are better at multi-tasking.
299
810853
3123
13:58
Because you are, aren't you?
300
814000
1817
कारण तुम्ही तसं करु शकता, नाही का?
13:59
There's a raft of research,
but I know it from my personal life.
but I know it from my personal life.
301
815841
3207
कित्येक संशोधनं चालू आहेत, पण मला हे माझ्या खाजगी आयुष्यातून कळालं.
माझी पत्नी घरी जेवण बनवत असेल तर -
14:03
If my wife is cooking a meal at home --
which is not often, thankfully.
which is not often, thankfully.
302
819738
5238
सुदैवानं जे नेहमी घडत नाही. (हशा)
14:09
(Laughter)
303
825000
2854
पण माहितीय का, ती करत असते - नाही, काही गोष्टी ती चांगल्या करते -
14:11
No, she's good at some things,
but if she's cooking,
but if she's cooking,
304
827878
2498
तर ती स्वयंपाक करीत असते तेव्हा,
ती लोकांशी फोनवर चर्चा करीत असते,
14:14
she's dealing with people on the phone,
305
830400
1876
ती मुलांशी बोलत असते, ती छताला रंग देत असते,
14:16
she's talking to the kids,
she's painting the ceiling,
she's painting the ceiling,
306
832300
2556
14:18
she's doing open-heart surgery over here.
307
834880
3096
ती तिथंच ओपन-हार्ट सर्जरी देखील करीत असते.
14:22
If I'm cooking, the door
is shut, the kids are out,
is shut, the kids are out,
308
838000
2976
जेव्हा मी स्वयंपाक करतो, तेव्हा दार बंद असतं, मुलं घराबाहेर असतात,
14:25
the phone's on the hook,
if she comes in I get annoyed.
if she comes in I get annoyed.
309
841000
2976
फोन जागेवर असतो, मध्येच ती आली तर मला राग येतो.
14:28
I say, "Terry, please,
I'm trying to fry an egg in here."
I'm trying to fry an egg in here."
310
844000
3071
मी म्हणतो, “टेरी, प्लीज, मी इथं एक अंडं उकडायचा प्रयत्न करतोय. मला एकटं सोड.” (हशा)
14:31
(Laughter)
311
847095
6730
14:38
"Give me a break."
312
854254
1200
14:39
(Laughter)
313
855478
1720
वास्तविक, तुम्हाला ती जुनी म्हण माहिती आहे का,
14:41
Actually, do you know
that old philosophical thing,
that old philosophical thing,
314
857222
2499
जंगलात एखादं झाड पडलं आणि कुणाला ऐकू नाही गेलं,
14:43
if a tree falls in a forest
and nobody hears it, did it happen?
and nobody hears it, did it happen?
315
859745
3253
तर ते खरंच घडलं का? आठवतो हा शिळा विनोद?
14:47
Remember that old chestnut?
316
863252
1329
14:48
I saw a great t-shirt
recently, which said,
recently, which said,
317
864605
2409
मी अगदी अलीकडं एक मस्त टी-शर्ट पाहिला ज्यावर होतं, “जर एखादा पुरुष मनातलं बोलला
14:51
"If a man speaks his mind
in a forest, and no woman hears him,
in a forest, and no woman hears him,
318
867038
3938
दूर जंगलात, आणि कुठल्याच स्त्रीनं ऐकलं नाही,
14:55
is he still wrong?"
319
871000
1396
तरी त्याचं चूकच असतं का?” (हशा)
14:56
(Laughter)
320
872420
5606
15:03
And the third thing about intelligence is,
321
879976
2000
आणि बुद्धीमत्तेविषयी तिसरी गोष्ट म्हणजे,
15:06
it's distinct.
322
882000
1369
ती सुस्पष्ट असते. मी सध्या एका नव्या पुस्तकावर काम करतोय
15:07
I'm doing a new book at the moment
called "Epiphany,"
called "Epiphany,"
323
883754
2573
एपिफनी' नावाच्या, जे आधारीत आहे काही
15:10
which is based on a series
of interviews with people
of interviews with people
324
886351
2474
लोकांच्या मुलाखतींवर, त्यांना कसा शोध लागला
15:12
about how they discovered their talent.
325
888849
1920
त्यांच्या प्रतिभेचा. हे कसं घडलं ते पाहून मी विस्मयचकित झालो.
15:14
I'm fascinated
by how people got to be there.
by how people got to be there.
326
890793
2169
खरंच हे सुचलं माझ्या एका संभाषणातून
15:16
It's really prompted by a conversation
I had with a wonderful woman
I had with a wonderful woman
327
892986
3190
एका जबरदस्त स्त्रीबरोबरच्या, जिच्याबद्दल बर्‍याच लोकांनी
कधीच ऐकलं नसेल, तिचं नाव आहे जिहलियन लीन,
15:20
who maybe most people
have never heard of, Gillian Lynne.
have never heard of, Gillian Lynne.
328
896200
2676
तुम्ही ऐकलं आहे का? काहीजणांनी ऐकलंय. ती एक नृत्यदिग्दर्शक आहे
15:22
Have you heard of her? Some have.
329
898900
1630
आणि तिचं कार्य बहुश्रुत आहे.
15:24
She's a choreographer,
and everybody knows her work.
and everybody knows her work.
330
900554
2522
तिनं बसवले 'कॅट्‍स,' आणि 'फॅण्टम ऑफ द ऑपेरा.'
15:27
She did "Cats" and "Phantom of the Opera."
331
903100
2001
ती उत्कृष्ट आहे. मी इंग्लंडमध्ये, रॉयल बॅलेट च्या मंडळात असायचो,
15:29
She's wonderful.
332
905125
978
15:30
I used to be on the board
of The Royal Ballet,
of The Royal Ballet,
333
906127
2146
तुम्ही पहातच आहात कसा.
15:32
as you can see.
334
908297
1201
15:33
Anyway, Gillian and I had
lunch one day and I said,
lunch one day and I said,
335
909522
2400
असो, तर जिहलियन आणि मी एकदा जेवायला गेलो आणि मी म्हणालो,
"जिहलियन, तू डान्सर कशी काय झालीस?" आणि ती म्हणाली
15:36
"How did you get to be a dancer?"
336
912047
1800
15:37
It was interesting.
337
913976
1000
मजेशीर गोष्ट आहे, ती शाळेत असताना,
15:39
When she was at school,
she was really hopeless.
she was really hopeless.
338
915000
2350
खरोखर मठ्ठ होती. आणि शाळेनं, ३०च्या दशकातील,
15:41
And the school, in the '30s,
wrote to her parents and said,
wrote to her parents and said,
339
917374
3602
तिच्या पालकांना पत्र पाठवलं आणि म्हटलं, “आम्हाला वाटतं
15:45
"We think Gillian
has a learning disorder."
has a learning disorder."
340
921000
2000
जिहलियनला लर्निंग डिसऑर्डर आहे.” ती लक्ष केंद्रित करु शकत नव्हती,
ती चुळबूळ करायची. मला वाटतं आता ते म्हणतील
15:47
She couldn't concentrate;
she was fidgeting.
she was fidgeting.
341
923024
2142
तिला एडीएचडी होता. नाही का? पण हे १९३० मध्ये घडलं,
15:49
I think now they'd say she had ADHD.
Wouldn't you?
Wouldn't you?
342
925190
3290
15:52
But this was the 1930s, and ADHD
hadn't been invented at this point.
hadn't been invented at this point.
343
928504
4059
आणि तोपर्यंत एडीएचडी चा शोध लागला नव्हता.
तो पर्याय त्यावेळी उपलब्ध नव्हता. (हशा)
15:56
It wasn't an available condition.
344
932587
2389
15:59
(Laughter)
345
935000
2737
असं काहीतरी आपल्याला असू शकतं याची लोकांना जाणीव नव्हती.
16:01
People weren't aware they could have that.
346
937761
2060
असो, तर ती तज्ञांना दाखवायला गेली. तर, या ओक-पॅनल्ड खोलीमध्ये,
16:03
(Laughter)
347
939845
2134
16:06
Anyway, she went to see this specialist.
348
942003
4278
आपल्या आईबरोबर ती गेली,
आणि तिला एका कोपर्‍यातल्या खुर्चीवर नेऊन बसवण्यात आलं,
16:10
So, this oak-paneled room,
and she was there with her mother,
and she was there with her mother,
349
946305
3722
आणि ती २० मिनिटं हाताची घडी घालून बसली जेव्हा
16:14
and she was led and sat
on this chair at the end,
on this chair at the end,
350
950051
2477
हा इसम तिच्या आईसोबत बोलत होता त्या सर्व
16:16
and she sat on her hands for 20 minutes
while this man talked to her mother
while this man talked to her mother
351
952552
3639
समस्यांबद्दल, ज्या जिहलियनला शाळेमध्ये होत्या. आणि सरतेशेवटी -
16:20
about the problems
Gillian was having at school.
Gillian was having at school.
352
956215
2328
तिचा इतरांना त्रास होत असल्यामुळं,
16:22
Because she was disturbing people;
her homework was always late; and so on,
her homework was always late; and so on,
353
958567
3677
तिचा गृहपाठ नेहमी उशीरा होत असल्यामुळं, आणि असं बरंच काही,
आठ वर्षांची चिमुरडी - अखेर, ते डॉक्टर जाऊन बसले
16:26
little kid of eight.
354
962268
1096
16:27
In the end, the doctor
went and sat next to Gillian, and said,
went and sat next to Gillian, and said,
355
963388
3055
जिहलियनपुढं आणि म्हणाले, “जिहलियन,
मी त्या सर्व गोष्टी ऐकल्या आहेत ज्या तुझ्या आईनं
16:30
"I've listened to all these
things your mother's told me,
things your mother's told me,
356
966467
2705
मला सांगितल्या, आणि मला तिच्याशी एकांतात बोलायचं आहे.”
16:33
I need to speak to her privately.
357
969196
1619
ते म्हणाले, “इथंच थांब, आम्ही परत येऊ, आम्ही फार वेळ नाही लावणार.”
16:34
Wait here. We'll be back;
we won't be very long,"
we won't be very long,"
358
970839
2376
आणि ते तिला सोडून गेले.
16:37
and they went and left her.
359
973239
2325
पण खोलीतून बाहेर जाताना, त्यांनी रेडीओ चालू केला
16:39
But as they went out of the room,
360
975588
1636
त्यांच्या डेस्कवरील. आणि जेव्हा ते
16:41
he turned on the radio
that was sitting on his desk.
that was sitting on his desk.
361
977248
2500
खोलीच्या बाहेर पडले, ते तिच्या आईला म्हणाले,
16:44
And when they got out, he said to her
mother, "Just stand and watch her."
mother, "Just stand and watch her."
362
980342
3430
फक्त उभं राहून तिचं निरीक्षण करा. आणि ते खोलीमधून बाहेर पडल्याक्षणी
16:48
And the minute they left the room,
363
984000
2991
ती म्हणाली, ती उठली, त्या संगीतावर थिरकू लागली.
16:51
she was on her feet, moving to the music.
364
987015
2484
आणि त्यांनी थोडा वेळ तिचं निरीक्षण केलं
16:53
And they watched for a few minutes
and he turned to her mother and said,
and he turned to her mother and said,
365
989523
3453
आणि ते तिच्या आईकडं वळून म्हणाले,
16:57
"Mrs. Lynne, Gillian
isn't sick; she's a dancer.
isn't sick; she's a dancer.
366
993000
3976
"मिसेस लीन, जिहलियन रुग्ण नाही, ती डान्सर आहे.
17:01
Take her to a dance school."
367
997000
1976
तिला डान्सक्लासला घेऊन जा."
17:03
I said, "What happened?"
368
999000
1976
मी म्हणालो, “मग काय झालं?”
17:05
She said, "She did. I can't tell you
how wonderful it was.
how wonderful it was.
369
1001000
2976
ती म्हणाली, “तिनं तसंच केलं. तुम्हाला काय सांगू ते किती छान होतं.
17:08
We walked in this room
and it was full of people like me.
and it was full of people like me.
370
1004000
2753
आम्ही त्या खोलीत प्रवेश केला आणि ती भरली होती
माझ्यासारख्या लोकांनी. एका जागी स्थिर बसू न शकणारे लोक.
17:10
People who couldn't sit still.
371
1006777
2199
17:13
People who had to move to think."
Who had to move to think.
Who had to move to think.
372
1009000
4587
असे लोक ज्यांना हालचाल केल्याशिवाय विचारदेखील करता येत नव्हता.”
ते बॅलेट करत होते, ते टॅप करत होते, ते जॅझ करत होते,
17:17
They did ballet, they did tap, jazz;
they did modern; they did contemporary.
they did modern; they did contemporary.
373
1013746
3630
ते मॉडर्न करत होते, ते आधुनिक नृत्य करत होते.
पुढं तिची रॉयल बॅलेट स्कूलसाठी चाचणी झाली,
17:21
She was eventually auditioned
for the Royal Ballet School;
for the Royal Ballet School;
374
1017400
2820
ती एकपात्री कलाकार बनली, तिची खूप छान कारकीर्द घडली
17:24
she became a soloist; she had
a wonderful career at the Royal Ballet.
a wonderful career at the Royal Ballet.
375
1020244
3299
रॉयल बॅलेट मध्ये. पुढं तिनं पदवी प्राप्त केली
रॉयल बॅलेट स्कूलमधून आणि
17:27
She eventually graduated
from the Royal Ballet School,
from the Royal Ballet School,
376
1023567
2608
स्वतःची संस्था स्थापन केली - द जिहलियन लीन डान्स कंपनी -
17:30
founded the Gillian Lynne Dance Company,
377
1026200
1975
एँड्र्यू लॉईड वेबर ला भेटली. ती कारणीभूत आहे
17:32
met Andrew Lloyd Webber.
378
1028200
1243
17:33
She's been responsible for
379
1029568
1409
काही सर्वात यशस्वी संगीत नाटक
17:35
some of the most successful
musical theater productions in history,
musical theater productions in history,
380
1031001
3146
निर्मितीला, इतिहासातील, तिनं लक्षावधी लोकांना आनंद दिला आहे,
17:38
she's given pleasure to millions,
and she's a multi-millionaire.
and she's a multi-millionaire.
381
1034172
3072
17:41
Somebody else might have put her
on medication and told her to calm down.
on medication and told her to calm down.
382
1037269
4070
आणि ती लक्षाधीश आहे. दुसर्‍या कुणीतरी
तिच्यावर औषधोपचार केले असते आणि तिला सांगितलं असतं
17:45
(Applause)
383
1041364
6782
शांत रहायला.
आता, मला वाटतं... (टाळ्या) मला जे वाटतं ते असं आहेः
17:52
What I think it comes to is this:
384
1048575
1601
परवा अल् गोअर बोलले
17:54
Al Gore spoke the other night
385
1050200
1776
17:56
about ecology and the revolution
that was triggered by Rachel Carson.
that was triggered by Rachel Carson.
386
1052000
4269
पर्यावरणाबद्दल, आणि रॅशेल कार्सननी चेतवलेल्या क्रांतीबद्दल.
माझा विश्वास आहे की आपली भविष्यातील एकमेव आशा
18:01
I believe our only hope for the future
387
1057111
2166
म्हणजे मानवी पर्यावरणाच्या नव्या संकल्पनेचा स्वीकार करणं,
18:03
is to adopt a new conception
of human ecology,
of human ecology,
388
1059301
3833
जिथं आपण सुरुवात करु पुनर्घडणीची आपल्या संकल्पनेच्या
18:07
one in which we start
to reconstitute our conception
to reconstitute our conception
389
1063158
2818
18:10
of the richness of human capacity.
390
1066000
1976
मानवी क्षमतेच्या संपन्नतेबाबत.
18:12
Our education system has mined our minds
391
1068000
3499
आपल्या शिक्षण पद्धतीनं आपली मनं उकरुन काढली आहेत जशी
18:15
in the way that we strip-mine the earth:
for a particular commodity.
for a particular commodity.
392
1071523
3276
आपण खणून काढतो जमीनः एखाद्या विशिष्ट उपयुक्त वस्तूसाठी.
आणि भविष्यात, ती आपल्याला काही देऊ शकणार नाही.
18:19
And for the future, it won't serve us.
393
1075188
2484
आपल्याला पुनर्विचार केला पाहिजे मूलभूत तत्त्वांचा
18:21
We have to rethink
the fundamental principles
the fundamental principles
394
1077696
2280
18:24
on which we're educating our children.
395
1080000
1968
ज्यायोगे आपण आपल्या मुलांना शिक्षण देत आहोत.
जोनास साल्कचं एक छान वचन होतं, “जर सर्व कीटक
18:26
There was a wonderful quote
by Jonas Salk, who said,
by Jonas Salk, who said,
396
1082087
2674
18:28
"If all the insects
were to disappear from the Earth,
were to disappear from the Earth,
397
1084785
5039
पृथ्वीवरुन नाहीसे झाले,
तर ५० वर्षांत पृथ्वीवरील जीवसृष्टी संपुष्टात येईल.
18:33
within 50 years all life
on Earth would end.
on Earth would end.
398
1089848
2841
जर सर्व माणसं पृथ्वीवरुन नाहीशी झाली,
18:37
If all human beings
disappeared from the Earth,
disappeared from the Earth,
399
1093688
3072
तर ५० वर्षांत सर्व प्रकारच्या जीवांची भरभराट होईल.”
18:40
within 50 years all forms
of life would flourish."
of life would flourish."
400
1096784
2634
आणि त्याचं बरोबरच आहे.
18:44
And he's right.
401
1100244
1285
टेड' साजरं करीत आहे मानवी कल्पनाशक्तीचं वरदान.
18:46
What TED celebrates is the gift
of the human imagination.
of the human imagination.
402
1102291
3634
आपल्याला आता काळजी घ्यायला हवी की आपण वापरु हे वरदान
18:50
We have to be careful now
403
1106417
2071
सूज्ञपणे, आणि काही परिस्थितींचं निवारण करु
18:52
that we use this gift wisely
404
1108512
2255
18:54
and that we avert some of the scenarios
that we've talked about.
that we've talked about.
405
1110791
3229
अशा परिस्थिती ज्यांबद्दल आपण बोललो. आणि तो एकमेव मार्ग
18:58
And the only way we'll do it is by seeing
our creative capacities
our creative capacities
406
1114044
3932
ज्यायोगे आपण हे करु तो म्हणजे आपली निर्मितिक्षमता ओळखून
19:02
for the richness they are
407
1118000
1610
तिच्या संपन्नतेवरुन, आणि ओळखून
19:03
and seeing our children
for the hope that they are.
for the hope that they are.
408
1119634
3182
आपली मुलं त्यांच्यावरच्या आशेवरुन. आणि आपलं उद्दिष्ट
19:06
And our task is to educate
their whole being,
their whole being,
409
1122840
2398
आहे त्यांना सर्वांगीण शिक्षण देणं, म्हणजे ते भविष्याला सामोरे जाऊ शकतील.
19:09
so they can face this future.
410
1125262
1484
तसंही - आपण कदाचित उद्या पाहू शकणार नाही,
19:10
By the way -- we may not see this future,
411
1126770
2206
19:13
but they will.
412
1129000
1430
पण ते पाहतील. आणि आपलं काम आहे मदत करणं
19:14
And our job is to help them
make something of it.
make something of it.
413
1130454
3079
त्यांना, त्यातून काहीतरी घडविण्यात. अतिशय आभारी आहे.
19:17
Thank you very much.
414
1133557
1000
19:18
(Applause)
415
1134581
3000
ABOUT THE SPEAKER
Ken Robinson - Author/educatorCreativity expert Sir Ken Robinson challenges the way we're educating our children. He champions a radical rethink of our school systems, to cultivate creativity and acknowledge multiple types of intelligence.
Why you should listen
Why don't we get the best out of people? Sir Ken Robinson argues that it's because we've been educated to become good workers, rather than creative thinkers. Students with restless minds and bodies -- far from being cultivated for their energy and curiosity -- are ignored or even stigmatized, with terrible consequences. "We are educating people out of their creativity," Robinson says. It's a message with deep resonance. Robinson's TED Talk has been distributed widely around the Web since its release in June 2006. The most popular words framing blog posts on his talk? "Everyone should watch this."
A visionary cultural leader, Sir Ken led the British government's 1998 advisory committee on creative and cultural education, a massive inquiry into the significance of creativity in the educational system and the economy, and was knighted in 2003 for his achievements. His 2009 book, The Element: How Finding Your Passion Changes Everything, is a New York Times bestseller and has been translated into 21 languages. A 10th anniversary edition of his classic work on creativity and innovation, Out of Our Minds: Learning to be Creative, was published in 2011. His 2013 book, Finding Your Element: How to Discover Your Talents and Passions and Transform Your Life, is a practical guide that answers questions about finding your personal Element. In his latest book, Creative Schools: The Grassroots Revolution That’s Transforming Education, he argues for an end to our outmoded industrial educational system and proposes a highly personalized, organic approach that draws on today’s unprecedented technological and professional resources to engage all students.
Ken Robinson | Speaker | TED.com