Hyeonseo Lee: My escape from North Korea
Хёонсэо Ли: Хойд Солонгосоос зугтсан минь
As a child growing up in North Korea, Hyeonseo Lee thoght her country was the "best on the planet." It wasn't until the famine of the 90s that she began to wonder. She escaped the country at 17-years-old to begin a life in hiding as a refugee in China. Hers is a harrowing, personal tale of survival and hope -- and a powerful reminder of those who face constant danger, even when the border is far behind. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
хамгийн сайхан нь гэж боддог байлаа.
дуу дуулж өссөн.
түүхийг сурахад их цаг зарцуулдаг байсан,
огт сурч байгаагүй.
манай дайснууд гэдгийг мэддэг байлаа.
гэж боддог байсан.
цаазаар авахыг хамгийн анх харсан.
энгийн гэж бодсон хэвээр.
үзээгүй байсан.
хамт ажилладаг хүнийхээ эгчээс
байхгүй байх болно.
юу ч идээгүй.
үхлээ хүлээж байна.''
анхны удаагаа сонссон нь энэ байлаа.
хажуугаар өнгөрөхдөө,
аймшигт дүр зургийг харсан.
өрөвдөлтэйгээр ширтэж байв.
аврахаар хичээж байсан.
Солонгост нүүрлэсэн.
өлсгөлөнгөөр нас барж,
холтос идэж амь гарсан.
байсан.
бидэнд байхгүйг гайхдаг байлаа.
Солонгосын шөнийг зураг
хилийн нэг хэсэг.
их нарийн байдаг бөгөөд,
боломжтой байдаг.
байхыг хардаг байсан.
талаараа дэлгэрэнгүй ярьж чадахгүй ч
өлсгөлөнгийн муухай жилүүдэд
Хятад руу явсан.
төсөөлөөгүй.
амьдрахад хэцүү байсан.
амьдралын талаар
улсад хууль бус цагаачид гэж тооцогддог.
вий гэхээс үргэлж айдаг байв.
хувь заяатай буцаагдана,
биеллээ олсон.
байцаагдахаар очсон.
хэмээн хардаж,
би шоронд сууж, нутаг буцаагдана.
Хойд Солонгос хүн биш байна'' гэсэн.
Гайхамшиг.
гадаад элчингээс орогнол хүсдэг.
шаардлагаар суллагдсан.
Хятадад баригдаж
нийтийн нүдэн дээр цаазлагддаг.
аз тохиогоогүй.
амьд үлдэхийн төлөө тэмцдэг нь
орвонгоороо эргэж болно.
нуусны дараа
шийдвэр гаргасан.
хэцүү байсан.
байсан учир
байсныг ойлгосон.
маш өөр болсон байсан.
эсвэл Хойд Солонгос уу?
Хэн юм бэ?
бахархах зүйл байхгүй болчихсон.
байгаагүй ч
элсэлтийн шалгалтанд бэлдэж эхэлсэн.
миний гэр бүлдээ явуулсан
төлөвлөж эхэлсэн.
хүрэхийн тулд
хил давах нь
буцаж нисээд
учраас
зүүн өмнөд Ази руу
Хятад цагдаа зогсоож шалгасан.
дөхөж ирэх үед
дүлий бас тэнэг хүмүүс гэж хэлсэн.
Лаосын хил хамгаалагчдад
хил давсан хэргээр шоронд орсон.
нэг сарын дараа суллагдсан.
үеийн нэг байсан.
бүхнийг хийсэн ч,
цагдаагийн газрын хооронд
хичээсэн.
төлөх хангалттай мөнгө байгаагүй.
байгаад их гайхсан.
ашиглан,
огтхон ч эргэлзэлгүйгээр
гэр бүлийнхнийг маань болон
шоронгоос гаргасан.
илэрхийлж,
юм бэ'' гэхэд
тусалж байна'' гэсэн.
гэдгийг ойлгосон.
надад мөн Хойд Солонгосчуудад бэлэгдсэн.
итгэлийн дөл гэдгийг харуулсан.
уулзсан.
тулааны тал нь.
тусгаарлагдаад
боловсрол, Англи хэлний хичээл,
тусламжууд авах нь нэмэртэй.
холбоотой байж,
өөрчлөгдөхөд нь нэмэр болдог.
урам зориг авсан учир
боломж олгоход тусламаар байна.
амжилттай байхыг
ABOUT THE SPEAKER
Hyeonseo Lee - ActivistAs a child growing up in North Korea, Hyeonseo Lee thoght her country was the "best on the planet." It wasn't until the famine of the 90s that she began to wonder. She escaped the country at 17-years-old to begin a life in hiding as a refugee in China. Hers is a harrowing, personal tale of survival and hope -- and a powerful reminder of those who face constant danger, even when the border is far behind.
Why you should listen
Hyeonseo Lee grew up in North Korea but escaped to China in 1997. In 2008, when she was 28-years-old, she came to Seoul, South Korea, where she struggled to adjust to life in the bustling city. North Korean defectors often have a hard time in South Korea, she noted in the Wall Street Journal: "We defectors have to start from scratch. Prejudice against North Koreans and icy stares were other obstacles that were hard to cope with."
Now a student at Hankuk University of Foreign Studies, she has become an advocate for fellow refugees, even helping close relatives leave North Korea after they were targeted. Her dream? As she told the Korea Times, she'd like to work at the UN or an NGO that advocates for the human rights of North Koreans, including their right to be treated as political refugees.
She has a new book called The Girl with Seven Names.
Hyeonseo Lee | Speaker | TED.com